20:42 / 06-02-2023
Devis Kuboku- “Wawrinka & Co” Almaniya tennisçilərinə qalib gəlib
20:36 / 06-02-2023
ABŞ Rusiya alüminiumunu qadağan etməyə hazırlaşır
20:30 / 06-02-2023
Türkiyədə 1500-dən çox insan həyatını itirib
16:20 / 06-02-2023
Hollandiyadan olan seysmoloq fevralın 3-də Türkiyədə zəlzələ olacağını proqnozlaşdırıb
16:16 / 06-02-2023
Türkiyə yeni yeraltı təkanlar olduğu bildirilir
16:07 / 06-02-2023
Türkiyədə daha bir zəlzələ Batumidə də hiss olunub
16:03 / 06-02-2023
Ankara İlon Maskın təklifeni rədd edir
15:57 / 06-02-2023
Zaxarova Lavrovun yerləşdiyi Bağdadın da titrədiyini bildirib
15:44 / 06-02-2023
Səudiyyə Ərəbistanı neft qıtlığı ilə bağlı xəbərdarlıq edib
12:05 / 06-02-2023
Səmada pilotsuz təyyarə partlayıb
11:57 / 06-02-2023
"Çelsi" Luis Enrikeni baş məşqçi postuna cəlb edə bilər
11:47 / 06-02-2023
Rusiya Federasiyasının qızıl-valyuta ehtiyatları dünyada dördüncü yerdədir
11:42 / 06-02-2023
Müdafiə Nazirliyi zəlzələdən sonra Xmeymim bazasındakı vəziyyətlə bağlı məlumat yayıb
11:37 / 06-02-2023
Türkiyədə zəlzələdə ölənlərin sayı 300-ə yaxındır
11:32 / 06-02-2023
Türkiyədə qaz kəmərində partlayış və yanğın baş verib
11:25 / 06-02-2023
“Dedi ki, bacı, mən sənin qədrini bilməmişəm”
11:18 / 06-02-2023
Türkiyəyə ilkin yardım məqsədilə zəruri vasitələr çatdıracaq ikinci təyyarə hazırlanır
11:14 / 06-02-2023
Azərbaycan Prezidentinin tapşırığı ilə FHN-in 370 nəfərlik heyəti Türkiyəyə göndərilir
11:06 / 06-02-2023
Zəlzələ ilə əlaqədar Azərbaycanın Türkiyədəki səfirliyində “qaynar xətt” yaradılıb
11:01 / 06-02-2023
İlham Əliyev Ərdoğana başsağlığı verdi
10:57 / 06-02-2023
Türkiyəli deputatın ailəsi dağıntılar altında qalıb
10:52 / 06-02-2023
“Azərbaycan hər zaman Türkiyənin yanındadır”
10:48 / 06-02-2023
Türkiyədəki zəlzələ bu ölkələrdə hiss olundu - Fotolar
00:10 / 06-02-2023
"Xalqlar şairi" Qaraxan Əkbəroğlunun yeni şeirləri
22:11 / 05-02-2023
Lavrov İraqa ölkə rəhbərliyi ilə görüşmək üçün gəlib
21:13 / 05-02-2023
Polşa özünü Rusiyadan elektrik çəpəri ilə təcrid etmək qərarına gəlib
21:00 / 05-02-2023
"Real Madrid" La Liqada "Malyorka"ya uduzub
20:47 / 05-02-2023
Amerikalı Çen ISU mükafatı uğrunda mübarizədə Şerbakovanı qabaqlayıb
20:42 / 05-02-2023
Kvaratsxeliyanın qolu və məhsuldar ötürməsi "Napoli"yə "Speçiya"nı məğlub etməyə kömək etdi
20:23 / 05-02-2023
Papa Patriarxla dinc şəraitdə görüşmək istəyir
20:18 / 05-02-2023
Gürcüstan Rusiya ilə uçuşları bərpa edərsə, sanksiyalara məruz qala bilər
20:06 / 05-02-2023
Rumıniya hər zaman bütün beynəlxalq platformalarda Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü və suverenliyini dəstəkləyib-Kamilə Əliyeva
15:05 / 05-02-2023
Səhhətində problemlər: Emelianenko Baderlə döyüşə gedə bilmədi
14:46 / 05-02-2023
Zaxarova Borrelə: "Aİ ordusu uzun müddətdir Ukraynada döyüşür"
14:43 / 05-02-2023
Udmurtiya sakini "Kainat xanım 2022" oldu
ABAD CƏBRAYILDA GÖRÜŞƏK-TARİYEL ABBASLI
Tarix: 08-07-2022 02:15 | Bölmə: Ədəbiyyat
02 iyul 2022-ci il Cəbrayıla gedirik. Təxminən 3 həftəyə yaxındır ki, bu səfəri gözləyirik. ATV kanalı Bakı-Media ilə Cəbrayıl haqqında sənədli film çəkəcək. Saat 5 radələrində Bakıdan çıxırıq. Mənim maşınımda rayonumuzun ağsaqqal ziyalılarından biri Yaqub Məmmədov, uzun müddət C.Əhmədov adına məktəbdə riyaziyyat müəllimi işləmiş Qətibə Nəcəfova və Cəbrayıl Tarix-Diyarşünaslıq muzeyinin direktoru Aytən Fətullayeva. Ölçüyəgəlməz bir sevinc içərisindəyik. Artıq Horadizi və Cocuq Mərcanlını keçmişik. Birdən yadıma görkəmli şairimiz İsmayıl İmanzadənin "Tamaşa" şeirinin misraları düşdü:
Bu torpağı qəribsəsən çıx yola,
Cəbrayılda çınarlarım qol-qola,
Tumas ata yaranışdan bir qala,
Diridağım, Qala dağım tamaşa.
Şeirin misraları deyildiyi anlarda artıq biz Böyük Mərcanlı kəndinin bərabərində son vaxtlarda asfaltın sağ tərəfində salınmış və "Düzoba" adlanan ərazidən keçirdik. Necə illərdi belə mənzərəni şəkillərdə, videolarda çox görmüşük. Amma üzbəüz yaxından bu mənzərələri görmək dəhşət idi. Sökülmüş, dağıdılmış, uçuq çökük divarları qalmış tikililər sanki xəcalət çəkirmiş kimi başını aşağı salmışdı. Bir zamanlar elə bu aradakı asfalt yolun üzərində o tay bu taydan bir-birinə sarı əyilib çətir kimi birləşmiş ağaclar da yox idi. Hər şey quru, insafsız və cansıxıcı düzənliklər və boz-bulanıq yastı təpələr idi. Bir az getdikdən sonra yolun sağında Karxulu kəndinin qədim qəbiristanlığında 19 əsr Azərbaycan qadın aşıq sənətinin banisi Maralyanlı Aşıq Pərinin kiçik məqbərəsinin- belə demək olarsa- skeletini gördük. 1991-ci ildə bu məqbərəni o vaxt rayonda kiçik bir tikinti firması yaratmış Fikrət Quliyev tikdirmişdi. Və onu deyim ki, bu qəbirüstü abidənin hazırlanmasında mənim də az cox əməyim olmuşdu. Yolboyu elə kəndlərin yerləri var idi ki, onların nə vaxtsa mövcud olmağını tanımayan onları heç təsəvvürünə gətirə bilməzdi. Yolboyu nə vaxtsa mövcud olmuş kəndləri görərkən isə insanın sanki damarında qanı quruyurdu. Bəli 41 il qoynunda böyüdüyüm, 29 il həsrətini çəkdiyim Cəbrayıl şəhərinə ağır bir kədərlə daxil olurduq. Əvvəldə qeyd eləmişdim ki, Bakıdan çıxanda sevinc içərisindəydik...
Artıq Cəbrayıldayıq. Aşağı tərəfdən şəhərə daxil oluruq. İşə bax ki, doğma şəhərimizin içərisinə gedəcəyimiz yolu bizə "kino çəkənlər" göstərir.Kinoçəkənlər demişkən bu işin ağırlığını boynuna götürən 20 ildən cox mənimlə bir yerdə Aztv də çalışmış istedadlı jurnalist Aygün Diridağlı , istedadlı rejissor olduğunu eşitdiyim Fariz Əhmədov və bu kollektivə ümumi rəhbərlik edən Fəxri müəllim və operatorlarla görüşdük. Çəkilişə xeyli adam dəvət olunmuşdu. Bunlar hamısı buraya və çəkilişə gəlməyə haqqı olan insanlar idi. Cəbrayılın müdafiəsi zamanı oddan alovdan keçmiş polis rəisi ,polkovnik, rayon ağsaqqallar şurasının sədri Vaqif Məhərrəmov, Qarabağ qaziləri İxtiyar Hüseynov, Mais Səfərov,neçə illərdi fb səhifələrində Cəbrayıllı günlərin xatirələrini bölüşən Vidadi Hümmətov- bunların hər birinin deməyə sözü, danışmağa xatirəsi var idi. Əvvəlcədən planlaşdırıldığı kimi hərə bir məkanda çəkilirdi. Ancaq bu məkanları fərqləndirmək olurdumu? Əsla yox. Bütün məkanlar bir-birinə oxşayırdı, sarı tikanlıqlar, qanqallıqlar, qurumuş otlar kol-koslar bütün bu mənzərə vaxtilə bura gələn insanların "kiçik Soçi" adlandırdıqları Cəbrayıl şəhərinin mənzərəsi idi. Gələn adamlar elə yay kinoteatrının uçulub dağılmış həndəvərində bir az yaşıllıq olan kiçik ağacların ətrafında fırlanırdılar. Vaxtilə çinarlar şəhəri olan Cəbrayıldaki nə o məşhur çinarlar, nə hündür qovaq ağacları, nə də bütün həyət və bağlarda olan nəhəng qoz ağacları yox idi. Bunlara baxıb fikriləşdikcə insan dəli olmaq dərəcəsinə gəlir. Görəsən Allah bizi niyə belə namərd, qaniçən, rəzil və şərəfsiz insanlarla- ermənilərlə qonşu edib. Nə isə Allahın işinə qarışmayaq. Çünkü hələ 19-cu əsrdə böyük rus şairi Puşkin deyirdi ki, sən qorxaqsan, sən köləsən çünkü sən ermənisən. Karl Marks yazırdı: "Ermənilər sağ qalmaq üçün öz qadınlarını başqa xalqlara satan ilk millətdir". Erməni şairi Yegişe Çarens isə yazırdı ki, bizdə ikiüzlülük ananın bətnində yaranır". Nə isə mətləbdən uzaqlaşmayaq. "Kinoçəkənlər" başladı nə başladı. Mənim vəzifəm tarix-diyarşünaslıq muzeyinin son yerləşmə məkanınıtapmaq və orada çəkilişi qəbul eləmək. Buranı muzeyimizə 1992-ci ildə o vaxt rayon partiya komitəsinin birinci katiblərinin yaşadığı geniş hasarlı, axar-baxarlı, ikimərtəbəli xidməti binanı vermişdilər. Bu bina " Çinar" kinoteatrının yanında idi. 1992-ci ilin yayında şəhər "qrad" atəşlərinə tutularkən həmin bina da ciddi zədələnmiş, binanın həyətinə açılan dəmir darvaza bir növ binanı dağılmaqdan xilas etmişdi. Əslində biz fikirləşirdik ki, o dəmir darvaza düşmən mərmilərindən ziyan çəkmiş, deşik deşik olmuş bir əyani əşya kimi gələcəkdə elə muzeyin girişində saxlanılsın. Ancaq məlum işğal hadisəsi hər şeyi alt-üst elədi. Yeri bilinməyən "Çinar" kinoteatrı ile 8 illik məktəbin arasında olmuş muzeyin yerini xeyli axtardım. Heç bir tikilinin yeri bilinmirdi. Şəhərin yamac hissələrində olan evlərin, binaların yarıuçuq divarlarından buranın hara olmasını, kimin evi olmasını bəlkə də aydınlaşdırmaq olardı. Mən dediyim mərkəzi hissədə heç nəyin dəqiq yeri bilinmirdi, hətta heç bir daş qalığı da yox idi. Bu da onunla bağlı idi ki, rayon partiya komitəsinin binası, kino-teatrı, məişət xidməti kombinatı, "Detmir.." mağazası və mərkəzdə olan bir neçə yaşayış binaları Mişar daşından tikildiyinə görə bunlar büsbütün daşınmışdı, yerdə bir kubik görünmürdü. Üstəlik bu əraziləri basmış qurumuş, axıb-tökülməkdə olan qanqal kolları da hərəkəti çətinləşdirirdi. O vaxt kino-teatrın qarşısında muzeyə məxsus orta əsərləri 8-13-cü əsrləri əhatə eləyən qəbirüstü abidə-heykəllər, daş qoç və at heykəlləri sərgiləmişdik. Bu arada mən o heykəlləri də arayırdım. Bir az kənarda ağ iri bir daş görəndə yıxıla-dura özümüzü çatdırdıq ora. Amma nə fayda.
Beləliklə ,elə bu yerdə muzeyin yaranması, Cəbrayıldakı 13 illik fəaliyyəti, muzeyi düşmən işğalından necə azad etməyim barədə və sonradan onun 29 illik fəaliyyəti haqqında yan-yana, ürək ağrısı ilə danışırdım. Nə gizlədim danışdıqca gözlərimdən axan qanlı yaş məni bir az da hövsələsiz edir ,həyəcanlandırırdı. Bir vaxtlar sovet dövründə Təbrizi arzulayırdıq, ona arzularımızın şəhəri deyirdik. İndi arzularımızın şəhəri bir az öncə dediyim kimi 41 il qoynundayaşadığım, 29 il həsrətini çəkdiyim Cəbrayıl idi. "Kinoçəkənlər" də mütəəssir olmuşdular. Hamının nəzəri məndə idi. İlahi görəsən niyə başımıza bu müsibətlər gəldi bizim? Bir az çətinə düşəndə, əsəbiləşəndə əşi Allah kəssin buranı, Allah xaraba qoysun deyirdik. Buyurun, bu da xaraba. Heyif sənə Cəbrayıl, heyif sənə neçə minillik tariximizin müəyyən bir dövrünün yadigarı, yaddaşı Qoca Çinar...Amma onu da deyim ki, gedəndən gələnə qədər doyunca Çinar kəhrizinin suyundan içdim. Doyunca dedim- amma doymadım. Sağ olsun Azərişığın Cəbrayıl şöbəsinin işçiləri. Süleymanlı balası Zaur bəy mənə bir 20 litrlik qab gətirdi ki, heç olmasa Bakıya su gətirim gətirdim də.
Elə bir şərait yaranmadı ki, mən "Universamın" beş addımlığında olan ata evinə, ata ocağına baş çəkəm. Ssenarinin süjetlərindən biri 1- ci Qarabağ Müharibəsinin şəhidi Nureddin Fətullayevin məzarı üstündə muzeyin direktoru şəhidin başçısı Aytən xanım Fətullayevanı çəkmək idi. Bakıdan çıxanda fikirləşmişdim ki, atamın, qardaşım Avtandilin və dostum İsağın qardaşı Ramiz Ağayevin məzarlarını ziyarət edim. Bunların heç birinə vaxt çatmadı və bizi mina təhlukəsinə görə heç yerə buraxmadılar. Sonda-artıq hava qaralırd-16 N-li PMK deyilən ərazidə yerləşən evimizə baş çəkmək istədim. Buradakı ikimərtəbəli yaraşıqlı bina çox gözəl görünürdü və mənim evim orada idi. Evə getdim, qapısı bağlı idi. Dedilər burada polis işçiləri yaşayır, onlar da bir az öncə harasa getdilər. Bu arzuma da çatmadım. Ən böyük arzuma isə çatmışdım. Dərdli yaralı torpağımı ziyarət etmişdim. Atamın qəbrinə catmasam da bir az Cəbrayıl torpağı gətirib daim Cəbrayıl həsrəti ilə yaşayıb, bu həsrətlə də dünyadan köçmüş anamın qəbri üstünə səpdim...
İstər Cəbrayılda olarkən, istərsə də yolboyu Cəbrayıl döyüşleri ilə bağlı maraqlı və unudulmaz məqamlar haqqında polkovnik Vaqif Məhərrəmov söhbətlər edirdi. Yol yoldaşımız Vidadi müəllim Cəbrayılın baməzə adamlarını yada salıb sınıq qəlblərə bir az da su səpirdi.Beləliklə, biz Cəbrayıla tərəf yol aldıq. "Kinoçəkənlər" isə hələ qalırdılar. Onlar üç gün burada qalıb arxadan gələn qrupları qarşılayacaqdılar. Çox əziyyət çəkdilər onların hər birinə Ulu Tanrıdan can sağlığı diləyərək ayrılırıq və deyirik gün o gün olsun abad Cəbrayılda filmlərinizi cəkəsiniz.
TARİYEL ABBASLI,
Cəbrayıl şəhər ağsaqqallar şurası sədrinin müavini,
filologiya üzrə fəlsəfə doktoru
Baxış sayı: 223
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 08-07-2022 02:15 | Bölmə: Ədəbiyyat
02 iyul 2022-ci il Cəbrayıla gedirik. Təxminən 3 həftəyə yaxındır ki, bu səfəri gözləyirik. ATV kanalı Bakı-Media ilə Cəbrayıl haqqında sənədli film çəkəcək. Saat 5 radələrində Bakıdan çıxırıq. Mənim maşınımda rayonumuzun ağsaqqal ziyalılarından biri Yaqub Məmmədov, uzun müddət C.Əhmədov adına məktəbdə riyaziyyat müəllimi işləmiş Qətibə Nəcəfova və Cəbrayıl Tarix-Diyarşünaslıq muzeyinin direktoru Aytən Fətullayeva. Ölçüyəgəlməz bir sevinc içərisindəyik. Artıq Horadizi və Cocuq Mərcanlını keçmişik. Birdən yadıma görkəmli şairimiz İsmayıl İmanzadənin "Tamaşa" şeirinin misraları düşdü:
Bu torpağı qəribsəsən çıx yola,
Cəbrayılda çınarlarım qol-qola,
Tumas ata yaranışdan bir qala,
Diridağım, Qala dağım tamaşa.
Şeirin misraları deyildiyi anlarda artıq biz Böyük Mərcanlı kəndinin bərabərində son vaxtlarda asfaltın sağ tərəfində salınmış və "Düzoba" adlanan ərazidən keçirdik. Necə illərdi belə mənzərəni şəkillərdə, videolarda çox görmüşük. Amma üzbəüz yaxından bu mənzərələri görmək dəhşət idi. Sökülmüş, dağıdılmış, uçuq çökük divarları qalmış tikililər sanki xəcalət çəkirmiş kimi başını aşağı salmışdı. Bir zamanlar elə bu aradakı asfalt yolun üzərində o tay bu taydan bir-birinə sarı əyilib çətir kimi birləşmiş ağaclar da yox idi. Hər şey quru, insafsız və cansıxıcı düzənliklər və boz-bulanıq yastı təpələr idi. Bir az getdikdən sonra yolun sağında Karxulu kəndinin qədim qəbiristanlığında 19 əsr Azərbaycan qadın aşıq sənətinin banisi Maralyanlı Aşıq Pərinin kiçik məqbərəsinin- belə demək olarsa- skeletini gördük. 1991-ci ildə bu məqbərəni o vaxt rayonda kiçik bir tikinti firması yaratmış Fikrət Quliyev tikdirmişdi. Və onu deyim ki, bu qəbirüstü abidənin hazırlanmasında mənim də az cox əməyim olmuşdu. Yolboyu elə kəndlərin yerləri var idi ki, onların nə vaxtsa mövcud olmağını tanımayan onları heç təsəvvürünə gətirə bilməzdi. Yolboyu nə vaxtsa mövcud olmuş kəndləri görərkən isə insanın sanki damarında qanı quruyurdu. Bəli 41 il qoynunda böyüdüyüm, 29 il həsrətini çəkdiyim Cəbrayıl şəhərinə ağır bir kədərlə daxil olurduq. Əvvəldə qeyd eləmişdim ki, Bakıdan çıxanda sevinc içərisindəydik...
Artıq Cəbrayıldayıq. Aşağı tərəfdən şəhərə daxil oluruq. İşə bax ki, doğma şəhərimizin içərisinə gedəcəyimiz yolu bizə "kino çəkənlər" göstərir.Kinoçəkənlər demişkən bu işin ağırlığını boynuna götürən 20 ildən cox mənimlə bir yerdə Aztv də çalışmış istedadlı jurnalist Aygün Diridağlı , istedadlı rejissor olduğunu eşitdiyim Fariz Əhmədov və bu kollektivə ümumi rəhbərlik edən Fəxri müəllim və operatorlarla görüşdük. Çəkilişə xeyli adam dəvət olunmuşdu. Bunlar hamısı buraya və çəkilişə gəlməyə haqqı olan insanlar idi. Cəbrayılın müdafiəsi zamanı oddan alovdan keçmiş polis rəisi ,polkovnik, rayon ağsaqqallar şurasının sədri Vaqif Məhərrəmov, Qarabağ qaziləri İxtiyar Hüseynov, Mais Səfərov,neçə illərdi fb səhifələrində Cəbrayıllı günlərin xatirələrini bölüşən Vidadi Hümmətov- bunların hər birinin deməyə sözü, danışmağa xatirəsi var idi. Əvvəlcədən planlaşdırıldığı kimi hərə bir məkanda çəkilirdi. Ancaq bu məkanları fərqləndirmək olurdumu? Əsla yox. Bütün məkanlar bir-birinə oxşayırdı, sarı tikanlıqlar, qanqallıqlar, qurumuş otlar kol-koslar bütün bu mənzərə vaxtilə bura gələn insanların "kiçik Soçi" adlandırdıqları Cəbrayıl şəhərinin mənzərəsi idi. Gələn adamlar elə yay kinoteatrının uçulub dağılmış həndəvərində bir az yaşıllıq olan kiçik ağacların ətrafında fırlanırdılar. Vaxtilə çinarlar şəhəri olan Cəbrayıldaki nə o məşhur çinarlar, nə hündür qovaq ağacları, nə də bütün həyət və bağlarda olan nəhəng qoz ağacları yox idi. Bunlara baxıb fikriləşdikcə insan dəli olmaq dərəcəsinə gəlir. Görəsən Allah bizi niyə belə namərd, qaniçən, rəzil və şərəfsiz insanlarla- ermənilərlə qonşu edib. Nə isə Allahın işinə qarışmayaq. Çünkü hələ 19-cu əsrdə böyük rus şairi Puşkin deyirdi ki, sən qorxaqsan, sən köləsən çünkü sən ermənisən. Karl Marks yazırdı: "Ermənilər sağ qalmaq üçün öz qadınlarını başqa xalqlara satan ilk millətdir". Erməni şairi Yegişe Çarens isə yazırdı ki, bizdə ikiüzlülük ananın bətnində yaranır". Nə isə mətləbdən uzaqlaşmayaq. "Kinoçəkənlər" başladı nə başladı. Mənim vəzifəm tarix-diyarşünaslıq muzeyinin son yerləşmə məkanınıtapmaq və orada çəkilişi qəbul eləmək. Buranı muzeyimizə 1992-ci ildə o vaxt rayon partiya komitəsinin birinci katiblərinin yaşadığı geniş hasarlı, axar-baxarlı, ikimərtəbəli xidməti binanı vermişdilər. Bu bina " Çinar" kinoteatrının yanında idi. 1992-ci ilin yayında şəhər "qrad" atəşlərinə tutularkən həmin bina da ciddi zədələnmiş, binanın həyətinə açılan dəmir darvaza bir növ binanı dağılmaqdan xilas etmişdi. Əslində biz fikirləşirdik ki, o dəmir darvaza düşmən mərmilərindən ziyan çəkmiş, deşik deşik olmuş bir əyani əşya kimi gələcəkdə elə muzeyin girişində saxlanılsın. Ancaq məlum işğal hadisəsi hər şeyi alt-üst elədi. Yeri bilinməyən "Çinar" kinoteatrı ile 8 illik məktəbin arasında olmuş muzeyin yerini xeyli axtardım. Heç bir tikilinin yeri bilinmirdi. Şəhərin yamac hissələrində olan evlərin, binaların yarıuçuq divarlarından buranın hara olmasını, kimin evi olmasını bəlkə də aydınlaşdırmaq olardı. Mən dediyim mərkəzi hissədə heç nəyin dəqiq yeri bilinmirdi, hətta heç bir daş qalığı da yox idi. Bu da onunla bağlı idi ki, rayon partiya komitəsinin binası, kino-teatrı, məişət xidməti kombinatı, "Detmir.." mağazası və mərkəzdə olan bir neçə yaşayış binaları Mişar daşından tikildiyinə görə bunlar büsbütün daşınmışdı, yerdə bir kubik görünmürdü. Üstəlik bu əraziləri basmış qurumuş, axıb-tökülməkdə olan qanqal kolları da hərəkəti çətinləşdirirdi. O vaxt kino-teatrın qarşısında muzeyə məxsus orta əsərləri 8-13-cü əsrləri əhatə eləyən qəbirüstü abidə-heykəllər, daş qoç və at heykəlləri sərgiləmişdik. Bu arada mən o heykəlləri də arayırdım. Bir az kənarda ağ iri bir daş görəndə yıxıla-dura özümüzü çatdırdıq ora. Amma nə fayda.
Beləliklə ,elə bu yerdə muzeyin yaranması, Cəbrayıldakı 13 illik fəaliyyəti, muzeyi düşmən işğalından necə azad etməyim barədə və sonradan onun 29 illik fəaliyyəti haqqında yan-yana, ürək ağrısı ilə danışırdım. Nə gizlədim danışdıqca gözlərimdən axan qanlı yaş məni bir az da hövsələsiz edir ,həyəcanlandırırdı. Bir vaxtlar sovet dövründə Təbrizi arzulayırdıq, ona arzularımızın şəhəri deyirdik. İndi arzularımızın şəhəri bir az öncə dediyim kimi 41 il qoynundayaşadığım, 29 il həsrətini çəkdiyim Cəbrayıl idi. "Kinoçəkənlər" də mütəəssir olmuşdular. Hamının nəzəri məndə idi. İlahi görəsən niyə başımıza bu müsibətlər gəldi bizim? Bir az çətinə düşəndə, əsəbiləşəndə əşi Allah kəssin buranı, Allah xaraba qoysun deyirdik. Buyurun, bu da xaraba. Heyif sənə Cəbrayıl, heyif sənə neçə minillik tariximizin müəyyən bir dövrünün yadigarı, yaddaşı Qoca Çinar...Amma onu da deyim ki, gedəndən gələnə qədər doyunca Çinar kəhrizinin suyundan içdim. Doyunca dedim- amma doymadım. Sağ olsun Azərişığın Cəbrayıl şöbəsinin işçiləri. Süleymanlı balası Zaur bəy mənə bir 20 litrlik qab gətirdi ki, heç olmasa Bakıya su gətirim gətirdim də.
Elə bir şərait yaranmadı ki, mən "Universamın" beş addımlığında olan ata evinə, ata ocağına baş çəkəm. Ssenarinin süjetlərindən biri 1- ci Qarabağ Müharibəsinin şəhidi Nureddin Fətullayevin məzarı üstündə muzeyin direktoru şəhidin başçısı Aytən xanım Fətullayevanı çəkmək idi. Bakıdan çıxanda fikirləşmişdim ki, atamın, qardaşım Avtandilin və dostum İsağın qardaşı Ramiz Ağayevin məzarlarını ziyarət edim. Bunların heç birinə vaxt çatmadı və bizi mina təhlukəsinə görə heç yerə buraxmadılar. Sonda-artıq hava qaralırd-16 N-li PMK deyilən ərazidə yerləşən evimizə baş çəkmək istədim. Buradakı ikimərtəbəli yaraşıqlı bina çox gözəl görünürdü və mənim evim orada idi. Evə getdim, qapısı bağlı idi. Dedilər burada polis işçiləri yaşayır, onlar da bir az öncə harasa getdilər. Bu arzuma da çatmadım. Ən böyük arzuma isə çatmışdım. Dərdli yaralı torpağımı ziyarət etmişdim. Atamın qəbrinə catmasam da bir az Cəbrayıl torpağı gətirib daim Cəbrayıl həsrəti ilə yaşayıb, bu həsrətlə də dünyadan köçmüş anamın qəbri üstünə səpdim...
İstər Cəbrayılda olarkən, istərsə də yolboyu Cəbrayıl döyüşleri ilə bağlı maraqlı və unudulmaz məqamlar haqqında polkovnik Vaqif Məhərrəmov söhbətlər edirdi. Yol yoldaşımız Vidadi müəllim Cəbrayılın baməzə adamlarını yada salıb sınıq qəlblərə bir az da su səpirdi.Beləliklə, biz Cəbrayıla tərəf yol aldıq. "Kinoçəkənlər" isə hələ qalırdılar. Onlar üç gün burada qalıb arxadan gələn qrupları qarşılayacaqdılar. Çox əziyyət çəkdilər onların hər birinə Ulu Tanrıdan can sağlığı diləyərək ayrılırıq və deyirik gün o gün olsun abad Cəbrayılda filmlərinizi cəkəsiniz.
TARİYEL ABBASLI,
Cəbrayıl şəhər ağsaqqallar şurası sədrinin müavini,
filologiya üzrə fəlsəfə doktoru
Baxış sayı: 223
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 00:10
"Xalqlar şairi" Qaraxan Əkbəroğlunun yeni şeirləri
29-01-2023, 23:01
“Kəmalə: taleyi və sənəti” kitabının təqdimatı keçirilib
25-01-2023, 12:06
41 yaşlı Paris Hilton ana olub
1-01-2023, 14:29
Sabit Əliyevin Qarabağ dastanı
28-12-2022, 10:40
"Xalqlar şairi" Qaraxan Əkbəroğlunun yeni şeirləri-Sabaha-inamla.az-da
27-12-2022, 23:42
Yeni nəşr olunmuş kitabların təqdimatı keçirilib
10-12-2022, 23:01
MİNGƏÇEVİRDƏ XURŞİDBANU NATƏVANIN YUBİLEYİ KEÇİRİLDİ-CABİR QƏDİMOV
3-12-2022, 21:56
Yazıçı İlya Ştemler Sankt-Peterburqda vəfat edib
29-11-2022, 22:52
“44 günlük müharibənin zirvəsi Şuşa” mövzusunda elmi konfrans olub
29-11-2022, 22:30
Yeni nəşr olunan kitabların təqdimatı olub
25-11-2022, 08:23
“RUHUMUZUN YAZ HAVASI” HAMIYA XOŞ ANLAR BƏXŞ ETDİ
23-11-2022, 17:54
“Naxçıvanın dövlətçilik tarixi” kitabı çapdan çıxıb
19-11-2022, 21:55
Leyli Nur Novruzova-Hekaylər və şeirlər
16-11-2022, 12:37
Xəlil paşa Kutun xatirələri ana dilimizə tərcümə olunub
15-11-2022, 22:08
Naxçıvan tarixi ilə bağlı araşdırmalar daha iki əsərdə əksini tapıb
14-11-2022, 11:27
Türk dünyasının ana dili amili
3-11-2022, 09:07
“Əbədiyyət yolu” kitabının təqdimat mərasimi keçirilib
3-11-2022, 08:41
Şuşa, salam!-Əkbər Qoşalı
2-11-2022, 20:02
“Vətən bizə oğul dedi” kitabının təqdimat mərasimi oldu - Fotolar
26-10-2022, 23:55
Deputat xalq yazıçısı haqda yazdı:"Azərbaycan insanı 50 ildir onun əsərlərini sevə-sevə oxuyur"
26-10-2022, 23:11
“Elmi əsərlər” jurnalının yeni nömrəsi çapdan çıxıb
26-10-2022, 22:01
TARİX YAZDIQ-Ədalət Əroğlu-Sabaha-inamla.az-da
26-10-2022, 19:30
ADPU-nun Şəki filialında “Türk dünyası” toplusunun təqdimatı olub
25-10-2022, 21:48
Ədalət Əroğlu ildönümü olan şəhidimizə şeir həsr etdi
18-10-2022, 16:40
Hüseyn Cavid yaradıcılığı fəlsəfi və ideoloji baxımdan təhlil olunub
10-10-2022, 23:41
Zəngəzur haqqında ilk xarici müəllifin əsəri təqdim olundu
7-10-2022, 23:14
“Maarifçi, pedaqoq M.T.Sidqinin həyatı və yaradıcılığı” mövzusunda açıq dərs keçirilib
6-10-2022, 22:55
Qaraxan Əkbəroğlu-ŞEİRLƏR
6-10-2022, 22:15
İBRAHİM YUSİFOĞLUNUN VƏTƏN VƏ YURD SEVGİSİ-Gülbəniz Babayeva
5-10-2022, 17:57
“Naxçıvan ədəbi-mühitində Ordubadi yaradıcılığı ” mövzusuna həsr olunmuş tədbir həyata keçirilib
3-10-2022, 22:08
İSMAYIL MƏRCANLI İMANZADƏ- ŞEİRLƏR
18-09-2022, 22:27
“Türk ruhunun söz bayrağı ƏHMƏD CAVAD” kitabının təqdimatı keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
16-09-2022, 11:24
Şəhidim-Xalidə Nuray
15-09-2022, 11:14
Qələmsiz yazılanlar - Rəşad Məcidin status-esseləri
14-09-2022, 00:26
Azərbaycan İlahiyyat İnstitutu “Din araşdırmaları” jurnalının doqquzuncu sayına məqalə qəbulu elan edir
13-09-2022, 22:53
Qənirə Paşayeva Bərdə rayon Mədəniyyət Mərkəzində Xurşidbanu Natəvanın 190 illiyinə həsr olunmuş tədbirdə və həmmüəllifi olduğu kitabın təqdimatında çıxış edib
13-09-2022, 04:54
“Doğma yurdum”bədii qiraət və orijinal şeir müsabiqəsi keçirildi
13-09-2022, 04:21
Almas İldırımın anadan olmasının 115, vəfatının 70-ci ildönümü münasibəti ilə tədbir keçirilib
13-09-2022, 01:41
Şair Mürvət Qədimoğlu Həkərinin 70 illik yubileyi və "Qayıt yurda, qayıt" kitabının təqdimatı keçirilib -VİDEO
9-09-2022, 21:17
Qənirə Paşayeva şair-pedaqoq Ofelya Babayeva və şair-tərcüməçi İbrahim İlyaslı ilə görüşüb
9-09-2022, 21:08
“Naxçıvan ədəbi mühiti” mövuzusunda tədbir keçirilib
9-09-2022, 20:47
Naxçıvan göycəsi haqqında məqalə “İrs”də dərc olunub
7-09-2022, 19:32
Qənirə Paşayeva qocaman şair-tərcüməçi AĞASƏFA Yəhyayevi 80 illik yubileyi münasibəti ilə təbrik edib
6-09-2022, 21:34
“İlahiyyat” jurnalı çap olunub