21:23 / 03-08-2025
Dövlət Departamenti: Ağ Ev Ukrayna münaqişəsinin həllinə can atmır
21:21 / 03-08-2025
Polis geyimində sərxoş sürücü saxlanılıb
21:19 / 03-08-2025
Polşa kəşfiyyat xidmətləri bir ukraynalının ölkənin şimalında təxribat törətməkdə şübhəli bilir
21:15 / 03-08-2025
"Zenit" və ÇSKA futbolçuları RPL-in üçüncü turunda qalibi müəyyən edə bilməyiblər
21:08 / 03-08-2025
"Bloomberg": Rusiya neftini almaqdan imtina Hindistana milyardlarla dollara başa gələ bilər
21:04 / 03-08-2025
Soçi hava limanında təyyarələrə yanacaq doldurmaqda çətinlik yaranıb
21:01 / 03-08-2025
Almaniya təmiz raket yanacağına çevrilə bilən heksonitrogen yaratdı
20:54 / 03-08-2025
Mask Britaniyanın təhlükəsiz internet qanununu dəlilik adlandırıb
20:52 / 03-08-2025
AP: Çin Maskın Starlink peyklərini vurmağın yollarını öyrənir
11:13 / 03-08-2025
Sohu: Putin Çinin köməyi ilə ABŞ-a ağrılı zərbə vurdu
11:10 / 03-08-2025
FT: Avropa atom elektrik stansiyaları anormal istilərə görə gücü azaltmağa məcbur olub
10:42 / 03-08-2025
SUP Festivalında 10.000-dən çox insan iştirak edib
10:38 / 03-08-2025
6,8 bal gücündə zəlzələdən sonra sunami təhlükəsi elan edilib
10:33 / 03-08-2025
Heyvanlara təcavüz edən şəxs pişiyi 5-ci mərtəbədən atıb
10:32 / 03-08-2025
Heyvanlara təcavüz edən şəxs pişiyi 5-ci mərtəbədən atıb
08:55 / 03-08-2025
"The Hill": Trampın Ağ Evdə bal zalı tikmək planı ABŞ-da tənqid edilib
08:51 / 03-08-2025
Məhkəmə teleaparıcı Tatyana Lazarevanın qiyabi həbsinə dair qərarı ləğv edib
08:48 / 03-08-2025
ERR: Estoniya-Rusiya sərhədində qapılar və şlaqbaumlar quraşdırılır
08:46 / 03-08-2025
"Daily Mail": Epştein ortağı ölüm təhdidləri səbəbindən başqa həbsxanaya köçürüldü
08:39 / 03-08-2025
"Krokus"da törədilən terror aktı qurbanlarının demək olar ki, yarısı yanğın nəticəsində həlak olub
08:31 / 03-08-2025
3 bal gücündə zəlzələ baş verib
15:18 / 02-08-2025
Moskva Zooparkının baş direktoru Akulova: "Putinə hədiyyə edilən şimal maralının balası böyüdü"
15:11 / 02-08-2025
430-dan çox sərnişin Vyetnama uçuşunu gözləyir
14:43 / 02-08-2025
Bir nəfərin öldüyü yanğından sonra mühəndisə hökm oxunub
14:40 / 02-08-2025
Kosaçev: "ABŞ rüsumlar və sanksiyalarla dünyanı sınayır"
14:32 / 02-08-2025
SHOT: Estoniya sərhədçiləri turistləri Rusiyaya buraxmırlar
14:27 / 02-08-2025
Britaniya Xarici İşlər Nazirliyi: Ukrayna münaqişəsinin bir il ərzində bitməsi ehtimalı yoxdur
13:27 / 02-08-2025
Vüqar Rəhimzadə: "Azərbaycan təbii qazının Türkiyə vasitəsilə Suriyaya ixracı Yaxın Şərq dövlətləri ilə əməkdaşlıqda yeni səhifə açır"
13:17 / 02-08-2025
Azərbaycan dilinə verilən davamlı dövlət qayğısı- Zenfira Nurullayeva
07:54 / 02-08-2025
"Bloomberg": FTB Trampın adlarını Epstein işi sənədlərindən silib
07:51 / 02-08-2025
Əfqanıstan və Pakistan güzəştli tarif sazişi imzalayıb
07:48 / 02-08-2025
"Krokus"da terror aktını törədənlərdən biri oğlunun ölümündən sonra terrorçu olub
07:42 / 02-08-2025
Qaqauziyanın keçmiş rəhbəri Vlah Qutsula qarşı cinayət işlərini qəddar repressiya adlandırıb
07:27 / 02-08-2025
Braziliya prezidenti Lula da Silva ABŞ-ın tariflərinə cavab hazırladığını açıqlayıb
07:23 / 02-08-2025
Meşə yanğınlarının sahəsi bir gündə təxminən 3 dəfə artıb
07:17 / 02-08-2025
Pivə zavodunun rəhbəri sağ tapılıb
“İctimai nəqliyyatda subsidiyalaşmaya ehtiyac var” - “Xaliq Faiqoğlu”nun rəhbəri
Tarix: 31-07-2025 11:27 | Bölmə: Sosial
Uzun illərdir Bakı şəhərində müntəzəm sərnişindaşıma fəaliyyəti göstərən və bu sahədə ən böyük özəl daşıyıcı şirkət olan “Xaliq Faiqoğlu” MMC-nin idarə heyətinin sədri Faiq Seyidov mətbuata müsahibə verib.
Sabaha-inamla.az “Qafqazinfo”ya istinadən həmin müsahibəni təqdim edir.
- Faiq müəllim, fəaliyyət göstərdiyiniz sahədə şirkətinizin mövqeyi barədə məlumat verərdiniz...
- “Xaliq Faiqoğlu” şirkəti hazırda Bakıda və paytaxt ətrafında xidmət göstərən ən böyük özəl sərnişindaşıma şirkəti olaraq bu sahədə 20 ildən çox uğurlu yol keçib. 2015-ci ildə Dövlətimiz tərəfindən qurularaq maliyyələşdirilən və hazırda ölkəmizin ən böyük sərnişindaşıma operatoru ilə yanaşı bu fəaliyyəti müasir tələblər səviyyəsində həyata keçirən 2 şirkətdən biriyik. Hazırda şirkətimiz gündəlik təxminən 300 minə yaxın sərnişinə xidmət göstərir. “Xaliq Faiqoğlu” fəaliyyətini qanunvericiliyin tələblərinə və müasir keyfiyyət standartlarına uyğun həyata keçirilməsi üçün müvafiq infrastruktura malikdir. Son illərdə Azərbaycan Yerüstü Nəqliyyat Agentliyinin həyata keçirdiyi tədbirlər ictimai nəqliyyatın inkişafında böyük rol oynayıb. İki il əvvəl ləğv edilən Bakı Nəqliyyat Agentliyindən fərqli olaraq AYNA öz üzərində daim çalışan özəl daşıyıcı şirkətlərin inkişafına dəstək verməkdədir.
- Sizin əvvəlki müsahibənizdə, daha sonra yaydığınız bir sıra məlumatlarda sərnişindaşıma sahəsinin əslində zərərlə işlədiyini və bu sahənin maliyyələşdirilməsində yeni prinsiplərin tətbiqinin zəruriliyinə toxunmusunuz. Hazırda vəziyyət necədir?
- Bu sahə əksər ölkələrdə sosial paketin tərkib hissəsi olaraq subsidiyalaşdırılır, bir sıra ölkələrin böyük şəhərlərində isə tariflər bazar prinsipləri ilə formalaşır. Ölkəmizdə sosial dövlət prinsiplərini əsas götürülərək sərnişindaşıma tarifləri dövlət tərəfindən tənzimlənir və təbii ki, müəyyən edilmiş tariflər bizim üçün nəinki mənfəət təmin etmir, investisiya xərclərini ödəməyə də imkan vermir, heç əməliyyat xərclərini belə tam şəkildə ödəmək mümkün deyil. Bu yanaşma, təbii olaraq, sahənin subsidiyalaşmasının vacibliyini bildirir. Məsələn, Bakı Metropoliteninə münasibətdə maliyyə kəsirinin maliyyələşdirilməsi formasında dotasiyalar tətbiq edilməkdədir. Avtobusla sərnişindaşıma sahəsində dövlət operatorunun investisiya xərclərinə, qaraj infrastrukturu və əməliyyat xərclərinə də dövlət tərəfindən mütamadi olaraq maliyyə dəstəyi verilir. Bu fəaliyyəti eyni standartlar səviyyəsində həyata keçirən “Xaliq Faiqoğlu” isə fəaliyyəti dövründə həm investisiya, həm də əməliyyat xərclərinin ödənilməsini cəlb edilmiş kreditlər hesabına həyata keçirmək məcburiyyəti qarşısında qalmışdır. Onu da vurğulayım ki, “PAŞA Bank” şirkətimizə son 4 il ərzində 50 milyon manat kredit limitləri açmışdır və bunun hesabına hazırda normal fəaliyyətimizi təmin etmişik, avtobus parkımızı böyük ölçüdə yeniləmiş, müasir çağırışların tələbinə uyğunlaşmışıq. “PAŞA Bank”a indiyədək göstərdikləri anlayışa və daim verdikləri dəstəyə görə xüsusi təşəkkür düşür. Həmçinin rəhbərlik etdiyim “SAFA Holding”ə daxil olan digər şirkətlərin maliyyə imkanlarından böyük ölçüdə “Xaliq Faiqoğlu”nun ayaqda saxlanılmasına yönəltmişik ki, bu da bu gün sektorda mövqeyimizi qorumaq baxımından çox böyük rol oynayıb.
- Kreditlər hesabına böyük bir şirkəti nə vaxta kimi ayaqda saxlamaq mümkündür?
- Uzun illər qeyd olunan şəraitdəki faəliyyət “Xaliq Faiqoğlu” şirkətinin maliyyə durumuna ciddi təsir etmişdir. Sizə son beş il ərzində “Xaliq Faiqoğlu” MMC-nin fəaliyyətinin maliyyə nəticələri, yəni zərər barəsində məlumat verə bilərəm. Bu rəqəmlər müstəqil audit nəticəsində müəyyən edilmişdir. Belə ki, 2021-ci ildə xalis zərərimiz 5,259,699 manat, 2022-ci ildə 3,102,704 manat, 2023-cü ildə 3,571,842 manat, 2024-cü ildə 3,894,350 manat olmuşdur. 2025-ci ildə də 2024-cü ilin göstəricisindən bir qədər yüksək rəqəmin ortaya çıxacağını proqnozlaşdırırıq. Onu da xüsusi vurğulayım ki, ictimai nəqliyyatla bağlı, xüsusilə avtobus parkının yenilənməsinə münasibətdə sanki bir qeyri-müəyyənlik və ayrı-seçkilik mövcuddur. Belə ki, 2020-ci ildən başlayaraq ətraf mühiti daha az çirkləndirən CNG mühərrikli avtobusların ölkəyə idxalının təşviqinə başlanıldı və həmin nəqliyyat vasitələri gömrük rüsumundan azad edildi. Lakin 01.01.2025-ci il tarixindən güzəşt müddəti başa çatdı. Məntiqlə hazırda elektrik mühərrikli avtobuslar rüsumdan azad edilməli, şəhərimizin avtobus parkının yenilənməsi sürətlənməli idi. Lakin hazırda biz əks münasibəti görürük və elektrikli avtobuslara ƏDV-nin də tətbiq edilməsi maliyyə yükümüzü artırmaqla vəziyyətimizi daha da ağırlaşdırır. Onuda qeyd edim ki dövlət rəsmiləri tərəfindən Baki şəhərində icrtimai neqliyyatda istismar edilən avtobusların 2030-cu ilədək elektirik avtobusları ilə yenilənməsinə dair dəfələrlə açıqlamalar verilib. Belə olan halda avtobusların idxal zamanı vergiyə cəlb edilməsi anlaşılan deyil.
- Bu qədər zərərlilik şərtləri daxilində fəaliyyətinizi necə davam etdirə bilirsiniz?
- Qeyd olunan şəraitdə hazırda şirkətin fəaliyyəti son illəri ərzində tərəfdaşlarına kifayət qədər yüksək məbləğdə kreditor borcları yaradıb ki, bu da həmin şirkətlərlə əməkdaşlığın davam etdirilməsini qeyri mümkün etməkdədir. Şirkət fəaliyyətinin zəruri subsidiyalaşmaması ilə bağlı qeyd olunan məhdudiyyətlərlə yanaşı, qeyri-sağlam rəqabət şəraiti ilə üz üzədir. Belə ki, 10 ildən artıq vaxtdır ki, davam edən avtobus xətlərinin elektron ödəniş sisteminə keçməsi davam edir. Şirkətimiz bu prosesi ilk başa çatdıran özəl daşıyıcı şirkət olmuşdur. Lakin geridə qalan illərdə başqa xətlərin fərqli prinsiplərlə fəaliyyət göstərməsi kartla işləyən daşıyıcı kimi bizə həddindən artıq böyük zərər vurmuş, sərnişin kütləmizi kəskin azaltmışdır. Bir çox hallarda qanunsuz sərnişindaşıma fəaliyyət göstərən avtobus və mikroavtobuslar fəaliyyətimizə ciddi maneələr yaradır. Hazırda həmin nəqliyyat vasitələrinin ümumi istifadədə olan nəqliyyat vasitələri üçün çəkilən xüsusi zolaqlardan, misal olaraq Bakı-Sumqayıt yolundakı zolaqdan maneəsiz istifadə edirlər. Bu hallar qanunsuz sərnişindaşımanı stimullaşdırmaqla fəaliyyətimizə ciddi maneə törədir. Qanunsuz daşımalar həyata keçirən nəqliyyat vasitələri ilə bağlı sərt tədbirlərin həyata keçirilməsinə ciddi ehtiyac var.
- Sizdən fərqli olaraq digər özəl daşıyıcı şirkətlər zərərliliklə bağlı məlumat yaymırlar, hər hansı etiraz etmələrini də görmürük…
- Bildirmək istəyirəm ki fəaliyyət göstərdiyimiz sahədə qeyri sağlam mühit özünü müxtəlif formalarda göstərir. Belə ki, fəaliyyətini bütün mövcud tələblər şəraitində (qaraj infrastrukturu, avtobus parkı, sürücü standartları, nağdsız ödəniş sistemi və s.) göstərən “Xaliq Faiqoğlu” şirkəti öz fəaliyyətini bu sahədə heç bir tələblərə riayət etməyən digər özəl şirkətlərlə eyni statusda davam etdirir. Məsələn, müasir çağırışlara adekvat çevik reaksiya göstərərək elektrik mühərrikli avtobuslar alıb istismarında olan marşrut xəttlərinə buraxaraq şəhərin “yaşıl” imicinə önəmli tövhə verən şirkət bu avtobusların elektrik təchizatını “BakuBus”dan 2 dəfədən artıq tariflə həyata keçirməkdədir. Yəni biz bütün müasir çağırışlara vaxtında qoşularaq bu yeniliklərlə ayaqlaşmağa çalışırıq. Bunu edərkən isə heç bir güzəşt almamaqla yanaşı, daha yüksək vergilər və tariflərlə qarşılaşırıq. Bütün bu ciddi məhdudiyyətlərə baxmayaraq “Xaliq Faiqoğlu” şirkəti fəaliyyəti dövründə nümunəvi özəl şirkət statusunu qazanmış, bu sahədə müasir dövlət çağırışlarına həmişə adekvat reaksiya nümayiş etdirmiş, sosial məsuliyyətini dövlət tədbirlərində nəqliyyat operatoru kimi iştirakını layiqincə icra etmişdir. Şirkətimiz iri vergi ödəyicisidir və tərəfimizdən son 4 il ərzində 18 milyon manata yaxın vergi dövlət büdcəsinə ödənilmişdir.
- Elektrik avtobuslarından söz düşmüşkən, avtobus parkınızı yeniləyərkən hansı növ nəqliyyat vasitələrinə üstünlük verəcəksiniz?
- Yuxarıda qeyd etdiyim kimi “PAŞA Bank” avtobus parkımızın yenilənməsi ilə bağlı həyata keçirdiyimiz layihələrə hər zaman dəstək verib və hazırda da bu dəstəyi davam etdirir. Ümumiyyətlə son illərdə idxal etdiyimiz bütün avtobuslar ən müasir tələblərə cavab verən CNG və elektrik növlü nəqliyyat vasitələridir. Bildirmək isteyirem ki, 2025 ci il erzində olan layihəmiz 114 ədəd ekologi temiz avtobusların alışına dair istehsalçı şirkətlə muqavilələr imzalnmış və artıq hemin avtobuslarin bir hissəsi tam istehsal olub, yaxın zamanda olkəmizə gətirməsi istiqamətində işlər görülür. Həmin nəqliyyat vasitələrindən 64 ədədi CNG, 50 ədədi isə elektrik növlüdür. Bir neçə ay əvvəl qeyd etdiyim 50 elektrik mühərrikli avtobusların artıq 5 ədədini test rejimində Bakı şəhərinə gətirərək sərnişinlərimizin ixtiyarına verdik və bunu edən ilk və yeganə özəl daşıyıcı şirkətik. Lakin 1 yanvar 2025-ci il tarixindən elektrik avtobuslarına ƏDV tətbiq edilməsi işimizi çox çətinləşdirib və çıxılmaz vəziyyətə salıb. İstehsalçı ilə müqaviləni imzaladığımız dövrdə həmin avtobuslar vergidən azad idi. İndi isə külli miqdarda əlavə ödənişlə üzüzəyik və bununla bağlı olaraq da aidiyyəti dövlət qurumlarına müraciətlər ünvanlamışıq.
- Bundan sonrakı mərhələdə hansı addımlar atmağı düşünürsünüz?
- Şirkətin hazırkı maliyyə durumu eyni səviyyədə fəliyyətinin davam etdirilməsini mümkünsüz edir. Bu vəziyyətdə düşünürəm iki vacib addım şirkətin maliyyə durumunun qismən də olsa sağlamlaşdıra bilər. Qeyd edim ki 2 ildən artıq müddətdir ki, müntəzəm marşrut xətləri üzrə brutto müqavilələrin bağlanması ideyası ətrafında müzakirələr aparılır və buna hazırlıq gedirdi. Həmin müqavilələrin əsas prinsipi ondan ibarət idi ki, marşrut xətləri üzrə avtobusların qət etdiyi məsafəyə yəni hər kilometrə görə operatorlara hesablanmış zəruri məbləğdə ödənişlər ediləcəkdi. Həmçinin xidmət göstərən avtobusun keyfiyyət ölçüləri, buraxılış ili, emissiyası və növündən aslı olmayaraq digər AVRO-5, AVRO-6 standartları da nəzərə alınacaqdı ki, bu da bizim və bütün sərnişinlərin mənafeyinə uyğun olmaqla sektorun sağlamlaşdırılması baxımından çox effektli adım olardı. Halhazırda həmin ideya ilə bağlı hər hansı addım atılmadığını görürük, lakin müzakirələr davam edir. Düşünürəm ki, hazırki vəziyyətdə şirkətin sərnişindaşıma fəaliyyəti nəticəsində və bizdən asılı olmayan yuxarıda qeyd edilən səbəblər nəticəsində yaranmış kreditor borclarının müəyyən qisminin, heç olmasa yarısının dövlət tərəfindən subsidiyalaşdırılması bizim üçün məqbul çıxış yollarından biri olardı. Bu sahədə dayanıqlı maliyyə modeli qurulanadək şirkət fəaliyyətinin davam etdirilməsi üçün subsidiyanın ayrılması çevik (aylıq nəticələrə uyğun) subsidiyalaşma mexanizminin tətbiqi) müstəqil auditin keçirilməsi əsasında maliyyə kəsirinin subsidiyalaşdırılması və ya daşınan sərnişin sayına müvafiq xərclərin bir qisminin subsidiyalaşdırılması əsasında reallaşdırıla bilər. Müxtəlif maliyyə institutları ilə birgə apardığımız araşdırmaya görə hər bir daşınan sərnişinə görə zəruri subsidiya məbləği olmalıdır. Fikrimi ümumiləşdirərək deyə bilərəm ki, şirkətin maliyyə vəziyyətinin sağlamlaşdırılması üçün yuxarıda irəli sürdüyüm təkliflər: məsafəyə və ya sərnişin sayına uyğun ödəniş mexanizminin tətbiqi mümkündür və bir çox ölkələrdə, eləcə də qardaş ölkə Türkiyədə bu metodlar uğurla tətbiq edilməkdədir. Zəruri dövlət dəstəyinin göstəriləcəyi halda şirkətimiz bundan sonra da bu zəngin təcrübəsi əsasında fəaliyyətini eyni səviyyədə və daha keyfiyyətlə davam etdirəcəkdir.
Baxış sayı: 127
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 31-07-2025 11:27 | Bölmə: Sosial
Uzun illərdir Bakı şəhərində müntəzəm sərnişindaşıma fəaliyyəti göstərən və bu sahədə ən böyük özəl daşıyıcı şirkət olan “Xaliq Faiqoğlu” MMC-nin idarə heyətinin sədri Faiq Seyidov mətbuata müsahibə verib.
Sabaha-inamla.az “Qafqazinfo”ya istinadən həmin müsahibəni təqdim edir.
- Faiq müəllim, fəaliyyət göstərdiyiniz sahədə şirkətinizin mövqeyi barədə məlumat verərdiniz...
- “Xaliq Faiqoğlu” şirkəti hazırda Bakıda və paytaxt ətrafında xidmət göstərən ən böyük özəl sərnişindaşıma şirkəti olaraq bu sahədə 20 ildən çox uğurlu yol keçib. 2015-ci ildə Dövlətimiz tərəfindən qurularaq maliyyələşdirilən və hazırda ölkəmizin ən böyük sərnişindaşıma operatoru ilə yanaşı bu fəaliyyəti müasir tələblər səviyyəsində həyata keçirən 2 şirkətdən biriyik. Hazırda şirkətimiz gündəlik təxminən 300 minə yaxın sərnişinə xidmət göstərir. “Xaliq Faiqoğlu” fəaliyyətini qanunvericiliyin tələblərinə və müasir keyfiyyət standartlarına uyğun həyata keçirilməsi üçün müvafiq infrastruktura malikdir. Son illərdə Azərbaycan Yerüstü Nəqliyyat Agentliyinin həyata keçirdiyi tədbirlər ictimai nəqliyyatın inkişafında böyük rol oynayıb. İki il əvvəl ləğv edilən Bakı Nəqliyyat Agentliyindən fərqli olaraq AYNA öz üzərində daim çalışan özəl daşıyıcı şirkətlərin inkişafına dəstək verməkdədir.
- Sizin əvvəlki müsahibənizdə, daha sonra yaydığınız bir sıra məlumatlarda sərnişindaşıma sahəsinin əslində zərərlə işlədiyini və bu sahənin maliyyələşdirilməsində yeni prinsiplərin tətbiqinin zəruriliyinə toxunmusunuz. Hazırda vəziyyət necədir?
- Bu sahə əksər ölkələrdə sosial paketin tərkib hissəsi olaraq subsidiyalaşdırılır, bir sıra ölkələrin böyük şəhərlərində isə tariflər bazar prinsipləri ilə formalaşır. Ölkəmizdə sosial dövlət prinsiplərini əsas götürülərək sərnişindaşıma tarifləri dövlət tərəfindən tənzimlənir və təbii ki, müəyyən edilmiş tariflər bizim üçün nəinki mənfəət təmin etmir, investisiya xərclərini ödəməyə də imkan vermir, heç əməliyyat xərclərini belə tam şəkildə ödəmək mümkün deyil. Bu yanaşma, təbii olaraq, sahənin subsidiyalaşmasının vacibliyini bildirir. Məsələn, Bakı Metropoliteninə münasibətdə maliyyə kəsirinin maliyyələşdirilməsi formasında dotasiyalar tətbiq edilməkdədir. Avtobusla sərnişindaşıma sahəsində dövlət operatorunun investisiya xərclərinə, qaraj infrastrukturu və əməliyyat xərclərinə də dövlət tərəfindən mütamadi olaraq maliyyə dəstəyi verilir. Bu fəaliyyəti eyni standartlar səviyyəsində həyata keçirən “Xaliq Faiqoğlu” isə fəaliyyəti dövründə həm investisiya, həm də əməliyyat xərclərinin ödənilməsini cəlb edilmiş kreditlər hesabına həyata keçirmək məcburiyyəti qarşısında qalmışdır. Onu da vurğulayım ki, “PAŞA Bank” şirkətimizə son 4 il ərzində 50 milyon manat kredit limitləri açmışdır və bunun hesabına hazırda normal fəaliyyətimizi təmin etmişik, avtobus parkımızı böyük ölçüdə yeniləmiş, müasir çağırışların tələbinə uyğunlaşmışıq. “PAŞA Bank”a indiyədək göstərdikləri anlayışa və daim verdikləri dəstəyə görə xüsusi təşəkkür düşür. Həmçinin rəhbərlik etdiyim “SAFA Holding”ə daxil olan digər şirkətlərin maliyyə imkanlarından böyük ölçüdə “Xaliq Faiqoğlu”nun ayaqda saxlanılmasına yönəltmişik ki, bu da bu gün sektorda mövqeyimizi qorumaq baxımından çox böyük rol oynayıb.
- Kreditlər hesabına böyük bir şirkəti nə vaxta kimi ayaqda saxlamaq mümkündür?
- Uzun illər qeyd olunan şəraitdəki faəliyyət “Xaliq Faiqoğlu” şirkətinin maliyyə durumuna ciddi təsir etmişdir. Sizə son beş il ərzində “Xaliq Faiqoğlu” MMC-nin fəaliyyətinin maliyyə nəticələri, yəni zərər barəsində məlumat verə bilərəm. Bu rəqəmlər müstəqil audit nəticəsində müəyyən edilmişdir. Belə ki, 2021-ci ildə xalis zərərimiz 5,259,699 manat, 2022-ci ildə 3,102,704 manat, 2023-cü ildə 3,571,842 manat, 2024-cü ildə 3,894,350 manat olmuşdur. 2025-ci ildə də 2024-cü ilin göstəricisindən bir qədər yüksək rəqəmin ortaya çıxacağını proqnozlaşdırırıq. Onu da xüsusi vurğulayım ki, ictimai nəqliyyatla bağlı, xüsusilə avtobus parkının yenilənməsinə münasibətdə sanki bir qeyri-müəyyənlik və ayrı-seçkilik mövcuddur. Belə ki, 2020-ci ildən başlayaraq ətraf mühiti daha az çirkləndirən CNG mühərrikli avtobusların ölkəyə idxalının təşviqinə başlanıldı və həmin nəqliyyat vasitələri gömrük rüsumundan azad edildi. Lakin 01.01.2025-ci il tarixindən güzəşt müddəti başa çatdı. Məntiqlə hazırda elektrik mühərrikli avtobuslar rüsumdan azad edilməli, şəhərimizin avtobus parkının yenilənməsi sürətlənməli idi. Lakin hazırda biz əks münasibəti görürük və elektrikli avtobuslara ƏDV-nin də tətbiq edilməsi maliyyə yükümüzü artırmaqla vəziyyətimizi daha da ağırlaşdırır. Onuda qeyd edim ki dövlət rəsmiləri tərəfindən Baki şəhərində icrtimai neqliyyatda istismar edilən avtobusların 2030-cu ilədək elektirik avtobusları ilə yenilənməsinə dair dəfələrlə açıqlamalar verilib. Belə olan halda avtobusların idxal zamanı vergiyə cəlb edilməsi anlaşılan deyil.
- Bu qədər zərərlilik şərtləri daxilində fəaliyyətinizi necə davam etdirə bilirsiniz?
- Qeyd olunan şəraitdə hazırda şirkətin fəaliyyəti son illəri ərzində tərəfdaşlarına kifayət qədər yüksək məbləğdə kreditor borcları yaradıb ki, bu da həmin şirkətlərlə əməkdaşlığın davam etdirilməsini qeyri mümkün etməkdədir. Şirkət fəaliyyətinin zəruri subsidiyalaşmaması ilə bağlı qeyd olunan məhdudiyyətlərlə yanaşı, qeyri-sağlam rəqabət şəraiti ilə üz üzədir. Belə ki, 10 ildən artıq vaxtdır ki, davam edən avtobus xətlərinin elektron ödəniş sisteminə keçməsi davam edir. Şirkətimiz bu prosesi ilk başa çatdıran özəl daşıyıcı şirkət olmuşdur. Lakin geridə qalan illərdə başqa xətlərin fərqli prinsiplərlə fəaliyyət göstərməsi kartla işləyən daşıyıcı kimi bizə həddindən artıq böyük zərər vurmuş, sərnişin kütləmizi kəskin azaltmışdır. Bir çox hallarda qanunsuz sərnişindaşıma fəaliyyət göstərən avtobus və mikroavtobuslar fəaliyyətimizə ciddi maneələr yaradır. Hazırda həmin nəqliyyat vasitələrinin ümumi istifadədə olan nəqliyyat vasitələri üçün çəkilən xüsusi zolaqlardan, misal olaraq Bakı-Sumqayıt yolundakı zolaqdan maneəsiz istifadə edirlər. Bu hallar qanunsuz sərnişindaşımanı stimullaşdırmaqla fəaliyyətimizə ciddi maneə törədir. Qanunsuz daşımalar həyata keçirən nəqliyyat vasitələri ilə bağlı sərt tədbirlərin həyata keçirilməsinə ciddi ehtiyac var.
- Sizdən fərqli olaraq digər özəl daşıyıcı şirkətlər zərərliliklə bağlı məlumat yaymırlar, hər hansı etiraz etmələrini də görmürük…
- Bildirmək istəyirəm ki fəaliyyət göstərdiyimiz sahədə qeyri sağlam mühit özünü müxtəlif formalarda göstərir. Belə ki, fəaliyyətini bütün mövcud tələblər şəraitində (qaraj infrastrukturu, avtobus parkı, sürücü standartları, nağdsız ödəniş sistemi və s.) göstərən “Xaliq Faiqoğlu” şirkəti öz fəaliyyətini bu sahədə heç bir tələblərə riayət etməyən digər özəl şirkətlərlə eyni statusda davam etdirir. Məsələn, müasir çağırışlara adekvat çevik reaksiya göstərərək elektrik mühərrikli avtobuslar alıb istismarında olan marşrut xəttlərinə buraxaraq şəhərin “yaşıl” imicinə önəmli tövhə verən şirkət bu avtobusların elektrik təchizatını “BakuBus”dan 2 dəfədən artıq tariflə həyata keçirməkdədir. Yəni biz bütün müasir çağırışlara vaxtında qoşularaq bu yeniliklərlə ayaqlaşmağa çalışırıq. Bunu edərkən isə heç bir güzəşt almamaqla yanaşı, daha yüksək vergilər və tariflərlə qarşılaşırıq. Bütün bu ciddi məhdudiyyətlərə baxmayaraq “Xaliq Faiqoğlu” şirkəti fəaliyyəti dövründə nümunəvi özəl şirkət statusunu qazanmış, bu sahədə müasir dövlət çağırışlarına həmişə adekvat reaksiya nümayiş etdirmiş, sosial məsuliyyətini dövlət tədbirlərində nəqliyyat operatoru kimi iştirakını layiqincə icra etmişdir. Şirkətimiz iri vergi ödəyicisidir və tərəfimizdən son 4 il ərzində 18 milyon manata yaxın vergi dövlət büdcəsinə ödənilmişdir.
- Elektrik avtobuslarından söz düşmüşkən, avtobus parkınızı yeniləyərkən hansı növ nəqliyyat vasitələrinə üstünlük verəcəksiniz?
- Yuxarıda qeyd etdiyim kimi “PAŞA Bank” avtobus parkımızın yenilənməsi ilə bağlı həyata keçirdiyimiz layihələrə hər zaman dəstək verib və hazırda da bu dəstəyi davam etdirir. Ümumiyyətlə son illərdə idxal etdiyimiz bütün avtobuslar ən müasir tələblərə cavab verən CNG və elektrik növlü nəqliyyat vasitələridir. Bildirmək isteyirem ki, 2025 ci il erzində olan layihəmiz 114 ədəd ekologi temiz avtobusların alışına dair istehsalçı şirkətlə muqavilələr imzalnmış və artıq hemin avtobuslarin bir hissəsi tam istehsal olub, yaxın zamanda olkəmizə gətirməsi istiqamətində işlər görülür. Həmin nəqliyyat vasitələrindən 64 ədədi CNG, 50 ədədi isə elektrik növlüdür. Bir neçə ay əvvəl qeyd etdiyim 50 elektrik mühərrikli avtobusların artıq 5 ədədini test rejimində Bakı şəhərinə gətirərək sərnişinlərimizin ixtiyarına verdik və bunu edən ilk və yeganə özəl daşıyıcı şirkətik. Lakin 1 yanvar 2025-ci il tarixindən elektrik avtobuslarına ƏDV tətbiq edilməsi işimizi çox çətinləşdirib və çıxılmaz vəziyyətə salıb. İstehsalçı ilə müqaviləni imzaladığımız dövrdə həmin avtobuslar vergidən azad idi. İndi isə külli miqdarda əlavə ödənişlə üzüzəyik və bununla bağlı olaraq da aidiyyəti dövlət qurumlarına müraciətlər ünvanlamışıq.
- Bundan sonrakı mərhələdə hansı addımlar atmağı düşünürsünüz?
- Şirkətin hazırkı maliyyə durumu eyni səviyyədə fəliyyətinin davam etdirilməsini mümkünsüz edir. Bu vəziyyətdə düşünürəm iki vacib addım şirkətin maliyyə durumunun qismən də olsa sağlamlaşdıra bilər. Qeyd edim ki 2 ildən artıq müddətdir ki, müntəzəm marşrut xətləri üzrə brutto müqavilələrin bağlanması ideyası ətrafında müzakirələr aparılır və buna hazırlıq gedirdi. Həmin müqavilələrin əsas prinsipi ondan ibarət idi ki, marşrut xətləri üzrə avtobusların qət etdiyi məsafəyə yəni hər kilometrə görə operatorlara hesablanmış zəruri məbləğdə ödənişlər ediləcəkdi. Həmçinin xidmət göstərən avtobusun keyfiyyət ölçüləri, buraxılış ili, emissiyası və növündən aslı olmayaraq digər AVRO-5, AVRO-6 standartları da nəzərə alınacaqdı ki, bu da bizim və bütün sərnişinlərin mənafeyinə uyğun olmaqla sektorun sağlamlaşdırılması baxımından çox effektli adım olardı. Halhazırda həmin ideya ilə bağlı hər hansı addım atılmadığını görürük, lakin müzakirələr davam edir. Düşünürəm ki, hazırki vəziyyətdə şirkətin sərnişindaşıma fəaliyyəti nəticəsində və bizdən asılı olmayan yuxarıda qeyd edilən səbəblər nəticəsində yaranmış kreditor borclarının müəyyən qisminin, heç olmasa yarısının dövlət tərəfindən subsidiyalaşdırılması bizim üçün məqbul çıxış yollarından biri olardı. Bu sahədə dayanıqlı maliyyə modeli qurulanadək şirkət fəaliyyətinin davam etdirilməsi üçün subsidiyanın ayrılması çevik (aylıq nəticələrə uyğun) subsidiyalaşma mexanizminin tətbiqi) müstəqil auditin keçirilməsi əsasında maliyyə kəsirinin subsidiyalaşdırılması və ya daşınan sərnişin sayına müvafiq xərclərin bir qisminin subsidiyalaşdırılması əsasında reallaşdırıla bilər. Müxtəlif maliyyə institutları ilə birgə apardığımız araşdırmaya görə hər bir daşınan sərnişinə görə zəruri subsidiya məbləği olmalıdır. Fikrimi ümumiləşdirərək deyə bilərəm ki, şirkətin maliyyə vəziyyətinin sağlamlaşdırılması üçün yuxarıda irəli sürdüyüm təkliflər: məsafəyə və ya sərnişin sayına uyğun ödəniş mexanizminin tətbiqi mümkündür və bir çox ölkələrdə, eləcə də qardaş ölkə Türkiyədə bu metodlar uğurla tətbiq edilməkdədir. Zəruri dövlət dəstəyinin göstəriləcəyi halda şirkətimiz bundan sonra da bu zəngin təcrübəsi əsasında fəaliyyətini eyni səviyyədə və daha keyfiyyətlə davam etdirəcəkdir.
Baxış sayı: 127
Bölməyə aid digər xəbərlər
2-08-2025, 07:23
Meşə yanğınlarının sahəsi bir gündə təxminən 3 dəfə artıb
2-08-2025, 07:17
Pivə zavodunun rəhbəri sağ tapılıb
1-08-2025, 12:06
Bir milyon qutudan çox markasız siqaret ələ keçirilib
31-07-2025, 22:52
Nazirlər Kabinetinin kvotası ilə işləyən miqrantlar rus dili imtahanından azaddırlar
31-07-2025, 11:32
"Maş":Yeni doğulan oğlunun göbək bağını dişləyərək az qala öldürəcəkdi
31-07-2025, 10:31
Kolleclərə ixtisas seçimi başladı
30-07-2025, 19:17
Bir ayda 3 uşaq zəhərlənib
29-07-2025, 23:29
Daha bir direktorun səs yazısı yayıldı - Video
28-07-2025, 15:20
Girişi uçan evi bərpa etməyəcəklər
27-07-2025, 17:04
Turist avtobusu aşıb, 7 nəfər yaralanıb
27-07-2025, 11:21
Telegram istifadəçi yaşını doğrulama funksiyasını əlavə edib
26-07-2025, 18:15
86,5 min istehlakçı işıqsız qalıb
26-07-2025, 12:16
"Mirror": ABŞ-da məktəbli göldə çimdikdən sonra beyin yeyən amöbdən ölüb
23-07-2025, 11:30
Yanan mənzildə miqrantlar üçün 17 yataq yeri tapılıb
20-07-2025, 12:20
Federasiya Şurası abituriyentlərdən pul qoparan saxta universitet saytları barədə xəbərdarlıq edib
19-07-2025, 10:21
Şəhid ailələri ilə görüşdən-VİDEO+FOTOLAR
18-07-2025, 09:31
Daşqınlardan sonra 90 yaşayış binası su altında qalıb
18-07-2025, 09:26
15-ci övladının doğulduğu ailəyə mükafat təqdim olunacaq
16-07-2025, 14:52
Xantı-Mansiysk Muxtar Dairəsində məmur neyron şəbəkələrdən istifadə edərək xarici dillərdə videomüraciət yazıb
16-07-2025, 10:37
Rusiya Yaponiya ilə fərqi artıraraq dünya iqtisadiyyatları arasında dördüncü yeri qoruyub saxlayır
13-07-2025, 23:13
İqor ata: "Uşaq üçün cinayət məsuliyyəti cəmiyyətin atomlaşmasıdır"
13-07-2025, 22:58
Valaamda kabin oğlanlarının şücaəti əbədiləşdirildi
12-07-2025, 20:26
“Mədəni İrs Beynəlxalq Ustad Məktəbinin yaradılması və kursların keçirilməsi” layihəsi çərçivəsində görüş keçirilib
11-07-2025, 19:04
Kommunal xidmətin rəhbəri kütləvi zəhərlənmədən sonra həbs edilib
11-07-2025, 10:04
QHT sədrinin layihə çərçivəsində şəhid ailələri ilə görüşü davam edir
10-07-2025, 22:37
Məşhur cərrah professor vəfat edib
10-07-2025, 21:48
Dağıstan Avropanın ən böyük qum təpəsinə yol çəkəcək
10-07-2025, 13:25
Tərtərdə gənclər üçün məşğulluq və karyera mövzusunda maarifləndirici seminar keçirildi
9-07-2025, 20:34
“İki sahil” 34 yaşını qeyd edir
9-07-2025, 17:26
Vologda məhkəməsi Stalinin abidəsinin yaradılması ilə bağlı müqaviləni etibarsız hesab edir
7-07-2025, 14:47
Sərnişinləri ödənişli siqaret otağına qarşı qaldırıblar
7-07-2025, 04:52
Malik Atakişiyev: "Yaxın günlərdə sakinlər öz evlərinə köçə bilərlər"-VİDEO+FOTOLAR
6-07-2025, 08:56
ABŞ son bir il yarımdan sonra ilk dəfə Rusiyadan sirkonium alıb
5-07-2025, 23:22
"Reuters": Aİ Ukraynadan taxıl və şəkər idxalını 70-80% azaldacaq
3-07-2025, 23:37
Azərbaycan və Özbəkistan prezidentləri Xankəndidəki “Businesstex JV” tikiş fabrikinin fəaliyyəti ilə tanış olublar
1-07-2025, 21:41
“Dənizkənarı Bulvar İdarəsi” PHŞ-nin vəzifəli şəxslərinin qanunsuz əməlləri ilə bağlı cinayət işi məhkəməyə göndərilib
1-07-2025, 21:01
Azərbaycanda “Plastik Tullantıların İdarəedilməsi Forumu” keçirilib