14:24 / 01-07-2025
Daxili İşlər Nazirliyinin Miqrasiya Xidmətinin rəisi saxlanılıb
14:20 / 01-07-2025
Pikap sənətçisi Leslinin davamçısı xırda xuliqanlıqda günahlandırıldı
11:16 / 01-07-2025
“Mançester Siti” “Əl-Hilal”a məğlub olaraq klublararası dünya çempionatını tərk edib
11:13 / 01-07-2025
Məsciddə terror aktı hazırlayan yeniyetmə saxlanılıb
11:10 / 01-07-2025
Şəhər ətrafında gəzən ayı zərərsizləşdirilib
11:07 / 01-07-2025
Ağacın aşması nəticəsində xəsarət alıb
11:04 / 01-07-2025
Su İdmanı Federasiyasının suya tullanma üzrə Avropa çempionatında hakimliklə bağlı sualları var
11:01 / 01-07-2025
Kameralar və satıcılar qarşısında utanmadan zərgərlik mağazasını qarət edib
10:57 / 01-07-2025
Kollec direktoru 1,3 milyon rubldan çox rüşvətə görə mühakimə olunacaq
10:54 / 01-07-2025
FSB: Ukrayna Silahlı Qüvvələri BMT Konvensiyasının qadağan etdiyi kimyəvi silahlardan istifadə edir
10:51 / 01-07-2025
Azərbaycan səfiri Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinə gəlib
10:03 / 01-07-2025
Uzaq dağlıq ərazilərdə meşə yanğınları ilə mübarizə aparırlar
10:00 / 01-07-2025
Tramp Maska “dükanı bağlamağı və Cənubi Afrikaya evə getməyi” tövsiyə edib
09:55 / 01-07-2025
Bir nəfər tarlada qumbara tapıb
23:45 / 30-06-2025
Ağ Ev: Tramp Suriyaya qarşı sanksiyaları ləğv edən sərəncam imzalayacaq
22:04 / 30-06-2025
PTX-nin rəisi təyin olunan Fərid Əsgərov kimdir? - Dosye
22:00 / 30-06-2025
Bəylər Eyyubov PTX-nin rəisi vəfizəsindən çıxarıldı - Bu posta gətirildi
21:53 / 30-06-2025
Orban: "NATO üzvlərinin əksəriyyəti Rusiya ilə münaqişə etmək istəmir"
21:48 / 30-06-2025
Mişustin Aleksey Lavrovu Rusiya Federasiyası maliyyə nazirinin müavini vəzifəsindən azad edib
21:43 / 30-06-2025
Ərdoğan: "NATO-nun 2026-cı il sammiti iyulda Ankarada keçiriləcək"
20:31 / 30-06-2025
Vüqar Rəhimzadə: "Rusiyada digər millətlərə qarşı şovinizm, diskriminasiya siyasəti sistemli hal alıb"
20:30 / 30-06-2025
Tramp "Forbes" redaktorlarını “iyrənc insanlar” adlandırdı
20:25 / 30-06-2025
"Soyuz-2.1a" raketində "Apollon-Soyuz" simvolu ROSKOSMOS daşıyır
20:21 / 30-06-2025
Rostov AES-in 4-cü bloku təmirdən sonra qrafikdən əvvəl şəbəkəyə qoşulub
20:04 / 30-06-2025
BMT 170 məhbusun işgəncəyə məruz qaldığını qeyd edib
19:55 / 30-06-2025
Uşağı öldürən taksi sürücüsü ev dustaqlığına buraxılıb
19:52 / 30-06-2025
Rusiyanın sərbəst güləş üzrə yığmasının keçmiş məşqçisi SVO zonasında dünyasını dəyişib
15:37 / 30-06-2025
Qılınkarov: "Rusiya və Ukrayna münaqişənin payıza qədər dayandırılması ilə bağlı razılığa gələ bilməyəcəklər"
15:34 / 30-06-2025
Tramp uşaqlara gender terapiyası verən xəstəxanaları maliyyələşdirməyi dayandıra bilər
14:57 / 30-06-2025
Keçmiş universitet rektoru vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadə etdiyinə görə 4,5 il şərti azadlıqdan məhrum edilib
14:54 / 30-06-2025
Alman siyasətçisi Şmidt: "Almaniya hakimiyyəti artıq açıq şəkildə Rusiya ilə müharibəyə hazırlaşmaqdan danışır"
14:50 / 30-06-2025
Peskov: "Serbiyaya misli görünməmiş təzyiqlər edilir
14:43 / 30-06-2025
Kreml Azərbaycanın Yekaterinburq hadisələrindən sonra verdiyi qərarlardan təəssüflənir
14:40 / 30-06-2025
Peskov: "Moskva Bakıya azərbaycanlıların Rusiyada saxlanmasının səbəblərini izah edəcək"
14:35 / 30-06-2025
Moskalkova Rusiya Federasiyasının Baş Prokurorluğundan Yekaterinburqda saxlanmaların yoxlanılmasını istəyib
ABAD CƏBRAYILDA GÖRÜŞƏK-TARİYEL ABBASLI
Tarix: 08-07-2022 02:15 | Bölmə: Ədəbiyyat
02 iyul 2022-ci il Cəbrayıla gedirik. Təxminən 3 həftəyə yaxındır ki, bu səfəri gözləyirik. ATV kanalı Bakı-Media ilə Cəbrayıl haqqında sənədli film çəkəcək. Saat 5 radələrində Bakıdan çıxırıq. Mənim maşınımda rayonumuzun ağsaqqal ziyalılarından biri Yaqub Məmmədov, uzun müddət C.Əhmədov adına məktəbdə riyaziyyat müəllimi işləmiş Qətibə Nəcəfova və Cəbrayıl Tarix-Diyarşünaslıq muzeyinin direktoru Aytən Fətullayeva. Ölçüyəgəlməz bir sevinc içərisindəyik. Artıq Horadizi və Cocuq Mərcanlını keçmişik. Birdən yadıma görkəmli şairimiz İsmayıl İmanzadənin "Tamaşa" şeirinin misraları düşdü:
Bu torpağı qəribsəsən çıx yola,
Cəbrayılda çınarlarım qol-qola,
Tumas ata yaranışdan bir qala,
Diridağım, Qala dağım tamaşa.
Şeirin misraları deyildiyi anlarda artıq biz Böyük Mərcanlı kəndinin bərabərində son vaxtlarda asfaltın sağ tərəfində salınmış və "Düzoba" adlanan ərazidən keçirdik. Necə illərdi belə mənzərəni şəkillərdə, videolarda çox görmüşük. Amma üzbəüz yaxından bu mənzərələri görmək dəhşət idi. Sökülmüş, dağıdılmış, uçuq çökük divarları qalmış tikililər sanki xəcalət çəkirmiş kimi başını aşağı salmışdı. Bir zamanlar elə bu aradakı asfalt yolun üzərində o tay bu taydan bir-birinə sarı əyilib çətir kimi birləşmiş ağaclar da yox idi. Hər şey quru, insafsız və cansıxıcı düzənliklər və boz-bulanıq yastı təpələr idi. Bir az getdikdən sonra yolun sağında Karxulu kəndinin qədim qəbiristanlığında 19 əsr Azərbaycan qadın aşıq sənətinin banisi Maralyanlı Aşıq Pərinin kiçik məqbərəsinin- belə demək olarsa- skeletini gördük. 1991-ci ildə bu məqbərəni o vaxt rayonda kiçik bir tikinti firması yaratmış Fikrət Quliyev tikdirmişdi. Və onu deyim ki, bu qəbirüstü abidənin hazırlanmasında mənim də az cox əməyim olmuşdu. Yolboyu elə kəndlərin yerləri var idi ki, onların nə vaxtsa mövcud olmağını tanımayan onları heç təsəvvürünə gətirə bilməzdi. Yolboyu nə vaxtsa mövcud olmuş kəndləri görərkən isə insanın sanki damarında qanı quruyurdu. Bəli 41 il qoynunda böyüdüyüm, 29 il həsrətini çəkdiyim Cəbrayıl şəhərinə ağır bir kədərlə daxil olurduq. Əvvəldə qeyd eləmişdim ki, Bakıdan çıxanda sevinc içərisindəydik...
Artıq Cəbrayıldayıq. Aşağı tərəfdən şəhərə daxil oluruq. İşə bax ki, doğma şəhərimizin içərisinə gedəcəyimiz yolu bizə "kino çəkənlər" göstərir.Kinoçəkənlər demişkən bu işin ağırlığını boynuna götürən 20 ildən cox mənimlə bir yerdə Aztv də çalışmış istedadlı jurnalist Aygün Diridağlı , istedadlı rejissor olduğunu eşitdiyim Fariz Əhmədov və bu kollektivə ümumi rəhbərlik edən Fəxri müəllim və operatorlarla görüşdük. Çəkilişə xeyli adam dəvət olunmuşdu. Bunlar hamısı buraya və çəkilişə gəlməyə haqqı olan insanlar idi. Cəbrayılın müdafiəsi zamanı oddan alovdan keçmiş polis rəisi ,polkovnik, rayon ağsaqqallar şurasının sədri Vaqif Məhərrəmov, Qarabağ qaziləri İxtiyar Hüseynov, Mais Səfərov,neçə illərdi fb səhifələrində Cəbrayıllı günlərin xatirələrini bölüşən Vidadi Hümmətov- bunların hər birinin deməyə sözü, danışmağa xatirəsi var idi. Əvvəlcədən planlaşdırıldığı kimi hərə bir məkanda çəkilirdi. Ancaq bu məkanları fərqləndirmək olurdumu? Əsla yox. Bütün məkanlar bir-birinə oxşayırdı, sarı tikanlıqlar, qanqallıqlar, qurumuş otlar kol-koslar bütün bu mənzərə vaxtilə bura gələn insanların "kiçik Soçi" adlandırdıqları Cəbrayıl şəhərinin mənzərəsi idi. Gələn adamlar elə yay kinoteatrının uçulub dağılmış həndəvərində bir az yaşıllıq olan kiçik ağacların ətrafında fırlanırdılar. Vaxtilə çinarlar şəhəri olan Cəbrayıldaki nə o məşhur çinarlar, nə hündür qovaq ağacları, nə də bütün həyət və bağlarda olan nəhəng qoz ağacları yox idi. Bunlara baxıb fikriləşdikcə insan dəli olmaq dərəcəsinə gəlir. Görəsən Allah bizi niyə belə namərd, qaniçən, rəzil və şərəfsiz insanlarla- ermənilərlə qonşu edib. Nə isə Allahın işinə qarışmayaq. Çünkü hələ 19-cu əsrdə böyük rus şairi Puşkin deyirdi ki, sən qorxaqsan, sən köləsən çünkü sən ermənisən. Karl Marks yazırdı: "Ermənilər sağ qalmaq üçün öz qadınlarını başqa xalqlara satan ilk millətdir". Erməni şairi Yegişe Çarens isə yazırdı ki, bizdə ikiüzlülük ananın bətnində yaranır". Nə isə mətləbdən uzaqlaşmayaq. "Kinoçəkənlər" başladı nə başladı. Mənim vəzifəm tarix-diyarşünaslıq muzeyinin son yerləşmə məkanınıtapmaq və orada çəkilişi qəbul eləmək. Buranı muzeyimizə 1992-ci ildə o vaxt rayon partiya komitəsinin birinci katiblərinin yaşadığı geniş hasarlı, axar-baxarlı, ikimərtəbəli xidməti binanı vermişdilər. Bu bina " Çinar" kinoteatrının yanında idi. 1992-ci ilin yayında şəhər "qrad" atəşlərinə tutularkən həmin bina da ciddi zədələnmiş, binanın həyətinə açılan dəmir darvaza bir növ binanı dağılmaqdan xilas etmişdi. Əslində biz fikirləşirdik ki, o dəmir darvaza düşmən mərmilərindən ziyan çəkmiş, deşik deşik olmuş bir əyani əşya kimi gələcəkdə elə muzeyin girişində saxlanılsın. Ancaq məlum işğal hadisəsi hər şeyi alt-üst elədi. Yeri bilinməyən "Çinar" kinoteatrı ile 8 illik məktəbin arasında olmuş muzeyin yerini xeyli axtardım. Heç bir tikilinin yeri bilinmirdi. Şəhərin yamac hissələrində olan evlərin, binaların yarıuçuq divarlarından buranın hara olmasını, kimin evi olmasını bəlkə də aydınlaşdırmaq olardı. Mən dediyim mərkəzi hissədə heç nəyin dəqiq yeri bilinmirdi, hətta heç bir daş qalığı da yox idi. Bu da onunla bağlı idi ki, rayon partiya komitəsinin binası, kino-teatrı, məişət xidməti kombinatı, "Detmir.." mağazası və mərkəzdə olan bir neçə yaşayış binaları Mişar daşından tikildiyinə görə bunlar büsbütün daşınmışdı, yerdə bir kubik görünmürdü. Üstəlik bu əraziləri basmış qurumuş, axıb-tökülməkdə olan qanqal kolları da hərəkəti çətinləşdirirdi. O vaxt kino-teatrın qarşısında muzeyə məxsus orta əsərləri 8-13-cü əsrləri əhatə eləyən qəbirüstü abidə-heykəllər, daş qoç və at heykəlləri sərgiləmişdik. Bu arada mən o heykəlləri də arayırdım. Bir az kənarda ağ iri bir daş görəndə yıxıla-dura özümüzü çatdırdıq ora. Amma nə fayda.
Beləliklə ,elə bu yerdə muzeyin yaranması, Cəbrayıldakı 13 illik fəaliyyəti, muzeyi düşmən işğalından necə azad etməyim barədə və sonradan onun 29 illik fəaliyyəti haqqında yan-yana, ürək ağrısı ilə danışırdım. Nə gizlədim danışdıqca gözlərimdən axan qanlı yaş məni bir az da hövsələsiz edir ,həyəcanlandırırdı. Bir vaxtlar sovet dövründə Təbrizi arzulayırdıq, ona arzularımızın şəhəri deyirdik. İndi arzularımızın şəhəri bir az öncə dediyim kimi 41 il qoynundayaşadığım, 29 il həsrətini çəkdiyim Cəbrayıl idi. "Kinoçəkənlər" də mütəəssir olmuşdular. Hamının nəzəri məndə idi. İlahi görəsən niyə başımıza bu müsibətlər gəldi bizim? Bir az çətinə düşəndə, əsəbiləşəndə əşi Allah kəssin buranı, Allah xaraba qoysun deyirdik. Buyurun, bu da xaraba. Heyif sənə Cəbrayıl, heyif sənə neçə minillik tariximizin müəyyən bir dövrünün yadigarı, yaddaşı Qoca Çinar...Amma onu da deyim ki, gedəndən gələnə qədər doyunca Çinar kəhrizinin suyundan içdim. Doyunca dedim- amma doymadım. Sağ olsun Azərişığın Cəbrayıl şöbəsinin işçiləri. Süleymanlı balası Zaur bəy mənə bir 20 litrlik qab gətirdi ki, heç olmasa Bakıya su gətirim gətirdim də.
Elə bir şərait yaranmadı ki, mən "Universamın" beş addımlığında olan ata evinə, ata ocağına baş çəkəm. Ssenarinin süjetlərindən biri 1- ci Qarabağ Müharibəsinin şəhidi Nureddin Fətullayevin məzarı üstündə muzeyin direktoru şəhidin başçısı Aytən xanım Fətullayevanı çəkmək idi. Bakıdan çıxanda fikirləşmişdim ki, atamın, qardaşım Avtandilin və dostum İsağın qardaşı Ramiz Ağayevin məzarlarını ziyarət edim. Bunların heç birinə vaxt çatmadı və bizi mina təhlukəsinə görə heç yerə buraxmadılar. Sonda-artıq hava qaralırd-16 N-li PMK deyilən ərazidə yerləşən evimizə baş çəkmək istədim. Buradakı ikimərtəbəli yaraşıqlı bina çox gözəl görünürdü və mənim evim orada idi. Evə getdim, qapısı bağlı idi. Dedilər burada polis işçiləri yaşayır, onlar da bir az öncə harasa getdilər. Bu arzuma da çatmadım. Ən böyük arzuma isə çatmışdım. Dərdli yaralı torpağımı ziyarət etmişdim. Atamın qəbrinə catmasam da bir az Cəbrayıl torpağı gətirib daim Cəbrayıl həsrəti ilə yaşayıb, bu həsrətlə də dünyadan köçmüş anamın qəbri üstünə səpdim...
İstər Cəbrayılda olarkən, istərsə də yolboyu Cəbrayıl döyüşleri ilə bağlı maraqlı və unudulmaz məqamlar haqqında polkovnik Vaqif Məhərrəmov söhbətlər edirdi. Yol yoldaşımız Vidadi müəllim Cəbrayılın baməzə adamlarını yada salıb sınıq qəlblərə bir az da su səpirdi.Beləliklə, biz Cəbrayıla tərəf yol aldıq. "Kinoçəkənlər" isə hələ qalırdılar. Onlar üç gün burada qalıb arxadan gələn qrupları qarşılayacaqdılar. Çox əziyyət çəkdilər onların hər birinə Ulu Tanrıdan can sağlığı diləyərək ayrılırıq və deyirik gün o gün olsun abad Cəbrayılda filmlərinizi cəkəsiniz.
TARİYEL ABBASLI,
Cəbrayıl şəhər ağsaqqallar şurası sədrinin müavini,
filologiya üzrə fəlsəfə doktoru
Baxış sayı: 707
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 08-07-2022 02:15 | Bölmə: Ədəbiyyat
02 iyul 2022-ci il Cəbrayıla gedirik. Təxminən 3 həftəyə yaxındır ki, bu səfəri gözləyirik. ATV kanalı Bakı-Media ilə Cəbrayıl haqqında sənədli film çəkəcək. Saat 5 radələrində Bakıdan çıxırıq. Mənim maşınımda rayonumuzun ağsaqqal ziyalılarından biri Yaqub Məmmədov, uzun müddət C.Əhmədov adına məktəbdə riyaziyyat müəllimi işləmiş Qətibə Nəcəfova və Cəbrayıl Tarix-Diyarşünaslıq muzeyinin direktoru Aytən Fətullayeva. Ölçüyəgəlməz bir sevinc içərisindəyik. Artıq Horadizi və Cocuq Mərcanlını keçmişik. Birdən yadıma görkəmli şairimiz İsmayıl İmanzadənin "Tamaşa" şeirinin misraları düşdü:
Bu torpağı qəribsəsən çıx yola,
Cəbrayılda çınarlarım qol-qola,
Tumas ata yaranışdan bir qala,
Diridağım, Qala dağım tamaşa.
Şeirin misraları deyildiyi anlarda artıq biz Böyük Mərcanlı kəndinin bərabərində son vaxtlarda asfaltın sağ tərəfində salınmış və "Düzoba" adlanan ərazidən keçirdik. Necə illərdi belə mənzərəni şəkillərdə, videolarda çox görmüşük. Amma üzbəüz yaxından bu mənzərələri görmək dəhşət idi. Sökülmüş, dağıdılmış, uçuq çökük divarları qalmış tikililər sanki xəcalət çəkirmiş kimi başını aşağı salmışdı. Bir zamanlar elə bu aradakı asfalt yolun üzərində o tay bu taydan bir-birinə sarı əyilib çətir kimi birləşmiş ağaclar da yox idi. Hər şey quru, insafsız və cansıxıcı düzənliklər və boz-bulanıq yastı təpələr idi. Bir az getdikdən sonra yolun sağında Karxulu kəndinin qədim qəbiristanlığında 19 əsr Azərbaycan qadın aşıq sənətinin banisi Maralyanlı Aşıq Pərinin kiçik məqbərəsinin- belə demək olarsa- skeletini gördük. 1991-ci ildə bu məqbərəni o vaxt rayonda kiçik bir tikinti firması yaratmış Fikrət Quliyev tikdirmişdi. Və onu deyim ki, bu qəbirüstü abidənin hazırlanmasında mənim də az cox əməyim olmuşdu. Yolboyu elə kəndlərin yerləri var idi ki, onların nə vaxtsa mövcud olmağını tanımayan onları heç təsəvvürünə gətirə bilməzdi. Yolboyu nə vaxtsa mövcud olmuş kəndləri görərkən isə insanın sanki damarında qanı quruyurdu. Bəli 41 il qoynunda böyüdüyüm, 29 il həsrətini çəkdiyim Cəbrayıl şəhərinə ağır bir kədərlə daxil olurduq. Əvvəldə qeyd eləmişdim ki, Bakıdan çıxanda sevinc içərisindəydik...
Artıq Cəbrayıldayıq. Aşağı tərəfdən şəhərə daxil oluruq. İşə bax ki, doğma şəhərimizin içərisinə gedəcəyimiz yolu bizə "kino çəkənlər" göstərir.Kinoçəkənlər demişkən bu işin ağırlığını boynuna götürən 20 ildən cox mənimlə bir yerdə Aztv də çalışmış istedadlı jurnalist Aygün Diridağlı , istedadlı rejissor olduğunu eşitdiyim Fariz Əhmədov və bu kollektivə ümumi rəhbərlik edən Fəxri müəllim və operatorlarla görüşdük. Çəkilişə xeyli adam dəvət olunmuşdu. Bunlar hamısı buraya və çəkilişə gəlməyə haqqı olan insanlar idi. Cəbrayılın müdafiəsi zamanı oddan alovdan keçmiş polis rəisi ,polkovnik, rayon ağsaqqallar şurasının sədri Vaqif Məhərrəmov, Qarabağ qaziləri İxtiyar Hüseynov, Mais Səfərov,neçə illərdi fb səhifələrində Cəbrayıllı günlərin xatirələrini bölüşən Vidadi Hümmətov- bunların hər birinin deməyə sözü, danışmağa xatirəsi var idi. Əvvəlcədən planlaşdırıldığı kimi hərə bir məkanda çəkilirdi. Ancaq bu məkanları fərqləndirmək olurdumu? Əsla yox. Bütün məkanlar bir-birinə oxşayırdı, sarı tikanlıqlar, qanqallıqlar, qurumuş otlar kol-koslar bütün bu mənzərə vaxtilə bura gələn insanların "kiçik Soçi" adlandırdıqları Cəbrayıl şəhərinin mənzərəsi idi. Gələn adamlar elə yay kinoteatrının uçulub dağılmış həndəvərində bir az yaşıllıq olan kiçik ağacların ətrafında fırlanırdılar. Vaxtilə çinarlar şəhəri olan Cəbrayıldaki nə o məşhur çinarlar, nə hündür qovaq ağacları, nə də bütün həyət və bağlarda olan nəhəng qoz ağacları yox idi. Bunlara baxıb fikriləşdikcə insan dəli olmaq dərəcəsinə gəlir. Görəsən Allah bizi niyə belə namərd, qaniçən, rəzil və şərəfsiz insanlarla- ermənilərlə qonşu edib. Nə isə Allahın işinə qarışmayaq. Çünkü hələ 19-cu əsrdə böyük rus şairi Puşkin deyirdi ki, sən qorxaqsan, sən köləsən çünkü sən ermənisən. Karl Marks yazırdı: "Ermənilər sağ qalmaq üçün öz qadınlarını başqa xalqlara satan ilk millətdir". Erməni şairi Yegişe Çarens isə yazırdı ki, bizdə ikiüzlülük ananın bətnində yaranır". Nə isə mətləbdən uzaqlaşmayaq. "Kinoçəkənlər" başladı nə başladı. Mənim vəzifəm tarix-diyarşünaslıq muzeyinin son yerləşmə məkanınıtapmaq və orada çəkilişi qəbul eləmək. Buranı muzeyimizə 1992-ci ildə o vaxt rayon partiya komitəsinin birinci katiblərinin yaşadığı geniş hasarlı, axar-baxarlı, ikimərtəbəli xidməti binanı vermişdilər. Bu bina " Çinar" kinoteatrının yanında idi. 1992-ci ilin yayında şəhər "qrad" atəşlərinə tutularkən həmin bina da ciddi zədələnmiş, binanın həyətinə açılan dəmir darvaza bir növ binanı dağılmaqdan xilas etmişdi. Əslində biz fikirləşirdik ki, o dəmir darvaza düşmən mərmilərindən ziyan çəkmiş, deşik deşik olmuş bir əyani əşya kimi gələcəkdə elə muzeyin girişində saxlanılsın. Ancaq məlum işğal hadisəsi hər şeyi alt-üst elədi. Yeri bilinməyən "Çinar" kinoteatrı ile 8 illik məktəbin arasında olmuş muzeyin yerini xeyli axtardım. Heç bir tikilinin yeri bilinmirdi. Şəhərin yamac hissələrində olan evlərin, binaların yarıuçuq divarlarından buranın hara olmasını, kimin evi olmasını bəlkə də aydınlaşdırmaq olardı. Mən dediyim mərkəzi hissədə heç nəyin dəqiq yeri bilinmirdi, hətta heç bir daş qalığı da yox idi. Bu da onunla bağlı idi ki, rayon partiya komitəsinin binası, kino-teatrı, məişət xidməti kombinatı, "Detmir.." mağazası və mərkəzdə olan bir neçə yaşayış binaları Mişar daşından tikildiyinə görə bunlar büsbütün daşınmışdı, yerdə bir kubik görünmürdü. Üstəlik bu əraziləri basmış qurumuş, axıb-tökülməkdə olan qanqal kolları da hərəkəti çətinləşdirirdi. O vaxt kino-teatrın qarşısında muzeyə məxsus orta əsərləri 8-13-cü əsrləri əhatə eləyən qəbirüstü abidə-heykəllər, daş qoç və at heykəlləri sərgiləmişdik. Bu arada mən o heykəlləri də arayırdım. Bir az kənarda ağ iri bir daş görəndə yıxıla-dura özümüzü çatdırdıq ora. Amma nə fayda.
Beləliklə ,elə bu yerdə muzeyin yaranması, Cəbrayıldakı 13 illik fəaliyyəti, muzeyi düşmən işğalından necə azad etməyim barədə və sonradan onun 29 illik fəaliyyəti haqqında yan-yana, ürək ağrısı ilə danışırdım. Nə gizlədim danışdıqca gözlərimdən axan qanlı yaş məni bir az da hövsələsiz edir ,həyəcanlandırırdı. Bir vaxtlar sovet dövründə Təbrizi arzulayırdıq, ona arzularımızın şəhəri deyirdik. İndi arzularımızın şəhəri bir az öncə dediyim kimi 41 il qoynundayaşadığım, 29 il həsrətini çəkdiyim Cəbrayıl idi. "Kinoçəkənlər" də mütəəssir olmuşdular. Hamının nəzəri məndə idi. İlahi görəsən niyə başımıza bu müsibətlər gəldi bizim? Bir az çətinə düşəndə, əsəbiləşəndə əşi Allah kəssin buranı, Allah xaraba qoysun deyirdik. Buyurun, bu da xaraba. Heyif sənə Cəbrayıl, heyif sənə neçə minillik tariximizin müəyyən bir dövrünün yadigarı, yaddaşı Qoca Çinar...Amma onu da deyim ki, gedəndən gələnə qədər doyunca Çinar kəhrizinin suyundan içdim. Doyunca dedim- amma doymadım. Sağ olsun Azərişığın Cəbrayıl şöbəsinin işçiləri. Süleymanlı balası Zaur bəy mənə bir 20 litrlik qab gətirdi ki, heç olmasa Bakıya su gətirim gətirdim də.
Elə bir şərait yaranmadı ki, mən "Universamın" beş addımlığında olan ata evinə, ata ocağına baş çəkəm. Ssenarinin süjetlərindən biri 1- ci Qarabağ Müharibəsinin şəhidi Nureddin Fətullayevin məzarı üstündə muzeyin direktoru şəhidin başçısı Aytən xanım Fətullayevanı çəkmək idi. Bakıdan çıxanda fikirləşmişdim ki, atamın, qardaşım Avtandilin və dostum İsağın qardaşı Ramiz Ağayevin məzarlarını ziyarət edim. Bunların heç birinə vaxt çatmadı və bizi mina təhlukəsinə görə heç yerə buraxmadılar. Sonda-artıq hava qaralırd-16 N-li PMK deyilən ərazidə yerləşən evimizə baş çəkmək istədim. Buradakı ikimərtəbəli yaraşıqlı bina çox gözəl görünürdü və mənim evim orada idi. Evə getdim, qapısı bağlı idi. Dedilər burada polis işçiləri yaşayır, onlar da bir az öncə harasa getdilər. Bu arzuma da çatmadım. Ən böyük arzuma isə çatmışdım. Dərdli yaralı torpağımı ziyarət etmişdim. Atamın qəbrinə catmasam da bir az Cəbrayıl torpağı gətirib daim Cəbrayıl həsrəti ilə yaşayıb, bu həsrətlə də dünyadan köçmüş anamın qəbri üstünə səpdim...
İstər Cəbrayılda olarkən, istərsə də yolboyu Cəbrayıl döyüşleri ilə bağlı maraqlı və unudulmaz məqamlar haqqında polkovnik Vaqif Məhərrəmov söhbətlər edirdi. Yol yoldaşımız Vidadi müəllim Cəbrayılın baməzə adamlarını yada salıb sınıq qəlblərə bir az da su səpirdi.Beləliklə, biz Cəbrayıla tərəf yol aldıq. "Kinoçəkənlər" isə hələ qalırdılar. Onlar üç gün burada qalıb arxadan gələn qrupları qarşılayacaqdılar. Çox əziyyət çəkdilər onların hər birinə Ulu Tanrıdan can sağlığı diləyərək ayrılırıq və deyirik gün o gün olsun abad Cəbrayılda filmlərinizi cəkəsiniz.
TARİYEL ABBASLI,
Cəbrayıl şəhər ağsaqqallar şurası sədrinin müavini,
filologiya üzrə fəlsəfə doktoru
Baxış sayı: 707
Bölməyə aid digər xəbərlər
15-06-2025, 20:02
Sumqayıtda şairə-jurnalist İlhamə Məhəmmədqızının 55 illik yubileyi qeyd olundu-VİDEO+FOTOLAR
11-06-2025, 11:03
38 yaşlı şairə vəfat edib
3-06-2025, 07:39
DƏYƏRLİ ŞAİRİN YENİ SÖZ SOVQATI- TARİYEL ABBASLI
31-05-2025, 16:06
Sumqayıtda şair Rafiq Yusifoğlunun 75 illik yubileyinə həsr olunmuş ədəbi bədii gecə keçirildi-VİDEO+FOTOLAR
31-05-2025, 15:15
Ukraynada ABŞ yazıçısının 30 min kitabı rus mafiyasını “romantikləşdirdiyinə” görə məhv edilib
17-05-2025, 18:21
Türkiyə Ədəbiyyat Vəqfi Sumqayıtda-Kitab təqdimatı və mükafatlandırma-VİDEO+FOTOLAR
9-05-2025, 10:00
Azərbaycan Hərb Tarixi Muzeyində “Böyük Qələbənin varisləri” kitabının təqdimatı keçirilib
8-05-2025, 23:12
"Azərbaycan" jurnalının kollektivi oxucularla görüşüb-VİDEO+FOTOLAR
7-05-2025, 10:44
Sumqayıt şəhərində Güləmail Muradın "Beş Ulduz" adlı kitabının təqdimatı keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
2-05-2025, 10:58
ŞAHLAR GÖYTÜRKÜN ALİM – ŞAİR– VƏTƏNDAŞ MİSSİYASI-Vüqar Əhməd
18-04-2025, 00:01
Miraslan Rasimi də itirdik-Namiq MƏMMƏDLİ
16-04-2025, 23:50
Ədalət Əroğlunun doğum gününü təbrik edirəm!
16-04-2025, 22:31
Şair və ədəbiyyatşünas Konstantin Kedrov vəfat edib
9-04-2025, 09:10
Qahirədə seminar: Azərbaycan alimləri ərəb dilinin inkişafına böyük töhfələr veriblər
17-03-2025, 11:15
MƏZARSIZ QƏHRƏMAN-Xaqani Abbasəli ÖZTÜRK
16-03-2025, 02:44
Sumqayıtda şair Məmməd İlqarın 75 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
12-03-2025, 22:08
Elmin təhsilə inteqrasiyası istiqamətində növbəti mühazirə oxunub
2-03-2025, 22:59
Sumqayıt şəhərində Natəvan Dəmirçioğlunun "Açar" romanının təqdimatı keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
25-02-2025, 13:05
Sumqayıt şəhərində deputatın kitabının təqdimatı keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
19-02-2025, 22:17
Sumqayıtda şair Asif Asimanın 70 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOROLAR
19-02-2025, 09:01
Nəcibliyi, ziyalılığı ilə hər kəsin sevgisini qazanan işıqlı insan
9-02-2025, 21:49
Şeirlər- İSMAYIL MƏRCANLI İMANZADƏ
1-02-2025, 23:22
Xalidə Nurayı TƏBRİK EDİRİK!
23-12-2024, 15:46
Səbuhi Zamanın “Adamın Dibi” adlı kitabı işıq üzü gördü
15-12-2024, 14:33
Yazıçı Samir İmanovun "Arzularımın rəqsi" adlı kitabının təqdimat mərasimi keçirilib
13-11-2024, 23:46
Görkəmli Türk Ədibi Sərhəd Kabaklı-Vüqar Əhməd
1-11-2024, 13:16
Sumqayıt şəhərinin 75 illiyinə həsr olunmuş ədəbi-bədii gecə keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
30-10-2024, 21:46
Rusiyanın əməkdar artisti Kazbek Suanov dünyasını dəyişib
26-10-2024, 18:55
Tanzaniyada Puşkinin abidəsinin açılışı olub, nağılları isə suahili dilində nəşr olunub
16-10-2024, 10:02
Naxçıvan ədəbi mühitinin seçilən nümayəndəsi Hüseyn Razinin 100 illiyinə layiqli töhfə
12-10-2024, 20:45
Naxçıvanda xarici tədqiqatçıların iştirakı ilə arxeoloji kəşfiyyat işləri aparılır
12-10-2024, 19:55
Azərbaycan Universitetində Mirzə Ələkbər Sabir irsi və ədəbi dilə həsr olunmuş tədbir keçirilib
12-10-2024, 10:47
Ədəbiyyat müəllimi erotik fotolara görə töhmət alıb
28-09-2024, 21:57
Onu "Türk dünyasının sevilən qızı" adlandırırdılar
28-09-2024, 21:51
Vüqar Əhməd: "Allahımızın üzü dönüb"
2-08-2024, 14:53
Mirzə Ələkbər Sabir Fondu yeni layihənin icrasına başlayıb
1-08-2024, 13:22
“Cəfər Cabbarlı - ədəbiyyatımızın böyük sənət fədaisi” adlı layihənin icrasına başlanılıb
12-06-2024, 23:33
Professor Mahirə Hüseynova Turan Elmlər Akademiyasının akademiki seçilib
9-06-2024, 15:53
"Zəfəri yaşadanlar” kitabının təqdimat mərasimindən-VİDEO+FOTOLAR
6-06-2024, 14:52
Sumqayıtda Mikayıl Müşfiqin anım mərasimi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
1-05-2024, 21:08
Rusiya yazıçılarının kitablarının 170-dən çox nadir nəşri Avropa kitabxanalarından yoxa çıxıb
27-04-2024, 00:42
ƏZƏL-AXIR SÖZ QALACAQ DÜNYADA
26-04-2024, 11:47
AMEA NİZAMİ GƏNCƏVİ ADINA İNSTİTUTUN 90 İLLİYİ