22:26 / 24-11-2024
Bu da xatirə - Fotosu
Bütün xəbərlər
SƏNNƏN BAŞQA TƏBİƏTİN DOSTU YOX! -Əmir Pəhləvan
Tarix: 23-02-2018 12:53 | Bölmə: Ədəbiyyat
AZƏRBAYCAN AĞSAQQALLAR ŞURASININ SƏDRİ, TÜRK DÜNYASININ GÖRKƏMLİ ALİMİ, AKADEMİK BUDAQ BUDAQOVUN 90 İLLİYİ MÜNASİBƏTİLƏ

Azərbaycan və Türk dünyasının görkəmli elm xadimi və dünya şöhrətli alim, Azərbaycan Ağsaqqallar Şurasının sədri Budaq Budaqov 1928-ci il 28  fevralda Qərbi Azərbaycanda Zəngibasar bölgəsinin Çobankərə kəndində anadan olmuşdur. Burada orta məktəbi bitirmişdir.
İrəvanda Azərbaycan Dövlət Pedaqoji məktəbində təhsilini davam etdirmişdir (1943-1947). Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun coğrafiya fakültəsinə daxil olmuşdur (1947). Moskvada SSRİ EA Coğrafiya İnstitutunda aspiranturanı bitirdikdən sonra (1951-1955) "Cənubi-Şərqi Qafqazın şimal yamacının geomorfologiyası" adlı namizədlik (1955) və "Azərbaycanın Böyük Qafqaz hissəsinin geomorfologiyası və yeni tektonikası" adlı doktorluq (1967) dissertasiyalarını müdafiə etmişdir.
Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Coğrafiya İnstitutunda kiçik elmi işçi (1955-1958), böyük elmi işçi (1958-ci ildən) olmuşdur. Burada Landşaftşünaslıq şöbəsinin müdiri (1967-1974), elmi işlər üzrə direktor müavini (1974-1988) işləmiş,, həmin institutun direktoru vəzifəsinə seçilmişdi. Azərbaycan EA-nın akademikidir.
Ədəbi, elmi yaradıcılığa tələbəlik illərindən başlamışdır. Onun elmi əsərləri Azərbaycanda, həmçinin xaricdə – Rusiya, Hindistan, Polşa, Türkiyəvə İran elmi və dövri mətbuatlarında çap olunmuşdur. "Cənubi-Şərqi Qafqazın geomorfologiyası və yeni tektonikası" (1973) elmi əsəri keçmiş SSRİ Coğrafiya Cəmiyyətinin N.Prjevalski adına qızıl medalına layiq görülmüşdür. Onun yaradıcılığında elmi-kütləvi, elmi-publisistik məzmunlu məqalələr geniş yer tutur. Onun "Ən yüksək zirvələrdə", "Canlı adalar", "Qərq olmuş dağlar", "İki mərtəbəli çay", "Üzən su anbarları", "Coğrafı adlar tarixi abidədir", "Toxunulmaz müqəddəslər" və s. bu səpkidə yazdığı 180-dən artıq elmi-kütləvi və publisistik məqalələri "Elm və həyat", "Azərbaycan təbiəti", "Azərbaycan məktəbi", "Ulduz" jurnallarında, "Sovet Ermənistanı", "Vətən səsi", "Ədəbiyyat və incəsənət" və s. qəzetlərdə dərc edilmişdir. Təbiət və poeziya problemi onun publisistikasında xüsusi yer tutur. Nizami Gəncəvi, Səməd Vurğun, Məmməd Araz və bir sıra digər klassik şairlərin yaradıcılığında təbiət mövzusundan bəhs edərkən oxuculara təbiəti sevdirmək, elmi-texniki tərəqqi dövründə təbiəti qorumağa, onun gözəlliklərini artırmağa dəvət etmək, təbii sərvətlərdən ağıllı istifadə etməyə, israfçılığa qarşı mübarizə aparmağa çağırış əsas qayəsi olmuşdur. Ona görə də "Nizami əsərlərində təbiət", "Yer adları xalqın sərvətidir", "Toponimika: keçilən yol və gələcəyə baxış", "Bu qala bizim qala", "Görən kim yaratmış bu təbiəti", "Pirşağının ekolqji qayğıları" və onlarca başqa məqalələri rəğbətlə qarşılanmışdır.
Budaq Budaqov 1012 -ci il Noyabrin 1 - də Bakıda vəfat etmiş. Fəxri Xiyabanda dəfn olunmuşdur.
Dağların ürəyin kaman görmüsən,
Uca zirvələrin duman görmüsən,
Vüqarı, qüruru aman görmüsən,
Sənnən başqa təbiətin dostu yox!
Təbiət baharın səndə açmışdı,
Saçlarının ağ dənində açmışdı,
Qaranquşlar köç edəndə açmışdı,
Sənnən başqa təbiətin dostu yox!
Narahat bir alim ömrü yaşardın,
Dənizlə dərdləşib hey danışardın,
Onunla həm coşub həm də daşardın,
Sənnən başqa təbiətin dostu yox!
Çəmənin ətrini güldən alardın,
Kölgənlə çəmənə xalı salardın,
Gedərdin xəyala, fikrə dalardın,
Sənnən başqa təbiətin dostu yox!
Sən haram tikəyə əl uzatmadın,
Yarımçıq sevgiyə ürək açmadın,
Ləkəsiz vicdana çamur atmadın,
Sənnən başqa təbiətin dostu yox!
Cəhalət yuvasın sən hasarladın,
Sokrat tək çöllükdə dərs hazırladın,
Dolanbac yolları hey hamarladın,
Sənnən başqa təbiətin dostu yox!
İrəvan sancağın, dəftərin yazdın,
Türkün ulu kökün, izlərin tapdın-
Dərin qatlardakı "Saq"ları qazdın,
Sənnən başqa təbiətin dostu yox!
Dağlar qəribsəyib - səni çağırır,
Çobankərə qartal kimi şığayır,
Göyçə gölü əsirlikdə darıxır,
Sənnən başqa təbiətin dostu yox!
Millət atasıydın, söz atasıydın,
Fikir adasıydın, göz adasıydın,
Vətəndə közərən köz topasıydın,
Sənnən başqa təbiətin dostu yox!






Baxış sayı: 1 454


Bölməyə aid digər xəbərlər