13:33 / 21-11-2024
ÇXR nümayəndə heyətinin üzvü Vladivostokda həmkarlarından pul və pasport oğurlayaraq yoxa çıxıb
13:28 / 21-11-2024
Çin Xarici İşlər Nazirliyi: ABŞ nüvə silahının rolunu artırıb və hərbi qarşıdurmanı gücləndirib
13:22 / 21-11-2024
Moldova təhlükəsizlik qüvvələri Qaqauziya rəhbərinin müavininin evində axtarış aparır
13:15 / 21-11-2024
XİN: Rusiya Federasiyası Abxaziyada hakimiyyətlə müxalifət arasında olan razılaşmaları nəzərə alıb
13:11 / 21-11-2024
Rostec xəstəni daşıyarkən amerikalı xilasedicilərin səhvlərini qeyd edib
12:46 / 21-11-2024
Millət vəkili vətəndaşlarla növbəti dəfə görüş keçirib
12:38 / 21-11-2024
Alimlər Oneqa və Şimali Dvinanın ağzında havanın çirklənməsini qeydə alıblar
12:30 / 21-11-2024
Kartapolov: "Qərbin hücumu halında Rusiya Belarusu dəstəkləyəcək"
12:23 / 21-11-2024
Zaxarova: "NATO qüvvələrinin Ukraynada görünməsi Rusiya Federasiyasına qarşı müharibəyə girişi qeyd edəcək"
00:00 / 21-11-2024
"Yunarmiya" baş qərargahının rəhbəri gimnast Naqornı istefa verib
23:34 / 20-11-2024
Fransa və Cənubi Koreya Koreya boğazının girişində dəniz təlimləri keçirib
23:27 / 20-11-2024
Kuzbassda Voronej müəssisəsinin keçmiş top meneceri öldürülüb
23:23 / 20-11-2024
Kursk vilayətinin Sudjanski rayonunun rəhbəri vəzifəsini tərk edib
23:20 / 20-11-2024
Zelenski Ukraynanın Krımı hərbi yolla geri qaytara bilməyəcəyini etiraf edib
23:16 / 20-11-2024
Papa Fransisk gələcək dəfn mərasimini sadələşdirib
19:50 / 20-11-2024
Ostin: "Kiyev piyada əleyhinə mina sahələrini məsuliyyətlə seçməlidir"
19:48 / 20-11-2024
ABŞ BMT Təhlükəsizlik Şurasının Qəzzada atəşkəslə bağlı qətnamə layihəsinə veto qoyub
19:45 / 20-11-2024
"Ural Hava Yolları"na məxsus təyyarə kobud davranışa görə Ulan-Udeyə enməyə məcbur olub
19:40 / 20-11-2024
“Vətəndaş A” serialına görə İTV-yə - Rəsmi xəbərdarlıq
19:27 / 20-11-2024
UEFA Rumıniya ilə oyunda Kosovoya texniki məğlubiyyət verib
19:22 / 20-11-2024
Kalmıkiyada ev pişiyinin hücumuna məruz qalan qız xəstəxanaya yerləşdirilib
19:19 / 20-11-2024
İsrailin Suriyanın Palmira şəhərinə endirdiyi zərbələr nəticəsində 36 nəfər həlak olub
19:12 / 20-11-2024
Putin Patriarx Kirili ad günü münasibətilə təbrik edib
19:05 / 20-11-2024
Pentaqon: Vaşinqton Kiyevə 275 milyon dollarlıq hərbi yardım paketi verəcək
12:29 / 20-11-2024
CNN: Qərb Moskva ilə münasibətləri dəyişmək imkanını nəzərdən keçirir
12:24 / 20-11-2024
Kamçatkadan baqajda 10 kq-dan çox kürü ixracı qadağan ediləcək
12:17 / 20-11-2024
Narışkin: "NATO ölkələri Rusiya Federasiyasının dərinliklərindəki zərbələrdə iştirak etmək cəhdlərinə görə cavab verəcəklər"
12:13 / 20-11-2024
Britaniyalı qadın Meksikada tətildən sonra ABŞ-da kokain çamadanları ilə saxlanılıb
12:05 / 20-11-2024
"Ekspress": Tramp gizli şəkildə Ukraynaya nüvə silahı ötürə bilər
11:56 / 20-11-2024
Uşaqların zəhərləndiyi məktəb distant təhsilə keçib
11:50 / 20-11-2024
Petrozavodsk şəhərinin keçmiş meri Lyubarskinin evində axtarışlar aparılıb
11:46 / 20-11-2024
"Reuters" agentliyi KXDR hərbçilərinin Kursk vilayətində döyüşlərdə iştirak etdiyini iddia edir
11:40 / 20-11-2024
Putin Pxenyan zooparkına bir şir və iki qonur ayı bağışlayıb
11:35 / 20-11-2024
Abxaziyada növbədənkənar prezident seçkiləri fevralın 15-də keçirilə bilər
11:10 / 20-11-2024
Ağdamın tarixi və mədəni irisi-Nəbi Ağayev
11:05 / 20-11-2024
Ağdam regionun ən inkişaf etmiş bölgəsinə çevrilməkdədir-Könül Nurullayeva
23:41 / 19-11-2024
Milli Məclis Sədrinin müavininin köməkçisi hakim oldu
23:19 / 19-11-2024
Livanda atəşə tutulan BMT sülhməramlıları yaralanıb
Türk dünyasının ana dili amili
Tarix: 14-11-2022 11:27 | Bölmə: Ədəbiyyat
Azərbaycan dövləti xaricdəki yeni nəslin də dilimizi, adət-ənənəmizi unutmaması məsələsini diqqət saxlayır, onlara sahib çıxır
Azərbaycan dövlətinin atdığı addımlar türklərin yaşadığı bütün coğrafiyada müsbət qiymətləndirilir. Türk dövlətlərinin birliyi istiqamətində Azərbaycan hər zaman ən yüksək rol oynayıb. Türk Dövlətləri Təşkilatının noyabrın 11-də Səmərqənddə keçirilən IX Zirvə Görüşündə Prezident İlham Əliyevin çıxışında türk dünyasının birliyi məsələsinə xüsusi önəm verməsi bunun əyani sübutudur. Cənab Prezident qeyd edib ki, Azərbaycan həmişə türk dünyasının sıx birləşməsinə öz töhfəsini verib və bundan sonra da türk dünyasının birliyi amallarına sadiq qalacaq: “2009-cu ildə Naxçıvan Zirvə Görüşündən başlayaraq Türk Dövlətləri Təşkilatı böyük inkişaf yolu keçmişdir. Türk dünyası 200 milyondan çox insanın yaşadığı geniş bir coğrafiyanı əhatə edir və böyük iqtisadi potensiala, enerji resurslarına, nəqliyyat yollarına və müasir hərbi imkanlara malikdir”.
Türk dünyası böyük coğrafi əraziyə malikdir. Ayrıca türk xalqarı bütün qitələrdə yayılıblar. Onların assimilyasiya olmaması, milli kimliklərindən qopmamaları günümüzdə düşünüləsi vacib məsələdir. Prezident İlham Əliyev nitqində bu məsələni də gündəmə gətirib: “Türk dünyası təkcə müstəqil türk dövlətlərindən ibarət deyil, onun coğrafi sərhədləri daha genişdir. Türk Dövlətləri Təşkilatının üzvləri olan ölkələrdən kənarda yaşayan soydaşlarımızın hüquqlarının, təhlükəsizliyinin, milli kimliyinin qorunması, onların assimilyasiyaya uğramaması kimi məsələləri artıq təşkilat çərçivəsində daimi əsasda diqqətdə saxlamağın vaxtı gəlib çatmışdır”. Azərbaycan bütün türk dünyasının problemlərini, türk xalqlarının milli-mənəvi dəyərlərinin qorunmasını düşünür. Bunun üçün Azərbaycan istənilən əməli addımların atılmasına hazırdır.
Cənab Prezident Zirvə Görüşündə problemi deməklə bərabər, onun həlli yolunu da təklif edib. Çünki insanın milli kimliyi, milli identifikliyi onun öz ana dilini bilməsi ilə müəyyən olunur. Ana dilini bilməyən insanın öz milli-mənəvi dəyərlərindən uzaqlaşmaq təhlükəsi var. Bu, yeni nəsil türk dünyası xaqlarının milli dəyərlər üzərində formalaşması prosesini də zəiflədə bilər. Bu baxımdan Prezident İlham Əliyev çıxışında gənc nəslin yaşadıqları digər ölkələrdə məktəblərdə öz ana dilində təhsil almaq imkanın olmsını xüsusi qeyd edib: “Əfsuslar olsun ki, Azərbaycan dövlətinin hüdudlarından kənarda yaşayan 40 milyon azərbaycanlının əksəriyyəti bu imkanlardan məhrumdur. Türk dövlətlərindən kənarda yaşayan soydaşlarımızın öz ana dilində təhsil almaları daim təşkilatın gündəliyində olmalıdır”.
Ana dili mədəni irsin təməl sütunlarındadır. İnsanın milli-mədəni mənsubiyyətini və mənəviyyatını müəyyən edən əsasların ən vacibi dil amilidir. Ana dilimizin xaricdə yaşayan azərbaycanlıların və böyüyən gələcək nəslin həyatında böyük əhəmiyyəti var və ana dilimizii qorumq hər kəsin üzərinə düşən tarixi vəzifədir. Cənab Prezident bu istiqamətdə Azərbaycan təcrübəsini, dövlətimizin xaricdəki soydaşlarımıza göstərdiyi diqqəti çıxışında qeyd edib: “Azərbaycan dövləti xarici ölkələrdə yaşayan azərbaycanlıların hüquq və azadlığının, təhlükəsizliyinin təmin edilməsinə xüsusi diqqət yetirir. Biz acı taleyin hökmü ilə Azərbaycan dövlətindən ayrı düşmüş soydaşlarımızın dilimizi, ənənələrimizi, mədəniyyətimizi qoruyub saxlamaları, azərbaycançılıq ideyalarına sadiq olmaları, öz tarixi Vətənləri ilə əlaqələrin heç vaxt kəsilməməsi üçün səylərimizi davam etdirəcəyik”. Azərbaycan dövləti tərəfindən xaricdə yetişən gənc nəslin ana dilini bilməsi üçün bir sıra layihə, tədbir və görüşlər keçirilir. Hətta son illərdə xaricdə dilçi alimlərin iştirakıyla müxtəlif tədbirlər təşkil edilir. Bu baxımdan diaspor təşkilatlarının ofislərində, mədəniyyət mərkəzlərində “Həftəsonu məktəb”lərinin fəaliyyəti xüsusi vurğulanmalıdır. “Həftəsonu məktəb”lərinin məqsədi xaricdə böyüyən nəslin Azərbaycana daha da bağlı olmasını gücləndirməkdir. Artıq müxtəlif ölkələrdə 60-dan çox “Həftəsonu məktəbi” fəaliyyət göstərir. Bu məktəblərdə Azərbaycan dili ilə yanaşı, tarixi, mədəniyyəti, incəsəsnəti və s. tədris olunur. Bunun üçün Heydər Əliyev Fondunun və Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin birgə layihəsi olaraq “Azərbaycan dili” kitabı çap olunub. Kitabın hazırlanmasında məqsəd xaricdə yaşayan azərbaycanlı uşaqların öz mədəni irsini və dilini qorunub saxlanması və inkişaf etdirilməsinə dəstək olmaqdır. Gördüyümüz kimi, Azərbaycan dövləti xaricdəki yeni nəslin də dilimizi, adət-ənənəmizi unutmaması məsələsini diqqət saxlayır, onlara sahib çıxır.
Gülzar İbrahimova,
Avrasiya Universitetinin Elmi işlər üzrə prorektoru,
siyasi elmlər üzrə elmlər doktoru, professor
Baxış sayı: 390
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 14-11-2022 11:27 | Bölmə: Ədəbiyyat
Azərbaycan dövləti xaricdəki yeni nəslin də dilimizi, adət-ənənəmizi unutmaması məsələsini diqqət saxlayır, onlara sahib çıxır
Azərbaycan dövlətinin atdığı addımlar türklərin yaşadığı bütün coğrafiyada müsbət qiymətləndirilir. Türk dövlətlərinin birliyi istiqamətində Azərbaycan hər zaman ən yüksək rol oynayıb. Türk Dövlətləri Təşkilatının noyabrın 11-də Səmərqənddə keçirilən IX Zirvə Görüşündə Prezident İlham Əliyevin çıxışında türk dünyasının birliyi məsələsinə xüsusi önəm verməsi bunun əyani sübutudur. Cənab Prezident qeyd edib ki, Azərbaycan həmişə türk dünyasının sıx birləşməsinə öz töhfəsini verib və bundan sonra da türk dünyasının birliyi amallarına sadiq qalacaq: “2009-cu ildə Naxçıvan Zirvə Görüşündən başlayaraq Türk Dövlətləri Təşkilatı böyük inkişaf yolu keçmişdir. Türk dünyası 200 milyondan çox insanın yaşadığı geniş bir coğrafiyanı əhatə edir və böyük iqtisadi potensiala, enerji resurslarına, nəqliyyat yollarına və müasir hərbi imkanlara malikdir”.
Türk dünyası böyük coğrafi əraziyə malikdir. Ayrıca türk xalqarı bütün qitələrdə yayılıblar. Onların assimilyasiya olmaması, milli kimliklərindən qopmamaları günümüzdə düşünüləsi vacib məsələdir. Prezident İlham Əliyev nitqində bu məsələni də gündəmə gətirib: “Türk dünyası təkcə müstəqil türk dövlətlərindən ibarət deyil, onun coğrafi sərhədləri daha genişdir. Türk Dövlətləri Təşkilatının üzvləri olan ölkələrdən kənarda yaşayan soydaşlarımızın hüquqlarının, təhlükəsizliyinin, milli kimliyinin qorunması, onların assimilyasiyaya uğramaması kimi məsələləri artıq təşkilat çərçivəsində daimi əsasda diqqətdə saxlamağın vaxtı gəlib çatmışdır”. Azərbaycan bütün türk dünyasının problemlərini, türk xalqlarının milli-mənəvi dəyərlərinin qorunmasını düşünür. Bunun üçün Azərbaycan istənilən əməli addımların atılmasına hazırdır.
Cənab Prezident Zirvə Görüşündə problemi deməklə bərabər, onun həlli yolunu da təklif edib. Çünki insanın milli kimliyi, milli identifikliyi onun öz ana dilini bilməsi ilə müəyyən olunur. Ana dilini bilməyən insanın öz milli-mənəvi dəyərlərindən uzaqlaşmaq təhlükəsi var. Bu, yeni nəsil türk dünyası xaqlarının milli dəyərlər üzərində formalaşması prosesini də zəiflədə bilər. Bu baxımdan Prezident İlham Əliyev çıxışında gənc nəslin yaşadıqları digər ölkələrdə məktəblərdə öz ana dilində təhsil almaq imkanın olmsını xüsusi qeyd edib: “Əfsuslar olsun ki, Azərbaycan dövlətinin hüdudlarından kənarda yaşayan 40 milyon azərbaycanlının əksəriyyəti bu imkanlardan məhrumdur. Türk dövlətlərindən kənarda yaşayan soydaşlarımızın öz ana dilində təhsil almaları daim təşkilatın gündəliyində olmalıdır”.
Ana dili mədəni irsin təməl sütunlarındadır. İnsanın milli-mədəni mənsubiyyətini və mənəviyyatını müəyyən edən əsasların ən vacibi dil amilidir. Ana dilimizin xaricdə yaşayan azərbaycanlıların və böyüyən gələcək nəslin həyatında böyük əhəmiyyəti var və ana dilimizii qorumq hər kəsin üzərinə düşən tarixi vəzifədir. Cənab Prezident bu istiqamətdə Azərbaycan təcrübəsini, dövlətimizin xaricdəki soydaşlarımıza göstərdiyi diqqəti çıxışında qeyd edib: “Azərbaycan dövləti xarici ölkələrdə yaşayan azərbaycanlıların hüquq və azadlığının, təhlükəsizliyinin təmin edilməsinə xüsusi diqqət yetirir. Biz acı taleyin hökmü ilə Azərbaycan dövlətindən ayrı düşmüş soydaşlarımızın dilimizi, ənənələrimizi, mədəniyyətimizi qoruyub saxlamaları, azərbaycançılıq ideyalarına sadiq olmaları, öz tarixi Vətənləri ilə əlaqələrin heç vaxt kəsilməməsi üçün səylərimizi davam etdirəcəyik”. Azərbaycan dövləti tərəfindən xaricdə yetişən gənc nəslin ana dilini bilməsi üçün bir sıra layihə, tədbir və görüşlər keçirilir. Hətta son illərdə xaricdə dilçi alimlərin iştirakıyla müxtəlif tədbirlər təşkil edilir. Bu baxımdan diaspor təşkilatlarının ofislərində, mədəniyyət mərkəzlərində “Həftəsonu məktəb”lərinin fəaliyyəti xüsusi vurğulanmalıdır. “Həftəsonu məktəb”lərinin məqsədi xaricdə böyüyən nəslin Azərbaycana daha da bağlı olmasını gücləndirməkdir. Artıq müxtəlif ölkələrdə 60-dan çox “Həftəsonu məktəbi” fəaliyyət göstərir. Bu məktəblərdə Azərbaycan dili ilə yanaşı, tarixi, mədəniyyəti, incəsəsnəti və s. tədris olunur. Bunun üçün Heydər Əliyev Fondunun və Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin birgə layihəsi olaraq “Azərbaycan dili” kitabı çap olunub. Kitabın hazırlanmasında məqsəd xaricdə yaşayan azərbaycanlı uşaqların öz mədəni irsini və dilini qorunub saxlanması və inkişaf etdirilməsinə dəstək olmaqdır. Gördüyümüz kimi, Azərbaycan dövləti xaricdəki yeni nəslin də dilimizi, adət-ənənəmizi unutmaması məsələsini diqqət saxlayır, onlara sahib çıxır.
Gülzar İbrahimova,
Avrasiya Universitetinin Elmi işlər üzrə prorektoru,
siyasi elmlər üzrə elmlər doktoru, professor
Baxış sayı: 390
Bölməyə aid digər xəbərlər
13-11-2024, 23:46
Görkəmli Türk Ədibi Sərhəd Kabaklı-Vüqar Əhməd
1-11-2024, 13:16
Sumqayıt şəhərinin 75 illiyinə həsr olunmuş ədəbi-bədii gecə keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
30-10-2024, 21:46
Rusiyanın əməkdar artisti Kazbek Suanov dünyasını dəyişib
26-10-2024, 18:55
Tanzaniyada Puşkinin abidəsinin açılışı olub, nağılları isə suahili dilində nəşr olunub
16-10-2024, 10:02
Naxçıvan ədəbi mühitinin seçilən nümayəndəsi Hüseyn Razinin 100 illiyinə layiqli töhfə
12-10-2024, 20:45
Naxçıvanda xarici tədqiqatçıların iştirakı ilə arxeoloji kəşfiyyat işləri aparılır
12-10-2024, 19:55
Azərbaycan Universitetində Mirzə Ələkbər Sabir irsi və ədəbi dilə həsr olunmuş tədbir keçirilib
12-10-2024, 10:47
Ədəbiyyat müəllimi erotik fotolara görə töhmət alıb
28-09-2024, 21:57
Onu "Türk dünyasının sevilən qızı" adlandırırdılar
28-09-2024, 21:51
Vüqar Əhməd: "Allahımızın üzü dönüb"
2-08-2024, 14:53
Mirzə Ələkbər Sabir Fondu yeni layihənin icrasına başlayıb
1-08-2024, 13:22
“Cəfər Cabbarlı - ədəbiyyatımızın böyük sənət fədaisi” adlı layihənin icrasına başlanılıb
12-06-2024, 23:33
Professor Mahirə Hüseynova Turan Elmlər Akademiyasının akademiki seçilib
9-06-2024, 15:53
"Zəfəri yaşadanlar” kitabının təqdimat mərasimindən-VİDEO+FOTOLAR
6-06-2024, 14:52
Sumqayıtda Mikayıl Müşfiqin anım mərasimi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
1-05-2024, 21:08
Rusiya yazıçılarının kitablarının 170-dən çox nadir nəşri Avropa kitabxanalarından yoxa çıxıb
27-04-2024, 00:42
ƏZƏL-AXIR SÖZ QALACAQ DÜNYADA
26-04-2024, 11:47
AMEA NİZAMİ GƏNCƏVİ ADINA İNSTİTUTUN 90 İLLİYİ
19-04-2024, 12:41
"SUMQAYIT! ƏBƏDİ YAŞA" LAYİHƏSİ mərhum şair Sabir Sarvana həsr olunmuşdu
17-04-2024, 21:58
ADPU-nun Beynəlxalq əlaqələr üzrə prorektoru Mahirə Hüseynova Dünya Söz Akademiyasının fəxri akademik üzvü seçilib
28-03-2024, 23:35
ZİYALI ÖMRÜNÜN AKKORDLARI...
26-03-2024, 14:48
Şeirlər-İSMAYIL MƏRCANLI İMANZADƏ
7-03-2024, 23:27
VÜQAR,ƏHMƏD TÜRKSOY- UN QIZIL MEDALI İLƏ TƏLTİF OLUNUB
7-03-2024, 23:12
Kostomarov "Qanqster Peterburq" serialından mahnı oxudu
11-02-2024, 00:49
Sumqayıtda şair Sabir Yusifoğlunun xatirə gecəsi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
30-01-2024, 14:54
Dramaturq Aleksandr Gelmanı avtomobil vurub
26-12-2023, 20:56
Jurnalist və yazıçı Valeri Şamşurin vəfat edib
21-12-2023, 23:29
BACI İTİRMİŞƏM-VÜQAR ƏHMƏD
19-12-2023, 15:51
“Ərəb mənbələrində azərbaycanlı alim və ədiblər (VII-XVII əsrlər)” adlı kitab nəşr olunub
19-12-2023, 15:05
Təhlükəsizlik qüvvələri Akuninin kitablarını nəşr edən nəşriyyata gəlib
30-11-2023, 23:25
BİR ŞAİR YAŞAYIR MİNGƏÇEVİRDƏ...
28-11-2023, 16:41
Ankarada Sadiq Qurbanovun kitabının təqdimatı olub – FOTO
27-11-2023, 10:45
İrlandiyalı Pol Linç 2023-cü il üçün "Man Booke"r mükafatını qazandı
1-11-2023, 11:19
Buninin qardaşı qızı 100 yaşında dünyasını dəyişib
18-10-2023, 21:25
ŞAİRİN OXUCULAR QARŞISINDA POETİK HESABATI
16-10-2023, 14:46
Əlyazma kolleksiyaları oxuculara virtual təqdim olunur
15-10-2023, 22:09
Şair və rəssam Qavriil Lubnin vəfat edib
4-10-2023, 20:34
“Heydər Əliyev: tariximizdə və taleyimizdə” kitabının təqdimatı olub
24-09-2023, 20:54
AMEA Naxçıvan Bölməsində Məhəmmədhüseyn Şəhriyara həsr olunmuş konfrans
22-09-2023, 21:09
Qərbi Azərbaycan haqqında kitabın və sosioloji-tədqiqatın nəticələri ilə bağlı hesabatın təqdimatı keçirilib
13-09-2023, 15:11
Seyfəddin Dağlının “Gəcil qapısı” pomanının təqdimatı Keçirilib
10-09-2023, 00:17
“Heydər Əliyev ideyaları və müasir dövr” respublika elmi konfransının materialları çapdan çıxıb
3-09-2023, 22:18
YAZARLAR MƏDƏNİYYƏT İŞÇİLƏRİNİ MƏFTUN ETDİLƏR
15-08-2023, 00:28
ƏBÜLFƏT HƏSƏNOĞLU-ŞEİRLƏR
8-08-2023, 18:16
Vəfat etmiş tərcüməçi və yazıçı Leonid Volodarski