23:49 / 10-07-2025
Zelenski Ukraynanın ABŞ-dakı səfirini dəyişdirmək planlarını təsdiqləyib
23:41 / 10-07-2025
İlham Əliyevin Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinə səfəri başa çatıb
23:39 / 10-07-2025
Trampın Lavrov və Rubionun səsləndirdiyi fikirlərlə bağlı gəldiyi nəticə ABŞ-ın Ukrayna ilə bağlı addımlarını müəyyən edəcək
22:55 / 10-07-2025
Avtomobil istidən huşunu itirən şəxsin üstünə çıxıb
22:52 / 10-07-2025
Sərxoş kişi Krım körpüsündən Moskvaya düşərək sağ qalıb
22:46 / 10-07-2025
Çin alimləri Ayın mantiyasının yenidən əriməsi əlamətləri aşkar ediblər
22:41 / 10-07-2025
Basketbolçu Kasatkinin vəkilləri həbs qətimkan tədbirinin dəyişdirilməsindən apellyasiya şikayəti verib
22:37 / 10-07-2025
Məşhur cərrah professor vəfat edib
22:32 / 10-07-2025
İsrail Hizbullahın artilleriya komandirini öldürüb
22:29 / 10-07-2025
Serbiya dinc məqsədlər üçün nüvə proqramını inkişaf etdirməyə başlayır
22:26 / 10-07-2025
Tusk: "Polşa Ukraynanın yenidən qurulması ilə bağlı növbəti konfransı təşkil edəcək"
22:23 / 10-07-2025
Hava Desant Məktəbinin kursantı paraşüt xətlərini bir-birinə bağlayaraq komandirini öldürüb
22:18 / 10-07-2025
Dyukov: "Polşa Volın qətliamının qurbanlarının eksqumasiyası hüququnu əldə etməyə çalışır"
22:03 / 10-07-2025
Xarici agent iş adamı Çiçvarkin barəsində axtarış elan edilib
21:59 / 10-07-2025
Zelenski: "Rusiya ilə Ukrayna arasında hələlik danışıqlar bitmədiyi üçün tamamlanmamış mübadilələr olmayacaq"
21:51 / 10-07-2025
Starovoit istefa verdikdən sonra Nəqliyyat Nazirliyinin ümumi qrupunda vida mesajı yazıb
21:48 / 10-07-2025
Dağıstan Avropanın ən böyük qum təpəsinə yol çəkəcək
21:33 / 10-07-2025
Zaxarova etiraf edib ki, Malayziyada Rubionun Lavrova göz yumduğunu görmədi
21:21 / 10-07-2025
Ayının aqressiv davranışı turizm marşrutunun bağlanmasına səbəb olub
21:13 / 10-07-2025
“Strana.ua” SBU polkovnikinin qətlində şübhəli bilinən şəxslərin axtarışda olan siyahısını göstərib
21:09 / 10-07-2025
Yanğınla əlaqədar elektrik enerjisi qismən kəsilib
16:39 / 10-07-2025
Sumqayıt şəhərində şəhid leytenant Ulvü Məhərrəmovun mövludu-VİDEO+FOTOLAR
13:25 / 10-07-2025
Tərtərdə gənclər üçün məşğulluq və karyera mövzusunda maarifləndirici seminar keçirildi
20:34 / 09-07-2025
“İki sahil” 34 yaşını qeyd edir
19:28 / 09-07-2025
Polşanın müdafiə naziri Baltik dənizini NATO-nun Daxili dənizi adlandırıb
19:17 / 09-07-2025
Ermənistanda məhkəmə müxalifətçi deputat Sarkisyanı 2 ay müddətinə həbs edib
19:17 / 09-07-2025
Ermənistanda məhkəmə müxalifətçi deputat Sarkisyanı 2 ay müddətinə həbs edib
19:02 / 09-07-2025
Hava zərbəsi nəticəsində yaralanan 5 yaşlı uşaq ölüb
18:52 / 09-07-2025
Macarıstan Aİ-nin Ukrayna üçün büdcəsindən 100 milyard avro ayrılmasına etiraz edir
18:52 / 09-07-2025
Macarıstan Aİ-nin Ukrayna üçün büdcəsindən 100 milyard avro ayrılmasına etiraz edir
18:41 / 09-07-2025
Hüquq-mühafizə orqanları daha bir futbol klubunu hakimlərə rüşvət verməkdə şübhəli bilir
18:41 / 09-07-2025
Hüquq-mühafizə orqanları daha bir futbol klubunu hakimlərə rüşvət verməkdə şübhəli bilir
18:25 / 09-07-2025
İtaliyanın xarici işlər naziri özünü tarixin ən şanssız naziri adlandırıb
18:25 / 09-07-2025
İtaliyanın xarici işlər naziri özünü tarixin ən şanssız naziri adlandırıb
18:07 / 09-07-2025
Ərizəçinin qətlində şübhəli bilinən şəxs tapılıb
17:43 / 09-07-2025
CNN: Tramp Ukrayna münaqişəsində Rusiyaya Qələbə vermək istəmir
17:37 / 09-07-2025
Hamilə xəstə doğum evinə gedərkən feldşerə hücum edib
17:37 / 09-07-2025
Hamilə xəstə doğum evinə gedərkən feldşerə hücum edib
Tanınmış şairimiz Məmməd İlqarın 71 yaşı tamam oldu
Tarix: 25-02-2021 01:04 | Bölmə: Ədəbiyyat

M.İlqar klassik şairlərimizdən: Həsənoğlu, Nəsimi, Xətayi, Füzuli, yeni dövrün sənətkarları: Vidadi, Vaqif, Zakir kimi söz ustalarının və aşıq ədəbiyyatımızın ölməz nümayəndələri: Qurbani, Sarı aşıq, Xəstə Qasım, Qaracaoğlan, Dədə Ələsgər kimi söz xiridarlarının sənət qovşağında yazıb-yaradan son mogikanlardandır, – desək, yanılmarıq.
Onun şeirlərində kökü əsrlərin o başına gedib çıxan Orxon-Yenisey daşlarında saxlanan ilkin şeir örnəklərinin, “Divani-lüğətit-türk”də dövrümüzə gəlib çatan neçə qoşquların, Dədəm Qorqudun kitabındakı məhəbbət və qəhrəmanlıq nəğmələrinin doğma nəfəsi, yovşan ətirli təravəti duyulur.
“Bəri gəlgil, başım baxtı, evim taxtı, evdən çıxıb yürüyəndə sərv boylum” kimi gözəlləməni xatırladan, təbii və səmimi yaşantılardan yoğrulmuş bir-birindən gözəl və fərqli misralar, bəndlər, qoşma və təcnislər Məmməd İlqarın poeziya gülşənində çox-çoxdur.
Ha çaldım könlümün bu təşnə vaxtı,
Sazım dinmədi ki, dinmədi, neynim.
İstədim qarğıyam taleyi, baxtı,
Dilim dönmədi ki, dönmədi, neynim.
M. İlqarın şeirlərində doğulub boya-başa çatdığı Qazax bölgəsinin, İncə dərəsinin təbii gözəllikləri, dağı-dərəsi, çayı-bulağı, gülü-bülbülü, mərd və səxavətli insanları dil açıb danışır, bu bölgə timsalında ana vətənimiz Azərbaycanın könül oxşayan mənzərələri, tarixi inkişaf yolu, dünəni, bu günü və sabahı boy göstərir.
Gecikmişəm görüşünə nə vaxtdı,
Gələmmirəm, İncə dərəm, incimə.
Kədərinə, gülüşünə nə vaxtdı
Bələnmirəm, İncə dərəm, incimə.
Ölüb dirilirəm min illərdi ki,
Ölüm göstərirsən nə mənə, Tanrım?
Məmməd İlqarın könül rübabı nə qədər incə və kövrək duyğulara köklənsə də, o, son 30 ildə xalqımızın başına gətirilən tarixi faciələrə, siyasi-ictimai çalxantılara da biganə qala bilmir, yeri gəldikcə, ölkədə və dünyada baş verən olaylara həssas şair münasibətini də ortaya qoyur.
Vətən, başa çox iş
Baş əymə, başın sağ olsun.
Biz ölməyə doğuluruq,
Torpağın, daşın sağ olsun.
Tanrım, sən bilərsən, nədi bu xalqın
Niyyəti bir olur, işi bir olmur?..
Beş-üç müşkülünün həlli yolunda
Üçü bir olursa, beşi bir olmur.
M.İlqar çağdaş dövrümüzün daha çox təcnis ustası kimi tanınıb. Onun təcnisləri Sarı aşıqdan, Dədə Ələsgərdən baş alıb gələn cinas şeirimizin özəl bir səhifəsi, ayrıca bir dönəmi kimi qeyd olunmalıdır. Şairin bir-birindən fərqli, orijinal və rəngarəng cinaslar üzərində qurulmuş axıcı, oxunaqlı və yadda qalan təcnislərində ana dilimizin – Azərbaycan türkcəsinin sanki yeni qatları açılır, daha dərinlərdəki şəhdi-şəkəri, neçə yüzillərin ardından baş alıb gələn daxili enerjisi üzə çıxır.
İlahi, belə də gözəl olarmı? –
Kimdi qələm çəkən, nə gözəl çəkir.
Üz-üzə, göz-gözə sehrlənmişik,
Nə mən göz çəkirəm, nə göz əlçəkir.
Ən gözəl dərdimsən dərdlər içində,
Dərdindən düşmüşəm dərdə mən, gözəl.
Dərd gözəl çəkilir, – əgər gözəlsə,
Gözəl dərd diləsən, dərdəm, – ən gözəl.
Məmməd İlqar dilin başına dolanan, nazını çəkən, sözü mum kimi əridib oynadan, çevirib-çöndərib istədiyi şəklə salan, adi və sadə sözlərin qəribə düzülüş və sıralanmasından qeyri-adi mənalar yaradan, könülləri oxşayıb ruhları incəldən gözəlləmələr müəllifi bənzərsiz şairlərimizdən biridir. Biz ona dünyaya gəldiyi bu gözəl gündə uca Tanrıdan yalnız can sağlığı, könül xoşluğu və əmin-amanlıq diləyir, hələ neçə on illər bu cür həzin, kövrək və incə şeirlər-qoşqular yazmasını arzu edirik. Canınız sağ, zehniniz aydın, ürəyiniz təpərli, sözünüz kəsərli olsun, Şair!
Hörmətlə:
Zəkulla BAYRAMLI,
Bütöv Azərbaycan Ocaqları başqanının humanitar məsələlər üzrə müavini, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Bakı, 23 fevral 2021-ci il
Baxış sayı: 921
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 25-02-2021 01:04 | Bölmə: Ədəbiyyat

M.İlqar klassik şairlərimizdən: Həsənoğlu, Nəsimi, Xətayi, Füzuli, yeni dövrün sənətkarları: Vidadi, Vaqif, Zakir kimi söz ustalarının və aşıq ədəbiyyatımızın ölməz nümayəndələri: Qurbani, Sarı aşıq, Xəstə Qasım, Qaracaoğlan, Dədə Ələsgər kimi söz xiridarlarının sənət qovşağında yazıb-yaradan son mogikanlardandır, – desək, yanılmarıq.
Onun şeirlərində kökü əsrlərin o başına gedib çıxan Orxon-Yenisey daşlarında saxlanan ilkin şeir örnəklərinin, “Divani-lüğətit-türk”də dövrümüzə gəlib çatan neçə qoşquların, Dədəm Qorqudun kitabındakı məhəbbət və qəhrəmanlıq nəğmələrinin doğma nəfəsi, yovşan ətirli təravəti duyulur.
“Bəri gəlgil, başım baxtı, evim taxtı, evdən çıxıb yürüyəndə sərv boylum” kimi gözəlləməni xatırladan, təbii və səmimi yaşantılardan yoğrulmuş bir-birindən gözəl və fərqli misralar, bəndlər, qoşma və təcnislər Məmməd İlqarın poeziya gülşənində çox-çoxdur.
Ha çaldım könlümün bu təşnə vaxtı,
Sazım dinmədi ki, dinmədi, neynim.
İstədim qarğıyam taleyi, baxtı,
Dilim dönmədi ki, dönmədi, neynim.
M. İlqarın şeirlərində doğulub boya-başa çatdığı Qazax bölgəsinin, İncə dərəsinin təbii gözəllikləri, dağı-dərəsi, çayı-bulağı, gülü-bülbülü, mərd və səxavətli insanları dil açıb danışır, bu bölgə timsalında ana vətənimiz Azərbaycanın könül oxşayan mənzərələri, tarixi inkişaf yolu, dünəni, bu günü və sabahı boy göstərir.
Gecikmişəm görüşünə nə vaxtdı,
Gələmmirəm, İncə dərəm, incimə.
Kədərinə, gülüşünə nə vaxtdı
Bələnmirəm, İncə dərəm, incimə.
Ölüb dirilirəm min illərdi ki,
Ölüm göstərirsən nə mənə, Tanrım?
Məmməd İlqarın könül rübabı nə qədər incə və kövrək duyğulara köklənsə də, o, son 30 ildə xalqımızın başına gətirilən tarixi faciələrə, siyasi-ictimai çalxantılara da biganə qala bilmir, yeri gəldikcə, ölkədə və dünyada baş verən olaylara həssas şair münasibətini də ortaya qoyur.
Vətən, başa çox iş
Baş əymə, başın sağ olsun.
Biz ölməyə doğuluruq,
Torpağın, daşın sağ olsun.
Tanrım, sən bilərsən, nədi bu xalqın
Niyyəti bir olur, işi bir olmur?..
Beş-üç müşkülünün həlli yolunda
Üçü bir olursa, beşi bir olmur.
M.İlqar çağdaş dövrümüzün daha çox təcnis ustası kimi tanınıb. Onun təcnisləri Sarı aşıqdan, Dədə Ələsgərdən baş alıb gələn cinas şeirimizin özəl bir səhifəsi, ayrıca bir dönəmi kimi qeyd olunmalıdır. Şairin bir-birindən fərqli, orijinal və rəngarəng cinaslar üzərində qurulmuş axıcı, oxunaqlı və yadda qalan təcnislərində ana dilimizin – Azərbaycan türkcəsinin sanki yeni qatları açılır, daha dərinlərdəki şəhdi-şəkəri, neçə yüzillərin ardından baş alıb gələn daxili enerjisi üzə çıxır.
İlahi, belə də gözəl olarmı? –
Kimdi qələm çəkən, nə gözəl çəkir.
Üz-üzə, göz-gözə sehrlənmişik,
Nə mən göz çəkirəm, nə göz əlçəkir.
Ən gözəl dərdimsən dərdlər içində,
Dərdindən düşmüşəm dərdə mən, gözəl.
Dərd gözəl çəkilir, – əgər gözəlsə,
Gözəl dərd diləsən, dərdəm, – ən gözəl.
Məmməd İlqar dilin başına dolanan, nazını çəkən, sözü mum kimi əridib oynadan, çevirib-çöndərib istədiyi şəklə salan, adi və sadə sözlərin qəribə düzülüş və sıralanmasından qeyri-adi mənalar yaradan, könülləri oxşayıb ruhları incəldən gözəlləmələr müəllifi bənzərsiz şairlərimizdən biridir. Biz ona dünyaya gəldiyi bu gözəl gündə uca Tanrıdan yalnız can sağlığı, könül xoşluğu və əmin-amanlıq diləyir, hələ neçə on illər bu cür həzin, kövrək və incə şeirlər-qoşqular yazmasını arzu edirik. Canınız sağ, zehniniz aydın, ürəyiniz təpərli, sözünüz kəsərli olsun, Şair!
Hörmətlə:
Zəkulla BAYRAMLI,
Bütöv Azərbaycan Ocaqları başqanının humanitar məsələlər üzrə müavini, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Bakı, 23 fevral 2021-ci il
Baxış sayı: 921
Bölməyə aid digər xəbərlər
15-06-2025, 20:02
Sumqayıtda şairə-jurnalist İlhamə Məhəmmədqızının 55 illik yubileyi qeyd olundu-VİDEO+FOTOLAR
11-06-2025, 11:03
38 yaşlı şairə vəfat edib
3-06-2025, 07:39
DƏYƏRLİ ŞAİRİN YENİ SÖZ SOVQATI- TARİYEL ABBASLI
31-05-2025, 16:06
Sumqayıtda şair Rafiq Yusifoğlunun 75 illik yubileyinə həsr olunmuş ədəbi bədii gecə keçirildi-VİDEO+FOTOLAR
31-05-2025, 15:15
Ukraynada ABŞ yazıçısının 30 min kitabı rus mafiyasını “romantikləşdirdiyinə” görə məhv edilib
17-05-2025, 18:21
Türkiyə Ədəbiyyat Vəqfi Sumqayıtda-Kitab təqdimatı və mükafatlandırma-VİDEO+FOTOLAR
9-05-2025, 10:00
Azərbaycan Hərb Tarixi Muzeyində “Böyük Qələbənin varisləri” kitabının təqdimatı keçirilib
8-05-2025, 23:12
"Azərbaycan" jurnalının kollektivi oxucularla görüşüb-VİDEO+FOTOLAR
7-05-2025, 10:44
Sumqayıt şəhərində Güləmail Muradın "Beş Ulduz" adlı kitabının təqdimatı keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
2-05-2025, 10:58
ŞAHLAR GÖYTÜRKÜN ALİM – ŞAİR– VƏTƏNDAŞ MİSSİYASI-Vüqar Əhməd
18-04-2025, 00:01
Miraslan Rasimi də itirdik-Namiq MƏMMƏDLİ
16-04-2025, 23:50
Ədalət Əroğlunun doğum gününü təbrik edirəm!
16-04-2025, 22:31
Şair və ədəbiyyatşünas Konstantin Kedrov vəfat edib
9-04-2025, 09:10
Qahirədə seminar: Azərbaycan alimləri ərəb dilinin inkişafına böyük töhfələr veriblər
17-03-2025, 11:15
MƏZARSIZ QƏHRƏMAN-Xaqani Abbasəli ÖZTÜRK
16-03-2025, 02:44
Sumqayıtda şair Məmməd İlqarın 75 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
12-03-2025, 22:08
Elmin təhsilə inteqrasiyası istiqamətində növbəti mühazirə oxunub
2-03-2025, 22:59
Sumqayıt şəhərində Natəvan Dəmirçioğlunun "Açar" romanının təqdimatı keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
25-02-2025, 13:05
Sumqayıt şəhərində deputatın kitabının təqdimatı keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
19-02-2025, 22:17
Sumqayıtda şair Asif Asimanın 70 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOROLAR
19-02-2025, 09:01
Nəcibliyi, ziyalılığı ilə hər kəsin sevgisini qazanan işıqlı insan
9-02-2025, 21:49
Şeirlər- İSMAYIL MƏRCANLI İMANZADƏ
1-02-2025, 23:22
Xalidə Nurayı TƏBRİK EDİRİK!
23-12-2024, 15:46
Səbuhi Zamanın “Adamın Dibi” adlı kitabı işıq üzü gördü
15-12-2024, 14:33
Yazıçı Samir İmanovun "Arzularımın rəqsi" adlı kitabının təqdimat mərasimi keçirilib
13-11-2024, 23:46
Görkəmli Türk Ədibi Sərhəd Kabaklı-Vüqar Əhməd
1-11-2024, 13:16
Sumqayıt şəhərinin 75 illiyinə həsr olunmuş ədəbi-bədii gecə keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
30-10-2024, 21:46
Rusiyanın əməkdar artisti Kazbek Suanov dünyasını dəyişib
26-10-2024, 18:55
Tanzaniyada Puşkinin abidəsinin açılışı olub, nağılları isə suahili dilində nəşr olunub
16-10-2024, 10:02
Naxçıvan ədəbi mühitinin seçilən nümayəndəsi Hüseyn Razinin 100 illiyinə layiqli töhfə
12-10-2024, 20:45
Naxçıvanda xarici tədqiqatçıların iştirakı ilə arxeoloji kəşfiyyat işləri aparılır
12-10-2024, 19:55
Azərbaycan Universitetində Mirzə Ələkbər Sabir irsi və ədəbi dilə həsr olunmuş tədbir keçirilib
12-10-2024, 10:47
Ədəbiyyat müəllimi erotik fotolara görə töhmət alıb
28-09-2024, 21:57
Onu "Türk dünyasının sevilən qızı" adlandırırdılar
28-09-2024, 21:51
Vüqar Əhməd: "Allahımızın üzü dönüb"
2-08-2024, 14:53
Mirzə Ələkbər Sabir Fondu yeni layihənin icrasına başlayıb
1-08-2024, 13:22
“Cəfər Cabbarlı - ədəbiyyatımızın böyük sənət fədaisi” adlı layihənin icrasına başlanılıb
12-06-2024, 23:33
Professor Mahirə Hüseynova Turan Elmlər Akademiyasının akademiki seçilib
9-06-2024, 15:53
"Zəfəri yaşadanlar” kitabının təqdimat mərasimindən-VİDEO+FOTOLAR
6-06-2024, 14:52
Sumqayıtda Mikayıl Müşfiqin anım mərasimi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
1-05-2024, 21:08
Rusiya yazıçılarının kitablarının 170-dən çox nadir nəşri Avropa kitabxanalarından yoxa çıxıb
27-04-2024, 00:42
ƏZƏL-AXIR SÖZ QALACAQ DÜNYADA
26-04-2024, 11:47
AMEA NİZAMİ GƏNCƏVİ ADINA İNSTİTUTUN 90 İLLİYİ