00:11 / 29-03-2024
Azərbaycan təhlükəsizlik orqanlarının 105 illiyi ilə bağlı təntənəli tədbir təşkil olunub
23:35 / 28-03-2024
ZİYALI ÖMRÜNÜN AKKORDLARI...
23:01 / 28-03-2024
Rostovlu cərrahlar 26 qəpik udan adamı xilas ediblər
22:55 / 28-03-2024
Zaxarova Kirbinin kobudluğuna cavab verib
22:50 / 28-03-2024
"Nyukasl"ın futbolçusu Tonali mərc oynadığı üçün növbəti qadağa ilə üzləşib
22:13 / 28-03-2024
Zelenski CBS telekanalına müsahibəsində Amerika silahlarını reklam edib
21:59 / 28-03-2024
"Rosatom"un top meneceri xüsusilə böyük rüşvətə görə həbsxanaya göndərildi
21:53 / 28-03-2024
MDU-nun keçmiş aspirantı 4 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib
21:47 / 28-03-2024
"Sport.es": "Barselona" "Arsenal"ın futbolçusu Jorginyoya iddialıdır
21:20 / 28-03-2024
"The Athletic": UEFA komandaların Avro 2024 üçün müraciətlərini artırmağı planlaşdırır
21:14 / 28-03-2024
Sevastopol qubernatoru bildirir ki, şəhər yaxınlığında təyyarə dənizə düşüb
21:08 / 28-03-2024
Burunov etiraf edib ki, konsertə gecikməsi onu “Krokus”da terror aktından xilas edib
20:59 / 28-03-2024
Bryansk sakini Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin tərəfində döyüşmək niyyətinə görə həbsxanaya göndərilib
20:55 / 28-03-2024
Lavrov: "Ermənistan bilərəkdən Rusiya ilə münasibətlərin pozulmasına gətirib çıxarır"
19:39 / 28-03-2024
Baş Prokurorluq Metanın mətbuat katibinin işini məhkəməyə göndərib
19:35 / 28-03-2024
LCI: Makron Ukraynaya qoşun göndərəcəyi təqdirdə cavabı düşünməyib
19:29 / 28-03-2024
"Daily Mail": Dani Alves zaminə buraxıldıqdan sonra ziyafət verib
07:09 / 28-03-2024
Putin: "F-16"-ların Ukraynaya çatdırılması döyüş meydanındakı vəziyyəti dəyişməyəcək"
07:02 / 28-03-2024
"Krokus"da terror aktını törədənlər İŞİD-in əfqan qanadının Telegram kanalından cəlb olunub
06:54 / 28-03-2024
Vilfand: "Rusiya Federasiyasının doqquz rayonunda -40 dərəcəyə qədər anomal şaxta gözlənilir"
06:49 / 28-03-2024
"Teleqraf": Britaniya Rusiya ilə münaqişədə cəmi bir neçə ay davam edəcək
06:37 / 28-03-2024
Nijni Novqorod məktəblisi terrorçulara təşəkkür etdiyi üçün mer təqaüdündən məhrum edilib
06:28 / 28-03-2024
Putin bildirib ki, Rusiya NATO ilə döyüşmək fikrində deyil
06:23 / 28-03-2024
Putin helikopteri idarə etməyə çalışıb
06:06 / 28-03-2024
“Hesabatına ödənişi əlavə etməyi unudub” - Hikmət Hacıyev
22:56 / 27-03-2024
Futbolçunu öpən Rubialesi 2,5 il həbs gözləyir
22:50 / 27-03-2024
Ramazan ayının 18-ci gününün duası - İmsak və iftar vaxtı
22:46 / 27-03-2024
Ağalarovlardan terror qurbanlarına 100 milyonluq yardım
22:41 / 27-03-2024
Sankt-Peterburqda miqrasiya biznesində şübhəli bilinən 30 nəfər saxlanılıb
22:36 / 27-03-2024
Xarici İşlər Nazirliyi: Rusiya diplomatının Latviyadan çıxarılmasına cavab verəcək
21:40 / 27-03-2024
Vorobyev ÇSKA-nın baş məşqçisi postunda Fedorovu əvəz edəcək
21:33 / 27-03-2024
Aktrisa Svetlana Svetliçnaya xəstəxanaya yerləşdirilib
21:29 / 27-03-2024
Rusiya Federal Gömrük Xidmətinin rəis müavini Yaqodkina aksiz markalarının verilməsinə görə həbs edilib
21:23 / 27-03-2024
Peskov: "Terror aktından sonra Putin bütün gecəni yatmadı və xəbərlər aldı"
21:15 / 27-03-2024
Rusiya milli futbol komandasının həkimi San-Paulu hava limanında qadını xilas edib
21:09 / 27-03-2024
"Krokus"da insanları xilas edən qarderob işçisi Putinlə görüşmək istədiyini açıqlayıb
21:03 / 27-03-2024
“Krokus” terror aktı ilə bağlı qalmaqallı yazıların müəllifi terrora haqq qazandırdığı üçün həbs edilib
20:56 / 27-03-2024
AŞPA Siyasi Komitəsi Kosovonun Avropa Şurasına üzvlüyünü təsdiqləyib
14:43 / 27-03-2024
Endrik Peleni məğlub edərək Braziliya üçün rekord vurdu
14:38 / 27-03-2024
Məktəbli qızı qətlə yetirməkdə şübhəli bilinirdi
“NAXÇIVANIM-GÖZ NURUM”-İbrahim Yusifoğlu
Tarix: 26-03-2021 14:04 | Bölmə: Ədəbiyyat
ŞAİR VƏ YAZIÇILARIMIZIN ƏSƏRLƏRİNDƏ DOĞMA TORPAĞA MƏHƏBBƏTİN TƏRRƏNÜMÜ
Odlar Yurdu Azərbaycanımızın qədim və ayrılmaz bir hissəsi olan Naxçıvan diyarı “Şərqin qapısı” adlandırılır. Mövcudluğu dövrdən Naxçıvan dünya sivilizasiyasının aparıcı mərkəzlərindən biri olmuş, bəşər mədəniyyətinin, həmçinin, qədim Şərqin mədəni ocağları sırasında durmuşdur. Tarixin səhifələrini vərəqlədiqcə görürük ki, bu torpaq dünya şöhrətli siyasətçilər, elm, incəsənət, mədəniyyət və ədəbiyyat dühaları yetirmiş və yetirməkdədir.
Bu qədim və bərəkətli torpağın qoynunda möhtəşəm bir Çinar ağacı kök atır. Bu Çinarın göylərə ucalan budaqlarında bəşəri dəyərləri açıb dünyaya bəyan edən, elmi-əxlaqi təsəvvürün şahı sayılan Nəsrəddin Tusi kimi elm xadimi, Azərbaycan tarixinin böyük bir hissəsini əks etdirən Məmməd Səid nəsri, tanrısı gözəllik və sevgi olan Hüseyn Cavid poeziyası, qaranlıqlar içində zillət çəkənxalqını “Molla Nəsrəddin” adı ilə güldürən və gülə-gülə də düşündürən Mirzə Cəlil satirası yaşayır. Bu “Çinar”ın İslam Səfərli, Məmməd Araz, Adil Babayev, Hüseyn İbrahimov, Hüseyn Razi, Əliyar Yusifli kimi pöhrələri XX əsrin ikinici yarısından sonra əzəmətli budaqlara dönmüşlər. İllər ötdükcə bu ədəbi-bədii Çinarın yeni pöhrələri boy atır, sərt sınaqlardan keçərək bərkiyir, özünə layiq yerlər tutur. Yaradıcılıqları ilə Azərbaycan ədəbiyyatını zənginləşdirən Kəmalə Ağayeva,Elmira Qasımova, Güllü Məmmədova, Elman Həbib, Vaqif Məmmədov, Asim Yadigar, Muxtar Qasımzadə, Xanəli Kərimli,Hüseyn Əsgərov, Qatar Qərib, Elxan Yurdoğlu, Nərgiz İsmayılova.... Naxçıvan torpağıda yaşayıb yaratmaqla doğma torpağa məhəbbətlərini öz əsərlərində tərənnüm etmişlər.
Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri yanında Bilik fondunun dəstəyi ilə “Əcəmi” Nəşriyyat Polioqrafiya Birliyində73 şairin 102 adda şeirləri, 9 müəllifin poemaları, bir povest olmaqla 304 səhifəlik “Naxçıvanım-göz nurum” adlı almanaxı çap olunaraq, oxuculara təqdim olunmuşdur. Kitab Xalq şairi Məmməd Arazın “Qızlar bulağı” şeiri ilə açılır. Hər misrası ilə qəlbimizi ovsunlayan sevimli şairimiz Məmməd Araz öz poeziyasında doğulduğu Naxçıvan torpağını ürəyinin bir parçası bilir. “Bu yerlər, o yerlər” şeirində deyir:
Budur, uşaqlığım keçən o yerlər,
Çadırdaş ətəyi, Nursu bulağı.
Burda böyümüşəm, belə deyirlər,
Inana bilmirəm, bilmirəm axı.
Batabatın qəlb ovsunlayan gözəlliyi, Xalxal meşəsinin füsunkarlığı, Arpa-
çayının axarı, “Duz dağ”ın süfrələr bəzəyən neməti,Əlincənin əzəməti, Bəhruz Kəngərli kimi sənətkarlar, Koroğlu, Babəktək oğullar, xumar gözlü qızlar İslam Səfərlinin şeirlərində bədiiləşmiş, bunların bir çoxuna mahnılar bəstələnmişdir. Bu ənənəyə sadiq qalmış nəğməkar şairin “Batabat bulağı” və “Xalxal meşəsi” şeirləri almanaxda yer almışdır:
Demirəm, uca bir dağ belindəsən,
“Aran meşəsi”sən el dilindəsən,
“Naxçıvan çayı”nın sahilində sən,
Boy at, qoy İslamın gülsün nəğməsi,
A Xalxal meşəsi, Xalxal meşəsi.
Muxtar Respublikanın elə guşəsi yoxdur ki, Hüseyn Razi şeirlərində tərənnüm olunmasın. “Əlincə qalası”, “Ordubada gəlin”, “Duz dağı”, “Salvartı”, “Batabat”, “Naxçıvandadır”, “Gilançay”, “İlanlının”, “Arpaçay” inşaatçılarına həsr etdiyi “Dağlarda dəniz”, “Sahil düşüncələri” və digər şeirlərində şair muxtar respublikasının gözəlliklərini poetik dillə qələmə almışdır. “Azərbaycan gözəli” şeirində isə Hüseyn Razi muxtar respublikanın bütün gözəlliklərini, nadir nemətlərini, tarixi şəxsiyyətlərini tərənnüm etmişdir. “Naxçıvanım-göz nurum” kitabında isə H. Razinin “Möminə Xatun türbəsi” və “Gəmiqaya daşları” şeirləri oxuculara təqdim olunmuşdur. Şair ənənəsinə sadiq qalaraq qələmini fırçaya çevirmiş, bu qədim abidələrin bədii sözlə tablolarını yaratmışdır:
Əcəmi xalqının dağ vüqarını
Naxış düzümündə cəm eləmişdi.
Göyün əsrarəngiz ulduzlarını
Torpağın üstündə cilvələmişdi.
Əsərləri sevilə-sevilə oxunan Əliyar Yusiflinin “Naxçıvanam” və “Əlincə qalası” şeirləri almanaxda yer almışdır.
Şair müqəddəs və məğrur yerlərlə oxucusunu tanış edir,bu şeirlərdə doğma diyara məhəbbəti daha poetik, daha doğmadır:
Araz üstə dayanmısan mayaq tək,
Gen sinənə yaraşıqdır gül-çiçək.
Minarələr buluddan nəm çəkəcək,
Ana yurdum vüqarımsan, Naxçıvan,
Abidələr diyarısan Naxçıvan!
Naxçıvan torpağının Məhsətisi şairə Kəmalə Ağayevanın “Doğma Naxçıvanım” və “Quranəllər var olsun” şeirlərində doğma el-obaya məhəbbət hisləri ümumiləşmişdir.
Elman Həbibin yaradıcılığında Naxçıvan mövzusu bir neçə bəndlik şeirdən başlamış və “Naxçıvannamə” adlı bütöv bir kitaba dönmüşdür. Ümumiyyətlə, Elman Həbib yaradıcılığında muxtar respublikamızın dünəni, bu günü, sabahı şair istedadına xas olan səviyyədə tərənnüm olunmuş, gözəl tərtibatlı kitablar halında oxuculara çatdırılmışdır:
Azərbaycan gül dəstəsi
bu dəstəyə daş çiçəkdir,
Azərbaycan dövlətidir
dövləti Naxçıvanımın...
Şair-publisist Vaqif Məmmədovda qədim diyara olan məhəbbətini özünəməxsus tərzdə ifadə edir. Muxtarrespublikamızın alınmaz qalası hesab edilən Sədərək haqqında bir çox şeirlər yazan Vaqif Məmmədovun “Naxçıvan nəğməsi” şeiri daha poetikdir. Yaşı beş minə çatan Naxçıvanın “Əshabi-Kəhf möcüzə”, “Şərur hünər meydanı”, “Ordubad yaşıl ada”, “Şahbuz üzünüyün qaşı”, “Zorbulaq zoraxandı”, “Batabat cənnət bağı”, “Sədərək qeyrət qalası” kimi tərənnüm olunan şeirində gözlərimiz önündə canlı tablo yaradılmışdır.
Araz üstə qərar tutan, yaşı əsrlərlə ölçülən doğma Naxçıvanımızın mütəqillik yaşı çox olmasada, yüksək tərəqqi ilə inkişaf etməsi, tarixin yaddaşında əbədi həkk olunan yeni abidələrin tikilməsi qələm sahiblərinin qəlblərini riqqətə gətirir və bir-birindən gözəl əsərlər yaranır.
Ulu öndər Heydər Əliyevin: “Naxçıvan Azərbaycan xalqının tarixini əks etdirən abidələri özündə yaşadan bir diyardır” müdrik fikrini yaradıcılığına epiqraf seçən şair-publisist Muxtar Qasımzadə “Gəmiqaya”, “Oğlan qala, qız qala”, “Əlincə”, “Fərhad evi”, “Gülüstan”, “Qarabağlar türbəsi” kimi şeirlərində qızıldan qiymətli örnəklərimizə tariximizin canlı şahidləri kimi poeziya qiyafəsində bir daha ömür qazandırmışdır. Kitabdakı “Könül dostu Naxçıvanım” şeirində də öz ənənəsini davam etdirir:
Qurur duydum Əcəmindən, müdirik öndər Əlisoydan,
Dədəm Qorqud dastanından məhəbbətlə dolu boydan,
Əlincədən, Arpaçaydan, Qazan göldən, Ulu çaydan,
Atabəyim,Hinduşahım, dahiTusim-kəhkəşanım,
Ata yurdum, ana yurdum, könül dostum Naxçıvan!
Tanınmış şair publisist Asim Yadigarın yaradıcılığında Odlar Yurdu Azərbaycanımızın qədim və ayrılmaz parçası olan Naxçıvan diyarı bütün gözəllikləri ilə tərənnüm olunmuşdur. “Naxçıvanım – göz nurum”, “Azərbaycan tarix yazır”, “Gəncləşən Naxçıvanım” adlı şeirlərində şair Asim Yadigar öz sevgi və məhəbbətini doğma elinə bəyan edir:
Naxçıvan – göz nurum, bəxtiyarlığım,
Naxçıvan –düşmənə göz dağım mənim.
Bu yurddan güc alıb azadlıq eşqim,
Ucalıb üçrəngli bayrağım mənim.
“Naxçıvan –göz nurum” almanaxında şairlərdən Müzəffər Nəsirlinin “Pərvanəsiyəm”, Adil Qasımovun “Naxçıvan nəğməsi”, “Gəmiqayada” , Əhməd Mahmudun “Haçadağ”, Məşkur Əkbərin “Qızlar bulağı”, Elmira Qasımovanın “Naxçıvan dağları”, Əbülfəz Muxtaroğlunun “Batabat yaylağında”, İbrahim Yusifoğlunun “Günnütüm” , Məmməd Tahirin “Könlümdən Naxçıvan keçir”, “ “Nuhun qəbri”, Həsənəli Eyvazlının “ Qəhrəman Naxçıvanım”, Qafar Qəribin “Bu günkü Naxçıvan nağılvaridir”, “Odlu – közlü Naxçıvan”, Elxan Yusifoğlunun “Canməkanım”, “Şeir-şeir yazdım bu şəhəri”, Hacı Firudin Süleymanoğlunun “Batabat”, “Naxçıvan”, Budaq Təhməzin “Sabaha İlhamla gedir Naxçıvan”, Kəmalə Nəsrinin “ Gəmilər gəlməz Naxçıvana”, Əbülfəz Taliboğlunun “Üzən ada”, “Arpaçayım”, Tofiq Qəbulun “Heykəllər şəhəri”, Rühəngiz Əliyevanın “Naxçıvan” və digər müəlliflərin şeirləri yer almışdır. Hər bir şeirdə bu gözəl diyar məhəbbətlə tərənnüm olunmuşdur.
Asim Yadigarın “Kalba Musa çeşməsi”, Fərəc Fərəcovun “Müstəqillik yollarında”, Muxtar Qasımzadənin “Naxçıvan qala haqqında ballada”, Zeyqəm Vüqarın “Hər oğul qazanmır el məhəbbətin”, Məmməd Tahirin “Gəncləşən şəhər”. Qafar Qəribin “Bu şəhər gördüyün o şəhər deyil”, Elxan Yurdoğlunun “Naxçıvan dastanı”, Zaur Vedilinin “Nuh Yurdu”, Nazəni Həsənovun “Dahi rəhbərin bir iş günü” kitabın poemalar bölməsində dərc olunmuşdur. Nəsr bölməsində isə istedadlı alim, yazıçı, bir çox elmi və bədii kitabların müəllifi Nargisin (Nərgiz İsmayıllovanın) “Əcəmi” povesti oxuculara təqdim edilmişdir.
Ümuniyyətlə, “Naxçıvanım – göz nurum” almanaxında verilmiş şeirlərdə, poemalarda və povestdə qədim Naxçıvanın ulu keçmişi, əsrlərin yadigarı olan tarixi abidələri, bu torpağın əsrarəngiz təbiəti, eləcə də gündən-günə gözəlləşən, abadlaşan şəhərlərin, qəsəbələrin, kəndlərin misilsiz dərəcədə inkişafı poetik dildə tərənnüm olunur. Bu kitabı oxumağa dəyər.
İbrahim Yusifoğlu,
AMEA-nın Nizami Gəncəvi adına
Ədəbiyyat İnstitutunun əməkdaşı
Baxış sayı: 1 287
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 26-03-2021 14:04 | Bölmə: Ədəbiyyat
ŞAİR VƏ YAZIÇILARIMIZIN ƏSƏRLƏRİNDƏ DOĞMA TORPAĞA MƏHƏBBƏTİN TƏRRƏNÜMÜ
Odlar Yurdu Azərbaycanımızın qədim və ayrılmaz bir hissəsi olan Naxçıvan diyarı “Şərqin qapısı” adlandırılır. Mövcudluğu dövrdən Naxçıvan dünya sivilizasiyasının aparıcı mərkəzlərindən biri olmuş, bəşər mədəniyyətinin, həmçinin, qədim Şərqin mədəni ocağları sırasında durmuşdur. Tarixin səhifələrini vərəqlədiqcə görürük ki, bu torpaq dünya şöhrətli siyasətçilər, elm, incəsənət, mədəniyyət və ədəbiyyat dühaları yetirmiş və yetirməkdədir.
Bu qədim və bərəkətli torpağın qoynunda möhtəşəm bir Çinar ağacı kök atır. Bu Çinarın göylərə ucalan budaqlarında bəşəri dəyərləri açıb dünyaya bəyan edən, elmi-əxlaqi təsəvvürün şahı sayılan Nəsrəddin Tusi kimi elm xadimi, Azərbaycan tarixinin böyük bir hissəsini əks etdirən Məmməd Səid nəsri, tanrısı gözəllik və sevgi olan Hüseyn Cavid poeziyası, qaranlıqlar içində zillət çəkənxalqını “Molla Nəsrəddin” adı ilə güldürən və gülə-gülə də düşündürən Mirzə Cəlil satirası yaşayır. Bu “Çinar”ın İslam Səfərli, Məmməd Araz, Adil Babayev, Hüseyn İbrahimov, Hüseyn Razi, Əliyar Yusifli kimi pöhrələri XX əsrin ikinici yarısından sonra əzəmətli budaqlara dönmüşlər. İllər ötdükcə bu ədəbi-bədii Çinarın yeni pöhrələri boy atır, sərt sınaqlardan keçərək bərkiyir, özünə layiq yerlər tutur. Yaradıcılıqları ilə Azərbaycan ədəbiyyatını zənginləşdirən Kəmalə Ağayeva,Elmira Qasımova, Güllü Məmmədova, Elman Həbib, Vaqif Məmmədov, Asim Yadigar, Muxtar Qasımzadə, Xanəli Kərimli,Hüseyn Əsgərov, Qatar Qərib, Elxan Yurdoğlu, Nərgiz İsmayılova.... Naxçıvan torpağıda yaşayıb yaratmaqla doğma torpağa məhəbbətlərini öz əsərlərində tərənnüm etmişlər.
Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri yanında Bilik fondunun dəstəyi ilə “Əcəmi” Nəşriyyat Polioqrafiya Birliyində73 şairin 102 adda şeirləri, 9 müəllifin poemaları, bir povest olmaqla 304 səhifəlik “Naxçıvanım-göz nurum” adlı almanaxı çap olunaraq, oxuculara təqdim olunmuşdur. Kitab Xalq şairi Məmməd Arazın “Qızlar bulağı” şeiri ilə açılır. Hər misrası ilə qəlbimizi ovsunlayan sevimli şairimiz Məmməd Araz öz poeziyasında doğulduğu Naxçıvan torpağını ürəyinin bir parçası bilir. “Bu yerlər, o yerlər” şeirində deyir:
Budur, uşaqlığım keçən o yerlər,
Çadırdaş ətəyi, Nursu bulağı.
Burda böyümüşəm, belə deyirlər,
Inana bilmirəm, bilmirəm axı.
Batabatın qəlb ovsunlayan gözəlliyi, Xalxal meşəsinin füsunkarlığı, Arpa-
çayının axarı, “Duz dağ”ın süfrələr bəzəyən neməti,Əlincənin əzəməti, Bəhruz Kəngərli kimi sənətkarlar, Koroğlu, Babəktək oğullar, xumar gözlü qızlar İslam Səfərlinin şeirlərində bədiiləşmiş, bunların bir çoxuna mahnılar bəstələnmişdir. Bu ənənəyə sadiq qalmış nəğməkar şairin “Batabat bulağı” və “Xalxal meşəsi” şeirləri almanaxda yer almışdır:
Demirəm, uca bir dağ belindəsən,
“Aran meşəsi”sən el dilindəsən,
“Naxçıvan çayı”nın sahilində sən,
Boy at, qoy İslamın gülsün nəğməsi,
A Xalxal meşəsi, Xalxal meşəsi.
Muxtar Respublikanın elə guşəsi yoxdur ki, Hüseyn Razi şeirlərində tərənnüm olunmasın. “Əlincə qalası”, “Ordubada gəlin”, “Duz dağı”, “Salvartı”, “Batabat”, “Naxçıvandadır”, “Gilançay”, “İlanlının”, “Arpaçay” inşaatçılarına həsr etdiyi “Dağlarda dəniz”, “Sahil düşüncələri” və digər şeirlərində şair muxtar respublikasının gözəlliklərini poetik dillə qələmə almışdır. “Azərbaycan gözəli” şeirində isə Hüseyn Razi muxtar respublikanın bütün gözəlliklərini, nadir nemətlərini, tarixi şəxsiyyətlərini tərənnüm etmişdir. “Naxçıvanım-göz nurum” kitabında isə H. Razinin “Möminə Xatun türbəsi” və “Gəmiqaya daşları” şeirləri oxuculara təqdim olunmuşdur. Şair ənənəsinə sadiq qalaraq qələmini fırçaya çevirmiş, bu qədim abidələrin bədii sözlə tablolarını yaratmışdır:
Əcəmi xalqının dağ vüqarını
Naxış düzümündə cəm eləmişdi.
Göyün əsrarəngiz ulduzlarını
Torpağın üstündə cilvələmişdi.
Əsərləri sevilə-sevilə oxunan Əliyar Yusiflinin “Naxçıvanam” və “Əlincə qalası” şeirləri almanaxda yer almışdır.
Şair müqəddəs və məğrur yerlərlə oxucusunu tanış edir,bu şeirlərdə doğma diyara məhəbbəti daha poetik, daha doğmadır:
Araz üstə dayanmısan mayaq tək,
Gen sinənə yaraşıqdır gül-çiçək.
Minarələr buluddan nəm çəkəcək,
Ana yurdum vüqarımsan, Naxçıvan,
Abidələr diyarısan Naxçıvan!
Naxçıvan torpağının Məhsətisi şairə Kəmalə Ağayevanın “Doğma Naxçıvanım” və “Quranəllər var olsun” şeirlərində doğma el-obaya məhəbbət hisləri ümumiləşmişdir.
Elman Həbibin yaradıcılığında Naxçıvan mövzusu bir neçə bəndlik şeirdən başlamış və “Naxçıvannamə” adlı bütöv bir kitaba dönmüşdür. Ümumiyyətlə, Elman Həbib yaradıcılığında muxtar respublikamızın dünəni, bu günü, sabahı şair istedadına xas olan səviyyədə tərənnüm olunmuş, gözəl tərtibatlı kitablar halında oxuculara çatdırılmışdır:
Azərbaycan gül dəstəsi
bu dəstəyə daş çiçəkdir,
Azərbaycan dövlətidir
dövləti Naxçıvanımın...
Şair-publisist Vaqif Məmmədovda qədim diyara olan məhəbbətini özünəməxsus tərzdə ifadə edir. Muxtarrespublikamızın alınmaz qalası hesab edilən Sədərək haqqında bir çox şeirlər yazan Vaqif Məmmədovun “Naxçıvan nəğməsi” şeiri daha poetikdir. Yaşı beş minə çatan Naxçıvanın “Əshabi-Kəhf möcüzə”, “Şərur hünər meydanı”, “Ordubad yaşıl ada”, “Şahbuz üzünüyün qaşı”, “Zorbulaq zoraxandı”, “Batabat cənnət bağı”, “Sədərək qeyrət qalası” kimi tərənnüm olunan şeirində gözlərimiz önündə canlı tablo yaradılmışdır.
Araz üstə qərar tutan, yaşı əsrlərlə ölçülən doğma Naxçıvanımızın mütəqillik yaşı çox olmasada, yüksək tərəqqi ilə inkişaf etməsi, tarixin yaddaşında əbədi həkk olunan yeni abidələrin tikilməsi qələm sahiblərinin qəlblərini riqqətə gətirir və bir-birindən gözəl əsərlər yaranır.
Ulu öndər Heydər Əliyevin: “Naxçıvan Azərbaycan xalqının tarixini əks etdirən abidələri özündə yaşadan bir diyardır” müdrik fikrini yaradıcılığına epiqraf seçən şair-publisist Muxtar Qasımzadə “Gəmiqaya”, “Oğlan qala, qız qala”, “Əlincə”, “Fərhad evi”, “Gülüstan”, “Qarabağlar türbəsi” kimi şeirlərində qızıldan qiymətli örnəklərimizə tariximizin canlı şahidləri kimi poeziya qiyafəsində bir daha ömür qazandırmışdır. Kitabdakı “Könül dostu Naxçıvanım” şeirində də öz ənənəsini davam etdirir:
Qurur duydum Əcəmindən, müdirik öndər Əlisoydan,
Dədəm Qorqud dastanından məhəbbətlə dolu boydan,
Əlincədən, Arpaçaydan, Qazan göldən, Ulu çaydan,
Atabəyim,Hinduşahım, dahiTusim-kəhkəşanım,
Ata yurdum, ana yurdum, könül dostum Naxçıvan!
Tanınmış şair publisist Asim Yadigarın yaradıcılığında Odlar Yurdu Azərbaycanımızın qədim və ayrılmaz parçası olan Naxçıvan diyarı bütün gözəllikləri ilə tərənnüm olunmuşdur. “Naxçıvanım – göz nurum”, “Azərbaycan tarix yazır”, “Gəncləşən Naxçıvanım” adlı şeirlərində şair Asim Yadigar öz sevgi və məhəbbətini doğma elinə bəyan edir:
Naxçıvan – göz nurum, bəxtiyarlığım,
Naxçıvan –düşmənə göz dağım mənim.
Bu yurddan güc alıb azadlıq eşqim,
Ucalıb üçrəngli bayrağım mənim.
“Naxçıvan –göz nurum” almanaxında şairlərdən Müzəffər Nəsirlinin “Pərvanəsiyəm”, Adil Qasımovun “Naxçıvan nəğməsi”, “Gəmiqayada” , Əhməd Mahmudun “Haçadağ”, Məşkur Əkbərin “Qızlar bulağı”, Elmira Qasımovanın “Naxçıvan dağları”, Əbülfəz Muxtaroğlunun “Batabat yaylağında”, İbrahim Yusifoğlunun “Günnütüm” , Məmməd Tahirin “Könlümdən Naxçıvan keçir”, “ “Nuhun qəbri”, Həsənəli Eyvazlının “ Qəhrəman Naxçıvanım”, Qafar Qəribin “Bu günkü Naxçıvan nağılvaridir”, “Odlu – közlü Naxçıvan”, Elxan Yusifoğlunun “Canməkanım”, “Şeir-şeir yazdım bu şəhəri”, Hacı Firudin Süleymanoğlunun “Batabat”, “Naxçıvan”, Budaq Təhməzin “Sabaha İlhamla gedir Naxçıvan”, Kəmalə Nəsrinin “ Gəmilər gəlməz Naxçıvana”, Əbülfəz Taliboğlunun “Üzən ada”, “Arpaçayım”, Tofiq Qəbulun “Heykəllər şəhəri”, Rühəngiz Əliyevanın “Naxçıvan” və digər müəlliflərin şeirləri yer almışdır. Hər bir şeirdə bu gözəl diyar məhəbbətlə tərənnüm olunmuşdur.
Asim Yadigarın “Kalba Musa çeşməsi”, Fərəc Fərəcovun “Müstəqillik yollarında”, Muxtar Qasımzadənin “Naxçıvan qala haqqında ballada”, Zeyqəm Vüqarın “Hər oğul qazanmır el məhəbbətin”, Məmməd Tahirin “Gəncləşən şəhər”. Qafar Qəribin “Bu şəhər gördüyün o şəhər deyil”, Elxan Yurdoğlunun “Naxçıvan dastanı”, Zaur Vedilinin “Nuh Yurdu”, Nazəni Həsənovun “Dahi rəhbərin bir iş günü” kitabın poemalar bölməsində dərc olunmuşdur. Nəsr bölməsində isə istedadlı alim, yazıçı, bir çox elmi və bədii kitabların müəllifi Nargisin (Nərgiz İsmayıllovanın) “Əcəmi” povesti oxuculara təqdim edilmişdir.
Ümuniyyətlə, “Naxçıvanım – göz nurum” almanaxında verilmiş şeirlərdə, poemalarda və povestdə qədim Naxçıvanın ulu keçmişi, əsrlərin yadigarı olan tarixi abidələri, bu torpağın əsrarəngiz təbiəti, eləcə də gündən-günə gözəlləşən, abadlaşan şəhərlərin, qəsəbələrin, kəndlərin misilsiz dərəcədə inkişafı poetik dildə tərənnüm olunur. Bu kitabı oxumağa dəyər.
İbrahim Yusifoğlu,
AMEA-nın Nizami Gəncəvi adına
Ədəbiyyat İnstitutunun əməkdaşı
Baxış sayı: 1 287
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 23:35
ZİYALI ÖMRÜNÜN AKKORDLARI...
26-03-2024, 14:48
Şeirlər-İSMAYIL MƏRCANLI İMANZADƏ
7-03-2024, 23:27
VÜQAR,ƏHMƏD TÜRKSOY- UN QIZIL MEDALI İLƏ TƏLTİF OLUNUB
7-03-2024, 23:12
Kostomarov "Qanqster Peterburq" serialından mahnı oxudu
11-02-2024, 00:49
Sumqayıtda şair Sabir Yusifoğlunun xatirə gecəsi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
30-01-2024, 14:54
Dramaturq Aleksandr Gelmanı avtomobil vurub
26-12-2023, 20:56
Jurnalist və yazıçı Valeri Şamşurin vəfat edib
21-12-2023, 23:29
BACI İTİRMİŞƏM-VÜQAR ƏHMƏD
19-12-2023, 15:51
“Ərəb mənbələrində azərbaycanlı alim və ədiblər (VII-XVII əsrlər)” adlı kitab nəşr olunub
19-12-2023, 15:05
Təhlükəsizlik qüvvələri Akuninin kitablarını nəşr edən nəşriyyata gəlib
30-11-2023, 23:25
BİR ŞAİR YAŞAYIR MİNGƏÇEVİRDƏ...
28-11-2023, 16:41
Ankarada Sadiq Qurbanovun kitabının təqdimatı olub – FOTO
27-11-2023, 10:45
İrlandiyalı Pol Linç 2023-cü il üçün "Man Booke"r mükafatını qazandı
1-11-2023, 11:19
Buninin qardaşı qızı 100 yaşında dünyasını dəyişib
18-10-2023, 21:25
ŞAİRİN OXUCULAR QARŞISINDA POETİK HESABATI
16-10-2023, 14:46
Əlyazma kolleksiyaları oxuculara virtual təqdim olunur
15-10-2023, 22:09
Şair və rəssam Qavriil Lubnin vəfat edib
4-10-2023, 20:34
“Heydər Əliyev: tariximizdə və taleyimizdə” kitabının təqdimatı olub
24-09-2023, 20:54
AMEA Naxçıvan Bölməsində Məhəmmədhüseyn Şəhriyara həsr olunmuş konfrans
22-09-2023, 21:09
Qərbi Azərbaycan haqqında kitabın və sosioloji-tədqiqatın nəticələri ilə bağlı hesabatın təqdimatı keçirilib
13-09-2023, 15:11
Seyfəddin Dağlının “Gəcil qapısı” pomanının təqdimatı Keçirilib
10-09-2023, 00:17
“Heydər Əliyev ideyaları və müasir dövr” respublika elmi konfransının materialları çapdan çıxıb
3-09-2023, 22:18
YAZARLAR MƏDƏNİYYƏT İŞÇİLƏRİNİ MƏFTUN ETDİLƏR
15-08-2023, 00:28
ƏBÜLFƏT HƏSƏNOĞLU-ŞEİRLƏR
8-08-2023, 18:16
Vəfat etmiş tərcüməçi və yazıçı Leonid Volodarski
7-08-2023, 22:22
Uşaq kitablarının illüstratoru Nikolay Ustinov vəfat edib
13-07-2023, 14:50
“Naxçıvan paremioloji vahidləri: deyimlər, atalar sözləri və məsəllər” kitabının təqdimatı keçirilib
10-07-2023, 19:57
O, HEYDƏR DÜHASIDIR-Ramiz QASIMOV
7-07-2023, 22:48
QHT Azərbaycanın klassik və müasir ədəbiyyatını təbliğ edəcək
30-06-2023, 23:49
Həmişə sizinlə olan cəhənnəm-Əkbər Qoşalı
28-06-2023, 20:10
İSMAYIL İMANZADƏNİN UŞAQ ŞEİRLƏRİNDƏN İBARƏT “HƏR ÇƏMƏNDƏN BİR ÇİÇƏK” KİTABINA ÖN SÖZ-ADİLƏ NƏZƏROVA
23-06-2023, 20:44
Baş Prokurorluq tərəfindən "Özəl sektorda anti-korrupsiya standartları" mövzusuna həsr olunmuş kitab hazırlanıb
22-06-2023, 22:44
TANINMIŞ ALİMİN “HEYDƏR ƏLİYEV SİYASƏTİ: TARİX VƏ MÜASİRLİK” MONOQRAFİYASI NƏŞR EDİLİB-Ramiz Qasımov
22-06-2023, 22:37
AMEA-nın Naxçıvan Bölməsində kitab təqdimatı olub
10-06-2023, 20:04
AMEA-nın Naxçıvan Bölməsində kitab təqdimatı olub
27-05-2023, 22:21
Detektiv yazar Elbrus Kəlbiyevlə görüş keçirilib
24-05-2023, 00:22
Qərbi Azərbaycanın mədəni-ədəbi mühitinə həsr edilmiş elmi konfrans olub
19-05-2023, 19:17
Nizami Gəncəvi Dühası-Anar Rzayev
18-05-2023, 20:14
“Axtarışlar” jurnalının yeni nömrəsi nəşrdən çıxıb
17-05-2023, 19:52
“Naxçıvanın əlyazmalar xəzinəsi” kitabı nəşr olunub
16-05-2023, 21:02
Yeni nəşr olunmuş iki monoqrafiyanın təqdimatı olub
5-05-2023, 21:54
Əhliman Ərəfsəli doğma kəndində yad edilib
5-05-2023, 21:38
“Elmi əsərlər”in yeni nömrəsi çapdan çıxıb
5-05-2023, 20:34
Əhməd Cavadın Vətən idealı-Ramiz QASIMOV
1-05-2023, 21:21
KAMAL CAMALOV TƏDQİQATÇILIQ VƏ NATİQLİK MƏHARƏTİİLƏ SEÇİLƏN TƏDQİQATÇI ALİMDİR-Əbülfət Pələngov
28-04-2023, 22:44
Vüqar Əhmədi- İbrahim Yusifoğlu
26-04-2023, 21:13
“Şərur rayonunun tarixi” monoqrafiyası nəşr olunub