23:22 / 24-12-2025
Ali Məhkəmənin qərarından sonra Dolinanın ilk solo konsertində təhlükəsizlik tədbirləri gücləndirilib
23:09 / 24-12-2025
Avstraliyalı televiziya aparıcısı Makkenzi-MakHarq binanın damından yıxılaraq ölüb
23:04 / 24-12-2025
"Vanguard": Nigeriyada axşam namazı zamanı məsciddə partlayış baş verib
20:15 / 24-12-2025
Skabeeva Zelenskinin Milad təbrikinə şərh verib
20:09 / 24-12-2025
Silahla silahlanmış 91 yaşlı təqaüdçü partnyorunu öldürməyə gəlib və bu hadisə videoya çəkilib
20:02 / 24-12-2025
ABŞ Putin və Buş arasında aparılan söhbətlərin transkriptlərini açıqlayıb
19:56 / 24-12-2025
Parisdə kuryerlər qarət edildi, 150.000 avro dəyərində sapfir yoxa çıxdı
15:30 / 24-12-2025
Vüqar Rəhimzadə: “Şəhərsalma və Memarlıq İli” ölkəmizin şəhərsalma və memarlıq ənənələrinin təbliğində mühüm rol oynayacaq
15:19 / 24-12-2025
Orban 2026-cı ildə Avropada müharibənin başlayacağını istisna etməyib
15:08 / 24-12-2025
İki təqaüdçünün ölümünə nasaz Milad işıqlandırması səbəb ola bilər
15:05 / 24-12-2025
Peskov: "Putin Balitski ilə görüşüb"
14:58 / 24-12-2025
TNI: Finlandiya Silahlı Qüvvələri Rusiyaya qarşı döyüş əməliyyatlarına hazırlaşır
14:49 / 24-12-2025
Durov Fransa Prezidenti Makronun cinsi oriyentasiyası haqqında zarafat etdi
11:10 / 24-12-2025
Kəskin respirator virus infeksiyalarının artması səbəbindən 13 məktəb karantin üçün bağlanıb
11:07 / 24-12-2025
Balıq emalı zavodunda 400 kvadratmetrlik yanğın söndürülüb
10:53 / 24-12-2025
Itkin düşən ovçunun axtarışı dayandırılıb
10:49 / 24-12-2025
Partlayışda həlak olan polis əməkdaşlarının 24 və 25 yaşları var idi
10:46 / 24-12-2025
Putin İlham Əliyevi ad günü münasibətilə təbrik etdi
10:38 / 24-12-2025
Milli maraqlara söykənən effektiv dövlət siyasəti və güclü siyasi liderlik
23:29 / 23-12-2025
"İzvestiya" jurnalistlərinə hücum edən şəxs ev dustaqlığına buraxılıb
23:25 / 23-12-2025
WSJ: ABŞ Karib dənizinə təyyarə, qoşun və avadanlıq yerləşdirir
23:23 / 23-12-2025
Putin Buşa Ukraynanın NATO-ya qoşulacağı təqdirdə onun bölünməsi barədə xəbərdarlıq etmişdi
23:19 / 23-12-2025
NTV: Ankaranın hava məkanı uçuşlar üçün bağlıdır
23:17 / 23-12-2025
ERR: Avqust ayında Estoniyada qəzaya uğrayan dron Ukraynaya məxsus idi
20:41 / 23-12-2025
Rus əsgərlərinə qumbara atan 19 il həbs cəzasına məhkum edilib
20:27 / 23-12-2025
İtaliya Baş naziri Meloni həmkarlarını "2026-cı il daha pis olacaq" ifadəsi ilə sakitləşdirdi
20:24 / 23-12-2025
Medvedev Pistorius və Stubbun sülhməramlı açıqlamalarından təəccübləndi
19:50 / 23-12-2025
Əlil uşağın üzünə yumruq vuran müəllim işdən çıxarılacaq
19:34 / 23-12-2025
Tramp Mirziyoyev və Tokayevi Mayamidə keçiriləcək G20 sammitinə dəvət edəcəyinə söz verib
19:31 / 23-12-2025
Tramp Tokayev və Mirziyoyevlə münaqişələrin sülh yolu ilə həllinin vacibliyini müzakirə etdi
19:13 / 23-12-2025
Trampla telefon danışığında Tokayev Ukraynadakı münaqişə tərəflərini çevikliyə çağırdı
19:08 / 23-12-2025
Qazaxıstan Prezidenti Tokayev Trampla uzun telefon danışığı apardı
19:03 / 23-12-2025
İslamçı 15 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib
18:59 / 23-12-2025
Kranın bumu düşməsi nəticəsində bir nəfər ölüb
Özünü sözündən asan şair-Ələsgər Talıboğlu
Tarix: 06-05-2021 00:32 | Bölmə: Ədəbiyyat
Ələsgər Talıboğlu,
Şair-publisist, AYB- nin üzvü,
Məmməd Araz mükafatı laureatı
Mərhum dostum Aşıq Şahsultanın tövsiyyəsi ilə bir neçə il bundan öncə "Dirili Qurbani" poeziya məclisinə ayaq açdım. Və o məclisdə respublikamızın ayrı- ayrı bölgələrindən olan söz adamları ilə, yazarlarla tanış oldum: o cümlədən də gözəl Qarabağımızın dilbər guşələrindən olan Cəbrayıllı Taryel Abbaslı, Yusif Dirili, Qorxmaz Abdulla, Nazir Çərkəzoğlu , Əjdər Yunus Rza, Əhməd Fərhad, Malik Əhmədoğlu, Sabir Şirvan və siyahını uzatmamaq üçün adını yazmadığım neçə- neçə sevimli yazarlarla yaxından tanış oldum. Cəbrayıllı bu yazar qardaşlarımdan yazıçı-publisist Nazir Çərkəzoğlu və şair Əjdər Yunus Rza ilə münasibətlərimiz isə daha üst düzeyə yüksəlmiş oldu. Aramızdakı yaradıcılıq münasibətləri yaxın dostluq səviyyəsində davam etməkdədir.
Bu məqaləmdə isə poeziyasını özündən, özünü poeziyasından daha çox sevdiyim şair dostum Əjdər Yunus Rzanın söz dünyasından söhbət açmaq istəyirəm. Cəbrayıl rayonunun " kürəyini" Gordubaba dağına söykəyən Xələfli kəndində gözünü dünyaya açan şairin poeziyasının mayasını- ana xəttini elə o Gordubabadan başlayan yurd sevgisi, Vətən məhəbbəti təşkil edir.
Dodaqlardan düşmür adı,
Bilinməyir rəngi, dadı.
Sevgi gözəl bir dünyadı,
Şükür, tale yazıb bizə.
Bir vətəndaş şair kimi elə, obaya, torpağa, Vətənə məhəbbətini şeirlərində poetik bir dillə bir manifesto kimi belə səciyyələndirir:
Heyifsilənməsin qoy ömrü bitən,
Torpağın altı da, üstü də Vətən.
Könül dünyasına qəvvaslıq etdiyim şair qardaşımın şeirlərinin dili Xələfli bulaqlarının suyu kimi saf və şirindir. Çünki o öz rişəsini, qidasını minillik tarixi olan aşıq poeziyasından alır. Bu klassik ənənələri ləyaqətlə davam etdirir.
Bir gülə çiçək verdim,
O gül məndən incidi.
Çiçək gülün əlində
Mirvaridi, incidi.
Biri bağımın barı,
Təzə açmış nübarı.
Biri könlümün yarı,
Dünyamın sevincidi.
Əjdər Yunus Rza yaradıcılığı boyu şeirlərində sözün ecazkar sehrindən yerində və məharətlə istifadə edir. O şeirlərində əlçatmaz ideyalardan uzaq qaçır, fikirlərini canlı xalq dilində, anlaşıqlı bir şəkildə ifadə etməyə çalışır. Xalqın çalxana- çalxana durulan təxəyyülündən süzülüb gələn söz qaynağından mükəmməl formada qidalanmağa çalışır.
Bir dağın qucağında
Dan üzü duman çağlar,
Bir gülün solmasına
Bir şehli çəmən ağlar.
Gör, gündə neçə çiçək,
Neçə- neçə gül solur.
Gör, gündə neçə kərə
Çəmənlər saçın yolur.
Şair qardaşımın səmimi duyğularla qələmə aldığı şeirlərində sözün kəsəri və çəkisi oxucu qəlbinə anında yol tapmaqla onun ruhunu yerindən oynada bilir.
Uzaq ol haramdan, uzaq ol şərdən,
Sifətin görünər, yırtılsa pərdən.
Səp, Əjdər, yaxşılıq toxumu hərdən,
Kimsə biçəcəkdi, sən biçməsən də.
"Hayana baxıram barıt qoxuyur" - deyən bu söz ustadı bu narahat dünyamızda baş verən faciələri qəlb ağrısı ilə ifadə edir. Və sonda bu ağrı- acılardan can qurtarmaq üçün daha sərt bir yola əl atmış olur.
Qoşulub aylara, ilə gedirəm,
Qarışıb yağışa, yelə gedirəm.
Başımı götürüb elə gedirəm,
Tövbə,bu dünyaya bir də gəlmərəm.
Başını götürüb bu dünyadan getmək istəyən şair başqa bir şeirində isə insanları bu gözəl dünyamızı qorumağa çağırır:
Bu dünyanın keşiyində
Durmaq üçün yaranmışıq.
Biz dünyanın əşrəfiyik,
Qurmaq üçün yaranmışıq.
Ə.Y.Rzanın formaca da, məzmunca da rəngarəng olan şeirlərinin içərisində " Qar yağır" şeirinin özünəməxsus yeri vardır. Sanki o şeir yazmır. Könlündən axan duyğuları sadəcə həzin və kövrək notlar üstündə pıçıldayır.
Qar yağır
Kiminin yoluna,
Kiminin evinə.
Kiminin dərdinə,
Kiminin keyfinə.
Qar yağır
Çörəyi daşdan çıxanın çörəyinə,
Görüşə gedəmməyən
iki gəncin ürəyinə...
Şair qardaşım Qarabağ haraylı şairdir. Düşmən tapdağı altında otuz il qalan torpaqlarımızın ağrı- acısını köksündə daşıyan bu insan həmin ağrı- acıları, göynərtiləri şeirlərində noetik boyalarla, çeşid- çeşid yozumlarla əks etdirilməklə bu ağrıları sənin də ağrılarına çevirə bilir. Bu uğura isə sevinməyə bilmirsən.
Yurdsuzluq köksümdə tale dağıdı,
Qisməti kədərdi, qəmdi, ağıdı.
Ömrün elə vaxtı, elə çağıdı,
Dolanır payızla qış arasında,
Bir şair sıxılır daş arasında.
"Sevməyə nə var ki, həsrət çətindi"- deyən şairi tökə- tökə itirdiyimiz yurdlarımızın sancısı daha çox ağrıdır.
Bəhrəsin vermirsə ötüşən vaxtım,
Neyləsin taleyim, neyləsin baxtım.
Ay Əjdər, yurdumda yıxıldı taxtım,
Odur ki, düzəlmir heç belim mənim.
***
Viran olub obam, elim,
Solub meşəm, yanıb çölüm.
Gəl, dərdimi sənlə bölüm,
Qoşul mənə, ağla, qaboy,
Ağla, ağla, ağla, qaboy.
İtən torpaqlarımızın yanqısını yana- yana yaşayan və yana- yana da şeirlərində əks etdirən şairin qəlbi yalnız Vətən eşqiylə çarpır.
Mən elə bilirdim ki,
Ayrılıq bir nağıldı.
Öz başıma gələndən
Nağıl dünyam dağıldı.
Əjdər müəllimin yurd sevdalı şeirləri içərisində " Niyə açdın, ay bənövşə" - şeiri də diqqəti daha çox cəlb edir.
Niyə açdın, ay bənövşə,
Dərənin ki, yoxdu sənin?
Doluxsunmış gözlərini,
Görənin ki, yoxdu sənin.
... Müjdəçisən yurdda yaza,
Əjdər hanı şeir yaza?
Dəstələyib gözəl qıza,
Verənin ki, yoxdu sənin.
Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, AMEA-nın böyük elmi işçisi, "Xudafərin" qəzetinin redaktoru, gözəl qələm sahibi Şakir Albalıyev Ə.Y.Rza haqqında yazdığı məqalələrindən birində qeyd edirdi ki, "Şairin Vətən sevgisi şimali- cənublu Azərbaycan coğrafiyası çərçivəsindən aşıb böyük türk birliyinə qovuşur".Bu doğrudan da belədir.
Uyğurumun dili yanır,
Qandallanmış əli yanır.
Atillanın eli yanır
Qan tökülür, alov yağır,
Oyan, Türküm, oyan, bağır!
Uyğur- Oğuz ortaq candı,
Damarımdan axan qandı.
Harayından içim yandı...
Turan böyük şimşək çaxır,
Oyan, Türküm, oyan, bağır!
Ə.Y.Rzanın yaradıcılığını vərəqlədikcə, diqqətlə izlədikcə gözlərimiz önündə şairin poetik dünyası ən dolğun şəkildə öz əksini tapır. Bu ustad yazarın əhatə dairəsi, yaradıcılıq manerası gözlərimiz önündə öz əksini noetik boyalarla tapmış olur. Bu isə insanı sevindirməyə bilmir.
Əjdər müəllimin müxtəlif illərdə müxtəlif mövzularda qələmə aldığı "Haray", "Gordubaba yadındamı?", "Atatürk", "Xocalı dərdi", "Heydərbabayla üz-üzə" və "Azadlıq carçısı" kimi poemaları onun yaradıcılıq dünyasının çoxşaxəliliyindən soraq verir.
Şairin Vətən haqqındakı fikir və düşüncələrinin sərhəddi, noetik üfüqləri poemalarında daha da genişlənir və nəticədə onun poetik duyğularının obrazlı təcəssümünə çevrilir. Böyük ustad sənətkarımız Məhəmmədhüseyn Şəhriyarın "Heydərbabaya salam" poemasının təsiri ilə yazdığı "Gordubaba yadındamı?" poeması dediklərimin ən bariz təcəssümüdür.
Heydərbaba, Gordubaba, dağlısız,
Hər ikiniz əlinizdən bağlısız.
Qoşa dərdsiz, sinəmizə ağrısız,
Bu ağrılar dünyamızı qopardı,
Bu ağrılar Şəhriyarı apardı.
...Biz qoşulduq qaçqın adlı karvana,
Mən nə deyim karvan çəkən sarvana.
Səpələndik Mil- Muğana, Şirvana,
Görüşürük yaşdan- yaşa, ay baba,
Vaxt gecikir qan -qisasa, ay baba.
Xocalı faciəsi ilə bağlı çox poemalar yazılıb. Azərbaycan ədəbiyyatında əksər sənətkarlarımız bu mövzuya müraciət ediblər, o cümlədən də sevimli şair qardaşım Əjdər Yunus Rza.
Dostlar gələcəyə inanıram mən,
Qisas qiyamətə qalmayacaqdır.
Bu gün Xocalını ağlayan Vətən,
Sabah Xocalısız olmayacaqdır.
Məhz bu cür böyük inamın nəticəsi idi ki, qırx dörd günlük Vətən müharibəsini boyük qələbə ilə başa vurduq. Otuz illik bir həsrətin üzərindən qalın bir xətt çəkmiş olduq.
Şair "Heydərbabayla üz -üzə" poemasında isə Araz çayını çəpər edib yurdumuzu "o tay-bu tay" deyə ikiyə bölənlərə qarşı sonsuz nifrətini poetik bir dillə belə ifadə edir.
Qarı düşmən yolumuzu bağladı,
Doğma ellər bir- birinə yad oldu.
Kimi gördüm bu görüşdən ağladı,
Göz yaşımız məşəl oldu, od oldu.
Ə.Y.Rzanın " Atatürk" və "Azadlıq carçısı" poemaları da onun yaradıcılığında mühüm yer tutur. Belə ki, bu poemalar Türk dünyasının iki böyük liderinin- Mustafa Kamal Atatürkün və Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin bədii obrazlarını noetik bir dillə lirik formada sevə -sevə vəsf edir. Bu isə istedadlı tarixçi alim qardaşımın, yəni gözəl şair Əjdər Yunus Rzanın tarixi keçmişimizə dərin sevgisinin təzahürüdür.
Dünya hesablaşıb, hesablaşır da,
O bir Günəşdir ki, sönməyəcəkdir.
O Türk dünyasının Öndəri kimi,
Sonsuz səmalardan enməyəcəkdir.
Şairin şeirlərindəki qəlb oxşayan, könül doyuran cəhətlərdən təkcə söhbət açmağım, bu duyğuları nəzərə çarpdırmağım o demək deyil ki, şair qardaşımın şeirlərində heç bir nöqsan yoxdur. Yeri gəlmişkən onu da demək istərdim ki, Ə.Y.Rza klassik poeziya ənənələrimizə nə qədər sıx bağlı olsa da, müasir şeir formalarından qismən uzaqdır. Şair diqqətini bu yönə də yönəltsəydi necə də xoş olardı...
Ə.Y.Rzanın yaradıcılığını oxumadan sevmək, sevmədən də oxumaq mümkün deyil. Çünki şairin hansı şeirinə müraciət etsən, hansı misrasına Vətən eşqilə çırpınan bir qəlbin həzin çırpıntılarının, ülvi döyüntülərinin sədasını duyarsan. Ata- baba yurduna dərin sevgi, Vətən torpağına ilahi bir məhəbbət onun könlündən çağlaya-çağlaya axan şirin duyğularının parlaq aynasıdır. Bu dünən də belə olub, bu gün də belədir. İnanıram ki, sabah da belə olacaqdır.Odur ki, bundan sonrakı yaradıcılıq yollarında da şair qardaşıma dərin sevgilərlə böyük uğurlar arzulayıram. Şair necə də gözəl deyib:
Bilirəm bir zaman qınanacağam,
İçimdən keçəni yazdığım üçün.
Amma zaman- zaman mən qalacağam,
Özümü sözümdən astığım üçün.
27- 31 mart 2020- ci il
Baxış sayı: 848
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 06-05-2021 00:32 | Bölmə: Ədəbiyyat
Ələsgər Talıboğlu,Şair-publisist, AYB- nin üzvü,
Məmməd Araz mükafatı laureatı
Mərhum dostum Aşıq Şahsultanın tövsiyyəsi ilə bir neçə il bundan öncə "Dirili Qurbani" poeziya məclisinə ayaq açdım. Və o məclisdə respublikamızın ayrı- ayrı bölgələrindən olan söz adamları ilə, yazarlarla tanış oldum: o cümlədən də gözəl Qarabağımızın dilbər guşələrindən olan Cəbrayıllı Taryel Abbaslı, Yusif Dirili, Qorxmaz Abdulla, Nazir Çərkəzoğlu , Əjdər Yunus Rza, Əhməd Fərhad, Malik Əhmədoğlu, Sabir Şirvan və siyahını uzatmamaq üçün adını yazmadığım neçə- neçə sevimli yazarlarla yaxından tanış oldum. Cəbrayıllı bu yazar qardaşlarımdan yazıçı-publisist Nazir Çərkəzoğlu və şair Əjdər Yunus Rza ilə münasibətlərimiz isə daha üst düzeyə yüksəlmiş oldu. Aramızdakı yaradıcılıq münasibətləri yaxın dostluq səviyyəsində davam etməkdədir.
Bu məqaləmdə isə poeziyasını özündən, özünü poeziyasından daha çox sevdiyim şair dostum Əjdər Yunus Rzanın söz dünyasından söhbət açmaq istəyirəm. Cəbrayıl rayonunun " kürəyini" Gordubaba dağına söykəyən Xələfli kəndində gözünü dünyaya açan şairin poeziyasının mayasını- ana xəttini elə o Gordubabadan başlayan yurd sevgisi, Vətən məhəbbəti təşkil edir.
Dodaqlardan düşmür adı,
Bilinməyir rəngi, dadı.
Sevgi gözəl bir dünyadı,
Şükür, tale yazıb bizə.
Bir vətəndaş şair kimi elə, obaya, torpağa, Vətənə məhəbbətini şeirlərində poetik bir dillə bir manifesto kimi belə səciyyələndirir:
Heyifsilənməsin qoy ömrü bitən,
Torpağın altı da, üstü də Vətən.
Könül dünyasına qəvvaslıq etdiyim şair qardaşımın şeirlərinin dili Xələfli bulaqlarının suyu kimi saf və şirindir. Çünki o öz rişəsini, qidasını minillik tarixi olan aşıq poeziyasından alır. Bu klassik ənənələri ləyaqətlə davam etdirir.
Bir gülə çiçək verdim,
O gül məndən incidi.
Çiçək gülün əlində
Mirvaridi, incidi.
Biri bağımın barı,
Təzə açmış nübarı.
Biri könlümün yarı,
Dünyamın sevincidi.
Əjdər Yunus Rza yaradıcılığı boyu şeirlərində sözün ecazkar sehrindən yerində və məharətlə istifadə edir. O şeirlərində əlçatmaz ideyalardan uzaq qaçır, fikirlərini canlı xalq dilində, anlaşıqlı bir şəkildə ifadə etməyə çalışır. Xalqın çalxana- çalxana durulan təxəyyülündən süzülüb gələn söz qaynağından mükəmməl formada qidalanmağa çalışır.
Bir dağın qucağında
Dan üzü duman çağlar,
Bir gülün solmasına
Bir şehli çəmən ağlar.
Gör, gündə neçə çiçək,
Neçə- neçə gül solur.
Gör, gündə neçə kərə
Çəmənlər saçın yolur.
Şair qardaşımın səmimi duyğularla qələmə aldığı şeirlərində sözün kəsəri və çəkisi oxucu qəlbinə anında yol tapmaqla onun ruhunu yerindən oynada bilir.
Uzaq ol haramdan, uzaq ol şərdən,
Sifətin görünər, yırtılsa pərdən.
Səp, Əjdər, yaxşılıq toxumu hərdən,
Kimsə biçəcəkdi, sən biçməsən də.
"Hayana baxıram barıt qoxuyur" - deyən bu söz ustadı bu narahat dünyamızda baş verən faciələri qəlb ağrısı ilə ifadə edir. Və sonda bu ağrı- acılardan can qurtarmaq üçün daha sərt bir yola əl atmış olur.
Qoşulub aylara, ilə gedirəm,
Qarışıb yağışa, yelə gedirəm.
Başımı götürüb elə gedirəm,
Tövbə,bu dünyaya bir də gəlmərəm.
Başını götürüb bu dünyadan getmək istəyən şair başqa bir şeirində isə insanları bu gözəl dünyamızı qorumağa çağırır:
Bu dünyanın keşiyində
Durmaq üçün yaranmışıq.
Biz dünyanın əşrəfiyik,
Qurmaq üçün yaranmışıq.
Ə.Y.Rzanın formaca da, məzmunca da rəngarəng olan şeirlərinin içərisində " Qar yağır" şeirinin özünəməxsus yeri vardır. Sanki o şeir yazmır. Könlündən axan duyğuları sadəcə həzin və kövrək notlar üstündə pıçıldayır.
Qar yağır
Kiminin yoluna,
Kiminin evinə.
Kiminin dərdinə,
Kiminin keyfinə.
Qar yağır
Çörəyi daşdan çıxanın çörəyinə,
Görüşə gedəmməyən
iki gəncin ürəyinə...
Şair qardaşım Qarabağ haraylı şairdir. Düşmən tapdağı altında otuz il qalan torpaqlarımızın ağrı- acısını köksündə daşıyan bu insan həmin ağrı- acıları, göynərtiləri şeirlərində noetik boyalarla, çeşid- çeşid yozumlarla əks etdirilməklə bu ağrıları sənin də ağrılarına çevirə bilir. Bu uğura isə sevinməyə bilmirsən.
Yurdsuzluq köksümdə tale dağıdı,
Qisməti kədərdi, qəmdi, ağıdı.
Ömrün elə vaxtı, elə çağıdı,
Dolanır payızla qış arasında,
Bir şair sıxılır daş arasında.
"Sevməyə nə var ki, həsrət çətindi"- deyən şairi tökə- tökə itirdiyimiz yurdlarımızın sancısı daha çox ağrıdır.
Bəhrəsin vermirsə ötüşən vaxtım,
Neyləsin taleyim, neyləsin baxtım.
Ay Əjdər, yurdumda yıxıldı taxtım,
Odur ki, düzəlmir heç belim mənim.
***
Viran olub obam, elim,
Solub meşəm, yanıb çölüm.
Gəl, dərdimi sənlə bölüm,
Qoşul mənə, ağla, qaboy,
Ağla, ağla, ağla, qaboy.
İtən torpaqlarımızın yanqısını yana- yana yaşayan və yana- yana da şeirlərində əks etdirən şairin qəlbi yalnız Vətən eşqiylə çarpır.
Mən elə bilirdim ki,
Ayrılıq bir nağıldı.
Öz başıma gələndən
Nağıl dünyam dağıldı.
Əjdər müəllimin yurd sevdalı şeirləri içərisində " Niyə açdın, ay bənövşə" - şeiri də diqqəti daha çox cəlb edir.
Niyə açdın, ay bənövşə,
Dərənin ki, yoxdu sənin?
Doluxsunmış gözlərini,
Görənin ki, yoxdu sənin.
... Müjdəçisən yurdda yaza,
Əjdər hanı şeir yaza?
Dəstələyib gözəl qıza,
Verənin ki, yoxdu sənin.
Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, AMEA-nın böyük elmi işçisi, "Xudafərin" qəzetinin redaktoru, gözəl qələm sahibi Şakir Albalıyev Ə.Y.Rza haqqında yazdığı məqalələrindən birində qeyd edirdi ki, "Şairin Vətən sevgisi şimali- cənublu Azərbaycan coğrafiyası çərçivəsindən aşıb böyük türk birliyinə qovuşur".Bu doğrudan da belədir.
Uyğurumun dili yanır,
Qandallanmış əli yanır.
Atillanın eli yanır
Qan tökülür, alov yağır,
Oyan, Türküm, oyan, bağır!
Uyğur- Oğuz ortaq candı,
Damarımdan axan qandı.
Harayından içim yandı...
Turan böyük şimşək çaxır,
Oyan, Türküm, oyan, bağır!
Ə.Y.Rzanın yaradıcılığını vərəqlədikcə, diqqətlə izlədikcə gözlərimiz önündə şairin poetik dünyası ən dolğun şəkildə öz əksini tapır. Bu ustad yazarın əhatə dairəsi, yaradıcılıq manerası gözlərimiz önündə öz əksini noetik boyalarla tapmış olur. Bu isə insanı sevindirməyə bilmir.
Əjdər müəllimin müxtəlif illərdə müxtəlif mövzularda qələmə aldığı "Haray", "Gordubaba yadındamı?", "Atatürk", "Xocalı dərdi", "Heydərbabayla üz-üzə" və "Azadlıq carçısı" kimi poemaları onun yaradıcılıq dünyasının çoxşaxəliliyindən soraq verir.
Şairin Vətən haqqındakı fikir və düşüncələrinin sərhəddi, noetik üfüqləri poemalarında daha da genişlənir və nəticədə onun poetik duyğularının obrazlı təcəssümünə çevrilir. Böyük ustad sənətkarımız Məhəmmədhüseyn Şəhriyarın "Heydərbabaya salam" poemasının təsiri ilə yazdığı "Gordubaba yadındamı?" poeması dediklərimin ən bariz təcəssümüdür.
Heydərbaba, Gordubaba, dağlısız,
Hər ikiniz əlinizdən bağlısız.
Qoşa dərdsiz, sinəmizə ağrısız,
Bu ağrılar dünyamızı qopardı,
Bu ağrılar Şəhriyarı apardı.
...Biz qoşulduq qaçqın adlı karvana,
Mən nə deyim karvan çəkən sarvana.
Səpələndik Mil- Muğana, Şirvana,
Görüşürük yaşdan- yaşa, ay baba,
Vaxt gecikir qan -qisasa, ay baba.
Xocalı faciəsi ilə bağlı çox poemalar yazılıb. Azərbaycan ədəbiyyatında əksər sənətkarlarımız bu mövzuya müraciət ediblər, o cümlədən də sevimli şair qardaşım Əjdər Yunus Rza.
Dostlar gələcəyə inanıram mən,
Qisas qiyamətə qalmayacaqdır.
Bu gün Xocalını ağlayan Vətən,
Sabah Xocalısız olmayacaqdır.
Məhz bu cür böyük inamın nəticəsi idi ki, qırx dörd günlük Vətən müharibəsini boyük qələbə ilə başa vurduq. Otuz illik bir həsrətin üzərindən qalın bir xətt çəkmiş olduq.
Şair "Heydərbabayla üz -üzə" poemasında isə Araz çayını çəpər edib yurdumuzu "o tay-bu tay" deyə ikiyə bölənlərə qarşı sonsuz nifrətini poetik bir dillə belə ifadə edir.
Qarı düşmən yolumuzu bağladı,
Doğma ellər bir- birinə yad oldu.
Kimi gördüm bu görüşdən ağladı,
Göz yaşımız məşəl oldu, od oldu.
Ə.Y.Rzanın " Atatürk" və "Azadlıq carçısı" poemaları da onun yaradıcılığında mühüm yer tutur. Belə ki, bu poemalar Türk dünyasının iki böyük liderinin- Mustafa Kamal Atatürkün və Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin bədii obrazlarını noetik bir dillə lirik formada sevə -sevə vəsf edir. Bu isə istedadlı tarixçi alim qardaşımın, yəni gözəl şair Əjdər Yunus Rzanın tarixi keçmişimizə dərin sevgisinin təzahürüdür.
Dünya hesablaşıb, hesablaşır da,
O bir Günəşdir ki, sönməyəcəkdir.
O Türk dünyasının Öndəri kimi,
Sonsuz səmalardan enməyəcəkdir.
Şairin şeirlərindəki qəlb oxşayan, könül doyuran cəhətlərdən təkcə söhbət açmağım, bu duyğuları nəzərə çarpdırmağım o demək deyil ki, şair qardaşımın şeirlərində heç bir nöqsan yoxdur. Yeri gəlmişkən onu da demək istərdim ki, Ə.Y.Rza klassik poeziya ənənələrimizə nə qədər sıx bağlı olsa da, müasir şeir formalarından qismən uzaqdır. Şair diqqətini bu yönə də yönəltsəydi necə də xoş olardı...
Ə.Y.Rzanın yaradıcılığını oxumadan sevmək, sevmədən də oxumaq mümkün deyil. Çünki şairin hansı şeirinə müraciət etsən, hansı misrasına Vətən eşqilə çırpınan bir qəlbin həzin çırpıntılarının, ülvi döyüntülərinin sədasını duyarsan. Ata- baba yurduna dərin sevgi, Vətən torpağına ilahi bir məhəbbət onun könlündən çağlaya-çağlaya axan şirin duyğularının parlaq aynasıdır. Bu dünən də belə olub, bu gün də belədir. İnanıram ki, sabah da belə olacaqdır.Odur ki, bundan sonrakı yaradıcılıq yollarında da şair qardaşıma dərin sevgilərlə böyük uğurlar arzulayıram. Şair necə də gözəl deyib:
Bilirəm bir zaman qınanacağam,
İçimdən keçəni yazdığım üçün.
Amma zaman- zaman mən qalacağam,
Özümü sözümdən astığım üçün.
27- 31 mart 2020- ci il
Baxış sayı: 848
Bölməyə aid digər xəbərlər
17-12-2025, 22:31
Ədəbiyyatşünas-alim Asiya Elmlər Akademiyasına üzv seçilib
27-10-2025, 17:07
ŞAMİL ƏNVƏROĞLUNUN YENİ KİTABLARININ TƏQDİMATI KEÇİRİLİB-VİDEO+FOTOLAR
1-10-2025, 15:32
Məhkəmə yazıçını qiyabi olaraq 7 il müddətinə azadlıqdan məhrum edib
16-09-2025, 15:30
Azərbaycan və Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin prezidentləri Şuşada Azərbaycanın tanınmış şəxsiyyətlərinin güllələnmiş heykəllərinə baxıblar
12-09-2025, 19:34
Ədliyyə Nazirliyi yazıçı Topol və daha üç nəfəri xarici agentlərin reyestrinə daxil edib
25-08-2025, 18:34
HÜSEYN ARİFLƏ İSMAYIL İMANZADƏNİN CƏBRAYIL SƏRGÜZƏŞTLƏRİ
12-08-2025, 23:11
Haqqdan yanan çıraq- Vüqar Vüqarlı-70
31-07-2025, 16:40
Mirzə Ələkbər Sabir Fondu növbəti layihəsinə yekun vurub
17-07-2025, 08:33
Lev Tolstoyun şəxsi əşyaları ilk dəfə Saxalində təqdim olunacaq
15-06-2025, 20:02
Sumqayıtda şairə-jurnalist İlhamə Məhəmmədqızının 55 illik yubileyi qeyd olundu-VİDEO+FOTOLAR
11-06-2025, 11:03
38 yaşlı şairə vəfat edib
3-06-2025, 07:39
DƏYƏRLİ ŞAİRİN YENİ SÖZ SOVQATI- TARİYEL ABBASLI
31-05-2025, 16:06
Sumqayıtda şair Rafiq Yusifoğlunun 75 illik yubileyinə həsr olunmuş ədəbi bədii gecə keçirildi-VİDEO+FOTOLAR
31-05-2025, 15:15
Ukraynada ABŞ yazıçısının 30 min kitabı rus mafiyasını “romantikləşdirdiyinə” görə məhv edilib
17-05-2025, 18:21
Türkiyə Ədəbiyyat Vəqfi Sumqayıtda-Kitab təqdimatı və mükafatlandırma-VİDEO+FOTOLAR
9-05-2025, 10:00
Azərbaycan Hərb Tarixi Muzeyində “Böyük Qələbənin varisləri” kitabının təqdimatı keçirilib
8-05-2025, 23:12
"Azərbaycan" jurnalının kollektivi oxucularla görüşüb-VİDEO+FOTOLAR
7-05-2025, 10:44
Sumqayıt şəhərində Güləmail Muradın "Beş Ulduz" adlı kitabının təqdimatı keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
2-05-2025, 10:58
ŞAHLAR GÖYTÜRKÜN ALİM – ŞAİR– VƏTƏNDAŞ MİSSİYASI-Vüqar Əhməd
18-04-2025, 00:01
Miraslan Rasimi də itirdik-Namiq MƏMMƏDLİ
16-04-2025, 23:50
Ədalət Əroğlunun doğum gününü təbrik edirəm!
16-04-2025, 22:31
Şair və ədəbiyyatşünas Konstantin Kedrov vəfat edib
9-04-2025, 09:10
Qahirədə seminar: Azərbaycan alimləri ərəb dilinin inkişafına böyük töhfələr veriblər
17-03-2025, 11:15
MƏZARSIZ QƏHRƏMAN-Xaqani Abbasəli ÖZTÜRK
16-03-2025, 02:44
Sumqayıtda şair Məmməd İlqarın 75 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
12-03-2025, 22:08
Elmin təhsilə inteqrasiyası istiqamətində növbəti mühazirə oxunub
2-03-2025, 22:59
Sumqayıt şəhərində Natəvan Dəmirçioğlunun "Açar" romanının təqdimatı keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
25-02-2025, 13:05
Sumqayıt şəhərində deputatın kitabının təqdimatı keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
19-02-2025, 22:17
Sumqayıtda şair Asif Asimanın 70 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOROLAR
19-02-2025, 09:01
Nəcibliyi, ziyalılığı ilə hər kəsin sevgisini qazanan işıqlı insan
9-02-2025, 21:49
Şeirlər- İSMAYIL MƏRCANLI İMANZADƏ
1-02-2025, 23:22
Xalidə Nurayı TƏBRİK EDİRİK!
23-12-2024, 15:46
Səbuhi Zamanın “Adamın Dibi” adlı kitabı işıq üzü gördü
15-12-2024, 14:33
Yazıçı Samir İmanovun "Arzularımın rəqsi" adlı kitabının təqdimat mərasimi keçirilib
13-11-2024, 23:46
Görkəmli Türk Ədibi Sərhəd Kabaklı-Vüqar Əhməd
1-11-2024, 13:16
Sumqayıt şəhərinin 75 illiyinə həsr olunmuş ədəbi-bədii gecə keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
30-10-2024, 21:46
Rusiyanın əməkdar artisti Kazbek Suanov dünyasını dəyişib
26-10-2024, 18:55
Tanzaniyada Puşkinin abidəsinin açılışı olub, nağılları isə suahili dilində nəşr olunub
16-10-2024, 10:02
Naxçıvan ədəbi mühitinin seçilən nümayəndəsi Hüseyn Razinin 100 illiyinə layiqli töhfə
12-10-2024, 20:45
Naxçıvanda xarici tədqiqatçıların iştirakı ilə arxeoloji kəşfiyyat işləri aparılır
12-10-2024, 19:55
Azərbaycan Universitetində Mirzə Ələkbər Sabir irsi və ədəbi dilə həsr olunmuş tədbir keçirilib
12-10-2024, 10:47
Ədəbiyyat müəllimi erotik fotolara görə töhmət alıb
28-09-2024, 21:57
Onu "Türk dünyasının sevilən qızı" adlandırırdılar