21:46 / 24-11-2024
Litva silah və elektrik generatorlarını Kiyevə köçürüb
21:28 / 24-11-2024
İranın ali dini liderinin müşaviri: "Kiyevə yardım azalacaq və Rusiya qalib gələcək"
21:24 / 24-11-2024
Bir qadın Analar Günündə metro stansiyasında uşaq dünyaya gətirib
21:19 / 24-11-2024
Bir gündə 84 nəfər İsrailin Livana endirdiyi zərbələrin qurbanı olub
21:14 / 24-11-2024
"Hizbullah" İsrailin Hayfadakı hərbi dəniz bazasına zərbələr endirib
14:32 / 24-11-2024
Bakı aeroportu COP29-da - Video
14:25 / 24-11-2024
48 ton surroqat spirti müsadirə edilib
14:22 / 24-11-2024
Peskov: "ABŞ Putinin siqnallarına məhəl qoymadı və qəti addımlar atmaq lazım idi"
13:38 / 24-11-2024
Hikmət Hacıyev Berbokun ittihamlarına cavab verdi
13:24 / 24-11-2024
"Sky News": ABŞ-ın Böyük Britaniyadakı hava bazaları üzərində naməlum İHA-lar aşkarlanıb
13:20 / 24-11-2024
Primorski sakini ilə zəngə cavab verməyə gələn polis arasında baş verən dava videoya çəkilib
13:16 / 24-11-2024
Yanar materialların olduğu anbar yanır
13:13 / 24-11-2024
Rep konsertindən sonra üç yeniyetmə reanimasiyaya yerləşdirilib
13:11 / 24-11-2024
Kşilərin səfərbər olması səbəbindən minə yaxın ev istiliksiz qalıb
13:04 / 24-11-2024
"Bloomberg": Malidəki silahlılar "Wagner PMC"nin altı üzvünü öldürdülər
11:21 / 24-11-2024
Bir xəstənin reanimasiyası zamanı mənzildə yanğın başlayıb
11:18 / 24-11-2024
Rudenko: "Qərb Seulu Ukraynada şərik etmək və Pxenyana təzyiq etmək istəyir"
11:13 / 24-11-2024
Merkel: "Qərb və Ukrayna Rusiya ilə dialoqa getməlidir"
11:07 / 24-11-2024
Naməlum şəxs bıçaqla polisə hücum edib
10:55 / 24-11-2024
Müqəddəs Qəbir kilsəsinin altında tapılan Roma ziyarətgahının xarabalıqları
10:51 / 24-11-2024
Senator Qrem ABŞ müttəfiqlərini Netanyahunun həbsinə kömək etdiklərinə görə sanksiyalarla hədələyib
10:40 / 24-11-2024
12 qutu qəhvə oğurlamağa cəhd etdiyinə görə şərti cəza alıb
10:33 / 24-11-2024
WSJ: Ukrayna Silahlı Qüvvələri Rostov vilayətinə ATACMS raketləri ilə hücum edə bilər
23:05 / 23-11-2024
İsrail Hərbi Hava Qüvvələri Suriya ilə Livan sərhədindəki nəzarət-buraxılış məntəqəsini vurub
22:44 / 23-11-2024
COP29-da İtki və Zərər Fondunun tam fəaliyyətə başlamasını təmin edən qərar qəbul olunub
22:39 / 23-11-2024
Leyla Əliyevanın iştirakı ilə Bakıda növbəti ağacəkmə aksiyası keçirilib
21:57 / 23-11-2024
"Bloomberg": Mask yenə planetin ən zəngin adamıdır
21:36 / 23-11-2024
Milli Məclisin Qərbi Azərbaycana Qayıdış üzrə Təşəbbüs Qrupu bəyanat yayıb
21:30 / 23-11-2024
Xumar Qədimovanın yeni “Ay”ı... - Video
21:26 / 23-11-2024
Litvada 2,5 mindən çox NATO əsgəri yerləşdirilib
21:17 / 23-11-2024
Karine Jean-Pierre G20 sammitində rusiyalı jurnalistlərin suallarını cavablandırmaqdan imtina edib
20:59 / 23-11-2024
"Yle": Finnair pilotların tətili səbəbindən təxminən 300 uçuşu ləğv etdi
20:54 / 23-11-2024
Zalujnı hesab edir ki, Rusiya Silahlı Qüvvələri 2027-ci ildə cəbhəni yarıb keçəcək
20:46 / 23-11-2024
Qaz partlayışı nəticəsində bir nəfər xəsarət alıb
20:43 / 23-11-2024
Putin miqrantların sənədlərinin saxtalaşdırılmasına görə 60 milyon rubla qədər cərimələr haqqında qanun imzalayıb
20:34 / 23-11-2024
Fransanın xarici işlər naziri Borro: "Ukraynanın Rusiya Federasiyasına SCALP raketləri atmaq hüququ var"
20:28 / 23-11-2024
HƏMAS bildirir ki, Qəzzanın şimalında israilli girov ölüb
20:23 / 23-11-2024
Zaxarova: "Paris Kiyevi dəstəkləmir, amma bitirir"
İldırım Şükürzadənin “Lənkəran məscidləri” kitabı haqqında
Tarix: 06-09-2019 02:37 | Bölmə: Ədəbiyyat
“Şübhəsiz ki, (bütün) məscidlər Allaha məxsusdur...” (Cinn surəsi, 18-ci ayə) İslam dini yeni təşəkkül tapdığı dövrdən etibarən insanlar bir yerə yığışaraq Uca Allaha dualar edir, namaz qılırdılar. Məscidlər olmadığından Allaha ibadət və namaz qılınması açıq ərazidə kənarları xəttlə çəkilmiş yerlərdə həyata keçirilirdi. Sonrakı illərdə ibadət üçün Həzrət Muhəmmədin (s) Mədinədəki evini xatırladan sadə binalar tikilməyə başladı. İslam dünyasında ilk məscid 623-cü ildə Mədinədə Muhəmməd Peyğəmbərin (s) evinin yerində inşa olunub. Ümumilikdə məscidlər məhəllə, cümə, kəbirə və müsəllə qruplarına bölünür. Məhəllə məscidləri gündəlik namazların icrası, cümə məscidləri toplu şəkildə qılınan cümə namazı üçün, kəbirə məscidləri mərkəzi şəhərlər, müsəllə isə açıq meydanlı Ramazan və Qurban bayramı namazlarının icrası üçün nəzərdə tutulan ümumşəhər məscididir. Bütün məscidlə Məkkə şəhərində yerləşən Kəbə evinə yönəlirlər. Məscidlərdə Kəbə evinə yönəlməsi qiblə adlanır. Qiblə də daxil olmaqla minbər, mehrab, məksurə, diqqə və kürsü də məscidin elementlərindən hesab olunur. VII əsrdən etibarən Azərbaycanda İslam dininin yayılması baxımından Bərdə, Ərdəbil, Marağa, Urmiya, Şamaxı, Şəmkir, Şabran, Beyləqan, Gəncə və Naxçıvan şəhərlərində məscidlərin tikilməsinə xüsusi diqqət verilir, şərq memarlıq üslubu geniş yayılmağa başlayırdı. Tarixən Azərbaycanın bütün bölgələrində dövrünə görə əzəmətli məscidlər tikilib və onlar günümüzədək qorunub saxlanılıblar. Təəssüf ki, bəzi məscidlərimiz bu gün Ermənistan ordusunun işğal etdiyi ərazilərimizdədir. Təbrizdəki Göy məscid, Bakıdakı Bibiheybət və Təzəpir məscidləri, Gəncədəki İmamzdə kompleksi, İrəvandakı Göy məscid nadir memarlıq incilərindəndir. Bu gün Azərbaycanda dini dözümlülük və toleratlıq dövlət siyasəti kimi səciyyələndirilir. Bu siyasət dünya ölkələri tərəfindən məqbul bir model kimi qəbul olunur və bəyənilir. Hətta Azərbaycan təcrübəsindən, modelindən istifadə etmək istəyən Qərb dövlətləri də az deyildir. Bütün bunlar həm də Ulu Öndər Heydər əliyev siyasətini layiqincə davam etdirən Prezident İlham Əliyevin uğurlarının nəticəsidir. Cənab Prezidentin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən sosial-iqtisadi siyasət əldə edilən uğurlar, ictimai-siyasi həyatdakı sabitlik din sahəsində də özünü göstərir. Xüsusilə böyük tarixə malik məscid və məbədlərimizin bərpası və yenidən xalqımızın istifadəsinə verilməsi milli-mənəvi dəyərlərimizə olan böyük xidmətdir. Azərbaycanın Birinci vitse-prezidenti Mehriban xanım Əliyevanın rəhbərlik etdiyi Heydər Əliyev Fondu qədim tarixə malik mədəni irsimizin qorunması, tarixi abidələrin bərpası, beynəlxalq aləmdə milli, dini dəyərlərimizin təbliği sahəsində həyata keçirdiyi geniş miqyaslı işlər xalqımız tərəfindən rəğbətlə qarşılanır. Ölkə ərazisində mövcud olan məscidlərdə peşəkar din xadimlərinin təyin olunması, onların fəaliyyətinə nəzarəti Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi həyata keçirir. Dünyanın nüfuzlu dini liderlərindən biri sayılan Şeyxülislam Allahşükür Paşazadənin rəhbərliyi ilə müqəddəs məkan həqiqi İslamın insanlara çatdırılması, milli-mənəvi dəyərlərin təbliğ olunması, gənclərimizin vətənpərvərlik ruhunda yetişməsi üçün mühüm addımlar atır. Bu gün Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin, Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsinin və Lənkəran Şəhər İcra Hakimiyyətinin birgə fəaliyyəti ilə rayon ərazisində yerləşən məscidlərdə dini maarifləndirmə sahəsində ardıcıl işlər görülür, silsilə tədbirlər, konfranslar keçirilir. Lənkəran bölgəsində yaşayan alim və tədqiqatçıların da dini maarifləndirmə ilə bağlı son illər gördüyü işlər təqdirə layiqdir. Tədqiqatçı İldırım Şükürzadənin müəllifi olduğu “Lənkəran məscidləri” kitabında rayonda yerləşən 84 məscid haqqında məlumat toplanıb. Araşdırılan məscidlərin inşa olunma tarixi, arxitekturası, eləcə də yerləşdiyi ünvan haqqında ətraflı məlumat verilib. Qeyd edək ki, “Lənkəran məscidləri” kitabı bu sahədə araşdırılan ilk tədqiqat əsəridir. Kitabın işıq üzü görməsini təqdir edir, oxucuların marağına səbəb olacağına, İslami maarifləndirməyə dəyərli töhfə verəcəyinə inanıram.
Samid Quliyev
Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin əməkdaşı,
ilahiyyatçı-alim, AJB-nin üzvü
Baxış sayı: 1 219
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 06-09-2019 02:37 | Bölmə: Ədəbiyyat
“Şübhəsiz ki, (bütün) məscidlər Allaha məxsusdur...” (Cinn surəsi, 18-ci ayə) İslam dini yeni təşəkkül tapdığı dövrdən etibarən insanlar bir yerə yığışaraq Uca Allaha dualar edir, namaz qılırdılar. Məscidlər olmadığından Allaha ibadət və namaz qılınması açıq ərazidə kənarları xəttlə çəkilmiş yerlərdə həyata keçirilirdi. Sonrakı illərdə ibadət üçün Həzrət Muhəmmədin (s) Mədinədəki evini xatırladan sadə binalar tikilməyə başladı. İslam dünyasında ilk məscid 623-cü ildə Mədinədə Muhəmməd Peyğəmbərin (s) evinin yerində inşa olunub. Ümumilikdə məscidlər məhəllə, cümə, kəbirə və müsəllə qruplarına bölünür. Məhəllə məscidləri gündəlik namazların icrası, cümə məscidləri toplu şəkildə qılınan cümə namazı üçün, kəbirə məscidləri mərkəzi şəhərlər, müsəllə isə açıq meydanlı Ramazan və Qurban bayramı namazlarının icrası üçün nəzərdə tutulan ümumşəhər məscididir. Bütün məscidlə Məkkə şəhərində yerləşən Kəbə evinə yönəlirlər. Məscidlərdə Kəbə evinə yönəlməsi qiblə adlanır. Qiblə də daxil olmaqla minbər, mehrab, məksurə, diqqə və kürsü də məscidin elementlərindən hesab olunur. VII əsrdən etibarən Azərbaycanda İslam dininin yayılması baxımından Bərdə, Ərdəbil, Marağa, Urmiya, Şamaxı, Şəmkir, Şabran, Beyləqan, Gəncə və Naxçıvan şəhərlərində məscidlərin tikilməsinə xüsusi diqqət verilir, şərq memarlıq üslubu geniş yayılmağa başlayırdı. Tarixən Azərbaycanın bütün bölgələrində dövrünə görə əzəmətli məscidlər tikilib və onlar günümüzədək qorunub saxlanılıblar. Təəssüf ki, bəzi məscidlərimiz bu gün Ermənistan ordusunun işğal etdiyi ərazilərimizdədir. Təbrizdəki Göy məscid, Bakıdakı Bibiheybət və Təzəpir məscidləri, Gəncədəki İmamzdə kompleksi, İrəvandakı Göy məscid nadir memarlıq incilərindəndir. Bu gün Azərbaycanda dini dözümlülük və toleratlıq dövlət siyasəti kimi səciyyələndirilir. Bu siyasət dünya ölkələri tərəfindən məqbul bir model kimi qəbul olunur və bəyənilir. Hətta Azərbaycan təcrübəsindən, modelindən istifadə etmək istəyən Qərb dövlətləri də az deyildir. Bütün bunlar həm də Ulu Öndər Heydər əliyev siyasətini layiqincə davam etdirən Prezident İlham Əliyevin uğurlarının nəticəsidir. Cənab Prezidentin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən sosial-iqtisadi siyasət əldə edilən uğurlar, ictimai-siyasi həyatdakı sabitlik din sahəsində də özünü göstərir. Xüsusilə böyük tarixə malik məscid və məbədlərimizin bərpası və yenidən xalqımızın istifadəsinə verilməsi milli-mənəvi dəyərlərimizə olan böyük xidmətdir. Azərbaycanın Birinci vitse-prezidenti Mehriban xanım Əliyevanın rəhbərlik etdiyi Heydər Əliyev Fondu qədim tarixə malik mədəni irsimizin qorunması, tarixi abidələrin bərpası, beynəlxalq aləmdə milli, dini dəyərlərimizin təbliği sahəsində həyata keçirdiyi geniş miqyaslı işlər xalqımız tərəfindən rəğbətlə qarşılanır. Ölkə ərazisində mövcud olan məscidlərdə peşəkar din xadimlərinin təyin olunması, onların fəaliyyətinə nəzarəti Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi həyata keçirir. Dünyanın nüfuzlu dini liderlərindən biri sayılan Şeyxülislam Allahşükür Paşazadənin rəhbərliyi ilə müqəddəs məkan həqiqi İslamın insanlara çatdırılması, milli-mənəvi dəyərlərin təbliğ olunması, gənclərimizin vətənpərvərlik ruhunda yetişməsi üçün mühüm addımlar atır. Bu gün Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin, Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsinin və Lənkəran Şəhər İcra Hakimiyyətinin birgə fəaliyyəti ilə rayon ərazisində yerləşən məscidlərdə dini maarifləndirmə sahəsində ardıcıl işlər görülür, silsilə tədbirlər, konfranslar keçirilir. Lənkəran bölgəsində yaşayan alim və tədqiqatçıların da dini maarifləndirmə ilə bağlı son illər gördüyü işlər təqdirə layiqdir. Tədqiqatçı İldırım Şükürzadənin müəllifi olduğu “Lənkəran məscidləri” kitabında rayonda yerləşən 84 məscid haqqında məlumat toplanıb. Araşdırılan məscidlərin inşa olunma tarixi, arxitekturası, eləcə də yerləşdiyi ünvan haqqında ətraflı məlumat verilib. Qeyd edək ki, “Lənkəran məscidləri” kitabı bu sahədə araşdırılan ilk tədqiqat əsəridir. Kitabın işıq üzü görməsini təqdir edir, oxucuların marağına səbəb olacağına, İslami maarifləndirməyə dəyərli töhfə verəcəyinə inanıram. Samid Quliyev
Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin əməkdaşı,
ilahiyyatçı-alim, AJB-nin üzvü
Baxış sayı: 1 219
Bölməyə aid digər xəbərlər
13-11-2024, 23:46
Görkəmli Türk Ədibi Sərhəd Kabaklı-Vüqar Əhməd
1-11-2024, 13:16
Sumqayıt şəhərinin 75 illiyinə həsr olunmuş ədəbi-bədii gecə keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
30-10-2024, 21:46
Rusiyanın əməkdar artisti Kazbek Suanov dünyasını dəyişib
26-10-2024, 18:55
Tanzaniyada Puşkinin abidəsinin açılışı olub, nağılları isə suahili dilində nəşr olunub
16-10-2024, 10:02
Naxçıvan ədəbi mühitinin seçilən nümayəndəsi Hüseyn Razinin 100 illiyinə layiqli töhfə
12-10-2024, 20:45
Naxçıvanda xarici tədqiqatçıların iştirakı ilə arxeoloji kəşfiyyat işləri aparılır
12-10-2024, 19:55
Azərbaycan Universitetində Mirzə Ələkbər Sabir irsi və ədəbi dilə həsr olunmuş tədbir keçirilib
12-10-2024, 10:47
Ədəbiyyat müəllimi erotik fotolara görə töhmət alıb
28-09-2024, 21:57
Onu "Türk dünyasının sevilən qızı" adlandırırdılar
28-09-2024, 21:51
Vüqar Əhməd: "Allahımızın üzü dönüb"
2-08-2024, 14:53
Mirzə Ələkbər Sabir Fondu yeni layihənin icrasına başlayıb
1-08-2024, 13:22
“Cəfər Cabbarlı - ədəbiyyatımızın böyük sənət fədaisi” adlı layihənin icrasına başlanılıb
12-06-2024, 23:33
Professor Mahirə Hüseynova Turan Elmlər Akademiyasının akademiki seçilib
9-06-2024, 15:53
"Zəfəri yaşadanlar” kitabının təqdimat mərasimindən-VİDEO+FOTOLAR
6-06-2024, 14:52
Sumqayıtda Mikayıl Müşfiqin anım mərasimi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
1-05-2024, 21:08
Rusiya yazıçılarının kitablarının 170-dən çox nadir nəşri Avropa kitabxanalarından yoxa çıxıb
27-04-2024, 00:42
ƏZƏL-AXIR SÖZ QALACAQ DÜNYADA
26-04-2024, 11:47
AMEA NİZAMİ GƏNCƏVİ ADINA İNSTİTUTUN 90 İLLİYİ
19-04-2024, 12:41
"SUMQAYIT! ƏBƏDİ YAŞA" LAYİHƏSİ mərhum şair Sabir Sarvana həsr olunmuşdu
17-04-2024, 21:58
ADPU-nun Beynəlxalq əlaqələr üzrə prorektoru Mahirə Hüseynova Dünya Söz Akademiyasının fəxri akademik üzvü seçilib
28-03-2024, 23:35
ZİYALI ÖMRÜNÜN AKKORDLARI...
26-03-2024, 14:48
Şeirlər-İSMAYIL MƏRCANLI İMANZADƏ
7-03-2024, 23:27
VÜQAR,ƏHMƏD TÜRKSOY- UN QIZIL MEDALI İLƏ TƏLTİF OLUNUB
7-03-2024, 23:12
Kostomarov "Qanqster Peterburq" serialından mahnı oxudu
11-02-2024, 00:49
Sumqayıtda şair Sabir Yusifoğlunun xatirə gecəsi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
30-01-2024, 14:54
Dramaturq Aleksandr Gelmanı avtomobil vurub
26-12-2023, 20:56
Jurnalist və yazıçı Valeri Şamşurin vəfat edib
21-12-2023, 23:29
BACI İTİRMİŞƏM-VÜQAR ƏHMƏD
19-12-2023, 15:51
“Ərəb mənbələrində azərbaycanlı alim və ədiblər (VII-XVII əsrlər)” adlı kitab nəşr olunub
19-12-2023, 15:05
Təhlükəsizlik qüvvələri Akuninin kitablarını nəşr edən nəşriyyata gəlib
30-11-2023, 23:25
BİR ŞAİR YAŞAYIR MİNGƏÇEVİRDƏ...
28-11-2023, 16:41
Ankarada Sadiq Qurbanovun kitabının təqdimatı olub – FOTO
27-11-2023, 10:45
İrlandiyalı Pol Linç 2023-cü il üçün "Man Booke"r mükafatını qazandı
1-11-2023, 11:19
Buninin qardaşı qızı 100 yaşında dünyasını dəyişib
18-10-2023, 21:25
ŞAİRİN OXUCULAR QARŞISINDA POETİK HESABATI
16-10-2023, 14:46
Əlyazma kolleksiyaları oxuculara virtual təqdim olunur
15-10-2023, 22:09
Şair və rəssam Qavriil Lubnin vəfat edib
4-10-2023, 20:34
“Heydər Əliyev: tariximizdə və taleyimizdə” kitabının təqdimatı olub
24-09-2023, 20:54
AMEA Naxçıvan Bölməsində Məhəmmədhüseyn Şəhriyara həsr olunmuş konfrans
22-09-2023, 21:09
Qərbi Azərbaycan haqqında kitabın və sosioloji-tədqiqatın nəticələri ilə bağlı hesabatın təqdimatı keçirilib
13-09-2023, 15:11
Seyfəddin Dağlının “Gəcil qapısı” pomanının təqdimatı Keçirilib
10-09-2023, 00:17
“Heydər Əliyev ideyaları və müasir dövr” respublika elmi konfransının materialları çapdan çıxıb
3-09-2023, 22:18
YAZARLAR MƏDƏNİYYƏT İŞÇİLƏRİNİ MƏFTUN ETDİLƏR
15-08-2023, 00:28
ƏBÜLFƏT HƏSƏNOĞLU-ŞEİRLƏR
8-08-2023, 18:16
Vəfat etmiş tərcüməçi və yazıçı Leonid Volodarski