22:39 / 23-11-2024
Leyla Əliyevanın iştirakı ilə Bakıda növbəti ağacəkmə aksiyası keçirilib
21:57 / 23-11-2024
"Bloomberg": Mask yenə planetin ən zəngin adamıdır
21:36 / 23-11-2024
Milli Məclisin Qərbi Azərbaycana Qayıdış üzrə Təşəbbüs Qrupu bəyanat yayıb
21:30 / 23-11-2024
Xumar Qədimovanın yeni “Ay”ı... - Video
21:26 / 23-11-2024
Litvada 2,5 mindən çox NATO əsgəri yerləşdirilib
21:17 / 23-11-2024
Karine Jean-Pierre G20 sammitində rusiyalı jurnalistlərin suallarını cavablandırmaqdan imtina edib
20:59 / 23-11-2024
"Yle": Finnair pilotların tətili səbəbindən təxminən 300 uçuşu ləğv etdi
20:54 / 23-11-2024
Zalujnı hesab edir ki, Rusiya Silahlı Qüvvələri 2027-ci ildə cəbhəni yarıb keçəcək
20:46 / 23-11-2024
Qaz partlayışı nəticəsində bir nəfər xəsarət alıb
20:43 / 23-11-2024
Putin miqrantların sənədlərinin saxtalaşdırılmasına görə 60 milyon rubla qədər cərimələr haqqında qanun imzalayıb
20:34 / 23-11-2024
Fransanın xarici işlər naziri Borro: "Ukraynanın Rusiya Federasiyasına SCALP raketləri atmaq hüququ var"
20:28 / 23-11-2024
HƏMAS bildirir ki, Qəzzanın şimalında israilli girov ölüb
20:23 / 23-11-2024
Zaxarova: "Paris Kiyevi dəstəkləmir, amma bitirir"
20:20 / 23-11-2024
Bir nəfər yaşıl metro xəttinin üzərinə yıxılıb
20:17 / 23-11-2024
Zelenski: Ukraynada 300-dən çox liman infrastrukturu obyekti zədələnib
20:11 / 23-11-2024
Bir qrup şəxs təltif olundu - Siyahı
20:07 / 23-11-2024
Prezidentdən elektrik enerjisi və su təchizatı ilə bağlı - Fərman
19:59 / 23-11-2024
Yüksək vəzifəyə təyin edilən Xəyyam Məmmədov kimdir?
14:26 / 23-11-2024
Şeyx Portuqaliyaya gedir
14:20 / 23-11-2024
Rusiyanın Qırğızıstandakı səfiri əmək miqrasiyası məsələsini kəskin, lakin çox vacib adlandırıb
14:16 / 23-11-2024
Abxaziya İttifaq dövlətinin vahid valyutasının sınaqdan keçirilməsini təklif edib
14:13 / 23-11-2024
"Yabloko" Şlosberqin saxlanmasının səbəbini açıqlayıb
14:08 / 23-11-2024
Peskov: "Qərbdə söz azadlığı yoxdur, son illərin hadisələri bunu göstərir"
14:03 / 23-11-2024
Ovçu silahını boşaldarkən ovçuya atəş açıb
13:57 / 23-11-2024
Həkimlər bir yeniyetmənin sidik kisəsindən 46 maqnit top çıxarıblar
13:52 / 23-11-2024
"Qazprombank" UnionPay kartlarının Türkiyədə qəbulu dayandırılıb
13:46 / 23-11-2024
Bastrıkin qızın döyülməsindən sonra cinayət işinin açılmasını əmr edib
13:40 / 23-11-2024
Qırğızıstan-Rusiya Slavyan Universiteti 15 min nəfərlik kampus tikəcək
13:37 / 23-11-2024
"Bloomberg": Avropa növbəti enerji böhranı ilə üz-üzədir, qazın qiyməti 45% artıb
13:02 / 23-11-2024
70 kq qızılla tutulan diplomat bu səfirlikdə işləyir - Bakıya gətirildi
12:58 / 23-11-2024
Azərbaycanda zəlzələ oldu
22:33 / 22-11-2024
Prezidentdən nazirlə bağlı - Sərəncam
22:20 / 22-11-2024
İsrailli nazir Bakıda Aqarunovun məzarını ziyarət etdi - Fotolar
21:58 / 22-11-2024
Laosda 6 turist metanoldan zəhərlənib
21:26 / 22-11-2024
Putin: "Oreşnik zərbəsinin təsiri strateji silahla müqayisə oluna bilər"
21:01 / 22-11-2024
Zaxarova amerikalı senatorun Hollandiyanı işğal etmək çağırışına cavab verib
20:44 / 22-11-2024
Livanın cənubundakı UNIFIL bazasına raket zərbələri endirilib, nəticədə dörd italyan sülhməramlısı yaralanıb
20:28 / 22-11-2024
"Guardian": Rusiyanın yeni "Oreşnik" raketi Avropadakı hədəflərə çata bilər
20:23 / 22-11-2024
Vladimirdə kütləvi davanın 4 iştirakçısı həbs edilib
KARS-TİFLİS-BAKÜ DEMİRYOLUNUN AZERBAYCAN VE TÜRKİYE AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
Tarix: 11-05-2019 02:08 | Bölmə: Sosial
Sabaha-inamla.Az Türkyəli alimin məqaləsini təqdim edir
1- KARS -TİFLİS- BAKÜ DEMİRYOLU HATTININ ANLAMI VE ÖNEMİ
Türkiye, Avrupa ve Asya arasında köprü konumundaki bir ülkedir. Coğrafi olarak stratejik konumda olan Türkiye, demiryolu ve petrol boru hattı projelerinin sağlayacağı avantajlar ile bölgede ve dünyadaki önemini artırmıştır. Kars-Tiflis-Bakü Demiryolu Projesi sadece Türkiye ile Azerbaycanı birbirine bağlayan bir proje değildir. Bu proje Asya ile Avrupa’yı birbirine demir yolu ile bağlamayı hedefleyen bir projedir. “İpek Yolu”nuncanlandırılmasını amaçladığı için “demir ipek yolu” olarak da adlandırılmaktadır. Ekim 2017’den itibaren yük taşınmaya başlanan bu projenin yolcu taşımaya başlamasıyla diğer sektörlerde canlanacaktır. Özellikle turizm, ticaret, inşaat, ulaştırma gibi sektörleri olumlu etkilemesinin yanında bölgesel ve dünya düzeyinde siyasi ve sosyal etkileri de olacaktır. Ermenistan’ın uzlaşmaya zorlanması, AB ile Çin arasındaki ilişkilerin güçlenmesi, Türkiye’nin ve Azerbaycan’ın önemini artırması gibi bölgesel ve siyasal etkileri de olacaktır.
Türkiye ile Azerbaycan 1991 yılında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin (SSCB) dağılmasından sonra iki devlet kurucularının aşağıdaki sözleri doğrultusunda ilişki içerisinde olmuşlardır. Mehmet Emin Resulzade; “Azerbaycan Cumhuriyeti âlem-i İslâmda teşekkül eden ilk Cumhuriyettir. Bu Cumhuriyet aynı zamanda bir Türk Cumhuriyetidir; tabiri diğerle, küçük Türkiye’dir” diyor ve ekliyor: “Küçük Türkiye halkı ile büyük Türkiye halkı arasındaki münasebet iki kardeş münasebeti kadar samimanedir… Azerbaycan meselesi aynı zamanda Türkiye için yaşamsal önemde olan Kafkasya meselesinin de bir parçasıdır” ( Şimşir; 2011:22-23). Haydar Aliyev; “Biz İki Devlet Bir Milletiz”. Mustafa Kemal Atatürk;“Azerbaycan’ın kederi kederimiz,Sevinci sevincimizdir”. Yine Mustafa Kemal Atatürk;18 Kasım 1921’de Azerbaycan Büyükelçiliği’nin açılışı esnasında söylediği; “Azerbaycan Asya’daki kardeş hükümet ve milletler için bir temas ve ilerleme noktasıdır…” demişlerdir. İşte Kars-Tiflis-Bakü demiryolunu, bu bakış açılarının pratiğe dönüştürülmesi olarak görmek mümkündür.
Projenin geçtiği diğer ülke ise Gürcistan’dır. Gürcistan da SSCB dağıldıktan sonra Türkiye’yi kendisi için yaşamsal bir ülke olarak görmüştür. Bu nedenle de hem petrol ve doğal gaz projelerinde hem de demir yolu projesinde hep Türkiye ve Azerbaycan ile birlikte hareket etmiştir. Gürcistan’ın bu tutumu hem kendi menfaatinedir hem de Türkiye ve Azerbaycan’ın menfaatinedir.
Bu üç ülkenin kültürel, sosyal ve tarihi yakınlıkları da bu tür projelerin geliştirilmesinin önemini artırmaktadır. Türkiye ile Azerbaycan “iki devlet bir millet” düsturuyla her daim hareket etmektedirler. Diğer taraftan, Türkiye’de Gürcü kökenli çok sayıda Türk vatandaşının olması ve Gürcistan’da 1 milyona yakın Türk kökenli Gürcü vatandaşının olması bu ülkeleri birbirine yakınlaştıran önemli bir sosyal sebep olarak değerlendirilebilir. Bu üç ülkenin ortasında bir coğrafyada konuşlanan Ermenistan ise diasporanın da etkisiyle uyguladığı yanlış politikaları dolayısıyla bölgede gerçekleşen olumlu gelişmelerin dışında kalmaktadır. Bölge ülkeleri ve yaşayan etnik kökenler açısından büyük öneme haiz olan bu proje Ekim 2017 itibarıyla hizmete açılmıştır. Projenin anlamını ve öneminin çok büyük olduğu vurgulanmalıdır. Üç ülke açısından “demirden bağlarla birbirine bağlanmak” olarak düşünülebilecekprojenin dünya açısından anlamı ve önemi ise tek bir cümle ile “Avrupa’yı Çin’e bağlayanDemirden İpek Yolu”nun inşasıdır şeklinde ifade edebilir. Çin’in dışında Orta Asya ülkelerini Avrupa’ya bağlayan yönüyle de çok önemli bir projedir.
Kars-Tiflis-Bakü Demiryolu Projesi, Azerbaycan’da kullanılan “zahmetle yenilen acı soğan, minnetle yenilen baldan tatlıdır” sözünün fiiliyata geçirilmesi olarak değerlendirilebilecek bir projedir. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev ve Gürcistan Devlet Başkanı MikheilSaakaşvili tarafından 24 Temmuz 2008 yılında temeli atılan Kars-Tiflis-Bakü Demiryolu projesi, ülkelere bağlı siyasi, ekonomik ve bölgesel etkileşimlere de bağlı olarak 29 Ekim 2017’de açılabilmiştir.
“Demirden İpek Yolu”olarak adlandırılan bu hat, Azerbaycan'ın başkenti Bakü şehrinden Gürcistan'ın Tiflis ve Ahılkelek şehirlerinden geçerek Türkiye'nin Kars şehrine ulaşmaktadır. Bu demiryolu hattı Azerbaycan'la Türkiye'yi birleştirmeyi amaçlamaktadır. Demiryolunun tamamı 826 km olup, toplam maliyeti ilk önce 450 milyon dolar olarak belirlenmiş, sonraki düzenlemeler ile maliyeti yaklaşık 1,5 milyar dolara ulaşmıştır. Demiryolunun 76 km'si Türkiye'den, 259 km'si Gürcistan'dan, 503 km'si ise Azerbaycan'dan geçmektedir.
Kars-Tiflis-BaküDemiryolu Projesi,Avrupa ile Asya’yı birbirine demiryolu yolu ile bağlama ve tarihi ipek yolunun canlandırılmasıdüşüncelerinin bir sonucudur. Bu projenin Ermenistan üzerinden değişik bağlantı imkânları olmasına rağmen (Kars-Gümrü-Ayrum-Marneuli-Tiflis, Kars-Gümrü-Erivan-Nahçıvan-Meğri-Bakü gibi), Ermenistan ile Azerbaycan arasında gerçekleşen savaş sonrasında Türkiye’nin Ermenistan ile olan sınır kapılarını kapatması sonucunda bu ülke ve dolayısıyla Orta Asya, Rusya, Ukrayna, Gürcistan ve Çin ile demiryolu aracılığıyla ulaşamaz hale gelmiştir. Devam eden sorunlar sonucunda iki ülke arasında diplomatik ilişkilerin bulunmayışı ve Türkiye'nin Orta Asya devletlerine ulaşma isteği Kars -Tiflis- Bakü demiryolu projesinin doğmasına yol açmıştır denilebilir.
Kars-Tiflis-Bakü Demiryolu Projesi tam olarak hayata geçirildiğinde Avrupa'dan Çin'e demiryoluyla kesintisiz yük taşınması mümkün hale gelecektir. Böylece Avrupa ile Orta Asya arasındaki yük taşımalarının tamamının demiryoluna kaydırılması planlanmaktadır. Kars-Tiflis-Bakü Demiryolu tam anlamıyla hizmete girdiğinde, orta vadede yıllık 3 milyon ton yük taşınması hedeflenmekte 2034 yılına gelindiğinde ise 16 milyon 500 bin ton yük ile 3 milyon yolcu taşınması hedeflenmektedir.
Projenin ilk yılında Kars-Tiflis-Bakü hattında 116 trenle 110 bin ton taşınmıştır. Türkiye’nin uluslararası demiryolu yük taşımalarının 1.8 milyon ton civarında olduğu düşünüldüğünde başlangıç için iyi bir miktar olduğu söylenebilir. Ancak bu miktar yıllık 7 milyon tonluk hat kapasitesinin ise çok altındadır (https://tr.railturkey.org/2018/10/31/kars-tiflis-baku...). Diğer taraftan, lüks yataklı tren bağlantısı kurulması durumunda bölgede ciddi bir turizm potansiyelinin doğacağını söylemek mümkündür. Özellikle son yıllarda Kars şehrindeki Doğu Ekspresine olan ilgi bölgesel bir “tren ile oluşan turizm” potansiyeline dönüşebilir.
Hattın gerçekleştirilmesi ile bu bölgeye gerek istihdam, gerekse ticari açıdan büyük bir canlılık getireceği rakamlardan net olarak anlaşılmaktadır. Bakü-Tiflis-Ceyhan ve Bakü-Tiflis-Erzurum Projelerinden sonra her üç ülkenin gerçekleştirdiği üçüncü büyük proje olan bu proje üç ülkenin tarihten gelen dostluklarını daha da pekiştirecek, bölge halkına barış ve refah getirecektir.
Bu proje ile siyasi olarak Türkiye ve Azerbaycan’ın Ermenistan karşısında ellerinin güçlenmesine ilaveten dünyadaki stratejik konumları da daha önemli hale gelecektir. Gürcistan ile birlikte de Kafkasya’nın ekonomik ve siyasi güç birliği oluşacak ve Asya ile Avrupa bu yolla bağlanacaktır.
Bu projenin ülkeler arasında işbirliği ve ticaretin gelişmesine daha çok katkı yapması için Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan’ın öncülük edip daha sonra da hat güzergahında bulunan tüm ülkelerin katılabilecekleri “Kafkasya veya İpek Yolu Ticaret Birliği” şeklinde bir oluşuma gidilmesinin amaca ulaşmada etkin bir araç olabileceği önerilebilir.
Prof. Dr. Kerem KARABULUT
Atatürk Üniversitesi ve Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü
[email protected]/[email protected]
Baxış sayı: 960
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 11-05-2019 02:08 | Bölmə: Sosial
Sabaha-inamla.Az Türkyəli alimin məqaləsini təqdim edir1- KARS -TİFLİS- BAKÜ DEMİRYOLU HATTININ ANLAMI VE ÖNEMİ
Türkiye, Avrupa ve Asya arasında köprü konumundaki bir ülkedir. Coğrafi olarak stratejik konumda olan Türkiye, demiryolu ve petrol boru hattı projelerinin sağlayacağı avantajlar ile bölgede ve dünyadaki önemini artırmıştır. Kars-Tiflis-Bakü Demiryolu Projesi sadece Türkiye ile Azerbaycanı birbirine bağlayan bir proje değildir. Bu proje Asya ile Avrupa’yı birbirine demir yolu ile bağlamayı hedefleyen bir projedir. “İpek Yolu”nuncanlandırılmasını amaçladığı için “demir ipek yolu” olarak da adlandırılmaktadır. Ekim 2017’den itibaren yük taşınmaya başlanan bu projenin yolcu taşımaya başlamasıyla diğer sektörlerde canlanacaktır. Özellikle turizm, ticaret, inşaat, ulaştırma gibi sektörleri olumlu etkilemesinin yanında bölgesel ve dünya düzeyinde siyasi ve sosyal etkileri de olacaktır. Ermenistan’ın uzlaşmaya zorlanması, AB ile Çin arasındaki ilişkilerin güçlenmesi, Türkiye’nin ve Azerbaycan’ın önemini artırması gibi bölgesel ve siyasal etkileri de olacaktır.
Türkiye ile Azerbaycan 1991 yılında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin (SSCB) dağılmasından sonra iki devlet kurucularının aşağıdaki sözleri doğrultusunda ilişki içerisinde olmuşlardır. Mehmet Emin Resulzade; “Azerbaycan Cumhuriyeti âlem-i İslâmda teşekkül eden ilk Cumhuriyettir. Bu Cumhuriyet aynı zamanda bir Türk Cumhuriyetidir; tabiri diğerle, küçük Türkiye’dir” diyor ve ekliyor: “Küçük Türkiye halkı ile büyük Türkiye halkı arasındaki münasebet iki kardeş münasebeti kadar samimanedir… Azerbaycan meselesi aynı zamanda Türkiye için yaşamsal önemde olan Kafkasya meselesinin de bir parçasıdır” ( Şimşir; 2011:22-23). Haydar Aliyev; “Biz İki Devlet Bir Milletiz”. Mustafa Kemal Atatürk;“Azerbaycan’ın kederi kederimiz,Sevinci sevincimizdir”. Yine Mustafa Kemal Atatürk;18 Kasım 1921’de Azerbaycan Büyükelçiliği’nin açılışı esnasında söylediği; “Azerbaycan Asya’daki kardeş hükümet ve milletler için bir temas ve ilerleme noktasıdır…” demişlerdir. İşte Kars-Tiflis-Bakü demiryolunu, bu bakış açılarının pratiğe dönüştürülmesi olarak görmek mümkündür.
Projenin geçtiği diğer ülke ise Gürcistan’dır. Gürcistan da SSCB dağıldıktan sonra Türkiye’yi kendisi için yaşamsal bir ülke olarak görmüştür. Bu nedenle de hem petrol ve doğal gaz projelerinde hem de demir yolu projesinde hep Türkiye ve Azerbaycan ile birlikte hareket etmiştir. Gürcistan’ın bu tutumu hem kendi menfaatinedir hem de Türkiye ve Azerbaycan’ın menfaatinedir.
Bu üç ülkenin kültürel, sosyal ve tarihi yakınlıkları da bu tür projelerin geliştirilmesinin önemini artırmaktadır. Türkiye ile Azerbaycan “iki devlet bir millet” düsturuyla her daim hareket etmektedirler. Diğer taraftan, Türkiye’de Gürcü kökenli çok sayıda Türk vatandaşının olması ve Gürcistan’da 1 milyona yakın Türk kökenli Gürcü vatandaşının olması bu ülkeleri birbirine yakınlaştıran önemli bir sosyal sebep olarak değerlendirilebilir. Bu üç ülkenin ortasında bir coğrafyada konuşlanan Ermenistan ise diasporanın da etkisiyle uyguladığı yanlış politikaları dolayısıyla bölgede gerçekleşen olumlu gelişmelerin dışında kalmaktadır. Bölge ülkeleri ve yaşayan etnik kökenler açısından büyük öneme haiz olan bu proje Ekim 2017 itibarıyla hizmete açılmıştır. Projenin anlamını ve öneminin çok büyük olduğu vurgulanmalıdır. Üç ülke açısından “demirden bağlarla birbirine bağlanmak” olarak düşünülebilecekprojenin dünya açısından anlamı ve önemi ise tek bir cümle ile “Avrupa’yı Çin’e bağlayanDemirden İpek Yolu”nun inşasıdır şeklinde ifade edebilir. Çin’in dışında Orta Asya ülkelerini Avrupa’ya bağlayan yönüyle de çok önemli bir projedir.
Kars-Tiflis-Bakü Demiryolu Projesi, Azerbaycan’da kullanılan “zahmetle yenilen acı soğan, minnetle yenilen baldan tatlıdır” sözünün fiiliyata geçirilmesi olarak değerlendirilebilecek bir projedir. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev ve Gürcistan Devlet Başkanı MikheilSaakaşvili tarafından 24 Temmuz 2008 yılında temeli atılan Kars-Tiflis-Bakü Demiryolu projesi, ülkelere bağlı siyasi, ekonomik ve bölgesel etkileşimlere de bağlı olarak 29 Ekim 2017’de açılabilmiştir.
“Demirden İpek Yolu”olarak adlandırılan bu hat, Azerbaycan'ın başkenti Bakü şehrinden Gürcistan'ın Tiflis ve Ahılkelek şehirlerinden geçerek Türkiye'nin Kars şehrine ulaşmaktadır. Bu demiryolu hattı Azerbaycan'la Türkiye'yi birleştirmeyi amaçlamaktadır. Demiryolunun tamamı 826 km olup, toplam maliyeti ilk önce 450 milyon dolar olarak belirlenmiş, sonraki düzenlemeler ile maliyeti yaklaşık 1,5 milyar dolara ulaşmıştır. Demiryolunun 76 km'si Türkiye'den, 259 km'si Gürcistan'dan, 503 km'si ise Azerbaycan'dan geçmektedir.
Kars-Tiflis-BaküDemiryolu Projesi,Avrupa ile Asya’yı birbirine demiryolu yolu ile bağlama ve tarihi ipek yolunun canlandırılmasıdüşüncelerinin bir sonucudur. Bu projenin Ermenistan üzerinden değişik bağlantı imkânları olmasına rağmen (Kars-Gümrü-Ayrum-Marneuli-Tiflis, Kars-Gümrü-Erivan-Nahçıvan-Meğri-Bakü gibi), Ermenistan ile Azerbaycan arasında gerçekleşen savaş sonrasında Türkiye’nin Ermenistan ile olan sınır kapılarını kapatması sonucunda bu ülke ve dolayısıyla Orta Asya, Rusya, Ukrayna, Gürcistan ve Çin ile demiryolu aracılığıyla ulaşamaz hale gelmiştir. Devam eden sorunlar sonucunda iki ülke arasında diplomatik ilişkilerin bulunmayışı ve Türkiye'nin Orta Asya devletlerine ulaşma isteği Kars -Tiflis- Bakü demiryolu projesinin doğmasına yol açmıştır denilebilir.
Kars-Tiflis-Bakü Demiryolu Projesi tam olarak hayata geçirildiğinde Avrupa'dan Çin'e demiryoluyla kesintisiz yük taşınması mümkün hale gelecektir. Böylece Avrupa ile Orta Asya arasındaki yük taşımalarının tamamının demiryoluna kaydırılması planlanmaktadır. Kars-Tiflis-Bakü Demiryolu tam anlamıyla hizmete girdiğinde, orta vadede yıllık 3 milyon ton yük taşınması hedeflenmekte 2034 yılına gelindiğinde ise 16 milyon 500 bin ton yük ile 3 milyon yolcu taşınması hedeflenmektedir.
Projenin ilk yılında Kars-Tiflis-Bakü hattında 116 trenle 110 bin ton taşınmıştır. Türkiye’nin uluslararası demiryolu yük taşımalarının 1.8 milyon ton civarında olduğu düşünüldüğünde başlangıç için iyi bir miktar olduğu söylenebilir. Ancak bu miktar yıllık 7 milyon tonluk hat kapasitesinin ise çok altındadır (https://tr.railturkey.org/2018/10/31/kars-tiflis-baku...). Diğer taraftan, lüks yataklı tren bağlantısı kurulması durumunda bölgede ciddi bir turizm potansiyelinin doğacağını söylemek mümkündür. Özellikle son yıllarda Kars şehrindeki Doğu Ekspresine olan ilgi bölgesel bir “tren ile oluşan turizm” potansiyeline dönüşebilir.
Hattın gerçekleştirilmesi ile bu bölgeye gerek istihdam, gerekse ticari açıdan büyük bir canlılık getireceği rakamlardan net olarak anlaşılmaktadır. Bakü-Tiflis-Ceyhan ve Bakü-Tiflis-Erzurum Projelerinden sonra her üç ülkenin gerçekleştirdiği üçüncü büyük proje olan bu proje üç ülkenin tarihten gelen dostluklarını daha da pekiştirecek, bölge halkına barış ve refah getirecektir.
- KARS-TİFLİS-BAKÜ DEMİRYOLU’NUN AZERBAYCAN VE TÜRKİYE İÇİN ETKİLERİ
- Bu bağlantı Türkiye’yi ve Azerbaycan’ıuluslararasılaştıracaktır.
- Azerbaycan’ın sahip olduğu petrol ve doğal gaz potansiyeli, bu ülkeyi hem batı hem de doğu ülkeleri açısından vazgeçilmez kılmaktadır. Bu proje ile uluslararası stratejik önemi artacaktır.
- Bölgesel ticaret gelişecektir.
- Düşük maliyetli ve güvenli bir ulaşım olacaktır.
- Turizm açısından önemli katkılar getirecektir.
- Türkiyeve Azerbaycan’ın Kafkasya, Orta Asya ve diğer İslâm ülkeleri nezdindeki itibarı artacaktır.
- Bölgedeki göçün azalmasına ve fakirliğin giderilmesine ciddi katkılar yapacaktır.
- Türkiye,AzerbaycanveGürcistan’ınsosyo-ekonomik yakınlaşmasını sağlayarak Ermenistan’ı çözüme zorlayacaktır. Kars-Iğdır-Nahcivan demiryolunun da hayata geçmesiyle Ermenistan’ın enerji boru hatlarından sonra yeniden demiryoluyla çevrelenmiş olması sağlanacaktır. Ayrıca, Nahcivan’ın Kars üzerinden Azerbaycan ve Avrupa’ya demiryolu bağlantısı sağlanmış olacaktır.
- Gelişmiş ülkelerin tamamında demir yolu ağının çok gelişmiş olduğu dikkate alındığında bu projenin Türkiye ve Azerbaycan için gelişmenin tetikleyicilerinden biri olacağı söylenebilir.
- Bu demiryolu Projesi Türkiye’nin İran üzerinden Asya ülkeleriyle sağladığı bağlantıya alternatif teşkil etmektedir. İstanbul, Kars, Tiflis, Bakü, Türkmenbaşı, Aşkabat ve Taşkent’e uzanacak hattın Türkiye-İran-Asya hattından 375 km daha kısa olması da hattın yolcu ve yük taşımacılığında maliyetleri düşürmesine olanak sağlayacaktır (Özpay; 2018:107).
Bu proje ile siyasi olarak Türkiye ve Azerbaycan’ın Ermenistan karşısında ellerinin güçlenmesine ilaveten dünyadaki stratejik konumları da daha önemli hale gelecektir. Gürcistan ile birlikte de Kafkasya’nın ekonomik ve siyasi güç birliği oluşacak ve Asya ile Avrupa bu yolla bağlanacaktır.
Bu projenin ülkeler arasında işbirliği ve ticaretin gelişmesine daha çok katkı yapması için Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan’ın öncülük edip daha sonra da hat güzergahında bulunan tüm ülkelerin katılabilecekleri “Kafkasya veya İpek Yolu Ticaret Birliği” şeklinde bir oluşuma gidilmesinin amaca ulaşmada etkin bir araç olabileceği önerilebilir.
Prof. Dr. Kerem KARABULUT
Atatürk Üniversitesi ve Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü
[email protected]/[email protected]
Baxış sayı: 960
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 20:20
Bir nəfər yaşıl metro xəttinin üzərinə yıxılıb
Bu gün, 12:58
Azərbaycanda zəlzələ oldu
Dünən, 20:13
Bir şagirdin telefonu dərs zamanı yanıb
21-11-2024, 22:14
SHOT: Qasırğa nəticəsində dörd nəfər xəsarət alıb
21-11-2024, 20:49
Rusiya Federasiyasının Konstitusiya Məhkəməsi 65 yaşına çatmayanlara görə demobilizasiyadan imtinanı təsdiqləyib
21-11-2024, 19:46
Yuri Lukyançenko özünə köhnə butulkalardan ev tikib
21-11-2024, 15:33
“Yaşıl dünya naminə inklüzivlik” adlı tədbir keçirilib
21-11-2024, 12:46
Millət vəkili vətəndaşlarla növbəti dəfə görüş keçirib
20-11-2024, 23:16
Papa Fransisk gələcək dəfn mərasimini sadələşdirib
20-11-2024, 19:40
“Vətəndaş A” serialına görə İTV-yə - Rəsmi xəbərdarlıq
20-11-2024, 19:12
Putin Patriarx Kirili ad günü münasibətilə təbrik edib
20-11-2024, 12:24
Kamçatkadan baqajda 10 kq-dan çox kürü ixracı qadağan ediləcək
19-11-2024, 20:10
Yaroslavlda əcnəbi sözlərlə küçə lövhələrinin asılması qadağan edilib
19-11-2024, 16:16
İtkin düşən hicablı məktəbli qız tapılıb
19-11-2024, 13:59
Nazir deputatın qaldırdığı məsələyə cavab verdi
19-11-2024, 13:28
Sərhəddə Almaniya vətəndaşından 23 milyon rubl dəyərində markalı çantalar götürülüb
18-11-2024, 22:42
COP29 – “El bir olsa”- Yaşıl dünya naminə ağac əkmə aksiyası keçirildi
18-11-2024, 21:28
Iki dişli oğlan uşağı dünyaya gəlib
17-11-2024, 13:34
Türkiyədən Rusiyaya geyim idxalı demək olar ki, iki dəfə azalıb
16-11-2024, 12:51
Pravoslav universitetinin rektoru məktəbə kilsə slavyan dilinin daxil edilməsini zəruri hesab edir
15-11-2024, 19:19
Deputatla görüşə narkotik gətirib
15-11-2024, 19:14
İki məktəbli qız beş yaşlı uşağı xilas edib
15-11-2024, 17:46
Çuvaşiyada 129 uşaq plov və balıq şorbasından zəhərlənib
15-11-2024, 11:28
Rusiyanın ilk hərtərəfli İnsult Monitorinq Mərkəzi Başqırdıstanda açılıb
14-11-2024, 19:37
Beş Tümen sakini bu il lotereyada udmaq sayəsində milyonçu olub
14-11-2024, 16:36
Səməd Vəkilovun kitabının təqdimatı keçirilib
12-11-2024, 19:43
İlham Əliyev deyib ki, AK Azərbaycan qazının Avropaya nəqlini xahiş edib
12-11-2024, 18:59
Əməkdar müəllimi TƏBRİK EDİRİK!
11-11-2024, 17:00
12 bankı qarət etdiyinə görə 8 ilə yaxın həbs cəzası alıb
9-11-2024, 19:15
Sənaye və Ticarət Nazirliyi: Rusiya 2023-cü ildə Afrikaya 72 milyon dollar dəyərində dərman göndərib
9-11-2024, 16:45
Almaniyadan olan mühacir rus arvadı ilə kosmosa uçmaq istəyir
9-11-2024, 16:32
İlk sualtı toy Moskvada olacaq
8-11-2024, 21:49
Çernışenko: "Rusiya enerji böhranını aradan qaldırmaq üçün Kubaya 80 min ton dizel göndərəcək"