10:01 / 17-10-2025
6 milyon rubl dəyərində samur dərisi göndərməyə cəhd ediblər
09:58 / 17-10-2025
Telefonun alışması nəticəsində məktəblilər evakuasiya edilib
09:54 / 17-10-2025
Monqolustanın baş naziri Zandanşatar istefa verib
09:50 / 17-10-2025
Yaponiyanın keçmiş baş naziri Murayama 101 yaşında vəfat edib
09:43 / 17-10-2025
Vilayət rəhbərinin keçmiş müavininin əmlakına həbs qoyulub
09:38 / 17-10-2025
FT: Səudiyyə Ərəbistanı ABŞ ilə müdafiə sazişi üzrə danışıqlar aparır
23:10 / 16-10-2025
Mehriban Əliyeva qızları və gəlini ilə Vatikanda açılışda - Fotolar
23:05 / 16-10-2025
Tramp: "ABŞ Qəzzada insanları öldürməyə davam edərsə, HƏMAS-ı “məhv etməli” olacaq"
19:29 / 16-10-2025
Sahibi ilə birlikdə evi yandırmağa cəhd edən qadına 8 il həbs cəzası verilib
18:37 / 16-10-2025
"Pais": Makron və Merkelə qarşı Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinə (ICC) miqrant ölümləri ilə bağlı şikayət edilib
18:34 / 16-10-2025
"Bloomberg": Ukrayna PURL proqramı çərçivəsində ilk silah partiyalarını alıb
18:08 / 16-10-2025
Qızdan inciyib və onun başına stulla vurub
18:02 / 16-10-2025
Netanyahu Qəzza zolağında hələ ki, bütün məqsədlərinə çatmadığını bildirib
17:53 / 16-10-2025
Cənubi Koreya həbsxanasında 42 il cəza çəkən Şimali Koreyalı veteran vətənə qayıtmaq istəyir
17:46 / 16-10-2025
Krasnodarlı Spertsyan Ndonqla münaqişədən sonra diskvalifikasiyadan yayınır
17:35 / 16-10-2025
Metro yaxınlığında mahnı oxuyan qadına 13 sutka həbs cəzası verilib
17:31 / 16-10-2025
The Guardian: "Pentaqon ABŞ-ın demək olar ki, bütün əsas media orqanlarının icazələrini müsadirə edib"
17:29 / 16-10-2025
Lixaçev: "Atom elektrik stansiyalarının tikintisi ilə bağlı bir neçə ölkə ilə danışıqlar yekun mərhələdədir"
16:01 / 16-10-2025
Sumqayıtda Rüfət Mustafayevin anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
14:43 / 16-10-2025
İlham Əliyev Misirin ölkəmizdə yeni təyin olunmuş səfirinin etimadnaməsini qəbul edib
14:35 / 16-10-2025
Bir adamı qayıqla dənizə çıxarıblar; onunla əlaqə kəsilib
14:31 / 16-10-2025
"The Telegraph": Tramp Çinə tətbiq edilən tariflərdən istifadə edərək Kiyev üçün “Qələbə Fondu” yaradır
14:27 / 16-10-2025
7-ci əsrdə Yerin yanından keçən kometi görə biləcəklər
14:24 / 16-10-2025
NATO-nun baş katibi Rutte rusiyalı pilot və dənizçilərin peşəkarlığı ilə bağlı istehzalı fikirlər səsləndirib
14:17 / 16-10-2025
"Mash": Moskva vilayətinin meşələrində ayıların sayı bir ildə beş dəfə artıb
14:13 / 16-10-2025
Netanyahu: "İsrail tam qələbəyə nail olmaqda qərarlıdır"
14:09 / 16-10-2025
Peskov: "Rutte rus pilotları və dənizçiləri haqqında heç nə bilmir"
14:06 / 16-10-2025
5 nəfər botulizmin ağır formasına yoluxub
14:04 / 16-10-2025
Kareliya pilotsuz uçuş aparatları haqqında məlumat dərc etdiyinə görə cərimələr tətbiq edəcək
14:00 / 16-10-2025
Peskov Alyaska sammitini Rusiya və ABŞ üçün birgə uğur adlandırıb
00:23 / 16-10-2025
Deputat şəhid ailələri ilə görüşdü-FOTO+VİDEOLAR
22:16 / 15-10-2025
Vüqar Rəhimzadə: "Azərbaycan Prezident İlham Əliyevin Liderliyi ilə yeni-yeni Zəfərlərə doğru inamla irəliləyir"
22:10 / 15-10-2025
Geosiyasi proseslərdə Azərbaycanın da mövqeyi qəbul olunur-Könül Nurullayeva
22:05 / 15-10-2025
Polis əməkdaşına hücum etməkdə təqsirləndirilən iki nəfər həbs edilib
22:00 / 15-10-2025
Vitkoff, Tramp administrasiyasından getməsi ilə bağlı yayılan xəbərləri yalan xəbər kimi qiymətləndirib
19:27 / 15-10-2025
Küçə müğənnisi saxlanılıb
19:21 / 15-10-2025
Bessent: "ABŞ Senatı Trampa Çinə 500%-ə qədər rüsum tətbiq etməyə icazə verə bilər"
Türk dünyasının ana dili amili
Tarix: 14-11-2022 11:27 | Bölmə: Ədəbiyyat
Azərbaycan dövləti xaricdəki yeni nəslin də dilimizi, adət-ənənəmizi unutmaması məsələsini diqqət saxlayır, onlara sahib çıxır
Azərbaycan dövlətinin atdığı addımlar türklərin yaşadığı bütün coğrafiyada müsbət qiymətləndirilir. Türk dövlətlərinin birliyi istiqamətində Azərbaycan hər zaman ən yüksək rol oynayıb. Türk Dövlətləri Təşkilatının noyabrın 11-də Səmərqənddə keçirilən IX Zirvə Görüşündə Prezident İlham Əliyevin çıxışında türk dünyasının birliyi məsələsinə xüsusi önəm verməsi bunun əyani sübutudur. Cənab Prezident qeyd edib ki, Azərbaycan həmişə türk dünyasının sıx birləşməsinə öz töhfəsini verib və bundan sonra da türk dünyasının birliyi amallarına sadiq qalacaq: “2009-cu ildə Naxçıvan Zirvə Görüşündən başlayaraq Türk Dövlətləri Təşkilatı böyük inkişaf yolu keçmişdir. Türk dünyası 200 milyondan çox insanın yaşadığı geniş bir coğrafiyanı əhatə edir və böyük iqtisadi potensiala, enerji resurslarına, nəqliyyat yollarına və müasir hərbi imkanlara malikdir”.
Türk dünyası böyük coğrafi əraziyə malikdir. Ayrıca türk xalqarı bütün qitələrdə yayılıblar. Onların assimilyasiya olmaması, milli kimliklərindən qopmamaları günümüzdə düşünüləsi vacib məsələdir. Prezident İlham Əliyev nitqində bu məsələni də gündəmə gətirib: “Türk dünyası təkcə müstəqil türk dövlətlərindən ibarət deyil, onun coğrafi sərhədləri daha genişdir. Türk Dövlətləri Təşkilatının üzvləri olan ölkələrdən kənarda yaşayan soydaşlarımızın hüquqlarının, təhlükəsizliyinin, milli kimliyinin qorunması, onların assimilyasiyaya uğramaması kimi məsələləri artıq təşkilat çərçivəsində daimi əsasda diqqətdə saxlamağın vaxtı gəlib çatmışdır”. Azərbaycan bütün türk dünyasının problemlərini, türk xalqlarının milli-mənəvi dəyərlərinin qorunmasını düşünür. Bunun üçün Azərbaycan istənilən əməli addımların atılmasına hazırdır.
Cənab Prezident Zirvə Görüşündə problemi deməklə bərabər, onun həlli yolunu da təklif edib. Çünki insanın milli kimliyi, milli identifikliyi onun öz ana dilini bilməsi ilə müəyyən olunur. Ana dilini bilməyən insanın öz milli-mənəvi dəyərlərindən uzaqlaşmaq təhlükəsi var. Bu, yeni nəsil türk dünyası xaqlarının milli dəyərlər üzərində formalaşması prosesini də zəiflədə bilər. Bu baxımdan Prezident İlham Əliyev çıxışında gənc nəslin yaşadıqları digər ölkələrdə məktəblərdə öz ana dilində təhsil almaq imkanın olmsını xüsusi qeyd edib: “Əfsuslar olsun ki, Azərbaycan dövlətinin hüdudlarından kənarda yaşayan 40 milyon azərbaycanlının əksəriyyəti bu imkanlardan məhrumdur. Türk dövlətlərindən kənarda yaşayan soydaşlarımızın öz ana dilində təhsil almaları daim təşkilatın gündəliyində olmalıdır”.
Ana dili mədəni irsin təməl sütunlarındadır. İnsanın milli-mədəni mənsubiyyətini və mənəviyyatını müəyyən edən əsasların ən vacibi dil amilidir. Ana dilimizin xaricdə yaşayan azərbaycanlıların və böyüyən gələcək nəslin həyatında böyük əhəmiyyəti var və ana dilimizii qorumq hər kəsin üzərinə düşən tarixi vəzifədir. Cənab Prezident bu istiqamətdə Azərbaycan təcrübəsini, dövlətimizin xaricdəki soydaşlarımıza göstərdiyi diqqəti çıxışında qeyd edib: “Azərbaycan dövləti xarici ölkələrdə yaşayan azərbaycanlıların hüquq və azadlığının, təhlükəsizliyinin təmin edilməsinə xüsusi diqqət yetirir. Biz acı taleyin hökmü ilə Azərbaycan dövlətindən ayrı düşmüş soydaşlarımızın dilimizi, ənənələrimizi, mədəniyyətimizi qoruyub saxlamaları, azərbaycançılıq ideyalarına sadiq olmaları, öz tarixi Vətənləri ilə əlaqələrin heç vaxt kəsilməməsi üçün səylərimizi davam etdirəcəyik”. Azərbaycan dövləti tərəfindən xaricdə yetişən gənc nəslin ana dilini bilməsi üçün bir sıra layihə, tədbir və görüşlər keçirilir. Hətta son illərdə xaricdə dilçi alimlərin iştirakıyla müxtəlif tədbirlər təşkil edilir. Bu baxımdan diaspor təşkilatlarının ofislərində, mədəniyyət mərkəzlərində “Həftəsonu məktəb”lərinin fəaliyyəti xüsusi vurğulanmalıdır. “Həftəsonu məktəb”lərinin məqsədi xaricdə böyüyən nəslin Azərbaycana daha da bağlı olmasını gücləndirməkdir. Artıq müxtəlif ölkələrdə 60-dan çox “Həftəsonu məktəbi” fəaliyyət göstərir. Bu məktəblərdə Azərbaycan dili ilə yanaşı, tarixi, mədəniyyəti, incəsəsnəti və s. tədris olunur. Bunun üçün Heydər Əliyev Fondunun və Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin birgə layihəsi olaraq “Azərbaycan dili” kitabı çap olunub. Kitabın hazırlanmasında məqsəd xaricdə yaşayan azərbaycanlı uşaqların öz mədəni irsini və dilini qorunub saxlanması və inkişaf etdirilməsinə dəstək olmaqdır. Gördüyümüz kimi, Azərbaycan dövləti xaricdəki yeni nəslin də dilimizi, adət-ənənəmizi unutmaması məsələsini diqqət saxlayır, onlara sahib çıxır.
Gülzar İbrahimova,
Avrasiya Universitetinin Elmi işlər üzrə prorektoru,
siyasi elmlər üzrə elmlər doktoru, professor
Baxış sayı: 879
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 14-11-2022 11:27 | Bölmə: Ədəbiyyat
Azərbaycan dövləti xaricdəki yeni nəslin də dilimizi, adət-ənənəmizi unutmaması məsələsini diqqət saxlayır, onlara sahib çıxır
Azərbaycan dövlətinin atdığı addımlar türklərin yaşadığı bütün coğrafiyada müsbət qiymətləndirilir. Türk dövlətlərinin birliyi istiqamətində Azərbaycan hər zaman ən yüksək rol oynayıb. Türk Dövlətləri Təşkilatının noyabrın 11-də Səmərqənddə keçirilən IX Zirvə Görüşündə Prezident İlham Əliyevin çıxışında türk dünyasının birliyi məsələsinə xüsusi önəm verməsi bunun əyani sübutudur. Cənab Prezident qeyd edib ki, Azərbaycan həmişə türk dünyasının sıx birləşməsinə öz töhfəsini verib və bundan sonra da türk dünyasının birliyi amallarına sadiq qalacaq: “2009-cu ildə Naxçıvan Zirvə Görüşündən başlayaraq Türk Dövlətləri Təşkilatı böyük inkişaf yolu keçmişdir. Türk dünyası 200 milyondan çox insanın yaşadığı geniş bir coğrafiyanı əhatə edir və böyük iqtisadi potensiala, enerji resurslarına, nəqliyyat yollarına və müasir hərbi imkanlara malikdir”.
Türk dünyası böyük coğrafi əraziyə malikdir. Ayrıca türk xalqarı bütün qitələrdə yayılıblar. Onların assimilyasiya olmaması, milli kimliklərindən qopmamaları günümüzdə düşünüləsi vacib məsələdir. Prezident İlham Əliyev nitqində bu məsələni də gündəmə gətirib: “Türk dünyası təkcə müstəqil türk dövlətlərindən ibarət deyil, onun coğrafi sərhədləri daha genişdir. Türk Dövlətləri Təşkilatının üzvləri olan ölkələrdən kənarda yaşayan soydaşlarımızın hüquqlarının, təhlükəsizliyinin, milli kimliyinin qorunması, onların assimilyasiyaya uğramaması kimi məsələləri artıq təşkilat çərçivəsində daimi əsasda diqqətdə saxlamağın vaxtı gəlib çatmışdır”. Azərbaycan bütün türk dünyasının problemlərini, türk xalqlarının milli-mənəvi dəyərlərinin qorunmasını düşünür. Bunun üçün Azərbaycan istənilən əməli addımların atılmasına hazırdır.
Cənab Prezident Zirvə Görüşündə problemi deməklə bərabər, onun həlli yolunu da təklif edib. Çünki insanın milli kimliyi, milli identifikliyi onun öz ana dilini bilməsi ilə müəyyən olunur. Ana dilini bilməyən insanın öz milli-mənəvi dəyərlərindən uzaqlaşmaq təhlükəsi var. Bu, yeni nəsil türk dünyası xaqlarının milli dəyərlər üzərində formalaşması prosesini də zəiflədə bilər. Bu baxımdan Prezident İlham Əliyev çıxışında gənc nəslin yaşadıqları digər ölkələrdə məktəblərdə öz ana dilində təhsil almaq imkanın olmsını xüsusi qeyd edib: “Əfsuslar olsun ki, Azərbaycan dövlətinin hüdudlarından kənarda yaşayan 40 milyon azərbaycanlının əksəriyyəti bu imkanlardan məhrumdur. Türk dövlətlərindən kənarda yaşayan soydaşlarımızın öz ana dilində təhsil almaları daim təşkilatın gündəliyində olmalıdır”.
Ana dili mədəni irsin təməl sütunlarındadır. İnsanın milli-mədəni mənsubiyyətini və mənəviyyatını müəyyən edən əsasların ən vacibi dil amilidir. Ana dilimizin xaricdə yaşayan azərbaycanlıların və böyüyən gələcək nəslin həyatında böyük əhəmiyyəti var və ana dilimizii qorumq hər kəsin üzərinə düşən tarixi vəzifədir. Cənab Prezident bu istiqamətdə Azərbaycan təcrübəsini, dövlətimizin xaricdəki soydaşlarımıza göstərdiyi diqqəti çıxışında qeyd edib: “Azərbaycan dövləti xarici ölkələrdə yaşayan azərbaycanlıların hüquq və azadlığının, təhlükəsizliyinin təmin edilməsinə xüsusi diqqət yetirir. Biz acı taleyin hökmü ilə Azərbaycan dövlətindən ayrı düşmüş soydaşlarımızın dilimizi, ənənələrimizi, mədəniyyətimizi qoruyub saxlamaları, azərbaycançılıq ideyalarına sadiq olmaları, öz tarixi Vətənləri ilə əlaqələrin heç vaxt kəsilməməsi üçün səylərimizi davam etdirəcəyik”. Azərbaycan dövləti tərəfindən xaricdə yetişən gənc nəslin ana dilini bilməsi üçün bir sıra layihə, tədbir və görüşlər keçirilir. Hətta son illərdə xaricdə dilçi alimlərin iştirakıyla müxtəlif tədbirlər təşkil edilir. Bu baxımdan diaspor təşkilatlarının ofislərində, mədəniyyət mərkəzlərində “Həftəsonu məktəb”lərinin fəaliyyəti xüsusi vurğulanmalıdır. “Həftəsonu məktəb”lərinin məqsədi xaricdə böyüyən nəslin Azərbaycana daha da bağlı olmasını gücləndirməkdir. Artıq müxtəlif ölkələrdə 60-dan çox “Həftəsonu məktəbi” fəaliyyət göstərir. Bu məktəblərdə Azərbaycan dili ilə yanaşı, tarixi, mədəniyyəti, incəsəsnəti və s. tədris olunur. Bunun üçün Heydər Əliyev Fondunun və Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin birgə layihəsi olaraq “Azərbaycan dili” kitabı çap olunub. Kitabın hazırlanmasında məqsəd xaricdə yaşayan azərbaycanlı uşaqların öz mədəni irsini və dilini qorunub saxlanması və inkişaf etdirilməsinə dəstək olmaqdır. Gördüyümüz kimi, Azərbaycan dövləti xaricdəki yeni nəslin də dilimizi, adət-ənənəmizi unutmaması məsələsini diqqət saxlayır, onlara sahib çıxır.
Gülzar İbrahimova,
Avrasiya Universitetinin Elmi işlər üzrə prorektoru,
siyasi elmlər üzrə elmlər doktoru, professor
Baxış sayı: 879
Bölməyə aid digər xəbərlər
1-10-2025, 15:32
Məhkəmə yazıçını qiyabi olaraq 7 il müddətinə azadlıqdan məhrum edib
16-09-2025, 15:30
Azərbaycan və Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin prezidentləri Şuşada Azərbaycanın tanınmış şəxsiyyətlərinin güllələnmiş heykəllərinə baxıblar
12-09-2025, 19:34
Ədliyyə Nazirliyi yazıçı Topol və daha üç nəfəri xarici agentlərin reyestrinə daxil edib
25-08-2025, 18:34
HÜSEYN ARİFLƏ İSMAYIL İMANZADƏNİN CƏBRAYIL SƏRGÜZƏŞTLƏRİ
12-08-2025, 23:11
Haqqdan yanan çıraq- Vüqar Vüqarlı-70
31-07-2025, 16:40
Mirzə Ələkbər Sabir Fondu növbəti layihəsinə yekun vurub
17-07-2025, 08:33
Lev Tolstoyun şəxsi əşyaları ilk dəfə Saxalində təqdim olunacaq
15-06-2025, 20:02
Sumqayıtda şairə-jurnalist İlhamə Məhəmmədqızının 55 illik yubileyi qeyd olundu-VİDEO+FOTOLAR
11-06-2025, 11:03
38 yaşlı şairə vəfat edib
3-06-2025, 07:39
DƏYƏRLİ ŞAİRİN YENİ SÖZ SOVQATI- TARİYEL ABBASLI
31-05-2025, 16:06
Sumqayıtda şair Rafiq Yusifoğlunun 75 illik yubileyinə həsr olunmuş ədəbi bədii gecə keçirildi-VİDEO+FOTOLAR
31-05-2025, 15:15
Ukraynada ABŞ yazıçısının 30 min kitabı rus mafiyasını “romantikləşdirdiyinə” görə məhv edilib
17-05-2025, 18:21
Türkiyə Ədəbiyyat Vəqfi Sumqayıtda-Kitab təqdimatı və mükafatlandırma-VİDEO+FOTOLAR
9-05-2025, 10:00
Azərbaycan Hərb Tarixi Muzeyində “Böyük Qələbənin varisləri” kitabının təqdimatı keçirilib
8-05-2025, 23:12
"Azərbaycan" jurnalının kollektivi oxucularla görüşüb-VİDEO+FOTOLAR
7-05-2025, 10:44
Sumqayıt şəhərində Güləmail Muradın "Beş Ulduz" adlı kitabının təqdimatı keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
2-05-2025, 10:58
ŞAHLAR GÖYTÜRKÜN ALİM – ŞAİR– VƏTƏNDAŞ MİSSİYASI-Vüqar Əhməd
18-04-2025, 00:01
Miraslan Rasimi də itirdik-Namiq MƏMMƏDLİ
16-04-2025, 23:50
Ədalət Əroğlunun doğum gününü təbrik edirəm!
16-04-2025, 22:31
Şair və ədəbiyyatşünas Konstantin Kedrov vəfat edib
9-04-2025, 09:10
Qahirədə seminar: Azərbaycan alimləri ərəb dilinin inkişafına böyük töhfələr veriblər
17-03-2025, 11:15
MƏZARSIZ QƏHRƏMAN-Xaqani Abbasəli ÖZTÜRK
16-03-2025, 02:44
Sumqayıtda şair Məmməd İlqarın 75 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
12-03-2025, 22:08
Elmin təhsilə inteqrasiyası istiqamətində növbəti mühazirə oxunub
2-03-2025, 22:59
Sumqayıt şəhərində Natəvan Dəmirçioğlunun "Açar" romanının təqdimatı keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
25-02-2025, 13:05
Sumqayıt şəhərində deputatın kitabının təqdimatı keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
19-02-2025, 22:17
Sumqayıtda şair Asif Asimanın 70 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOROLAR
19-02-2025, 09:01
Nəcibliyi, ziyalılığı ilə hər kəsin sevgisini qazanan işıqlı insan
9-02-2025, 21:49
Şeirlər- İSMAYIL MƏRCANLI İMANZADƏ
1-02-2025, 23:22
Xalidə Nurayı TƏBRİK EDİRİK!
23-12-2024, 15:46
Səbuhi Zamanın “Adamın Dibi” adlı kitabı işıq üzü gördü
15-12-2024, 14:33
Yazıçı Samir İmanovun "Arzularımın rəqsi" adlı kitabının təqdimat mərasimi keçirilib
13-11-2024, 23:46
Görkəmli Türk Ədibi Sərhəd Kabaklı-Vüqar Əhməd
1-11-2024, 13:16
Sumqayıt şəhərinin 75 illiyinə həsr olunmuş ədəbi-bədii gecə keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
30-10-2024, 21:46
Rusiyanın əməkdar artisti Kazbek Suanov dünyasını dəyişib
26-10-2024, 18:55
Tanzaniyada Puşkinin abidəsinin açılışı olub, nağılları isə suahili dilində nəşr olunub
16-10-2024, 10:02
Naxçıvan ədəbi mühitinin seçilən nümayəndəsi Hüseyn Razinin 100 illiyinə layiqli töhfə
12-10-2024, 20:45
Naxçıvanda xarici tədqiqatçıların iştirakı ilə arxeoloji kəşfiyyat işləri aparılır
12-10-2024, 19:55
Azərbaycan Universitetində Mirzə Ələkbər Sabir irsi və ədəbi dilə həsr olunmuş tədbir keçirilib
12-10-2024, 10:47
Ədəbiyyat müəllimi erotik fotolara görə töhmət alıb
28-09-2024, 21:57
Onu "Türk dünyasının sevilən qızı" adlandırırdılar
28-09-2024, 21:51
Vüqar Əhməd: "Allahımızın üzü dönüb"
2-08-2024, 14:53
Mirzə Ələkbər Sabir Fondu yeni layihənin icrasına başlayıb