23:44 / 19-04-2025
Milli Məclisin deputatı Vüqar Rəhimzadə Ordubadda seçiciləri ilə növbəti görüşünü keçirib FOTO
23:40 / 19-04-2025
Əlil məmur tərəfindən təhqir olunduqdan sonra prokurora şikayət ed
23:07 / 19-04-2025
Bahalı iPhone oğurlamaqda ittiham olunan qaraçı dəstəsi həbs edilib
22:02 / 19-04-2025
20-ci mərtəbədən yıxılan qız sağ qalıb
21:58 / 19-04-2025
Dzyuba “Spartak”a qol vurdu və aslanlı köynək göstərdi
21:51 / 19-04-2025
Ukrayna Xarici İşlər Nazirliyi Pasxa atəşkəsinə cavab verib
21:46 / 19-04-2025
Buzdan yıxılan uşağın meyiti tapılıb
21:43 / 19-04-2025
Belçikalı velosipedçi 9 Mayı qeyd etmək üçün Moskva vasitəsilə Şanxaya gedir
21:22 / 19-04-2025
Vüqar Rəhimzadə: " Azərbaycan dilinə dövlət dili statusunun verilməsi Ümummilli Liderin xalq qarşısında ən böyük tarixi xidmətlərindən biridir"
21:19 / 19-04-2025
Tümen vilayətinin 4 sakini Ukrayna əsirliyindən qayıdıb
21:08 / 19-04-2025
ABŞ və İran gələcək nüvə sazişinin məqsədləri barədə razılığa gəliblər
21:05 / 19-04-2025
Fəhləsini öldürərək cəsədi dərədə gizlədib
21:00 / 19-04-2025
Rus Pravoslav Kilsəsi Putinin elan etdiyi Pasxa atəşkəsini alqışlayır
20:56 / 19-04-2025
Vyetnam hərbçiləri Böyük Qələbə paradında iştirak edəcəklər
09:47 / 19-04-2025
Rusiya Daxili İşlər Nazirliyi: Fırıldaqçılar saxta foto çəkilişlər üçün reklamlardan istifadə edərək pul oğurlayırlar
09:42 / 19-04-2025
Tayvan, Tayvan boğazının orta xəttini keçən 13 Çin təyyarəsini aşkar edib
09:37 / 19-04-2025
Pakistan sakini: "Günəş panelləri quraşdırdıqdan sonra onun hesabı 3 dəfə azalıb"
09:33 / 19-04-2025
10-cu mərtəbədən yıxılan tikinti torunun sayəsində sağ qalıb
09:29 / 19-04-2025
Dövlət Departamenti: Avropa başa düşməlidir ki, ABŞ Ukraynada sülh axtarışını dayandıra bilər
09:22 / 19-04-2025
Vəkil Gürol: "Türkiyə fövqəladə vəziyyətdən sonra "Azimut"dan xərclər üçün təzminat tələb edə bilər
09:08 / 19-04-2025
Yeniyetmə qayadan yıxılaraq ölüb
23:31 / 18-04-2025
Naməlum silahlı şəxslər 11 xoruz döyüşçünü güllələyiblər
23:23 / 18-04-2025
Arxiyepiskop Markellin Moldovanı tərk edərək Müqəddəs Atəş üçün Yerusəlimə getməsinə icazə verilməyib
21:06 / 18-04-2025
Belçika Hərbi Dəniz Qüvvələrinin gəmisi Rusiya tədqiqat gəmisini izləyir
20:53 / 18-04-2025
42 yaşlı qadın ikili orqan transplantasiyasından sonra uşaq dünyaya gətirib
20:50 / 18-04-2025
Professor Fenenko hesab edir ki, amerikalılar Ukraynanı silahlandırmaqdan əl çəkməyəcəklər
20:44 / 18-04-2025
İstintaq Komitəsi: Moskvada 100 milyon rubl dəyərində keyfiyyətsiz dərmanlar müsadirə edilib
20:35 / 18-04-2025
Lisey şagirdi müəllimənin əlindən dişləyib, ona tibbi yardım lazım olub
20:32 / 18-04-2025
Narışkin: "Qərb Əfqanıstanda qeyri-sabitliyi qorumağa çalışır"
10:56 / 18-04-2025
Cənubi Qafqazın sabitliyinin təmin olunmasında Azərbaycan-Gürcüstan əlaqələrinin rolu-Səyavuş Qasımov
10:27 / 18-04-2025
Kolumbiyanın şimalında naməlum şəxslər neft boru kəmərini partladıb, sızma meydana gəlib
10:11 / 18-04-2025
Bazarda baş verən yanğında 6 nəfər xəsarət alıb
10:08 / 18-04-2025
Üç öldürülmüş uşağın atası dördüncü uşağa işgəncə verdiyinə görə həbs edilib
10:01 / 18-04-2025
Baş verən yanğında 3 nəfər xəsarət alıb
Tanınmış şairimiz Məmməd İlqarın 71 yaşı tamam oldu
Tarix: 25-02-2021 01:04 | Bölmə: Ədəbiyyat
M.İlqar klassik şairlərimizdən: Həsənoğlu, Nəsimi, Xətayi, Füzuli, yeni dövrün sənətkarları: Vidadi, Vaqif, Zakir kimi söz ustalarının və aşıq ədəbiyyatımızın ölməz nümayəndələri: Qurbani, Sarı aşıq, Xəstə Qasım, Qaracaoğlan, Dədə Ələsgər kimi söz xiridarlarının sənət qovşağında yazıb-yaradan son mogikanlardandır, – desək, yanılmarıq.
Onun şeirlərində kökü əsrlərin o başına gedib çıxan Orxon-Yenisey daşlarında saxlanan ilkin şeir örnəklərinin, “Divani-lüğətit-türk”də dövrümüzə gəlib çatan neçə qoşquların, Dədəm Qorqudun kitabındakı məhəbbət və qəhrəmanlıq nəğmələrinin doğma nəfəsi, yovşan ətirli təravəti duyulur.
“Bəri gəlgil, başım baxtı, evim taxtı, evdən çıxıb yürüyəndə sərv boylum” kimi gözəlləməni xatırladan, təbii və səmimi yaşantılardan yoğrulmuş bir-birindən gözəl və fərqli misralar, bəndlər, qoşma və təcnislər Məmməd İlqarın poeziya gülşənində çox-çoxdur.
Ha çaldım könlümün bu təşnə vaxtı,
Sazım dinmədi ki, dinmədi, neynim.
İstədim qarğıyam taleyi, baxtı,
Dilim dönmədi ki, dönmədi, neynim.
M. İlqarın şeirlərində doğulub boya-başa çatdığı Qazax bölgəsinin, İncə dərəsinin təbii gözəllikləri, dağı-dərəsi, çayı-bulağı, gülü-bülbülü, mərd və səxavətli insanları dil açıb danışır, bu bölgə timsalında ana vətənimiz Azərbaycanın könül oxşayan mənzərələri, tarixi inkişaf yolu, dünəni, bu günü və sabahı boy göstərir.
Gecikmişəm görüşünə nə vaxtdı,
Gələmmirəm, İncə dərəm, incimə.
Kədərinə, gülüşünə nə vaxtdı
Bələnmirəm, İncə dərəm, incimə.
Ölüb dirilirəm min illərdi ki,
Ölüm göstərirsən nə mənə, Tanrım?
Məmməd İlqarın könül rübabı nə qədər incə və kövrək duyğulara köklənsə də, o, son 30 ildə xalqımızın başına gətirilən tarixi faciələrə, siyasi-ictimai çalxantılara da biganə qala bilmir, yeri gəldikcə, ölkədə və dünyada baş verən olaylara həssas şair münasibətini də ortaya qoyur.
Vətən, başa çox iş
Baş əymə, başın sağ olsun.
Biz ölməyə doğuluruq,
Torpağın, daşın sağ olsun.
Tanrım, sən bilərsən, nədi bu xalqın
Niyyəti bir olur, işi bir olmur?..
Beş-üç müşkülünün həlli yolunda
Üçü bir olursa, beşi bir olmur.
M.İlqar çağdaş dövrümüzün daha çox təcnis ustası kimi tanınıb. Onun təcnisləri Sarı aşıqdan, Dədə Ələsgərdən baş alıb gələn cinas şeirimizin özəl bir səhifəsi, ayrıca bir dönəmi kimi qeyd olunmalıdır. Şairin bir-birindən fərqli, orijinal və rəngarəng cinaslar üzərində qurulmuş axıcı, oxunaqlı və yadda qalan təcnislərində ana dilimizin – Azərbaycan türkcəsinin sanki yeni qatları açılır, daha dərinlərdəki şəhdi-şəkəri, neçə yüzillərin ardından baş alıb gələn daxili enerjisi üzə çıxır.
İlahi, belə də gözəl olarmı? –
Kimdi qələm çəkən, nə gözəl çəkir.
Üz-üzə, göz-gözə sehrlənmişik,
Nə mən göz çəkirəm, nə göz əlçəkir.
Ən gözəl dərdimsən dərdlər içində,
Dərdindən düşmüşəm dərdə mən, gözəl.
Dərd gözəl çəkilir, – əgər gözəlsə,
Gözəl dərd diləsən, dərdəm, – ən gözəl.
Məmməd İlqar dilin başına dolanan, nazını çəkən, sözü mum kimi əridib oynadan, çevirib-çöndərib istədiyi şəklə salan, adi və sadə sözlərin qəribə düzülüş və sıralanmasından qeyri-adi mənalar yaradan, könülləri oxşayıb ruhları incəldən gözəlləmələr müəllifi bənzərsiz şairlərimizdən biridir. Biz ona dünyaya gəldiyi bu gözəl gündə uca Tanrıdan yalnız can sağlığı, könül xoşluğu və əmin-amanlıq diləyir, hələ neçə on illər bu cür həzin, kövrək və incə şeirlər-qoşqular yazmasını arzu edirik. Canınız sağ, zehniniz aydın, ürəyiniz təpərli, sözünüz kəsərli olsun, Şair!
Hörmətlə:
Zəkulla BAYRAMLI,
Bütöv Azərbaycan Ocaqları başqanının humanitar məsələlər üzrə müavini, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Bakı, 23 fevral 2021-ci il
Baxış sayı: 868
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 25-02-2021 01:04 | Bölmə: Ədəbiyyat
M.İlqar klassik şairlərimizdən: Həsənoğlu, Nəsimi, Xətayi, Füzuli, yeni dövrün sənətkarları: Vidadi, Vaqif, Zakir kimi söz ustalarının və aşıq ədəbiyyatımızın ölməz nümayəndələri: Qurbani, Sarı aşıq, Xəstə Qasım, Qaracaoğlan, Dədə Ələsgər kimi söz xiridarlarının sənət qovşağında yazıb-yaradan son mogikanlardandır, – desək, yanılmarıq.
Onun şeirlərində kökü əsrlərin o başına gedib çıxan Orxon-Yenisey daşlarında saxlanan ilkin şeir örnəklərinin, “Divani-lüğətit-türk”də dövrümüzə gəlib çatan neçə qoşquların, Dədəm Qorqudun kitabındakı məhəbbət və qəhrəmanlıq nəğmələrinin doğma nəfəsi, yovşan ətirli təravəti duyulur.
“Bəri gəlgil, başım baxtı, evim taxtı, evdən çıxıb yürüyəndə sərv boylum” kimi gözəlləməni xatırladan, təbii və səmimi yaşantılardan yoğrulmuş bir-birindən gözəl və fərqli misralar, bəndlər, qoşma və təcnislər Məmməd İlqarın poeziya gülşənində çox-çoxdur.
Ha çaldım könlümün bu təşnə vaxtı,
Sazım dinmədi ki, dinmədi, neynim.
İstədim qarğıyam taleyi, baxtı,
Dilim dönmədi ki, dönmədi, neynim.
M. İlqarın şeirlərində doğulub boya-başa çatdığı Qazax bölgəsinin, İncə dərəsinin təbii gözəllikləri, dağı-dərəsi, çayı-bulağı, gülü-bülbülü, mərd və səxavətli insanları dil açıb danışır, bu bölgə timsalında ana vətənimiz Azərbaycanın könül oxşayan mənzərələri, tarixi inkişaf yolu, dünəni, bu günü və sabahı boy göstərir.
Gecikmişəm görüşünə nə vaxtdı,
Gələmmirəm, İncə dərəm, incimə.
Kədərinə, gülüşünə nə vaxtdı
Bələnmirəm, İncə dərəm, incimə.
Ölüb dirilirəm min illərdi ki,
Ölüm göstərirsən nə mənə, Tanrım?
Məmməd İlqarın könül rübabı nə qədər incə və kövrək duyğulara köklənsə də, o, son 30 ildə xalqımızın başına gətirilən tarixi faciələrə, siyasi-ictimai çalxantılara da biganə qala bilmir, yeri gəldikcə, ölkədə və dünyada baş verən olaylara həssas şair münasibətini də ortaya qoyur.
Vətən, başa çox iş
Baş əymə, başın sağ olsun.
Biz ölməyə doğuluruq,
Torpağın, daşın sağ olsun.
Tanrım, sən bilərsən, nədi bu xalqın
Niyyəti bir olur, işi bir olmur?..
Beş-üç müşkülünün həlli yolunda
Üçü bir olursa, beşi bir olmur.
M.İlqar çağdaş dövrümüzün daha çox təcnis ustası kimi tanınıb. Onun təcnisləri Sarı aşıqdan, Dədə Ələsgərdən baş alıb gələn cinas şeirimizin özəl bir səhifəsi, ayrıca bir dönəmi kimi qeyd olunmalıdır. Şairin bir-birindən fərqli, orijinal və rəngarəng cinaslar üzərində qurulmuş axıcı, oxunaqlı və yadda qalan təcnislərində ana dilimizin – Azərbaycan türkcəsinin sanki yeni qatları açılır, daha dərinlərdəki şəhdi-şəkəri, neçə yüzillərin ardından baş alıb gələn daxili enerjisi üzə çıxır.
İlahi, belə də gözəl olarmı? –
Kimdi qələm çəkən, nə gözəl çəkir.
Üz-üzə, göz-gözə sehrlənmişik,
Nə mən göz çəkirəm, nə göz əlçəkir.
Ən gözəl dərdimsən dərdlər içində,
Dərdindən düşmüşəm dərdə mən, gözəl.
Dərd gözəl çəkilir, – əgər gözəlsə,
Gözəl dərd diləsən, dərdəm, – ən gözəl.
Məmməd İlqar dilin başına dolanan, nazını çəkən, sözü mum kimi əridib oynadan, çevirib-çöndərib istədiyi şəklə salan, adi və sadə sözlərin qəribə düzülüş və sıralanmasından qeyri-adi mənalar yaradan, könülləri oxşayıb ruhları incəldən gözəlləmələr müəllifi bənzərsiz şairlərimizdən biridir. Biz ona dünyaya gəldiyi bu gözəl gündə uca Tanrıdan yalnız can sağlığı, könül xoşluğu və əmin-amanlıq diləyir, hələ neçə on illər bu cür həzin, kövrək və incə şeirlər-qoşqular yazmasını arzu edirik. Canınız sağ, zehniniz aydın, ürəyiniz təpərli, sözünüz kəsərli olsun, Şair!
Hörmətlə:
Zəkulla BAYRAMLI,
Bütöv Azərbaycan Ocaqları başqanının humanitar məsələlər üzrə müavini, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Bakı, 23 fevral 2021-ci il
Baxış sayı: 868
Bölməyə aid digər xəbərlər
18-04-2025, 00:01
Miraslan Rasimi də itirdik-Namiq MƏMMƏDLİ
16-04-2025, 23:50
Ədalət Əroğlunun doğum gününü təbrik edirəm!
16-04-2025, 22:31
Şair və ədəbiyyatşünas Konstantin Kedrov vəfat edib
9-04-2025, 09:10
Qahirədə seminar: Azərbaycan alimləri ərəb dilinin inkişafına böyük töhfələr veriblər
17-03-2025, 11:15
MƏZARSIZ QƏHRƏMAN-Xaqani Abbasəli ÖZTÜRK
16-03-2025, 02:44
Sumqayıtda şair Məmməd İlqarın 75 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
12-03-2025, 22:08
Elmin təhsilə inteqrasiyası istiqamətində növbəti mühazirə oxunub
2-03-2025, 22:59
Sumqayıt şəhərində Natəvan Dəmirçioğlunun "Açar" romanının təqdimatı keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
25-02-2025, 13:05
Sumqayıt şəhərində deputatın kitabının təqdimatı keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
19-02-2025, 22:17
Sumqayıtda şair Asif Asimanın 70 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOROLAR
19-02-2025, 09:01
Nəcibliyi, ziyalılığı ilə hər kəsin sevgisini qazanan işıqlı insan
9-02-2025, 21:49
Şeirlər- İSMAYIL MƏRCANLI İMANZADƏ
1-02-2025, 23:22
Xalidə Nurayı TƏBRİK EDİRİK!
23-12-2024, 15:46
Səbuhi Zamanın “Adamın Dibi” adlı kitabı işıq üzü gördü
15-12-2024, 14:33
Yazıçı Samir İmanovun "Arzularımın rəqsi" adlı kitabının təqdimat mərasimi keçirilib
13-11-2024, 23:46
Görkəmli Türk Ədibi Sərhəd Kabaklı-Vüqar Əhməd
1-11-2024, 13:16
Sumqayıt şəhərinin 75 illiyinə həsr olunmuş ədəbi-bədii gecə keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
30-10-2024, 21:46
Rusiyanın əməkdar artisti Kazbek Suanov dünyasını dəyişib
26-10-2024, 18:55
Tanzaniyada Puşkinin abidəsinin açılışı olub, nağılları isə suahili dilində nəşr olunub
16-10-2024, 10:02
Naxçıvan ədəbi mühitinin seçilən nümayəndəsi Hüseyn Razinin 100 illiyinə layiqli töhfə
12-10-2024, 20:45
Naxçıvanda xarici tədqiqatçıların iştirakı ilə arxeoloji kəşfiyyat işləri aparılır
12-10-2024, 19:55
Azərbaycan Universitetində Mirzə Ələkbər Sabir irsi və ədəbi dilə həsr olunmuş tədbir keçirilib
12-10-2024, 10:47
Ədəbiyyat müəllimi erotik fotolara görə töhmət alıb
28-09-2024, 21:57
Onu "Türk dünyasının sevilən qızı" adlandırırdılar
28-09-2024, 21:51
Vüqar Əhməd: "Allahımızın üzü dönüb"
2-08-2024, 14:53
Mirzə Ələkbər Sabir Fondu yeni layihənin icrasına başlayıb
1-08-2024, 13:22
“Cəfər Cabbarlı - ədəbiyyatımızın böyük sənət fədaisi” adlı layihənin icrasına başlanılıb
12-06-2024, 23:33
Professor Mahirə Hüseynova Turan Elmlər Akademiyasının akademiki seçilib
9-06-2024, 15:53
"Zəfəri yaşadanlar” kitabının təqdimat mərasimindən-VİDEO+FOTOLAR
6-06-2024, 14:52
Sumqayıtda Mikayıl Müşfiqin anım mərasimi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
1-05-2024, 21:08
Rusiya yazıçılarının kitablarının 170-dən çox nadir nəşri Avropa kitabxanalarından yoxa çıxıb
27-04-2024, 00:42
ƏZƏL-AXIR SÖZ QALACAQ DÜNYADA
26-04-2024, 11:47
AMEA NİZAMİ GƏNCƏVİ ADINA İNSTİTUTUN 90 İLLİYİ
19-04-2024, 12:41
"SUMQAYIT! ƏBƏDİ YAŞA" LAYİHƏSİ mərhum şair Sabir Sarvana həsr olunmuşdu
17-04-2024, 21:58
ADPU-nun Beynəlxalq əlaqələr üzrə prorektoru Mahirə Hüseynova Dünya Söz Akademiyasının fəxri akademik üzvü seçilib
28-03-2024, 23:35
ZİYALI ÖMRÜNÜN AKKORDLARI...
26-03-2024, 14:48
Şeirlər-İSMAYIL MƏRCANLI İMANZADƏ
7-03-2024, 23:27
VÜQAR,ƏHMƏD TÜRKSOY- UN QIZIL MEDALI İLƏ TƏLTİF OLUNUB
7-03-2024, 23:12
Kostomarov "Qanqster Peterburq" serialından mahnı oxudu
11-02-2024, 00:49
Sumqayıtda şair Sabir Yusifoğlunun xatirə gecəsi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
30-01-2024, 14:54
Dramaturq Aleksandr Gelmanı avtomobil vurub
26-12-2023, 20:56
Jurnalist və yazıçı Valeri Şamşurin vəfat edib
21-12-2023, 23:29
BACI İTİRMİŞƏM-VÜQAR ƏHMƏD