01:03 / 19-04-2021
Paraatletlərimiz İtaliyada iki qızıl medal qazandılar
01:01 / 19-04-2021
İlham Əliyev və Mehriban Əliyeva Eldar Quliyevin dəfn mərasiminə əklil göndərib – FOTO
23:48 / 18-04-2021
Türkiyənin tanınmış aktyoru dünyasını dəyişdi
23:45 / 18-04-2021
Ramazanın altıncı gününün duası - İmsak və iftar vaxtı
23:42 / 18-04-2021
“Oğlum şəhid olanda atası üzə çıxıb pul tələb etdi“
23:38 / 18-04-2021
Türkiyəli səfirdən Sarkisyanın təxribatına cavab - Foto
23:34 / 18-04-2021
Yoluxanların bu günə olan statistikası
22:42 / 18-04-2021
SƏNSİZLİK ZÜMZÜMƏLƏRİM...-Fidan Nizaməddin qızı Abdurəhmanova
22:05 / 18-04-2021
VÜQARLI, ƏZƏMƏTLİ AZƏRBAYCAN ƏSGƏRİ!-SEVİNC ABUTALIBOVA
21:45 / 18-04-2021
Hərbi Qənimətlər Parkı: revanşist qüvvələrə daha bir mesaj
21:29 / 18-04-2021
Küveytin gündəlik “Kuwait Times” qəzetində müharibə nəticəsində didərgin düşmüş Azərbaycanlıların öz evlərinə qayıtmaq şansının yarandığı barədə məlumat dərc edılıb
16:24 / 18-04-2021
Ədalət Əroğlunun "Oyanan ruhlar..." kitabı işıq üzü gördü-TƏBRİK EDİRİK!
15:26 / 18-04-2021
Eldar Quliyev dəfn olundu - Foto
13:51 / 18-04-2021
Bu da Ağdamın Saybalı kəndi - Video
13:48 / 18-04-2021
“Le Monde” Qarabağda həyata keçirilən böyük layihələrdən yazdı
13:46 / 18-04-2021
Konsulun saxlanılmasının görüntüləri yayıldı - Ukrayna-Rusiya arasında qalmaqal+Video
13:43 / 18-04-2021
İsraildə küçədə maska taxmaq tələbi ləğv edildi
13:39 / 18-04-2021
Cəbrayılın Daş Veysəlli kəndi - Video
13:35 / 18-04-2021
Ağdamda daha bir nəfər minaya düşdü
13:33 / 18-04-2021
Paşinyana ölən əsgərin məzarına gül qoymağa icazə vermədi - Video
02:03 / 18-04-2021
3 milyonluq nişan üzüyünü qaytarmaq istəmir
01:58 / 18-04-2021
"Nəslimizdə hamı koronavirusa yoluxub"
01:52 / 18-04-2021
Türkiyəli nazir türk peyvəndi etdirdi
01:50 / 18-04-2021
Daha 2 boksçumuz dünya birinciliyində 1/4 finala vəsiqə qazandı
01:48 / 18-04-2021
Türkiyə cüdoçusu Avropa çempionu oldu
01:43 / 18-04-2021
Lukaşenko və övladlarına qarşı sui-qəsd hazırlayanlar saxlanıldı
01:38 / 18-04-2021
Məktəb direktoru COVID-19-dan dünyasını dəyişdi
01:36 / 18-04-2021
Ramazanın beşinci gününün duası - İmsak və iftar vaxtı
01:34 / 18-04-2021
Göyçayda vəzifəli şəxslər saxlanıldı
Tanınmış şairimiz Məmməd İlqarın 71 yaşı tamam oldu
Tarix: 25-02-2021 01:04 | Bölmə: Ədəbiyyat
M.İlqar klassik şairlərimizdən: Həsənoğlu, Nəsimi, Xətayi, Füzuli, yeni dövrün sənətkarları: Vidadi, Vaqif, Zakir kimi söz ustalarının və aşıq ədəbiyyatımızın ölməz nümayəndələri: Qurbani, Sarı aşıq, Xəstə Qasım, Qaracaoğlan, Dədə Ələsgər kimi söz xiridarlarının sənət qovşağında yazıb-yaradan son mogikanlardandır, – desək, yanılmarıq.
Onun şeirlərində kökü əsrlərin o başına gedib çıxan Orxon-Yenisey daşlarında saxlanan ilkin şeir örnəklərinin, “Divani-lüğətit-türk”də dövrümüzə gəlib çatan neçə qoşquların, Dədəm Qorqudun kitabındakı məhəbbət və qəhrəmanlıq nəğmələrinin doğma nəfəsi, yovşan ətirli təravəti duyulur.
“Bəri gəlgil, başım baxtı, evim taxtı, evdən çıxıb yürüyəndə sərv boylum” kimi gözəlləməni xatırladan, təbii və səmimi yaşantılardan yoğrulmuş bir-birindən gözəl və fərqli misralar, bəndlər, qoşma və təcnislər Məmməd İlqarın poeziya gülşənində çox-çoxdur.
Ha çaldım könlümün bu təşnə vaxtı,
Sazım dinmədi ki, dinmədi, neynim.
İstədim qarğıyam taleyi, baxtı,
Dilim dönmədi ki, dönmədi, neynim.
M. İlqarın şeirlərində doğulub boya-başa çatdığı Qazax bölgəsinin, İncə dərəsinin təbii gözəllikləri, dağı-dərəsi, çayı-bulağı, gülü-bülbülü, mərd və səxavətli insanları dil açıb danışır, bu bölgə timsalında ana vətənimiz Azərbaycanın könül oxşayan mənzərələri, tarixi inkişaf yolu, dünəni, bu günü və sabahı boy göstərir.
Gecikmişəm görüşünə nə vaxtdı,
Gələmmirəm, İncə dərəm, incimə.
Kədərinə, gülüşünə nə vaxtdı
Bələnmirəm, İncə dərəm, incimə.
Ölüb dirilirəm min illərdi ki,
Ölüm göstərirsən nə mənə, Tanrım?
Məmməd İlqarın könül rübabı nə qədər incə və kövrək duyğulara köklənsə də, o, son 30 ildə xalqımızın başına gətirilən tarixi faciələrə, siyasi-ictimai çalxantılara da biganə qala bilmir, yeri gəldikcə, ölkədə və dünyada baş verən olaylara həssas şair münasibətini də ortaya qoyur.
Vətən, başa çox iş
Baş əymə, başın sağ olsun.
Biz ölməyə doğuluruq,
Torpağın, daşın sağ olsun.
Tanrım, sən bilərsən, nədi bu xalqın
Niyyəti bir olur, işi bir olmur?..
Beş-üç müşkülünün həlli yolunda
Üçü bir olursa, beşi bir olmur.
M.İlqar çağdaş dövrümüzün daha çox təcnis ustası kimi tanınıb. Onun təcnisləri Sarı aşıqdan, Dədə Ələsgərdən baş alıb gələn cinas şeirimizin özəl bir səhifəsi, ayrıca bir dönəmi kimi qeyd olunmalıdır. Şairin bir-birindən fərqli, orijinal və rəngarəng cinaslar üzərində qurulmuş axıcı, oxunaqlı və yadda qalan təcnislərində ana dilimizin – Azərbaycan türkcəsinin sanki yeni qatları açılır, daha dərinlərdəki şəhdi-şəkəri, neçə yüzillərin ardından baş alıb gələn daxili enerjisi üzə çıxır.
İlahi, belə də gözəl olarmı? –
Kimdi qələm çəkən, nə gözəl çəkir.
Üz-üzə, göz-gözə sehrlənmişik,
Nə mən göz çəkirəm, nə göz əlçəkir.
Ən gözəl dərdimsən dərdlər içində,
Dərdindən düşmüşəm dərdə mən, gözəl.
Dərd gözəl çəkilir, – əgər gözəlsə,
Gözəl dərd diləsən, dərdəm, – ən gözəl.
Məmməd İlqar dilin başına dolanan, nazını çəkən, sözü mum kimi əridib oynadan, çevirib-çöndərib istədiyi şəklə salan, adi və sadə sözlərin qəribə düzülüş və sıralanmasından qeyri-adi mənalar yaradan, könülləri oxşayıb ruhları incəldən gözəlləmələr müəllifi bənzərsiz şairlərimizdən biridir. Biz ona dünyaya gəldiyi bu gözəl gündə uca Tanrıdan yalnız can sağlığı, könül xoşluğu və əmin-amanlıq diləyir, hələ neçə on illər bu cür həzin, kövrək və incə şeirlər-qoşqular yazmasını arzu edirik. Canınız sağ, zehniniz aydın, ürəyiniz təpərli, sözünüz kəsərli olsun, Şair!
Hörmətlə:
Zəkulla BAYRAMLI,
Bütöv Azərbaycan Ocaqları başqanının humanitar məsələlər üzrə müavini, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Bakı, 23 fevral 2021-ci il
Baxış sayı: 295
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 25-02-2021 01:04 | Bölmə: Ədəbiyyat
M.İlqar klassik şairlərimizdən: Həsənoğlu, Nəsimi, Xətayi, Füzuli, yeni dövrün sənətkarları: Vidadi, Vaqif, Zakir kimi söz ustalarının və aşıq ədəbiyyatımızın ölməz nümayəndələri: Qurbani, Sarı aşıq, Xəstə Qasım, Qaracaoğlan, Dədə Ələsgər kimi söz xiridarlarının sənət qovşağında yazıb-yaradan son mogikanlardandır, – desək, yanılmarıq.
Onun şeirlərində kökü əsrlərin o başına gedib çıxan Orxon-Yenisey daşlarında saxlanan ilkin şeir örnəklərinin, “Divani-lüğətit-türk”də dövrümüzə gəlib çatan neçə qoşquların, Dədəm Qorqudun kitabındakı məhəbbət və qəhrəmanlıq nəğmələrinin doğma nəfəsi, yovşan ətirli təravəti duyulur.
“Bəri gəlgil, başım baxtı, evim taxtı, evdən çıxıb yürüyəndə sərv boylum” kimi gözəlləməni xatırladan, təbii və səmimi yaşantılardan yoğrulmuş bir-birindən gözəl və fərqli misralar, bəndlər, qoşma və təcnislər Məmməd İlqarın poeziya gülşənində çox-çoxdur.
Ha çaldım könlümün bu təşnə vaxtı,
Sazım dinmədi ki, dinmədi, neynim.
İstədim qarğıyam taleyi, baxtı,
Dilim dönmədi ki, dönmədi, neynim.
M. İlqarın şeirlərində doğulub boya-başa çatdığı Qazax bölgəsinin, İncə dərəsinin təbii gözəllikləri, dağı-dərəsi, çayı-bulağı, gülü-bülbülü, mərd və səxavətli insanları dil açıb danışır, bu bölgə timsalında ana vətənimiz Azərbaycanın könül oxşayan mənzərələri, tarixi inkişaf yolu, dünəni, bu günü və sabahı boy göstərir.
Gecikmişəm görüşünə nə vaxtdı,
Gələmmirəm, İncə dərəm, incimə.
Kədərinə, gülüşünə nə vaxtdı
Bələnmirəm, İncə dərəm, incimə.
Ölüb dirilirəm min illərdi ki,
Ölüm göstərirsən nə mənə, Tanrım?
Məmməd İlqarın könül rübabı nə qədər incə və kövrək duyğulara köklənsə də, o, son 30 ildə xalqımızın başına gətirilən tarixi faciələrə, siyasi-ictimai çalxantılara da biganə qala bilmir, yeri gəldikcə, ölkədə və dünyada baş verən olaylara həssas şair münasibətini də ortaya qoyur.
Vətən, başa çox iş
Baş əymə, başın sağ olsun.
Biz ölməyə doğuluruq,
Torpağın, daşın sağ olsun.
Tanrım, sən bilərsən, nədi bu xalqın
Niyyəti bir olur, işi bir olmur?..
Beş-üç müşkülünün həlli yolunda
Üçü bir olursa, beşi bir olmur.
M.İlqar çağdaş dövrümüzün daha çox təcnis ustası kimi tanınıb. Onun təcnisləri Sarı aşıqdan, Dədə Ələsgərdən baş alıb gələn cinas şeirimizin özəl bir səhifəsi, ayrıca bir dönəmi kimi qeyd olunmalıdır. Şairin bir-birindən fərqli, orijinal və rəngarəng cinaslar üzərində qurulmuş axıcı, oxunaqlı və yadda qalan təcnislərində ana dilimizin – Azərbaycan türkcəsinin sanki yeni qatları açılır, daha dərinlərdəki şəhdi-şəkəri, neçə yüzillərin ardından baş alıb gələn daxili enerjisi üzə çıxır.
İlahi, belə də gözəl olarmı? –
Kimdi qələm çəkən, nə gözəl çəkir.
Üz-üzə, göz-gözə sehrlənmişik,
Nə mən göz çəkirəm, nə göz əlçəkir.
Ən gözəl dərdimsən dərdlər içində,
Dərdindən düşmüşəm dərdə mən, gözəl.
Dərd gözəl çəkilir, – əgər gözəlsə,
Gözəl dərd diləsən, dərdəm, – ən gözəl.
Məmməd İlqar dilin başına dolanan, nazını çəkən, sözü mum kimi əridib oynadan, çevirib-çöndərib istədiyi şəklə salan, adi və sadə sözlərin qəribə düzülüş və sıralanmasından qeyri-adi mənalar yaradan, könülləri oxşayıb ruhları incəldən gözəlləmələr müəllifi bənzərsiz şairlərimizdən biridir. Biz ona dünyaya gəldiyi bu gözəl gündə uca Tanrıdan yalnız can sağlığı, könül xoşluğu və əmin-amanlıq diləyir, hələ neçə on illər bu cür həzin, kövrək və incə şeirlər-qoşqular yazmasını arzu edirik. Canınız sağ, zehniniz aydın, ürəyiniz təpərli, sözünüz kəsərli olsun, Şair!
Hörmətlə:
Zəkulla BAYRAMLI,
Bütöv Azərbaycan Ocaqları başqanının humanitar məsələlər üzrə müavini, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Bakı, 23 fevral 2021-ci il
Baxış sayı: 295
Bölməyə aid digər xəbərlər
17-04-2021, 22:12
Bu gün şair, alim Vüqar Əhmədin doğum günüdür-TƏBRİK EDİRİK!
16-04-2021, 16:07
AMEA Naxçıvan Bölməsi beynəlxalq əlaqələrini genişləndirir
13-04-2021, 23:34
İbrahim Yusifoğlu yaradıcılığında Şəhidlik mövzusu və Şəhid obrazı-Salidə ŞƏRİFOVA
10-04-2021, 15:23
ARAZ QIRAĞINDAN XƏZƏR DƏNİZİNƏDƏK YAŞANAN ÖMÜR-İbrahim Yusifoğlu
7-04-2021, 23:10
Səfir Cəlil Məmmədquluzadənin Tbilisidəki ev-muzeyinin təmiri məsələsini qaldıracaq
3-04-2021, 22:07
İGİD HƏTƏMXAN-ƏDALƏT İZZƏTOĞLU (ƏROĞLU)
3-04-2021, 20:10
Nəşriyyatları böhrandan necə xilas etməli?
30-03-2021, 09:41
DÜNYANI QORUYAQ SOYQIRIMLARDAN!-İbrahim YUSİFOĞLU
26-03-2021, 14:29
Allah bizə səbr ver -Vüqar Əhməd
26-03-2021, 14:04
“NAXÇIVANIM-GÖZ NURUM”-İbrahim Yusifoğlu
21-03-2021, 19:12
Azərbaycanlı yazıçı koronavirusdan VƏFAT ETDİ
21-03-2021, 02:39
SEVDİM BU XOŞBƏXT RƏQƏMİ...-Təranə Arifqızı
20-03-2021, 14:51
HÜSEYN CAVİDİN İSTEDADLI OĞLU ƏRTOĞROL CAVİD AŞIQ ƏLƏSGƏR İRSİ İLƏ BAĞLI NƏ YAZIRDI?
20-03-2021, 13:12
Sumqayıtda “Nizami Gəncəvi ili”nə həsr edilmiş Bilik yarışı keçirildi
18-03-2021, 01:54
KAMAL CAMALOV DƏYƏRLİ TƏDQİQAT ƏSƏRLƏRİ İLƏ MÜASİR PEDAQOGİKA ELMİNİN APARICI SİMALARINDAN BİRİNƏ ÇEVRİLƏN TƏDQİATÇI ALİMDİR-FƏRAHİM SADIQOV
17-03-2021, 23:53
Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyinin əməkdaşları təltif edilib
15-03-2021, 19:46
Ordubad folklor mühitindən bəhs edən monoqrafiyanın təqdimatı olub
14-03-2021, 19:57
"İravanda xal qalmadı"...-Esse-Ələsgər Talıboğlu
12-03-2021, 21:37
“Şərqdən doğan ədəbiyyat günəşi: Nizami Gəncəvi” mövzusunda elmi konfrans keçirilib
11-03-2021, 00:02
Təranə Arifqızından poetik nümunələr-Sabaha-inamla.az-da
8-03-2021, 18:24
Məmməd Arazın Azərbaycan dünyası-Səməd VƏKİLOV
6-03-2021, 22:11
NİZAMİ YARADICILIĞINDA QADIN SURƏTLƏRİ-Ramiz QASIMOV
6-03-2021, 12:07
“Qarabağa məktub” şeirini yazan Karakoç kimdir?-Səməd Vəkilov
6-03-2021, 00:10
FİDAN NİZAMƏDDİN QIZININ “UŞAĞIN DUASI” HEKAYƏLƏR TOPLUSU HAQQINDA BƏSTƏLƏNMİŞ NOTLAR-İbrahim Yusifoğlu
28-02-2021, 13:19
Hər kəs qarabağlı, hər kəs şuşalı-Məmməd Əkbərli
27-02-2021, 23:45
TÜRKÜN SƏSİ-QAFAROV ƏDALƏT İZZƏTOĞLU (ƏROĞLU)
25-02-2021, 01:04
Tanınmış şairimiz Məmməd İlqarın 71 yaşı tamam oldu
22-02-2021, 22:05
TƏNQİDİ REALİSTLƏRİN ANA DİLİ CƏBHƏSİ VƏ MÜCADİLƏSİ-RAMİZ QASIMOV
22-02-2021, 11:00
ƏBƏDİYAŞAR CƏLİL MƏMMƏDQULUZADƏ-RAMİZ QASIMOV
21-02-2021, 21:50
Eldar İsmayılın yeri həmişə görünəcək!-ƏZİZ ƏLƏKBƏRLİ,MİLLƏT VƏKİLİ
20-02-2021, 16:28
TÜRK DÜNYASININ BÖYÜK ŞAİRİ – BƏXTİYAR VAHABZADƏ-RAMİZ QASIMOV
19-02-2021, 22:28
Dilimizin saflığının qorunması hər bir vətəndaşın borcudur
17-02-2021, 21:10
«MOZALAN», «HACILEYLƏK» KİMİ İMZALARLA TANIDIĞIMIZ MOLLANƏSRƏDDİNÇİ QURBANƏLİ ŞƏRİFZADƏ-KAMAL CAMALOV
17-02-2021, 21:00
Culfanın tarixi abidələrindən bəhs edən yeni kitab
17-02-2021, 15:04
XX ƏSRİN FACİƏSİ – XOCALI-İbrahim Yusifoğlu
16-02-2021, 21:50
İLAHƏ QƏHRƏMAN-HEKAYƏLƏR-SABAHA-İNAMLA.AZ-DA
13-02-2021, 01:48
Samişünaslığa dair monoqrafiyalar nəşr olunub
10-02-2021, 21:42
GÜLNARƏ ACALOVA (NAR ÇİÇƏYİ)-Esselər
9-02-2021, 23:55
İSMAYIL MƏRCANLI İMANZADƏ-.Şeirlər-Sabaha-inamla.az-da
6-02-2021, 22:38
BU NƏĞMƏM SƏNƏDİR, DOĞMA NAXÇIVAN!-İbrahim Yusifoğlunun .şeirləri Sabaha-inamla.az-da
5-02-2021, 17:06
Jurnalın yeni sayı dərc olunub
4-02-2021, 02:45
Üçcildlik təfsirin təqdimatı olub
2-02-2021, 00:19
Vəkilin romanı - Kənan Hacı yazır