03:20 / 26-04-2024
Sumqayıtın 75 illiyi ilə bağlı 44 günlük Vətən müharibəsinin şəhidlərinə həsr olunmuş xatirə gecəsi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
23:33 / 25-04-2024
NYT: ABŞ Kiyevin Krımı ATACMS ilə vura biləcəyini etiraf etdi
23:28 / 25-04-2024
ABŞ Rusiya Federasiyasına hərbi tədarükün asanlaşdırılmasına görə Çin banklarına qarşı sanksiyalar tətbiq etməyə hazırdır
22:41 / 25-04-2024
Peskov: "Rusiya Federasiyasının hökuməti və biznesi arasında dialoq davam edəcək, may-iyun üçün iş planları var"
22:35 / 25-04-2024
Kreml: Putin aprelin 26-da Sankt-Peterburqda Qanunvericilər Şurasında çıxış edəcək
22:27 / 25-04-2024
Stoltenberq: "ABŞ və Aİ Ukraynaya lazımi dəstəyi vermədi"
22:24 / 25-04-2024
Şoyqu Astanaya ŞƏT-ə üzv ölkələrin Müdafiə Nazirliyi rəhbərlərinin görüşü üçün gəlib
22:05 / 25-04-2024
"Soçi" futbolçuları "Axmat"la oyundan əvvəl zəhərlənib
21:56 / 25-04-2024
Kirbi: "Ukrayna üçün bəzi silahlar bir neçə günə Polşadan gətiriləcək"
21:45 / 25-04-2024
Polşa prokurorluğu: ekspertizalar Kaçinskinin təyyarəsində partlayış faktını təsdiqləməyib
21:37 / 25-04-2024
Yamayka Britaniya hökmranlığından ayrılmağı planlaşdırır
21:30 / 25-04-2024
WADA çinli üzgüçülərin işində iştirak etmək üçün müstəqil prokurora müraciət edib
21:09 / 25-04-2024
VDNKh-da “Rusiya” sərgi-forumunu 11 milyondan çox insan ziyarət edib
21:03 / 25-04-2024
"BI": Britaniya "Paveway" idarə olunan bombalarını Ukraynaya təhvil verəcək
20:39 / 25-04-2024
Rusiya diplomatlarının "Mauthauzen" həbs düşərgəsində anım mərasimində iştirakdan imtina edilib
20:33 / 25-04-2024
Putin may ayında Çinə səfər etməyi planlaşdırdığını bildirib
20:11 / 25-04-2024
Nalçikdə iki İD üzvü həbs edilib
20:07 / 25-04-2024
Patruşev: "Qeyri-qanuni miqrasiya terror təhlükələri ilə sıx bağlıdır"
20:01 / 25-04-2024
“Şençjou-18”kosmik gəmisi orbital stansiyaya yaxınlaşır
19:55 / 25-04-2024
Rusiya səfiri: "İsveçrədə Ukrayna sammiti səs-küylü və boş piar kampaniyasına çevriləcək
19:50 / 25-04-2024
“Rostov” Ronaldonun qolu sayəsində “Ural”ı məğlub edib
19:47 / 25-04-2024
Ukrayna mərmisi çoxmərtəbəli yaşayış binasına düşüb
01:51 / 25-04-2024
Şəhid Elvin Həsənovun mövludu olub-VİDEO+FOTOLAR
23:52 / 24-04-2024
Fransada Olimpiadada terror aktı planlaşdıran yeniyetmə saxlanılıb
22:59 / 24-04-2024
Moskva vilayəti hökumətinin keçmiş sədr müavini rüşvət almaqda şübhəli bilinərək saxlanılıb
22:31 / 24-04-2024
İlon Mask əmindir ki, gec-tez Qərbdə vətəndaş müharibəsi başlayacaq
22:24 / 24-04-2024
Bayden: "ABŞ bir neçə saat ərzində Ukraynaya silah tədarükünü bərpa edəcək"
22:20 / 24-04-2024
Dudayev: "Kadırov həddindən artıq güc, sağlamlıq və enerji ilə xəstədir"
22:15 / 24-04-2024
Üç rusiyalı boksçu Avro-2024-də medallara zəmanət verib
22:11 / 24-04-2024
Komi məhkəməsi Kasparov və Qudkovu qiyabi həbs edib
22:07 / 24-04-2024
FSB Tambovda terror aktı hazırlayan diversantı saxlayıb
21:55 / 24-04-2024
Azərbaycan-Rusiya iqtisadi əlaqələrinin uğurları-Aybəniz Rüstəmova
21:45 / 24-04-2024
Lukaşenko bildirib ki, o, heç vaxt oğru olmayıb və övladlarına buna imkan verməyəcək
21:41 / 24-04-2024
Podnosova: "2023-cü ildə 39 milyon məhkəmə işinə baxılıb"
21:35 / 24-04-2024
Rusiyanın məhkəmə sistemində ciddi dəyişikliklər olmayacaq
21:32 / 24-04-2024
Pentaqon ATACMS raketlərinin Ukraynaya verildiyini təsdiqləyib
16:00 / 24-04-2024
Ukrayna Avropa Komissiyasından 1,5 milyard avro alıb
15:52 / 24-04-2024
"Spartak"ın sabiq baş məşqçisi Tedesko "Milan"ın qısa siyahısına daxil olub
Tanınmış şairimiz Məmməd İlqarın 71 yaşı tamam oldu
Tarix: 25-02-2021 01:04 | Bölmə: Ədəbiyyat
M.İlqar klassik şairlərimizdən: Həsənoğlu, Nəsimi, Xətayi, Füzuli, yeni dövrün sənətkarları: Vidadi, Vaqif, Zakir kimi söz ustalarının və aşıq ədəbiyyatımızın ölməz nümayəndələri: Qurbani, Sarı aşıq, Xəstə Qasım, Qaracaoğlan, Dədə Ələsgər kimi söz xiridarlarının sənət qovşağında yazıb-yaradan son mogikanlardandır, – desək, yanılmarıq.
Onun şeirlərində kökü əsrlərin o başına gedib çıxan Orxon-Yenisey daşlarında saxlanan ilkin şeir örnəklərinin, “Divani-lüğətit-türk”də dövrümüzə gəlib çatan neçə qoşquların, Dədəm Qorqudun kitabındakı məhəbbət və qəhrəmanlıq nəğmələrinin doğma nəfəsi, yovşan ətirli təravəti duyulur.
“Bəri gəlgil, başım baxtı, evim taxtı, evdən çıxıb yürüyəndə sərv boylum” kimi gözəlləməni xatırladan, təbii və səmimi yaşantılardan yoğrulmuş bir-birindən gözəl və fərqli misralar, bəndlər, qoşma və təcnislər Məmməd İlqarın poeziya gülşənində çox-çoxdur.
Ha çaldım könlümün bu təşnə vaxtı,
Sazım dinmədi ki, dinmədi, neynim.
İstədim qarğıyam taleyi, baxtı,
Dilim dönmədi ki, dönmədi, neynim.
M. İlqarın şeirlərində doğulub boya-başa çatdığı Qazax bölgəsinin, İncə dərəsinin təbii gözəllikləri, dağı-dərəsi, çayı-bulağı, gülü-bülbülü, mərd və səxavətli insanları dil açıb danışır, bu bölgə timsalında ana vətənimiz Azərbaycanın könül oxşayan mənzərələri, tarixi inkişaf yolu, dünəni, bu günü və sabahı boy göstərir.
Gecikmişəm görüşünə nə vaxtdı,
Gələmmirəm, İncə dərəm, incimə.
Kədərinə, gülüşünə nə vaxtdı
Bələnmirəm, İncə dərəm, incimə.
Ölüb dirilirəm min illərdi ki,
Ölüm göstərirsən nə mənə, Tanrım?
Məmməd İlqarın könül rübabı nə qədər incə və kövrək duyğulara köklənsə də, o, son 30 ildə xalqımızın başına gətirilən tarixi faciələrə, siyasi-ictimai çalxantılara da biganə qala bilmir, yeri gəldikcə, ölkədə və dünyada baş verən olaylara həssas şair münasibətini də ortaya qoyur.
Vətən, başa çox iş
Baş əymə, başın sağ olsun.
Biz ölməyə doğuluruq,
Torpağın, daşın sağ olsun.
Tanrım, sən bilərsən, nədi bu xalqın
Niyyəti bir olur, işi bir olmur?..
Beş-üç müşkülünün həlli yolunda
Üçü bir olursa, beşi bir olmur.
M.İlqar çağdaş dövrümüzün daha çox təcnis ustası kimi tanınıb. Onun təcnisləri Sarı aşıqdan, Dədə Ələsgərdən baş alıb gələn cinas şeirimizin özəl bir səhifəsi, ayrıca bir dönəmi kimi qeyd olunmalıdır. Şairin bir-birindən fərqli, orijinal və rəngarəng cinaslar üzərində qurulmuş axıcı, oxunaqlı və yadda qalan təcnislərində ana dilimizin – Azərbaycan türkcəsinin sanki yeni qatları açılır, daha dərinlərdəki şəhdi-şəkəri, neçə yüzillərin ardından baş alıb gələn daxili enerjisi üzə çıxır.
İlahi, belə də gözəl olarmı? –
Kimdi qələm çəkən, nə gözəl çəkir.
Üz-üzə, göz-gözə sehrlənmişik,
Nə mən göz çəkirəm, nə göz əlçəkir.
Ən gözəl dərdimsən dərdlər içində,
Dərdindən düşmüşəm dərdə mən, gözəl.
Dərd gözəl çəkilir, – əgər gözəlsə,
Gözəl dərd diləsən, dərdəm, – ən gözəl.
Məmməd İlqar dilin başına dolanan, nazını çəkən, sözü mum kimi əridib oynadan, çevirib-çöndərib istədiyi şəklə salan, adi və sadə sözlərin qəribə düzülüş və sıralanmasından qeyri-adi mənalar yaradan, könülləri oxşayıb ruhları incəldən gözəlləmələr müəllifi bənzərsiz şairlərimizdən biridir. Biz ona dünyaya gəldiyi bu gözəl gündə uca Tanrıdan yalnız can sağlığı, könül xoşluğu və əmin-amanlıq diləyir, hələ neçə on illər bu cür həzin, kövrək və incə şeirlər-qoşqular yazmasını arzu edirik. Canınız sağ, zehniniz aydın, ürəyiniz təpərli, sözünüz kəsərli olsun, Şair!
Hörmətlə:
Zəkulla BAYRAMLI,
Bütöv Azərbaycan Ocaqları başqanının humanitar məsələlər üzrə müavini, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Bakı, 23 fevral 2021-ci il
Baxış sayı: 648
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 25-02-2021 01:04 | Bölmə: Ədəbiyyat
M.İlqar klassik şairlərimizdən: Həsənoğlu, Nəsimi, Xətayi, Füzuli, yeni dövrün sənətkarları: Vidadi, Vaqif, Zakir kimi söz ustalarının və aşıq ədəbiyyatımızın ölməz nümayəndələri: Qurbani, Sarı aşıq, Xəstə Qasım, Qaracaoğlan, Dədə Ələsgər kimi söz xiridarlarının sənət qovşağında yazıb-yaradan son mogikanlardandır, – desək, yanılmarıq.
Onun şeirlərində kökü əsrlərin o başına gedib çıxan Orxon-Yenisey daşlarında saxlanan ilkin şeir örnəklərinin, “Divani-lüğətit-türk”də dövrümüzə gəlib çatan neçə qoşquların, Dədəm Qorqudun kitabındakı məhəbbət və qəhrəmanlıq nəğmələrinin doğma nəfəsi, yovşan ətirli təravəti duyulur.
“Bəri gəlgil, başım baxtı, evim taxtı, evdən çıxıb yürüyəndə sərv boylum” kimi gözəlləməni xatırladan, təbii və səmimi yaşantılardan yoğrulmuş bir-birindən gözəl və fərqli misralar, bəndlər, qoşma və təcnislər Məmməd İlqarın poeziya gülşənində çox-çoxdur.
Ha çaldım könlümün bu təşnə vaxtı,
Sazım dinmədi ki, dinmədi, neynim.
İstədim qarğıyam taleyi, baxtı,
Dilim dönmədi ki, dönmədi, neynim.
M. İlqarın şeirlərində doğulub boya-başa çatdığı Qazax bölgəsinin, İncə dərəsinin təbii gözəllikləri, dağı-dərəsi, çayı-bulağı, gülü-bülbülü, mərd və səxavətli insanları dil açıb danışır, bu bölgə timsalında ana vətənimiz Azərbaycanın könül oxşayan mənzərələri, tarixi inkişaf yolu, dünəni, bu günü və sabahı boy göstərir.
Gecikmişəm görüşünə nə vaxtdı,
Gələmmirəm, İncə dərəm, incimə.
Kədərinə, gülüşünə nə vaxtdı
Bələnmirəm, İncə dərəm, incimə.
Ölüb dirilirəm min illərdi ki,
Ölüm göstərirsən nə mənə, Tanrım?
Məmməd İlqarın könül rübabı nə qədər incə və kövrək duyğulara köklənsə də, o, son 30 ildə xalqımızın başına gətirilən tarixi faciələrə, siyasi-ictimai çalxantılara da biganə qala bilmir, yeri gəldikcə, ölkədə və dünyada baş verən olaylara həssas şair münasibətini də ortaya qoyur.
Vətən, başa çox iş
Baş əymə, başın sağ olsun.
Biz ölməyə doğuluruq,
Torpağın, daşın sağ olsun.
Tanrım, sən bilərsən, nədi bu xalqın
Niyyəti bir olur, işi bir olmur?..
Beş-üç müşkülünün həlli yolunda
Üçü bir olursa, beşi bir olmur.
M.İlqar çağdaş dövrümüzün daha çox təcnis ustası kimi tanınıb. Onun təcnisləri Sarı aşıqdan, Dədə Ələsgərdən baş alıb gələn cinas şeirimizin özəl bir səhifəsi, ayrıca bir dönəmi kimi qeyd olunmalıdır. Şairin bir-birindən fərqli, orijinal və rəngarəng cinaslar üzərində qurulmuş axıcı, oxunaqlı və yadda qalan təcnislərində ana dilimizin – Azərbaycan türkcəsinin sanki yeni qatları açılır, daha dərinlərdəki şəhdi-şəkəri, neçə yüzillərin ardından baş alıb gələn daxili enerjisi üzə çıxır.
İlahi, belə də gözəl olarmı? –
Kimdi qələm çəkən, nə gözəl çəkir.
Üz-üzə, göz-gözə sehrlənmişik,
Nə mən göz çəkirəm, nə göz əlçəkir.
Ən gözəl dərdimsən dərdlər içində,
Dərdindən düşmüşəm dərdə mən, gözəl.
Dərd gözəl çəkilir, – əgər gözəlsə,
Gözəl dərd diləsən, dərdəm, – ən gözəl.
Məmməd İlqar dilin başına dolanan, nazını çəkən, sözü mum kimi əridib oynadan, çevirib-çöndərib istədiyi şəklə salan, adi və sadə sözlərin qəribə düzülüş və sıralanmasından qeyri-adi mənalar yaradan, könülləri oxşayıb ruhları incəldən gözəlləmələr müəllifi bənzərsiz şairlərimizdən biridir. Biz ona dünyaya gəldiyi bu gözəl gündə uca Tanrıdan yalnız can sağlığı, könül xoşluğu və əmin-amanlıq diləyir, hələ neçə on illər bu cür həzin, kövrək və incə şeirlər-qoşqular yazmasını arzu edirik. Canınız sağ, zehniniz aydın, ürəyiniz təpərli, sözünüz kəsərli olsun, Şair!
Hörmətlə:
Zəkulla BAYRAMLI,
Bütöv Azərbaycan Ocaqları başqanının humanitar məsələlər üzrə müavini, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Bakı, 23 fevral 2021-ci il
Baxış sayı: 648
Bölməyə aid digər xəbərlər
19-04-2024, 12:41
"SUMQAYIT! ƏBƏDİ YAŞA" LAYİHƏSİ mərhum şair Sabir Sarvana həsr olunmuşdu
17-04-2024, 21:58
ADPU-nun Beynəlxalq əlaqələr üzrə prorektoru Mahirə Hüseynova Dünya Söz Akademiyasının fəxri akademik üzvü seçilib
28-03-2024, 23:35
ZİYALI ÖMRÜNÜN AKKORDLARI...
26-03-2024, 14:48
Şeirlər-İSMAYIL MƏRCANLI İMANZADƏ
7-03-2024, 23:27
VÜQAR,ƏHMƏD TÜRKSOY- UN QIZIL MEDALI İLƏ TƏLTİF OLUNUB
7-03-2024, 23:12
Kostomarov "Qanqster Peterburq" serialından mahnı oxudu
11-02-2024, 00:49
Sumqayıtda şair Sabir Yusifoğlunun xatirə gecəsi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
30-01-2024, 14:54
Dramaturq Aleksandr Gelmanı avtomobil vurub
26-12-2023, 20:56
Jurnalist və yazıçı Valeri Şamşurin vəfat edib
21-12-2023, 23:29
BACI İTİRMİŞƏM-VÜQAR ƏHMƏD
19-12-2023, 15:51
“Ərəb mənbələrində azərbaycanlı alim və ədiblər (VII-XVII əsrlər)” adlı kitab nəşr olunub
19-12-2023, 15:05
Təhlükəsizlik qüvvələri Akuninin kitablarını nəşr edən nəşriyyata gəlib
30-11-2023, 23:25
BİR ŞAİR YAŞAYIR MİNGƏÇEVİRDƏ...
28-11-2023, 16:41
Ankarada Sadiq Qurbanovun kitabının təqdimatı olub – FOTO
27-11-2023, 10:45
İrlandiyalı Pol Linç 2023-cü il üçün "Man Booke"r mükafatını qazandı
1-11-2023, 11:19
Buninin qardaşı qızı 100 yaşında dünyasını dəyişib
18-10-2023, 21:25
ŞAİRİN OXUCULAR QARŞISINDA POETİK HESABATI
16-10-2023, 14:46
Əlyazma kolleksiyaları oxuculara virtual təqdim olunur
15-10-2023, 22:09
Şair və rəssam Qavriil Lubnin vəfat edib
4-10-2023, 20:34
“Heydər Əliyev: tariximizdə və taleyimizdə” kitabının təqdimatı olub
24-09-2023, 20:54
AMEA Naxçıvan Bölməsində Məhəmmədhüseyn Şəhriyara həsr olunmuş konfrans
22-09-2023, 21:09
Qərbi Azərbaycan haqqında kitabın və sosioloji-tədqiqatın nəticələri ilə bağlı hesabatın təqdimatı keçirilib
13-09-2023, 15:11
Seyfəddin Dağlının “Gəcil qapısı” pomanının təqdimatı Keçirilib
10-09-2023, 00:17
“Heydər Əliyev ideyaları və müasir dövr” respublika elmi konfransının materialları çapdan çıxıb
3-09-2023, 22:18
YAZARLAR MƏDƏNİYYƏT İŞÇİLƏRİNİ MƏFTUN ETDİLƏR
15-08-2023, 00:28
ƏBÜLFƏT HƏSƏNOĞLU-ŞEİRLƏR
8-08-2023, 18:16
Vəfat etmiş tərcüməçi və yazıçı Leonid Volodarski
7-08-2023, 22:22
Uşaq kitablarının illüstratoru Nikolay Ustinov vəfat edib
13-07-2023, 14:50
“Naxçıvan paremioloji vahidləri: deyimlər, atalar sözləri və məsəllər” kitabının təqdimatı keçirilib
10-07-2023, 19:57
O, HEYDƏR DÜHASIDIR-Ramiz QASIMOV
7-07-2023, 22:48
QHT Azərbaycanın klassik və müasir ədəbiyyatını təbliğ edəcək
30-06-2023, 23:49
Həmişə sizinlə olan cəhənnəm-Əkbər Qoşalı
28-06-2023, 20:10
İSMAYIL İMANZADƏNİN UŞAQ ŞEİRLƏRİNDƏN İBARƏT “HƏR ÇƏMƏNDƏN BİR ÇİÇƏK” KİTABINA ÖN SÖZ-ADİLƏ NƏZƏROVA
23-06-2023, 20:44
Baş Prokurorluq tərəfindən "Özəl sektorda anti-korrupsiya standartları" mövzusuna həsr olunmuş kitab hazırlanıb
22-06-2023, 22:44
TANINMIŞ ALİMİN “HEYDƏR ƏLİYEV SİYASƏTİ: TARİX VƏ MÜASİRLİK” MONOQRAFİYASI NƏŞR EDİLİB-Ramiz Qasımov
22-06-2023, 22:37
AMEA-nın Naxçıvan Bölməsində kitab təqdimatı olub
10-06-2023, 20:04
AMEA-nın Naxçıvan Bölməsində kitab təqdimatı olub
27-05-2023, 22:21
Detektiv yazar Elbrus Kəlbiyevlə görüş keçirilib
24-05-2023, 00:22
Qərbi Azərbaycanın mədəni-ədəbi mühitinə həsr edilmiş elmi konfrans olub
19-05-2023, 19:17
Nizami Gəncəvi Dühası-Anar Rzayev
18-05-2023, 20:14
“Axtarışlar” jurnalının yeni nömrəsi nəşrdən çıxıb
17-05-2023, 19:52
“Naxçıvanın əlyazmalar xəzinəsi” kitabı nəşr olunub
16-05-2023, 21:02
Yeni nəşr olunmuş iki monoqrafiyanın təqdimatı olub
5-05-2023, 21:54
Əhliman Ərəfsəli doğma kəndində yad edilib
5-05-2023, 21:38
“Elmi əsərlər”in yeni nömrəsi çapdan çıxıb
5-05-2023, 20:34
Əhməd Cavadın Vətən idealı-Ramiz QASIMOV
1-05-2023, 21:21
KAMAL CAMALOV TƏDQİQATÇILIQ VƏ NATİQLİK MƏHARƏTİİLƏ SEÇİLƏN TƏDQİQATÇI ALİMDİR-Əbülfət Pələngov