20:44 / 15-07-2025
"Times": Trampın həyat yoldaşı onun Ukrayna Silahlı Qüvvələrini silahla təmin etmək qərarına təsir göstərə bilərdi
20:38 / 15-07-2025
"Reuters": Putin Trampın ultimatumuna baxmayaraq, Ukraynada SVO-nu davam etdirəcək
20:27 / 15-07-2025
"Zenit"in baş məşqçisi Semak küçədə epilepsiya xəstəsi olan şəxsi xilas etməyə kömək edib
20:24 / 15-07-2025
Söküntü zamanı dayanacaq divarı avtoservis mərkəzinin üzərinə uçub
20:21 / 15-07-2025
Hindistanın ən yaşlı qaçışçısı 114 yaşında yol qəzasında ölüb
20:13 / 15-07-2025
Kallas: "Aİ Xarici İşlər Nazirləri avqustda Rusiyanın dondurulmuş aktivlərinin istifadəsini müzakirə edəcəklər"
20:10 / 15-07-2025
Jurnalist Bous Trampın 50 günlük ultimatumunu ələ salaraq, onun 24 saatını xatırlayır
20:01 / 15-07-2025
Kallas: "Aİ XİN rəhbərləri Slovakiyaya görə Rusiyaya qarşı yeni sanksiyalarla bağlı razılığa gələ bilmədilər"
16:03 / 15-07-2025
Politoloq Bobrov: "Tramp tarif ultimatumunu Putinin Çinə səfəri ilə eyni vaxta təyin edib"
15:59 / 15-07-2025
Ağac aşdığı üçün qatarların hərəkəti yoxdur
15:57 / 15-07-2025
"Financial Times": Tramp Zelenskini Moskvanı vurmağa çağırıb
15:54 / 15-07-2025
Ziyafətdə zəhərlənən məzunların sayı 21-ə çatıb
15:51 / 15-07-2025
Korotçenko: "Ukrayna yalnız NATO-nu "ifşa etsə" öz hava hücumundan müdafiə imkanlarını sürətlə artıra bilər"
15:13 / 15-07-2025
Peskov: "Rusiya Ukrayna ilə danışıqların üçüncü raunduna hazırdır"
15:10 / 15-07-2025
Ryabkov: "Rusiya ultimatum vermək cəhdlərini qəbul etmir"
15:08 / 15-07-2025
Ali Rada Ukraynada hərbi vəziyyətin müddətini noyabrın 5-dək uzadıb
14:01 / 15-07-2025
TWZ: Rusiyanın "Kh-101" qanadlı raketinin istifadəsi qorxuncdur
13:59 / 15-07-2025
Məzunların zəhərlənməsindən sonra banket zalı möhürlənib
13:56 / 15-07-2025
Qadını zorlayan və bıçaqlamağa cəhd edən şəxs tutulub
11:29 / 15-07-2025
Sumqayıtda şəhid ailələri ilə görüş keçirildi-VİDEO+FOTOLAR
23:11 / 14-07-2025
Vüqar Rəhimzadə: "Ümummilli Liderin 1969-cu ildə birinci dəfə hakimiyyətə gəlişi Azərbaycanın qurtuluş tarixinin başlanğıcıdır"
23:08 / 14-07-2025
Tbilisinin mərkəzində beşmərtəbəli bina uçub
23:05 / 14-07-2025
BMT-nin baş katibi ABŞ-ın Rusiyaya qarşı sanksiyaları haqqında: "Atəşin dayandırılmasına kömək edən hər şey vacibdir"
23:01 / 14-07-2025
16 yaşlı qızı zorlamağa cəhd edən miqrant saxlanılıb
22:59 / 14-07-2025
Pentaqon Ukraynaya 17 "Patriot" sistemlərinin çatdırılması ilə bağlı şərh verməkdən imtina edib
22:57 / 14-07-2025
Dağıstanda sudan zəhərlənənlərin sayı 450 nəfərə çatıb
22:54 / 14-07-2025
Vilayətin girişində alman turistlərin tıxacları
22:51 / 14-07-2025
Gürcüstan NATO-nun çoxmillətli təlimlərinə ev sahibliyi edəcək
17:20 / 14-07-2025
"Mi-8" helikopteri planlaşdırılmamış eniş edib
17:16 / 14-07-2025
Tələbə 12,5 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib
17:10 / 14-07-2025
Zelenski Yuliya Svırıdenkonu Ukrayna hökumətinə rəhbərlik etməyə dəvət edib
17:06 / 14-07-2025
Yanğın zamanı iki nəfərin ölümü ilə bağlı iş üzrə yerli sakin saxlanılıb
17:02 / 14-07-2025
İldırım vurması nəticəsində həlak olanlardan biri Moskva sakinidir
16:59 / 14-07-2025
Zelenski Kelloq ilə görüşdə Rusiyaya qarşı sanksiyalarla sülhü yaxınlaşdırmağı təklif edib
12:23 / 14-07-2025
Teleaparıcı təcili olaraq xəstəxanaya yerləşdirilib
12:20 / 14-07-2025
Bundestaqın üzvü Şmidt: "Almaniya Rusiya ilə gələcək qarşıdurmaya hazırdır"
Türk dünyasının ana dili amili
Tarix: 14-11-2022 11:27 | Bölmə: Ədəbiyyat
Azərbaycan dövləti xaricdəki yeni nəslin də dilimizi, adət-ənənəmizi unutmaması məsələsini diqqət saxlayır, onlara sahib çıxır
Azərbaycan dövlətinin atdığı addımlar türklərin yaşadığı bütün coğrafiyada müsbət qiymətləndirilir. Türk dövlətlərinin birliyi istiqamətində Azərbaycan hər zaman ən yüksək rol oynayıb. Türk Dövlətləri Təşkilatının noyabrın 11-də Səmərqənddə keçirilən IX Zirvə Görüşündə Prezident İlham Əliyevin çıxışında türk dünyasının birliyi məsələsinə xüsusi önəm verməsi bunun əyani sübutudur. Cənab Prezident qeyd edib ki, Azərbaycan həmişə türk dünyasının sıx birləşməsinə öz töhfəsini verib və bundan sonra da türk dünyasının birliyi amallarına sadiq qalacaq: “2009-cu ildə Naxçıvan Zirvə Görüşündən başlayaraq Türk Dövlətləri Təşkilatı böyük inkişaf yolu keçmişdir. Türk dünyası 200 milyondan çox insanın yaşadığı geniş bir coğrafiyanı əhatə edir və böyük iqtisadi potensiala, enerji resurslarına, nəqliyyat yollarına və müasir hərbi imkanlara malikdir”.
Türk dünyası böyük coğrafi əraziyə malikdir. Ayrıca türk xalqarı bütün qitələrdə yayılıblar. Onların assimilyasiya olmaması, milli kimliklərindən qopmamaları günümüzdə düşünüləsi vacib məsələdir. Prezident İlham Əliyev nitqində bu məsələni də gündəmə gətirib: “Türk dünyası təkcə müstəqil türk dövlətlərindən ibarət deyil, onun coğrafi sərhədləri daha genişdir. Türk Dövlətləri Təşkilatının üzvləri olan ölkələrdən kənarda yaşayan soydaşlarımızın hüquqlarının, təhlükəsizliyinin, milli kimliyinin qorunması, onların assimilyasiyaya uğramaması kimi məsələləri artıq təşkilat çərçivəsində daimi əsasda diqqətdə saxlamağın vaxtı gəlib çatmışdır”. Azərbaycan bütün türk dünyasının problemlərini, türk xalqlarının milli-mənəvi dəyərlərinin qorunmasını düşünür. Bunun üçün Azərbaycan istənilən əməli addımların atılmasına hazırdır.
Cənab Prezident Zirvə Görüşündə problemi deməklə bərabər, onun həlli yolunu da təklif edib. Çünki insanın milli kimliyi, milli identifikliyi onun öz ana dilini bilməsi ilə müəyyən olunur. Ana dilini bilməyən insanın öz milli-mənəvi dəyərlərindən uzaqlaşmaq təhlükəsi var. Bu, yeni nəsil türk dünyası xaqlarının milli dəyərlər üzərində formalaşması prosesini də zəiflədə bilər. Bu baxımdan Prezident İlham Əliyev çıxışında gənc nəslin yaşadıqları digər ölkələrdə məktəblərdə öz ana dilində təhsil almaq imkanın olmsını xüsusi qeyd edib: “Əfsuslar olsun ki, Azərbaycan dövlətinin hüdudlarından kənarda yaşayan 40 milyon azərbaycanlının əksəriyyəti bu imkanlardan məhrumdur. Türk dövlətlərindən kənarda yaşayan soydaşlarımızın öz ana dilində təhsil almaları daim təşkilatın gündəliyində olmalıdır”.
Ana dili mədəni irsin təməl sütunlarındadır. İnsanın milli-mədəni mənsubiyyətini və mənəviyyatını müəyyən edən əsasların ən vacibi dil amilidir. Ana dilimizin xaricdə yaşayan azərbaycanlıların və böyüyən gələcək nəslin həyatında böyük əhəmiyyəti var və ana dilimizii qorumq hər kəsin üzərinə düşən tarixi vəzifədir. Cənab Prezident bu istiqamətdə Azərbaycan təcrübəsini, dövlətimizin xaricdəki soydaşlarımıza göstərdiyi diqqəti çıxışında qeyd edib: “Azərbaycan dövləti xarici ölkələrdə yaşayan azərbaycanlıların hüquq və azadlığının, təhlükəsizliyinin təmin edilməsinə xüsusi diqqət yetirir. Biz acı taleyin hökmü ilə Azərbaycan dövlətindən ayrı düşmüş soydaşlarımızın dilimizi, ənənələrimizi, mədəniyyətimizi qoruyub saxlamaları, azərbaycançılıq ideyalarına sadiq olmaları, öz tarixi Vətənləri ilə əlaqələrin heç vaxt kəsilməməsi üçün səylərimizi davam etdirəcəyik”. Azərbaycan dövləti tərəfindən xaricdə yetişən gənc nəslin ana dilini bilməsi üçün bir sıra layihə, tədbir və görüşlər keçirilir. Hətta son illərdə xaricdə dilçi alimlərin iştirakıyla müxtəlif tədbirlər təşkil edilir. Bu baxımdan diaspor təşkilatlarının ofislərində, mədəniyyət mərkəzlərində “Həftəsonu məktəb”lərinin fəaliyyəti xüsusi vurğulanmalıdır. “Həftəsonu məktəb”lərinin məqsədi xaricdə böyüyən nəslin Azərbaycana daha da bağlı olmasını gücləndirməkdir. Artıq müxtəlif ölkələrdə 60-dan çox “Həftəsonu məktəbi” fəaliyyət göstərir. Bu məktəblərdə Azərbaycan dili ilə yanaşı, tarixi, mədəniyyəti, incəsəsnəti və s. tədris olunur. Bunun üçün Heydər Əliyev Fondunun və Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin birgə layihəsi olaraq “Azərbaycan dili” kitabı çap olunub. Kitabın hazırlanmasında məqsəd xaricdə yaşayan azərbaycanlı uşaqların öz mədəni irsini və dilini qorunub saxlanması və inkişaf etdirilməsinə dəstək olmaqdır. Gördüyümüz kimi, Azərbaycan dövləti xaricdəki yeni nəslin də dilimizi, adət-ənənəmizi unutmaması məsələsini diqqət saxlayır, onlara sahib çıxır.
Gülzar İbrahimova,
Avrasiya Universitetinin Elmi işlər üzrə prorektoru,
siyasi elmlər üzrə elmlər doktoru, professor
Baxış sayı: 511
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 14-11-2022 11:27 | Bölmə: Ədəbiyyat
Azərbaycan dövləti xaricdəki yeni nəslin də dilimizi, adət-ənənəmizi unutmaması məsələsini diqqət saxlayır, onlara sahib çıxır
Azərbaycan dövlətinin atdığı addımlar türklərin yaşadığı bütün coğrafiyada müsbət qiymətləndirilir. Türk dövlətlərinin birliyi istiqamətində Azərbaycan hər zaman ən yüksək rol oynayıb. Türk Dövlətləri Təşkilatının noyabrın 11-də Səmərqənddə keçirilən IX Zirvə Görüşündə Prezident İlham Əliyevin çıxışında türk dünyasının birliyi məsələsinə xüsusi önəm verməsi bunun əyani sübutudur. Cənab Prezident qeyd edib ki, Azərbaycan həmişə türk dünyasının sıx birləşməsinə öz töhfəsini verib və bundan sonra da türk dünyasının birliyi amallarına sadiq qalacaq: “2009-cu ildə Naxçıvan Zirvə Görüşündən başlayaraq Türk Dövlətləri Təşkilatı böyük inkişaf yolu keçmişdir. Türk dünyası 200 milyondan çox insanın yaşadığı geniş bir coğrafiyanı əhatə edir və böyük iqtisadi potensiala, enerji resurslarına, nəqliyyat yollarına və müasir hərbi imkanlara malikdir”.
Türk dünyası böyük coğrafi əraziyə malikdir. Ayrıca türk xalqarı bütün qitələrdə yayılıblar. Onların assimilyasiya olmaması, milli kimliklərindən qopmamaları günümüzdə düşünüləsi vacib məsələdir. Prezident İlham Əliyev nitqində bu məsələni də gündəmə gətirib: “Türk dünyası təkcə müstəqil türk dövlətlərindən ibarət deyil, onun coğrafi sərhədləri daha genişdir. Türk Dövlətləri Təşkilatının üzvləri olan ölkələrdən kənarda yaşayan soydaşlarımızın hüquqlarının, təhlükəsizliyinin, milli kimliyinin qorunması, onların assimilyasiyaya uğramaması kimi məsələləri artıq təşkilat çərçivəsində daimi əsasda diqqətdə saxlamağın vaxtı gəlib çatmışdır”. Azərbaycan bütün türk dünyasının problemlərini, türk xalqlarının milli-mənəvi dəyərlərinin qorunmasını düşünür. Bunun üçün Azərbaycan istənilən əməli addımların atılmasına hazırdır.
Cənab Prezident Zirvə Görüşündə problemi deməklə bərabər, onun həlli yolunu da təklif edib. Çünki insanın milli kimliyi, milli identifikliyi onun öz ana dilini bilməsi ilə müəyyən olunur. Ana dilini bilməyən insanın öz milli-mənəvi dəyərlərindən uzaqlaşmaq təhlükəsi var. Bu, yeni nəsil türk dünyası xaqlarının milli dəyərlər üzərində formalaşması prosesini də zəiflədə bilər. Bu baxımdan Prezident İlham Əliyev çıxışında gənc nəslin yaşadıqları digər ölkələrdə məktəblərdə öz ana dilində təhsil almaq imkanın olmsını xüsusi qeyd edib: “Əfsuslar olsun ki, Azərbaycan dövlətinin hüdudlarından kənarda yaşayan 40 milyon azərbaycanlının əksəriyyəti bu imkanlardan məhrumdur. Türk dövlətlərindən kənarda yaşayan soydaşlarımızın öz ana dilində təhsil almaları daim təşkilatın gündəliyində olmalıdır”.
Ana dili mədəni irsin təməl sütunlarındadır. İnsanın milli-mədəni mənsubiyyətini və mənəviyyatını müəyyən edən əsasların ən vacibi dil amilidir. Ana dilimizin xaricdə yaşayan azərbaycanlıların və böyüyən gələcək nəslin həyatında böyük əhəmiyyəti var və ana dilimizii qorumq hər kəsin üzərinə düşən tarixi vəzifədir. Cənab Prezident bu istiqamətdə Azərbaycan təcrübəsini, dövlətimizin xaricdəki soydaşlarımıza göstərdiyi diqqəti çıxışında qeyd edib: “Azərbaycan dövləti xarici ölkələrdə yaşayan azərbaycanlıların hüquq və azadlığının, təhlükəsizliyinin təmin edilməsinə xüsusi diqqət yetirir. Biz acı taleyin hökmü ilə Azərbaycan dövlətindən ayrı düşmüş soydaşlarımızın dilimizi, ənənələrimizi, mədəniyyətimizi qoruyub saxlamaları, azərbaycançılıq ideyalarına sadiq olmaları, öz tarixi Vətənləri ilə əlaqələrin heç vaxt kəsilməməsi üçün səylərimizi davam etdirəcəyik”. Azərbaycan dövləti tərəfindən xaricdə yetişən gənc nəslin ana dilini bilməsi üçün bir sıra layihə, tədbir və görüşlər keçirilir. Hətta son illərdə xaricdə dilçi alimlərin iştirakıyla müxtəlif tədbirlər təşkil edilir. Bu baxımdan diaspor təşkilatlarının ofislərində, mədəniyyət mərkəzlərində “Həftəsonu məktəb”lərinin fəaliyyəti xüsusi vurğulanmalıdır. “Həftəsonu məktəb”lərinin məqsədi xaricdə böyüyən nəslin Azərbaycana daha da bağlı olmasını gücləndirməkdir. Artıq müxtəlif ölkələrdə 60-dan çox “Həftəsonu məktəbi” fəaliyyət göstərir. Bu məktəblərdə Azərbaycan dili ilə yanaşı, tarixi, mədəniyyəti, incəsəsnəti və s. tədris olunur. Bunun üçün Heydər Əliyev Fondunun və Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin birgə layihəsi olaraq “Azərbaycan dili” kitabı çap olunub. Kitabın hazırlanmasında məqsəd xaricdə yaşayan azərbaycanlı uşaqların öz mədəni irsini və dilini qorunub saxlanması və inkişaf etdirilməsinə dəstək olmaqdır. Gördüyümüz kimi, Azərbaycan dövləti xaricdəki yeni nəslin də dilimizi, adət-ənənəmizi unutmaması məsələsini diqqət saxlayır, onlara sahib çıxır.
Gülzar İbrahimova,
Avrasiya Universitetinin Elmi işlər üzrə prorektoru,
siyasi elmlər üzrə elmlər doktoru, professor
Baxış sayı: 511
Bölməyə aid digər xəbərlər
15-06-2025, 20:02
Sumqayıtda şairə-jurnalist İlhamə Məhəmmədqızının 55 illik yubileyi qeyd olundu-VİDEO+FOTOLAR
11-06-2025, 11:03
38 yaşlı şairə vəfat edib
3-06-2025, 07:39
DƏYƏRLİ ŞAİRİN YENİ SÖZ SOVQATI- TARİYEL ABBASLI
31-05-2025, 16:06
Sumqayıtda şair Rafiq Yusifoğlunun 75 illik yubileyinə həsr olunmuş ədəbi bədii gecə keçirildi-VİDEO+FOTOLAR
31-05-2025, 15:15
Ukraynada ABŞ yazıçısının 30 min kitabı rus mafiyasını “romantikləşdirdiyinə” görə məhv edilib
17-05-2025, 18:21
Türkiyə Ədəbiyyat Vəqfi Sumqayıtda-Kitab təqdimatı və mükafatlandırma-VİDEO+FOTOLAR
9-05-2025, 10:00
Azərbaycan Hərb Tarixi Muzeyində “Böyük Qələbənin varisləri” kitabının təqdimatı keçirilib
8-05-2025, 23:12
"Azərbaycan" jurnalının kollektivi oxucularla görüşüb-VİDEO+FOTOLAR
7-05-2025, 10:44
Sumqayıt şəhərində Güləmail Muradın "Beş Ulduz" adlı kitabının təqdimatı keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
2-05-2025, 10:58
ŞAHLAR GÖYTÜRKÜN ALİM – ŞAİR– VƏTƏNDAŞ MİSSİYASI-Vüqar Əhməd
18-04-2025, 00:01
Miraslan Rasimi də itirdik-Namiq MƏMMƏDLİ
16-04-2025, 23:50
Ədalət Əroğlunun doğum gününü təbrik edirəm!
16-04-2025, 22:31
Şair və ədəbiyyatşünas Konstantin Kedrov vəfat edib
9-04-2025, 09:10
Qahirədə seminar: Azərbaycan alimləri ərəb dilinin inkişafına böyük töhfələr veriblər
17-03-2025, 11:15
MƏZARSIZ QƏHRƏMAN-Xaqani Abbasəli ÖZTÜRK
16-03-2025, 02:44
Sumqayıtda şair Məmməd İlqarın 75 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
12-03-2025, 22:08
Elmin təhsilə inteqrasiyası istiqamətində növbəti mühazirə oxunub
2-03-2025, 22:59
Sumqayıt şəhərində Natəvan Dəmirçioğlunun "Açar" romanının təqdimatı keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
25-02-2025, 13:05
Sumqayıt şəhərində deputatın kitabının təqdimatı keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
19-02-2025, 22:17
Sumqayıtda şair Asif Asimanın 70 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOROLAR
19-02-2025, 09:01
Nəcibliyi, ziyalılığı ilə hər kəsin sevgisini qazanan işıqlı insan
9-02-2025, 21:49
Şeirlər- İSMAYIL MƏRCANLI İMANZADƏ
1-02-2025, 23:22
Xalidə Nurayı TƏBRİK EDİRİK!
23-12-2024, 15:46
Səbuhi Zamanın “Adamın Dibi” adlı kitabı işıq üzü gördü
15-12-2024, 14:33
Yazıçı Samir İmanovun "Arzularımın rəqsi" adlı kitabının təqdimat mərasimi keçirilib
13-11-2024, 23:46
Görkəmli Türk Ədibi Sərhəd Kabaklı-Vüqar Əhməd
1-11-2024, 13:16
Sumqayıt şəhərinin 75 illiyinə həsr olunmuş ədəbi-bədii gecə keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
30-10-2024, 21:46
Rusiyanın əməkdar artisti Kazbek Suanov dünyasını dəyişib
26-10-2024, 18:55
Tanzaniyada Puşkinin abidəsinin açılışı olub, nağılları isə suahili dilində nəşr olunub
16-10-2024, 10:02
Naxçıvan ədəbi mühitinin seçilən nümayəndəsi Hüseyn Razinin 100 illiyinə layiqli töhfə
12-10-2024, 20:45
Naxçıvanda xarici tədqiqatçıların iştirakı ilə arxeoloji kəşfiyyat işləri aparılır
12-10-2024, 19:55
Azərbaycan Universitetində Mirzə Ələkbər Sabir irsi və ədəbi dilə həsr olunmuş tədbir keçirilib
12-10-2024, 10:47
Ədəbiyyat müəllimi erotik fotolara görə töhmət alıb
28-09-2024, 21:57
Onu "Türk dünyasının sevilən qızı" adlandırırdılar
28-09-2024, 21:51
Vüqar Əhməd: "Allahımızın üzü dönüb"
2-08-2024, 14:53
Mirzə Ələkbər Sabir Fondu yeni layihənin icrasına başlayıb
1-08-2024, 13:22
“Cəfər Cabbarlı - ədəbiyyatımızın böyük sənət fədaisi” adlı layihənin icrasına başlanılıb
12-06-2024, 23:33
Professor Mahirə Hüseynova Turan Elmlər Akademiyasının akademiki seçilib
9-06-2024, 15:53
"Zəfəri yaşadanlar” kitabının təqdimat mərasimindən-VİDEO+FOTOLAR
6-06-2024, 14:52
Sumqayıtda Mikayıl Müşfiqin anım mərasimi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
1-05-2024, 21:08
Rusiya yazıçılarının kitablarının 170-dən çox nadir nəşri Avropa kitabxanalarından yoxa çıxıb
27-04-2024, 00:42
ƏZƏL-AXIR SÖZ QALACAQ DÜNYADA
26-04-2024, 11:47
AMEA NİZAMİ GƏNCƏVİ ADINA İNSTİTUTUN 90 İLLİYİ