00:11 / 29-03-2024
Azərbaycan təhlükəsizlik orqanlarının 105 illiyi ilə bağlı təntənəli tədbir təşkil olunub
23:35 / 28-03-2024
ZİYALI ÖMRÜNÜN AKKORDLARI...
23:01 / 28-03-2024
Rostovlu cərrahlar 26 qəpik udan adamı xilas ediblər
22:55 / 28-03-2024
Zaxarova Kirbinin kobudluğuna cavab verib
22:50 / 28-03-2024
"Nyukasl"ın futbolçusu Tonali mərc oynadığı üçün növbəti qadağa ilə üzləşib
22:13 / 28-03-2024
Zelenski CBS telekanalına müsahibəsində Amerika silahlarını reklam edib
21:59 / 28-03-2024
"Rosatom"un top meneceri xüsusilə böyük rüşvətə görə həbsxanaya göndərildi
21:53 / 28-03-2024
MDU-nun keçmiş aspirantı 4 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib
21:47 / 28-03-2024
"Sport.es": "Barselona" "Arsenal"ın futbolçusu Jorginyoya iddialıdır
21:20 / 28-03-2024
"The Athletic": UEFA komandaların Avro 2024 üçün müraciətlərini artırmağı planlaşdırır
21:14 / 28-03-2024
Sevastopol qubernatoru bildirir ki, şəhər yaxınlığında təyyarə dənizə düşüb
21:08 / 28-03-2024
Burunov etiraf edib ki, konsertə gecikməsi onu “Krokus”da terror aktından xilas edib
20:59 / 28-03-2024
Bryansk sakini Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin tərəfində döyüşmək niyyətinə görə həbsxanaya göndərilib
20:55 / 28-03-2024
Lavrov: "Ermənistan bilərəkdən Rusiya ilə münasibətlərin pozulmasına gətirib çıxarır"
19:39 / 28-03-2024
Baş Prokurorluq Metanın mətbuat katibinin işini məhkəməyə göndərib
19:35 / 28-03-2024
LCI: Makron Ukraynaya qoşun göndərəcəyi təqdirdə cavabı düşünməyib
19:29 / 28-03-2024
"Daily Mail": Dani Alves zaminə buraxıldıqdan sonra ziyafət verib
07:09 / 28-03-2024
Putin: "F-16"-ların Ukraynaya çatdırılması döyüş meydanındakı vəziyyəti dəyişməyəcək"
07:02 / 28-03-2024
"Krokus"da terror aktını törədənlər İŞİD-in əfqan qanadının Telegram kanalından cəlb olunub
06:54 / 28-03-2024
Vilfand: "Rusiya Federasiyasının doqquz rayonunda -40 dərəcəyə qədər anomal şaxta gözlənilir"
06:49 / 28-03-2024
"Teleqraf": Britaniya Rusiya ilə münaqişədə cəmi bir neçə ay davam edəcək
06:37 / 28-03-2024
Nijni Novqorod məktəblisi terrorçulara təşəkkür etdiyi üçün mer təqaüdündən məhrum edilib
06:28 / 28-03-2024
Putin bildirib ki, Rusiya NATO ilə döyüşmək fikrində deyil
06:23 / 28-03-2024
Putin helikopteri idarə etməyə çalışıb
06:06 / 28-03-2024
“Hesabatına ödənişi əlavə etməyi unudub” - Hikmət Hacıyev
22:56 / 27-03-2024
Futbolçunu öpən Rubialesi 2,5 il həbs gözləyir
22:50 / 27-03-2024
Ramazan ayının 18-ci gününün duası - İmsak və iftar vaxtı
22:46 / 27-03-2024
Ağalarovlardan terror qurbanlarına 100 milyonluq yardım
22:41 / 27-03-2024
Sankt-Peterburqda miqrasiya biznesində şübhəli bilinən 30 nəfər saxlanılıb
22:36 / 27-03-2024
Xarici İşlər Nazirliyi: Rusiya diplomatının Latviyadan çıxarılmasına cavab verəcək
21:40 / 27-03-2024
Vorobyev ÇSKA-nın baş məşqçisi postunda Fedorovu əvəz edəcək
21:33 / 27-03-2024
Aktrisa Svetlana Svetliçnaya xəstəxanaya yerləşdirilib
21:29 / 27-03-2024
Rusiya Federal Gömrük Xidmətinin rəis müavini Yaqodkina aksiz markalarının verilməsinə görə həbs edilib
21:23 / 27-03-2024
Peskov: "Terror aktından sonra Putin bütün gecəni yatmadı və xəbərlər aldı"
21:15 / 27-03-2024
Rusiya milli futbol komandasının həkimi San-Paulu hava limanında qadını xilas edib
21:09 / 27-03-2024
"Krokus"da insanları xilas edən qarderob işçisi Putinlə görüşmək istədiyini açıqlayıb
21:03 / 27-03-2024
“Krokus” terror aktı ilə bağlı qalmaqallı yazıların müəllifi terrora haqq qazandırdığı üçün həbs edilib
20:56 / 27-03-2024
AŞPA Siyasi Komitəsi Kosovonun Avropa Şurasına üzvlüyünü təsdiqləyib
14:43 / 27-03-2024
Endrik Peleni məğlub edərək Braziliya üçün rekord vurdu
14:38 / 27-03-2024
Məktəbli qızı qətlə yetirməkdə şübhəli bilinirdi
BİR ŞAİR QƏLBİNİN KÖZƏRTİLƏRİ...- İSMAYIL MƏRCANLI İMANZADƏ
Tarix: 20-06-2022 01:11 | Bölmə: Ədəbiyyat
Çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatında imzalar içində imzası ilə seçilən şair dostum, eloğlum Valeh Heydəri ötən əsrin səksəninci illərindən tanıyıram. O vaxtlar Valeh rayonumuzda rəhbərlik etdiyim “Ümid” Ədəbi Klubanda mənim diqqətimi çəkən istedadlı gənclərin sırasında özünəməxsus yazı üslubu ilə fərqlənməkdə idi. Valehin o vaxtlar mənim xeyir-dualarımla yerli və mərkəzi mətbuatda, rayonun işğalı ərəfəsində isə “Gənclik” nəşriyyatında çap etdirdiyimiz “Xudafərin nəğmələri” almanaxında şeirləri dərc edilmişdi. Cəbrayıl rayonu,-dünyaya göz açdığı Karxulu kəndi işğala məruz qalanda əvvəlcə Sabirabad rayonunda, dörd ildən sonra isə Bakının Bülbülə kəndinə üz tutuborada müvəqqəti olaraq məskunlaşmışdı.
O, keçmiş Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunun (indiki Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət Universitetinin) məzunudur. Ən başlıcası isə paytaxta yaxın bir ərazidə məskunlaşmağı onun qarşısında geniş yaradıcılıq üfüqləri açdı vəədəbi aləmə tezliklə uyğunlaşmağı bacardı. Səsi-sorağı çeşidli ədəbi məclislərdən eşidilməyə, şeirləri mərkəzi qəzet-jurnallarda,müxtəlif adlar altında nəşr olunan almanaxlarda,-o cümlədən rəhbərlik etdiyim AYB Mingəçevir bölməsinin xəttiylə bu yaxınlarda çap olunan “Ruhumuzun yaz havası” almanaxında dərc olundu. 2009-cu ildə işıq üzü görən “Sonsuz təsəlli-sonlu ömür” adlı ilk şeirlər kitabının sevincini yaşadı. Ötən il isə, nəşr etdirdiyi “Hamı bunu bilməli” adlı təmsillər toplusu ilə ədəbi aləmə ötəri bir həvəsin təhriki ilə gəlmədiyini bir daha sərgilədi. Sözügedən bu kitabda yer alan təmsillər (Mənim şəxsi fikrimə görə bu əsərləri həm təmsil, həm də mənzum nağıllar adlandırmaq olar.) böyüklərdə dərin maraq doğurmaqla yanaşı, uşaqlara, yeniyetmə və gənclərə nəcib hisslər, yüksək əxlaqi keyfiyyətlər aşılamağa qadirdir.
Ömrünün altmışıncı baharına doğru addımlayan, bir ay qabaq Azərbaycan Yazıçılar Birliyinə üzv qəbul olunan şair dostum-istəkli eloğlumun bundan sonrakı vaxtlarda da yeni əsərləri ilə hamını məmnun edəcəyinə ürəkdən inanıram. Uğur olsun!
İSMAYIL MƏRCANLI İMANZADƏ,
AYB Mingəçevir bölməsinin sədri
VALEH HEYDƏR
AZAD OLDU ŞUŞAMIZ
Gözəl gündür, Allahım, azad oldu Şuşamız,
Sevinclərə qərq oldu hər yanda el-obamız.
Qucaq açdı xalqıma, o möhtəşəm qalamız,
Var ol, yaşa, ey ordum, səninlə qürur duydum!
Önümüzdə açıldı nurlu zəfər yolları,
Hər tərəfə uzandı yurdumuzun qolları.
Komandanım əmr etdi, məğlub edin onları!
Var ol, yaşa, ey ordum, səninlə qürur duydum!
Şəhidlərin məqamı ucadan-uca olsun,
Qazilərin ürəyi sonsuz fərəhlə dolsun!
Xankəndində bayrağım uca zirvədə dursun,
Var ol, yaşa, ey ordum, səninlə qürur duydum!
GÜLÜB SEVİNMƏYƏ LAYİQDİR BƏŞƏR
(sonet)
Dərdimi, ey dostum, danışım sənə,
Ağrılı, acılı, sərt biçimdədir!
Söylə bu işlərin sirrini mənə,
De, niyə dünyamız qəm içindədir?
Aləmin yarısı qaranlıq gecə,
İblisin, şeytanın felinə düşüb.
Ümid işığına həsrətdir necə,
Zülm ilə qovrulub, əzabla bişib.
Haçan dayanacaq var hərisləri?
Ölkələr atəşə, oda bələnib!
Yoxsa lənətlənib sevgi hissləri,
Göydən başlarına qəzəb ələnib!
Yox olsun, deyirəm, yer üzündə şər,-
Gülüb sevinməyə layiqdir bəşər.
TƏMSİLLƏR
XAİN ÇAQQAL
Meşədəki bir çaqqal
Çox xainlik edirdi,
Xeyir əməl xoşlamır,
Şər işləri sevirdi.
Şübhə etdi bir gün də,
Müdrik filin ağlına,
Səbirsizlik eyləyib,
Durub getdi yanına.
Dedi:-Ey fil, bu nədir
Hamı heyran zəkana,
Yoxsa ağıllı gəldin
De, əzəldən cahana?!
Düzün bilmək istəsən
Mənə xoş gəlmir səsin.
Nədə görğdüyün işdə
Dürüst olmaq həvəsin.
İstəyirəm mənimtək,
Ulayasan hər gecə.
Bu beş günlük dünyada
Nəyə gərək, düşüncə?!
Ən yaxşısı, əzizim,
Gəl mənimlə dostluq et.
Hər cür hiylə törədib
Sonra lap səcdəyə get...
Dinlədikcə müdrik fil
Bu axmağın sözünü,
Əvvəl bir az üzüldü
Lap itirdi özünü.
Sonra dedi:-Ey çaqqal,
Sən nələr danışırsan?!
Ulamaqdan bu qədər
De, necə zövq alırsan?!
Mən fil adın qazandım
Çox zəhmətlə, ağılla,
Öz yolumdan dönmərəm
Min hiyləgər yığıla.
Söz tapmayıb nəhayət
Çaqqal getdi oradan.
Gördü filə güc verir
Hər işində Yaradan.
Tədbirli ol, ey insan,
Pisdir xain xisləti,
Dərdə salar onları
Yaxşıların şöhrəti.
BÜLBÜL VƏ SIĞIRÇIN
Bülbül ilə sığırçın
Eyni bağda qalırdı.
Biri eşqlə oxuyur,
Digəri küy salırdı.
Bülbül vəsf elədikcə
İki mövcud cahanı,
Dedi:-Sözüm həqiqət,
Yox zərrəcə yalanı.
Onlar vəhdətdə mövcud,
Bağlıdır bir- birinə,
Allah yaxşı bələddir
Hər kəsin öz sirrinə...
Bunu duyan sığırçın
Dilləndi cır səs ilə,
Etirazın bildirib
Gəldi coşaraq dilə.
Dedi:-Təssüf edirəm,
Söylədiyin yalandı,
Bizlərə nə bu dünya,
Nə başqası qalandı.
Gəl, özünü aldadıb
Uyma bunca nağıla,
Fikirlərin sığışmır
Düşüncəyə, ağıla.
Bülbül gördü sığırçın
Saf duyğunu bitirib,
Yalanlara uyaraq
Həqiqəti itirib.
O anlamır nəğməkar
Nə həvəslə oxuyur,
Hər iki dünya ona
Necə cənnət qoxuyur.
Sən də çalış, ey insan,
Eşq ilə aç dəhanı,
Saf ruhunla seyrə çıx,
Kəşf elə bu cahanı.
Əsil kamil insanın
Haqqa bağlanar sözü,
Görər iki dünyanı
Onun bəsirət gözü.
BOŞ QAZAN VƏ ƏLƏK
İçi tamam boş qazan
Yersiz hay-küy salırdı,
Xoşlanırdı özündən
Guya çox şey qanırdı.
Bir gün isə söz atdı
Burda olan ələyə,
Lap mənasız yerə o
Başladı hey gülməyə.
Dedi:-Sənə baxıram
Çox köhnəlmiş diləksən.
Söylə belə halınla
Axı nəyə gərəksən?
Tamam itib batmısan
Zəmanənin içində,
Sənə yoxdur ehtiyac
Ta əvvəlki biçimdə.
Heç anlaya bilmirəm
İndi sənin işini,
Yoxsa ata bilmirsən
Ələmək vərdişini?
Heç vaxt belə etməzdim
Olsam sənin yerinə,
Tərk edərdim buranı
İş getməmiş dərinə.
Ələk dedi:-Ey qazan,
Nə lovğalıq edirsən,
Sən məndəki hikməti
Az da olsa bilirsən?..
Yalnız saf olan keçir
Mənim xırda gözümdən,
Pis, ələnib atılır
İncisə də, sözümdən.
Çox diqqətlə seçirəm
Zay olanı yaxşıdan,
Xəyanət də etmədim
Bu işimə bircə an.
Səsin ha gur gəlsə də,
İçin boşdur, bilirəm,
Qərəzlidir dediyin
Çox təəssüf edirəm.
Qazan gördü ələyin
Həqiqətdir sözləri,
Tez ayırır hər şeyi
Onun sərraf gözləri.
Bunu başa düşüncə
Tez ağzını qapadı,
O ələyin önündə
Deməyə söz tapmadı.
Sən də görsən, ey insan,
Hay-küy edən içi boş,
Bil ki belə kəslərin
Olur ağlı da naxoş...
TÜLKÜ VƏ DƏLƏ
Çox tamahkar bir tülkü
Hey oğurluq edirdi,
Hiyləgərlik xoşlayıb
Hər kələyi bilirdi.
Üz tutaraq bir gün o
Ağacdakı dələyə,
Dilin şirin etdi ki,
Salsın onu tələyə.
Dedi:-Ey gözəl dələ,
Bəlkə biz də dost olaq?
Tənha qalıb, nə üçün
Axı, saralıb solaq?
Baxıram ki, meşədə
Hər heyvanın dostu var,
Biz də versək əl- ələ
Bu lap gözəl iş olar.
Dələ onu dinləyib
Dedi:-Ey tülkü lələ,
Çox "ağıllı" fikirlər
Gətirirsən sən dilə.
Ancaq düz gəlmir axı,
Əməlinlə sozlərin,
Hiylə ilə doludur
Parıldayan gözlərin.
Mən ki yaxşı görürəm
Nə kələklər edirsən,
Hətta tutub quşların
Balasın da yeyirsən.
Günahın gəlmir saya,
Sən düşmənsən özünə,
Söylə necə inanım
Bəlağətli sözünə?
Düşündüyün qədər də,
Bil ki deyiləm qanmaz,
Özünə düşmən olan
Özgələri dost sanmaz.
Tülkü gördü doğrudan
Ağıllıdır bu dələ,
Qaçıb çıxdı aradan,
Çətin ki bir də gələ…
Sən də çalış, ey insan,
Dürüst olsun hər işin.
Yoxsa düşmənin olar,
Pis əməlin-vərdişin.
Heç vaxt dost ola bilməz
Hiylə ilə, sədaqət.
Biri töhmət gətirər,
O birisi məhəbbət.
MEYMUN DÜŞDÜ GÖZÜMDƏN
İşi düşüb dovşanın
Meymun adlı təlxəyə,
Ancaq elə bezib ki,
O qarğıyır fələyə.
Deyir:-Tapa bilmirəm
Axtarsamda mən onu,
Min cür sifətə düşür
Dəyişir hər gün donu.
Bu sözləri eşitcək
Atılıb-düşdü meymun,
Dedi:-Budur fərasət...
Özündən oldu məmnun.
Bitirirəm söhbəti,
Amma bilin düzünü,
İstəmirəm çox görək,
Bu təlxəyin üzünü.
Arif olan insanlar
Söz anlasın sözümdən,
Ağzını açan kimi
Meymun düşdü gözümdən…
İKİ ÇUVAL
İki qonşu çuvalın
Halı görünmürdü xoş,
Biri tamam doluydu
Digərinin başı boş...
Yarımçığın içində
Var idi bir az darı,
Qaməti düz olanın
Sarı buğdaydı varı.
Boş çuvalın nədənsə
Hövsələsi daraldı,
Tənə etdi qonşuya
Həsəd ağlını aldı.
Dedi:-Əgər istəsəm
Səndən də şux duraram,
Qamətimi düz tutub
Hamını mat qoyaram.
Görürəm ki sən mənə
Təkəbbürlü baxırsan,
Heç xəbərin varmı ki,
Çox günaha batırsan?!
Dolu çuval dinləyib,
Xeyli pərişan oldu,
Haqsız sözlər duyunca
Qəlbi kədərlə doldu.
Dedi:-Nədən baxım ki,
Qonşuya pis göz ilə?
Niyə məni üzürsən
Kinayəli söz ilə?!
Mən istərəm sənin də
Qamətini düz görəm,
Qonşu kimi, şəninə
Xoş sözdən çələng hörəm.
Ancaq yarımçıq çuval
Yanlış yola əl atdı,
Lovğalandı o ki var
Özün yuxarı dartdı.
İstədi ki, düzəldə
O əyilmiş qamətin
Çətiinliyə düşüncə
Lap İtirdi taqətin.
Bir andaca bu çuval
İlmə-ilmə söküldü.
İçindəki darı da,
Hər tərəfə töküldü.
Bu hikmətdir, ey insan,
Boş çuval şux dayanmaz!
Yarımçıqlıq müəmma…
Ağıllı kəs yanılmaz!
ŞAM VƏ LAMPA
Şam işığın görüncə
Hisli lampa deyindi,
Dərdə-qəmə bataraq
Qara libas geyindi.
Dedi:-Çox mat qalmışam
Səndə olan işığa,
Şölələnib yanarkən
Bu qədər yaraşığa.
İstəyirəm sənintək
Mən də yanam şövq ilə,
Bunu görən bülbüllər
Coşub gəlsinlər dilə.
Dinlədikcə şam onu
Gördü dostu çaşıbdı,
Piltəsində kir tutub
Əhvalı qarışıbdı.
Dedi:-Söylə, ey lampa,
Xoş deyilmi varlığım?
Yoxsa sıxır qəlbini
Baxdıqca yaraşığım?
Olmaq üçün belə sən
Gərək candan yanasan,
Şam olmağın həyatda
Fəlsəfəsin qanasan.
Görürsənmi üzümdən
Yaş sel olub tökülür,
Bir sabahın eşqiylə
Bağrım yanıb sökülür!
Tələsirəm həvəslə
İşıq olam, nur olam,
Könülləri fəth edib
Sevən qəlblərə dolam.
Hisli lampa dinləyib
Gördü şam olmaq çətin,
Əriyərək yanmağın
O anladı hikmətin.
Arif olan insanlar
Bunu bilsin düz gərək,
Hələ şam olmaq deyil,
Lampatək tüstülənmək…
LOVĞA CIRCIRAMA
Cırcırama bir səhər
İp dolayıb sal daşa,
Dedi:-Bunu dartacam
Dağ üstünə, lap başa.
Qoy, danışsın həsədlə
Böcəklər də sözümü,
Diqqət çəkib, bu yolla
Tanıdacam özümü.
Seyr etdikcə kənardan
Hirslənəcək hörümçək,
Kəpənəklər baxaraq
Hünərimi görəcək.
Cingiltili səsimlə
Möhkəm hay-küy salacam,
Lovğalanıb o ki var
Bu işdən zövq alacam.
O, tez ipin bir ucun
Quyruğuna bağladı,
Dartdı üzü yuxarı
Cırıldayıb çağladı.
Ancaq döndü əzaba
Öz canında duyduğu,
Gövdəsindən qırıldı
Nazik zərif quyruğu.
Bu zaman eşitdi o
Tənə dolu səsləri,
Yol azanın həyatda
Ağır olur dərsləri.
Sən sadə ol, ey insan,
Lovğalığa alışma,
Gücün düşməyən daşı
Qaldırmağa çalışma.
ƏYRİ DƏVƏ
Son zamanlar bir dəvə
Yaman tərslik edirdi,
Nifrət edib düzlüyə
Əyriliyi sevirdi.
Deyirdi:-Mənim belim
Əsil dərə-təpədir,
Dalğalı dəniz kimi
Tüküm ləpə-ləpədir.
Heyif deyil, əyrilik
Mənə çox kömək edir,
Sahibim də belimdə
Çox rahatca yol gedir.
O düz heyvan görəndə
Lağ etməyi sevirdi,
"Düz elə, düz də qalar",
Nə xeyri var, deyirdi.
Ancaq bir gün düşdü o
Bir meymunun şərinə,
Çarə tapa bilmədi
Axtarsa da dərdinə.
Gördü artıq küsdürüb
Düz nə varsa özündən,
Çox ümidsiz qalaraq
Yaş axıtdı gözündən.
Dedi:-Əyrilik ilə
Öyünmüşəm çox nahaq,
Bu həyatda hər kəsə
Gərək olur bir gün haqq.
Daha etmir lovğalıq
Öymür əyri belin də,
Danışanda o hətta
Şirin edir, dilin də.
Bu dünyada, ey insan,
Əyriliklə öyünmə,
Həmdəm ol ki, düz ilə
Sonra peşman görünmə.
AĞACDƏLƏN BALASI
Ağacdələn böyüyüb
Düşdü iş həvəsinə,
Öz arzusun əvvəlcə
Bildirdi dədəsinə.
Dedi:-Mən də sənintək
Təbiblik öyrənəcəm,
Ağacları dələrək
Qurdlarını yeyəcəm.
Qoy, meşədə ağaclar
Hamısı sağlam olsun,
Mən onlara baxdıqca
Qəlbim fərəhlə dolsun.
Dədə bunu duyunca
Təriflədi balasın,
Nəsihət də verdi ki,
Qoy, həyatı "anlasın".
Dedi:-Bala, gəl sənə
Öyrədim cib eşməyi,
Xəstənin var dövlətin
Soyub, əldə etməyi.
Könlün istəyən qurdu
Sonra alıb yeyərsən,
Nə zəhmətə qatlaşar,
Nə əziyyət çəkərsən.
Ağacdələn balası
Bundan gəldi həvəsə,
Bir az işlədi, ancaq
Tez də düşdü qəfəsə.
Uğursuzluq gətirdi
Dinlədiyi nəsihət,
Gördü ona meşədə
Artıq qalmayıb hörmət.
Səndə düşün, ey təbib,
Halallıqla pul qazan!
Xəstələri aldadıb
Etmə cibini talan.
Əgər uyub nəfsinə
İnsafsızlıq eyləsən,
Ağacdələn timsalı
Lap qəfəsə düşərsən.
Baxış sayı: 556
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 20-06-2022 01:11 | Bölmə: Ədəbiyyat
Çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatında imzalar içində imzası ilə seçilən şair dostum, eloğlum Valeh Heydəri ötən əsrin səksəninci illərindən tanıyıram. O vaxtlar Valeh rayonumuzda rəhbərlik etdiyim “Ümid” Ədəbi Klubanda mənim diqqətimi çəkən istedadlı gənclərin sırasında özünəməxsus yazı üslubu ilə fərqlənməkdə idi. Valehin o vaxtlar mənim xeyir-dualarımla yerli və mərkəzi mətbuatda, rayonun işğalı ərəfəsində isə “Gənclik” nəşriyyatında çap etdirdiyimiz “Xudafərin nəğmələri” almanaxında şeirləri dərc edilmişdi. Cəbrayıl rayonu,-dünyaya göz açdığı Karxulu kəndi işğala məruz qalanda əvvəlcə Sabirabad rayonunda, dörd ildən sonra isə Bakının Bülbülə kəndinə üz tutuborada müvəqqəti olaraq məskunlaşmışdı.
O, keçmiş Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunun (indiki Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət Universitetinin) məzunudur. Ən başlıcası isə paytaxta yaxın bir ərazidə məskunlaşmağı onun qarşısında geniş yaradıcılıq üfüqləri açdı vəədəbi aləmə tezliklə uyğunlaşmağı bacardı. Səsi-sorağı çeşidli ədəbi məclislərdən eşidilməyə, şeirləri mərkəzi qəzet-jurnallarda,müxtəlif adlar altında nəşr olunan almanaxlarda,-o cümlədən rəhbərlik etdiyim AYB Mingəçevir bölməsinin xəttiylə bu yaxınlarda çap olunan “Ruhumuzun yaz havası” almanaxında dərc olundu. 2009-cu ildə işıq üzü görən “Sonsuz təsəlli-sonlu ömür” adlı ilk şeirlər kitabının sevincini yaşadı. Ötən il isə, nəşr etdirdiyi “Hamı bunu bilməli” adlı təmsillər toplusu ilə ədəbi aləmə ötəri bir həvəsin təhriki ilə gəlmədiyini bir daha sərgilədi. Sözügedən bu kitabda yer alan təmsillər (Mənim şəxsi fikrimə görə bu əsərləri həm təmsil, həm də mənzum nağıllar adlandırmaq olar.) böyüklərdə dərin maraq doğurmaqla yanaşı, uşaqlara, yeniyetmə və gənclərə nəcib hisslər, yüksək əxlaqi keyfiyyətlər aşılamağa qadirdir.
Ömrünün altmışıncı baharına doğru addımlayan, bir ay qabaq Azərbaycan Yazıçılar Birliyinə üzv qəbul olunan şair dostum-istəkli eloğlumun bundan sonrakı vaxtlarda da yeni əsərləri ilə hamını məmnun edəcəyinə ürəkdən inanıram. Uğur olsun!
İSMAYIL MƏRCANLI İMANZADƏ,
AYB Mingəçevir bölməsinin sədri
VALEH HEYDƏR
AZAD OLDU ŞUŞAMIZ
Gözəl gündür, Allahım, azad oldu Şuşamız,
Sevinclərə qərq oldu hər yanda el-obamız.
Qucaq açdı xalqıma, o möhtəşəm qalamız,
Var ol, yaşa, ey ordum, səninlə qürur duydum!
Önümüzdə açıldı nurlu zəfər yolları,
Hər tərəfə uzandı yurdumuzun qolları.
Komandanım əmr etdi, məğlub edin onları!
Var ol, yaşa, ey ordum, səninlə qürur duydum!
Şəhidlərin məqamı ucadan-uca olsun,
Qazilərin ürəyi sonsuz fərəhlə dolsun!
Xankəndində bayrağım uca zirvədə dursun,
Var ol, yaşa, ey ordum, səninlə qürur duydum!
GÜLÜB SEVİNMƏYƏ LAYİQDİR BƏŞƏR
(sonet)
Dərdimi, ey dostum, danışım sənə,
Ağrılı, acılı, sərt biçimdədir!
Söylə bu işlərin sirrini mənə,
De, niyə dünyamız qəm içindədir?
Aləmin yarısı qaranlıq gecə,
İblisin, şeytanın felinə düşüb.
Ümid işığına həsrətdir necə,
Zülm ilə qovrulub, əzabla bişib.
Haçan dayanacaq var hərisləri?
Ölkələr atəşə, oda bələnib!
Yoxsa lənətlənib sevgi hissləri,
Göydən başlarına qəzəb ələnib!
Yox olsun, deyirəm, yer üzündə şər,-
Gülüb sevinməyə layiqdir bəşər.
TƏMSİLLƏR
XAİN ÇAQQAL
Meşədəki bir çaqqal
Çox xainlik edirdi,
Xeyir əməl xoşlamır,
Şər işləri sevirdi.
Şübhə etdi bir gün də,
Müdrik filin ağlına,
Səbirsizlik eyləyib,
Durub getdi yanına.
Dedi:-Ey fil, bu nədir
Hamı heyran zəkana,
Yoxsa ağıllı gəldin
De, əzəldən cahana?!
Düzün bilmək istəsən
Mənə xoş gəlmir səsin.
Nədə görğdüyün işdə
Dürüst olmaq həvəsin.
İstəyirəm mənimtək,
Ulayasan hər gecə.
Bu beş günlük dünyada
Nəyə gərək, düşüncə?!
Ən yaxşısı, əzizim,
Gəl mənimlə dostluq et.
Hər cür hiylə törədib
Sonra lap səcdəyə get...
Dinlədikcə müdrik fil
Bu axmağın sözünü,
Əvvəl bir az üzüldü
Lap itirdi özünü.
Sonra dedi:-Ey çaqqal,
Sən nələr danışırsan?!
Ulamaqdan bu qədər
De, necə zövq alırsan?!
Mən fil adın qazandım
Çox zəhmətlə, ağılla,
Öz yolumdan dönmərəm
Min hiyləgər yığıla.
Söz tapmayıb nəhayət
Çaqqal getdi oradan.
Gördü filə güc verir
Hər işində Yaradan.
Tədbirli ol, ey insan,
Pisdir xain xisləti,
Dərdə salar onları
Yaxşıların şöhrəti.
BÜLBÜL VƏ SIĞIRÇIN
Bülbül ilə sığırçın
Eyni bağda qalırdı.
Biri eşqlə oxuyur,
Digəri küy salırdı.
Bülbül vəsf elədikcə
İki mövcud cahanı,
Dedi:-Sözüm həqiqət,
Yox zərrəcə yalanı.
Onlar vəhdətdə mövcud,
Bağlıdır bir- birinə,
Allah yaxşı bələddir
Hər kəsin öz sirrinə...
Bunu duyan sığırçın
Dilləndi cır səs ilə,
Etirazın bildirib
Gəldi coşaraq dilə.
Dedi:-Təssüf edirəm,
Söylədiyin yalandı,
Bizlərə nə bu dünya,
Nə başqası qalandı.
Gəl, özünü aldadıb
Uyma bunca nağıla,
Fikirlərin sığışmır
Düşüncəyə, ağıla.
Bülbül gördü sığırçın
Saf duyğunu bitirib,
Yalanlara uyaraq
Həqiqəti itirib.
O anlamır nəğməkar
Nə həvəslə oxuyur,
Hər iki dünya ona
Necə cənnət qoxuyur.
Sən də çalış, ey insan,
Eşq ilə aç dəhanı,
Saf ruhunla seyrə çıx,
Kəşf elə bu cahanı.
Əsil kamil insanın
Haqqa bağlanar sözü,
Görər iki dünyanı
Onun bəsirət gözü.
BOŞ QAZAN VƏ ƏLƏK
İçi tamam boş qazan
Yersiz hay-küy salırdı,
Xoşlanırdı özündən
Guya çox şey qanırdı.
Bir gün isə söz atdı
Burda olan ələyə,
Lap mənasız yerə o
Başladı hey gülməyə.
Dedi:-Sənə baxıram
Çox köhnəlmiş diləksən.
Söylə belə halınla
Axı nəyə gərəksən?
Tamam itib batmısan
Zəmanənin içində,
Sənə yoxdur ehtiyac
Ta əvvəlki biçimdə.
Heç anlaya bilmirəm
İndi sənin işini,
Yoxsa ata bilmirsən
Ələmək vərdişini?
Heç vaxt belə etməzdim
Olsam sənin yerinə,
Tərk edərdim buranı
İş getməmiş dərinə.
Ələk dedi:-Ey qazan,
Nə lovğalıq edirsən,
Sən məndəki hikməti
Az da olsa bilirsən?..
Yalnız saf olan keçir
Mənim xırda gözümdən,
Pis, ələnib atılır
İncisə də, sözümdən.
Çox diqqətlə seçirəm
Zay olanı yaxşıdan,
Xəyanət də etmədim
Bu işimə bircə an.
Səsin ha gur gəlsə də,
İçin boşdur, bilirəm,
Qərəzlidir dediyin
Çox təəssüf edirəm.
Qazan gördü ələyin
Həqiqətdir sözləri,
Tez ayırır hər şeyi
Onun sərraf gözləri.
Bunu başa düşüncə
Tez ağzını qapadı,
O ələyin önündə
Deməyə söz tapmadı.
Sən də görsən, ey insan,
Hay-küy edən içi boş,
Bil ki belə kəslərin
Olur ağlı da naxoş...
TÜLKÜ VƏ DƏLƏ
Çox tamahkar bir tülkü
Hey oğurluq edirdi,
Hiyləgərlik xoşlayıb
Hər kələyi bilirdi.
Üz tutaraq bir gün o
Ağacdakı dələyə,
Dilin şirin etdi ki,
Salsın onu tələyə.
Dedi:-Ey gözəl dələ,
Bəlkə biz də dost olaq?
Tənha qalıb, nə üçün
Axı, saralıb solaq?
Baxıram ki, meşədə
Hər heyvanın dostu var,
Biz də versək əl- ələ
Bu lap gözəl iş olar.
Dələ onu dinləyib
Dedi:-Ey tülkü lələ,
Çox "ağıllı" fikirlər
Gətirirsən sən dilə.
Ancaq düz gəlmir axı,
Əməlinlə sozlərin,
Hiylə ilə doludur
Parıldayan gözlərin.
Mən ki yaxşı görürəm
Nə kələklər edirsən,
Hətta tutub quşların
Balasın da yeyirsən.
Günahın gəlmir saya,
Sən düşmənsən özünə,
Söylə necə inanım
Bəlağətli sözünə?
Düşündüyün qədər də,
Bil ki deyiləm qanmaz,
Özünə düşmən olan
Özgələri dost sanmaz.
Tülkü gördü doğrudan
Ağıllıdır bu dələ,
Qaçıb çıxdı aradan,
Çətin ki bir də gələ…
Sən də çalış, ey insan,
Dürüst olsun hər işin.
Yoxsa düşmənin olar,
Pis əməlin-vərdişin.
Heç vaxt dost ola bilməz
Hiylə ilə, sədaqət.
Biri töhmət gətirər,
O birisi məhəbbət.
MEYMUN DÜŞDÜ GÖZÜMDƏN
İşi düşüb dovşanın
Meymun adlı təlxəyə,
Ancaq elə bezib ki,
O qarğıyır fələyə.
Deyir:-Tapa bilmirəm
Axtarsamda mən onu,
Min cür sifətə düşür
Dəyişir hər gün donu.
Bu sözləri eşitcək
Atılıb-düşdü meymun,
Dedi:-Budur fərasət...
Özündən oldu məmnun.
Bitirirəm söhbəti,
Amma bilin düzünü,
İstəmirəm çox görək,
Bu təlxəyin üzünü.
Arif olan insanlar
Söz anlasın sözümdən,
Ağzını açan kimi
Meymun düşdü gözümdən…
İKİ ÇUVAL
İki qonşu çuvalın
Halı görünmürdü xoş,
Biri tamam doluydu
Digərinin başı boş...
Yarımçığın içində
Var idi bir az darı,
Qaməti düz olanın
Sarı buğdaydı varı.
Boş çuvalın nədənsə
Hövsələsi daraldı,
Tənə etdi qonşuya
Həsəd ağlını aldı.
Dedi:-Əgər istəsəm
Səndən də şux duraram,
Qamətimi düz tutub
Hamını mat qoyaram.
Görürəm ki sən mənə
Təkəbbürlü baxırsan,
Heç xəbərin varmı ki,
Çox günaha batırsan?!
Dolu çuval dinləyib,
Xeyli pərişan oldu,
Haqsız sözlər duyunca
Qəlbi kədərlə doldu.
Dedi:-Nədən baxım ki,
Qonşuya pis göz ilə?
Niyə məni üzürsən
Kinayəli söz ilə?!
Mən istərəm sənin də
Qamətini düz görəm,
Qonşu kimi, şəninə
Xoş sözdən çələng hörəm.
Ancaq yarımçıq çuval
Yanlış yola əl atdı,
Lovğalandı o ki var
Özün yuxarı dartdı.
İstədi ki, düzəldə
O əyilmiş qamətin
Çətiinliyə düşüncə
Lap İtirdi taqətin.
Bir andaca bu çuval
İlmə-ilmə söküldü.
İçindəki darı da,
Hər tərəfə töküldü.
Bu hikmətdir, ey insan,
Boş çuval şux dayanmaz!
Yarımçıqlıq müəmma…
Ağıllı kəs yanılmaz!
ŞAM VƏ LAMPA
Şam işığın görüncə
Hisli lampa deyindi,
Dərdə-qəmə bataraq
Qara libas geyindi.
Dedi:-Çox mat qalmışam
Səndə olan işığa,
Şölələnib yanarkən
Bu qədər yaraşığa.
İstəyirəm sənintək
Mən də yanam şövq ilə,
Bunu görən bülbüllər
Coşub gəlsinlər dilə.
Dinlədikcə şam onu
Gördü dostu çaşıbdı,
Piltəsində kir tutub
Əhvalı qarışıbdı.
Dedi:-Söylə, ey lampa,
Xoş deyilmi varlığım?
Yoxsa sıxır qəlbini
Baxdıqca yaraşığım?
Olmaq üçün belə sən
Gərək candan yanasan,
Şam olmağın həyatda
Fəlsəfəsin qanasan.
Görürsənmi üzümdən
Yaş sel olub tökülür,
Bir sabahın eşqiylə
Bağrım yanıb sökülür!
Tələsirəm həvəslə
İşıq olam, nur olam,
Könülləri fəth edib
Sevən qəlblərə dolam.
Hisli lampa dinləyib
Gördü şam olmaq çətin,
Əriyərək yanmağın
O anladı hikmətin.
Arif olan insanlar
Bunu bilsin düz gərək,
Hələ şam olmaq deyil,
Lampatək tüstülənmək…
LOVĞA CIRCIRAMA
Cırcırama bir səhər
İp dolayıb sal daşa,
Dedi:-Bunu dartacam
Dağ üstünə, lap başa.
Qoy, danışsın həsədlə
Böcəklər də sözümü,
Diqqət çəkib, bu yolla
Tanıdacam özümü.
Seyr etdikcə kənardan
Hirslənəcək hörümçək,
Kəpənəklər baxaraq
Hünərimi görəcək.
Cingiltili səsimlə
Möhkəm hay-küy salacam,
Lovğalanıb o ki var
Bu işdən zövq alacam.
O, tez ipin bir ucun
Quyruğuna bağladı,
Dartdı üzü yuxarı
Cırıldayıb çağladı.
Ancaq döndü əzaba
Öz canında duyduğu,
Gövdəsindən qırıldı
Nazik zərif quyruğu.
Bu zaman eşitdi o
Tənə dolu səsləri,
Yol azanın həyatda
Ağır olur dərsləri.
Sən sadə ol, ey insan,
Lovğalığa alışma,
Gücün düşməyən daşı
Qaldırmağa çalışma.
ƏYRİ DƏVƏ
Son zamanlar bir dəvə
Yaman tərslik edirdi,
Nifrət edib düzlüyə
Əyriliyi sevirdi.
Deyirdi:-Mənim belim
Əsil dərə-təpədir,
Dalğalı dəniz kimi
Tüküm ləpə-ləpədir.
Heyif deyil, əyrilik
Mənə çox kömək edir,
Sahibim də belimdə
Çox rahatca yol gedir.
O düz heyvan görəndə
Lağ etməyi sevirdi,
"Düz elə, düz də qalar",
Nə xeyri var, deyirdi.
Ancaq bir gün düşdü o
Bir meymunun şərinə,
Çarə tapa bilmədi
Axtarsa da dərdinə.
Gördü artıq küsdürüb
Düz nə varsa özündən,
Çox ümidsiz qalaraq
Yaş axıtdı gözündən.
Dedi:-Əyrilik ilə
Öyünmüşəm çox nahaq,
Bu həyatda hər kəsə
Gərək olur bir gün haqq.
Daha etmir lovğalıq
Öymür əyri belin də,
Danışanda o hətta
Şirin edir, dilin də.
Bu dünyada, ey insan,
Əyriliklə öyünmə,
Həmdəm ol ki, düz ilə
Sonra peşman görünmə.
AĞACDƏLƏN BALASI
Ağacdələn böyüyüb
Düşdü iş həvəsinə,
Öz arzusun əvvəlcə
Bildirdi dədəsinə.
Dedi:-Mən də sənintək
Təbiblik öyrənəcəm,
Ağacları dələrək
Qurdlarını yeyəcəm.
Qoy, meşədə ağaclar
Hamısı sağlam olsun,
Mən onlara baxdıqca
Qəlbim fərəhlə dolsun.
Dədə bunu duyunca
Təriflədi balasın,
Nəsihət də verdi ki,
Qoy, həyatı "anlasın".
Dedi:-Bala, gəl sənə
Öyrədim cib eşməyi,
Xəstənin var dövlətin
Soyub, əldə etməyi.
Könlün istəyən qurdu
Sonra alıb yeyərsən,
Nə zəhmətə qatlaşar,
Nə əziyyət çəkərsən.
Ağacdələn balası
Bundan gəldi həvəsə,
Bir az işlədi, ancaq
Tez də düşdü qəfəsə.
Uğursuzluq gətirdi
Dinlədiyi nəsihət,
Gördü ona meşədə
Artıq qalmayıb hörmət.
Səndə düşün, ey təbib,
Halallıqla pul qazan!
Xəstələri aldadıb
Etmə cibini talan.
Əgər uyub nəfsinə
İnsafsızlıq eyləsən,
Ağacdələn timsalı
Lap qəfəsə düşərsən.
Baxış sayı: 556
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 23:35
ZİYALI ÖMRÜNÜN AKKORDLARI...
26-03-2024, 14:48
Şeirlər-İSMAYIL MƏRCANLI İMANZADƏ
7-03-2024, 23:27
VÜQAR,ƏHMƏD TÜRKSOY- UN QIZIL MEDALI İLƏ TƏLTİF OLUNUB
7-03-2024, 23:12
Kostomarov "Qanqster Peterburq" serialından mahnı oxudu
11-02-2024, 00:49
Sumqayıtda şair Sabir Yusifoğlunun xatirə gecəsi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
30-01-2024, 14:54
Dramaturq Aleksandr Gelmanı avtomobil vurub
26-12-2023, 20:56
Jurnalist və yazıçı Valeri Şamşurin vəfat edib
21-12-2023, 23:29
BACI İTİRMİŞƏM-VÜQAR ƏHMƏD
19-12-2023, 15:51
“Ərəb mənbələrində azərbaycanlı alim və ədiblər (VII-XVII əsrlər)” adlı kitab nəşr olunub
19-12-2023, 15:05
Təhlükəsizlik qüvvələri Akuninin kitablarını nəşr edən nəşriyyata gəlib
30-11-2023, 23:25
BİR ŞAİR YAŞAYIR MİNGƏÇEVİRDƏ...
28-11-2023, 16:41
Ankarada Sadiq Qurbanovun kitabının təqdimatı olub – FOTO
27-11-2023, 10:45
İrlandiyalı Pol Linç 2023-cü il üçün "Man Booke"r mükafatını qazandı
1-11-2023, 11:19
Buninin qardaşı qızı 100 yaşında dünyasını dəyişib
18-10-2023, 21:25
ŞAİRİN OXUCULAR QARŞISINDA POETİK HESABATI
16-10-2023, 14:46
Əlyazma kolleksiyaları oxuculara virtual təqdim olunur
15-10-2023, 22:09
Şair və rəssam Qavriil Lubnin vəfat edib
4-10-2023, 20:34
“Heydər Əliyev: tariximizdə və taleyimizdə” kitabının təqdimatı olub
24-09-2023, 20:54
AMEA Naxçıvan Bölməsində Məhəmmədhüseyn Şəhriyara həsr olunmuş konfrans
22-09-2023, 21:09
Qərbi Azərbaycan haqqında kitabın və sosioloji-tədqiqatın nəticələri ilə bağlı hesabatın təqdimatı keçirilib
13-09-2023, 15:11
Seyfəddin Dağlının “Gəcil qapısı” pomanının təqdimatı Keçirilib
10-09-2023, 00:17
“Heydər Əliyev ideyaları və müasir dövr” respublika elmi konfransının materialları çapdan çıxıb
3-09-2023, 22:18
YAZARLAR MƏDƏNİYYƏT İŞÇİLƏRİNİ MƏFTUN ETDİLƏR
15-08-2023, 00:28
ƏBÜLFƏT HƏSƏNOĞLU-ŞEİRLƏR
8-08-2023, 18:16
Vəfat etmiş tərcüməçi və yazıçı Leonid Volodarski
7-08-2023, 22:22
Uşaq kitablarının illüstratoru Nikolay Ustinov vəfat edib
13-07-2023, 14:50
“Naxçıvan paremioloji vahidləri: deyimlər, atalar sözləri və məsəllər” kitabının təqdimatı keçirilib
10-07-2023, 19:57
O, HEYDƏR DÜHASIDIR-Ramiz QASIMOV
7-07-2023, 22:48
QHT Azərbaycanın klassik və müasir ədəbiyyatını təbliğ edəcək
30-06-2023, 23:49
Həmişə sizinlə olan cəhənnəm-Əkbər Qoşalı
28-06-2023, 20:10
İSMAYIL İMANZADƏNİN UŞAQ ŞEİRLƏRİNDƏN İBARƏT “HƏR ÇƏMƏNDƏN BİR ÇİÇƏK” KİTABINA ÖN SÖZ-ADİLƏ NƏZƏROVA
23-06-2023, 20:44
Baş Prokurorluq tərəfindən "Özəl sektorda anti-korrupsiya standartları" mövzusuna həsr olunmuş kitab hazırlanıb
22-06-2023, 22:44
TANINMIŞ ALİMİN “HEYDƏR ƏLİYEV SİYASƏTİ: TARİX VƏ MÜASİRLİK” MONOQRAFİYASI NƏŞR EDİLİB-Ramiz Qasımov
22-06-2023, 22:37
AMEA-nın Naxçıvan Bölməsində kitab təqdimatı olub
10-06-2023, 20:04
AMEA-nın Naxçıvan Bölməsində kitab təqdimatı olub
27-05-2023, 22:21
Detektiv yazar Elbrus Kəlbiyevlə görüş keçirilib
24-05-2023, 00:22
Qərbi Azərbaycanın mədəni-ədəbi mühitinə həsr edilmiş elmi konfrans olub
19-05-2023, 19:17
Nizami Gəncəvi Dühası-Anar Rzayev
18-05-2023, 20:14
“Axtarışlar” jurnalının yeni nömrəsi nəşrdən çıxıb
17-05-2023, 19:52
“Naxçıvanın əlyazmalar xəzinəsi” kitabı nəşr olunub
16-05-2023, 21:02
Yeni nəşr olunmuş iki monoqrafiyanın təqdimatı olub
5-05-2023, 21:54
Əhliman Ərəfsəli doğma kəndində yad edilib
5-05-2023, 21:38
“Elmi əsərlər”in yeni nömrəsi çapdan çıxıb
5-05-2023, 20:34
Əhməd Cavadın Vətən idealı-Ramiz QASIMOV
1-05-2023, 21:21
KAMAL CAMALOV TƏDQİQATÇILIQ VƏ NATİQLİK MƏHARƏTİİLƏ SEÇİLƏN TƏDQİQATÇI ALİMDİR-Əbülfət Pələngov
28-04-2023, 22:44
Vüqar Əhmədi- İbrahim Yusifoğlu
26-04-2023, 21:13
“Şərur rayonunun tarixi” monoqrafiyası nəşr olunub