20:37 / 02-08-2021
Amaliya Pənahovanın xatirə barelyefinin açılışı olub
19:49 / 02-08-2021
Bir sutkada koronavirusdan 3 nəfər ölüb
19:47 / 02-08-2021
Mövqelərimiz yenə atəşə tutuldu
19:31 / 02-08-2021
Vüqar Rəhimzadə: Azərbaycanın uğurlarını həzm etməmək müxalifətçilik yox, “düşmən dəyirmanına su tökmək”dir
19:27 / 02-08-2021
Azərbaycan müsəlmanlarının dəyişməz lideri
19:22 / 02-08-2021
Misirdə Azərbaycan dili kurslarının yeni müdavimləri ilə görüş keçirilib
10:20 / 02-08-2021
Naxçıvan istiqamətində mövqelərimiz atəşə tutuldu
08:59 / 02-08-2021
Könül Nurullayeva: “Jirinovski kimi üzdəniraq ünsürlərə öz yerini göstərmək lazımdır”
08:53 / 02-08-2021
Jirinovski həqiqətləri görmək istəmir
02:19 / 02-08-2021
İlham Əliyev Xalq artistinə ev hədiyyə etdi
02:15 / 02-08-2021
Terror təşkilatı Türkiyədəki yanğınlara görə məsuliyyəti üzərinə götürdü
02:14 / 02-08-2021
Jirinovski İlham Əliyevi müdrik insan adlandırdı
02:12 / 02-08-2021
Polisi döyən deputat üzr istədi
17:23 / 01-08-2021
Türkiyə Yunanıstana nota verdi
17:10 / 01-08-2021
Azərbaycan Rusiyaya nota verdi
17:08 / 01-08-2021
Yoluxanların sayı açıqlandı
17:01 / 01-08-2021
DİLİMİZ MİLLİ VARLIĞIMIZDIR-Leyla Səfərova
16:47 / 01-08-2021
“Jirinovski kimdir ki?!” - Deputat
16:27 / 01-08-2021
Sumqayıtda şəhid ailəsi ziyarət olundu-VİDEO
02:00 / 01-08-2021
Naxçıvanda təşkil olunan ekskursiyalarda şəhid övladları da iştirak ediblər
00:24 / 01-08-2021
Marmaris bələdiyyəsi Azərbaycana təşəkkür etdi - Foto
00:22 / 01-08-2021
Ərdoğandan yanğınlarla bağlı növbəti açıqlama
00:19 / 01-08-2021
Daha bir qrup yanğınsöndürən Türkiyəyə göndərildi - Yenilənib
00:16 / 01-08-2021
Türkiyədə iki yanğınsöndürən həlak oldu...
00:14 / 01-08-2021
Qardaşa köməyə gedənlər Türkiyə mediasında - Video
00:11 / 01-08-2021
Türkiyə ilk qızıl medalını qazandı
00:09 / 01-08-2021
“Türkiyənin kədəri bizim kədərimizdir” - General Etibar Mirzəyev+Video
00:07 / 01-08-2021
Prezident Flora Kərimova ilə bağlı sərəncamlar verdi
“Bu, Şuşanın bir daha heç vaxt təhdid edilməyəcəyinin nümayişidir”
Tarix: 17-06-2021 11:31 | Bölmə: Manşet
İyunun 15-i bütün dünya Azərbaycan tarixində baş verən çox mühüm və əlamətdar bir günə şahidlik etdi. Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın NATO Zirvəsi və ikitərəfli görüşlərin ardından Azərbaycana və 28 illik işğaldan sonra azad edilmiş Şuşa şəhərinə səfər etməsi mühüm tarixi əhəmiyyətə malikdir. Bu səfərlə bir millət, iki dövlət olan Türkiyə-Azərbaycan münasibətləri öz yeni mərhələsinə qədəm qoydu.
"Qafqazinfo" xəbər verir ki, Şuşada Prezident İlham Əliyevin Ərdoğanla ortaq mətbuat konfransında səsləndirdiyi çıxışların hər cümləsini bir tarix hesab etmək olar. Mədəniyyət paytaxtımız olan Şuşada müttəfiqlik barədə Bəyannamənin imzalanması və orada əksini tapan detallar isə hər iki ölkə üçün strateji əhəmiyyətə malikdir.
Prezident İlham Əliyev də çıxışında Şuşa bəyannaməsinə toxunaraq imzalanmış Birgə Bəyannamənin əlaqələri ən yüksək zirvəyə qaldırdığını bildirib:
“Bəyannamənin adı Müttəfiqlik haqqında Bəyannamədir və bu ad özü-özlüyündə hər şeyi göstərir, hər şeyi deyir. Biz bu gün keyfiyyətcə yeni əlaqələr qurmuşuq və bu Bəyannamədə göstərilən bütün müddəalar bizim gələcək iş birliyimizin təminatçısıdır. İmzalanmış Bəyannamə tarixə əsaslanır. Bəyannamədə xalqlarımızın böyük liderləri, öndərləri Mustafa Kamal Atatürkün və Heydər Əliyevin kəlamları öz əksini tapıb. XX əsrin əvvəllərində Mustafa Kamal Atatürk demişdir: “Azərbaycanın sevinci sevincimiz, kədəri kədərimizdir”. XX əsrin sonlarında Heydər Əliyev demişdir: “Türkiyə və Azərbaycan bir millət, iki dövlətdir”. Bu tarixi sözlər, kəlamlar bizim fəaliyyətimiz üçün əsas amildir. Biz bu vəsiyyətə sadiqik və XXI əsrdə azad edilmiş Şuşada Müttəfiqlik Bəyannaməsini imzalayarkən əcdadlarımıza sadiqliyimizi nümayiş etdiririk və gələcək nəsillərə yol göstəririk”.
Məlum olduğu kimi, Bəyannamədə təhlükəsizlik məsələlərinə xüsusi yer verilib. Gələcəkdə Azərbaycanın BMT səviyyəsində tanınan ərazi bütövlüyünə qarşı hər hansı təhdid olduğu təqdirdə Türkiyənin prosesə hərbi yolla müdaxilə ediləcəyi bəyan edilib.
Şuşada Türkiyənin Baş Konsulluğunun açılması isə buranın təhlükəsizliyinin daha bir zəmanətidir. Bu, erməni separatizminə və onun havadarlarına ciddi xəbərdarlıq mahiyyəti daşıyan əsas məqamlardan biridir.
Elə bu məqsədlə də Ərdoğan Şuşadakı çıxışında Ermənistana etdiyi əvvəlki çağırışlara bir daha diqqət çəkib. O bildirib ki, atəşkəs anlaşmasından sonra bütün tərəflər arasında yeni əməkdaşlıq imkanları yaranıb: “Ermənistan ona uzadılan bu xoş niyyət və həmrəylik əlini tutmalı, ortaq gələcəyi birlikdə qurmaq fürsətindən yaxşı istifadə etməlidir”.
Prezident Ərdoğan əvvəl də təklif etdiyi “3+3” əməkdaşlıq platformasını xatırladaraq qeyd edib ki, bu platformada Rusiya, Türkiyə, Azərbaycan, Ermənistan, Gürcüstan və İranın iştirakı nəzərdə tutulur: “Bu platforma ilə birlikdə bölgənin sülh içərisində yaşamasını istəyirik. Bu addımı atmaq üçün biz qardaşımla birlikdə hər cür fədakarlığa hazırıq”.
Ötəngünkü səfər və orada verilən mesajlar Türkiyə mediasının da gündəm mövzularındandır. Bu haqda çıxış edən ekspertlər də səfərin əhəmiyyətinə toxunublar.
TÜRKSAM rəhbəri Sinan Oğan NATO kimi önəmli bir görüşdən sonra Prezident Ərdoğanın Şuşaya getməsi və orada müttəfiqlik bəyannaməsinin imzalanmasını önəmli bir hadisə kimi dəyərləndirib:
“Bu növbəti tarixi günlərdən biri idi. Türkiyə ilə Azərbaycan arasında yaşanan tarixi günlərin sayı çoxdur. Bu görüş də onlardan ən önəmlilərindən biridir.
Bəyannamə ilə Türkiyə ilə Azərbaycan sadəcə iki qardaş deyil, ürəkdən bir-birinə bağlı iki müttəfiq qardaş olduğunu dostlara, düşmənlərə də göstərmiş oldular. Eyni zamanda Milli Qurtuluş Günündə Şuşada Qars anlaşmasına bənzər müqavilə imzalandı. Qars anlaşması o dövrdə erməni problemini bitirmişdi. Müqavilənin üstündən 100 ildən artıq vaxt keçdiyi bir dövrdə Şuşada Azərbaycan Ordusunun Vətən müharibəsində bağladığı səhifənin üstünə iki ölkənin lideri möhürünü vurdu. Artıq bu torpaqların bir daha işğal edilməyəcəyi, türk-Azərbaycan torpağı olduğu bu Bəyannamə ilə təsdiq edildi.
Şuşa Türk dünyasının qəlbi, Azərbaycanın şah damarıdır. Belə bir önəmli bir bölgə çox təəssüf ki, 28 il işğal altında qalıb. Tarixi saxtakarlığı çox yaxşı bacaran ermənilər də bütün dünyanı buranın onların torpağı olduğuna inandırmağa çalışırdılar. Ancaq Azərbaycan ordusu dastanlara düşəcək bir şəkildə Şuşanı işğaldan azad etdi.
Türkiyənin Şuşada Baş Konsulluğunun açılması həm də BMT tərəfindən sərhədləri tanınan Azərbaycanın və Şuşa bölgəsinin zəmanət altına alınmış olduğunu göstərdi. Türkiyənin Şuşada diplomatik missiyasının olması isə Türkiyənin Şuşaya verdiyi önəmdən irəli gəlir. Bu həm də Şuşanın üçüncü ölkələr tərəfindən bir daha heç vaxt təhdid edilməyəcəyinin bir nümayişidir”.
S. Oğan qeyd edib ki, sözügedən Bəyannaməylə Türkiyəylə Azərbaycan arasında ilk dəfə ortaq milli təhlükəsizliklə bağlı iclaslar keçiriləcəyi də bəyan olundu:
“Bu, Türkiyənin xarici siyasi əlaqələrində bir ilk olacaq. Eyni zamanda, bu, hər iki ölkənin milli təhlükəsizliyinin ortaqlaşdığı anlamına gəlir. Yəni Azərbaycanın milli təhlükəsizliyi Türkiyənin milli təhlükəsizliyi anlamına gəlir. Çünki ortaq milli təhlükəsizlik toplantılarında hər iki ölkəni də təhdid edəcək ünsürlər və hərbi sahədə həyata keçiriləcək əməkdaşlıq mövzuları müzakirə ediləcək”.
Təhlükəsizlik məsələləri üzrə ekspert Abdullah Ağar Türkiyə Prezidenti Ərdoğanın Şuşaya Zəfər yoluyla getməsinə diqqət çəkib. O qeyd edib ki, bu yolun təməli müharibədən sonra qoyulub:
“Prezidentlər Sığnaq kəndindən Daşaltıya və Şuşaya baxdılar. Əliyev Ərdoğana buralarda müharibənin necə getdiyi barədə məlumat verirdi. İki liderin həmin yerdə müharibənin necə getdiyi barədə müzakirələr aparması son dərəcə önəmli bir hadisədir. Bilirik ki, bu müharibə iki liderin ortaya qoymuş olduğu qərarlar nəticəsində baş verdi. Bu zəfər üçün Azərbaycanın 2904 nəfər əsgəri şəhid oldu. Bunu dildə səsləndirmək çox asan gələ bilər. Bu, yaxın tarixin ən sürətli gedən və ən qırıcı müharibəsidir. İki liderin iradəsi nəticəsində Qarabağ zəfəri baş tutdu. Bu savaş Azərbaycanın qurtuluş zəfəridir”.
Jurnalist, ekspert Güngör Yavuzaslan da çıxışında Bəyannamədə diqqətçəkən əsas məqamlara toxunub.
O qeyd edib ki, burada əsas məqamlardan biri Qars anlaşmasına sadiq qalmaqla bağlı ifadələrin dilə gətirilməsidir: “Bu müttəfiqlik bəyannaməsinin ən strateji hissəsidir. 1921- ci ildə bağlanan Qars müqaviləsi Atatürk zamanında bağlanmış sənəddir. Naxçıvanın təhlükəsizliyinə Türkiyə cavabdeh oldu. Bundan əlavə, təhlükəsizlik, neft-qaz məsələləri, SİHA-ların Azərbaycanda istehsal edilməsinə dair önəmli strateji məqamlar da Bəyannamədə əks olunub”.
Onun sözlərinə görə, Şuşadakı bu görüntülər Nuru Paşanın, Mustafa Kamal Atatürkün, Türk dünyasının müstəqilliyi üçün canından keçən minlərcə şəhidin arzuları idi: “Diplomatiya olaraq bu sənəd Rusiya, Ermənistana və Amerikaya verilən mesajlar idi. Biz iki dövlət, bir millət ifadəsini işlədirdik. İndi isə tək dövlət kimi hərəkət etmək imkanına sahib olduğumuz bəyan edildi. Bəyannamədə də göstərildiyi kimi, Azərbaycana ediləcək hücum Türkiyəyə ediləcək hücum kimi dəyərləndiriləcək.
Eyni zamanda Türkiyəyə edilən hücum Azərbaycana edilən hücum kimi dəyərləndiriləcək. Qarşılıqlı olaraq terrorizmə, narkomaniyaya qarşı mübarizədə birgə addımlar atılacaq.
Xatırladım ki, 2009-cu ildə Naxçıvanda Türk Birliyinin təməli atılmışdı. Bu Şuşa bəyannaməsi ilə də Türk dünyasına fərqli strateji mesajlar verildi. Əliyev və Ərdoğan ötən gün Türk dünyasının birliyi üçün böyük bir mesaj verdilər”.
Təhlükəsizlik məsələləri üzrə ekspert İlham İsmayıl da “Qafqazinfo”ya açıqlamasında qeyd edib ki, məhz Türkiyə ilə belə bir müqavilənin imzalanması müstəqillik qazanandan bəri Azərbaycanın çox arzuladığı məsələ idi:
“Belə ki, təhlükəsizlik, ərazi bütövlüyümüzün təmin olunması baxımından artıq sadəcə olaraq dostluq, qardaşlıq, əməkdaşlıq məsələsi yox, qarşılıqlı hərbi yardım haqqında müqavilə olsun. Ərazi bütövlüyünün təmin olunması məqsədilə hər iki dövlət bir-biri üçün zəmanət rolunu oynasın.
Türkiyə böyük dövlət olduğu üçün burada onun rolu daha böyükdür. Şuşa bəyannaməsinin də ən böyük əhəmiyyəti odur ki, iki dövlət arasında mümkün ola biləcək bütün əməkdaşlıqlar nəzərə alınıb. Ancaq bütün bunların başında təbii ki, təhlükəsizliklə bağlı məsələlər dayanır. O da qarşılıqlı hərbi yardım, müdafiə sənayesini möhkəmləndirmək, yeni ordunun yaradılmasından ibarətdir.
Bu, o deməkdir ki, artıq Türkiyənin burada hərbi bazası da yarana bilər. Üstəgəl, Şuşa kimi bir yerdə Baş Konsulluğun açılması, ən əsası isə BMT-nin tanıdığı ərazi bütövlüyünün hər hansı təhlükə yaranarsa, mütləq müdaxilə ediləcəyi və onun ərazi bütövlüyünün təmin olunması məsələlərinin qeyd olunması Azərbaycana zəmanət verən bir müqavilədir”.
İ. İsmayıl vurğulayıb ki, bu, bizim indiyə qədər müstəqillik dövrü müddətində bağladığımız ən böyük müqavilədir:
“Məhz bunun da tarixə Şuşa Bəyannaməsi kimi düşməsi ikiqat tarixi əhəmiyyətini artırır. Vaxtilə Mustafa Kamal Atatürk dediyi “Azərbaycanın sevinci bizim sevincimiz, kədəri bizim kədərimizdir” məsələsi sözün həqiqi mənasında real şəkildə həyata keçirildi.
Milli təhlükəsizliklə bağlı ortaq toplantıların keçiriləcəyi o deməkdir ki, həm daxilə, həm də xaricə yönəlik koordinasiyalı, uzlaşmış bir siyasət yönəltməliyik. Xarici siyasətdə də birgə fəaliyyət göstəririk, daxili məsələlərdə də... Hər hansı təhlükəsizlik məsələsi olarsa, iki dövlət uzlaşmış siyasət aparacaq. Bunun detalları gələcəkdə müzakirə olunacaq.
Şuşa Bəyannaməsi gələcəkdə müqavilə şəklinə də salına bilər. Bilirik ki, bəyannamələrin ratifikasiyaya ehtiyacı olmur. İlk məsələni həll edirsən, bundan irəli gələrək gələcəkdə ayrı-ayrı müqavilələr imzalamaq olar”.
Baxış sayı: 35
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 17-06-2021 11:31 | Bölmə: Manşet
İyunun 15-i bütün dünya Azərbaycan tarixində baş verən çox mühüm və əlamətdar bir günə şahidlik etdi. Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın NATO Zirvəsi və ikitərəfli görüşlərin ardından Azərbaycana və 28 illik işğaldan sonra azad edilmiş Şuşa şəhərinə səfər etməsi mühüm tarixi əhəmiyyətə malikdir. Bu səfərlə bir millət, iki dövlət olan Türkiyə-Azərbaycan münasibətləri öz yeni mərhələsinə qədəm qoydu.
"Qafqazinfo" xəbər verir ki, Şuşada Prezident İlham Əliyevin Ərdoğanla ortaq mətbuat konfransında səsləndirdiyi çıxışların hər cümləsini bir tarix hesab etmək olar. Mədəniyyət paytaxtımız olan Şuşada müttəfiqlik barədə Bəyannamənin imzalanması və orada əksini tapan detallar isə hər iki ölkə üçün strateji əhəmiyyətə malikdir.
Prezident İlham Əliyev də çıxışında Şuşa bəyannaməsinə toxunaraq imzalanmış Birgə Bəyannamənin əlaqələri ən yüksək zirvəyə qaldırdığını bildirib:
“Bəyannamənin adı Müttəfiqlik haqqında Bəyannamədir və bu ad özü-özlüyündə hər şeyi göstərir, hər şeyi deyir. Biz bu gün keyfiyyətcə yeni əlaqələr qurmuşuq və bu Bəyannamədə göstərilən bütün müddəalar bizim gələcək iş birliyimizin təminatçısıdır. İmzalanmış Bəyannamə tarixə əsaslanır. Bəyannamədə xalqlarımızın böyük liderləri, öndərləri Mustafa Kamal Atatürkün və Heydər Əliyevin kəlamları öz əksini tapıb. XX əsrin əvvəllərində Mustafa Kamal Atatürk demişdir: “Azərbaycanın sevinci sevincimiz, kədəri kədərimizdir”. XX əsrin sonlarında Heydər Əliyev demişdir: “Türkiyə və Azərbaycan bir millət, iki dövlətdir”. Bu tarixi sözlər, kəlamlar bizim fəaliyyətimiz üçün əsas amildir. Biz bu vəsiyyətə sadiqik və XXI əsrdə azad edilmiş Şuşada Müttəfiqlik Bəyannaməsini imzalayarkən əcdadlarımıza sadiqliyimizi nümayiş etdiririk və gələcək nəsillərə yol göstəririk”.
Məlum olduğu kimi, Bəyannamədə təhlükəsizlik məsələlərinə xüsusi yer verilib. Gələcəkdə Azərbaycanın BMT səviyyəsində tanınan ərazi bütövlüyünə qarşı hər hansı təhdid olduğu təqdirdə Türkiyənin prosesə hərbi yolla müdaxilə ediləcəyi bəyan edilib.
Şuşada Türkiyənin Baş Konsulluğunun açılması isə buranın təhlükəsizliyinin daha bir zəmanətidir. Bu, erməni separatizminə və onun havadarlarına ciddi xəbərdarlıq mahiyyəti daşıyan əsas məqamlardan biridir.
Elə bu məqsədlə də Ərdoğan Şuşadakı çıxışında Ermənistana etdiyi əvvəlki çağırışlara bir daha diqqət çəkib. O bildirib ki, atəşkəs anlaşmasından sonra bütün tərəflər arasında yeni əməkdaşlıq imkanları yaranıb: “Ermənistan ona uzadılan bu xoş niyyət və həmrəylik əlini tutmalı, ortaq gələcəyi birlikdə qurmaq fürsətindən yaxşı istifadə etməlidir”.
Prezident Ərdoğan əvvəl də təklif etdiyi “3+3” əməkdaşlıq platformasını xatırladaraq qeyd edib ki, bu platformada Rusiya, Türkiyə, Azərbaycan, Ermənistan, Gürcüstan və İranın iştirakı nəzərdə tutulur: “Bu platforma ilə birlikdə bölgənin sülh içərisində yaşamasını istəyirik. Bu addımı atmaq üçün biz qardaşımla birlikdə hər cür fədakarlığa hazırıq”.
Ötəngünkü səfər və orada verilən mesajlar Türkiyə mediasının da gündəm mövzularındandır. Bu haqda çıxış edən ekspertlər də səfərin əhəmiyyətinə toxunublar.
TÜRKSAM rəhbəri Sinan Oğan NATO kimi önəmli bir görüşdən sonra Prezident Ərdoğanın Şuşaya getməsi və orada müttəfiqlik bəyannaməsinin imzalanmasını önəmli bir hadisə kimi dəyərləndirib:
“Bu növbəti tarixi günlərdən biri idi. Türkiyə ilə Azərbaycan arasında yaşanan tarixi günlərin sayı çoxdur. Bu görüş də onlardan ən önəmlilərindən biridir.
Bəyannamə ilə Türkiyə ilə Azərbaycan sadəcə iki qardaş deyil, ürəkdən bir-birinə bağlı iki müttəfiq qardaş olduğunu dostlara, düşmənlərə də göstərmiş oldular. Eyni zamanda Milli Qurtuluş Günündə Şuşada Qars anlaşmasına bənzər müqavilə imzalandı. Qars anlaşması o dövrdə erməni problemini bitirmişdi. Müqavilənin üstündən 100 ildən artıq vaxt keçdiyi bir dövrdə Şuşada Azərbaycan Ordusunun Vətən müharibəsində bağladığı səhifənin üstünə iki ölkənin lideri möhürünü vurdu. Artıq bu torpaqların bir daha işğal edilməyəcəyi, türk-Azərbaycan torpağı olduğu bu Bəyannamə ilə təsdiq edildi.
Şuşa Türk dünyasının qəlbi, Azərbaycanın şah damarıdır. Belə bir önəmli bir bölgə çox təəssüf ki, 28 il işğal altında qalıb. Tarixi saxtakarlığı çox yaxşı bacaran ermənilər də bütün dünyanı buranın onların torpağı olduğuna inandırmağa çalışırdılar. Ancaq Azərbaycan ordusu dastanlara düşəcək bir şəkildə Şuşanı işğaldan azad etdi.
Türkiyənin Şuşada Baş Konsulluğunun açılması həm də BMT tərəfindən sərhədləri tanınan Azərbaycanın və Şuşa bölgəsinin zəmanət altına alınmış olduğunu göstərdi. Türkiyənin Şuşada diplomatik missiyasının olması isə Türkiyənin Şuşaya verdiyi önəmdən irəli gəlir. Bu həm də Şuşanın üçüncü ölkələr tərəfindən bir daha heç vaxt təhdid edilməyəcəyinin bir nümayişidir”.
S. Oğan qeyd edib ki, sözügedən Bəyannaməylə Türkiyəylə Azərbaycan arasında ilk dəfə ortaq milli təhlükəsizliklə bağlı iclaslar keçiriləcəyi də bəyan olundu:
“Bu, Türkiyənin xarici siyasi əlaqələrində bir ilk olacaq. Eyni zamanda, bu, hər iki ölkənin milli təhlükəsizliyinin ortaqlaşdığı anlamına gəlir. Yəni Azərbaycanın milli təhlükəsizliyi Türkiyənin milli təhlükəsizliyi anlamına gəlir. Çünki ortaq milli təhlükəsizlik toplantılarında hər iki ölkəni də təhdid edəcək ünsürlər və hərbi sahədə həyata keçiriləcək əməkdaşlıq mövzuları müzakirə ediləcək”.
Təhlükəsizlik məsələləri üzrə ekspert Abdullah Ağar Türkiyə Prezidenti Ərdoğanın Şuşaya Zəfər yoluyla getməsinə diqqət çəkib. O qeyd edib ki, bu yolun təməli müharibədən sonra qoyulub:
“Prezidentlər Sığnaq kəndindən Daşaltıya və Şuşaya baxdılar. Əliyev Ərdoğana buralarda müharibənin necə getdiyi barədə məlumat verirdi. İki liderin həmin yerdə müharibənin necə getdiyi barədə müzakirələr aparması son dərəcə önəmli bir hadisədir. Bilirik ki, bu müharibə iki liderin ortaya qoymuş olduğu qərarlar nəticəsində baş verdi. Bu zəfər üçün Azərbaycanın 2904 nəfər əsgəri şəhid oldu. Bunu dildə səsləndirmək çox asan gələ bilər. Bu, yaxın tarixin ən sürətli gedən və ən qırıcı müharibəsidir. İki liderin iradəsi nəticəsində Qarabağ zəfəri baş tutdu. Bu savaş Azərbaycanın qurtuluş zəfəridir”.
Jurnalist, ekspert Güngör Yavuzaslan da çıxışında Bəyannamədə diqqətçəkən əsas məqamlara toxunub.
O qeyd edib ki, burada əsas məqamlardan biri Qars anlaşmasına sadiq qalmaqla bağlı ifadələrin dilə gətirilməsidir: “Bu müttəfiqlik bəyannaməsinin ən strateji hissəsidir. 1921- ci ildə bağlanan Qars müqaviləsi Atatürk zamanında bağlanmış sənəddir. Naxçıvanın təhlükəsizliyinə Türkiyə cavabdeh oldu. Bundan əlavə, təhlükəsizlik, neft-qaz məsələləri, SİHA-ların Azərbaycanda istehsal edilməsinə dair önəmli strateji məqamlar da Bəyannamədə əks olunub”.
Onun sözlərinə görə, Şuşadakı bu görüntülər Nuru Paşanın, Mustafa Kamal Atatürkün, Türk dünyasının müstəqilliyi üçün canından keçən minlərcə şəhidin arzuları idi: “Diplomatiya olaraq bu sənəd Rusiya, Ermənistana və Amerikaya verilən mesajlar idi. Biz iki dövlət, bir millət ifadəsini işlədirdik. İndi isə tək dövlət kimi hərəkət etmək imkanına sahib olduğumuz bəyan edildi. Bəyannamədə də göstərildiyi kimi, Azərbaycana ediləcək hücum Türkiyəyə ediləcək hücum kimi dəyərləndiriləcək.
Eyni zamanda Türkiyəyə edilən hücum Azərbaycana edilən hücum kimi dəyərləndiriləcək. Qarşılıqlı olaraq terrorizmə, narkomaniyaya qarşı mübarizədə birgə addımlar atılacaq.
Xatırladım ki, 2009-cu ildə Naxçıvanda Türk Birliyinin təməli atılmışdı. Bu Şuşa bəyannaməsi ilə də Türk dünyasına fərqli strateji mesajlar verildi. Əliyev və Ərdoğan ötən gün Türk dünyasının birliyi üçün böyük bir mesaj verdilər”.
Təhlükəsizlik məsələləri üzrə ekspert İlham İsmayıl da “Qafqazinfo”ya açıqlamasında qeyd edib ki, məhz Türkiyə ilə belə bir müqavilənin imzalanması müstəqillik qazanandan bəri Azərbaycanın çox arzuladığı məsələ idi:
“Belə ki, təhlükəsizlik, ərazi bütövlüyümüzün təmin olunması baxımından artıq sadəcə olaraq dostluq, qardaşlıq, əməkdaşlıq məsələsi yox, qarşılıqlı hərbi yardım haqqında müqavilə olsun. Ərazi bütövlüyünün təmin olunması məqsədilə hər iki dövlət bir-biri üçün zəmanət rolunu oynasın.
Türkiyə böyük dövlət olduğu üçün burada onun rolu daha böyükdür. Şuşa bəyannaməsinin də ən böyük əhəmiyyəti odur ki, iki dövlət arasında mümkün ola biləcək bütün əməkdaşlıqlar nəzərə alınıb. Ancaq bütün bunların başında təbii ki, təhlükəsizliklə bağlı məsələlər dayanır. O da qarşılıqlı hərbi yardım, müdafiə sənayesini möhkəmləndirmək, yeni ordunun yaradılmasından ibarətdir.
Bu, o deməkdir ki, artıq Türkiyənin burada hərbi bazası da yarana bilər. Üstəgəl, Şuşa kimi bir yerdə Baş Konsulluğun açılması, ən əsası isə BMT-nin tanıdığı ərazi bütövlüyünün hər hansı təhlükə yaranarsa, mütləq müdaxilə ediləcəyi və onun ərazi bütövlüyünün təmin olunması məsələlərinin qeyd olunması Azərbaycana zəmanət verən bir müqavilədir”.
İ. İsmayıl vurğulayıb ki, bu, bizim indiyə qədər müstəqillik dövrü müddətində bağladığımız ən böyük müqavilədir:
“Məhz bunun da tarixə Şuşa Bəyannaməsi kimi düşməsi ikiqat tarixi əhəmiyyətini artırır. Vaxtilə Mustafa Kamal Atatürk dediyi “Azərbaycanın sevinci bizim sevincimiz, kədəri bizim kədərimizdir” məsələsi sözün həqiqi mənasında real şəkildə həyata keçirildi.
Milli təhlükəsizliklə bağlı ortaq toplantıların keçiriləcəyi o deməkdir ki, həm daxilə, həm də xaricə yönəlik koordinasiyalı, uzlaşmış bir siyasət yönəltməliyik. Xarici siyasətdə də birgə fəaliyyət göstəririk, daxili məsələlərdə də... Hər hansı təhlükəsizlik məsələsi olarsa, iki dövlət uzlaşmış siyasət aparacaq. Bunun detalları gələcəkdə müzakirə olunacaq.
Şuşa Bəyannaməsi gələcəkdə müqavilə şəklinə də salına bilər. Bilirik ki, bəyannamələrin ratifikasiyaya ehtiyacı olmur. İlk məsələni həll edirsən, bundan irəli gələrək gələcəkdə ayrı-ayrı müqavilələr imzalamaq olar”.
Baxış sayı: 35
Bölməyə aid digər xəbərlər
30-07-2021, 11:54
Prezident Ərdoğana başsağlığı verdi
30-07-2021, 01:00
Baş nazirin müavini Çin səfiri ilə görüşdü - Foto
28-07-2021, 14:33
Ceyhun Bayramov TBMM sədri ilə görüşdü - Fotolar
27-07-2021, 15:41
Qazilər İlham Əliyevə “Generalissimus” ali hərbi rütbəsinin verilməsini təklif etdi - Fotolar
26-07-2021, 11:49
Ceyhun Bayramovla Nikola Selakoviç arasında təkbətək görüş olub
26-07-2021, 11:42
AKP ilə YAP arasında mükəmməl münasibət var - Numan Kurtulmuş
25-07-2021, 14:04
Zakir Həsənov Türkiyə tərəfinə başsağlığı verdi
24-07-2021, 15:55
Deputat: Avropa İttifaqı Azərbaycana regionun lider dövləti kimi baxır
23-07-2021, 17:37
Baş Prokurorluqda əməliyyat müşavirəsi keçirildi
23-07-2021, 17:30
Vətən müharibəsinin iştirakçısı olan yeni Baş Qərargah rəisi...
23-07-2021, 01:37
İlham Əliyev Putinlə Moskvada nədən danışıb?
23-07-2021, 01:36
“Bilirəm nə etməliyik, nə vaxt etməliyik, necə etməliyik”
22-07-2021, 20:28
“Əsas məqsəd jurnalistlərin yaradıcı sərbəstliyini stimullaşdırmaqdır”
22-07-2021, 01:46
"15 milyon doza peyvənd gətiriləcək" - Baş nazir
21-07-2021, 17:26
Peskovdan Qarabağla bağlı razılaşmalara dair - Açıqlama
20-07-2021, 21:19
Putin İlham Əliyevə təşəkkür etdi
18-07-2021, 03:19
Şarl Mişel Azərbaycandadır - Fotolar
16-07-2021, 15:05
Mövlud Çavuşoğlu Şahin Mustafayevlə görüşdü - Foto
15-07-2021, 02:56
“Azərbaycanın bu yanaşması beynəlxalq təşkilatlara nümunə olmalıdır”
15-07-2021, 02:54
Səfər Mehdiyev serbiyalı səfirlə görüşdü - Fotolar
13-07-2021, 16:27
Azərbaycanın qadın bayraqdarı məlum oldu - Tokio-2020-də
11-07-2021, 16:17
Allahşükür Paşazadə Yuxarı Gövhər Ağa məscidinə Quran hədiyyə edib, Şuşaya səfər başa çatıb
10-07-2021, 17:13
Azərbaycandakı bütün xristian dini icmalarının rəhbərləri Şuşada birgə dua etdi - Fotolar
8-07-2021, 19:43
Mikayıl Cabbarov iqtisadi rayonlardan yazdı
7-07-2021, 20:07
İtaliyanın yeni səfiri - “CasaMia”da
6-07-2021, 14:55
Əli Əsədov Rusiyanın səhiyyə naziri ilə görüşdü
3-07-2021, 02:31
Bu gün Leyla Əliyevanın doğum günüdür - Foto
29-06-2021, 18:35
Ceyhun Bayramov AYİB-in Azərbaycan üzrə nümayəndəliyinin rəhbərini qəbul edib (FOTO)
27-06-2021, 00:09
“Müharibədə ən güclü silahımız dəmir yumruq oldu” - Mais Bərxudarov
26-06-2021, 18:49
“Müharibə zamanı vasitəçilər Ermənistana xəbər göndərmişdilər ki, dayanmaq lazımdır”
26-06-2021, 18:37
Odda yanmaz, suda batmaz Azərbaycan əsgəri! - Fotolar
26-06-2021, 18:34
“Onlar bilməlidirlər ki, dəmir yumruq yerindədir”
24-06-2021, 16:51
Suqovuşanla bağlı da sərəncam verildi
24-06-2021, 15:49
Ceyhun Bayramov Səudiyyə Ərəbistanında danışıqlarda - Foto
24-06-2021, 10:35
"Mən YAP-dakı vəzifəmdən getmək istəyirəm" - Tağı Əhmədov
21-06-2021, 16:06
Azərbaycan və Qazaxıstan XİN rəhbərləri görüşdü - Fotolar
21-06-2021, 15:09
İlham Əliyev Pakistanın Quru Qoşunlarının komandanını qəbul edib
17-06-2021, 20:21
AZAL-ın ilk qadın pilotları - Video
17-06-2021, 11:31
“Bu, Şuşanın bir daha heç vaxt təhdid edilməyəcəyinin nümayişidir”
17-06-2021, 02:39
“Məscidlərdən donuz tövləsi kimi istifadə etmiş ölkə müsəlmanların dostu ola bilməz”
17-06-2021, 02:17
Ərdoğanın rəsmi səfəri başa çatdı - Fotolar
16-06-2021, 01:20
Birinci xanımlar Şuşada görüşdü - Video
16-06-2021, 01:05
“Verdiyimiz sözü çox şükür yerinə yetirdik” - Ərdoğan