13:33 / 21-11-2024
ÇXR nümayəndə heyətinin üzvü Vladivostokda həmkarlarından pul və pasport oğurlayaraq yoxa çıxıb
13:28 / 21-11-2024
Çin Xarici İşlər Nazirliyi: ABŞ nüvə silahının rolunu artırıb və hərbi qarşıdurmanı gücləndirib
13:22 / 21-11-2024
Moldova təhlükəsizlik qüvvələri Qaqauziya rəhbərinin müavininin evində axtarış aparır
13:15 / 21-11-2024
XİN: Rusiya Federasiyası Abxaziyada hakimiyyətlə müxalifət arasında olan razılaşmaları nəzərə alıb
13:11 / 21-11-2024
Rostec xəstəni daşıyarkən amerikalı xilasedicilərin səhvlərini qeyd edib
12:46 / 21-11-2024
Millət vəkili vətəndaşlarla növbəti dəfə görüş keçirib
12:38 / 21-11-2024
Alimlər Oneqa və Şimali Dvinanın ağzında havanın çirklənməsini qeydə alıblar
12:30 / 21-11-2024
Kartapolov: "Qərbin hücumu halında Rusiya Belarusu dəstəkləyəcək"
12:23 / 21-11-2024
Zaxarova: "NATO qüvvələrinin Ukraynada görünməsi Rusiya Federasiyasına qarşı müharibəyə girişi qeyd edəcək"
00:00 / 21-11-2024
"Yunarmiya" baş qərargahının rəhbəri gimnast Naqornı istefa verib
23:34 / 20-11-2024
Fransa və Cənubi Koreya Koreya boğazının girişində dəniz təlimləri keçirib
23:27 / 20-11-2024
Kuzbassda Voronej müəssisəsinin keçmiş top meneceri öldürülüb
23:23 / 20-11-2024
Kursk vilayətinin Sudjanski rayonunun rəhbəri vəzifəsini tərk edib
23:20 / 20-11-2024
Zelenski Ukraynanın Krımı hərbi yolla geri qaytara bilməyəcəyini etiraf edib
23:16 / 20-11-2024
Papa Fransisk gələcək dəfn mərasimini sadələşdirib
19:50 / 20-11-2024
Ostin: "Kiyev piyada əleyhinə mina sahələrini məsuliyyətlə seçməlidir"
19:48 / 20-11-2024
ABŞ BMT Təhlükəsizlik Şurasının Qəzzada atəşkəslə bağlı qətnamə layihəsinə veto qoyub
19:45 / 20-11-2024
"Ural Hava Yolları"na məxsus təyyarə kobud davranışa görə Ulan-Udeyə enməyə məcbur olub
19:40 / 20-11-2024
“Vətəndaş A” serialına görə İTV-yə - Rəsmi xəbərdarlıq
19:27 / 20-11-2024
UEFA Rumıniya ilə oyunda Kosovoya texniki məğlubiyyət verib
19:22 / 20-11-2024
Kalmıkiyada ev pişiyinin hücumuna məruz qalan qız xəstəxanaya yerləşdirilib
19:19 / 20-11-2024
İsrailin Suriyanın Palmira şəhərinə endirdiyi zərbələr nəticəsində 36 nəfər həlak olub
19:12 / 20-11-2024
Putin Patriarx Kirili ad günü münasibətilə təbrik edib
19:05 / 20-11-2024
Pentaqon: Vaşinqton Kiyevə 275 milyon dollarlıq hərbi yardım paketi verəcək
12:29 / 20-11-2024
CNN: Qərb Moskva ilə münasibətləri dəyişmək imkanını nəzərdən keçirir
12:24 / 20-11-2024
Kamçatkadan baqajda 10 kq-dan çox kürü ixracı qadağan ediləcək
12:17 / 20-11-2024
Narışkin: "NATO ölkələri Rusiya Federasiyasının dərinliklərindəki zərbələrdə iştirak etmək cəhdlərinə görə cavab verəcəklər"
12:13 / 20-11-2024
Britaniyalı qadın Meksikada tətildən sonra ABŞ-da kokain çamadanları ilə saxlanılıb
12:05 / 20-11-2024
"Ekspress": Tramp gizli şəkildə Ukraynaya nüvə silahı ötürə bilər
11:56 / 20-11-2024
Uşaqların zəhərləndiyi məktəb distant təhsilə keçib
11:50 / 20-11-2024
Petrozavodsk şəhərinin keçmiş meri Lyubarskinin evində axtarışlar aparılıb
11:46 / 20-11-2024
"Reuters" agentliyi KXDR hərbçilərinin Kursk vilayətində döyüşlərdə iştirak etdiyini iddia edir
11:40 / 20-11-2024
Putin Pxenyan zooparkına bir şir və iki qonur ayı bağışlayıb
11:35 / 20-11-2024
Abxaziyada növbədənkənar prezident seçkiləri fevralın 15-də keçirilə bilər
11:10 / 20-11-2024
Ağdamın tarixi və mədəni irisi-Nəbi Ağayev
11:05 / 20-11-2024
Ağdam regionun ən inkişaf etmiş bölgəsinə çevrilməkdədir-Könül Nurullayeva
23:41 / 19-11-2024
Milli Məclis Sədrinin müavininin köməkçisi hakim oldu
23:19 / 19-11-2024
Livanda atəşə tutulan BMT sülhməramlıları yaralanıb
İBRAHİM YUSİFOĞLUNUN VƏTƏN VƏ YURD SEVGİSİ-Gülbəniz Babayeva
Tarix: 06-10-2022 22:15 | Bölmə: Ədəbiyyat
Çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatında öz dəst- xətti, yaradıcılıq manerası ilə seçilən şair, publisist, yazıçı, pedaqoq İbrahim Yusifoğlu zəngin və çoxşaxəli yaradıcılığa malik sənətkarlarımızdandır. Yarım əsrdən artıq böyük bir yaradıcılıq yolu keçən şair ədəbiyyat aləminə lirik, incə ruhlu şeirlərlə gəlib. Otuzdan çox kitabın müəllifi kimi tanınan İbrahim Yusifoğlunun “Araz bayatıları” adlı ilk kitabı “Yazıçı” nəşriyyatında (1991) işıq üzü görüb. Şairin bir-birinin ardınca çap etdirdiyi “Bu həyat mənimlə yola getmədi”(1997), “Arxamca boylanan baxışların var” (1999), “Mənim inamımı güllələdilər” (1999), “Sulara danışdım yuxularımı”(2000), “Məni kövrəldəcək kədər qalmadı”(2002), “Gəlib çatdım 50 yaşa”(2004), “Dərdlərin belimi əydi, ay Vətən” (2007), “Mənə bircə gilə göz yaşı bəsdi”(2021) adlı şeir və poemalar kitabında dərin müşahidə qabiliyyəti, lirik ricətlər, folklordan süzülüb gələn sadə, şirin təhkiyə üslubu, gözəl, anlaşıqlı poetik bir dil, sərrast deyim tərzi, obrazlılıq, fəlsəfi ümumiləşdirmə gücü insanın qəlbini riqqətə gətirir, həyat və kainat haqqında düşüncələrə rəvac verir. Yazıb- yaratmaq şövqü ilə yaşayan şair geniş və məhsuldar yaradıcılığı ilə həmişə oxucuların diqqət mərkəzində olub və bu gün də dövrün nəbzini tutan əsərləri ilə qəlbləri fəth etməkdədir. İstedadlı sənətkarın müxtəlif mövzulu əsərlərində Vətən, onun əsrarəngiz gözəllikləri, füsünkar təbiəti, başı bəlalar çəkmiş xalqımızın taleyi, keçmişi və bugünü, Azərbaycan torpaqlarının bütövlüyü uğrunda şəhidlik zirvəsinə yüksələn mərd oğullarımızın misilsiz qəhrəmanlıqları, el-oba, yurd sevgisi başlıca yer tutur. İbrahim Yusifoğlu böyük önəm verdiyi bu taleyüklü problemləri yaradıcılığının prioritet mövzusuna çevirmiş, vətənimizin azadlığı yolunda canını fəda edən igidlərimizin əziz xatirəsinə dörd kitab həsr etmiş, qeyrətli oğullarımızın müqəddəs adını və pak əməllərini əbədiləşdirmişdir.
İbrahim Yusifoğlunun poetik yaradıcılığında şairin 2021-ci ildə çapdan çıxan “Mənə bircə gilə göz yaşı bəsdi” adlı şeirlər kitabının özünəməxsus yeri var. Kitabda “ beş silsilə “də qruplaşdırılan şeirlərin “I silsilə” sində Azərbaycan, onun keşməkeşli tarixi , erməni vandallarının zaman-zaman imperiyanın əli ilə xalqımızın başına gətirdiyi fəlakət və soyqırımlar, otuz il daşnakların işğalında qalan, vandalcasına yerlə-yeksan edilən Qarabağın acınacaqlı taleyi, nəhayət, 2020-ci ilin 10 Noyabrında Ali Baş Komandan cənab İlham Əliyevin müdrikliyi və uzaqgörənliyi, müzəffər ordumuzun qəhrəmanlığı və xalqımızın bir yumruq kimi birləşməsi nəticəsində əldə etdiyimiz tarixi qələbəmiz yüksək sənətkarlıq və milli təəssübkeşliklə əksini tapmışdır. Bu bölmədə yer alan” Zəfər nəğməsi”, “Yaşa müstəqillik çağını, Vətən”, “Şuşa”, “Xocalım, hey...Xocalım”, “Əsgər inamı”, “Şəhid anaları”, “Mənim dərdim dərdləşməli dərd deyil”, “ O torpaqlar gözləyirlər bizləri”, “Oğuz torpağıdır özü Kərkinin”, “Sizi dərəmmədim, lalə,nərgizim”, “İnanırıq”, “Qovuşacaqdı”, “Qalib olacaqsan” və başqa şeirlər dərin təfəkkürə, ağıllı məntiqə, həssas qəlbə və zəngin müşahidə qabiliyyətinə malik olan şairin ürək çırpıntıları təsiri bağışlayır. Şairin Vətən sevgisi bütövlükdə bəşəriyyətə olan sevgisinin ən uca və ali məqamında dayanır. Buna görə də yaradıcılığı boyu varlığı qədər sevdiyi vətənini azad, xoşbəxt, müstəqil görmək istəyi şairin yaradıcılığının əsas leytmotivinə çevrilir. İbrahim Yusifoğlunun 44 günlük Vətən müharibəsinə həsr etdiyi qalibiyyət duyğulu şeirləri də məhz bu ülvi hisslərin təbii yaşantıları kimi könüllərə məlhəm olur:
İgidlərlə o, eyləyər yoxdan var,
Mərd əllərdə ilmələnər, toxunar,
Azad eldə, azad dildə oxunar,
Zəfər nəğməsi.
İbrahim Yusifoğlunun qələbə soraqlı şeirlərində döyüşlərdə mərdliklə
vuruşan, böyükideallar uğrunda hər cür fədakarlığa hazır olan, ölümün gözünə dik baxan, şücaət və qəhrəmanlıq ğöstərən Azərbaycan əsgərinin yenilməz obrazını görürük. Doğma torpaqlarının yağı düşmən əlində qalmasını heç bir vəchlə qəbul etməyən bu cəsur, yenilməz vətən oğlu bilir ki, Odlar yurdunun bir qarış torpağı belə ermənilərin murdar ayaqları altında qalsa Vətən onu bağışlamaz:
Heç bir zaman bağışlamaz,
Ana torpaq, göy məni.
“Xarı bülbül” oylağında
Yaşadıqca erməni.
Şeirin mətin, iradəli və cəsur qəhrəmanı Azərbaycan əsgərinin ümumiləşmiş obrazı kimi təqdim olunur, onun anasına xitabı cəbhədə olan hər bir qəhrəman oğulun anası və Ana Vətəni qarşısındakı müqəddəs andı təsiri bağışlayır:
Əziz anam, qəm eyləmə,
Böyüdübsən ər məni.
Daha bizim önümüzdə
Dura bilməz erməni.
Vətən torpaqlarının nicatı yolunda şəhidlik məqamına yüksəlməyi xoşbəxtlik sanan əsgər öz istəyinə çatması üçün Ulu Yaradana üz tutur:
Namus, qeyrət yolundaca
Tanrım, şəhid ver məni.
Bu torpaqda qan qusubdu,
Gavur, dinsiz erməni.
Şeirin ümumi ruhuna bir nikbinlik hakimdir. Artıq mənfur düşmən doğma Qarabağımızdan qovulub, indi yağı düşmənin murdar nəfəsi bu gözəlliyi korlamır, tarixi dədə-baba yurdumuz ağır və üzücü sıxıntıdan xilas olub, elimiz, obamız toy-bayram əhval- ruhiyyəsindədir:
Qələbəyə səsləyibdi,
Mətin nəğmə, şeir məni
Qarabağdan qovulubdu,
Yurd-yuvasız erməni.
Azərbaycan xalqının tarixi qələbəsinin zirvəsində ana yurdumuzun çarpan ürəyi, gözəlliklər diyarı, şeir, sənət ocağı, musiqi beşiyi Şuşanın 28 ildən sonra erməni işğalından azad edilməsi kimi müqəddəs bir qalibiyyət dayanır. Hər bir vətən övladı kimi şairin qəlbini riqqətə gətirən, sözlə ifadə olunması qeyri- mümkün olan bu qürurverici məqamın yüksək poetikliklə vəsfi “Şuşa” şeirində bütün təfərrüatı ilə açıqlanmışdır:
Dünyanın müqəddəs günüdür, bu gün,
Xoş müjdə qəlbləri gətirib cuşa.
Gözlər bulaq kimi coşub-çağlayır,
Bu gün anasına qovuşur Şuşa.
Uzun illər qələbə müjdəsinin həsrətiylə yaşayan, sızlayan yaralarına duz basılmışhəmvətənlərimizə məlhəm olan, onların nisgilinə, ayrılığına son qoyan o böyük gücün, yenilməz qüdrətin xalqla hakimiyyətin sarsılmaz birliyində görən şair bu tarixi məqamı yüksək şairanəliklə əks etdirir:
Nə qədər qəlbləri sevgisi sarmış,
Ali Baş Komandan bəxtini yazmış,
Bütöv Azərbaycan Şuşaya yarmış,
Hamısı bir olub qalxdı vuruşa,
Vəhşi caynağından qurtuldu Şuşa!
Şuşa!-qeyrət, şərəf, qürur şəhəri,
Şəfəqə dönəcək hər bir səhəri,
Dünyaya səs salıb dönüş zəfəri,
Xoş müjdə qəlbləri gətirib cuşa,
Bu gün anasına qovuşur Şuşa!
Respublika Prezidenti cənab İlham Əliyevin sərəncamı ilə 2022-ci il “ Şuşa ili” elan olunub. İbrahim Yusifoğlu bu əlamətdar hadisəyə bir vətəndaş şair kimi münasibətini poetik misraları ilə reallaşdırıb:
Qazanılan zəfərə
Heyran qalıbdı dünya.
Bu möhtəşəm qələbə
Çatıb ulduza, aya.
Urəklərə yol tapan,
Günəşingurselidi,
Yer, göyboyanıbnura
Bu il“ Şuşaili”di.
Şairin Qarabağ silsiləsinə həsr etdiyi çoxsaylı şeirləri içərisində bir zamanlar əsrarəngiz gözəlliyi, var-dövləti, sərvətiilə yağı ermənilərə gözdağı olan, “çiçəklərin çətrinə” bürünən Ağdamın real təsvirini verən “Ağdam şəhəri” şeirinin xüsusi yeri var. 30 il öncə çal-çağırı, toy-büsatı ilə könülləri riqqətə gətirən bu qədim diyarın erməni cəlladlarının əli ilə viranəyə , xarabazarlığa, ruhlar şəhərinə çevrilməsi şairi dərindən kədərləndirir:
“Şirlər”, “Pələnglər” susdu,
Ağır gəldi adama.
Çaqqallar sürü ilə,
Doluşdular Ağdama.
İllərlə bu şəhərdə
Uladılar, əsdilər.
Ağdamın yollarını
Hər bir yerdən kəsdilər.
Viran qaldı hər nə var,
Olanlar yalan oldu.
Ən nadir ağaclar da,
Doğrandı, talan oldu.
Şair “Belə cənnət guşədə, bir canlı qoymadılar”- misrasında vəhşiləşən ermənilərin bu gözəlliklər məskənini yerlə-yeksan etməsini, yer üzündən silməsini, insanları qətlə yetirməsini qəlb göynədən misraların ağırlığında yana-yana tarixləşdirir. Şair ermənilərin genosid siyasətini, qədim toponimlərimizin, yer-yurd adlarımızın dəyişdirilərək erməniləşdirilməsinin, viran qoyduqları yurdların minalarla doldurulmasının bəşəriyyətə vurulan böyük zərbə olduğunu üsyankarlıqla yazıb göstərir:
O qədər azğınlaşıb,
Yollarını azdılar.
Qədim Türk oylağına
Erməni ad yazdılar.
Dünya gördü çaqqallar,
Quduzluqda təkdilər.
Taxıl zəmilərinə
Minaları əkdilər.
Bütün bunlarla yanaşı, şeirin ruhunda xöşbəxt gələcəyə dərin inam hissi də öz əksini tapır. Şəhərin kahkəşanlarla nurlanacağına, o yerin sakinlərinin yenidən doğma yurdlarına dönəcəyinə, firavan və azad bir həyatın başlanacağına böyük ümidlər bəslənilir:
Baş Komandan söylədi:
-Gələcəkdi bir səhər
Məhv edilmiş bu yerdə,
Ucalacaq gur şəhər.
Gündüz Günəş, gecə Ay,
Qoynuna nur saçacaq.
Xoş, firavan günlərə,
Ağdam qucaq açacaq.
Doğrudan da, İbrahim Yusifoğlunun poeziyasında nikbin notlarla qələmə alınan arzular Ali Baş Komandanın ağıllı, müdrik siyasəti və müzəffər ordumuzun qəhrəmanlığı sayəsində gerçəkləşdi.
İki yüz illik işğala son qoyan bu tarixi qələbə təəssüf ki, qurbansız əldə edilmədi. Üç minə qədər şəhid oğullarımızın canı-qanı bahasına , bundan qat-qat çox qazilərimizin qəhrəmanlığı sayəsində şər və nifaq toxumu səpənləri, imperializmin şovinist qüvvələrini məğlub edib, öz zəfər bayramımızı qazanmağa nail olduq. Sevinclə kədərin çulğalaşdığı bu qürurverici və kövrək məqamlar İbrahim Yusifoğlunun həssas qəlbindən süzülərək misralarda arınıb, durulub, cilalanıb və ən incə məqamda qərarlaşıb :
Zəfər günlərini yaşayır Vətən
Sevinc içindədir torpağım, daşım.
Elin ağır günü, qeyrət dəmində
Ölümü Tanrıdan gələn qardaşım!
Qəbrin nurla dolsun, işıqla dolsun,
Müqəddəs ölümə çatan qardaşım,
Əbədi mənzilin behiştlik olsun,
Torpağın qoynunda yatan qardaşım!
...Elin ağır günü, qeyrət dəmində,
Ölümü Tanrıdan gələn qardaşım!..
Şairin “ Şəhid anaları” şeirində zərif çiyinlərində dünya boyda dərdin ağırlığını daşıyan, möhnət içərisində qovrulan, arzuları cilik-cilik olan ananın obrazını görürük . Min bir əziyyətlə oğul böyüdən ana övladı ilə bağlı bütün ümidləri puça çıxdıqda geniş dünya onun üçün məzarıstana çevrilir, sinəsinə çalın-çarpaz dağ çəkilir. Lakin ana qürurludur, çünki o, ən yüksək adı –Şəhid Anası adını daşıyır. Bundan uca bir məqamı təsəvvürə gətirmək çətindir:
Neçə illər idi qansız yağılar,
Dərdlə sinələri dağlayıbdılar.
Dünyada ən qəmli ağılar ki, var,
Şəhid anaları ağlayıbdılar.
Şair həssas ana qəlbinin ən incə tellərinə toxunaraq onun xoşbəxt günlərinə xəyalən ekskurslar edir, hər an oğul nəfəsinin hərarətini duyanbu müqəddəs insan onun varlığı ilə ömrünün ən unudulmaz anlarını xatırlayır:
Oğulla bir yerdə ötən illəri ,
Ömrə ən müqəddəs il sayıbdılar.
Acılı-şirinli xatirələri
Şəhid anaları yaşayıbdılar.
Şair oğul toyu üçün tikdirdikləri allı-güllü toy libaslarını qara örpəklə əvəz edən anaların dərdini, qəmini ürək ağrısı ilə qələmə alır:
Zərif ziynətləri, gözəl geyimi,
Oğul toylarına saxlayıbdılar.
Taleyin qarası hopmuş örpəyi,
Şəhid anaları bağlayıbdılar.
Kitabda toplanmış şeirlərdə tarixi qələbəmizə qədər keçən o ağrılı- acılı məqamları xatırladan, erməni qəsbkarlarının tapdağı altında inləyən doğma Qarabağımızın həsrətli və möhnətli anları şairidərindən kədərləndirir. Haqsızlıq məngənəsində boğulan Azərbaycan xalqının taleyinə biganəlik, dünya ictimaiyyətinin bu ədalətsizliyə göz yumması, bir çox dövlətlərin erməni işğalçılarını dəstəkləməsi çox doğru olaraq, bəşəriyyətə qarşı bağışlanmaz bir cinayət aktı kimi səciyyələndirilir. Xüsusilə, ermənilərin Xocalıda törətdikləri soyqırım aktı analoqu olmayan, insan təhtəlşüurunun, idrakının qəbul edə bilmədiyi, vəhşiliyin ifrat bir dərəcədə təzahür etdiyi qətliamın həyata keçirilməsi kimi xarakterizə olunur. Şair qeyri-insani hisslərlə yaşayan, bəşəriyyətə qənim kəsilən, insanlıq adına ləkə olan quduzlaşmış erməni daşnaklarının törətdiyi bu qanlı qırğını ürək ağrısı ilə, yana- yana nəzmə çəkir və tarixləşdirir:
Yetişən olmadı o gün dadına,
Axan qanlar hopdu yeddi qatına.
Səni tay tutdular yaslı Xatına,
Dilimi yandıran yanıqlı ağım-
Xocalım hey... Xocalım...
Şair bu yanıqlı elegiyada baş verən qanlı hadisələrin dəhşətlərini, qəm, kədər və faciənin intəhasızlığını göstərməklə yanaşı, düşmən əliylə qətlə yetirilən minlərlə soydaşımızın, dağıdılan, viranəyə çevrilən yurdumuzun, axıdılan qanlarımızın qisasının alınacağına, o müqəddəs yerlərin azad ediləcəyinə dərin ümid bəsləyir. Yenidən bu məğrur, əyilməz, qəhrəman xalqımızın şəhidlərimizin qanı ilə suvarılmış doğma Xocalımıza qayıdacağını çox böyük uzaqgörənliklə, inamla qələmə alır:
Qoynundakı yadlar qovulacaqdır,
Şişmiş burunları ovulacaqdır,
Bu dərd içimizdən qovulacaqdır,
Sinəmə çəkilən sağalmaz dağım-
Xocalım hey... Xocalım!
Şeirdə diqqəti cəlb edən əsas məqamlardan biri də şairin yüksək poetikliklə dərin qəm, kədər, hüzn, ələm hissini təbiətlə üzvi şəkildə təqdim etmə bacarığındadır. Təbiətlə insan arasında çox incə bir şəkildə əlaqə yaradan şair bu iki böyük qüvvənin harmoniyasını ustalıqla sintez edir, fəlsəfi və metafizik qanunauyğunluqların vəhdətini sərgiləməyə nail olur:
Günəş üzərinə qəm saçacaqdır,
Otlar göz yaşıyla boy atacaqdır,
Lalələr rənginə qan qatacaqdır...
Baharda saralan yaşıl yarpağım-
Xocalım hey...Xocalım!
İbrahim Yusifoğlunun poeziyasındatəəssüratdan boy verən poetik nümunələr şeirə bir canlılıq, təbiilik gətirir. Şair bəzən şahidi olduğu, bəzən isə eşitdiyi hadisə və əhvalatlara yüksək sənətkarlıqla mozaik fon verir, onun sözlə rəsmini cızaraq oxucunun gözləri qarşısında ecazkar, təsirli və yaddaqalan tablo yaradır. Bu baxımdan şairin Şərurda erməni cəlladları tərəfindən qətlə yetirilən iki azərbaycanlı polisin xatirəsinə ithaf etdiyi “Sizi dərəmmədim, lalə, nərgizim...” sərlövhəli şeiri təbiətlə cəmiyyətin qırılmaz tellərlə bağlı olduğunu göstərən canlı lövhə təsiri bağışlayır:
Gördüm taladasız, yüyürdüm dərəm,
Elə ilk addımdan büküldü dizim.
Düşmən gülləsinə demə hədəfəm,
Sizi dərəmmədim, lalə, nərgizim!
Bu sızıltılı misralar nankor erməni gülləsinin qurbanına çevrilən şəhidlərin dilindən səsləndirilir. Şair təbiətin ecazkar gözəlliyi qarşısında əyilərək lalə, nərgiz dərən gənclərin romantik və insani duyğuları ilə onları qətlə yetirən daşqəlbli varlıqlar arasındakı təzadlı məqamlara diqqət çəkərək, erməni vandallığının son həddə çatdığını dərin qəzəb və nifrət hissiylə oxucuya çatdırır. Şeirin sonrakı bəndində şair öz fəlsəfi düşüncələrini bədii sualın və lirik ricətlərin köməyilə reallaşdıra bilir:
Nərgizim, necə də ətirlənibsən,
Dərib yaxasına taxanın hanı?
Mənim lalə gülüm, çətirlənibsən,
Rənginə rəng verib şəhidlər qanı!
Şeirin sön bəndində şairin baş verən bu haqsızlığa qarşı barışmazlığı, üsyankarlığı ön plana çəkilir, bütün bunların fonunda güllələnən insanlarla eyni taleyi yaşayan güllər arasındakı bənzərliklər, oxşarlıqlar simvollaşdırılaraq ümumiləşdirilir:
Bu necə dövrandı, necə taledi,
Haqsızlıq qəlbləri yandırıb-yaxır.
Sizin günahınız, a güllər nədi?
Yağır üstünüzə, güllələr yağır!
Şairin çoxşaxəli yaradıcılığında gələcəyimiz olan uşaqlara həsr etdyi müxtəlif janrlı əsərlərin xüsusi yeri var. İbrahim Yusifoğlunun uşaqlar üçün beş adda qələmə aldığı şeirlər, poemalar və pyeslər, əxlaqi- didaktik mahiyyətli əsərlər onlara vətənpərvərlik ruhu, ana torpağa, onun ecazkar möcüzələrinə sevgi aşılayır. Bu ibrətamiz xarakterli əsərlər əsl sənət nümunəsi kimi gənc nəsildə milli-mənəvi dəyərlərin formalaşmasına güclü təkan verir.
İbrahim Yusifoğlu həm də xeyli müddət müqəddəs müəllimlik peşəsi ilə məşğul olduğundan şağirdlərin psixologiyasını dərindən öyrənmiş, insanın daxili dünyasını, hiss və duyğularınıtəbii və inandırıcı boyalarla verməyə müvəffəq olmuşdur. Şairin poetik dünyasına hakim kəsilən səmimiyyət, zəriflik, hadisələrə, ətraf aləmə və obrazlara həssaslıqla yanaşma sənətkarın bütün yaradıcılığının canına -qanına hopmuşdur. Bu yüksək məziyyətlər şairin digər mövzulu əsərləri ilə yanaşı, yeddi adda nəşr etdirdiyi “Safdır, müqəddəsdir müəllim ömrü “ silsiləsində yazdığı əsərlərinin də ruhuna hakim kəsilmişdir.
Gülbəniz Babayeva,
AMEA Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu
Mətbuat tarixi və publisistika şöbəsinin
aparıcı elmi işçisi, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Baxış sayı: 506
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 06-10-2022 22:15 | Bölmə: Ədəbiyyat
Çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatında öz dəst- xətti, yaradıcılıq manerası ilə seçilən şair, publisist, yazıçı, pedaqoq İbrahim Yusifoğlu zəngin və çoxşaxəli yaradıcılığa malik sənətkarlarımızdandır. Yarım əsrdən artıq böyük bir yaradıcılıq yolu keçən şair ədəbiyyat aləminə lirik, incə ruhlu şeirlərlə gəlib. Otuzdan çox kitabın müəllifi kimi tanınan İbrahim Yusifoğlunun “Araz bayatıları” adlı ilk kitabı “Yazıçı” nəşriyyatında (1991) işıq üzü görüb. Şairin bir-birinin ardınca çap etdirdiyi “Bu həyat mənimlə yola getmədi”(1997), “Arxamca boylanan baxışların var” (1999), “Mənim inamımı güllələdilər” (1999), “Sulara danışdım yuxularımı”(2000), “Məni kövrəldəcək kədər qalmadı”(2002), “Gəlib çatdım 50 yaşa”(2004), “Dərdlərin belimi əydi, ay Vətən” (2007), “Mənə bircə gilə göz yaşı bəsdi”(2021) adlı şeir və poemalar kitabında dərin müşahidə qabiliyyəti, lirik ricətlər, folklordan süzülüb gələn sadə, şirin təhkiyə üslubu, gözəl, anlaşıqlı poetik bir dil, sərrast deyim tərzi, obrazlılıq, fəlsəfi ümumiləşdirmə gücü insanın qəlbini riqqətə gətirir, həyat və kainat haqqında düşüncələrə rəvac verir. Yazıb- yaratmaq şövqü ilə yaşayan şair geniş və məhsuldar yaradıcılığı ilə həmişə oxucuların diqqət mərkəzində olub və bu gün də dövrün nəbzini tutan əsərləri ilə qəlbləri fəth etməkdədir. İstedadlı sənətkarın müxtəlif mövzulu əsərlərində Vətən, onun əsrarəngiz gözəllikləri, füsünkar təbiəti, başı bəlalar çəkmiş xalqımızın taleyi, keçmişi və bugünü, Azərbaycan torpaqlarının bütövlüyü uğrunda şəhidlik zirvəsinə yüksələn mərd oğullarımızın misilsiz qəhrəmanlıqları, el-oba, yurd sevgisi başlıca yer tutur. İbrahim Yusifoğlu böyük önəm verdiyi bu taleyüklü problemləri yaradıcılığının prioritet mövzusuna çevirmiş, vətənimizin azadlığı yolunda canını fəda edən igidlərimizin əziz xatirəsinə dörd kitab həsr etmiş, qeyrətli oğullarımızın müqəddəs adını və pak əməllərini əbədiləşdirmişdir.
İbrahim Yusifoğlunun poetik yaradıcılığında şairin 2021-ci ildə çapdan çıxan “Mənə bircə gilə göz yaşı bəsdi” adlı şeirlər kitabının özünəməxsus yeri var. Kitabda “ beş silsilə “də qruplaşdırılan şeirlərin “I silsilə” sində Azərbaycan, onun keşməkeşli tarixi , erməni vandallarının zaman-zaman imperiyanın əli ilə xalqımızın başına gətirdiyi fəlakət və soyqırımlar, otuz il daşnakların işğalında qalan, vandalcasına yerlə-yeksan edilən Qarabağın acınacaqlı taleyi, nəhayət, 2020-ci ilin 10 Noyabrında Ali Baş Komandan cənab İlham Əliyevin müdrikliyi və uzaqgörənliyi, müzəffər ordumuzun qəhrəmanlığı və xalqımızın bir yumruq kimi birləşməsi nəticəsində əldə etdiyimiz tarixi qələbəmiz yüksək sənətkarlıq və milli təəssübkeşliklə əksini tapmışdır. Bu bölmədə yer alan” Zəfər nəğməsi”, “Yaşa müstəqillik çağını, Vətən”, “Şuşa”, “Xocalım, hey...Xocalım”, “Əsgər inamı”, “Şəhid anaları”, “Mənim dərdim dərdləşməli dərd deyil”, “ O torpaqlar gözləyirlər bizləri”, “Oğuz torpağıdır özü Kərkinin”, “Sizi dərəmmədim, lalə,nərgizim”, “İnanırıq”, “Qovuşacaqdı”, “Qalib olacaqsan” və başqa şeirlər dərin təfəkkürə, ağıllı məntiqə, həssas qəlbə və zəngin müşahidə qabiliyyətinə malik olan şairin ürək çırpıntıları təsiri bağışlayır. Şairin Vətən sevgisi bütövlükdə bəşəriyyətə olan sevgisinin ən uca və ali məqamında dayanır. Buna görə də yaradıcılığı boyu varlığı qədər sevdiyi vətənini azad, xoşbəxt, müstəqil görmək istəyi şairin yaradıcılığının əsas leytmotivinə çevrilir. İbrahim Yusifoğlunun 44 günlük Vətən müharibəsinə həsr etdiyi qalibiyyət duyğulu şeirləri də məhz bu ülvi hisslərin təbii yaşantıları kimi könüllərə məlhəm olur:
İgidlərlə o, eyləyər yoxdan var,
Mərd əllərdə ilmələnər, toxunar,
Azad eldə, azad dildə oxunar,
Zəfər nəğməsi.
İbrahim Yusifoğlunun qələbə soraqlı şeirlərində döyüşlərdə mərdliklə
vuruşan, böyükideallar uğrunda hər cür fədakarlığa hazır olan, ölümün gözünə dik baxan, şücaət və qəhrəmanlıq ğöstərən Azərbaycan əsgərinin yenilməz obrazını görürük. Doğma torpaqlarının yağı düşmən əlində qalmasını heç bir vəchlə qəbul etməyən bu cəsur, yenilməz vətən oğlu bilir ki, Odlar yurdunun bir qarış torpağı belə ermənilərin murdar ayaqları altında qalsa Vətən onu bağışlamaz:
Heç bir zaman bağışlamaz,
Ana torpaq, göy məni.
“Xarı bülbül” oylağında
Yaşadıqca erməni.
Şeirin mətin, iradəli və cəsur qəhrəmanı Azərbaycan əsgərinin ümumiləşmiş obrazı kimi təqdim olunur, onun anasına xitabı cəbhədə olan hər bir qəhrəman oğulun anası və Ana Vətəni qarşısındakı müqəddəs andı təsiri bağışlayır:
Əziz anam, qəm eyləmə,
Böyüdübsən ər məni.
Daha bizim önümüzdə
Dura bilməz erməni.
Vətən torpaqlarının nicatı yolunda şəhidlik məqamına yüksəlməyi xoşbəxtlik sanan əsgər öz istəyinə çatması üçün Ulu Yaradana üz tutur:
Namus, qeyrət yolundaca
Tanrım, şəhid ver məni.
Bu torpaqda qan qusubdu,
Gavur, dinsiz erməni.
Şeirin ümumi ruhuna bir nikbinlik hakimdir. Artıq mənfur düşmən doğma Qarabağımızdan qovulub, indi yağı düşmənin murdar nəfəsi bu gözəlliyi korlamır, tarixi dədə-baba yurdumuz ağır və üzücü sıxıntıdan xilas olub, elimiz, obamız toy-bayram əhval- ruhiyyəsindədir:
Qələbəyə səsləyibdi,
Mətin nəğmə, şeir məni
Qarabağdan qovulubdu,
Yurd-yuvasız erməni.
Azərbaycan xalqının tarixi qələbəsinin zirvəsində ana yurdumuzun çarpan ürəyi, gözəlliklər diyarı, şeir, sənət ocağı, musiqi beşiyi Şuşanın 28 ildən sonra erməni işğalından azad edilməsi kimi müqəddəs bir qalibiyyət dayanır. Hər bir vətən övladı kimi şairin qəlbini riqqətə gətirən, sözlə ifadə olunması qeyri- mümkün olan bu qürurverici məqamın yüksək poetikliklə vəsfi “Şuşa” şeirində bütün təfərrüatı ilə açıqlanmışdır:
Dünyanın müqəddəs günüdür, bu gün,
Xoş müjdə qəlbləri gətirib cuşa.
Gözlər bulaq kimi coşub-çağlayır,
Bu gün anasına qovuşur Şuşa.
Uzun illər qələbə müjdəsinin həsrətiylə yaşayan, sızlayan yaralarına duz basılmışhəmvətənlərimizə məlhəm olan, onların nisgilinə, ayrılığına son qoyan o böyük gücün, yenilməz qüdrətin xalqla hakimiyyətin sarsılmaz birliyində görən şair bu tarixi məqamı yüksək şairanəliklə əks etdirir:
Nə qədər qəlbləri sevgisi sarmış,
Ali Baş Komandan bəxtini yazmış,
Bütöv Azərbaycan Şuşaya yarmış,
Hamısı bir olub qalxdı vuruşa,
Vəhşi caynağından qurtuldu Şuşa!
Şuşa!-qeyrət, şərəf, qürur şəhəri,
Şəfəqə dönəcək hər bir səhəri,
Dünyaya səs salıb dönüş zəfəri,
Xoş müjdə qəlbləri gətirib cuşa,
Bu gün anasına qovuşur Şuşa!
Respublika Prezidenti cənab İlham Əliyevin sərəncamı ilə 2022-ci il “ Şuşa ili” elan olunub. İbrahim Yusifoğlu bu əlamətdar hadisəyə bir vətəndaş şair kimi münasibətini poetik misraları ilə reallaşdırıb:
Qazanılan zəfərə
Heyran qalıbdı dünya.
Bu möhtəşəm qələbə
Çatıb ulduza, aya.
Urəklərə yol tapan,
Günəşingurselidi,
Yer, göyboyanıbnura
Bu il“ Şuşaili”di.
Şairin Qarabağ silsiləsinə həsr etdiyi çoxsaylı şeirləri içərisində bir zamanlar əsrarəngiz gözəlliyi, var-dövləti, sərvətiilə yağı ermənilərə gözdağı olan, “çiçəklərin çətrinə” bürünən Ağdamın real təsvirini verən “Ağdam şəhəri” şeirinin xüsusi yeri var. 30 il öncə çal-çağırı, toy-büsatı ilə könülləri riqqətə gətirən bu qədim diyarın erməni cəlladlarının əli ilə viranəyə , xarabazarlığa, ruhlar şəhərinə çevrilməsi şairi dərindən kədərləndirir:
“Şirlər”, “Pələnglər” susdu,
Ağır gəldi adama.
Çaqqallar sürü ilə,
Doluşdular Ağdama.
İllərlə bu şəhərdə
Uladılar, əsdilər.
Ağdamın yollarını
Hər bir yerdən kəsdilər.
Viran qaldı hər nə var,
Olanlar yalan oldu.
Ən nadir ağaclar da,
Doğrandı, talan oldu.
Şair “Belə cənnət guşədə, bir canlı qoymadılar”- misrasında vəhşiləşən ermənilərin bu gözəlliklər məskənini yerlə-yeksan etməsini, yer üzündən silməsini, insanları qətlə yetirməsini qəlb göynədən misraların ağırlığında yana-yana tarixləşdirir. Şair ermənilərin genosid siyasətini, qədim toponimlərimizin, yer-yurd adlarımızın dəyişdirilərək erməniləşdirilməsinin, viran qoyduqları yurdların minalarla doldurulmasının bəşəriyyətə vurulan böyük zərbə olduğunu üsyankarlıqla yazıb göstərir:
O qədər azğınlaşıb,
Yollarını azdılar.
Qədim Türk oylağına
Erməni ad yazdılar.
Dünya gördü çaqqallar,
Quduzluqda təkdilər.
Taxıl zəmilərinə
Minaları əkdilər.
Bütün bunlarla yanaşı, şeirin ruhunda xöşbəxt gələcəyə dərin inam hissi də öz əksini tapır. Şəhərin kahkəşanlarla nurlanacağına, o yerin sakinlərinin yenidən doğma yurdlarına dönəcəyinə, firavan və azad bir həyatın başlanacağına böyük ümidlər bəslənilir:
Baş Komandan söylədi:
-Gələcəkdi bir səhər
Məhv edilmiş bu yerdə,
Ucalacaq gur şəhər.
Gündüz Günəş, gecə Ay,
Qoynuna nur saçacaq.
Xoş, firavan günlərə,
Ağdam qucaq açacaq.
Doğrudan da, İbrahim Yusifoğlunun poeziyasında nikbin notlarla qələmə alınan arzular Ali Baş Komandanın ağıllı, müdrik siyasəti və müzəffər ordumuzun qəhrəmanlığı sayəsində gerçəkləşdi.
İki yüz illik işğala son qoyan bu tarixi qələbə təəssüf ki, qurbansız əldə edilmədi. Üç minə qədər şəhid oğullarımızın canı-qanı bahasına , bundan qat-qat çox qazilərimizin qəhrəmanlığı sayəsində şər və nifaq toxumu səpənləri, imperializmin şovinist qüvvələrini məğlub edib, öz zəfər bayramımızı qazanmağa nail olduq. Sevinclə kədərin çulğalaşdığı bu qürurverici və kövrək məqamlar İbrahim Yusifoğlunun həssas qəlbindən süzülərək misralarda arınıb, durulub, cilalanıb və ən incə məqamda qərarlaşıb :
Zəfər günlərini yaşayır Vətən
Sevinc içindədir torpağım, daşım.
Elin ağır günü, qeyrət dəmində
Ölümü Tanrıdan gələn qardaşım!
Qəbrin nurla dolsun, işıqla dolsun,
Müqəddəs ölümə çatan qardaşım,
Əbədi mənzilin behiştlik olsun,
Torpağın qoynunda yatan qardaşım!
...Elin ağır günü, qeyrət dəmində,
Ölümü Tanrıdan gələn qardaşım!..
Şairin “ Şəhid anaları” şeirində zərif çiyinlərində dünya boyda dərdin ağırlığını daşıyan, möhnət içərisində qovrulan, arzuları cilik-cilik olan ananın obrazını görürük . Min bir əziyyətlə oğul böyüdən ana övladı ilə bağlı bütün ümidləri puça çıxdıqda geniş dünya onun üçün məzarıstana çevrilir, sinəsinə çalın-çarpaz dağ çəkilir. Lakin ana qürurludur, çünki o, ən yüksək adı –Şəhid Anası adını daşıyır. Bundan uca bir məqamı təsəvvürə gətirmək çətindir:
Neçə illər idi qansız yağılar,
Dərdlə sinələri dağlayıbdılar.
Dünyada ən qəmli ağılar ki, var,
Şəhid anaları ağlayıbdılar.
Şair həssas ana qəlbinin ən incə tellərinə toxunaraq onun xoşbəxt günlərinə xəyalən ekskurslar edir, hər an oğul nəfəsinin hərarətini duyanbu müqəddəs insan onun varlığı ilə ömrünün ən unudulmaz anlarını xatırlayır:
Oğulla bir yerdə ötən illəri ,
Ömrə ən müqəddəs il sayıbdılar.
Acılı-şirinli xatirələri
Şəhid anaları yaşayıbdılar.
Şair oğul toyu üçün tikdirdikləri allı-güllü toy libaslarını qara örpəklə əvəz edən anaların dərdini, qəmini ürək ağrısı ilə qələmə alır:
Zərif ziynətləri, gözəl geyimi,
Oğul toylarına saxlayıbdılar.
Taleyin qarası hopmuş örpəyi,
Şəhid anaları bağlayıbdılar.
Kitabda toplanmış şeirlərdə tarixi qələbəmizə qədər keçən o ağrılı- acılı məqamları xatırladan, erməni qəsbkarlarının tapdağı altında inləyən doğma Qarabağımızın həsrətli və möhnətli anları şairidərindən kədərləndirir. Haqsızlıq məngənəsində boğulan Azərbaycan xalqının taleyinə biganəlik, dünya ictimaiyyətinin bu ədalətsizliyə göz yumması, bir çox dövlətlərin erməni işğalçılarını dəstəkləməsi çox doğru olaraq, bəşəriyyətə qarşı bağışlanmaz bir cinayət aktı kimi səciyyələndirilir. Xüsusilə, ermənilərin Xocalıda törətdikləri soyqırım aktı analoqu olmayan, insan təhtəlşüurunun, idrakının qəbul edə bilmədiyi, vəhşiliyin ifrat bir dərəcədə təzahür etdiyi qətliamın həyata keçirilməsi kimi xarakterizə olunur. Şair qeyri-insani hisslərlə yaşayan, bəşəriyyətə qənim kəsilən, insanlıq adına ləkə olan quduzlaşmış erməni daşnaklarının törətdiyi bu qanlı qırğını ürək ağrısı ilə, yana- yana nəzmə çəkir və tarixləşdirir:
Yetişən olmadı o gün dadına,
Axan qanlar hopdu yeddi qatına.
Səni tay tutdular yaslı Xatına,
Dilimi yandıran yanıqlı ağım-
Xocalım hey... Xocalım...
Şair bu yanıqlı elegiyada baş verən qanlı hadisələrin dəhşətlərini, qəm, kədər və faciənin intəhasızlığını göstərməklə yanaşı, düşmən əliylə qətlə yetirilən minlərlə soydaşımızın, dağıdılan, viranəyə çevrilən yurdumuzun, axıdılan qanlarımızın qisasının alınacağına, o müqəddəs yerlərin azad ediləcəyinə dərin ümid bəsləyir. Yenidən bu məğrur, əyilməz, qəhrəman xalqımızın şəhidlərimizin qanı ilə suvarılmış doğma Xocalımıza qayıdacağını çox böyük uzaqgörənliklə, inamla qələmə alır:
Qoynundakı yadlar qovulacaqdır,
Şişmiş burunları ovulacaqdır,
Bu dərd içimizdən qovulacaqdır,
Sinəmə çəkilən sağalmaz dağım-
Xocalım hey... Xocalım!
Şeirdə diqqəti cəlb edən əsas məqamlardan biri də şairin yüksək poetikliklə dərin qəm, kədər, hüzn, ələm hissini təbiətlə üzvi şəkildə təqdim etmə bacarığındadır. Təbiətlə insan arasında çox incə bir şəkildə əlaqə yaradan şair bu iki böyük qüvvənin harmoniyasını ustalıqla sintez edir, fəlsəfi və metafizik qanunauyğunluqların vəhdətini sərgiləməyə nail olur:
Günəş üzərinə qəm saçacaqdır,
Otlar göz yaşıyla boy atacaqdır,
Lalələr rənginə qan qatacaqdır...
Baharda saralan yaşıl yarpağım-
Xocalım hey...Xocalım!
İbrahim Yusifoğlunun poeziyasındatəəssüratdan boy verən poetik nümunələr şeirə bir canlılıq, təbiilik gətirir. Şair bəzən şahidi olduğu, bəzən isə eşitdiyi hadisə və əhvalatlara yüksək sənətkarlıqla mozaik fon verir, onun sözlə rəsmini cızaraq oxucunun gözləri qarşısında ecazkar, təsirli və yaddaqalan tablo yaradır. Bu baxımdan şairin Şərurda erməni cəlladları tərəfindən qətlə yetirilən iki azərbaycanlı polisin xatirəsinə ithaf etdiyi “Sizi dərəmmədim, lalə, nərgizim...” sərlövhəli şeiri təbiətlə cəmiyyətin qırılmaz tellərlə bağlı olduğunu göstərən canlı lövhə təsiri bağışlayır:
Gördüm taladasız, yüyürdüm dərəm,
Elə ilk addımdan büküldü dizim.
Düşmən gülləsinə demə hədəfəm,
Sizi dərəmmədim, lalə, nərgizim!
Bu sızıltılı misralar nankor erməni gülləsinin qurbanına çevrilən şəhidlərin dilindən səsləndirilir. Şair təbiətin ecazkar gözəlliyi qarşısında əyilərək lalə, nərgiz dərən gənclərin romantik və insani duyğuları ilə onları qətlə yetirən daşqəlbli varlıqlar arasındakı təzadlı məqamlara diqqət çəkərək, erməni vandallığının son həddə çatdığını dərin qəzəb və nifrət hissiylə oxucuya çatdırır. Şeirin sonrakı bəndində şair öz fəlsəfi düşüncələrini bədii sualın və lirik ricətlərin köməyilə reallaşdıra bilir:
Nərgizim, necə də ətirlənibsən,
Dərib yaxasına taxanın hanı?
Mənim lalə gülüm, çətirlənibsən,
Rənginə rəng verib şəhidlər qanı!
Şeirin sön bəndində şairin baş verən bu haqsızlığa qarşı barışmazlığı, üsyankarlığı ön plana çəkilir, bütün bunların fonunda güllələnən insanlarla eyni taleyi yaşayan güllər arasındakı bənzərliklər, oxşarlıqlar simvollaşdırılaraq ümumiləşdirilir:
Bu necə dövrandı, necə taledi,
Haqsızlıq qəlbləri yandırıb-yaxır.
Sizin günahınız, a güllər nədi?
Yağır üstünüzə, güllələr yağır!
Şairin çoxşaxəli yaradıcılığında gələcəyimiz olan uşaqlara həsr etdyi müxtəlif janrlı əsərlərin xüsusi yeri var. İbrahim Yusifoğlunun uşaqlar üçün beş adda qələmə aldığı şeirlər, poemalar və pyeslər, əxlaqi- didaktik mahiyyətli əsərlər onlara vətənpərvərlik ruhu, ana torpağa, onun ecazkar möcüzələrinə sevgi aşılayır. Bu ibrətamiz xarakterli əsərlər əsl sənət nümunəsi kimi gənc nəsildə milli-mənəvi dəyərlərin formalaşmasına güclü təkan verir.
İbrahim Yusifoğlu həm də xeyli müddət müqəddəs müəllimlik peşəsi ilə məşğul olduğundan şağirdlərin psixologiyasını dərindən öyrənmiş, insanın daxili dünyasını, hiss və duyğularınıtəbii və inandırıcı boyalarla verməyə müvəffəq olmuşdur. Şairin poetik dünyasına hakim kəsilən səmimiyyət, zəriflik, hadisələrə, ətraf aləmə və obrazlara həssaslıqla yanaşma sənətkarın bütün yaradıcılığının canına -qanına hopmuşdur. Bu yüksək məziyyətlər şairin digər mövzulu əsərləri ilə yanaşı, yeddi adda nəşr etdirdiyi “Safdır, müqəddəsdir müəllim ömrü “ silsiləsində yazdığı əsərlərinin də ruhuna hakim kəsilmişdir.
Gülbəniz Babayeva,
AMEA Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu
Mətbuat tarixi və publisistika şöbəsinin
aparıcı elmi işçisi, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Baxış sayı: 506
Bölməyə aid digər xəbərlər
13-11-2024, 23:46
Görkəmli Türk Ədibi Sərhəd Kabaklı-Vüqar Əhməd
1-11-2024, 13:16
Sumqayıt şəhərinin 75 illiyinə həsr olunmuş ədəbi-bədii gecə keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
30-10-2024, 21:46
Rusiyanın əməkdar artisti Kazbek Suanov dünyasını dəyişib
26-10-2024, 18:55
Tanzaniyada Puşkinin abidəsinin açılışı olub, nağılları isə suahili dilində nəşr olunub
16-10-2024, 10:02
Naxçıvan ədəbi mühitinin seçilən nümayəndəsi Hüseyn Razinin 100 illiyinə layiqli töhfə
12-10-2024, 20:45
Naxçıvanda xarici tədqiqatçıların iştirakı ilə arxeoloji kəşfiyyat işləri aparılır
12-10-2024, 19:55
Azərbaycan Universitetində Mirzə Ələkbər Sabir irsi və ədəbi dilə həsr olunmuş tədbir keçirilib
12-10-2024, 10:47
Ədəbiyyat müəllimi erotik fotolara görə töhmət alıb
28-09-2024, 21:57
Onu "Türk dünyasının sevilən qızı" adlandırırdılar
28-09-2024, 21:51
Vüqar Əhməd: "Allahımızın üzü dönüb"
2-08-2024, 14:53
Mirzə Ələkbər Sabir Fondu yeni layihənin icrasına başlayıb
1-08-2024, 13:22
“Cəfər Cabbarlı - ədəbiyyatımızın böyük sənət fədaisi” adlı layihənin icrasına başlanılıb
12-06-2024, 23:33
Professor Mahirə Hüseynova Turan Elmlər Akademiyasının akademiki seçilib
9-06-2024, 15:53
"Zəfəri yaşadanlar” kitabının təqdimat mərasimindən-VİDEO+FOTOLAR
6-06-2024, 14:52
Sumqayıtda Mikayıl Müşfiqin anım mərasimi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
1-05-2024, 21:08
Rusiya yazıçılarının kitablarının 170-dən çox nadir nəşri Avropa kitabxanalarından yoxa çıxıb
27-04-2024, 00:42
ƏZƏL-AXIR SÖZ QALACAQ DÜNYADA
26-04-2024, 11:47
AMEA NİZAMİ GƏNCƏVİ ADINA İNSTİTUTUN 90 İLLİYİ
19-04-2024, 12:41
"SUMQAYIT! ƏBƏDİ YAŞA" LAYİHƏSİ mərhum şair Sabir Sarvana həsr olunmuşdu
17-04-2024, 21:58
ADPU-nun Beynəlxalq əlaqələr üzrə prorektoru Mahirə Hüseynova Dünya Söz Akademiyasının fəxri akademik üzvü seçilib
28-03-2024, 23:35
ZİYALI ÖMRÜNÜN AKKORDLARI...
26-03-2024, 14:48
Şeirlər-İSMAYIL MƏRCANLI İMANZADƏ
7-03-2024, 23:27
VÜQAR,ƏHMƏD TÜRKSOY- UN QIZIL MEDALI İLƏ TƏLTİF OLUNUB
7-03-2024, 23:12
Kostomarov "Qanqster Peterburq" serialından mahnı oxudu
11-02-2024, 00:49
Sumqayıtda şair Sabir Yusifoğlunun xatirə gecəsi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
30-01-2024, 14:54
Dramaturq Aleksandr Gelmanı avtomobil vurub
26-12-2023, 20:56
Jurnalist və yazıçı Valeri Şamşurin vəfat edib
21-12-2023, 23:29
BACI İTİRMİŞƏM-VÜQAR ƏHMƏD
19-12-2023, 15:51
“Ərəb mənbələrində azərbaycanlı alim və ədiblər (VII-XVII əsrlər)” adlı kitab nəşr olunub
19-12-2023, 15:05
Təhlükəsizlik qüvvələri Akuninin kitablarını nəşr edən nəşriyyata gəlib
30-11-2023, 23:25
BİR ŞAİR YAŞAYIR MİNGƏÇEVİRDƏ...
28-11-2023, 16:41
Ankarada Sadiq Qurbanovun kitabının təqdimatı olub – FOTO
27-11-2023, 10:45
İrlandiyalı Pol Linç 2023-cü il üçün "Man Booke"r mükafatını qazandı
1-11-2023, 11:19
Buninin qardaşı qızı 100 yaşında dünyasını dəyişib
18-10-2023, 21:25
ŞAİRİN OXUCULAR QARŞISINDA POETİK HESABATI
16-10-2023, 14:46
Əlyazma kolleksiyaları oxuculara virtual təqdim olunur
15-10-2023, 22:09
Şair və rəssam Qavriil Lubnin vəfat edib
4-10-2023, 20:34
“Heydər Əliyev: tariximizdə və taleyimizdə” kitabının təqdimatı olub
24-09-2023, 20:54
AMEA Naxçıvan Bölməsində Məhəmmədhüseyn Şəhriyara həsr olunmuş konfrans
22-09-2023, 21:09
Qərbi Azərbaycan haqqında kitabın və sosioloji-tədqiqatın nəticələri ilə bağlı hesabatın təqdimatı keçirilib
13-09-2023, 15:11
Seyfəddin Dağlının “Gəcil qapısı” pomanının təqdimatı Keçirilib
10-09-2023, 00:17
“Heydər Əliyev ideyaları və müasir dövr” respublika elmi konfransının materialları çapdan çıxıb
3-09-2023, 22:18
YAZARLAR MƏDƏNİYYƏT İŞÇİLƏRİNİ MƏFTUN ETDİLƏR
15-08-2023, 00:28
ƏBÜLFƏT HƏSƏNOĞLU-ŞEİRLƏR
8-08-2023, 18:16
Vəfat etmiş tərcüməçi və yazıçı Leonid Volodarski