20:41 / 04-10-2023
Cəbrayıla həyat qayıdıb
20:34 / 04-10-2023
“Heydər Əliyev: tariximizdə və taleyimizdə” kitabının təqdimatı olub
20:23 / 04-10-2023
Fuad Muradov həbs edildi
02:04 / 04-10-2023
ABŞ tarixində ilk
01:59 / 04-10-2023
Xoşbəxt Yusifzadə VƏFAT ETDİ
00:29 / 04-10-2023
Şəhid kəşfiyyatçı Niyaməddin Ələkbərovun anım günü-VİDEO+FOTOLAR
22:27 / 03-10-2023
Bölgə qazısı şəhid polisimizin oğlunun ad günündə-VİDEO+FOTOLAR
00:30 / 03-10-2023
Şəhid mayor Rahib Babayevin anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
23:26 / 02-10-2023
Xankəndidə Rusiya-Azərbaycan birgə patrulu atəşə tutuldu
23:21 / 02-10-2023
Türkiyə Metsamor Atom Elektrik Stansiyasının bağlanmasını tələb etdi
23:15 / 02-10-2023
Kadırovun qızı Çeçenistan Baş nazirinin müavini olacaq
23:10 / 02-10-2023
Emin Əmrullayev onları direktor təyin etdi
23:06 / 02-10-2023
“Putin Paşinyanı Qarabağı Azərbaycana verməyə məcbur edib söhbəti yalandır”
22:56 / 02-10-2023
İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva 74-cü Beynəlxalq Astronavtika Konqresinin açılış mərasimində iştirak ediblər
16:28 / 02-10-2023
Prezident onları təltif etdi - Siyahı
16:20 / 02-10-2023
Prezident ölkəmizə qarşı qəbulediməz planlar cızanlara sərt mesaj verdi-Könül Nurullayeva
11:02 / 02-10-2023
Xaricdə təhsil almaq istəyən gənclər üçün maarifləndirici təlim keçirilib
23:58 / 01-10-2023
Alvares mütləq dünya çempionu titulunu qorudu
23:57 / 01-10-2023
Təmizlikçilər arasında dava düşüb
23:57 / 01-10-2023
Ankarada terror aktı: hadisəni törədənlərdən biri PKK üzvü olub
23:57 / 01-10-2023
“Atalanta” və “Yuventus” xalları bölüb, Mirançuk meydana daxil olmayıb
23:57 / 01-10-2023
Ukrayna raketləri ələ keçirilib
23:57 / 01-10-2023
Ufada miqrant izdihamı təcili tibbi yardım işçilərini döyüb
23:52 / 01-10-2023
"Lokomotiv"in futbolçusu ÇSKA ilə oyun zamanı huşunu itirib
23:46 / 01-10-2023
Fiko: "Slovakiyanın Ukraynadan daha böyük problemləri var"
23:27 / 01-10-2023
Nənə nəvəsini yanğından xilas etsə də, özü dünyasını dəyişib
23:19 / 01-10-2023
Natalya İşçenko Beynəlxalq Üzgüçülük Şöhrət Zalına daxil oldu
23:02 / 01-10-2023
Polşanın baş naziri Ukraynaya minnətdarlığını xatırladıb
22:56 / 01-10-2023
Tennisçi Mirra Andreeva Olimpiya çempionunu üstələyib
22:48 / 01-10-2023
Xalq artisti Vitali Konyayev vəfat edib
22:29 / 01-10-2023
Qaz partlayışı- yaralılar var
22:26 / 01-10-2023
Misirdə 5 min ildən çox yaşı olan şərab tapılıb
22:17 / 01-10-2023
İspaniyada gecə klubunda baş verən yanğında 13 nəfər ölüb
22:11 / 01-10-2023
Britaniya "Tayfun" qırıcılarını Polşada yerləşdirəcək
22:03 / 01-10-2023
Çeboksarıda yanacaq daşıyan maşın təcili yardım maşını ilə toqquşub
21:58 / 01-10-2023
Polşa Almaniyadan 1,3 trilyon dollar təzminat tələb edir
21:50 / 01-10-2023
Borrell: "Aİ ABŞ-ın hərəkətlərindən asılı olmayaraq Ukraynanı dəstəkləyəcək"
18:40 / 01-10-2023
Prokurorluq orqanlarının yaradılmasının 105-ci ildönümü münasibətilə tədbir keçirilib
10:37 / 30-09-2023
"Mədəni irsin qorunmasında cəmiyyətin rolu" adlı layihə uğurla yekunlaşıb
Nizami Gəncəvi Dühası-Anar Rzayev
Tarix: 19-05-2023 19:17 | Bölmə: Ədəbiyyat
Azərbaycanın dahi şairi Nizami Gəncəvi 1141-ci ildə Gəncə şəhərində anadan olmuşdur. Görkəmli mütəfəkkirin təxəllüsü Gəncədə doğulub böyüdüyünə görə Gəncəli mənasında Nizami Gəncəvi, əsl adı isə İlyas Yusif oğludur. Dahi Şeyx Nizaminin əsərlərinə yazdığı müqəddimələrəəsasən əldə etdiyimiz məlumatlardan doğma Azərbaycan dilindən başqa pəhləvi, fars, ərəb və yunan dillərini mükəmməl şəkildə bildiyini öyrənirik. Nizami dünya ədəbiyyatı tarixinə məsnəvi formasında yazdığı beş poemadan ibarət ("Sirlər xəzinəsi", "Xosrov və Şirin", "Leyli və Məcnun", "Yeddi gözəl", "İsgəndərnamə") "Xəmsə" (Beşlik) müəllifi kimi daxil olmuşdur.
"Sirlər xəzinəsi" - Həyatın ayrı-ayrı sahələrini əhatə edən, cəmiyyətin müxtəlif təbəqələrinin rəngarəng surətlər silsiləsini yaradan, yeni fikirlər, ideya və qənaətlər ifadə edən bir əsərdir. Şair bu əsərində elmin, mədəniyyətin, ədəbiyyatın inkişafında dəmir bir qanunauyğunluğun olduğu fikrini yürüdür. Şair və şeir qarşısında ciddi ictimai vəzifələr qoyan Nizaminin fikrincə, şeir insanları tərbiyə etmək vasitəsidir.
Kim ki, sözə verdi sığal, sahmanı,
Sözlə bişirdi çiy olan insanı.
"Xosrov və Şirin" - Dünya ədəbiyyatının məhəbbət mövzusunda yazılmış əsərləri içərisində müstəsna yer tutan bu dastanda şair insanlara yüksək hisslər aşılayan, onları qabaqcıl ideyalar uğrunda mübarizəyə səsləyən ülvi məhəbbətdən söz açmışdır. Nizami Şirinin diliylə Xosrova ədalət dərsi verən zaman da sanki dövrünün ixtiyar sahiblərinə üz tutur, onları ədalətə, düzlüyə, elmə çağırır.
Bəd duadan saqın, mehriban danış,
Pusquda durmasın yolunda qarğış.
"Leyli və Məcnun" - Bu əsərdə şair insan və zaman, təbiət və cəmiyyət hadisələri ətrafında rəngarəng düşüncələrini əks etdirmişdir. Belə bir mövzuda əsər yazmağı ondan Şirvan şahı Axsitan xahiş etmişsə də, Nizami heç də ancaq dövrün şahlarını təmin edəcək əsər yaratmamış, daha çox öz narahat düşüncələrini qələmə almışdır. Nizami insandan ayıq olmağı, öz insanlıq vəzifəsini yaxşı başa düşməyi, yerlərin, göylərin sirlərini öyrənməyi tələb edir
Biz kimik, neçiyik, aç göstər artıq,
Büt qayıranmıyıq, büt qıranmıyıq.
"Yeddi Gözəl" - Əsərin mövzusu Sasani hökmdarı V Bəhramın həyatı ilə bağlı olsa da, böyük şairin istəyi Sasani hökmdarının simasında yeni insan idealını əks etdirmək, zaman və insan anlayışı ətrafındakı dərin düşüncələrini ifadə etmək olmuşdur.
İnsana arxadır onun kamalı,
Ağıldır hər kəsin dövləti, malı.
"İsgəndərnamə" - Bu əsərdəNizami azadfikirliliyini, onun elmi-fəlsəfi görüşlərinin, xüsusən dinə münasibətinin tarixən mütərəqqi olduğunu açıq nümayiş etdirir. Nizaminin fikrincə, Yaradan hər şeydən əvvəl əqli yaratdı və ona ilk yaradılışın sirrindən başqa dünyanın bütün sirlərini açdı.
Bu gizli sözləri, fikirləri sən
Neçin lal dillərə isnad edirsən?
Anar Rzayev,
Bakı Mühəndislik Universiteti ilə Cənubi Koreyanın İNHA Universiteti
arasında icra olunan İkili Diplom Proqramının tələbəsi
Baxış sayı: 189
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 19-05-2023 19:17 | Bölmə: Ədəbiyyat
Azərbaycanın dahi şairi Nizami Gəncəvi 1141-ci ildə Gəncə şəhərində anadan olmuşdur. Görkəmli mütəfəkkirin təxəllüsü Gəncədə doğulub böyüdüyünə görə Gəncəli mənasında Nizami Gəncəvi, əsl adı isə İlyas Yusif oğludur. Dahi Şeyx Nizaminin əsərlərinə yazdığı müqəddimələrəəsasən əldə etdiyimiz məlumatlardan doğma Azərbaycan dilindən başqa pəhləvi, fars, ərəb və yunan dillərini mükəmməl şəkildə bildiyini öyrənirik. Nizami dünya ədəbiyyatı tarixinə məsnəvi formasında yazdığı beş poemadan ibarət ("Sirlər xəzinəsi", "Xosrov və Şirin", "Leyli və Məcnun", "Yeddi gözəl", "İsgəndərnamə") "Xəmsə" (Beşlik) müəllifi kimi daxil olmuşdur.
"Sirlər xəzinəsi" - Həyatın ayrı-ayrı sahələrini əhatə edən, cəmiyyətin müxtəlif təbəqələrinin rəngarəng surətlər silsiləsini yaradan, yeni fikirlər, ideya və qənaətlər ifadə edən bir əsərdir. Şair bu əsərində elmin, mədəniyyətin, ədəbiyyatın inkişafında dəmir bir qanunauyğunluğun olduğu fikrini yürüdür. Şair və şeir qarşısında ciddi ictimai vəzifələr qoyan Nizaminin fikrincə, şeir insanları tərbiyə etmək vasitəsidir.
Kim ki, sözə verdi sığal, sahmanı,
Sözlə bişirdi çiy olan insanı.
"Xosrov və Şirin" - Dünya ədəbiyyatının məhəbbət mövzusunda yazılmış əsərləri içərisində müstəsna yer tutan bu dastanda şair insanlara yüksək hisslər aşılayan, onları qabaqcıl ideyalar uğrunda mübarizəyə səsləyən ülvi məhəbbətdən söz açmışdır. Nizami Şirinin diliylə Xosrova ədalət dərsi verən zaman da sanki dövrünün ixtiyar sahiblərinə üz tutur, onları ədalətə, düzlüyə, elmə çağırır.
Bəd duadan saqın, mehriban danış,
Pusquda durmasın yolunda qarğış.
"Leyli və Məcnun" - Bu əsərdə şair insan və zaman, təbiət və cəmiyyət hadisələri ətrafında rəngarəng düşüncələrini əks etdirmişdir. Belə bir mövzuda əsər yazmağı ondan Şirvan şahı Axsitan xahiş etmişsə də, Nizami heç də ancaq dövrün şahlarını təmin edəcək əsər yaratmamış, daha çox öz narahat düşüncələrini qələmə almışdır. Nizami insandan ayıq olmağı, öz insanlıq vəzifəsini yaxşı başa düşməyi, yerlərin, göylərin sirlərini öyrənməyi tələb edir
Biz kimik, neçiyik, aç göstər artıq,
Büt qayıranmıyıq, büt qıranmıyıq.
"Yeddi Gözəl" - Əsərin mövzusu Sasani hökmdarı V Bəhramın həyatı ilə bağlı olsa da, böyük şairin istəyi Sasani hökmdarının simasında yeni insan idealını əks etdirmək, zaman və insan anlayışı ətrafındakı dərin düşüncələrini ifadə etmək olmuşdur.
İnsana arxadır onun kamalı,
Ağıldır hər kəsin dövləti, malı.
"İsgəndərnamə" - Bu əsərdəNizami azadfikirliliyini, onun elmi-fəlsəfi görüşlərinin, xüsusən dinə münasibətinin tarixən mütərəqqi olduğunu açıq nümayiş etdirir. Nizaminin fikrincə, Yaradan hər şeydən əvvəl əqli yaratdı və ona ilk yaradılışın sirrindən başqa dünyanın bütün sirlərini açdı.
Bu gizli sözləri, fikirləri sən
Neçin lal dillərə isnad edirsən?
Anar Rzayev,
Bakı Mühəndislik Universiteti ilə Cənubi Koreyanın İNHA Universiteti
arasında icra olunan İkili Diplom Proqramının tələbəsi
Baxış sayı: 189
Bölməyə aid digər xəbərlər
24-09-2023, 20:54
AMEA Naxçıvan Bölməsində Məhəmmədhüseyn Şəhriyara həsr olunmuş konfrans
22-09-2023, 21:09
Qərbi Azərbaycan haqqında kitabın və sosioloji-tədqiqatın nəticələri ilə bağlı hesabatın təqdimatı keçirilib
13-09-2023, 15:11
Seyfəddin Dağlının “Gəcil qapısı” pomanının təqdimatı Keçirilib
10-09-2023, 00:17
“Heydər Əliyev ideyaları və müasir dövr” respublika elmi konfransının materialları çapdan çıxıb
3-09-2023, 22:18
YAZARLAR MƏDƏNİYYƏT İŞÇİLƏRİNİ MƏFTUN ETDİLƏR
15-08-2023, 00:28
ƏBÜLFƏT HƏSƏNOĞLU-ŞEİRLƏR
8-08-2023, 18:16
Vəfat etmiş tərcüməçi və yazıçı Leonid Volodarski
7-08-2023, 22:22
Uşaq kitablarının illüstratoru Nikolay Ustinov vəfat edib
13-07-2023, 14:50
“Naxçıvan paremioloji vahidləri: deyimlər, atalar sözləri və məsəllər” kitabının təqdimatı keçirilib
10-07-2023, 19:57
O, HEYDƏR DÜHASIDIR-Ramiz QASIMOV
7-07-2023, 22:48
QHT Azərbaycanın klassik və müasir ədəbiyyatını təbliğ edəcək
30-06-2023, 23:49
Həmişə sizinlə olan cəhənnəm-Əkbər Qoşalı
28-06-2023, 20:10
İSMAYIL İMANZADƏNİN UŞAQ ŞEİRLƏRİNDƏN İBARƏT “HƏR ÇƏMƏNDƏN BİR ÇİÇƏK” KİTABINA ÖN SÖZ-ADİLƏ NƏZƏROVA
23-06-2023, 20:44
Baş Prokurorluq tərəfindən "Özəl sektorda anti-korrupsiya standartları" mövzusuna həsr olunmuş kitab hazırlanıb
22-06-2023, 22:44
TANINMIŞ ALİMİN “HEYDƏR ƏLİYEV SİYASƏTİ: TARİX VƏ MÜASİRLİK” MONOQRAFİYASI NƏŞR EDİLİB-Ramiz Qasımov
22-06-2023, 22:37
AMEA-nın Naxçıvan Bölməsində kitab təqdimatı olub
10-06-2023, 20:04
AMEA-nın Naxçıvan Bölməsində kitab təqdimatı olub
27-05-2023, 22:21
Detektiv yazar Elbrus Kəlbiyevlə görüş keçirilib
24-05-2023, 00:22
Qərbi Azərbaycanın mədəni-ədəbi mühitinə həsr edilmiş elmi konfrans olub
19-05-2023, 19:17
Nizami Gəncəvi Dühası-Anar Rzayev
18-05-2023, 20:14
“Axtarışlar” jurnalının yeni nömrəsi nəşrdən çıxıb
17-05-2023, 19:52
“Naxçıvanın əlyazmalar xəzinəsi” kitabı nəşr olunub
16-05-2023, 21:02
Yeni nəşr olunmuş iki monoqrafiyanın təqdimatı olub
5-05-2023, 21:54
Əhliman Ərəfsəli doğma kəndində yad edilib
5-05-2023, 21:38
“Elmi əsərlər”in yeni nömrəsi çapdan çıxıb
5-05-2023, 20:34
Əhməd Cavadın Vətən idealı-Ramiz QASIMOV
1-05-2023, 21:21
KAMAL CAMALOV TƏDQİQATÇILIQ VƏ NATİQLİK MƏHARƏTİİLƏ SEÇİLƏN TƏDQİQATÇI ALİMDİR-Əbülfət Pələngov
28-04-2023, 22:44
Vüqar Əhmədi- İbrahim Yusifoğlu
26-04-2023, 21:13
“Şərur rayonunun tarixi” monoqrafiyası nəşr olunub
18-04-2023, 20:48
Gülbəniz Babayeva: "40 ilə yaxın zəngin və məhsuldar yaradıcılıq yolu keçib Vüqar Əhməd"- VÜQAR ƏHMƏD-60
16-04-2023, 01:19
GETMİŞDİM, YENƏ GƏLDİM,,,-İSMAYIL İMANZADƏ MƏRCANLI
9-04-2023, 01:02
MÜSABİQƏ UĞURLA SONA ÇATDI- HEYDƏR ƏLİYEV-100
5-04-2023, 02:27
Yeni monoqrafiya təqdim olunub
1-04-2023, 19:55
Erməni vandalizmindən bəhs edən toplu çapdan çıxıb
29-03-2023, 22:25
QİSAS - hekayə-Rəna Abdullayeva
29-03-2023, 20:09
Həyat çəkib çox sınağa, gah alqışa, gah qınağa, dönüb sözü nur, çırağa...-VÜQAR ƏHMƏD – 60
28-03-2023, 22:45
İlahiyyat İnstitutu növbəti dərsliyini nəşr etdirib
26-03-2023, 21:36
Aqata Kristinin kitabları senzuraya məruz qalıb
15-03-2023, 00:01
85 yaşı tamam olan Anar: “105 il yaşamaq istəyirəm”
14-03-2023, 08:19
Bakıda Mehmet Akif Ersoyun yubileyi keçirildi
8-03-2023, 23:55
Yazıçı Daria Dontsova ərini itirdi
5-03-2023, 02:49
Qənirə Paşayeva tanınmış şair-tərcüməçi İbrahim İlyaslı ilə görüşüb,onu yubileyi münasibəti ilə təbrik edib
3-03-2023, 01:11
Aşqin Yenisey: "Hacı Şahin adımı telefonda eşidən kimi cavab verdi ki, hardasınız?"
24-02-2023, 20:13
XOCALI FACİƏSİ AZƏRBAYCANLILARA QARŞI SOYQIRIMI AKTI, XALQIMIZIN QƏHRƏMANLIQ NÜMUNƏSİDİR-Ramiz QASIMOV
24-02-2023, 12:07
XOCALI QƏTLİAMINDAN BƏHS EDƏN“MEŞƏ PƏRİSİ”, “YARALI QADIN”, “MƏSUM”HEKAYƏLƏRİ HAQQINDA FİKİRLƏRİM
22-02-2023, 19:27
GÖRKƏMLİ AZƏRBAYCAN YAZIÇISI VƏ ƏDİBİ CƏLİL MƏMMƏDQULUZADƏ-Ramiz QASIMOV
16-02-2023, 21:36
Əkbər Qoşalının şeirləri “Xudafərin”, “İdel” və “Dvina” jurnallarında işıq üzü görüb
16-02-2023, 20:19
ARAZ BİR QOLUMDUR, KÜR BİR QOLUMDUR...-Ramiz QASIMOV