22:28 / 18-07-2025
Sumqayıtın tarixi muzeyində mətbuatın 150 illik yubileyi ilə bağlı tədbir keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
20:47 / 18-07-2025
Rusiya səfirliyi: Stalinqrad bulvarının adının dəyişdirilməsi Fransanın rusofobiyasının nəticəsidir
20:43 / 18-07-2025
Simonyan: "Aİ sanksiyalarının 18-ci paketinə RT-nin bir neçə dildə nəşri daxildir"
20:37 / 18-07-2025
“The Times” Putin, Tramp və Si Cinpin arasında görüş ehtimalı ilə bağlı spekulyasiya edib
20:33 / 18-07-2025
Keçmiş tikinti naziri 4 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib
20:26 / 18-07-2025
Polşa prezidenti haqqında "Debil. Case Study" kitabı mağazalardan götürülüb
20:19 / 18-07-2025
İşçilər arasında yoluxucu xəstəlik səbəbindən uşaq düşərgəsi bağlanıb
20:16 / 18-07-2025
"Bild": Kansler Merz Ursula fon der Leyeni Ukrayna siyasətini uğursuzluğa düçar etməkdə ittiham edir
20:12 / 18-07-2025
Putin Ukrayna üzrə danışıqları asanlaşdırmağa hazır olduğuna görə Ərdoğana təşəkkür edib
20:08 / 18-07-2025
WP: Avropa liderləri Trampı Zelenski ilə bağlı yumşalmağa çağırdılar
20:03 / 18-07-2025
"Maş": Yeni Moskvada alman çoban iti 6 yaşlı uşağın boynunu dişləyib
19:56 / 18-07-2025
Ukraynaya məxsus pilotsuz uçan aparat aviasiya kollecinin binasına və mağazalara ziyan vurub
09:42 / 18-07-2025
Tennisçi Andrey Rublev Los-Kabosda keçirilən turnirdə yarımfinala yüksəlib
09:37 / 18-07-2025
Su anbarında ilişib qalan 2 sığır xilas edilib
09:31 / 18-07-2025
Daşqınlardan sonra 90 yaşayış binası su altında qalıb
09:26 / 18-07-2025
15-ci övladının doğulduğu ailəyə mükafat təqdim olunacaq
09:22 / 18-07-2025
WSJ: Tramp Epsteynə çılpaq qadın şəklini verdi
09:18 / 18-07-2025
Kolumbiya prezidenti Kolumbiyalı muzdluların Ukraynaya göndərilməsi təcrübəsini pisləyib
09:14 / 18-07-2025
Baş verən yanğında bir nəfər ölüb
09:11 / 18-07-2025
"Real Madrid" futbol klubları üçün mövsümi gəlirlər üzrə rekorda imza atıb
09:08 / 18-07-2025
Neft naziri Puri: "ABŞ sanksiyaları tətbiq olunarsa, Hindistan Rusiyadan neft almadan keçinə bilər"
09:03 / 18-07-2025
Snoop Dogg Uels Futbol Klubu "Suonsi"nin ortaq sahibi oldu
23:41 / 17-07-2025
Azərbaycan mətbuatı 150 illik yol qət edərək tarixi Zəfərimizin, suverenliyimizin tam bərpasının müjdəçisi olmağından qürur duyur
23:29 / 17-07-2025
Avropa Universiteti məhkəmə ekspertlərinin ləyaqətini alçaltdığına görə cərimələnib
23:26 / 17-07-2025
Alovlu silahla adamın üzünə atəş açan yeniyetmə həbs edilib
23:22 / 17-07-2025
“Spectator” :Zelenski ABŞ səfirliyinin təzyiqi səbəbindən Budanovu işdən çıxara bilmədi
23:18 / 17-07-2025
ABŞ Ədliyyə Nazirliyi keçmiş Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinin direktorunun qızını heç bir izahat vermədən işdən çıxarıb
23:14 / 17-07-2025
Uşağı olan qadını avarlı taxtada Finlandiya körfəzinə aparıblar
23:11 / 17-07-2025
Husilərin XİN: Batmış Eternity C gəmisindən rusiyalı sağalır
22:52 / 17-07-2025
Braziliya Xarici İşlər Nazirliyi: NATO-nun Rusiyaya görə ölkəyə qarşı sanksiyalar tətbiq etmək səlahiyyəti yoxdur
22:49 / 17-07-2025
Leavitt: "Tramp 50 gün ərzində razılaşmanın və ya atəşkəsin olması lazım olduğunu açıqladı"
22:46 / 17-07-2025
Orban deyir ki, Rusiyadan Avropaya heç bir təhlükə görmür
11:21 / 17-07-2025
Səfir Barbin: "Rusiya Qrenlandiya üzərində münaqişə olacağı təqdirdə təhdidlərə cavab verəcək"
11:17 / 17-07-2025
Konor Makqreqor yenidən dopinq test hovuzuna düşüb
11:13 / 17-07-2025
Bir nəfər silahla baytarlıq klinikasına girərək həkimləri hədələyib
08:44 / 17-07-2025
İldırım vurması nəticəsində bir nəfər ölüb, 13 nəfər yaralanıb
08:41 / 17-07-2025
Min miqrantın qanunsuz leqallaşdırılması sxeminin təşkilatçıları saxlanılıb
08:38 / 17-07-2025
Suriya prezidenti əl-Şara Suriyanın müharibəyə hazır olduğunu bildirib
08:35 / 17-07-2025
Yamal "Barselona" ilə müqaviləsini uzadıb və Messinin nömrəsini götürüb
BİR ŞAİR QƏLBİNİN KÖZƏRTİLƏRİ...- İSMAYIL MƏRCANLI İMANZADƏ
Tarix: 20-06-2022 01:11 | Bölmə: Ədəbiyyat
Çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatında imzalar içində imzası ilə seçilən şair dostum, eloğlum Valeh Heydəri ötən əsrin səksəninci illərindən tanıyıram. O vaxtlar Valeh rayonumuzda rəhbərlik etdiyim “Ümid” Ədəbi Klubanda mənim diqqətimi çəkən istedadlı gənclərin sırasında özünəməxsus yazı üslubu ilə fərqlənməkdə idi. Valehin o vaxtlar mənim xeyir-dualarımla yerli və mərkəzi mətbuatda, rayonun işğalı ərəfəsində isə “Gənclik” nəşriyyatında çap etdirdiyimiz “Xudafərin nəğmələri” almanaxında şeirləri dərc edilmişdi. Cəbrayıl rayonu,-dünyaya göz açdığı Karxulu kəndi işğala məruz qalanda əvvəlcə Sabirabad rayonunda, dörd ildən sonra isə Bakının Bülbülə kəndinə üz tutuborada müvəqqəti olaraq məskunlaşmışdı.
O, keçmiş Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunun (indiki Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət Universitetinin) məzunudur. Ən başlıcası isə paytaxta yaxın bir ərazidə məskunlaşmağı onun qarşısında geniş yaradıcılıq üfüqləri açdı vəədəbi aləmə tezliklə uyğunlaşmağı bacardı. Səsi-sorağı çeşidli ədəbi məclislərdən eşidilməyə, şeirləri mərkəzi qəzet-jurnallarda,müxtəlif adlar altında nəşr olunan almanaxlarda,-o cümlədən rəhbərlik etdiyim AYB Mingəçevir bölməsinin xəttiylə bu yaxınlarda çap olunan “Ruhumuzun yaz havası” almanaxında dərc olundu. 2009-cu ildə işıq üzü görən “Sonsuz təsəlli-sonlu ömür” adlı ilk şeirlər kitabının sevincini yaşadı. Ötən il isə, nəşr etdirdiyi “Hamı bunu bilməli” adlı təmsillər toplusu ilə ədəbi aləmə ötəri bir həvəsin təhriki ilə gəlmədiyini bir daha sərgilədi. Sözügedən bu kitabda yer alan təmsillər (Mənim şəxsi fikrimə görə bu əsərləri həm təmsil, həm də mənzum nağıllar adlandırmaq olar.) böyüklərdə dərin maraq doğurmaqla yanaşı, uşaqlara, yeniyetmə və gənclərə nəcib hisslər, yüksək əxlaqi keyfiyyətlər aşılamağa qadirdir.
Ömrünün altmışıncı baharına doğru addımlayan, bir ay qabaq Azərbaycan Yazıçılar Birliyinə üzv qəbul olunan şair dostum-istəkli eloğlumun bundan sonrakı vaxtlarda da yeni əsərləri ilə hamını məmnun edəcəyinə ürəkdən inanıram. Uğur olsun!
İSMAYIL MƏRCANLI İMANZADƏ,
AYB Mingəçevir bölməsinin sədri
VALEH HEYDƏR
AZAD OLDU ŞUŞAMIZ
Gözəl gündür, Allahım, azad oldu Şuşamız,
Sevinclərə qərq oldu hər yanda el-obamız.
Qucaq açdı xalqıma, o möhtəşəm qalamız,
Var ol, yaşa, ey ordum, səninlə qürur duydum!
Önümüzdə açıldı nurlu zəfər yolları,
Hər tərəfə uzandı yurdumuzun qolları.
Komandanım əmr etdi, məğlub edin onları!
Var ol, yaşa, ey ordum, səninlə qürur duydum!
Şəhidlərin məqamı ucadan-uca olsun,
Qazilərin ürəyi sonsuz fərəhlə dolsun!
Xankəndində bayrağım uca zirvədə dursun,
Var ol, yaşa, ey ordum, səninlə qürur duydum!
GÜLÜB SEVİNMƏYƏ LAYİQDİR BƏŞƏR
(sonet)
Dərdimi, ey dostum, danışım sənə,
Ağrılı, acılı, sərt biçimdədir!
Söylə bu işlərin sirrini mənə,
De, niyə dünyamız qəm içindədir?
Aləmin yarısı qaranlıq gecə,
İblisin, şeytanın felinə düşüb.
Ümid işığına həsrətdir necə,
Zülm ilə qovrulub, əzabla bişib.
Haçan dayanacaq var hərisləri?
Ölkələr atəşə, oda bələnib!
Yoxsa lənətlənib sevgi hissləri,
Göydən başlarına qəzəb ələnib!
Yox olsun, deyirəm, yer üzündə şər,-
Gülüb sevinməyə layiqdir bəşər.
TƏMSİLLƏR
XAİN ÇAQQAL
Meşədəki bir çaqqal
Çox xainlik edirdi,
Xeyir əməl xoşlamır,
Şər işləri sevirdi.
Şübhə etdi bir gün də,
Müdrik filin ağlına,
Səbirsizlik eyləyib,
Durub getdi yanına.
Dedi:-Ey fil, bu nədir
Hamı heyran zəkana,
Yoxsa ağıllı gəldin
De, əzəldən cahana?!
Düzün bilmək istəsən
Mənə xoş gəlmir səsin.
Nədə görğdüyün işdə
Dürüst olmaq həvəsin.
İstəyirəm mənimtək,
Ulayasan hər gecə.
Bu beş günlük dünyada
Nəyə gərək, düşüncə?!
Ən yaxşısı, əzizim,
Gəl mənimlə dostluq et.
Hər cür hiylə törədib
Sonra lap səcdəyə get...
Dinlədikcə müdrik fil
Bu axmağın sözünü,
Əvvəl bir az üzüldü
Lap itirdi özünü.
Sonra dedi:-Ey çaqqal,
Sən nələr danışırsan?!
Ulamaqdan bu qədər
De, necə zövq alırsan?!
Mən fil adın qazandım
Çox zəhmətlə, ağılla,
Öz yolumdan dönmərəm
Min hiyləgər yığıla.
Söz tapmayıb nəhayət
Çaqqal getdi oradan.
Gördü filə güc verir
Hər işində Yaradan.
Tədbirli ol, ey insan,
Pisdir xain xisləti,
Dərdə salar onları
Yaxşıların şöhrəti.
BÜLBÜL VƏ SIĞIRÇIN
Bülbül ilə sığırçın
Eyni bağda qalırdı.
Biri eşqlə oxuyur,
Digəri küy salırdı.
Bülbül vəsf elədikcə
İki mövcud cahanı,
Dedi:-Sözüm həqiqət,
Yox zərrəcə yalanı.
Onlar vəhdətdə mövcud,
Bağlıdır bir- birinə,
Allah yaxşı bələddir
Hər kəsin öz sirrinə...
Bunu duyan sığırçın
Dilləndi cır səs ilə,
Etirazın bildirib
Gəldi coşaraq dilə.
Dedi:-Təssüf edirəm,
Söylədiyin yalandı,
Bizlərə nə bu dünya,
Nə başqası qalandı.
Gəl, özünü aldadıb
Uyma bunca nağıla,
Fikirlərin sığışmır
Düşüncəyə, ağıla.
Bülbül gördü sığırçın
Saf duyğunu bitirib,
Yalanlara uyaraq
Həqiqəti itirib.
O anlamır nəğməkar
Nə həvəslə oxuyur,
Hər iki dünya ona
Necə cənnət qoxuyur.
Sən də çalış, ey insan,
Eşq ilə aç dəhanı,
Saf ruhunla seyrə çıx,
Kəşf elə bu cahanı.
Əsil kamil insanın
Haqqa bağlanar sözü,
Görər iki dünyanı
Onun bəsirət gözü.
BOŞ QAZAN VƏ ƏLƏK
İçi tamam boş qazan
Yersiz hay-küy salırdı,
Xoşlanırdı özündən
Guya çox şey qanırdı.
Bir gün isə söz atdı
Burda olan ələyə,
Lap mənasız yerə o
Başladı hey gülməyə.
Dedi:-Sənə baxıram
Çox köhnəlmiş diləksən.
Söylə belə halınla
Axı nəyə gərəksən?
Tamam itib batmısan
Zəmanənin içində,
Sənə yoxdur ehtiyac
Ta əvvəlki biçimdə.
Heç anlaya bilmirəm
İndi sənin işini,
Yoxsa ata bilmirsən
Ələmək vərdişini?
Heç vaxt belə etməzdim
Olsam sənin yerinə,
Tərk edərdim buranı
İş getməmiş dərinə.
Ələk dedi:-Ey qazan,
Nə lovğalıq edirsən,
Sən məndəki hikməti
Az da olsa bilirsən?..
Yalnız saf olan keçir
Mənim xırda gözümdən,
Pis, ələnib atılır
İncisə də, sözümdən.
Çox diqqətlə seçirəm
Zay olanı yaxşıdan,
Xəyanət də etmədim
Bu işimə bircə an.
Səsin ha gur gəlsə də,
İçin boşdur, bilirəm,
Qərəzlidir dediyin
Çox təəssüf edirəm.
Qazan gördü ələyin
Həqiqətdir sözləri,
Tez ayırır hər şeyi
Onun sərraf gözləri.
Bunu başa düşüncə
Tez ağzını qapadı,
O ələyin önündə
Deməyə söz tapmadı.
Sən də görsən, ey insan,
Hay-küy edən içi boş,
Bil ki belə kəslərin
Olur ağlı da naxoş...
TÜLKÜ VƏ DƏLƏ
Çox tamahkar bir tülkü
Hey oğurluq edirdi,
Hiyləgərlik xoşlayıb
Hər kələyi bilirdi.
Üz tutaraq bir gün o
Ağacdakı dələyə,
Dilin şirin etdi ki,
Salsın onu tələyə.
Dedi:-Ey gözəl dələ,
Bəlkə biz də dost olaq?
Tənha qalıb, nə üçün
Axı, saralıb solaq?
Baxıram ki, meşədə
Hər heyvanın dostu var,
Biz də versək əl- ələ
Bu lap gözəl iş olar.
Dələ onu dinləyib
Dedi:-Ey tülkü lələ,
Çox "ağıllı" fikirlər
Gətirirsən sən dilə.
Ancaq düz gəlmir axı,
Əməlinlə sozlərin,
Hiylə ilə doludur
Parıldayan gözlərin.
Mən ki yaxşı görürəm
Nə kələklər edirsən,
Hətta tutub quşların
Balasın da yeyirsən.
Günahın gəlmir saya,
Sən düşmənsən özünə,
Söylə necə inanım
Bəlağətli sözünə?
Düşündüyün qədər də,
Bil ki deyiləm qanmaz,
Özünə düşmən olan
Özgələri dost sanmaz.
Tülkü gördü doğrudan
Ağıllıdır bu dələ,
Qaçıb çıxdı aradan,
Çətin ki bir də gələ…
Sən də çalış, ey insan,
Dürüst olsun hər işin.
Yoxsa düşmənin olar,
Pis əməlin-vərdişin.
Heç vaxt dost ola bilməz
Hiylə ilə, sədaqət.
Biri töhmət gətirər,
O birisi məhəbbət.
MEYMUN DÜŞDÜ GÖZÜMDƏN
İşi düşüb dovşanın
Meymun adlı təlxəyə,
Ancaq elə bezib ki,
O qarğıyır fələyə.
Deyir:-Tapa bilmirəm
Axtarsamda mən onu,
Min cür sifətə düşür
Dəyişir hər gün donu.
Bu sözləri eşitcək
Atılıb-düşdü meymun,
Dedi:-Budur fərasət...
Özündən oldu məmnun.
Bitirirəm söhbəti,
Amma bilin düzünü,
İstəmirəm çox görək,
Bu təlxəyin üzünü.
Arif olan insanlar
Söz anlasın sözümdən,
Ağzını açan kimi
Meymun düşdü gözümdən…
İKİ ÇUVAL
İki qonşu çuvalın
Halı görünmürdü xoş,
Biri tamam doluydu
Digərinin başı boş...
Yarımçığın içində
Var idi bir az darı,
Qaməti düz olanın
Sarı buğdaydı varı.
Boş çuvalın nədənsə
Hövsələsi daraldı,
Tənə etdi qonşuya
Həsəd ağlını aldı.
Dedi:-Əgər istəsəm
Səndən də şux duraram,
Qamətimi düz tutub
Hamını mat qoyaram.
Görürəm ki sən mənə
Təkəbbürlü baxırsan,
Heç xəbərin varmı ki,
Çox günaha batırsan?!
Dolu çuval dinləyib,
Xeyli pərişan oldu,
Haqsız sözlər duyunca
Qəlbi kədərlə doldu.
Dedi:-Nədən baxım ki,
Qonşuya pis göz ilə?
Niyə məni üzürsən
Kinayəli söz ilə?!
Mən istərəm sənin də
Qamətini düz görəm,
Qonşu kimi, şəninə
Xoş sözdən çələng hörəm.
Ancaq yarımçıq çuval
Yanlış yola əl atdı,
Lovğalandı o ki var
Özün yuxarı dartdı.
İstədi ki, düzəldə
O əyilmiş qamətin
Çətiinliyə düşüncə
Lap İtirdi taqətin.
Bir andaca bu çuval
İlmə-ilmə söküldü.
İçindəki darı da,
Hər tərəfə töküldü.
Bu hikmətdir, ey insan,
Boş çuval şux dayanmaz!
Yarımçıqlıq müəmma…
Ağıllı kəs yanılmaz!
ŞAM VƏ LAMPA
Şam işığın görüncə
Hisli lampa deyindi,
Dərdə-qəmə bataraq
Qara libas geyindi.
Dedi:-Çox mat qalmışam
Səndə olan işığa,
Şölələnib yanarkən
Bu qədər yaraşığa.
İstəyirəm sənintək
Mən də yanam şövq ilə,
Bunu görən bülbüllər
Coşub gəlsinlər dilə.
Dinlədikcə şam onu
Gördü dostu çaşıbdı,
Piltəsində kir tutub
Əhvalı qarışıbdı.
Dedi:-Söylə, ey lampa,
Xoş deyilmi varlığım?
Yoxsa sıxır qəlbini
Baxdıqca yaraşığım?
Olmaq üçün belə sən
Gərək candan yanasan,
Şam olmağın həyatda
Fəlsəfəsin qanasan.
Görürsənmi üzümdən
Yaş sel olub tökülür,
Bir sabahın eşqiylə
Bağrım yanıb sökülür!
Tələsirəm həvəslə
İşıq olam, nur olam,
Könülləri fəth edib
Sevən qəlblərə dolam.
Hisli lampa dinləyib
Gördü şam olmaq çətin,
Əriyərək yanmağın
O anladı hikmətin.
Arif olan insanlar
Bunu bilsin düz gərək,
Hələ şam olmaq deyil,
Lampatək tüstülənmək…
LOVĞA CIRCIRAMA
Cırcırama bir səhər
İp dolayıb sal daşa,
Dedi:-Bunu dartacam
Dağ üstünə, lap başa.
Qoy, danışsın həsədlə
Böcəklər də sözümü,
Diqqət çəkib, bu yolla
Tanıdacam özümü.
Seyr etdikcə kənardan
Hirslənəcək hörümçək,
Kəpənəklər baxaraq
Hünərimi görəcək.
Cingiltili səsimlə
Möhkəm hay-küy salacam,
Lovğalanıb o ki var
Bu işdən zövq alacam.
O, tez ipin bir ucun
Quyruğuna bağladı,
Dartdı üzü yuxarı
Cırıldayıb çağladı.
Ancaq döndü əzaba
Öz canında duyduğu,
Gövdəsindən qırıldı
Nazik zərif quyruğu.
Bu zaman eşitdi o
Tənə dolu səsləri,
Yol azanın həyatda
Ağır olur dərsləri.
Sən sadə ol, ey insan,
Lovğalığa alışma,
Gücün düşməyən daşı
Qaldırmağa çalışma.
ƏYRİ DƏVƏ
Son zamanlar bir dəvə
Yaman tərslik edirdi,
Nifrət edib düzlüyə
Əyriliyi sevirdi.
Deyirdi:-Mənim belim
Əsil dərə-təpədir,
Dalğalı dəniz kimi
Tüküm ləpə-ləpədir.
Heyif deyil, əyrilik
Mənə çox kömək edir,
Sahibim də belimdə
Çox rahatca yol gedir.
O düz heyvan görəndə
Lağ etməyi sevirdi,
"Düz elə, düz də qalar",
Nə xeyri var, deyirdi.
Ancaq bir gün düşdü o
Bir meymunun şərinə,
Çarə tapa bilmədi
Axtarsa da dərdinə.
Gördü artıq küsdürüb
Düz nə varsa özündən,
Çox ümidsiz qalaraq
Yaş axıtdı gözündən.
Dedi:-Əyrilik ilə
Öyünmüşəm çox nahaq,
Bu həyatda hər kəsə
Gərək olur bir gün haqq.
Daha etmir lovğalıq
Öymür əyri belin də,
Danışanda o hətta
Şirin edir, dilin də.
Bu dünyada, ey insan,
Əyriliklə öyünmə,
Həmdəm ol ki, düz ilə
Sonra peşman görünmə.
AĞACDƏLƏN BALASI
Ağacdələn böyüyüb
Düşdü iş həvəsinə,
Öz arzusun əvvəlcə
Bildirdi dədəsinə.
Dedi:-Mən də sənintək
Təbiblik öyrənəcəm,
Ağacları dələrək
Qurdlarını yeyəcəm.
Qoy, meşədə ağaclar
Hamısı sağlam olsun,
Mən onlara baxdıqca
Qəlbim fərəhlə dolsun.
Dədə bunu duyunca
Təriflədi balasın,
Nəsihət də verdi ki,
Qoy, həyatı "anlasın".
Dedi:-Bala, gəl sənə
Öyrədim cib eşməyi,
Xəstənin var dövlətin
Soyub, əldə etməyi.
Könlün istəyən qurdu
Sonra alıb yeyərsən,
Nə zəhmətə qatlaşar,
Nə əziyyət çəkərsən.
Ağacdələn balası
Bundan gəldi həvəsə,
Bir az işlədi, ancaq
Tez də düşdü qəfəsə.
Uğursuzluq gətirdi
Dinlədiyi nəsihət,
Gördü ona meşədə
Artıq qalmayıb hörmət.
Səndə düşün, ey təbib,
Halallıqla pul qazan!
Xəstələri aldadıb
Etmə cibini talan.
Əgər uyub nəfsinə
İnsafsızlıq eyləsən,
Ağacdələn timsalı
Lap qəfəsə düşərsən.
Baxış sayı: 917
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 20-06-2022 01:11 | Bölmə: Ədəbiyyat
Çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatında imzalar içində imzası ilə seçilən şair dostum, eloğlum Valeh Heydəri ötən əsrin səksəninci illərindən tanıyıram. O vaxtlar Valeh rayonumuzda rəhbərlik etdiyim “Ümid” Ədəbi Klubanda mənim diqqətimi çəkən istedadlı gənclərin sırasında özünəməxsus yazı üslubu ilə fərqlənməkdə idi. Valehin o vaxtlar mənim xeyir-dualarımla yerli və mərkəzi mətbuatda, rayonun işğalı ərəfəsində isə “Gənclik” nəşriyyatında çap etdirdiyimiz “Xudafərin nəğmələri” almanaxında şeirləri dərc edilmişdi. Cəbrayıl rayonu,-dünyaya göz açdığı Karxulu kəndi işğala məruz qalanda əvvəlcə Sabirabad rayonunda, dörd ildən sonra isə Bakının Bülbülə kəndinə üz tutuborada müvəqqəti olaraq məskunlaşmışdı.
O, keçmiş Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunun (indiki Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət Universitetinin) məzunudur. Ən başlıcası isə paytaxta yaxın bir ərazidə məskunlaşmağı onun qarşısında geniş yaradıcılıq üfüqləri açdı vəədəbi aləmə tezliklə uyğunlaşmağı bacardı. Səsi-sorağı çeşidli ədəbi məclislərdən eşidilməyə, şeirləri mərkəzi qəzet-jurnallarda,müxtəlif adlar altında nəşr olunan almanaxlarda,-o cümlədən rəhbərlik etdiyim AYB Mingəçevir bölməsinin xəttiylə bu yaxınlarda çap olunan “Ruhumuzun yaz havası” almanaxında dərc olundu. 2009-cu ildə işıq üzü görən “Sonsuz təsəlli-sonlu ömür” adlı ilk şeirlər kitabının sevincini yaşadı. Ötən il isə, nəşr etdirdiyi “Hamı bunu bilməli” adlı təmsillər toplusu ilə ədəbi aləmə ötəri bir həvəsin təhriki ilə gəlmədiyini bir daha sərgilədi. Sözügedən bu kitabda yer alan təmsillər (Mənim şəxsi fikrimə görə bu əsərləri həm təmsil, həm də mənzum nağıllar adlandırmaq olar.) böyüklərdə dərin maraq doğurmaqla yanaşı, uşaqlara, yeniyetmə və gənclərə nəcib hisslər, yüksək əxlaqi keyfiyyətlər aşılamağa qadirdir.
Ömrünün altmışıncı baharına doğru addımlayan, bir ay qabaq Azərbaycan Yazıçılar Birliyinə üzv qəbul olunan şair dostum-istəkli eloğlumun bundan sonrakı vaxtlarda da yeni əsərləri ilə hamını məmnun edəcəyinə ürəkdən inanıram. Uğur olsun!
İSMAYIL MƏRCANLI İMANZADƏ,
AYB Mingəçevir bölməsinin sədri
VALEH HEYDƏR
AZAD OLDU ŞUŞAMIZ
Gözəl gündür, Allahım, azad oldu Şuşamız,
Sevinclərə qərq oldu hər yanda el-obamız.
Qucaq açdı xalqıma, o möhtəşəm qalamız,
Var ol, yaşa, ey ordum, səninlə qürur duydum!
Önümüzdə açıldı nurlu zəfər yolları,
Hər tərəfə uzandı yurdumuzun qolları.
Komandanım əmr etdi, məğlub edin onları!
Var ol, yaşa, ey ordum, səninlə qürur duydum!
Şəhidlərin məqamı ucadan-uca olsun,
Qazilərin ürəyi sonsuz fərəhlə dolsun!
Xankəndində bayrağım uca zirvədə dursun,
Var ol, yaşa, ey ordum, səninlə qürur duydum!
GÜLÜB SEVİNMƏYƏ LAYİQDİR BƏŞƏR
(sonet)
Dərdimi, ey dostum, danışım sənə,
Ağrılı, acılı, sərt biçimdədir!
Söylə bu işlərin sirrini mənə,
De, niyə dünyamız qəm içindədir?
Aləmin yarısı qaranlıq gecə,
İblisin, şeytanın felinə düşüb.
Ümid işığına həsrətdir necə,
Zülm ilə qovrulub, əzabla bişib.
Haçan dayanacaq var hərisləri?
Ölkələr atəşə, oda bələnib!
Yoxsa lənətlənib sevgi hissləri,
Göydən başlarına qəzəb ələnib!
Yox olsun, deyirəm, yer üzündə şər,-
Gülüb sevinməyə layiqdir bəşər.
TƏMSİLLƏR
XAİN ÇAQQAL
Meşədəki bir çaqqal
Çox xainlik edirdi,
Xeyir əməl xoşlamır,
Şər işləri sevirdi.
Şübhə etdi bir gün də,
Müdrik filin ağlına,
Səbirsizlik eyləyib,
Durub getdi yanına.
Dedi:-Ey fil, bu nədir
Hamı heyran zəkana,
Yoxsa ağıllı gəldin
De, əzəldən cahana?!
Düzün bilmək istəsən
Mənə xoş gəlmir səsin.
Nədə görğdüyün işdə
Dürüst olmaq həvəsin.
İstəyirəm mənimtək,
Ulayasan hər gecə.
Bu beş günlük dünyada
Nəyə gərək, düşüncə?!
Ən yaxşısı, əzizim,
Gəl mənimlə dostluq et.
Hər cür hiylə törədib
Sonra lap səcdəyə get...
Dinlədikcə müdrik fil
Bu axmağın sözünü,
Əvvəl bir az üzüldü
Lap itirdi özünü.
Sonra dedi:-Ey çaqqal,
Sən nələr danışırsan?!
Ulamaqdan bu qədər
De, necə zövq alırsan?!
Mən fil adın qazandım
Çox zəhmətlə, ağılla,
Öz yolumdan dönmərəm
Min hiyləgər yığıla.
Söz tapmayıb nəhayət
Çaqqal getdi oradan.
Gördü filə güc verir
Hər işində Yaradan.
Tədbirli ol, ey insan,
Pisdir xain xisləti,
Dərdə salar onları
Yaxşıların şöhrəti.
BÜLBÜL VƏ SIĞIRÇIN
Bülbül ilə sığırçın
Eyni bağda qalırdı.
Biri eşqlə oxuyur,
Digəri küy salırdı.
Bülbül vəsf elədikcə
İki mövcud cahanı,
Dedi:-Sözüm həqiqət,
Yox zərrəcə yalanı.
Onlar vəhdətdə mövcud,
Bağlıdır bir- birinə,
Allah yaxşı bələddir
Hər kəsin öz sirrinə...
Bunu duyan sığırçın
Dilləndi cır səs ilə,
Etirazın bildirib
Gəldi coşaraq dilə.
Dedi:-Təssüf edirəm,
Söylədiyin yalandı,
Bizlərə nə bu dünya,
Nə başqası qalandı.
Gəl, özünü aldadıb
Uyma bunca nağıla,
Fikirlərin sığışmır
Düşüncəyə, ağıla.
Bülbül gördü sığırçın
Saf duyğunu bitirib,
Yalanlara uyaraq
Həqiqəti itirib.
O anlamır nəğməkar
Nə həvəslə oxuyur,
Hər iki dünya ona
Necə cənnət qoxuyur.
Sən də çalış, ey insan,
Eşq ilə aç dəhanı,
Saf ruhunla seyrə çıx,
Kəşf elə bu cahanı.
Əsil kamil insanın
Haqqa bağlanar sözü,
Görər iki dünyanı
Onun bəsirət gözü.
BOŞ QAZAN VƏ ƏLƏK
İçi tamam boş qazan
Yersiz hay-küy salırdı,
Xoşlanırdı özündən
Guya çox şey qanırdı.
Bir gün isə söz atdı
Burda olan ələyə,
Lap mənasız yerə o
Başladı hey gülməyə.
Dedi:-Sənə baxıram
Çox köhnəlmiş diləksən.
Söylə belə halınla
Axı nəyə gərəksən?
Tamam itib batmısan
Zəmanənin içində,
Sənə yoxdur ehtiyac
Ta əvvəlki biçimdə.
Heç anlaya bilmirəm
İndi sənin işini,
Yoxsa ata bilmirsən
Ələmək vərdişini?
Heç vaxt belə etməzdim
Olsam sənin yerinə,
Tərk edərdim buranı
İş getməmiş dərinə.
Ələk dedi:-Ey qazan,
Nə lovğalıq edirsən,
Sən məndəki hikməti
Az da olsa bilirsən?..
Yalnız saf olan keçir
Mənim xırda gözümdən,
Pis, ələnib atılır
İncisə də, sözümdən.
Çox diqqətlə seçirəm
Zay olanı yaxşıdan,
Xəyanət də etmədim
Bu işimə bircə an.
Səsin ha gur gəlsə də,
İçin boşdur, bilirəm,
Qərəzlidir dediyin
Çox təəssüf edirəm.
Qazan gördü ələyin
Həqiqətdir sözləri,
Tez ayırır hər şeyi
Onun sərraf gözləri.
Bunu başa düşüncə
Tez ağzını qapadı,
O ələyin önündə
Deməyə söz tapmadı.
Sən də görsən, ey insan,
Hay-küy edən içi boş,
Bil ki belə kəslərin
Olur ağlı da naxoş...
TÜLKÜ VƏ DƏLƏ
Çox tamahkar bir tülkü
Hey oğurluq edirdi,
Hiyləgərlik xoşlayıb
Hər kələyi bilirdi.
Üz tutaraq bir gün o
Ağacdakı dələyə,
Dilin şirin etdi ki,
Salsın onu tələyə.
Dedi:-Ey gözəl dələ,
Bəlkə biz də dost olaq?
Tənha qalıb, nə üçün
Axı, saralıb solaq?
Baxıram ki, meşədə
Hər heyvanın dostu var,
Biz də versək əl- ələ
Bu lap gözəl iş olar.
Dələ onu dinləyib
Dedi:-Ey tülkü lələ,
Çox "ağıllı" fikirlər
Gətirirsən sən dilə.
Ancaq düz gəlmir axı,
Əməlinlə sozlərin,
Hiylə ilə doludur
Parıldayan gözlərin.
Mən ki yaxşı görürəm
Nə kələklər edirsən,
Hətta tutub quşların
Balasın da yeyirsən.
Günahın gəlmir saya,
Sən düşmənsən özünə,
Söylə necə inanım
Bəlağətli sözünə?
Düşündüyün qədər də,
Bil ki deyiləm qanmaz,
Özünə düşmən olan
Özgələri dost sanmaz.
Tülkü gördü doğrudan
Ağıllıdır bu dələ,
Qaçıb çıxdı aradan,
Çətin ki bir də gələ…
Sən də çalış, ey insan,
Dürüst olsun hər işin.
Yoxsa düşmənin olar,
Pis əməlin-vərdişin.
Heç vaxt dost ola bilməz
Hiylə ilə, sədaqət.
Biri töhmət gətirər,
O birisi məhəbbət.
MEYMUN DÜŞDÜ GÖZÜMDƏN
İşi düşüb dovşanın
Meymun adlı təlxəyə,
Ancaq elə bezib ki,
O qarğıyır fələyə.
Deyir:-Tapa bilmirəm
Axtarsamda mən onu,
Min cür sifətə düşür
Dəyişir hər gün donu.
Bu sözləri eşitcək
Atılıb-düşdü meymun,
Dedi:-Budur fərasət...
Özündən oldu məmnun.
Bitirirəm söhbəti,
Amma bilin düzünü,
İstəmirəm çox görək,
Bu təlxəyin üzünü.
Arif olan insanlar
Söz anlasın sözümdən,
Ağzını açan kimi
Meymun düşdü gözümdən…
İKİ ÇUVAL
İki qonşu çuvalın
Halı görünmürdü xoş,
Biri tamam doluydu
Digərinin başı boş...
Yarımçığın içində
Var idi bir az darı,
Qaməti düz olanın
Sarı buğdaydı varı.
Boş çuvalın nədənsə
Hövsələsi daraldı,
Tənə etdi qonşuya
Həsəd ağlını aldı.
Dedi:-Əgər istəsəm
Səndən də şux duraram,
Qamətimi düz tutub
Hamını mat qoyaram.
Görürəm ki sən mənə
Təkəbbürlü baxırsan,
Heç xəbərin varmı ki,
Çox günaha batırsan?!
Dolu çuval dinləyib,
Xeyli pərişan oldu,
Haqsız sözlər duyunca
Qəlbi kədərlə doldu.
Dedi:-Nədən baxım ki,
Qonşuya pis göz ilə?
Niyə məni üzürsən
Kinayəli söz ilə?!
Mən istərəm sənin də
Qamətini düz görəm,
Qonşu kimi, şəninə
Xoş sözdən çələng hörəm.
Ancaq yarımçıq çuval
Yanlış yola əl atdı,
Lovğalandı o ki var
Özün yuxarı dartdı.
İstədi ki, düzəldə
O əyilmiş qamətin
Çətiinliyə düşüncə
Lap İtirdi taqətin.
Bir andaca bu çuval
İlmə-ilmə söküldü.
İçindəki darı da,
Hər tərəfə töküldü.
Bu hikmətdir, ey insan,
Boş çuval şux dayanmaz!
Yarımçıqlıq müəmma…
Ağıllı kəs yanılmaz!
ŞAM VƏ LAMPA
Şam işığın görüncə
Hisli lampa deyindi,
Dərdə-qəmə bataraq
Qara libas geyindi.
Dedi:-Çox mat qalmışam
Səndə olan işığa,
Şölələnib yanarkən
Bu qədər yaraşığa.
İstəyirəm sənintək
Mən də yanam şövq ilə,
Bunu görən bülbüllər
Coşub gəlsinlər dilə.
Dinlədikcə şam onu
Gördü dostu çaşıbdı,
Piltəsində kir tutub
Əhvalı qarışıbdı.
Dedi:-Söylə, ey lampa,
Xoş deyilmi varlığım?
Yoxsa sıxır qəlbini
Baxdıqca yaraşığım?
Olmaq üçün belə sən
Gərək candan yanasan,
Şam olmağın həyatda
Fəlsəfəsin qanasan.
Görürsənmi üzümdən
Yaş sel olub tökülür,
Bir sabahın eşqiylə
Bağrım yanıb sökülür!
Tələsirəm həvəslə
İşıq olam, nur olam,
Könülləri fəth edib
Sevən qəlblərə dolam.
Hisli lampa dinləyib
Gördü şam olmaq çətin,
Əriyərək yanmağın
O anladı hikmətin.
Arif olan insanlar
Bunu bilsin düz gərək,
Hələ şam olmaq deyil,
Lampatək tüstülənmək…
LOVĞA CIRCIRAMA
Cırcırama bir səhər
İp dolayıb sal daşa,
Dedi:-Bunu dartacam
Dağ üstünə, lap başa.
Qoy, danışsın həsədlə
Böcəklər də sözümü,
Diqqət çəkib, bu yolla
Tanıdacam özümü.
Seyr etdikcə kənardan
Hirslənəcək hörümçək,
Kəpənəklər baxaraq
Hünərimi görəcək.
Cingiltili səsimlə
Möhkəm hay-küy salacam,
Lovğalanıb o ki var
Bu işdən zövq alacam.
O, tez ipin bir ucun
Quyruğuna bağladı,
Dartdı üzü yuxarı
Cırıldayıb çağladı.
Ancaq döndü əzaba
Öz canında duyduğu,
Gövdəsindən qırıldı
Nazik zərif quyruğu.
Bu zaman eşitdi o
Tənə dolu səsləri,
Yol azanın həyatda
Ağır olur dərsləri.
Sən sadə ol, ey insan,
Lovğalığa alışma,
Gücün düşməyən daşı
Qaldırmağa çalışma.
ƏYRİ DƏVƏ
Son zamanlar bir dəvə
Yaman tərslik edirdi,
Nifrət edib düzlüyə
Əyriliyi sevirdi.
Deyirdi:-Mənim belim
Əsil dərə-təpədir,
Dalğalı dəniz kimi
Tüküm ləpə-ləpədir.
Heyif deyil, əyrilik
Mənə çox kömək edir,
Sahibim də belimdə
Çox rahatca yol gedir.
O düz heyvan görəndə
Lağ etməyi sevirdi,
"Düz elə, düz də qalar",
Nə xeyri var, deyirdi.
Ancaq bir gün düşdü o
Bir meymunun şərinə,
Çarə tapa bilmədi
Axtarsa da dərdinə.
Gördü artıq küsdürüb
Düz nə varsa özündən,
Çox ümidsiz qalaraq
Yaş axıtdı gözündən.
Dedi:-Əyrilik ilə
Öyünmüşəm çox nahaq,
Bu həyatda hər kəsə
Gərək olur bir gün haqq.
Daha etmir lovğalıq
Öymür əyri belin də,
Danışanda o hətta
Şirin edir, dilin də.
Bu dünyada, ey insan,
Əyriliklə öyünmə,
Həmdəm ol ki, düz ilə
Sonra peşman görünmə.
AĞACDƏLƏN BALASI
Ağacdələn böyüyüb
Düşdü iş həvəsinə,
Öz arzusun əvvəlcə
Bildirdi dədəsinə.
Dedi:-Mən də sənintək
Təbiblik öyrənəcəm,
Ağacları dələrək
Qurdlarını yeyəcəm.
Qoy, meşədə ağaclar
Hamısı sağlam olsun,
Mən onlara baxdıqca
Qəlbim fərəhlə dolsun.
Dədə bunu duyunca
Təriflədi balasın,
Nəsihət də verdi ki,
Qoy, həyatı "anlasın".
Dedi:-Bala, gəl sənə
Öyrədim cib eşməyi,
Xəstənin var dövlətin
Soyub, əldə etməyi.
Könlün istəyən qurdu
Sonra alıb yeyərsən,
Nə zəhmətə qatlaşar,
Nə əziyyət çəkərsən.
Ağacdələn balası
Bundan gəldi həvəsə,
Bir az işlədi, ancaq
Tez də düşdü qəfəsə.
Uğursuzluq gətirdi
Dinlədiyi nəsihət,
Gördü ona meşədə
Artıq qalmayıb hörmət.
Səndə düşün, ey təbib,
Halallıqla pul qazan!
Xəstələri aldadıb
Etmə cibini talan.
Əgər uyub nəfsinə
İnsafsızlıq eyləsən,
Ağacdələn timsalı
Lap qəfəsə düşərsən.
Baxış sayı: 917
Bölməyə aid digər xəbərlər
17-07-2025, 08:33
Lev Tolstoyun şəxsi əşyaları ilk dəfə Saxalində təqdim olunacaq
15-06-2025, 20:02
Sumqayıtda şairə-jurnalist İlhamə Məhəmmədqızının 55 illik yubileyi qeyd olundu-VİDEO+FOTOLAR
11-06-2025, 11:03
38 yaşlı şairə vəfat edib
3-06-2025, 07:39
DƏYƏRLİ ŞAİRİN YENİ SÖZ SOVQATI- TARİYEL ABBASLI
31-05-2025, 16:06
Sumqayıtda şair Rafiq Yusifoğlunun 75 illik yubileyinə həsr olunmuş ədəbi bədii gecə keçirildi-VİDEO+FOTOLAR
31-05-2025, 15:15
Ukraynada ABŞ yazıçısının 30 min kitabı rus mafiyasını “romantikləşdirdiyinə” görə məhv edilib
17-05-2025, 18:21
Türkiyə Ədəbiyyat Vəqfi Sumqayıtda-Kitab təqdimatı və mükafatlandırma-VİDEO+FOTOLAR
9-05-2025, 10:00
Azərbaycan Hərb Tarixi Muzeyində “Böyük Qələbənin varisləri” kitabının təqdimatı keçirilib
8-05-2025, 23:12
"Azərbaycan" jurnalının kollektivi oxucularla görüşüb-VİDEO+FOTOLAR
7-05-2025, 10:44
Sumqayıt şəhərində Güləmail Muradın "Beş Ulduz" adlı kitabının təqdimatı keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
2-05-2025, 10:58
ŞAHLAR GÖYTÜRKÜN ALİM – ŞAİR– VƏTƏNDAŞ MİSSİYASI-Vüqar Əhməd
18-04-2025, 00:01
Miraslan Rasimi də itirdik-Namiq MƏMMƏDLİ
16-04-2025, 23:50
Ədalət Əroğlunun doğum gününü təbrik edirəm!
16-04-2025, 22:31
Şair və ədəbiyyatşünas Konstantin Kedrov vəfat edib
9-04-2025, 09:10
Qahirədə seminar: Azərbaycan alimləri ərəb dilinin inkişafına böyük töhfələr veriblər
17-03-2025, 11:15
MƏZARSIZ QƏHRƏMAN-Xaqani Abbasəli ÖZTÜRK
16-03-2025, 02:44
Sumqayıtda şair Məmməd İlqarın 75 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
12-03-2025, 22:08
Elmin təhsilə inteqrasiyası istiqamətində növbəti mühazirə oxunub
2-03-2025, 22:59
Sumqayıt şəhərində Natəvan Dəmirçioğlunun "Açar" romanının təqdimatı keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
25-02-2025, 13:05
Sumqayıt şəhərində deputatın kitabının təqdimatı keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
19-02-2025, 22:17
Sumqayıtda şair Asif Asimanın 70 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOROLAR
19-02-2025, 09:01
Nəcibliyi, ziyalılığı ilə hər kəsin sevgisini qazanan işıqlı insan
9-02-2025, 21:49
Şeirlər- İSMAYIL MƏRCANLI İMANZADƏ
1-02-2025, 23:22
Xalidə Nurayı TƏBRİK EDİRİK!
23-12-2024, 15:46
Səbuhi Zamanın “Adamın Dibi” adlı kitabı işıq üzü gördü
15-12-2024, 14:33
Yazıçı Samir İmanovun "Arzularımın rəqsi" adlı kitabının təqdimat mərasimi keçirilib
13-11-2024, 23:46
Görkəmli Türk Ədibi Sərhəd Kabaklı-Vüqar Əhməd
1-11-2024, 13:16
Sumqayıt şəhərinin 75 illiyinə həsr olunmuş ədəbi-bədii gecə keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
30-10-2024, 21:46
Rusiyanın əməkdar artisti Kazbek Suanov dünyasını dəyişib
26-10-2024, 18:55
Tanzaniyada Puşkinin abidəsinin açılışı olub, nağılları isə suahili dilində nəşr olunub
16-10-2024, 10:02
Naxçıvan ədəbi mühitinin seçilən nümayəndəsi Hüseyn Razinin 100 illiyinə layiqli töhfə
12-10-2024, 20:45
Naxçıvanda xarici tədqiqatçıların iştirakı ilə arxeoloji kəşfiyyat işləri aparılır
12-10-2024, 19:55
Azərbaycan Universitetində Mirzə Ələkbər Sabir irsi və ədəbi dilə həsr olunmuş tədbir keçirilib
12-10-2024, 10:47
Ədəbiyyat müəllimi erotik fotolara görə töhmət alıb
28-09-2024, 21:57
Onu "Türk dünyasının sevilən qızı" adlandırırdılar
28-09-2024, 21:51
Vüqar Əhməd: "Allahımızın üzü dönüb"
2-08-2024, 14:53
Mirzə Ələkbər Sabir Fondu yeni layihənin icrasına başlayıb
1-08-2024, 13:22
“Cəfər Cabbarlı - ədəbiyyatımızın böyük sənət fədaisi” adlı layihənin icrasına başlanılıb
12-06-2024, 23:33
Professor Mahirə Hüseynova Turan Elmlər Akademiyasının akademiki seçilib
9-06-2024, 15:53
"Zəfəri yaşadanlar” kitabının təqdimat mərasimindən-VİDEO+FOTOLAR
6-06-2024, 14:52
Sumqayıtda Mikayıl Müşfiqin anım mərasimi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
1-05-2024, 21:08
Rusiya yazıçılarının kitablarının 170-dən çox nadir nəşri Avropa kitabxanalarından yoxa çıxıb