23:59 / 16-05-2024
Qrossi: "MAQATE lazım olduğu müddətcə Zaporojye AES-də mövcudluğunu davam etdirəcək"
23:52 / 16-05-2024
Ukraynalını xüsusi amansızlıqla qətlə yetirib
23:48 / 16-05-2024
Qətl törətməkdə şübhəli bilinən şəxs saxlanılıb
23:15 / 16-05-2024
Donetskin mərkəzində DXR-in birinci rəhbəri Aleksandr Zaxarçenkonun abidəsi ucaldılıb
22:56 / 16-05-2024
Klinikanın cərrahları ev dustaqlığına buraxılıb
22:49 / 16-05-2024
Pekindən sonra Putin Harbinə gəlib
22:45 / 16-05-2024
NATO Rusiyanın səhvlərini tez bir zamanda düzəltmək qabiliyyətini qeyd edib
22:33 / 16-05-2024
NATO Hərbi Komitəsinin rəhbəri Ukrayna Silahlı Qüvvələri üçün çətin vəziyyəti etiraf edib
21:30 / 16-05-2024
Rusiya Böyük Britaniyanın hərbi attaşesini ölkədən çıxarır
21:21 / 16-05-2024
Sərnişin qatarı beş yaşlı uşağı vurub
21:16 / 16-05-2024
Kobzon abidəsində narkotik vasitələrin satışı ilə bağlı internet saytına aparan QR kodları aşkar edilib
20:59 / 16-05-2024
İtkin düşən iki yaşlı qız çayda ölü tapılıb
16:31 / 16-05-2024
Zelenski: "Ukrayna iki "Patriot" sistemi almasa, Xarkovu itirə bilər
16:22 / 16-05-2024
Ruben Vardanyanın həbs müddəti 5 ay uzadılıb
16:18 / 16-05-2024
Həyat yoldaşını bıçaqlayaraq öldürüb
16:10 / 16-05-2024
Putin və Si qeyri-rəsmi əlaqəni davam etdirib
16:02 / 16-05-2024
Aleksandr Emelianenko tam reabilitasiya kursunu bitirərək könüllü oldu
10:38 / 16-05-2024
Şoyqu bildirib ki, yeni vəzifədə onun prioriteti xüsusi əməliyyatlar olaraq qalacaq
10:34 / 16-05-2024
Balta ilə dostunu öldürüb və meyiti zibilxanada gizlədib
10:28 / 16-05-2024
Slovakiyanın baş naziri Fikonun həyatı hələ də təhlükə altındadır
10:19 / 16-05-2024
Müdafiə tərəfi general Kuznetsovun rüşvət işi üzrə həbsindən apellyasiya şikayəti verib
10:16 / 16-05-2024
İsveçrədə bıçaqlı hücum nəticəsində 6 nəfər yaralanıb
03:58 / 16-05-2024
Sumqayıtda şəhidin mövludu qeyd olunub-VİDEO+FOTOLAR
02:11 / 16-05-2024
Birinci Qarabağ müharibəsinin şəhidi dəfn edilib-VİDEO+FOTOLAR
23:37 / 15-05-2024
Akulova panda Katyuşanın açıq hovuzda necə üzdüyünü göstərib
23:32 / 15-05-2024
Aİ Rusiya mediasına girişi qadağan etməyə razılaşıb
23:27 / 15-05-2024
Kuleba: "Başımı divara çırpdığımı hiss edirəm"
23:17 / 15-05-2024
Yeniyetmə 6 yaşlı uşağı maşına mindirərək ölümlə nəticələnən qəza törədib
23:11 / 15-05-2024
Bloger Vlad Bumaqa ilk dəfə ata olub
23:07 / 15-05-2024
Slovakiyanın müdafiə naziri: "Robert Fikonun vəziyyəti son dərəcə ağırdır"
23:01 / 15-05-2024
Moskva parkında VGTRK jurnalistlərinə hücumdan sonra cinayət işi açılıb
22:55 / 15-05-2024
Yazıçı Tsintula Fikoya qarşı sui-qəsdin motivlərini səsləndirib
22:50 / 15-05-2024
Fikonun əməliyyatı uğurlu alınıb
22:45 / 15-05-2024
İsveçrənin Zofingen şəhərində silahlı şəxs yoldan keçənlərə hücum edib
21:05 / 15-05-2024
Robert Fiko qarın boşluğundan qanaxma keçirib
20:55 / 15-05-2024
Rumıniya sərhədçiləri iki ukraynalı fərarinin cəsədini tapıblar
20:43 / 15-05-2024
CNN: Bayden-Tramp debatı iyunun 27-də keçiriləcək
Azərbaycanın strateji dəyərini yüksəldən şəxsiyyət
Tarix: 26-12-2021 22:52 | Bölmə: Siyasət
Dünyanın kiçik və ya böyük olmasından asılı olmayaraq, bütün dövlətlər müəyyən strateji dəyərə sahibdirlər. Hətta hansısa dövlətin strateji dəyəri yoxdursa və ya zəifdirsə, onu yaratmağa və inkişaf etdirməyə səy göstərirlər. Strateji dəyəri kifayət qədər yüksək olan dövlətlər isə onu qoruyub saxlamaq və daha da gücləndirmək üçün səylərini əsirgəmirlər.
ABŞ, Çin, Rusiya, Böyük Britaniya kimi böyük dövlətlər də, Lixtenşteyn və Lüksemburq kimi xırda ölkələr də bu istiqamətdə fəaliyyətə xüsusi önəm verirlər. Səbəb isə odur ki, beynəlxalq münasibətlər sistemində xarici ölkələr və aktorlar hər hansı bir digər ölkəyə münasibətdə onun strateji dəyərini nəzərə alırlar və bu dəyərin səviyyəsindən asılı olaraq həmin ölkəyə az və ya çox önəm verilir. Strateji dəyərin yüksək olması ölkənin xarici siyasətinin məqsədlərinə müvəffəq olmaq səviyyəsini də artırır.
Azərbaycan da beynəlxalq aləmin fəal üzvü kimi öz strateji dəyərinin yüksək olmasında maraqlıdır. Ümummilli Lider Heydər Əliyev müstəqil Azərbaycanda hakimiyyətə qayıdanda ölkəmizin strateji dəyəri yox dərəcəsində idi. Uçurumda olan dövlətçiliyin xilası və Ermənistanın işğalçı qoşunlarının ərazilərimizin daha da dərinliyinə doğru təcavüzkarcasına irəliləməsinin dayandırılması ölkəmizin strateji dəyərinin təşəkkül tapması üçün ilkin zəmin yaratdı. Növbəti mərhələdə Ulu Öndərin böyük neft strategiyasının həyata keçirilməsinə başlaması dünyada enerji təhlükəsizliyinə töhfə verən ölkə kimi strateji dəyərimizin formalaşmasına xidmət etdi. 2000-ci ilin əvvəllərində isə Heydər Əliyevin uzaqgörən, çevik və iti zəkası sayəsində Azərbaycan qlobal terrorizmlə mübarizə və təhlükəsizliyin təmin olunması prosesinə fəal surətdə qoşuldu. Nəticədə Heydər Əliyev dövründə Azərbaycanın strateji dəyərinin inkişafı beynəlxalq enerji təhlükəsizliyi, terrorla mübarizə, sülh və təhlükəsizlik kimi həmin zamana xas olan fundamental faktorlarla bağlı oldu.
Cənab İlham Əliyevin 2003-cü ildə prezident seçilməsi ilə ölkəmizin strateji dəyərinin formalaşmasında yeni bir mərhələ başladı. İlham Əliyevin Ulu Öndərin başladığı yeni neft strategiyasını uğurla tamamlaması nəticəsində ölkəyə böyük gəlirlər daxil olmağa başladı. Amma məsələ təkcə neft gəlirlərində deyil. Nefti Azərbaycandan çox olan ölkələr var ki, bu, onlara problem və uğursuzluq gətirib, strateji dəyərlərini zəiflədib. Bu baxımdan əsas məsələ neftdən gələn gəlirlərin necə yönəldilməsində və istifadə edilməsindədir. Məhz İlham Əliyevin apardığı siyasət nəticəsində neft gəlirləri səmərəli istifadə edilərək ilk növbədə xalqımızın rifah və tərəqqisinə xidmət edir, həm də davamlılıq prinsipinə sadiq qalmaqla neft gəlirləri gələcək nəsillərin bəhrələnəcəyi sahələrin yaradılması üçün istifadə edilir. Eyni zamanda neft gəlirləri hesabına yeni layihələr həyata keçirildi, yeni işlər görüldü ki, onlar da nəticə etibarilə ölkənin strateji dəyərinin yeni istiqamətlərdə yüksəldilməsinə töhfə verir.
Son dövrdə həm ölkə daxilində, həm də ölkə xaricində bir sıra ekspertlər Azərbaycanın strateji dəyərində enerji təhlükəsizliyində oynadığı rolun aktuallığının azaldığını qeyd edirlər və bildirirlər ki, artıq Azərbaycanın strateji dəyərində başqa faktorlar daha çox rol oynayır. Amma bu cür yanaşma dolğun deyildir. Əslində İlham Əliyevin apardığı məqsədyönlü siyasət nəticəsində iqtisadiyyatın şaxələndirilməsi, neftdən asılılığın azaldılması və neftlə yanaşı, qaz və qızıl kimi təbii sərvətlərdən istifadə və onların ixracı istiqamətində nailiyyətlər əldə edilmişdir. Ona görə də ilk baxışda sanki neftin əhəmiyyətinin azaldığı və enerji təhlükəsizliyi məsələsinin az önəm daşıdığı təəssüratı yaranır. Əslində isə Azərbaycanda digər sahələrdə əldə edilmiş inkişaf fonunda neftin əvvəlki dominant mövqeyi zəifləyib. Hazırda Azərbaycanın regional nəqliyyat və logistika mərkəzinə çevrilməsi prosesi gedir, qitələri və bölgələri birləşdirən dəmiryolu xətləri, hava və su yolları və avtomobil magistralları ölkəmizdə kəsişir. Bundan əlavə, Prezidentin təşəbbüsü ilə Azərbaycanın həyata keçirdiyi və ya evsahibliyi etdiyi bir çox beynəlxalq və qlobal xarakterli humanitar, siyasi, sülh və təhlükəsizlik sahəsində tədbirlər Azərbaycanın beynəlxalq aktor kimi qlobal rolunu formalaşdırır. Mahiyyət etibarilə İlham Əliyevin prezidentliyi dövründə Azərbaycanın strateji dəyərinin formalaşması və yüksəlməsi təkcə enerji təhlükəsizliyi və terrorla mübarizə kimi amillərlə bağlı olmamış, bu sahədə yuxarıda qeyd etdiyimiz yeni istiqamətlər yaradılmışdı.
Bütün bunların fövqündə isə İlham Əliyevin 2020-ci ildə 44 günlük Vətən müharibəsində Ali Baş Komandan kimi göstərdiyi misilsiz hərbi və diplomatik liderlik keyfiyyətləri ona olan beynəlxalq ehtiramın dərinləşməsinə səbəb oldu. Müharibə 44 gün çəksə də, ona gedən hazırlıq yolu on illərlə görülmüş çoxşaxəli, planlı və sistemli fəaliyyətdən ibarətdir. Müharibədən sonrakı dövr də çağırışlarla doludur. Belə ki, döyüş meydanında qazanılmış Zəfərin nəticələrini möhkəmlətmək və onu beynəlxalq müstəvidə qəbul etdirmək vəzifəsi qarşıda durur. Bu vəzifəni müxtəlif xarici qüvvələrin Azərbaycana qarşı olan planları ilə üz-üzə qalaraq yerinə yetirmək işi daha da mürəkkəbləşdirir. Digər tərəfdən tamamilə dağıdılmış və minalanmış ərazilərimizin təmizlənməsi, bərpası, yenidən qurulması və doğma sakinləri ilə məskunlaşdırılması nəhəng miqyasda əmək, zəhmət, vaxt və resurslar tələb edir.
Müharibə zamanı BMT-nin 30 il ərzində icra edilməmiş qalan 4 qətnaməsini Azərbaycan özü təkbaşına 44 gün ərzində icra etdi. İndi isə bərpa, yenidənqurma, məskunlaşdırma və reinteqrasiya işlərini özü heç kəsin yardımı olmadan həyata keçirir. Bu çağırışların və qarşıda duran problemlərin təkbaşına həll edilməsi nəinki hər kiçik dövlətin, hətta hər böyük dövlətin də işi deyil. İkinci Dünya müharibəsindən də bildiyimiz kimi, müharibədən çıxmış ölkələrin köməyinə digər ölkələr və beynəlxalq təşkilatlar gəlməsələr, bu işləri etmək hətta mümkünsüz olur. ABŞ-ın Marşal planı buna misaldır. Müasir dövrdə də buna aid çoxlu nümunələr var. Azərbaycan o nadir ölkələrdəndir ki, bunu təkbaşına edir. Amma bunun ən müsbət tərəfi ondan ibarətdir ki, məhz buna görə bizim müstəqilliyimiz formal xarakter daşımır, həqiqi və faktiki müstəqillikdir və müstəqil daxili və xarici siyasət yürüdürük. Əlbəttə ki, digər dövlətlər və beynəlxalq aktorlar Azərbaycanın strateji dəyərini artıran bu fəaliyyətləri görürlər və ölkənin müstəqil siyasət yürütmə qabiliyyəti onun strateji dəyərini formalaşdıran əsas amillərdən biri kimi çıxış edir. Ölkəmizin hazırkı yüksək strateji dəyərinin memarı 60 illik yubileyini qeyd etdiyimiz Prezident, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevdir.
24 dekabrda Prezident İlham Əliyevin 60 yaşı tamam olur. Bu yubiley ərəfəsində onun insani xüsusiyyətləri və şəxsi keyfiyyətləri bir daha diqqət cəlb edir. İlham Əliyevin şəxsi keyfiyyətlərinin və xüsusiyyətlərinin ölkə rəhbəri kimi onun fəaliyyətində və xüsusən də Azərbaycanın strateji dəyərinin yüksəldilməsində nə dərəcədə əhəmiyyətli olması məsələsinə qısa nəzər salaq. O, keçmiş SSRİ-nin və dünyanın ən nüfuzlu ali məktəblərindən olan Moskva Dövlət Beynəlxalq Əlaqələr İnstitutunun məzunu olmuş və orada dərs demişdir. Belə yüksək səviyyəli təhsil, akademik və pedaqoji fəaliyyət İlham Əliyev şəxsiyyətinin formalaşmasında və yüksək intellektinin inkişafında mühüm rol oynamışdır. Buna görə də adətən İlham Əliyevin Moskva Dövlət Beynəlxalq Əlaqələr İnstitutunun məzunu olması və orada dərs deməsi haqlı olaraq xüsusi vurğulanır və doğrudan da, belə bir ali məktəbin məzunu və müəllimi olmaq böyük üstünlükdür. Bununla belə qeyd edilməlidir ki, cənab Prezident elə bir səviyyəyə və məqama yetişib ki, İlham Əliyevin onun məzunu olması və gənc yaşlarında orada mühazirə deməsi faktı artıq ölkə rəhbərindən daha çox həmin ali məktəbin özü üçün bir qürur mənbəyinə, prestijə çevrilib.
Hər şeydən əvvəl o, sözün əsl mənasında Heydər Əliyev məktəbinin yetirməsidir. Təkcə ona görə yox ki, o, Heydər Əliyevin oğludur, onun ailəsində, onun tərbiyəsi ilə böyüyüb. Hərçənd bu amil olduqca mühümdür. 1982-ci ildə Ulu Öndərin şair və Qarabağ xanının vəziri Molla Pənah Vaqifin məqbərəsini açmaq və Vaqif Poeziya Günlərini keçirmək üçün Şuşaya səfərləri zamanı gənc İlham Əliyev onun yanında olub. Belə bir mühit hələ həmin sovet dövründə onun gənc yaşlarından milli ruhda böyüməsi, tariximizi və tariximizin əhəmiyyətini dərindən dərk etməsi baxımından vacib rol oynamışdır. Həm də ona görə sözün əsl mənasında Heydər Əliyev məktəbinin yetirməsidir ki, o, Heydər Əliyevin dövlətçilik təcrübəsini yaxından izləmiş, müstəqillik dövründə isə Ulu Öndərin rəhbərliyi altında Azərbaycanda müxtəlif vəzifələrdə çalışmış, onunla birlikdə xarici tərəfdaşlarla neft sazişlərinin bağlanması üçün danışıqlarda yaxından iştirak etmişdir.
Belə bir deyim var ki, xoşbəxt, uğurlu müəllim o müəllimdir ki, şagirdi, tələbəsi özündən də böyük uğur qazansın. Bu mənada Ulu Öndərin ruhu şaddır. Rusiya Prezidenti Vladimir Putin məşhur çıxışında demişdi ki, Heydər Əliyev Azərbaycan çərçivəsinə sığan siyasətçi deyildi. Bu gün tam əminliklə demək olar ki, İlham Əliyev nəinki Azərbaycan, hətta region çərçivəsinə sığan siyasətçi deyil, onun siyasəti region hüdudlarını aşaraq transregional və qlobal xarakter daşıyır. Möhtərəm Prezidentin “peyvənd millətçiliyi” və pandemiya ilə mübarizə məsələsindəki qətiyyətli təşəbbüsləri, Qoşulmama Hərəkatının inkişafına verdiyi töhfələr, dünyada idman və olimpiya hərəkatına göstərdiyi xidmətlər, beynəlxalq sülh məramlı işinə və humanitar məsələlərə verdiyi dəstək, dinlər və sivilizasiyalar arasında əməkdaşlıq və dialoqa verdiyi təkan onun siyasətinin Azərbaycan və region hüdudlarını aşdığını təsdiq edir.
İlham Əliyevin şəxsi xüsusiyyətlərindən biri də onun daim zamanla, yeni şəraitlə ayaqlaşmaq qabiliyyətidirsə, digəri onun yeni reallıqlar yaratmağa qadır intellektual potensialı və bu potensialı daim inkişaf etdirmək bacarığıdır. Azərbaycanın Vətən müharibəsində qazandığı qələbə sayəsində regionda yeni geosiyasi reallıqlar yaratması bunun ən bariz nümunəsidir. Əgər müharibəyə qədər Şuşanın azad edilməsi xülya kimi görünürdüsə, Türkiyə ilə müttəfiqliyimizi rəsmiləşdirən Şuşa Bəyannaməsinin imzalanması və ya Zəngəzur dəhlizi heç mövzu da deyildi. Amma bu gün bütün bunlar xoş bir gerçəklikdir, İlham Əliyevin Prezident və Ali Baş Komandan kimi yaratdığı və xalqımıza yaşatdığı gerçəklikdir.
Yuxarıda vurğulandığı kimi, bu yeni reallıqlar da Azərbaycanın dünyadakı strateji dəyərinin və geosiyasi əhəmiyyətinin yüksəlməsinə böyük töhfədir. Azərbaycanın dünyanın müxtəlif hərbi, siyasi və iqtisadi qütblərində duran dövlətlər və təşkilatlarla konstruktiv, bərabərhüquqlu və məhsuldar tərəfdaşlıq münasibətlərində olması onun ayırıcı deyil, birləşdirici rol oynamasını və beynəlxalq sülh və əməkdaşlığa töhfə verən ölkə kimi çıxış etməsini şərtləndirir və bu birləşdirici rol ölkəmizin strateji dəyərini davamlı edir. Bunu əyani surətdə göstərmək üçün bir nümunə yetər. İlham Əliyev Azərbaycanı beynəlxalq münasibətlər sistemində unikal oyunçuya çevirib. Bir tərəfdən Rusiya ilə yüksəksəviyyəli strateji tərəfdaşlıq və mehriban qonşuluq münasibətləri qurub, digər tərəfdən isə Ulu Öndərin “Bir millət, iki dövlət” baxışını reallaşdıraraq NATO üzvü olan qardaş Türkiyə ilə müttəfiqlik münasibətləri qurmaqla gücümüzə güc qatıb. Bu baxımdan əlavə dəyər anlayışı iqtisadi termin olsa da, İlham Əliyevin yürütdüyü novator xarici siyasət nəticəsində əlavə dəyər anlayışı Azərbaycanın beynəlxalq münasibətlərində yeni anlam kəsb edib.
60 illik yubileyini Qarabağı, Şərqi Zəngəzur və Şuşanı azad etmiş qalib ordunun Müzəffər Ali Baş Komandanı kimi ölkəsinin beynəlxalq səviyyədə strateji dəyərini yüksəltmiş, ölkə səviyyəsində isə ərazi bütövlüyümüzü bərpa edərək milli qürurumuzu bərqərar etmiş rəhbər kimi qeyd edir.
Prezident, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevi 60 illik yubileyi münasibətilə ürəkdən təbrik edir, ona şəxsi həyatında və ölkəmizin lideri, ordumuzun komandanı kimi yeni nailiyyətlər, yeni zirvələr fəth etməyi arzulayıram!
Adil ƏLİYEV,
Milli Məclis Sədrinin müavini
Baxış sayı: 262
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 26-12-2021 22:52 | Bölmə: Siyasət
ABŞ, Çin, Rusiya, Böyük Britaniya kimi böyük dövlətlər də, Lixtenşteyn və Lüksemburq kimi xırda ölkələr də bu istiqamətdə fəaliyyətə xüsusi önəm verirlər. Səbəb isə odur ki, beynəlxalq münasibətlər sistemində xarici ölkələr və aktorlar hər hansı bir digər ölkəyə münasibətdə onun strateji dəyərini nəzərə alırlar və bu dəyərin səviyyəsindən asılı olaraq həmin ölkəyə az və ya çox önəm verilir. Strateji dəyərin yüksək olması ölkənin xarici siyasətinin məqsədlərinə müvəffəq olmaq səviyyəsini də artırır.
Azərbaycan da beynəlxalq aləmin fəal üzvü kimi öz strateji dəyərinin yüksək olmasında maraqlıdır. Ümummilli Lider Heydər Əliyev müstəqil Azərbaycanda hakimiyyətə qayıdanda ölkəmizin strateji dəyəri yox dərəcəsində idi. Uçurumda olan dövlətçiliyin xilası və Ermənistanın işğalçı qoşunlarının ərazilərimizin daha da dərinliyinə doğru təcavüzkarcasına irəliləməsinin dayandırılması ölkəmizin strateji dəyərinin təşəkkül tapması üçün ilkin zəmin yaratdı. Növbəti mərhələdə Ulu Öndərin böyük neft strategiyasının həyata keçirilməsinə başlaması dünyada enerji təhlükəsizliyinə töhfə verən ölkə kimi strateji dəyərimizin formalaşmasına xidmət etdi. 2000-ci ilin əvvəllərində isə Heydər Əliyevin uzaqgörən, çevik və iti zəkası sayəsində Azərbaycan qlobal terrorizmlə mübarizə və təhlükəsizliyin təmin olunması prosesinə fəal surətdə qoşuldu. Nəticədə Heydər Əliyev dövründə Azərbaycanın strateji dəyərinin inkişafı beynəlxalq enerji təhlükəsizliyi, terrorla mübarizə, sülh və təhlükəsizlik kimi həmin zamana xas olan fundamental faktorlarla bağlı oldu.
Cənab İlham Əliyevin 2003-cü ildə prezident seçilməsi ilə ölkəmizin strateji dəyərinin formalaşmasında yeni bir mərhələ başladı. İlham Əliyevin Ulu Öndərin başladığı yeni neft strategiyasını uğurla tamamlaması nəticəsində ölkəyə böyük gəlirlər daxil olmağa başladı. Amma məsələ təkcə neft gəlirlərində deyil. Nefti Azərbaycandan çox olan ölkələr var ki, bu, onlara problem və uğursuzluq gətirib, strateji dəyərlərini zəiflədib. Bu baxımdan əsas məsələ neftdən gələn gəlirlərin necə yönəldilməsində və istifadə edilməsindədir. Məhz İlham Əliyevin apardığı siyasət nəticəsində neft gəlirləri səmərəli istifadə edilərək ilk növbədə xalqımızın rifah və tərəqqisinə xidmət edir, həm də davamlılıq prinsipinə sadiq qalmaqla neft gəlirləri gələcək nəsillərin bəhrələnəcəyi sahələrin yaradılması üçün istifadə edilir. Eyni zamanda neft gəlirləri hesabına yeni layihələr həyata keçirildi, yeni işlər görüldü ki, onlar da nəticə etibarilə ölkənin strateji dəyərinin yeni istiqamətlərdə yüksəldilməsinə töhfə verir.
Son dövrdə həm ölkə daxilində, həm də ölkə xaricində bir sıra ekspertlər Azərbaycanın strateji dəyərində enerji təhlükəsizliyində oynadığı rolun aktuallığının azaldığını qeyd edirlər və bildirirlər ki, artıq Azərbaycanın strateji dəyərində başqa faktorlar daha çox rol oynayır. Amma bu cür yanaşma dolğun deyildir. Əslində İlham Əliyevin apardığı məqsədyönlü siyasət nəticəsində iqtisadiyyatın şaxələndirilməsi, neftdən asılılığın azaldılması və neftlə yanaşı, qaz və qızıl kimi təbii sərvətlərdən istifadə və onların ixracı istiqamətində nailiyyətlər əldə edilmişdir. Ona görə də ilk baxışda sanki neftin əhəmiyyətinin azaldığı və enerji təhlükəsizliyi məsələsinin az önəm daşıdığı təəssüratı yaranır. Əslində isə Azərbaycanda digər sahələrdə əldə edilmiş inkişaf fonunda neftin əvvəlki dominant mövqeyi zəifləyib. Hazırda Azərbaycanın regional nəqliyyat və logistika mərkəzinə çevrilməsi prosesi gedir, qitələri və bölgələri birləşdirən dəmiryolu xətləri, hava və su yolları və avtomobil magistralları ölkəmizdə kəsişir. Bundan əlavə, Prezidentin təşəbbüsü ilə Azərbaycanın həyata keçirdiyi və ya evsahibliyi etdiyi bir çox beynəlxalq və qlobal xarakterli humanitar, siyasi, sülh və təhlükəsizlik sahəsində tədbirlər Azərbaycanın beynəlxalq aktor kimi qlobal rolunu formalaşdırır. Mahiyyət etibarilə İlham Əliyevin prezidentliyi dövründə Azərbaycanın strateji dəyərinin formalaşması və yüksəlməsi təkcə enerji təhlükəsizliyi və terrorla mübarizə kimi amillərlə bağlı olmamış, bu sahədə yuxarıda qeyd etdiyimiz yeni istiqamətlər yaradılmışdı.
Bütün bunların fövqündə isə İlham Əliyevin 2020-ci ildə 44 günlük Vətən müharibəsində Ali Baş Komandan kimi göstərdiyi misilsiz hərbi və diplomatik liderlik keyfiyyətləri ona olan beynəlxalq ehtiramın dərinləşməsinə səbəb oldu. Müharibə 44 gün çəksə də, ona gedən hazırlıq yolu on illərlə görülmüş çoxşaxəli, planlı və sistemli fəaliyyətdən ibarətdir. Müharibədən sonrakı dövr də çağırışlarla doludur. Belə ki, döyüş meydanında qazanılmış Zəfərin nəticələrini möhkəmlətmək və onu beynəlxalq müstəvidə qəbul etdirmək vəzifəsi qarşıda durur. Bu vəzifəni müxtəlif xarici qüvvələrin Azərbaycana qarşı olan planları ilə üz-üzə qalaraq yerinə yetirmək işi daha da mürəkkəbləşdirir. Digər tərəfdən tamamilə dağıdılmış və minalanmış ərazilərimizin təmizlənməsi, bərpası, yenidən qurulması və doğma sakinləri ilə məskunlaşdırılması nəhəng miqyasda əmək, zəhmət, vaxt və resurslar tələb edir.
Müharibə zamanı BMT-nin 30 il ərzində icra edilməmiş qalan 4 qətnaməsini Azərbaycan özü təkbaşına 44 gün ərzində icra etdi. İndi isə bərpa, yenidənqurma, məskunlaşdırma və reinteqrasiya işlərini özü heç kəsin yardımı olmadan həyata keçirir. Bu çağırışların və qarşıda duran problemlərin təkbaşına həll edilməsi nəinki hər kiçik dövlətin, hətta hər böyük dövlətin də işi deyil. İkinci Dünya müharibəsindən də bildiyimiz kimi, müharibədən çıxmış ölkələrin köməyinə digər ölkələr və beynəlxalq təşkilatlar gəlməsələr, bu işləri etmək hətta mümkünsüz olur. ABŞ-ın Marşal planı buna misaldır. Müasir dövrdə də buna aid çoxlu nümunələr var. Azərbaycan o nadir ölkələrdəndir ki, bunu təkbaşına edir. Amma bunun ən müsbət tərəfi ondan ibarətdir ki, məhz buna görə bizim müstəqilliyimiz formal xarakter daşımır, həqiqi və faktiki müstəqillikdir və müstəqil daxili və xarici siyasət yürüdürük. Əlbəttə ki, digər dövlətlər və beynəlxalq aktorlar Azərbaycanın strateji dəyərini artıran bu fəaliyyətləri görürlər və ölkənin müstəqil siyasət yürütmə qabiliyyəti onun strateji dəyərini formalaşdıran əsas amillərdən biri kimi çıxış edir. Ölkəmizin hazırkı yüksək strateji dəyərinin memarı 60 illik yubileyini qeyd etdiyimiz Prezident, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevdir.
24 dekabrda Prezident İlham Əliyevin 60 yaşı tamam olur. Bu yubiley ərəfəsində onun insani xüsusiyyətləri və şəxsi keyfiyyətləri bir daha diqqət cəlb edir. İlham Əliyevin şəxsi keyfiyyətlərinin və xüsusiyyətlərinin ölkə rəhbəri kimi onun fəaliyyətində və xüsusən də Azərbaycanın strateji dəyərinin yüksəldilməsində nə dərəcədə əhəmiyyətli olması məsələsinə qısa nəzər salaq. O, keçmiş SSRİ-nin və dünyanın ən nüfuzlu ali məktəblərindən olan Moskva Dövlət Beynəlxalq Əlaqələr İnstitutunun məzunu olmuş və orada dərs demişdir. Belə yüksək səviyyəli təhsil, akademik və pedaqoji fəaliyyət İlham Əliyev şəxsiyyətinin formalaşmasında və yüksək intellektinin inkişafında mühüm rol oynamışdır. Buna görə də adətən İlham Əliyevin Moskva Dövlət Beynəlxalq Əlaqələr İnstitutunun məzunu olması və orada dərs deməsi haqlı olaraq xüsusi vurğulanır və doğrudan da, belə bir ali məktəbin məzunu və müəllimi olmaq böyük üstünlükdür. Bununla belə qeyd edilməlidir ki, cənab Prezident elə bir səviyyəyə və məqama yetişib ki, İlham Əliyevin onun məzunu olması və gənc yaşlarında orada mühazirə deməsi faktı artıq ölkə rəhbərindən daha çox həmin ali məktəbin özü üçün bir qürur mənbəyinə, prestijə çevrilib.
Hər şeydən əvvəl o, sözün əsl mənasında Heydər Əliyev məktəbinin yetirməsidir. Təkcə ona görə yox ki, o, Heydər Əliyevin oğludur, onun ailəsində, onun tərbiyəsi ilə böyüyüb. Hərçənd bu amil olduqca mühümdür. 1982-ci ildə Ulu Öndərin şair və Qarabağ xanının vəziri Molla Pənah Vaqifin məqbərəsini açmaq və Vaqif Poeziya Günlərini keçirmək üçün Şuşaya səfərləri zamanı gənc İlham Əliyev onun yanında olub. Belə bir mühit hələ həmin sovet dövründə onun gənc yaşlarından milli ruhda böyüməsi, tariximizi və tariximizin əhəmiyyətini dərindən dərk etməsi baxımından vacib rol oynamışdır. Həm də ona görə sözün əsl mənasında Heydər Əliyev məktəbinin yetirməsidir ki, o, Heydər Əliyevin dövlətçilik təcrübəsini yaxından izləmiş, müstəqillik dövründə isə Ulu Öndərin rəhbərliyi altında Azərbaycanda müxtəlif vəzifələrdə çalışmış, onunla birlikdə xarici tərəfdaşlarla neft sazişlərinin bağlanması üçün danışıqlarda yaxından iştirak etmişdir.
Belə bir deyim var ki, xoşbəxt, uğurlu müəllim o müəllimdir ki, şagirdi, tələbəsi özündən də böyük uğur qazansın. Bu mənada Ulu Öndərin ruhu şaddır. Rusiya Prezidenti Vladimir Putin məşhur çıxışında demişdi ki, Heydər Əliyev Azərbaycan çərçivəsinə sığan siyasətçi deyildi. Bu gün tam əminliklə demək olar ki, İlham Əliyev nəinki Azərbaycan, hətta region çərçivəsinə sığan siyasətçi deyil, onun siyasəti region hüdudlarını aşaraq transregional və qlobal xarakter daşıyır. Möhtərəm Prezidentin “peyvənd millətçiliyi” və pandemiya ilə mübarizə məsələsindəki qətiyyətli təşəbbüsləri, Qoşulmama Hərəkatının inkişafına verdiyi töhfələr, dünyada idman və olimpiya hərəkatına göstərdiyi xidmətlər, beynəlxalq sülh məramlı işinə və humanitar məsələlərə verdiyi dəstək, dinlər və sivilizasiyalar arasında əməkdaşlıq və dialoqa verdiyi təkan onun siyasətinin Azərbaycan və region hüdudlarını aşdığını təsdiq edir.
İlham Əliyevin şəxsi xüsusiyyətlərindən biri də onun daim zamanla, yeni şəraitlə ayaqlaşmaq qabiliyyətidirsə, digəri onun yeni reallıqlar yaratmağa qadır intellektual potensialı və bu potensialı daim inkişaf etdirmək bacarığıdır. Azərbaycanın Vətən müharibəsində qazandığı qələbə sayəsində regionda yeni geosiyasi reallıqlar yaratması bunun ən bariz nümunəsidir. Əgər müharibəyə qədər Şuşanın azad edilməsi xülya kimi görünürdüsə, Türkiyə ilə müttəfiqliyimizi rəsmiləşdirən Şuşa Bəyannaməsinin imzalanması və ya Zəngəzur dəhlizi heç mövzu da deyildi. Amma bu gün bütün bunlar xoş bir gerçəklikdir, İlham Əliyevin Prezident və Ali Baş Komandan kimi yaratdığı və xalqımıza yaşatdığı gerçəklikdir.
Yuxarıda vurğulandığı kimi, bu yeni reallıqlar da Azərbaycanın dünyadakı strateji dəyərinin və geosiyasi əhəmiyyətinin yüksəlməsinə böyük töhfədir. Azərbaycanın dünyanın müxtəlif hərbi, siyasi və iqtisadi qütblərində duran dövlətlər və təşkilatlarla konstruktiv, bərabərhüquqlu və məhsuldar tərəfdaşlıq münasibətlərində olması onun ayırıcı deyil, birləşdirici rol oynamasını və beynəlxalq sülh və əməkdaşlığa töhfə verən ölkə kimi çıxış etməsini şərtləndirir və bu birləşdirici rol ölkəmizin strateji dəyərini davamlı edir. Bunu əyani surətdə göstərmək üçün bir nümunə yetər. İlham Əliyev Azərbaycanı beynəlxalq münasibətlər sistemində unikal oyunçuya çevirib. Bir tərəfdən Rusiya ilə yüksəksəviyyəli strateji tərəfdaşlıq və mehriban qonşuluq münasibətləri qurub, digər tərəfdən isə Ulu Öndərin “Bir millət, iki dövlət” baxışını reallaşdıraraq NATO üzvü olan qardaş Türkiyə ilə müttəfiqlik münasibətləri qurmaqla gücümüzə güc qatıb. Bu baxımdan əlavə dəyər anlayışı iqtisadi termin olsa da, İlham Əliyevin yürütdüyü novator xarici siyasət nəticəsində əlavə dəyər anlayışı Azərbaycanın beynəlxalq münasibətlərində yeni anlam kəsb edib.
60 illik yubileyini Qarabağı, Şərqi Zəngəzur və Şuşanı azad etmiş qalib ordunun Müzəffər Ali Baş Komandanı kimi ölkəsinin beynəlxalq səviyyədə strateji dəyərini yüksəltmiş, ölkə səviyyəsində isə ərazi bütövlüyümüzü bərpa edərək milli qürurumuzu bərqərar etmiş rəhbər kimi qeyd edir.
Prezident, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevi 60 illik yubileyi münasibətilə ürəkdən təbrik edir, ona şəxsi həyatında və ölkəmizin lideri, ordumuzun komandanı kimi yeni nailiyyətlər, yeni zirvələr fəth etməyi arzulayıram!
Adil ƏLİYEV,
Milli Məclis Sədrinin müavini
Baxış sayı: 262
Bölməyə aid digər xəbərlər
15-05-2024, 20:34
Rusiya prezidenti Fikoya qarşı sui-qəsdi dəhşətli cinayət adlandırıb
15-05-2024, 08:16
"Türkiyə": Ərdoğan çevriliş təhlükəsi ilə əlaqədar təcili iclas keçirib
14-05-2024, 19:25
Putin və Si Cinpin arasında keçiriləcək görüşdə Belousov, Şoyqu, Lavrov və Uşakov iştirak edəcək
13-05-2024, 13:34
Lavrov: "İsveçrə artıq danışıqlar üçün uyğun deyil"
12-05-2024, 21:17
Blinken İsrailə dəqiq idarə olunan silahların tədarükünün dayandırılmasına icazə verdi
11-05-2024, 14:53
ASAP tərəfindən Almaniyada Heydər Əliyevin doğum gününə həsr olunmuş gənclər konfransı keçirilib
11-05-2024, 12:42
NAYORA tərəfindən Ulu Öndər Heydər Əliyevin anadan olmasının 101-ci ildönümünə həsr olunmuş silsilə tədbirlər keçirilib
11-05-2024, 11:26
Rusiya Xarici İşlər Nazirliyi Finlandiyanın Rusiyadakı yeni səfiri ilə bağlı müqavilə imzalayıb
10-05-2024, 22:03
Tarixin səhifələrini vərəqlədikcə Ulu Öndərin əvəzolunmaz xidmətlərinin bir daha şahidi oluruq- Şahin İsmayılov
10-05-2024, 11:39
Antonov: "Qərb Putindən dialoqa hazır olması barədə aydın siqnal aldı"
9-05-2024, 22:48
Ermənistan müxalifəti Paşinyana qarşı impiçment proseduruna başlayır
9-05-2024, 19:35
Azərbaycan-Slovakiya əlaqələri şaxələndirilir-Nəbi Ağayev
9-05-2024, 11:53
Carlson Baydenin Rusiyaya köçən keçmiş köməkçisindən müsahibə alıb
8-05-2024, 20:14
Paşinyan sonsuza qədər davam edə bilməyən bir prosesə işarə edib
8-05-2024, 19:48
Peskov: "Putin lazım bildiyi zaman baş nazir təyin edəcək"
8-05-2024, 14:17
Zaxarova Almaniya səfirinin Rusiyadan geri çağırılmasını növbəti qeyri-dost addım kimi qiymətləndirir
7-05-2024, 13:26
Xarici İşlər Nazirliyi: andiçmə mərasiminə hətta dost olmayan ölkələrin nümayəndələri də dəvət olunub
7-05-2024, 13:20
Peskov: "Andiçmə mərasiminin qonaqları arasında Rusiya Federasiyasının gələcək Baş naziri də var"
6-05-2024, 19:53
Si Cinpin Çinin həddindən artıq potensial problemini rədd edir
5-05-2024, 19:29
Amherd: "İsveçrə Ukraynaya silah verməyəcək"
4-05-2024, 13:27
Zaxarova: "Rusiya Federasiyasının NATO-ya qarşı hibrid hücumları ilə bağlı bəyanatlar dezinformasiyadır"
3-05-2024, 19:30
Estoniyalı general Polşa, İsveç və Finlandiyanı Baltik dənizini blokadaya almağa çağırıb
2-05-2024, 10:08
Gürcüstan müxalifəti xarici agentlər haqqında qanun layihəsinin qəbulunu pozmağa çalışır
1-05-2024, 20:58
Gürcüstanın baş naziri: "Biz narahatlığa baxmayaraq, xarici agentlər haqqında qanunu qəbul edəcəyik"
30-04-2024, 12:07
Azərbaycan-Almaniya əlaqələrinin sürətli inkişaf dövrü-Aybəniz Rüstəmova
29-04-2024, 19:38
Azərbaycan deyəndə qalib dövlət, müxtəlif ölkələrin və beynəlxalq təşkilatların etibarlı tərəfdaşı və sürətli inkişaf edən ölkə yada düşür-Şahin İsmayılov
29-04-2024, 19:14
Azərbaycanın qlobal məsələlərdə iştirakı və səyləri göz qabağındadır-Şahin İsmayılov
29-04-2024, 13:03
Yeni icra başçısı Ovni Muradov kimdir?
29-04-2024, 12:58
İcra başçısı vəzifəsindən azad edildi - Yeni təyinat
28-04-2024, 22:08
Qətər Xarici İşlər Nazirliyi: Danışıqların pozulmasında həm İsrail, həm də Həmas günahkardır
28-04-2024, 20:23
Gürcüstanın hakim partiyası xarici agentlər haqqında qanuna görə ABŞ-ın sanksiyalarından qorxmur
28-04-2024, 18:30
Ermənistanın Aİ-dəki səfiri: "Rusiyanın Qafqazdakı maraqlarını pozmaq cəhdləri intihardır"
27-04-2024, 14:31
Volqoqradda sərnişinlər taksi sürücüsünü döyərək öldürüblər
27-04-2024, 11:38
Azərbaycan-Qırğızıstan qardaşlıq münasibətləri-Nəbi Ağayev
26-04-2024, 20:26
Ərdoğan mayın 9-da ABŞ-a planlaşdırılan səfərini təxirə salıb
26-04-2024, 11:53
Rusiya və Qırğızıstan hərbi əməkdaşlıq haqqında iki saziş imzalayıb
26-04-2024, 05:20
COP29-ın Azərbaycanın beynəlxalq aləmdə müsbət imicinin formalaşmasında rolu-Səyavuş Qasımov