Bütün xəbərlər
Çin alimləri Ayın mantiyasının yenidən əriməsi əlamətləri aşkar ediblər
Tarix: 10-07-2025 22:46 | Bölmə: Dünya

Peykin cənub hissəsində nəhəng Cənubi Qütb-Aitken kraterini tərk edən asteroidin düşməsi nəticəsində Ayın mantiyasının bir hissəsi onun mövcudluğunun ilk dövrlərində yenidən ərimiş ola bilər.

Sabaha-inamla.az rus mətbuatına istinadən xəbər verir ki,  bu barədə Çin Elmlər Akademiyasının baş qərargahı məlumat yayıb.
Alimlər bu qənaətə “Çanqe-6” missiyası tərəfindən Yerə çatdırılan qədim Ay vulkanik bazaltlarının nümunələrinin izotop analizindən sonra gəliblər. Onlar nümunələrdə "uyğun olmayan" elementlərin rekord dərəcədə aşağı nisbətlərini tapdılar.
“Bu, Ayın qədim mantiyasını əmələ gətirən süxurların ilkin olaraq bu atomlardan bir neçəsinin olduğunu və ya Ayın səthində ən böyük krateri yaradan asteroidin düşməsindən sonra onların yenidən əridildiyini deməyə əsas verir”, - nəşr yazır.
Mütəxəssislər izah ediblər ki, bu cür fərqlərin səbəblərindən biri kimyəvi tərkibindəki fərq, həmçinin Ayın görünən və uzaq tərəfindən ilkin Ay mantiyasının əmələ gəlməsi və bərkiməsi prosesi ola bilər. Xüsusilə alimlər hesab edirlər ki, tədqiq olunan bazaltlar asteroid və ya protoplanetar cismin düşməsi nəticəsində Ay mantiyasının yuxarı təbəqələrinin tamamilə yenidən əriməsi nəticəsində neodim, samarium, stronsium və niobiumun qeyri-sabit izotoplarını itiriblər. Mütəxəssislər bunun təxminən 4,2-4,3 milyard il əvvəl baş verdiyini irəli sürürlər.
Eyni zamanda, tədqiqatçılar istisna etmirlər ki, Ay mantiyasının bir hissəsi əvvəlcə "uyğun olmayan" elementlərdən məhrum olan oxşar süxurlardan yarana bilərdi. Bu, mütəxəssislərin peykin formalaşması prosesi haqqında mövcud anlayışını əhəmiyyətli dərəcədə dəyişir.
Daha əvvəl Rusiya Elmlər Akademiyasının Kosmik Tədqiqatlar İnstitutunun elmi direktoru Lev Zeleni demişdi ki, Ayda ilk kolonistlər tədqiqat üçün çox güclü enerji mənbələrinə ehtiyac duyacaqlar.



Baxış sayı: 26


Bölməyə aid digər xəbərlər