12:55 / 26-11-2024
Bu dərmanlar pulsuz verilə bilər - Müsahibə - Video
12:51 / 26-11-2024
Sabiq rəis həbs edilib
23:49 / 25-11-2024
Uşaqlar mənzili yandırıblar
23:38 / 25-11-2024
NYP: Cənubi Koreyada çağırışçı orduya getməmək üçün 102 kq çəki qazandı
23:31 / 25-11-2024
Cozef Priqojin İsveçrədə daçasının olduğunu təsdiqləyib
23:27 / 25-11-2024
Polşada 12 milyon rubl dəyərində nadir sikkələr tapılıb
23:20 / 25-11-2024
Olaf Şolts Almaniya kansleri seçkilərində SPD-nin namizədi olacaq
22:51 / 25-11-2024
Azərbaycanlı sərnişinin igidliyi
19:58 / 25-11-2024
İran SWIFT-in analoqunu - ACUMER ödəniş sistemini yaradıb və istifadə edir
19:54 / 25-11-2024
Lavrov: "10 ildir ABŞ-a xəbərdarlıq edirik ki, Ukraynadan istifadə etməsin"
19:45 / 25-11-2024
Tunelə girən metro sərnişini saxlanılıb
19:40 / 25-11-2024
Moskvanın cənubunda baş verən yanğının sahəsi 3 min kvadratmetrə çatıb
19:37 / 25-11-2024
Paylaşılan avtomobillərdən ehtiyat hissələri oğurlayan miqrantlar tutulub
19:12 / 25-11-2024
Sülh quruculuğu təşəbbüslərinə dair Beynəlxalq Gənclər Forumu keçirildi
19:08 / 25-11-2024
COP29-da əldə olunan razılaşmalar maliyyə əlçatanlığını təmin edəcək-Könül Nurullayeva
02:45 / 25-11-2024
Çiolaku və Georgesku Rumıniyada keçirilən prezident seçkilərinin ikinci turuna yüksəliblər
02:40 / 25-11-2024
Fiko: "Ukraynada münaqişənin uzanması onun zəifləməsinə gətirib çıxarır"
01:33 / 25-11-2024
Aktyor Vladimir Samoylov 80 yaşında vəfat edib
01:24 / 25-11-2024
Paytaxtın ticarət mərkəzindəki yeməkxanada kütləvi dava olub
01:20 / 25-11-2024
"Azimut": Sukhoi Superjet 100 küləyin kəsilməsi səbəbindən Antalyaya kobud eniş etdi
01:16 / 25-11-2024
"Economist": Ukrayna kəşfiyyatı Rusiya Silahlı Qüvvələrinin Zaporojyeyə hücumunu gözləyir
01:10 / 25-11-2024
Müstəntiqlər Antalyada "Azimut" təyyarəsinin yanması ilə bağlı araşdırmalara başlayıb
01:07 / 25-11-2024
Zelenski: "Ukrayna və Qərb mütəxəssisləri "Oreşnik"in qalıqlarını öyrənirlər
00:49 / 25-11-2024
Amerikanın "Möcüzələr sahəsi"nin ilk aparıcısı dünyasını dəyişib
00:42 / 25-11-2024
Uolts: "Tramp xarici siyasətdə ABŞ-ın enerji resurslarından istifadə edəcək"
00:34 / 25-11-2024
Avtobusda qəbuledicinin partlaması nəticəsində sərnişin xəsarət alıb
00:29 / 25-11-2024
Tbilisi polisi müxalifətin karvanını şəhər mərkəzinə buraxmayıb
00:25 / 25-11-2024
Melnik: "Trampın andiçmə mərasimindən əvvəlki dövr Ukrayna tarixində ən çətin dövr olacaq"
22:30 / 24-11-2024
Soçi sakinləri şəhər yaxınlığında zəlzələnin baş verdiyini bildiriblər
22:26 / 24-11-2024
Bu da xatirə - Fotosu
22:17 / 24-11-2024
İlham Əliyevdən COP29-un yekunları ilə bağlı - Paylaşım
22:13 / 24-11-2024
Leyla Əliyeva Altıağacda - Fotolar
22:06 / 24-11-2024
“Sumqayıt”dan əzmkar qələbə
21:52 / 24-11-2024
Ərdoğan Putinə deyib ki, Türkiyə Rusiya ilə ticarəti artırmağı hədəfləyir
21:46 / 24-11-2024
Litva silah və elektrik generatorlarını Kiyevə köçürüb
21:28 / 24-11-2024
İranın ali dini liderinin müşaviri: "Kiyevə yardım azalacaq və Rusiya qalib gələcək"
21:24 / 24-11-2024
Bir qadın Analar Günündə metro stansiyasında uşaq dünyaya gətirib
21:19 / 24-11-2024
Bir gündə 84 nəfər İsrailin Livana endirdiyi zərbələrin qurbanı olub
NAXÇIVAN MUXTAR RESPUBLIKASINDA ENERGETIKANIN INKIŞAFI-Nəsrin Əliyeva
Tarix: 25-05-2022 23:45 | Bölmə: Sosial
Nəsrin Əliyeva,
Naxçıvan Dövlət Universitetinin müəllimi
Hər bir ölkənin dayanıqlı inkişafında enerji təhlükəsizliyinin təmin olunması mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Enerji təhlükəsizliyinin təmin olunması ölkənin əsas inkişaf göstəricilərindən biri hesab olunur. Muxtar respublikanın əlverişli coğrafi mövqeyi və təbii iqlim şəraitinə malik olması alternativ və bərpaolunan enerji mənbələrindən istifadə üçün geniş imkanlar yaradır. Şərqin qapısı hesab olunan Naxçıvanımızda enerji təhlükəsizliyi məsələləri daima dövlət tərəfindən həyata keçirilən əsas məsələlər sırasında yer tutur. Xüsusilə, “Naxçıvan Muxtar Respublikasının 2019-2023-cü illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı”na uyğun olaraq muxtar respublikada bu istiqamətdə mühüm tədbirlər həyata keçirilir. Enerji təhlükəsizliyi ilə bağlı görülən işlər bu sahənin hərtərəfli inkişafına imkan yaradıb və bunun nəticəsində də, muxtar respublikamız enerji idxalçısından ixracatçısına çevrilib. Qədim regionumuzun energetikasında mövcud təbii potensialdan lazımınca istifadə olunması son bir neçə ildə bərpa olunan enerji mənbələri hesabına elektrik enerjisi istehsalına imkanlar açıb və qısa zaman ərzində bu sahədə mühüm nəticələr əldə olunub. Son illər bu sahədə mühüm addımlar atılıb və yeni su və günəş elektrik stansiyalarının tikilməsi enerji təhlükəsizliyinin təmin olunmasına mühüm töhfələr verib.
Bu gün muxtar respublikanın inkişafının əsas hərəkətverici qüvvəsi elektrik enerjisinə olan tələbatın tamamilə yerli istehsal hesabına ödənilməsidir. Hazırda respublikamızda elektrik enerjisinə olan tələbatın 50 faizindən çoxu bərpaolunan enerji mənbələri hesabına ödənilir və bununla da, muxtar respublikada yeni tip stansiyaların quraşdırılması həm də qədim diyarda yeni layihələrin həyata keçirilməsi baxımından diqqət çəkir. Muxtar respublikada energetika sisteminin inkişafı sahəsində davamlı əhəmiyyətli tədbirlər görülür, enerji təchizatı yaxşılaşdırılır və onun modernləşdirilməsi daim diqqətdə saxlanılır. Yeni elektrik stansiyalarının istifadəyə verilməsinin və energetika təsərrüfatının müasir tələblər səviyyəsində qurulmasının nəticəsidir ki, bu gün muxtar respublikamızda daxili tələbat yerli istehsal hesabına ödənilir, istehlakçılar dayanıqlı və keyfiyyətli elektrik enerjisi ilə təmin olunurlar.
Hamımıza məlumdur ki, muxtar respublikanın təbii-cografi şəraiti burada bir sıra bərpa olunan enerji mənbələrindən istifadə üçün əlverişli şərait yaradır. Məsələn, günəşli günlərin sayının çox olması son zamanlarda muxtar respublikada yeni günəş elektrik stansiyalarının yaradılmasına imkan verib. İlk dəfə 2015-ci ildə Babək rayonunda 20 meqavat gücündə Naxçıvan Günəş Elektrik Stansiyasının tikilib istifadəyə verilməsi və 2017-ci ildə stansiyanın gücünün daha 2 meqavat artırılması, həmçinin 2019-cu ildə Kəngərli rayonunun Qabıllı kəndində 2 meqavat, 2020-ci ildə isə 3 meqavat gücündə Günəş elektrik stansiyalarının istifadəyə verilməsi regionumuzun etibarlı enerji təminatına səbəb olub.
Əlavə olaraq, Naxçıvan Muxtar Respublikasının Culfa rayonunda iyun ayının 18-də yeni Külək-Günəş Hibrid Elektrik Stansiyası istifadəyə verilib. "Külək-Günəş Hibrid Elektrik stansiyaları ucuz enerji istehsalı deməkdir. Bildiyimiz kimi, külək enerjisi bərpa olunan enerji hesab olunur. Xüsusilə külək enerjisi digər alternativ enerji mənbələrindən özünün maya dəyərinə, təmizliyinə və tükənməzliyinə görə ən sərfəlisidir. Həmçinin külək qurğularının inşasına ənənəvi elektrik stansiyalarının qurulmasına nisbətən daha az vaxt sərf olunur. Bundan başqa, külək, əslində, istənilən ölkənin malik olduğu daimi təbii enerji mənbəyidir.
Bundan başqa Şərur rayonunun elektrik enerjisinə olan tələbatının ödənilməsi üçün kənd təsərrüfatına yararsız olan 7,9 hektar ərazidə Günəş Elektrik Stansiyası qurulmuşdur. Rayonun elektrik enerjisinə olan illik tələbatı 75 milyon kilovat-saata yaxındır. Bunun 10 faizini illik istehsal gücü 7,5 milyon kilovat-saat olan yeni stansiya ödəyəcək. Günəş Elektrik Stansiyasının fəaliyyətə başlaması digər maraqlı tərəfləri ilə də diqqət çəkir. Belə ki, yeni stansiya muxtar respublikanın energetika sisteminin yenilənməsində müasir dövrün tələblərinə uyğunlaşmanın diqqət mərkəzində saxlanıldığını göstərir. Eyni zamanda təmiz enerji istehsal etdiyinə görə ekoloji mühitə, həmçinin əhalinin dayanıqlı və keyfiyyətli elektrik enerjisi ilə təminatına öz töhfəsini verir.
Mayın 26-da Şərur rayonunun Zeyvə kəndində 5 meqavat gücündə yeni Günəş Elektrik Stansiyası istifadəyə verilmişdir. Şərur rayonunun Zeyvə kəndində 5 meqavat gücündə olan yeni Günəş Elektrik Stansiyasının istifadəyə verilməsi də muxtar respublikada elektroenergetika sisteminin inkişafı sahəsində görülən işlərin davamıdır. İyulun 8-də isə Kəngərli rayonunda 3 meqavat gücündə yeni Günəş Elektrik Stansiyası istifadəyə verilib. Ümumilikdə, istifadəyə verilən günəş elektrik stansiyalarının ümumi gücü 27 meqavata bərabərdir.
Hazırkı dövrdə Naxçıvan enerji sistemində alternativ və bərpaolunan enerji ümumi enerji istehsalının 70 faizə qədərini təşkil edir. Muxtar respublikada bu sahədə qazanılan uğurları dünyanın inkişaf etmiş ölkələri ilə müqayisə etmək olar və bu sahədə əldə olunan nailiyyətlər təbii amillərlə yanaşı məqsədyönlü inkişaf strategiyası ilə sıx bağlıdır.
Bu gün respublikamız enerji sahəsində həyata keçirilən uğurlu islahatlar sayəsində bütövlükdə ölkədə nümunəvi regiona çevrilib. Naxçıvanın alternativ enerji mənbələrindən səmərəli istifadəsi hətta Avropa dövlətlərinin belə diqqətini çəkir. Bir vaxtlar qonşu ölkələrdən enerji idxal edən regionumuz aparılan məqsədyönlü tədbirlərin və strateji proqramların nəticəsində indi elektrik enerjisi ixrac edən bir muxtar respublikaya çevrilib. O da faktdır ki, indi dünyada güc təkcə qüdrətli ordu və inkişaf edən iqtisadiyyatla ölçülmür. Enerji təhlükəsizliyi möhkəm və etibarlı şəkildə qurulan ölkələrin gələcəyi də parlaq hesab olunur.
Baxış sayı: 464
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 25-05-2022 23:45 | Bölmə: Sosial
Nəsrin Əliyeva,
Naxçıvan Dövlət Universitetinin müəllimi
Hər bir ölkənin dayanıqlı inkişafında enerji təhlükəsizliyinin təmin olunması mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Enerji təhlükəsizliyinin təmin olunması ölkənin əsas inkişaf göstəricilərindən biri hesab olunur. Muxtar respublikanın əlverişli coğrafi mövqeyi və təbii iqlim şəraitinə malik olması alternativ və bərpaolunan enerji mənbələrindən istifadə üçün geniş imkanlar yaradır. Şərqin qapısı hesab olunan Naxçıvanımızda enerji təhlükəsizliyi məsələləri daima dövlət tərəfindən həyata keçirilən əsas məsələlər sırasında yer tutur. Xüsusilə, “Naxçıvan Muxtar Respublikasının 2019-2023-cü illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı”na uyğun olaraq muxtar respublikada bu istiqamətdə mühüm tədbirlər həyata keçirilir. Enerji təhlükəsizliyi ilə bağlı görülən işlər bu sahənin hərtərəfli inkişafına imkan yaradıb və bunun nəticəsində də, muxtar respublikamız enerji idxalçısından ixracatçısına çevrilib. Qədim regionumuzun energetikasında mövcud təbii potensialdan lazımınca istifadə olunması son bir neçə ildə bərpa olunan enerji mənbələri hesabına elektrik enerjisi istehsalına imkanlar açıb və qısa zaman ərzində bu sahədə mühüm nəticələr əldə olunub. Son illər bu sahədə mühüm addımlar atılıb və yeni su və günəş elektrik stansiyalarının tikilməsi enerji təhlükəsizliyinin təmin olunmasına mühüm töhfələr verib.
Bu gün muxtar respublikanın inkişafının əsas hərəkətverici qüvvəsi elektrik enerjisinə olan tələbatın tamamilə yerli istehsal hesabına ödənilməsidir. Hazırda respublikamızda elektrik enerjisinə olan tələbatın 50 faizindən çoxu bərpaolunan enerji mənbələri hesabına ödənilir və bununla da, muxtar respublikada yeni tip stansiyaların quraşdırılması həm də qədim diyarda yeni layihələrin həyata keçirilməsi baxımından diqqət çəkir. Muxtar respublikada energetika sisteminin inkişafı sahəsində davamlı əhəmiyyətli tədbirlər görülür, enerji təchizatı yaxşılaşdırılır və onun modernləşdirilməsi daim diqqətdə saxlanılır. Yeni elektrik stansiyalarının istifadəyə verilməsinin və energetika təsərrüfatının müasir tələblər səviyyəsində qurulmasının nəticəsidir ki, bu gün muxtar respublikamızda daxili tələbat yerli istehsal hesabına ödənilir, istehlakçılar dayanıqlı və keyfiyyətli elektrik enerjisi ilə təmin olunurlar.
Hamımıza məlumdur ki, muxtar respublikanın təbii-cografi şəraiti burada bir sıra bərpa olunan enerji mənbələrindən istifadə üçün əlverişli şərait yaradır. Məsələn, günəşli günlərin sayının çox olması son zamanlarda muxtar respublikada yeni günəş elektrik stansiyalarının yaradılmasına imkan verib. İlk dəfə 2015-ci ildə Babək rayonunda 20 meqavat gücündə Naxçıvan Günəş Elektrik Stansiyasının tikilib istifadəyə verilməsi və 2017-ci ildə stansiyanın gücünün daha 2 meqavat artırılması, həmçinin 2019-cu ildə Kəngərli rayonunun Qabıllı kəndində 2 meqavat, 2020-ci ildə isə 3 meqavat gücündə Günəş elektrik stansiyalarının istifadəyə verilməsi regionumuzun etibarlı enerji təminatına səbəb olub.
Əlavə olaraq, Naxçıvan Muxtar Respublikasının Culfa rayonunda iyun ayının 18-də yeni Külək-Günəş Hibrid Elektrik Stansiyası istifadəyə verilib. "Külək-Günəş Hibrid Elektrik stansiyaları ucuz enerji istehsalı deməkdir. Bildiyimiz kimi, külək enerjisi bərpa olunan enerji hesab olunur. Xüsusilə külək enerjisi digər alternativ enerji mənbələrindən özünün maya dəyərinə, təmizliyinə və tükənməzliyinə görə ən sərfəlisidir. Həmçinin külək qurğularının inşasına ənənəvi elektrik stansiyalarının qurulmasına nisbətən daha az vaxt sərf olunur. Bundan başqa, külək, əslində, istənilən ölkənin malik olduğu daimi təbii enerji mənbəyidir.
Bundan başqa Şərur rayonunun elektrik enerjisinə olan tələbatının ödənilməsi üçün kənd təsərrüfatına yararsız olan 7,9 hektar ərazidə Günəş Elektrik Stansiyası qurulmuşdur. Rayonun elektrik enerjisinə olan illik tələbatı 75 milyon kilovat-saata yaxındır. Bunun 10 faizini illik istehsal gücü 7,5 milyon kilovat-saat olan yeni stansiya ödəyəcək. Günəş Elektrik Stansiyasının fəaliyyətə başlaması digər maraqlı tərəfləri ilə də diqqət çəkir. Belə ki, yeni stansiya muxtar respublikanın energetika sisteminin yenilənməsində müasir dövrün tələblərinə uyğunlaşmanın diqqət mərkəzində saxlanıldığını göstərir. Eyni zamanda təmiz enerji istehsal etdiyinə görə ekoloji mühitə, həmçinin əhalinin dayanıqlı və keyfiyyətli elektrik enerjisi ilə təminatına öz töhfəsini verir.
Mayın 26-da Şərur rayonunun Zeyvə kəndində 5 meqavat gücündə yeni Günəş Elektrik Stansiyası istifadəyə verilmişdir. Şərur rayonunun Zeyvə kəndində 5 meqavat gücündə olan yeni Günəş Elektrik Stansiyasının istifadəyə verilməsi də muxtar respublikada elektroenergetika sisteminin inkişafı sahəsində görülən işlərin davamıdır. İyulun 8-də isə Kəngərli rayonunda 3 meqavat gücündə yeni Günəş Elektrik Stansiyası istifadəyə verilib. Ümumilikdə, istifadəyə verilən günəş elektrik stansiyalarının ümumi gücü 27 meqavata bərabərdir.
Hazırkı dövrdə Naxçıvan enerji sistemində alternativ və bərpaolunan enerji ümumi enerji istehsalının 70 faizə qədərini təşkil edir. Muxtar respublikada bu sahədə qazanılan uğurları dünyanın inkişaf etmiş ölkələri ilə müqayisə etmək olar və bu sahədə əldə olunan nailiyyətlər təbii amillərlə yanaşı məqsədyönlü inkişaf strategiyası ilə sıx bağlıdır.
Bu gün respublikamız enerji sahəsində həyata keçirilən uğurlu islahatlar sayəsində bütövlükdə ölkədə nümunəvi regiona çevrilib. Naxçıvanın alternativ enerji mənbələrindən səmərəli istifadəsi hətta Avropa dövlətlərinin belə diqqətini çəkir. Bir vaxtlar qonşu ölkələrdən enerji idxal edən regionumuz aparılan məqsədyönlü tədbirlərin və strateji proqramların nəticəsində indi elektrik enerjisi ixrac edən bir muxtar respublikaya çevrilib. O da faktdır ki, indi dünyada güc təkcə qüdrətli ordu və inkişaf edən iqtisadiyyatla ölçülmür. Enerji təhlükəsizliyi möhkəm və etibarlı şəkildə qurulan ölkələrin gələcəyi də parlaq hesab olunur.
Baxış sayı: 464
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 12:55
Bu dərmanlar pulsuz verilə bilər - Müsahibə - Video
24-11-2024, 22:26
Bu da xatirə - Fotosu
24-11-2024, 21:24
Bir qadın Analar Günündə metro stansiyasında uşaq dünyaya gətirib
24-11-2024, 14:32
Bakı aeroportu COP29-da - Video
24-11-2024, 13:11
Kşilərin səfərbər olması səbəbindən minə yaxın ev istiliksiz qalıb
23-11-2024, 20:20
Bir nəfər yaşıl metro xəttinin üzərinə yıxılıb
23-11-2024, 20:17
Zelenski: Ukraynada 300-dən çox liman infrastrukturu obyekti zədələnib
23-11-2024, 20:07
Prezidentdən elektrik enerjisi və su təchizatı ilə bağlı - Fərman
23-11-2024, 13:57
Həkimlər bir yeniyetmənin sidik kisəsindən 46 maqnit top çıxarıblar
23-11-2024, 13:52
"Qazprombank" UnionPay kartlarının Türkiyədə qəbulu dayandırılıb
23-11-2024, 13:40
Qırğızıstan-Rusiya Slavyan Universiteti 15 min nəfərlik kampus tikəcək
23-11-2024, 12:58
Azərbaycanda zəlzələ oldu
22-11-2024, 20:13
Bir şagirdin telefonu dərs zamanı yanıb
22-11-2024, 18:56
Qırğızıstanda elektron siqaretlərin çəkilməsi qadağan edilib
22-11-2024, 17:42
Zenden ayaqqabılar şəbəkəsinin təsisçisi istintaqla əməkdaşlıq edəcək
22-11-2024, 10:26
Xabarovsk diyarının qubernatoru Demeşin: "Regionda 576 həkim çatışmır"
21-11-2024, 22:14
SHOT: Qasırğa nəticəsində dörd nəfər xəsarət alıb
21-11-2024, 20:49
Rusiya Federasiyasının Konstitusiya Məhkəməsi 65 yaşına çatmayanlara görə demobilizasiyadan imtinanı təsdiqləyib
21-11-2024, 19:46
Yuri Lukyançenko özünə köhnə butulkalardan ev tikib
21-11-2024, 15:33
“Yaşıl dünya naminə inklüzivlik” adlı tədbir keçirilib
21-11-2024, 12:46
Millət vəkili vətəndaşlarla növbəti dəfə görüş keçirib
20-11-2024, 23:16
Papa Fransisk gələcək dəfn mərasimini sadələşdirib
20-11-2024, 19:40
“Vətəndaş A” serialına görə İTV-yə - Rəsmi xəbərdarlıq
20-11-2024, 19:12
Putin Patriarx Kirili ad günü münasibətilə təbrik edib
20-11-2024, 12:24
Kamçatkadan baqajda 10 kq-dan çox kürü ixracı qadağan ediləcək
19-11-2024, 20:10
Yaroslavlda əcnəbi sözlərlə küçə lövhələrinin asılması qadağan edilib
19-11-2024, 16:16
İtkin düşən hicablı məktəbli qız tapılıb
19-11-2024, 13:59
Nazir deputatın qaldırdığı məsələyə cavab verdi
19-11-2024, 13:28
Sərhəddə Almaniya vətəndaşından 23 milyon rubl dəyərində markalı çantalar götürülüb
18-11-2024, 22:42
COP29 – “El bir olsa”- Yaşıl dünya naminə ağac əkmə aksiyası keçirildi
18-11-2024, 21:28
Iki dişli oğlan uşağı dünyaya gəlib
17-11-2024, 13:34
Türkiyədən Rusiyaya geyim idxalı demək olar ki, iki dəfə azalıb
16-11-2024, 12:51
Pravoslav universitetinin rektoru məktəbə kilsə slavyan dilinin daxil edilməsini zəruri hesab edir
15-11-2024, 19:19
Deputatla görüşə narkotik gətirib
15-11-2024, 19:14
İki məktəbli qız beş yaşlı uşağı xilas edib
15-11-2024, 17:46
Çuvaşiyada 129 uşaq plov və balıq şorbasından zəhərlənib
15-11-2024, 11:28
Rusiyanın ilk hərtərəfli İnsult Monitorinq Mərkəzi Başqırdıstanda açılıb
14-11-2024, 19:37
Beş Tümen sakini bu il lotereyada udmaq sayəsində milyonçu olub
14-11-2024, 16:36
Səməd Vəkilovun kitabının təqdimatı keçirilib
12-11-2024, 19:43
İlham Əliyev deyib ki, AK Azərbaycan qazının Avropaya nəqlini xahiş edib