21:40 / 04-05-2025
Prokurorluq əməkdaşları "Bakı Marafonu 2025"də iştirak edib
21:18 / 04-05-2025
Tramp: "ABŞ Çin mallarına rüsumları azaltmalı olacaq"
21:02 / 04-05-2025
Tramp: "Kanadanın ABŞ-a güc yolu ilə qoşulması ehtimalı çox azdır"
20:57 / 04-05-2025
Donald Tramp ABŞ-da TikTok bloklanmasını yenidən təxirə salmağa hazırdır
18:58 / 04-05-2025
Soçi Hava Limanı: Təyyarənin toqquşması xəbəri təsdiqlənməyib
18:55 / 04-05-2025
Sənədli filmində prezidentin hansı kefir içdiyi göstərilib
18:44 / 04-05-2025
Tramp üçüncü müddətə namizəd olmayacağını deyib
18:33 / 04-05-2025
Avtomobildə olan şəxs atasına kömək etməyə gedən təcili yardımı buraxmayıb
18:26 / 04-05-2025
99 rublluq paltara görə mağazanı sındırıblar
15:59 / 04-05-2025
Nadejda Kadışevaya hücum edən qadın jurnalistlərin göstərişi ilə hərəkət etmiş ola bilər
15:56 / 04-05-2025
Böyük qəzada 3 nəfər ölüb, 5 nəfər yaralanıb
15:51 / 04-05-2025
Putin alman dilində layiqli insanlar üçün Avropaya mesaj verib
15:45 / 04-05-2025
Vladimir Putin prezidentlik qarderobunu nümayiş etdirib
15:41 / 04-05-2025
Müxalifət partiyasının lideri silahlı hücuma məruz qalıb
15:37 / 04-05-2025
Daxili İşlər Nazirliyi sosial şəbəkələrdə yeniyetmələri şantaj edən dələduzlarla bağlı xəbərdarlıq edib
15:34 / 04-05-2025
Moskva metrosunda “Qələbə səsləri” kampaniyası çərçivəsində tələbələr mahnılar ifa edəcəklər
15:31 / 04-05-2025
Daxili İşlər Nazirliyi pilotsuz uçuş aparatları və atəşfəşanlığa görə məsuliyyət barədə xəbərdarlıq edib
15:23 / 04-05-2025
Milli Məclisin deputatı Azər Badamov Moskva aeroportunda saxlanılıb və deportasiya edilir
15:16 / 04-05-2025
Leyla Əliyeva və Arzu Əliyevanın Naxçıvan səfəri Ordubad rayonunda davam edib - FOTOLENT
23:01 / 03-05-2025
Leyla və Arzu Əliyevaların Naxçıvana səfərinin təfərrüatı - Fotolar
22:52 / 03-05-2025
İlham Əliyev Moskvanın və Bütün Rusiyanın Patriarxı Kirill ilə görüşüb
22:48 / 03-05-2025
Terror aktı törətməkdə şübhəli bilinən şəxs həbs edilib
22:40 / 03-05-2025
Yeniyetmələr həmyaşıdlarını vəhşicəsinə döyüblər; müstəntiqlər vəziyyəti araşdırır
22:34 / 03-05-2025
Vyetnam veteranı Amerika "B-52"lərini Sovet raketləri ilə necə vurduğunu Açıqlayıb
22:19 / 03-05-2025
ABŞ Hərbi Dəniz Qüvvələri yeni hipersəs raketlərini gəmilərdən ataraq sınaqdan keçirib
22:12 / 03-05-2025
Britaniyalı Norris Mayami Qran Prisinin sprint yarışında qalib gəldi
22:04 / 03-05-2025
Balaklava sularında quyruğu və dimdiyi balıqçılıq xətti ilə bağlanmış delfin tapılıb
21:54 / 03-05-2025
Berlində reper Səmranın konserti zamanı 13 nəfər xəsarət alıb
17:15 / 03-05-2025
Zaxarova Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin Londondakı parada dəvəti ilə: "Yazda kimin qarışdığını bildik
17:11 / 03-05-2025
"Tvnoviny": Fiko son anda iş proqramını ləğv etdi
17:06 / 03-05-2025
Fırıldaqçılara işləməkdə şübhəli bilinən şəxsi saxlayıblar
17:02 / 03-05-2025
Serbiya prezidenti Aleksandr Vuçiç xəstəxanaya yerləşdirilib
10:46 / 03-05-2025
"Rosatom"un baş direktoru unikal kiçik atom elektrik stansiyalarının ixracı layihəsi haqqında danışıb
10:41 / 03-05-2025
Ombudsman Kremin: "Ukraynada cəmi 345 məktəbli rus dilini öyrənir"
Azərbaycanda qadınlar hansı xəstəliklərdən ölürlər? - ARAŞDIRMA
Tarix: 10-05-2019 17:24 | Bölmə: Cəmiyyət
Hər il dünyada milyonlarla insan müxtəlif səbəblərdən ölür. Müharibələr, terror hadisələri, kütləvi yoluxucu xəstəliklər, soyqırımı aktları kimi hadisələr nəticəsində insan ölümü, təəssüf ki, statistikaya çevrilir.
Qadın ölümləri bu çoxmilyonlu “statistika”nın böyük bir hissəsini təşkil edir. Belə ki, adlarını sadaladığımız səbəblər qarşısında qadın zərifliyi çox tab gətirə bilmir.
Amma bu, o demək deyil ki, bütün qadınlar sadəcə terror, müharibə qurbanlarıdır. Dünya üzrə qadın ölümlərinə həm də müxtəlif xəstəliklər səbəb olur.
Bəs Azərbaycanda vəziyyət necədir? Ölkəmizdə qadınlar, əsasən, hansı xəstəliklərdən ölürlər?
Dövlət Statistika Komitəsindən Oxu.Az-ın sorğusuna cavab olaraq bildirilib ki, 2018-ci ildə Azərbaycanda qadınlar arasında ölüm halları, əsasən, qan dövranı sisteminin xəstəliklərindən baş verib.
2018-ci ildə Azərbaycan Respublikası üzrə qan dövranı sisteminin xəstəliklərindən ölən qadınların sayı
2018-ci ildə əhalinin qan dövranı sisteminin xəstəlikləri ilə xəstələnməsi
(Səhiyyə Nazirliyinin məlumatlarına əsasən)
Azərbaycan Tibb Universitetinin kliniki farmakologiya kafedrasının müdiri, professor Adil Baxşəliyev Oxu.Az-a açıqlamasında bildirib ki, Azərbaycanda ürək-damar sistemi xəstəlikləri 10-15 il cavanlaşıb.
“Qadın nə qədər cavandırsa, qanında qadın cinsi hormonları lazımi qədərdirsə və klimaks vəziyyət əmələ gəlməyibsə, ürək-damar xəstəlikləri nisbətən az təsadüf olunur. Bu hormonlar qadınlara qoruyucu təsir edir, xolesterini aşağı salır və qan təzyiqinin qalxmasının qarşısını alır.
Menopauza dövründə artıq ürək-damar xəstəliklərindən əziyyət çəkmə halları kişilərə yaxınlaşır. İndi qadınlarda 30-35, bəzilərində isə 40 yaşa yaxın aybaşı tsiklində pozuntular əmələ gəlir. Bu zaman aybaşı tsikli vaxtından qabaq kəsilir, klimaks dövrü başlayır. Bəzən menopauza dövrü çox uzun çəkir.
Qadınların menopauza dövründən başlayaraq çəkiləri artır. Artıq çəki də ürək-damar sistemi xəstəliklərinin əmələ gəlməsi üçün şərait yaradır. Qadınlar daha çox nevroz, kəskin revmatik qızdırma, ürəyin işemik xəstəliyindən əziyyət çəkir”, - professor dilə gətirib.
“Qadınlar vena - varikoz genəlməsi, intibahi xəstəlikləri və sair xəstəlikdən əziyyət çəkirlər. Müalicəyə gələn əksər qadınlarda normal venası olana rast gəlmək olmur. Xüsusilə üç uşağı olan qadının venaları görünür və orada tromplar əmələ gəlir. Bu, qorxuludur. Çünki həmin tromb yerindən qopub gedib ağciyər arteriyasını tuta bilər və qəfil ölüm verə bilər. Qadında nəzərəçarpacaq dərəcədə varikoz genəlməsi varsa, mütləq həkimə müraciət etməlidir”, - deyə Adil Baxşəliyev qeyd edib.
Aparılan araşdırmaya görə, Azərbaycanda infarkt kişilərdə daha çox 55-65, qadınlarda isə 60-70 yaş arasında baş verir.
Professorun sözlərinə görə, qadınlar daha çox ürək çatışmazlığı, insult, beyinə qan sızma və digər xəstəlikdən ölürlər:
“Xüsusilə qadınlarda kişilər kimi şəkərli diabet əmələ gəlirsə, ölüm riski daha çox artır. Ümumilikdə infarktın baş verməsi halları qadınlarda daha az olur, amma infarkt nəticəsində qadın orqanizmi daha ciddi zədələnir, müalicəsi çətin olur.
Buna görə də qadınlarda infarktdan sonra ölüm halları kişilərlə müqayisədə çoxdur. Çünki qadın orqanizmi buna hazır deyil. Qadınlar infarktın elə ilk dəfə baş verməsi nəticəsində ölə bilərlər. Çünki onlarda zədələnmənin dərəcəsi də ağır olur və daha çox fəsad yaranır”.
ABŞ-ın Vaşinqton Universiteti nəzdində ümumdünya səhiyyə sahəsində tədqiqatlar aparan IHME (Sağlamlıq Göstəricisi və Qiymətləndirilməsi İnstitutu) adlı qeyri-hökumət təşkilatının hesabatına görə, Azərbaycanda 1990-2017-ci illər ərzində orta ömür üç il artıb, beş yaşdan aşağı uşaqlar arasında isə ölüm halları iki dəfədən çox azalıb.
Azərbaycanda ölümə səbəb olan əsas 10 xəstəlikdən səkkizi qeyri-infeksion xəstəliklərin payına düşür. Azərbaycanlılar üçün ən bəlalı xəstəliklər ürəyin işemik xəstəlikləridir. Statistika nə qədər üzücü olsa da, xəstəlik son 10 il ərzində 26,8, insult 1,8, serroz və böyrəklə bağlı digər xəstəliklər 13,3 faiz artıb.
Ölümə səbəb olan xəstəliklərin onluğunda aşağı tənəffüs yollarının xəstəlikləri, Altsheymer sindromu, neonatal pozuntular, ağciyərlərin xroniki obstruktiv xəstəlikləri, ağciyər xərçəngi, şəkərli diabet və mədə xərçəngi də yer alır.
Eyni zamanda, Azərbaycanda bel ağrıları 26,8, baş ağrıları 15,7, şəkərli diabet 36,4 və yıxılma 47,2 faiz artıb.
Səhiyyə Nazirliyindən Oxu.Az-a verilən məlumata görə, 2019-cu ilin iki ayı üzrə 1903672 nəfər arasında tibbi profilaktik müayinə aparılıb.
Baxış sayı: 792
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 10-05-2019 17:24 | Bölmə: Cəmiyyət
Qadın ölümləri bu çoxmilyonlu “statistika”nın böyük bir hissəsini təşkil edir. Belə ki, adlarını sadaladığımız səbəblər qarşısında qadın zərifliyi çox tab gətirə bilmir.
Amma bu, o demək deyil ki, bütün qadınlar sadəcə terror, müharibə qurbanlarıdır. Dünya üzrə qadın ölümlərinə həm də müxtəlif xəstəliklər səbəb olur.
Bəs Azərbaycanda vəziyyət necədir? Ölkəmizdə qadınlar, əsasən, hansı xəstəliklərdən ölürlər?
Dövlət Statistika Komitəsindən Oxu.Az-ın sorğusuna cavab olaraq bildirilib ki, 2018-ci ildə Azərbaycanda qadınlar arasında ölüm halları, əsasən, qan dövranı sisteminin xəstəliklərindən baş verib.
2018-ci ildə Azərbaycan Respublikası üzrə qan dövranı sisteminin xəstəliklərindən ölən qadınların sayı
| Ölüm səbəblərinin adları | Nəfər | Qadınların hər 100 000 nəfərinə |
| Qan dövranı sisteminin xəstəliklərindən ölən qadınların ümumi sayı - cəmi | 16875 | 343,2 |
| o cümlədən: | ||
| kəskin revmatik qızdırmadan | 8 | 0,2 |
| ürəyin xroniki revmatik xəstəliklərindən | 14 | 0,3 |
| qan təzyiqinin yüksək olması ilə səciyyələnən xəstəliklərdən | 2322 | 47,2 |
| ürəyin işemik xəstəliyindən | 6909 | 140,5 |
| serebrovaskulyar xəstəliklərdən | 4688 | 95,3 |
| qan dövranı sisteminin digər xəstəliklərindən | 2934 | 59,7 |
(Səhiyyə Nazirliyinin məlumatlarına əsasən)
| İlk dəfə qoyulmuş diaqnozla qeydə alınan xəstələrin sayı | o cümlədən: | |
| kişi | ||
| Qan dövranı sisteminin xəstəlikləri, cəmi | 144719 | 73358 |
| o cümlədən: | ||
| kəskin revmatik qızdırma | 15658 | 7539 |
| ürəyin xroniki revmatik xəstəliyi | 14156 | 7239 |
| qan təzyiqinin yüksək olması ilə səciyyələnən xəstəliklər | 48031 | 23287 |
| ürəyin işemik xəstəliyi | 31023 | 16566 |
| serebrovaskulyar xəstəliklər | 6266 | 3194 |
Azərbaycan Tibb Universitetinin kliniki farmakologiya kafedrasının müdiri, professor Adil Baxşəliyev Oxu.Az-a açıqlamasında bildirib ki, Azərbaycanda ürək-damar sistemi xəstəlikləri 10-15 il cavanlaşıb.
“Qadın nə qədər cavandırsa, qanında qadın cinsi hormonları lazımi qədərdirsə və klimaks vəziyyət əmələ gəlməyibsə, ürək-damar xəstəlikləri nisbətən az təsadüf olunur. Bu hormonlar qadınlara qoruyucu təsir edir, xolesterini aşağı salır və qan təzyiqinin qalxmasının qarşısını alır.
Menopauza dövründə artıq ürək-damar xəstəliklərindən əziyyət çəkmə halları kişilərə yaxınlaşır. İndi qadınlarda 30-35, bəzilərində isə 40 yaşa yaxın aybaşı tsiklində pozuntular əmələ gəlir. Bu zaman aybaşı tsikli vaxtından qabaq kəsilir, klimaks dövrü başlayır. Bəzən menopauza dövrü çox uzun çəkir.
Qadınların menopauza dövründən başlayaraq çəkiləri artır. Artıq çəki də ürək-damar sistemi xəstəliklərinin əmələ gəlməsi üçün şərait yaradır. Qadınlar daha çox nevroz, kəskin revmatik qızdırma, ürəyin işemik xəstəliyindən əziyyət çəkir”, - professor dilə gətirib.
“Qadınlar vena - varikoz genəlməsi, intibahi xəstəlikləri və sair xəstəlikdən əziyyət çəkirlər. Müalicəyə gələn əksər qadınlarda normal venası olana rast gəlmək olmur. Xüsusilə üç uşağı olan qadının venaları görünür və orada tromplar əmələ gəlir. Bu, qorxuludur. Çünki həmin tromb yerindən qopub gedib ağciyər arteriyasını tuta bilər və qəfil ölüm verə bilər. Qadında nəzərəçarpacaq dərəcədə varikoz genəlməsi varsa, mütləq həkimə müraciət etməlidir”, - deyə Adil Baxşəliyev qeyd edib.
Aparılan araşdırmaya görə, Azərbaycanda infarkt kişilərdə daha çox 55-65, qadınlarda isə 60-70 yaş arasında baş verir.
Professorun sözlərinə görə, qadınlar daha çox ürək çatışmazlığı, insult, beyinə qan sızma və digər xəstəlikdən ölürlər:
“Xüsusilə qadınlarda kişilər kimi şəkərli diabet əmələ gəlirsə, ölüm riski daha çox artır. Ümumilikdə infarktın baş verməsi halları qadınlarda daha az olur, amma infarkt nəticəsində qadın orqanizmi daha ciddi zədələnir, müalicəsi çətin olur.
Buna görə də qadınlarda infarktdan sonra ölüm halları kişilərlə müqayisədə çoxdur. Çünki qadın orqanizmi buna hazır deyil. Qadınlar infarktın elə ilk dəfə baş verməsi nəticəsində ölə bilərlər. Çünki onlarda zədələnmənin dərəcəsi də ağır olur və daha çox fəsad yaranır”.
ABŞ-ın Vaşinqton Universiteti nəzdində ümumdünya səhiyyə sahəsində tədqiqatlar aparan IHME (Sağlamlıq Göstəricisi və Qiymətləndirilməsi İnstitutu) adlı qeyri-hökumət təşkilatının hesabatına görə, Azərbaycanda 1990-2017-ci illər ərzində orta ömür üç il artıb, beş yaşdan aşağı uşaqlar arasında isə ölüm halları iki dəfədən çox azalıb.
Azərbaycanda ölümə səbəb olan əsas 10 xəstəlikdən səkkizi qeyri-infeksion xəstəliklərin payına düşür. Azərbaycanlılar üçün ən bəlalı xəstəliklər ürəyin işemik xəstəlikləridir. Statistika nə qədər üzücü olsa da, xəstəlik son 10 il ərzində 26,8, insult 1,8, serroz və böyrəklə bağlı digər xəstəliklər 13,3 faiz artıb.
Ölümə səbəb olan xəstəliklərin onluğunda aşağı tənəffüs yollarının xəstəlikləri, Altsheymer sindromu, neonatal pozuntular, ağciyərlərin xroniki obstruktiv xəstəlikləri, ağciyər xərçəngi, şəkərli diabet və mədə xərçəngi də yer alır.
Eyni zamanda, Azərbaycanda bel ağrıları 26,8, baş ağrıları 15,7, şəkərli diabet 36,4 və yıxılma 47,2 faiz artıb.
Səhiyyə Nazirliyindən Oxu.Az-a verilən məlumata görə, 2019-cu ilin iki ayı üzrə 1903672 nəfər arasında tibbi profilaktik müayinə aparılıb.
| Əhalinin tibbi profilaktik müayinələrinin hesabatı | |
| Suallar | Cəmi |
| Müayinə olub | 1903672 |
| kişi | 924164 |
| qadın | 979508 |
| Aşkar olunan ilkin xəstəliklər | |
| İnfeksion xəstəliklər | 2513 |
| Yenitörəmələr | 793 |
| Qan və qanyaradıcı xəstəliklər | 3119 |
| Endokrin xəstəliklər | 4475 |
| Psixi və davranış pozğunluqları | 521 |
| Əsəb \s xəstəlikləri | 6947 |
| Göz xəstəlikləri | 5673 |
| Eşitmə pozğunluqları | 1848 |
| Qan dövranı xəstəlikləri | 14729 |
| Tənəffüs xəstəlikləri | 17248 |
| Həzm xəstəlikləri | 7951 |
| Dəri xəstəlikləri | 2056 |
| Sümük-əzələ xəstəlikləri | 3147 |
| Sidik-cinsiyyət xəstəlikləri | 5851 |
| Hamiləlik və zahılıq dövrünün xəstəlikləri | 1914 |
| Anomaliyalar | 143 |
| Simptomlar və əlamətlər | 4442 |
| Travmalar | 1764 |
| Cəmi | 85134 |
| Dispanser nəzarətə alınıb | 15123 |
| Sağlamlaşdırılıb | 29653 |
| Hospitalizasiya olunub | 5710 |
| Əlavə müayinələrə cəlb olunanlar, cəmi | 572751 |
| onlardan: rentgen | 77388 |
| laboratoriya | 362057 |
| USM | 77094 |
| EKQ | 58662 |
Baxış sayı: 792
Bölməyə aid digər xəbərlər
1-05-2025, 16:03
Əri üçün qatil tutmuş qadın həbs edilib
29-04-2025, 11:44
3 kişi 18 yaşlı əlil qızı zorlayıb
27-04-2025, 11:13
Bar ziyarətçisi içəri buraxılmadıqdan sonra atəş açıb
25-04-2025, 10:31
2,5 milyon rubl oğurlamaq üçün özünə qarşı soyğunçuluq edib
24-04-2025, 09:49
5 il əvvəl bir yaşlı oğlunu qətlə yetirən valideynlər saxlanılıb
23-04-2025, 22:53
Stadionda davada yeniyetmə mədəsindən bıçaqlanıb
23-04-2025, 21:27
3 yaşlı qızını döyərək öldürən həbs edilib
21-04-2025, 20:40
55 milyon cərimə: Fermer necə ailə qisasının qurbanı oldu
20-04-2025, 21:47
Polis dağılmış "Priora"da öldürülən 3 nəfərin şəxsiyyətini müəyyən edib
20-04-2025, 19:36
Hamilə qadın rəqibini vəhşicəsinə döyərək burnunu sındırıb
19-04-2025, 23:07
Bahalı iPhone oğurlamaqda ittiham olunan qaraçı dəstəsi həbs edilib
19-04-2025, 21:46
Buzdan yıxılan uşağın meyiti tapılıb
19-04-2025, 21:05
Fəhləsini öldürərək cəsədi dərədə gizlədib
17-04-2025, 15:37
Güllələnənlərdən birinin arvadı ölüb
16-04-2025, 23:59
Uşaq şkafın üstünə düşməsi nəticəsində ölüb
15-04-2025, 14:15
Məktəbli ögey atası ilə dava edib və evdən qaçıb
14-04-2025, 22:39
Torpaq sahəsinə görə atışma zamanı keçmiş məmurun oğlu həlak olub
14-04-2025, 22:15
Yeniyetmələr məktəbli qızı döyərək diz çökdürüblər
11-04-2025, 19:31
Həmyaşıdını döyüb zorlayan üç məktəbli həbs edilib
9-04-2025, 20:49
Məktəblini bıçaqlayaraq öldürən yeniyetmə özünə qəsdə cəhd edib
9-04-2025, 11:10
Yaşayış binasının uçması nəticəsində 2 uşaq ölüb
7-04-2025, 21:58
Dörd qadın tanışını döyərək öldürüb
6-04-2025, 23:47
Öz nəvəsini qətlə yetirməkdə ittiham olunur
6-04-2025, 11:39
Atışma bir nəfərin yaralanmasına, üç nəfərin ölümünə səbəb olub
6-04-2025, 11:31
Bir milyona yaxın borcunu ödəmək istəmədi
3-04-2025, 09:21
Moskvada Rusiya Müdafiə Nazirliyinin zabitlərini partlatmağa cəhd edən ukraynalının məhkəməsi başlayıb
2-04-2025, 13:34
Oğurlanmış əşyalar oyun avtomatının sahibinə qaytarılıb
1-04-2025, 22:07
Onunla evlənməkdən imtina etdiyi üçün qadını az qala öldürəcəkdi
1-04-2025, 16:29
Mənzilində təmir işləri apardığı qadını öldürən şəxs həbs edilib
30-03-2025, 23:13
Sərxoş şəxslər atəşfəşanlıq göstərdi
30-03-2025, 18:57
Tver vilayətində 13 yaşlı məktəblini qətlə yetirməkdə təqsirləndirilən şəxs həbs edilib
30-03-2025, 18:25
Sankt-Peterburqda federal axtarışda olan şəxs saxlanılıb
26-03-2025, 13:23
Yeniyetmə izdihamı gənci döyüb öldürdü
18-03-2025, 10:34
Uşağa işgəncə verən yerli sakinə qarşı cinayət işi açılıb
18-03-2025, 10:17
TCC işçilərindən qisas almaq üçün qrup halında toplaşırlar
17-03-2025, 10:57
Kəndinin sakinləri qulduru yaxalaya bilib
16-03-2025, 23:48
Qətlin üstü 13 ildən sonra açılıb
16-03-2025, 20:24
Anasının üzərinə yanar maye tökərək onu yandırıb
15-03-2025, 21:02
Qadın alıcılar pulsuz divar kağızı üstündə dava salıb
14-03-2025, 23:55
Sərxoş vəziyyətdə bıçaqlı şəxs saxlanılıb
14-03-2025, 21:14
Bir nəfər təqaüdçünün qətlində ittiham olunub
13-03-2025, 13:03
2 yaşlı oğlunu öldürməkdə ittiham olunur
12-03-2025, 13:53
Qonağa azı 15 bıçaq zərbəsi vurub
12-03-2025, 13:46
Kirayənişini 5-ci mərtəbədən özünü atmağa məcbur edib
11-03-2025, 21:31
Pulemyotlu şəxs tələbələri hədələyib