16:00 / 24-04-2024
Ukrayna Avropa Komissiyasından 1,5 milyard avro alıb
15:52 / 24-04-2024
"Spartak"ın sabiq baş məşqçisi Tedesko "Milan"ın qısa siyahısına daxil olub
15:46 / 24-04-2024
Qonşusunun qarajında qumbaranı partladıb
15:41 / 24-04-2024
Metroya giriş üçün pul ödəmək istəməyib...
15:31 / 24-04-2024
Londonda Kral At Mühafizəsinin bütün qaçan atları tutuldu
15:25 / 24-04-2024
Simferopol yaxınlığında çənlərin alışması nəticəsində 3 nəfər xəsarət alıb
10:49 / 24-04-2024
Ryazan yaxınlığında baş verən qəzada adi avtobusun sürücüsü həlak olub, 13 nəfər yaralanıb
10:37 / 24-04-2024
Primoryedə müalicə olunduqdan sonra nadir qartal təbiətə buraxılıb
10:31 / 24-04-2024
Odessada hərbi obyektdə baş verən partlayışlardan sonra şəhərin enerjisi qismən kəsilib
23:59 / 23-04-2024
Rusiya və ABŞ WADA-nın Çindən olan üzgüçülərlə bağlı qərarını tənqid edib
23:46 / 23-04-2024
Alek Bolduin təxribatçı jurnalistin əlindən telefonu çıxarıb
23:34 / 23-04-2024
Puşilin DXR rəhbərinin administrasiyasını ləğv etdi
23:27 / 23-04-2024
NATO Rusiya ilə münaqişə axtarmadığını bildirib
23:20 / 23-04-2024
Putinə müdafiə nazirinin müavininin saxlanması barədə məlumat verilib
22:50 / 23-04-2024
Zaporojye vilayətində PUA-nın hücumu nəticəsində 4 mülki şəxs həlak olub
22:44 / 23-04-2024
Rusiya müdafiə nazirinin müavini rüşvət almaqda şübhəli bilinərək saxlanılıb
21:40 / 23-04-2024
Dani Olmo "RB Leipzig"dən ayrılaraq "Barselona"ya keçə bilər
21:35 / 23-04-2024
Paris Saint-Germain "Barselona"nın vunderkindi üçün 200 milyon avro ödəməyə hazırdır
21:30 / 23-04-2024
Baydenin helikopteri qazonda otların yanması səbəbindən ehtiyat vəziyyətinə gətirilib
21:25 / 23-04-2024
Bryanskda partlayış hazırlayan terror təşkilatının üzvü həbs edilib
21:19 / 23-04-2024
Raisi İsraili məhv etməklə hədələyib
21:13 / 23-04-2024
ABŞ Ukraynaya daha bir hərbi yardım paketi təqdim etməyə hazırlaşır
21:07 / 23-04-2024
Zelenskinin ofisi üçüncü dünya müharibəsinin başladığını elan etdi
21:02 / 23-04-2024
Təxminən 300 kq çəkisi olan qadını xəstəxanaya yerləşdirməyə çalışırlar
20:57 / 23-04-2024
Miqrant sürücü MMA döyüşçüsü Alekseyevanı vurmağa cəhd edib
10:49 / 23-04-2024
Buryatiyada yanğın zamanı şkafda gizlənən 3 uşaq ölüb
10:42 / 23-04-2024
İnzaqi: "İnter" Skudettonu xatırlayacaq, çünki biz onu derbidə qazandıq"
10:37 / 23-04-2024
Valentina Matvienko: "Rusiya aktivlərinin müsadirəsi dünya iqtisadiyyatını məhv edəcək"
00:34 / 23-04-2024
Sumqayıtda şəhid Vüsal Allahyarovun mövludu olub-VİDEO+FOTOLAR
23:55 / 22-04-2024
Bayden Zelenski ilə yeni müdafiə yardım paketləri haqqında danışıb
23:50 / 22-04-2024
Moldova siyasətçilərinin Moskvada keçirilən qurultayının iştirakçıları Kişinyovda saxlanılıb
22:32 / 22-04-2024
Çeçenistan Fövqəladə Hallar Nazirliyinin rəhbəri saxlanılma hadisəsindən sonra ilk dəfə ictimaiyyət qarşısına çıxıb
22:25 / 22-04-2024
Böyük Britaniya Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin keçmiş baş komandanı Zalujnıya müqavilə imzalayıb
16:54 / 22-04-2024
Meta mətbuat katibi qiyabi olaraq 6 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib
16:48 / 22-04-2024
Qəzzada həkimlər anasının ölümündən sonra dünyaya gələn qızın həyatı üçün mübarizə aparırlar
16:44 / 22-04-2024
De Yonq "Real Madrid"lə oyunda zədələnib və Avro-2024-ü buraxa bilər
16:39 / 22-04-2024
Günahını boynuna almayan moskvalı baykerin qatili həbs edilib
KARS-TİFLİS-BAKÜ DEMİRYOLUNUN AZERBAYCAN VE TÜRKİYE AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
Tarix: 11-05-2019 02:08 | Bölmə: Sosial
Sabaha-inamla.Az Türkyəli alimin məqaləsini təqdim edir
1- KARS -TİFLİS- BAKÜ DEMİRYOLU HATTININ ANLAMI VE ÖNEMİ
Türkiye, Avrupa ve Asya arasında köprü konumundaki bir ülkedir. Coğrafi olarak stratejik konumda olan Türkiye, demiryolu ve petrol boru hattı projelerinin sağlayacağı avantajlar ile bölgede ve dünyadaki önemini artırmıştır. Kars-Tiflis-Bakü Demiryolu Projesi sadece Türkiye ile Azerbaycanı birbirine bağlayan bir proje değildir. Bu proje Asya ile Avrupa’yı birbirine demir yolu ile bağlamayı hedefleyen bir projedir. “İpek Yolu”nuncanlandırılmasını amaçladığı için “demir ipek yolu” olarak da adlandırılmaktadır. Ekim 2017’den itibaren yük taşınmaya başlanan bu projenin yolcu taşımaya başlamasıyla diğer sektörlerde canlanacaktır. Özellikle turizm, ticaret, inşaat, ulaştırma gibi sektörleri olumlu etkilemesinin yanında bölgesel ve dünya düzeyinde siyasi ve sosyal etkileri de olacaktır. Ermenistan’ın uzlaşmaya zorlanması, AB ile Çin arasındaki ilişkilerin güçlenmesi, Türkiye’nin ve Azerbaycan’ın önemini artırması gibi bölgesel ve siyasal etkileri de olacaktır.
Türkiye ile Azerbaycan 1991 yılında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin (SSCB) dağılmasından sonra iki devlet kurucularının aşağıdaki sözleri doğrultusunda ilişki içerisinde olmuşlardır. Mehmet Emin Resulzade; “Azerbaycan Cumhuriyeti âlem-i İslâmda teşekkül eden ilk Cumhuriyettir. Bu Cumhuriyet aynı zamanda bir Türk Cumhuriyetidir; tabiri diğerle, küçük Türkiye’dir” diyor ve ekliyor: “Küçük Türkiye halkı ile büyük Türkiye halkı arasındaki münasebet iki kardeş münasebeti kadar samimanedir… Azerbaycan meselesi aynı zamanda Türkiye için yaşamsal önemde olan Kafkasya meselesinin de bir parçasıdır” ( Şimşir; 2011:22-23). Haydar Aliyev; “Biz İki Devlet Bir Milletiz”. Mustafa Kemal Atatürk;“Azerbaycan’ın kederi kederimiz,Sevinci sevincimizdir”. Yine Mustafa Kemal Atatürk;18 Kasım 1921’de Azerbaycan Büyükelçiliği’nin açılışı esnasında söylediği; “Azerbaycan Asya’daki kardeş hükümet ve milletler için bir temas ve ilerleme noktasıdır…” demişlerdir. İşte Kars-Tiflis-Bakü demiryolunu, bu bakış açılarının pratiğe dönüştürülmesi olarak görmek mümkündür.
Projenin geçtiği diğer ülke ise Gürcistan’dır. Gürcistan da SSCB dağıldıktan sonra Türkiye’yi kendisi için yaşamsal bir ülke olarak görmüştür. Bu nedenle de hem petrol ve doğal gaz projelerinde hem de demir yolu projesinde hep Türkiye ve Azerbaycan ile birlikte hareket etmiştir. Gürcistan’ın bu tutumu hem kendi menfaatinedir hem de Türkiye ve Azerbaycan’ın menfaatinedir.
Bu üç ülkenin kültürel, sosyal ve tarihi yakınlıkları da bu tür projelerin geliştirilmesinin önemini artırmaktadır. Türkiye ile Azerbaycan “iki devlet bir millet” düsturuyla her daim hareket etmektedirler. Diğer taraftan, Türkiye’de Gürcü kökenli çok sayıda Türk vatandaşının olması ve Gürcistan’da 1 milyona yakın Türk kökenli Gürcü vatandaşının olması bu ülkeleri birbirine yakınlaştıran önemli bir sosyal sebep olarak değerlendirilebilir. Bu üç ülkenin ortasında bir coğrafyada konuşlanan Ermenistan ise diasporanın da etkisiyle uyguladığı yanlış politikaları dolayısıyla bölgede gerçekleşen olumlu gelişmelerin dışında kalmaktadır. Bölge ülkeleri ve yaşayan etnik kökenler açısından büyük öneme haiz olan bu proje Ekim 2017 itibarıyla hizmete açılmıştır. Projenin anlamını ve öneminin çok büyük olduğu vurgulanmalıdır. Üç ülke açısından “demirden bağlarla birbirine bağlanmak” olarak düşünülebilecekprojenin dünya açısından anlamı ve önemi ise tek bir cümle ile “Avrupa’yı Çin’e bağlayanDemirden İpek Yolu”nun inşasıdır şeklinde ifade edebilir. Çin’in dışında Orta Asya ülkelerini Avrupa’ya bağlayan yönüyle de çok önemli bir projedir.
Kars-Tiflis-Bakü Demiryolu Projesi, Azerbaycan’da kullanılan “zahmetle yenilen acı soğan, minnetle yenilen baldan tatlıdır” sözünün fiiliyata geçirilmesi olarak değerlendirilebilecek bir projedir. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev ve Gürcistan Devlet Başkanı MikheilSaakaşvili tarafından 24 Temmuz 2008 yılında temeli atılan Kars-Tiflis-Bakü Demiryolu projesi, ülkelere bağlı siyasi, ekonomik ve bölgesel etkileşimlere de bağlı olarak 29 Ekim 2017’de açılabilmiştir.
“Demirden İpek Yolu”olarak adlandırılan bu hat, Azerbaycan'ın başkenti Bakü şehrinden Gürcistan'ın Tiflis ve Ahılkelek şehirlerinden geçerek Türkiye'nin Kars şehrine ulaşmaktadır. Bu demiryolu hattı Azerbaycan'la Türkiye'yi birleştirmeyi amaçlamaktadır. Demiryolunun tamamı 826 km olup, toplam maliyeti ilk önce 450 milyon dolar olarak belirlenmiş, sonraki düzenlemeler ile maliyeti yaklaşık 1,5 milyar dolara ulaşmıştır. Demiryolunun 76 km'si Türkiye'den, 259 km'si Gürcistan'dan, 503 km'si ise Azerbaycan'dan geçmektedir.
Kars-Tiflis-BaküDemiryolu Projesi,Avrupa ile Asya’yı birbirine demiryolu yolu ile bağlama ve tarihi ipek yolunun canlandırılmasıdüşüncelerinin bir sonucudur. Bu projenin Ermenistan üzerinden değişik bağlantı imkânları olmasına rağmen (Kars-Gümrü-Ayrum-Marneuli-Tiflis, Kars-Gümrü-Erivan-Nahçıvan-Meğri-Bakü gibi), Ermenistan ile Azerbaycan arasında gerçekleşen savaş sonrasında Türkiye’nin Ermenistan ile olan sınır kapılarını kapatması sonucunda bu ülke ve dolayısıyla Orta Asya, Rusya, Ukrayna, Gürcistan ve Çin ile demiryolu aracılığıyla ulaşamaz hale gelmiştir. Devam eden sorunlar sonucunda iki ülke arasında diplomatik ilişkilerin bulunmayışı ve Türkiye'nin Orta Asya devletlerine ulaşma isteği Kars -Tiflis- Bakü demiryolu projesinin doğmasına yol açmıştır denilebilir.
Kars-Tiflis-Bakü Demiryolu Projesi tam olarak hayata geçirildiğinde Avrupa'dan Çin'e demiryoluyla kesintisiz yük taşınması mümkün hale gelecektir. Böylece Avrupa ile Orta Asya arasındaki yük taşımalarının tamamının demiryoluna kaydırılması planlanmaktadır. Kars-Tiflis-Bakü Demiryolu tam anlamıyla hizmete girdiğinde, orta vadede yıllık 3 milyon ton yük taşınması hedeflenmekte 2034 yılına gelindiğinde ise 16 milyon 500 bin ton yük ile 3 milyon yolcu taşınması hedeflenmektedir.
Projenin ilk yılında Kars-Tiflis-Bakü hattında 116 trenle 110 bin ton taşınmıştır. Türkiye’nin uluslararası demiryolu yük taşımalarının 1.8 milyon ton civarında olduğu düşünüldüğünde başlangıç için iyi bir miktar olduğu söylenebilir. Ancak bu miktar yıllık 7 milyon tonluk hat kapasitesinin ise çok altındadır (https://tr.railturkey.org/2018/10/31/kars-tiflis-baku...). Diğer taraftan, lüks yataklı tren bağlantısı kurulması durumunda bölgede ciddi bir turizm potansiyelinin doğacağını söylemek mümkündür. Özellikle son yıllarda Kars şehrindeki Doğu Ekspresine olan ilgi bölgesel bir “tren ile oluşan turizm” potansiyeline dönüşebilir.
Hattın gerçekleştirilmesi ile bu bölgeye gerek istihdam, gerekse ticari açıdan büyük bir canlılık getireceği rakamlardan net olarak anlaşılmaktadır. Bakü-Tiflis-Ceyhan ve Bakü-Tiflis-Erzurum Projelerinden sonra her üç ülkenin gerçekleştirdiği üçüncü büyük proje olan bu proje üç ülkenin tarihten gelen dostluklarını daha da pekiştirecek, bölge halkına barış ve refah getirecektir.
Bu proje ile siyasi olarak Türkiye ve Azerbaycan’ın Ermenistan karşısında ellerinin güçlenmesine ilaveten dünyadaki stratejik konumları da daha önemli hale gelecektir. Gürcistan ile birlikte de Kafkasya’nın ekonomik ve siyasi güç birliği oluşacak ve Asya ile Avrupa bu yolla bağlanacaktır.
Bu projenin ülkeler arasında işbirliği ve ticaretin gelişmesine daha çok katkı yapması için Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan’ın öncülük edip daha sonra da hat güzergahında bulunan tüm ülkelerin katılabilecekleri “Kafkasya veya İpek Yolu Ticaret Birliği” şeklinde bir oluşuma gidilmesinin amaca ulaşmada etkin bir araç olabileceği önerilebilir.
Prof. Dr. Kerem KARABULUT
Atatürk Üniversitesi ve Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü
[email protected]/[email protected]
Baxış sayı: 897
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 11-05-2019 02:08 | Bölmə: Sosial
Sabaha-inamla.Az Türkyəli alimin məqaləsini təqdim edir1- KARS -TİFLİS- BAKÜ DEMİRYOLU HATTININ ANLAMI VE ÖNEMİ
Türkiye, Avrupa ve Asya arasında köprü konumundaki bir ülkedir. Coğrafi olarak stratejik konumda olan Türkiye, demiryolu ve petrol boru hattı projelerinin sağlayacağı avantajlar ile bölgede ve dünyadaki önemini artırmıştır. Kars-Tiflis-Bakü Demiryolu Projesi sadece Türkiye ile Azerbaycanı birbirine bağlayan bir proje değildir. Bu proje Asya ile Avrupa’yı birbirine demir yolu ile bağlamayı hedefleyen bir projedir. “İpek Yolu”nuncanlandırılmasını amaçladığı için “demir ipek yolu” olarak da adlandırılmaktadır. Ekim 2017’den itibaren yük taşınmaya başlanan bu projenin yolcu taşımaya başlamasıyla diğer sektörlerde canlanacaktır. Özellikle turizm, ticaret, inşaat, ulaştırma gibi sektörleri olumlu etkilemesinin yanında bölgesel ve dünya düzeyinde siyasi ve sosyal etkileri de olacaktır. Ermenistan’ın uzlaşmaya zorlanması, AB ile Çin arasındaki ilişkilerin güçlenmesi, Türkiye’nin ve Azerbaycan’ın önemini artırması gibi bölgesel ve siyasal etkileri de olacaktır.
Türkiye ile Azerbaycan 1991 yılında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin (SSCB) dağılmasından sonra iki devlet kurucularının aşağıdaki sözleri doğrultusunda ilişki içerisinde olmuşlardır. Mehmet Emin Resulzade; “Azerbaycan Cumhuriyeti âlem-i İslâmda teşekkül eden ilk Cumhuriyettir. Bu Cumhuriyet aynı zamanda bir Türk Cumhuriyetidir; tabiri diğerle, küçük Türkiye’dir” diyor ve ekliyor: “Küçük Türkiye halkı ile büyük Türkiye halkı arasındaki münasebet iki kardeş münasebeti kadar samimanedir… Azerbaycan meselesi aynı zamanda Türkiye için yaşamsal önemde olan Kafkasya meselesinin de bir parçasıdır” ( Şimşir; 2011:22-23). Haydar Aliyev; “Biz İki Devlet Bir Milletiz”. Mustafa Kemal Atatürk;“Azerbaycan’ın kederi kederimiz,Sevinci sevincimizdir”. Yine Mustafa Kemal Atatürk;18 Kasım 1921’de Azerbaycan Büyükelçiliği’nin açılışı esnasında söylediği; “Azerbaycan Asya’daki kardeş hükümet ve milletler için bir temas ve ilerleme noktasıdır…” demişlerdir. İşte Kars-Tiflis-Bakü demiryolunu, bu bakış açılarının pratiğe dönüştürülmesi olarak görmek mümkündür.
Projenin geçtiği diğer ülke ise Gürcistan’dır. Gürcistan da SSCB dağıldıktan sonra Türkiye’yi kendisi için yaşamsal bir ülke olarak görmüştür. Bu nedenle de hem petrol ve doğal gaz projelerinde hem de demir yolu projesinde hep Türkiye ve Azerbaycan ile birlikte hareket etmiştir. Gürcistan’ın bu tutumu hem kendi menfaatinedir hem de Türkiye ve Azerbaycan’ın menfaatinedir.
Bu üç ülkenin kültürel, sosyal ve tarihi yakınlıkları da bu tür projelerin geliştirilmesinin önemini artırmaktadır. Türkiye ile Azerbaycan “iki devlet bir millet” düsturuyla her daim hareket etmektedirler. Diğer taraftan, Türkiye’de Gürcü kökenli çok sayıda Türk vatandaşının olması ve Gürcistan’da 1 milyona yakın Türk kökenli Gürcü vatandaşının olması bu ülkeleri birbirine yakınlaştıran önemli bir sosyal sebep olarak değerlendirilebilir. Bu üç ülkenin ortasında bir coğrafyada konuşlanan Ermenistan ise diasporanın da etkisiyle uyguladığı yanlış politikaları dolayısıyla bölgede gerçekleşen olumlu gelişmelerin dışında kalmaktadır. Bölge ülkeleri ve yaşayan etnik kökenler açısından büyük öneme haiz olan bu proje Ekim 2017 itibarıyla hizmete açılmıştır. Projenin anlamını ve öneminin çok büyük olduğu vurgulanmalıdır. Üç ülke açısından “demirden bağlarla birbirine bağlanmak” olarak düşünülebilecekprojenin dünya açısından anlamı ve önemi ise tek bir cümle ile “Avrupa’yı Çin’e bağlayanDemirden İpek Yolu”nun inşasıdır şeklinde ifade edebilir. Çin’in dışında Orta Asya ülkelerini Avrupa’ya bağlayan yönüyle de çok önemli bir projedir.
Kars-Tiflis-Bakü Demiryolu Projesi, Azerbaycan’da kullanılan “zahmetle yenilen acı soğan, minnetle yenilen baldan tatlıdır” sözünün fiiliyata geçirilmesi olarak değerlendirilebilecek bir projedir. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev ve Gürcistan Devlet Başkanı MikheilSaakaşvili tarafından 24 Temmuz 2008 yılında temeli atılan Kars-Tiflis-Bakü Demiryolu projesi, ülkelere bağlı siyasi, ekonomik ve bölgesel etkileşimlere de bağlı olarak 29 Ekim 2017’de açılabilmiştir.
“Demirden İpek Yolu”olarak adlandırılan bu hat, Azerbaycan'ın başkenti Bakü şehrinden Gürcistan'ın Tiflis ve Ahılkelek şehirlerinden geçerek Türkiye'nin Kars şehrine ulaşmaktadır. Bu demiryolu hattı Azerbaycan'la Türkiye'yi birleştirmeyi amaçlamaktadır. Demiryolunun tamamı 826 km olup, toplam maliyeti ilk önce 450 milyon dolar olarak belirlenmiş, sonraki düzenlemeler ile maliyeti yaklaşık 1,5 milyar dolara ulaşmıştır. Demiryolunun 76 km'si Türkiye'den, 259 km'si Gürcistan'dan, 503 km'si ise Azerbaycan'dan geçmektedir.
Kars-Tiflis-BaküDemiryolu Projesi,Avrupa ile Asya’yı birbirine demiryolu yolu ile bağlama ve tarihi ipek yolunun canlandırılmasıdüşüncelerinin bir sonucudur. Bu projenin Ermenistan üzerinden değişik bağlantı imkânları olmasına rağmen (Kars-Gümrü-Ayrum-Marneuli-Tiflis, Kars-Gümrü-Erivan-Nahçıvan-Meğri-Bakü gibi), Ermenistan ile Azerbaycan arasında gerçekleşen savaş sonrasında Türkiye’nin Ermenistan ile olan sınır kapılarını kapatması sonucunda bu ülke ve dolayısıyla Orta Asya, Rusya, Ukrayna, Gürcistan ve Çin ile demiryolu aracılığıyla ulaşamaz hale gelmiştir. Devam eden sorunlar sonucunda iki ülke arasında diplomatik ilişkilerin bulunmayışı ve Türkiye'nin Orta Asya devletlerine ulaşma isteği Kars -Tiflis- Bakü demiryolu projesinin doğmasına yol açmıştır denilebilir.
Kars-Tiflis-Bakü Demiryolu Projesi tam olarak hayata geçirildiğinde Avrupa'dan Çin'e demiryoluyla kesintisiz yük taşınması mümkün hale gelecektir. Böylece Avrupa ile Orta Asya arasındaki yük taşımalarının tamamının demiryoluna kaydırılması planlanmaktadır. Kars-Tiflis-Bakü Demiryolu tam anlamıyla hizmete girdiğinde, orta vadede yıllık 3 milyon ton yük taşınması hedeflenmekte 2034 yılına gelindiğinde ise 16 milyon 500 bin ton yük ile 3 milyon yolcu taşınması hedeflenmektedir.
Projenin ilk yılında Kars-Tiflis-Bakü hattında 116 trenle 110 bin ton taşınmıştır. Türkiye’nin uluslararası demiryolu yük taşımalarının 1.8 milyon ton civarında olduğu düşünüldüğünde başlangıç için iyi bir miktar olduğu söylenebilir. Ancak bu miktar yıllık 7 milyon tonluk hat kapasitesinin ise çok altındadır (https://tr.railturkey.org/2018/10/31/kars-tiflis-baku...). Diğer taraftan, lüks yataklı tren bağlantısı kurulması durumunda bölgede ciddi bir turizm potansiyelinin doğacağını söylemek mümkündür. Özellikle son yıllarda Kars şehrindeki Doğu Ekspresine olan ilgi bölgesel bir “tren ile oluşan turizm” potansiyeline dönüşebilir.
Hattın gerçekleştirilmesi ile bu bölgeye gerek istihdam, gerekse ticari açıdan büyük bir canlılık getireceği rakamlardan net olarak anlaşılmaktadır. Bakü-Tiflis-Ceyhan ve Bakü-Tiflis-Erzurum Projelerinden sonra her üç ülkenin gerçekleştirdiği üçüncü büyük proje olan bu proje üç ülkenin tarihten gelen dostluklarını daha da pekiştirecek, bölge halkına barış ve refah getirecektir.
- KARS-TİFLİS-BAKÜ DEMİRYOLU’NUN AZERBAYCAN VE TÜRKİYE İÇİN ETKİLERİ
- Bu bağlantı Türkiye’yi ve Azerbaycan’ıuluslararasılaştıracaktır.
- Azerbaycan’ın sahip olduğu petrol ve doğal gaz potansiyeli, bu ülkeyi hem batı hem de doğu ülkeleri açısından vazgeçilmez kılmaktadır. Bu proje ile uluslararası stratejik önemi artacaktır.
- Bölgesel ticaret gelişecektir.
- Düşük maliyetli ve güvenli bir ulaşım olacaktır.
- Turizm açısından önemli katkılar getirecektir.
- Türkiyeve Azerbaycan’ın Kafkasya, Orta Asya ve diğer İslâm ülkeleri nezdindeki itibarı artacaktır.
- Bölgedeki göçün azalmasına ve fakirliğin giderilmesine ciddi katkılar yapacaktır.
- Türkiye,AzerbaycanveGürcistan’ınsosyo-ekonomik yakınlaşmasını sağlayarak Ermenistan’ı çözüme zorlayacaktır. Kars-Iğdır-Nahcivan demiryolunun da hayata geçmesiyle Ermenistan’ın enerji boru hatlarından sonra yeniden demiryoluyla çevrelenmiş olması sağlanacaktır. Ayrıca, Nahcivan’ın Kars üzerinden Azerbaycan ve Avrupa’ya demiryolu bağlantısı sağlanmış olacaktır.
- Gelişmiş ülkelerin tamamında demir yolu ağının çok gelişmiş olduğu dikkate alındığında bu projenin Türkiye ve Azerbaycan için gelişmenin tetikleyicilerinden biri olacağı söylenebilir.
- Bu demiryolu Projesi Türkiye’nin İran üzerinden Asya ülkeleriyle sağladığı bağlantıya alternatif teşkil etmektedir. İstanbul, Kars, Tiflis, Bakü, Türkmenbaşı, Aşkabat ve Taşkent’e uzanacak hattın Türkiye-İran-Asya hattından 375 km daha kısa olması da hattın yolcu ve yük taşımacılığında maliyetleri düşürmesine olanak sağlayacaktır (Özpay; 2018:107).
Bu proje ile siyasi olarak Türkiye ve Azerbaycan’ın Ermenistan karşısında ellerinin güçlenmesine ilaveten dünyadaki stratejik konumları da daha önemli hale gelecektir. Gürcistan ile birlikte de Kafkasya’nın ekonomik ve siyasi güç birliği oluşacak ve Asya ile Avrupa bu yolla bağlanacaktır.
Bu projenin ülkeler arasında işbirliği ve ticaretin gelişmesine daha çok katkı yapması için Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan’ın öncülük edip daha sonra da hat güzergahında bulunan tüm ülkelerin katılabilecekleri “Kafkasya veya İpek Yolu Ticaret Birliği” şeklinde bir oluşuma gidilmesinin amaca ulaşmada etkin bir araç olabileceği önerilebilir.
Prof. Dr. Kerem KARABULUT
Atatürk Üniversitesi ve Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü
[email protected]/[email protected]
Baxış sayı: 897
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 10:31
Odessada hərbi obyektdə baş verən partlayışlardan sonra şəhərin enerjisi qismən kəsilib
Dünən, 10:37
Valentina Matvienko: "Rusiya aktivlərinin müsadirəsi dünya iqtisadiyyatını məhv edəcək"
22-04-2024, 01:06
Bakıda küçə musiqiçilərinə dəstək üçün konsert keçirildi
19-04-2024, 22:50
"Üç balina" ticarət kompleksinin təsisçisi Sergey Zuev vəfat edib
19-04-2024, 22:23
Rusiya hökuməti dost olmayan ölkələrdən gələn pivə üçün gömrük rüsumlarını artırıb
17-04-2024, 19:25
GÖMRÜK AKADEMİYASINDA DÖVLƏT GÖMRÜK KOMİTƏSİ YANINDA İCTİMAİ ŞURANIN ÜZVLƏRİ İLƏ GÖRÜŞ KEÇİRİLİB
17-04-2024, 16:16
Vıqovski: "Almaniyada Rusiya Federasiyasına aparıldığı hesab edilən 161 ukraynalı uşaq tapılıb
17-04-2024, 11:07
Tümen vilayətində 14 yaşayış məntəqəsinin sakinləri daşqın səbəbindən təxliyə edilir
17-04-2024, 10:59
Putin: "Rusiya epidemiyanın qarşısının alınması sahəsində Afrika ilə əməkdaşlıq edir"
16-04-2024, 13:27
Zərifə xanım Əliyevanın böyüklüyü…-Zenfira Nurullayeva
15-04-2024, 21:13
Rusiyanın Türkiyədəki səfiri pul köçürmələri ilə bağlı vəziyyəti gərgin adlandırıb
15-04-2024, 10:24
Könül Nurullayeva: Kifayət qədər geniş təsir dairəsinə malik təhsil alanlar güzəştlər əldə edə biləcəklər"
13-04-2024, 20:58
Yüksək rütbəli nəqliyyat polisi əməkdaşları rüşvət alarkən yaxalanıblar
12-04-2024, 21:39
Yamaldan olan Pyak ailəsi Putinə dişi şimal maralı hədiyyə edib
12-04-2024, 12:43
Çin bankları Rusiya şirkətlərinin ödənişlərini əngəlləməyə başlayıb
11-04-2024, 19:02
Xarkov vilayətində 47 yaşayış məntəqəsinin məcburi təxliyəsi elan edilib
10-04-2024, 20:49
Moskva kağız istehsalını dörd dəfə artırdı
10-04-2024, 20:46
Arşavin ağır xəstə bir oğlanın arzusunu həyata keçirdi
10-04-2024, 20:15
Vyaçeslav Dobrınin ona əlil qrupu təyin olunduğunu etiraf etdi
9-04-2024, 23:53
"Sumqayıt Narkomaniyaya Yox Deyir" devizi altında maarifləndirici xarakterli görüş və sərgi təşkil olunub
9-04-2024, 23:33
Leyla Əliyeva Əminəni belə təbrik etdi
9-04-2024, 19:54
Polşadakı ukraynalılar müavinətlərdən sui-istifadə etdiklərinə görə ödənişləri almağı dayandıracaqlar
9-04-2024, 13:57
Türkiyə İsrailə 54 malın ixracını məhdudlaşdırıb
9-04-2024, 13:33
Könül Nurullayeva: "Əhalinin ucuz və daha keyfiyyətli dərman vasitələri əldə etməsi üçün hüquqi bazanın təkmilləşdirilməsi vacibdir"
9-04-2024, 00:18
Misirin nüfuzlu qəzetində azərbaycanlı alimin müsahibəsi dərc olunub
6-04-2024, 23:13
"Şahin" hərbi-idman oyununun Sumqayıt şəhər birinciliyi keçirilib
6-04-2024, 21:59
Putin Fövqəladə Hallar Nazirliyinin rəhbərinə təcili olaraq Orenburq vilayətinə uçmağı tapşırıb
6-04-2024, 16:39
Prezident SVO iştirakçılarının dul arvadlarının işdən çıxarılmasının qarşısını alan qanunu imzalayıb
5-04-2024, 22:25
Həyat yoldaşı və qızı xəstəxanada Çibisi ziyarət etdilər
4-04-2024, 21:20
Rüşvət almaqda şübhəli bilinən RANEPA professoru azadlıqda qaldı
4-04-2024, 11:21
Könül Nurullayeva növbəti vətəndaş qəbulunu keçirib
3-04-2024, 20:33
Ombudsman Mityanina: "Sankt-Peterburqa uşaqlara vahid psixoloji yardım sisteminə ehtiyac var"
3-04-2024, 15:35
Rusiya uşaqlı ailələrə dəstəyi gücləndirəcək
3-04-2024, 15:27
Mişustin: "Rusiyanın yaxşı elektrik avtomobili hazırlamaq şansı var"
3-04-2024, 12:56
Gülnaz Abdullayeva Heydər Əliyevin 100 illiyi ( 1923- 2023)" yubiley medalı ilə təltif olunub
2-04-2024, 12:00
Ən isti gecədən sonra moskvalıları rekord isti gün gözləyir
2-04-2024, 00:40
Professor Qüdrət İsmayılzadə vəfat edib