23:52 / 22-09-2023
Şəhid Zamin Abbasov Sumqayıtda dəfn olundu-VİDEO+FOTOLAR
22:15 / 22-09-2023
Güləşçimiz 3-cü dəfə dünya çempionu oldu
21:09 / 22-09-2023
Qərbi Azərbaycan haqqında kitabın və sosioloji-tədqiqatın nəticələri ilə bağlı hesabatın təqdimatı keçirilib
16:55 / 22-09-2023
“Meydanda qalan döyüşçülərin meyitlərinin toplanması üçün iş aparılır”
23:23 / 21-09-2023
Sədaqət Vəliyeva: "Azərbaycanın səbri ilə oynamaq, humanistliyindən istifadə etmək olmaz"
23:06 / 21-09-2023
Vətən müharibəsindən lokal antiterror əməliyatına qədər olan dövrü də ciddi təhlil etməliyik-Şahin İsmayılov
22:17 / 21-09-2023
Baş Prokurorluq: "RSK-nın 5 nəfər hərbi qulluqçusu həlak olub"
15:50 / 21-09-2023
Saatlı rayonunda “Axısxa türkləri - Azərbaycanın sosial və mədəni həyatında rolu” adlı tədbir keçirildi
15:25 / 21-09-2023
Milli ordunun şəhid baş leyetenantı dəfn olundu-VİDEO+FOTOLAR
04:55 / 21-09-2023
Sumqayıtda şəhid polislər dəfn olundu-VİDEO+FOTOLAR
23:40 / 19-09-2023
Media nümayəndələri və sosial şəbəkə istifadəçilərinin nəzərinə
23:32 / 19-09-2023
Dövlət Dumasının deputatı Zelenskinin çıxışını biabırçılıq adlandırıb
23:26 / 19-09-2023
Putin qıza Spitz balası hədiyyə edib
23:19 / 19-09-2023
İrəvanda etirazçılar polisə butulka atıblar
23:13 / 19-09-2023
Yeni Zelandiyada elektron raket buraxılışı uğursuz olub
23:08 / 19-09-2023
Bakaev rəsmi olaraq “Əl-Vəhda” klubunun yeni oyunçusu kimi təqdim edilib
22:57 / 19-09-2023
Ərdoğan sülh istəyir və Bakı əməliyyatını dəstəkləyir
22:50 / 19-09-2023
Güləşçi Məmmədov dünya çempionatında bürünc medal qazanıb
22:39 / 19-09-2023
"Ürək dözə bilmədi": aktyor Aleksey Yanin öldü
16:33 / 19-09-2023
“Türkiyə Azərbaycanın yanındadır” - Yaşar Güler
16:29 / 19-09-2023
Rusiya Silahlı Qüvvələri düşmənin onlarla PUA-sını məhv edib
16:20 / 19-09-2023
Ukrayna Polşa və Macarıstandan idxalı qadağan etmək istəyir
16:15 / 19-09-2023
Hava hücumundan müdafiə sistemləri Ukraynanın "Su-25" təyyarəsini vurub
16:11 / 19-09-2023
Ukraynanın baş naziri iqtisadiyyatı xilas etmək üçün Qərbdən 42 milyard dollar gözləyir
16:07 / 19-09-2023
Monteneqroda avtobus uçurumdan aşıb, ölənlər var
15:33 / 19-09-2023
Rusiya batut yığmasının keçmiş məşqçisi vəfat edib
15:28 / 19-09-2023
Ukraynaya məxsus pilotsuz uçan aparat Bryansk vilayəti üzərində zərərsizləşdirilib
15:24 / 19-09-2023
Biatlonçu Slivko fərdi yarışda qızıl medal qazanıb
15:20 / 19-09-2023
Başarov ilk baxışdan aşiq olduğu qızla evlənməyə hazırlaşırmış
15:12 / 19-09-2023
Rusiya Xarici İşlər Nazirliyi Qarabağ münaqişəsinin bütün tərəfləri ilə danışıqlar aparır
15:06 / 19-09-2023
Şoyqunun Kim Çen Ina verdiyi hədiyyə məlum olub
14:59 / 19-09-2023
Ərdoğan deyib ki, Putinin sözlərinə etibar etmək olar
14:18 / 19-09-2023
Xankəndidə TOR Zenit-Raket kompleksi belə məhv edildi - Video
13:55 / 19-09-2023
Qarabağda antiterror tədbirlərinə başlanıldı - MN
13:50 / 19-09-2023
Ağdam artilleriya atəşinə tutulur
13:44 / 19-09-2023
Həlak olan polislərimizin - Fotoları
13:38 / 19-09-2023
Azərbaycan Respublikasının Baş Prokurorluğu, Daxili İşlər Nazirliyi və Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətinin Mətbuat xidmətlərinin birgə məlumatı
13:16 / 19-09-2023
Emil Rəhmanov dünyasını dəyişdi
21:54 / 18-09-2023
Prokurorluğa işə qəbulla əlaqədar müsabiqə üzrə sənədlərin qəbulu sentyabrın 30-da başa çatdırılacaq
KAMAL CAMALOV TƏDQİQATÇILIQ VƏ NATİQLİK MƏHARƏTİİLƏ SEÇİLƏN TƏDQİQATÇI ALİMDİR-Əbülfət Pələngov
Tarix: 01-05-2023 21:21 | Bölmə: Ədəbiyyat
(Pedaqogika elmləri doktoru, professor, Azərbaycan Respublikasının Əməkdar müəllimi Kamal Camalovun 50 illiyi münasibətilə)
Pedaqogika elmləri doktoru, professor, Azərbaycan Respublikasının Əməkdar müəllimi Kamal Camalovla 2010-cu ildən tanış olmuşuq. Həmin ildə Naxçıvan Müəllimlər İnstitutunun akreditasiyası zamanı mən komissiyanın sədri olmuşdum. O zaman Kamal müəllimlə qabaqcıl və istedadlı gənc müəllim kimi tanış olmuşdum. Onu da qeyd edim ki, həmin illərdənKamal müəllim kollektivin və rəhbərliyin sevimlisi idi.Rəhbərliyin ona verdiyi səlahiyyət böyük olsa da, özünü sadə və təvazökar aparması məni bir qədər də ona yaxınlaşdırdı. İşinə kimin isə müdaxilə etməsinə imkan verməzdi, ancaq məsləhət almağı da xoşlayardı. O vaxtlardan mən onu özümə kiçik qardaş və yaxın dost bilmişəm, bu günə qədər də bu səmimiyyət qorunub saxlanılmışdır.
Sonra taleyimiz elə gətirdi ki, biz ildən ilə bir-birimizə yaxın olduq. Buna birinci səbəb sonrakı vaxtlarda Kamal müəllimin doktorluq dissertasiya işində mənim Elmi seminarın sədri və Dissertasiya şurasının üzvü olmağım oldu. Ona görə də Kamal müəllimin dissertasiya işinin müzakirəsi çox qızğın keçdi, çıxışları prosesə sədrlik edən birisi kimi məni heyran etdi. Gördüm ki, o, şəxsiyyəti kimi dissertasiya işini də mükəmməl hazırlamışdır. Çıxış edərkən yüksək bilik nümayişi, tədqiqatçılıq və natiqlik məharəti məni heyran etdi. Tezliklə müdafiə işini uğurla tamamladı və Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında AAK-n qərarı ilə ona iddia etdiyi elmi ad verildi. Ondan sonrakı proseslərin hər mərhələsində biz bir-birimizə dəstək və məsləhətçi olmuşuq. Azərbaycanın Əməkdar müəllimi Kamal Camalovun “Pedaqoji-psixoloji fikrin inkişafı sələflərdən xələflərə” (VII əsr – XX əsrin əvvəlləri) adlı dərs vəsaitinin ön söz müəllifiyəm (Bakı: ADPU-nun nəşriyyatı, 2019, 222 səh.) Qoca Şərqin böyük mütəfəkkiri Arif Ərdəbili yazır ki, “Ey qələm! Çalış fikir dənizindən yeni-yeni incilər çıxarasan. Sən şəkər verən qamışdan bununla seçilirsən ki, şəkər yerinə gövhər saçırsan. Özü də sənin məhsulun şəkərdən qat-qat şirindir”. Bu mənada, mütəfəkkirlərin fikir dənizindən yeni-yeni incilər tapıb çıxaran Kamal Camalovun tədqiqat dairəsi genişdir. Onun fikri sadə, sözü tam və inandırıcı, fəaliyyəti isə gərgin və məhsuldardır. Bu fikri onun “Azərbaycan romantiklərinin maarifçilik ideyaları”, “Həzrəti Əlinin elm və tərbiyə haqqında ideyaları”, “Valideyn-övlad münasibəti məsələləri Şərq mütəfəkkirlərinin gözü ilə”, “Hüseyn Cavid və məktəb”, “Mollanəsrəddinçilər və ailə-məktəb problemi”, “Mollanəsrəddinçilərin maarifçilik ideyaları”, “Ömər Faiq Nemanzadə yaradıcılığında maarifçilik ideyaları”, “Yusif Vəzir Çəmənzəminli yaradıcılığında maarifçilik ideyaları” və s. adlı dərslikləri, dərs vəsaitləri, monoqrafiyaları və 500-dən artıq elmi-pedaqoji yazıları da təsdiq edir. Bu sanballı əsərləri ilə Kamal müəllim Azərbaycan məktəb və pedaqoji fikir klassiklərinin, maarifpərvərlərinin pedaqoji ideyalarını tədqiqata cəlb etmiş, onların xalq maarifi, məktəb təhsili, təlim-tərbiyə ilə bağlı fikirlərini təhlil etmişdir. Gənc nəslin tərbiyəsində həmin irsin əhəmiyyətini üzə çıxarmış və bu günümüz üçün əhəmiyyətli olan elmi müddəalar irəli sürmüşdür.
Əməkdar müəllimi Kamal Camalovun apardığı tədqiqatlar, yazdığı kitablar təsdiq edir ki, o, məktəb və pedaqoji fikir tarixinin tanınmış gənc tədqiqatçısıdır və bir gənc tədqiqatçı kimi tarixi mənbələrə istinad edərək dəqiq və düzgün yazmağa üstünlük verir. Elmi həqiqətin meyarı hesab edir və elmi fəaliyyətində bu meyara sadiq qalır. Ümumiləşdirmələrlə zəngin olan bu əsərlərdə xalqımızın mənəvi yaddaşını, vətəndaşlıq, vətənpərvərlik, insanpərvərlik, humanizm barədə düşüncələrini, milli-mənəvi dəyərləri, pedaqoji fəaliyyətin hərəkətverici qüvvəsinə çevirmək onun tədqiqatçılıq fəaliyyətinin başlıca meyarı olmuşdur. Vəsaitdə qeyd olunur ki, böyük mütəfəkkirlər ötüb keçənlərə deyil, dünəndən bu günə baxmış, sanki dünəni bugünləşdirmiş, dünənə bu günün çalarlarını əlavə edərək sabaha aparmış, əbədiləşdirmişlər. Söz xiridarlarının həyat yoluna və zəngin ədəbi-pedaqoji irslərinə dərindən nüfuz etdikcə, onların yaradıcılığı ətrafında tədqiqat və tapıntılar genişləndikcə görürük ki, öyrənilməmiş problemlər daha bariz, daha qabarıq şəkildə nəzərə çarpır. Sələflərin (Həzrəti Əli (ə.), BalasaqunluYusuf, Xaqani Şirvani, Nəsirəddin Tusi, MarağalıƏvhədi, Fəzlullah Nəimi və b.) və xələflərin (Molla Pənah Vaqif, Mirzə Fətəli Axundov, Nəcəfbəy Vəzirov, MəhəmmədağaŞahtaxtlı, Firidun bəy Köçərli və b.) çoxcəhətli pedaqoji-ictimai fəaliyyətlərində elə məsələlər, elə problemlər vardır ki, bunlara indiyə qədər ya heç toxunulmamış, yaxud da ötəri və ya ümumi şəkildə bəhs olunmuşdur. Görkəmli maarifçi və pedaqoqlarla bağlı xarici ölkələrdə də çoxlu kitablar və məqalələr yazılmışdır. Ayrı-ayrı məqalələrdə böyük mütəfəkkirlərin təlim və tərbiyə məsələlərinin araşdırılmasına da təşəbbüslər göstərilmişdir. Lakin yenə də böyük ideya sahiblərinin fəaliyyətlərinə, o cümlədən, məktəb və maarif, tərbiyə və əxlaq məsələləri haqqında olan görüşlərinin tədqiqinə hələ də zəruri ehtiyac duyulur.
Bu zəruriliyə ehtiyac duyulduğunu hiss edən Kamal Camalov dərs vəsaitində sələflərin və xələflərin pedaqoji görüşlərini sistemləşdirmiş, ümumiləşdirmiş və müasir məktəb təcrübəsində istifadə imkanlarını üzə çıxarmaqla mənəvi ədalətsizliyin təsvirini, mənəvi-əxlaqi kamilliyə və insani davranışa çağırışı, əxlaqi keyfiyyətlərin təbliği, vətənpərvərlik, humanizm, ailə tərbiyəsi, islam əxlaqı və ümumbəşəri dəyərlər ilə bağlı fikirləri araşdırmışdır.
İnanıram ki, bu kitab gələcəkdə məktəb və pedaqoji fikrin inkişafı tarixində pedaqoqların yeri və rolunun təhlili kimi dərslik və dərs vəsaitlərinin hazırlanmasında mühüm əhəmiyyət kəsb edəcəkdir. Çünki “Pedaqoji-psixoloji fikrin inkişafı sələflərdən xələflərə” adlı əsərdə tarixi-pedaqoji prosesin, elmi-nəzəri fikrin tədqiqi yeni konsepsiya əsasında tədqiqə cəlb olunur.
Maraqlı cəhətlərdən biri də budur ki, Kamal Camalov tərəfindən pedaqogika tarixinin öyrənilməsində pedaqoq və maarifçilərin fəaliyyəti aşkara çıxarılır, tərbiyə və təhsilin təşəkkülü, inkişafı və deformasiyasının səbəbləri müəyyənləşdirilir, pedaqogika elminin təşəkkülü və inkişaf tarixinin yeni dövrləşməsi verilir, pedaqoji tənqid tarixinin yaradılmasına təşəbbüs göstərilir, pedaqoji görüşləri tədqiqdən təcrid olunmuşların (Balasaqunlu Yusifin, Xaqani Şirvaninin, Fəzlullah Nəiminin və b.) yaradıcılığı yeni baxış, yeni ideya süzgəcindən keçirilir.
Tale elə gətirib ki, bir birimizin şad günlərdə sevincimizi qardaşcasına bölüşmüşük, kədərli günlərimizdə bir-birimizin yanında olmuşuq. İllər ötdükcə, daha yaxın sirdaş olmuşuq, əlaqələrimiz daha çox olmuş, münasibətlərimizdən və məsləhətlərimizdən daim fayda görmüşük. Ona görə də Kamal Camalov haqqında nə qədər istəsən yazıb danışa bilərəm, lakin riyaziyyatçılar lakonik danışmağı və yazmağı sevdiklərindən mən də bu ənənəyə sadiq qalmağı üstün tuturam. Həm də onun həyat və elmi-pedaqoji bioqrafiyasını nəzərdən keçirmək kifayətdir ki, onun haqqında əminliklə söz deyəsən.
Hər bir şəxsə (elə obyektə də) qiymət verərkən onun ikili ( müsbət və mənfi) xarakterlərini təsnif və müqayisə etmək lazımdır. Halbuki, müsbət və mənfi anlayışları da dəqiq olmayan və nisbi anlayışlardır. Buna baxmayaraq, qiymətləndirmə üçün əsas meyardır. Dahilər demişlər ki, həqiqət müqayisədə meydana çıxır. Bu baxımdan Kamal Camalov üçün qiymətləndirmə aparsaq, əsil kişi xarakterli olmasının şahidi olarıq. Mənim fikrimcə, o, dost və qardaş üçün canını belə fəda etməyi əsirgəməz. Ancaq sevgisi boyda nifrətini də gizlədə bilməz. Bir sözlə, o dosta dost, düşmənə düşmənliyini göstərə bilən bir kişidir. Yaxşı ki, həyatda heç bir düşməni yoxdur, dostları isə çoxdur.
Kamal müəllim həmişə əsil müəllimə, metodistə və alimə yaraşan səliqə sahmanlı tədqiqatçıdır. Ona görə də onun alimliyi haqqında çoxlu fikir söyləmək fikrindən daşınıb, şəxsiyyətini xarakterizə etmək istəyirəm. Ona görə hesab edirəm ki, bu səliqə onun həyatının bütün sahələrinə hopmuşdur. Gözəl ailə başçısı kimi övladlarına elə tərbiyə vermişdir ki, onların da hər biri öz sahəsi üzrə atalarını qabaqlayacaqlar, böyük övladının atasının yolu ilə getdiyini bilirəm. İnanıram, onların hər biri atalarına layiq övlad olacaqlar.
Mənim bir sözüm var, bəlkə məndən qabaq kimsə bu fikri söyləmişdir, lakin mən onu heç yerdən oxumamışam deyə özümünkü hesab edirəm: “Kiminlə də yaxşı münasibətdə olmaq istəsən, onun ancaq gözəl xüsusiyyətlərini yadına sal qəlbində ona qarşı sevgi yaransın”.Mən artıq bu prinsiplə Kamal müəllimlə dostluq edirəm və bundan çox məmnun oluram.
Sonda dostum Kamal Camalovun 50 illik yubileyində ona möhkəm can sağlığı və istədiyi ömür payını arzulamaqla dədə Şəmşirin dili ilə demək istəyirəm:
Şəmşir kimi gözün, könlün tox olsun,
Qaşın qələm, müjganların ox olsun.
Sənin dostun qoy hamıdan çox olsun,
Dostum, o zaman yazaram yüz tərif sənə!!!
Əbülfət Pələngov,
ADPU-nun professoru, pedaqoji elmlər doktoru, Rusiya Təbiətşünaslıq Akademiyasının
həqiqi üzvü, Əməkdar elm və texnika xadimi
Baxış sayı: 291
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 01-05-2023 21:21 | Bölmə: Ədəbiyyat
(Pedaqogika elmləri doktoru, professor, Azərbaycan Respublikasının Əməkdar müəllimi Kamal Camalovun 50 illiyi münasibətilə)
Pedaqogika elmləri doktoru, professor, Azərbaycan Respublikasının Əməkdar müəllimi Kamal Camalovla 2010-cu ildən tanış olmuşuq. Həmin ildə Naxçıvan Müəllimlər İnstitutunun akreditasiyası zamanı mən komissiyanın sədri olmuşdum. O zaman Kamal müəllimlə qabaqcıl və istedadlı gənc müəllim kimi tanış olmuşdum. Onu da qeyd edim ki, həmin illərdənKamal müəllim kollektivin və rəhbərliyin sevimlisi idi.Rəhbərliyin ona verdiyi səlahiyyət böyük olsa da, özünü sadə və təvazökar aparması məni bir qədər də ona yaxınlaşdırdı. İşinə kimin isə müdaxilə etməsinə imkan verməzdi, ancaq məsləhət almağı da xoşlayardı. O vaxtlardan mən onu özümə kiçik qardaş və yaxın dost bilmişəm, bu günə qədər də bu səmimiyyət qorunub saxlanılmışdır.
Sonra taleyimiz elə gətirdi ki, biz ildən ilə bir-birimizə yaxın olduq. Buna birinci səbəb sonrakı vaxtlarda Kamal müəllimin doktorluq dissertasiya işində mənim Elmi seminarın sədri və Dissertasiya şurasının üzvü olmağım oldu. Ona görə də Kamal müəllimin dissertasiya işinin müzakirəsi çox qızğın keçdi, çıxışları prosesə sədrlik edən birisi kimi məni heyran etdi. Gördüm ki, o, şəxsiyyəti kimi dissertasiya işini də mükəmməl hazırlamışdır. Çıxış edərkən yüksək bilik nümayişi, tədqiqatçılıq və natiqlik məharəti məni heyran etdi. Tezliklə müdafiə işini uğurla tamamladı və Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında AAK-n qərarı ilə ona iddia etdiyi elmi ad verildi. Ondan sonrakı proseslərin hər mərhələsində biz bir-birimizə dəstək və məsləhətçi olmuşuq. Azərbaycanın Əməkdar müəllimi Kamal Camalovun “Pedaqoji-psixoloji fikrin inkişafı sələflərdən xələflərə” (VII əsr – XX əsrin əvvəlləri) adlı dərs vəsaitinin ön söz müəllifiyəm (Bakı: ADPU-nun nəşriyyatı, 2019, 222 səh.) Qoca Şərqin böyük mütəfəkkiri Arif Ərdəbili yazır ki, “Ey qələm! Çalış fikir dənizindən yeni-yeni incilər çıxarasan. Sən şəkər verən qamışdan bununla seçilirsən ki, şəkər yerinə gövhər saçırsan. Özü də sənin məhsulun şəkərdən qat-qat şirindir”. Bu mənada, mütəfəkkirlərin fikir dənizindən yeni-yeni incilər tapıb çıxaran Kamal Camalovun tədqiqat dairəsi genişdir. Onun fikri sadə, sözü tam və inandırıcı, fəaliyyəti isə gərgin və məhsuldardır. Bu fikri onun “Azərbaycan romantiklərinin maarifçilik ideyaları”, “Həzrəti Əlinin elm və tərbiyə haqqında ideyaları”, “Valideyn-övlad münasibəti məsələləri Şərq mütəfəkkirlərinin gözü ilə”, “Hüseyn Cavid və məktəb”, “Mollanəsrəddinçilər və ailə-məktəb problemi”, “Mollanəsrəddinçilərin maarifçilik ideyaları”, “Ömər Faiq Nemanzadə yaradıcılığında maarifçilik ideyaları”, “Yusif Vəzir Çəmənzəminli yaradıcılığında maarifçilik ideyaları” və s. adlı dərslikləri, dərs vəsaitləri, monoqrafiyaları və 500-dən artıq elmi-pedaqoji yazıları da təsdiq edir. Bu sanballı əsərləri ilə Kamal müəllim Azərbaycan məktəb və pedaqoji fikir klassiklərinin, maarifpərvərlərinin pedaqoji ideyalarını tədqiqata cəlb etmiş, onların xalq maarifi, məktəb təhsili, təlim-tərbiyə ilə bağlı fikirlərini təhlil etmişdir. Gənc nəslin tərbiyəsində həmin irsin əhəmiyyətini üzə çıxarmış və bu günümüz üçün əhəmiyyətli olan elmi müddəalar irəli sürmüşdür.
Əməkdar müəllimi Kamal Camalovun apardığı tədqiqatlar, yazdığı kitablar təsdiq edir ki, o, məktəb və pedaqoji fikir tarixinin tanınmış gənc tədqiqatçısıdır və bir gənc tədqiqatçı kimi tarixi mənbələrə istinad edərək dəqiq və düzgün yazmağa üstünlük verir. Elmi həqiqətin meyarı hesab edir və elmi fəaliyyətində bu meyara sadiq qalır. Ümumiləşdirmələrlə zəngin olan bu əsərlərdə xalqımızın mənəvi yaddaşını, vətəndaşlıq, vətənpərvərlik, insanpərvərlik, humanizm barədə düşüncələrini, milli-mənəvi dəyərləri, pedaqoji fəaliyyətin hərəkətverici qüvvəsinə çevirmək onun tədqiqatçılıq fəaliyyətinin başlıca meyarı olmuşdur. Vəsaitdə qeyd olunur ki, böyük mütəfəkkirlər ötüb keçənlərə deyil, dünəndən bu günə baxmış, sanki dünəni bugünləşdirmiş, dünənə bu günün çalarlarını əlavə edərək sabaha aparmış, əbədiləşdirmişlər. Söz xiridarlarının həyat yoluna və zəngin ədəbi-pedaqoji irslərinə dərindən nüfuz etdikcə, onların yaradıcılığı ətrafında tədqiqat və tapıntılar genişləndikcə görürük ki, öyrənilməmiş problemlər daha bariz, daha qabarıq şəkildə nəzərə çarpır. Sələflərin (Həzrəti Əli (ə.), BalasaqunluYusuf, Xaqani Şirvani, Nəsirəddin Tusi, MarağalıƏvhədi, Fəzlullah Nəimi və b.) və xələflərin (Molla Pənah Vaqif, Mirzə Fətəli Axundov, Nəcəfbəy Vəzirov, MəhəmmədağaŞahtaxtlı, Firidun bəy Köçərli və b.) çoxcəhətli pedaqoji-ictimai fəaliyyətlərində elə məsələlər, elə problemlər vardır ki, bunlara indiyə qədər ya heç toxunulmamış, yaxud da ötəri və ya ümumi şəkildə bəhs olunmuşdur. Görkəmli maarifçi və pedaqoqlarla bağlı xarici ölkələrdə də çoxlu kitablar və məqalələr yazılmışdır. Ayrı-ayrı məqalələrdə böyük mütəfəkkirlərin təlim və tərbiyə məsələlərinin araşdırılmasına da təşəbbüslər göstərilmişdir. Lakin yenə də böyük ideya sahiblərinin fəaliyyətlərinə, o cümlədən, məktəb və maarif, tərbiyə və əxlaq məsələləri haqqında olan görüşlərinin tədqiqinə hələ də zəruri ehtiyac duyulur.
Bu zəruriliyə ehtiyac duyulduğunu hiss edən Kamal Camalov dərs vəsaitində sələflərin və xələflərin pedaqoji görüşlərini sistemləşdirmiş, ümumiləşdirmiş və müasir məktəb təcrübəsində istifadə imkanlarını üzə çıxarmaqla mənəvi ədalətsizliyin təsvirini, mənəvi-əxlaqi kamilliyə və insani davranışa çağırışı, əxlaqi keyfiyyətlərin təbliği, vətənpərvərlik, humanizm, ailə tərbiyəsi, islam əxlaqı və ümumbəşəri dəyərlər ilə bağlı fikirləri araşdırmışdır.
İnanıram ki, bu kitab gələcəkdə məktəb və pedaqoji fikrin inkişafı tarixində pedaqoqların yeri və rolunun təhlili kimi dərslik və dərs vəsaitlərinin hazırlanmasında mühüm əhəmiyyət kəsb edəcəkdir. Çünki “Pedaqoji-psixoloji fikrin inkişafı sələflərdən xələflərə” adlı əsərdə tarixi-pedaqoji prosesin, elmi-nəzəri fikrin tədqiqi yeni konsepsiya əsasında tədqiqə cəlb olunur.
Maraqlı cəhətlərdən biri də budur ki, Kamal Camalov tərəfindən pedaqogika tarixinin öyrənilməsində pedaqoq və maarifçilərin fəaliyyəti aşkara çıxarılır, tərbiyə və təhsilin təşəkkülü, inkişafı və deformasiyasının səbəbləri müəyyənləşdirilir, pedaqogika elminin təşəkkülü və inkişaf tarixinin yeni dövrləşməsi verilir, pedaqoji tənqid tarixinin yaradılmasına təşəbbüs göstərilir, pedaqoji görüşləri tədqiqdən təcrid olunmuşların (Balasaqunlu Yusifin, Xaqani Şirvaninin, Fəzlullah Nəiminin və b.) yaradıcılığı yeni baxış, yeni ideya süzgəcindən keçirilir.
Tale elə gətirib ki, bir birimizin şad günlərdə sevincimizi qardaşcasına bölüşmüşük, kədərli günlərimizdə bir-birimizin yanında olmuşuq. İllər ötdükcə, daha yaxın sirdaş olmuşuq, əlaqələrimiz daha çox olmuş, münasibətlərimizdən və məsləhətlərimizdən daim fayda görmüşük. Ona görə də Kamal Camalov haqqında nə qədər istəsən yazıb danışa bilərəm, lakin riyaziyyatçılar lakonik danışmağı və yazmağı sevdiklərindən mən də bu ənənəyə sadiq qalmağı üstün tuturam. Həm də onun həyat və elmi-pedaqoji bioqrafiyasını nəzərdən keçirmək kifayətdir ki, onun haqqında əminliklə söz deyəsən.
Hər bir şəxsə (elə obyektə də) qiymət verərkən onun ikili ( müsbət və mənfi) xarakterlərini təsnif və müqayisə etmək lazımdır. Halbuki, müsbət və mənfi anlayışları da dəqiq olmayan və nisbi anlayışlardır. Buna baxmayaraq, qiymətləndirmə üçün əsas meyardır. Dahilər demişlər ki, həqiqət müqayisədə meydana çıxır. Bu baxımdan Kamal Camalov üçün qiymətləndirmə aparsaq, əsil kişi xarakterli olmasının şahidi olarıq. Mənim fikrimcə, o, dost və qardaş üçün canını belə fəda etməyi əsirgəməz. Ancaq sevgisi boyda nifrətini də gizlədə bilməz. Bir sözlə, o dosta dost, düşmənə düşmənliyini göstərə bilən bir kişidir. Yaxşı ki, həyatda heç bir düşməni yoxdur, dostları isə çoxdur.
Kamal müəllim həmişə əsil müəllimə, metodistə və alimə yaraşan səliqə sahmanlı tədqiqatçıdır. Ona görə də onun alimliyi haqqında çoxlu fikir söyləmək fikrindən daşınıb, şəxsiyyətini xarakterizə etmək istəyirəm. Ona görə hesab edirəm ki, bu səliqə onun həyatının bütün sahələrinə hopmuşdur. Gözəl ailə başçısı kimi övladlarına elə tərbiyə vermişdir ki, onların da hər biri öz sahəsi üzrə atalarını qabaqlayacaqlar, böyük övladının atasının yolu ilə getdiyini bilirəm. İnanıram, onların hər biri atalarına layiq övlad olacaqlar.
Mənim bir sözüm var, bəlkə məndən qabaq kimsə bu fikri söyləmişdir, lakin mən onu heç yerdən oxumamışam deyə özümünkü hesab edirəm: “Kiminlə də yaxşı münasibətdə olmaq istəsən, onun ancaq gözəl xüsusiyyətlərini yadına sal qəlbində ona qarşı sevgi yaransın”.Mən artıq bu prinsiplə Kamal müəllimlə dostluq edirəm və bundan çox məmnun oluram.
Sonda dostum Kamal Camalovun 50 illik yubileyində ona möhkəm can sağlığı və istədiyi ömür payını arzulamaqla dədə Şəmşirin dili ilə demək istəyirəm:
Şəmşir kimi gözün, könlün tox olsun,
Qaşın qələm, müjganların ox olsun.
Sənin dostun qoy hamıdan çox olsun,
Dostum, o zaman yazaram yüz tərif sənə!!!
Əbülfət Pələngov,
ADPU-nun professoru, pedaqoji elmlər doktoru, Rusiya Təbiətşünaslıq Akademiyasının
həqiqi üzvü, Əməkdar elm və texnika xadimi
Baxış sayı: 291
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 21:09
Qərbi Azərbaycan haqqında kitabın və sosioloji-tədqiqatın nəticələri ilə bağlı hesabatın təqdimatı keçirilib
13-09-2023, 15:11
Seyfəddin Dağlının “Gəcil qapısı” pomanının təqdimatı Keçirilib
10-09-2023, 00:17
“Heydər Əliyev ideyaları və müasir dövr” respublika elmi konfransının materialları çapdan çıxıb
3-09-2023, 22:18
YAZARLAR MƏDƏNİYYƏT İŞÇİLƏRİNİ MƏFTUN ETDİLƏR
15-08-2023, 00:28
ƏBÜLFƏT HƏSƏNOĞLU-ŞEİRLƏR
8-08-2023, 18:16
Vəfat etmiş tərcüməçi və yazıçı Leonid Volodarski
7-08-2023, 22:22
Uşaq kitablarının illüstratoru Nikolay Ustinov vəfat edib
13-07-2023, 14:50
“Naxçıvan paremioloji vahidləri: deyimlər, atalar sözləri və məsəllər” kitabının təqdimatı keçirilib
10-07-2023, 19:57
O, HEYDƏR DÜHASIDIR-Ramiz QASIMOV
7-07-2023, 22:48
QHT Azərbaycanın klassik və müasir ədəbiyyatını təbliğ edəcək
30-06-2023, 23:49
Həmişə sizinlə olan cəhənnəm-Əkbər Qoşalı
28-06-2023, 20:10
İSMAYIL İMANZADƏNİN UŞAQ ŞEİRLƏRİNDƏN İBARƏT “HƏR ÇƏMƏNDƏN BİR ÇİÇƏK” KİTABINA ÖN SÖZ-ADİLƏ NƏZƏROVA
23-06-2023, 20:44
Baş Prokurorluq tərəfindən "Özəl sektorda anti-korrupsiya standartları" mövzusuna həsr olunmuş kitab hazırlanıb
22-06-2023, 22:44
TANINMIŞ ALİMİN “HEYDƏR ƏLİYEV SİYASƏTİ: TARİX VƏ MÜASİRLİK” MONOQRAFİYASI NƏŞR EDİLİB-Ramiz Qasımov
22-06-2023, 22:37
AMEA-nın Naxçıvan Bölməsində kitab təqdimatı olub
10-06-2023, 20:04
AMEA-nın Naxçıvan Bölməsində kitab təqdimatı olub
27-05-2023, 22:21
Detektiv yazar Elbrus Kəlbiyevlə görüş keçirilib
24-05-2023, 00:22
Qərbi Azərbaycanın mədəni-ədəbi mühitinə həsr edilmiş elmi konfrans olub
19-05-2023, 19:17
Nizami Gəncəvi Dühası-Anar Rzayev
18-05-2023, 20:14
“Axtarışlar” jurnalının yeni nömrəsi nəşrdən çıxıb
17-05-2023, 19:52
“Naxçıvanın əlyazmalar xəzinəsi” kitabı nəşr olunub
16-05-2023, 21:02
Yeni nəşr olunmuş iki monoqrafiyanın təqdimatı olub
5-05-2023, 21:54
Əhliman Ərəfsəli doğma kəndində yad edilib
5-05-2023, 21:38
“Elmi əsərlər”in yeni nömrəsi çapdan çıxıb
5-05-2023, 20:34
Əhməd Cavadın Vətən idealı-Ramiz QASIMOV
1-05-2023, 21:21
KAMAL CAMALOV TƏDQİQATÇILIQ VƏ NATİQLİK MƏHARƏTİİLƏ SEÇİLƏN TƏDQİQATÇI ALİMDİR-Əbülfət Pələngov
28-04-2023, 22:44
Vüqar Əhmədi- İbrahim Yusifoğlu
26-04-2023, 21:13
“Şərur rayonunun tarixi” monoqrafiyası nəşr olunub
18-04-2023, 20:48
Gülbəniz Babayeva: "40 ilə yaxın zəngin və məhsuldar yaradıcılıq yolu keçib Vüqar Əhməd"- VÜQAR ƏHMƏD-60
16-04-2023, 01:19
GETMİŞDİM, YENƏ GƏLDİM,,,-İSMAYIL İMANZADƏ MƏRCANLI
9-04-2023, 01:02
MÜSABİQƏ UĞURLA SONA ÇATDI- HEYDƏR ƏLİYEV-100
5-04-2023, 02:27
Yeni monoqrafiya təqdim olunub
1-04-2023, 19:55
Erməni vandalizmindən bəhs edən toplu çapdan çıxıb
29-03-2023, 22:25
QİSAS - hekayə-Rəna Abdullayeva
29-03-2023, 20:09
Həyat çəkib çox sınağa, gah alqışa, gah qınağa, dönüb sözü nur, çırağa...-VÜQAR ƏHMƏD – 60
28-03-2023, 22:45
İlahiyyat İnstitutu növbəti dərsliyini nəşr etdirib
26-03-2023, 21:36
Aqata Kristinin kitabları senzuraya məruz qalıb
15-03-2023, 00:01
85 yaşı tamam olan Anar: “105 il yaşamaq istəyirəm”
14-03-2023, 08:19
Bakıda Mehmet Akif Ersoyun yubileyi keçirildi
8-03-2023, 23:55
Yazıçı Daria Dontsova ərini itirdi
5-03-2023, 02:49
Qənirə Paşayeva tanınmış şair-tərcüməçi İbrahim İlyaslı ilə görüşüb,onu yubileyi münasibəti ilə təbrik edib
3-03-2023, 01:11
Aşqin Yenisey: "Hacı Şahin adımı telefonda eşidən kimi cavab verdi ki, hardasınız?"
24-02-2023, 20:13
XOCALI FACİƏSİ AZƏRBAYCANLILARA QARŞI SOYQIRIMI AKTI, XALQIMIZIN QƏHRƏMANLIQ NÜMUNƏSİDİR-Ramiz QASIMOV
24-02-2023, 12:07
XOCALI QƏTLİAMINDAN BƏHS EDƏN“MEŞƏ PƏRİSİ”, “YARALI QADIN”, “MƏSUM”HEKAYƏLƏRİ HAQQINDA FİKİRLƏRİM
22-02-2023, 19:27
GÖRKƏMLİ AZƏRBAYCAN YAZIÇISI VƏ ƏDİBİ CƏLİL MƏMMƏDQULUZADƏ-Ramiz QASIMOV
16-02-2023, 21:36
Əkbər Qoşalının şeirləri “Xudafərin”, “İdel” və “Dvina” jurnallarında işıq üzü görüb
16-02-2023, 20:19
ARAZ BİR QOLUMDUR, KÜR BİR QOLUMDUR...-Ramiz QASIMOV
11-02-2023, 21:48
NAXÇIVANIN BƏNZƏRSİZ TƏBİƏTİNİ NƏĞMƏ DİLİ İLƏ İFADƏ EDƏN İSLAM SƏFƏRLİ-İSLAM SƏFƏRLİ - 100-Kamal CAMALOV
10-02-2023, 22:59
İslam Səfərlinin 100 illiyi münasibətilə elmi konfrans olub