11:26 / 11-07-2025
Vüqar Rəhimzadə: "Azərbaycan konstruktiv və lider mövqeyi ilə sülh gündəliyini irəli aparır"
11:17 / 11-07-2025
Lavrov: "Birləşmiş Fələstin Əmirliklərinin yaradılması ideyaları getdikcə daha çox səslənir"
11:13 / 11-07-2025
Lavrov: "Berlin, Paris və London Avropanı Rusiya ilə müharibəyə qızışdırmağa çalışır"
11:11 / 11-07-2025
Rusiya baş nazirinin müavini Patruşev qiyabi olaraq Ukraynada “taxıl oğurluğu”nda ittiham olunur
11:05 / 11-07-2025
Ağ Ev Trampın Supermen obrazını dərc edib
11:03 / 11-07-2025
Təqaüdçü tanışını öldürərək onun meyitini 20 parçaya bölüb
10:04 / 11-07-2025
QHT sədrinin layihə çərçivəsində şəhid ailələri ilə görüşü davam edir
23:49 / 10-07-2025
Zelenski Ukraynanın ABŞ-dakı səfirini dəyişdirmək planlarını təsdiqləyib
23:41 / 10-07-2025
İlham Əliyevin Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinə səfəri başa çatıb
23:39 / 10-07-2025
Trampın Lavrov və Rubionun səsləndirdiyi fikirlərlə bağlı gəldiyi nəticə ABŞ-ın Ukrayna ilə bağlı addımlarını müəyyən edəcək
22:55 / 10-07-2025
Avtomobil istidən huşunu itirən şəxsin üstünə çıxıb
22:52 / 10-07-2025
Sərxoş kişi Krım körpüsündən Moskvaya düşərək sağ qalıb
22:46 / 10-07-2025
Çin alimləri Ayın mantiyasının yenidən əriməsi əlamətləri aşkar ediblər
22:41 / 10-07-2025
Basketbolçu Kasatkinin vəkilləri həbs qətimkan tədbirinin dəyişdirilməsindən apellyasiya şikayəti verib
22:37 / 10-07-2025
Məşhur cərrah professor vəfat edib
22:32 / 10-07-2025
İsrail Hizbullahın artilleriya komandirini öldürüb
22:29 / 10-07-2025
Serbiya dinc məqsədlər üçün nüvə proqramını inkişaf etdirməyə başlayır
22:26 / 10-07-2025
Tusk: "Polşa Ukraynanın yenidən qurulması ilə bağlı növbəti konfransı təşkil edəcək"
22:23 / 10-07-2025
Hava Desant Məktəbinin kursantı paraşüt xətlərini bir-birinə bağlayaraq komandirini öldürüb
22:18 / 10-07-2025
Dyukov: "Polşa Volın qətliamının qurbanlarının eksqumasiyası hüququnu əldə etməyə çalışır"
22:03 / 10-07-2025
Xarici agent iş adamı Çiçvarkin barəsində axtarış elan edilib
21:59 / 10-07-2025
Zelenski: "Rusiya ilə Ukrayna arasında hələlik danışıqlar bitmədiyi üçün tamamlanmamış mübadilələr olmayacaq"
21:51 / 10-07-2025
Starovoit istefa verdikdən sonra Nəqliyyat Nazirliyinin ümumi qrupunda vida mesajı yazıb
21:48 / 10-07-2025
Dağıstan Avropanın ən böyük qum təpəsinə yol çəkəcək
21:33 / 10-07-2025
Zaxarova etiraf edib ki, Malayziyada Rubionun Lavrova göz yumduğunu görmədi
21:21 / 10-07-2025
Ayının aqressiv davranışı turizm marşrutunun bağlanmasına səbəb olub
21:13 / 10-07-2025
“Strana.ua” SBU polkovnikinin qətlində şübhəli bilinən şəxslərin axtarışda olan siyahısını göstərib
21:09 / 10-07-2025
Yanğınla əlaqədar elektrik enerjisi qismən kəsilib
16:39 / 10-07-2025
Sumqayıt şəhərində şəhid leytenant Ulvü Məhərrəmovun mövludu-VİDEO+FOTOLAR
13:25 / 10-07-2025
Tərtərdə gənclər üçün məşğulluq və karyera mövzusunda maarifləndirici seminar keçirildi
20:34 / 09-07-2025
“İki sahil” 34 yaşını qeyd edir
19:28 / 09-07-2025
Polşanın müdafiə naziri Baltik dənizini NATO-nun Daxili dənizi adlandırıb
19:17 / 09-07-2025
Ermənistanda məhkəmə müxalifətçi deputat Sarkisyanı 2 ay müddətinə həbs edib
19:17 / 09-07-2025
Ermənistanda məhkəmə müxalifətçi deputat Sarkisyanı 2 ay müddətinə həbs edib
19:02 / 09-07-2025
Hava zərbəsi nəticəsində yaralanan 5 yaşlı uşaq ölüb
18:52 / 09-07-2025
Macarıstan Aİ-nin Ukrayna üçün büdcəsindən 100 milyard avro ayrılmasına etiraz edir
SƏRHƏDDƏKİ UŞAQ...-Fidan Nizaməddinqızı
Tarix: 21-04-2022 00:00 | Bölmə: Ədəbiyyat

Artıq 30 gün idi müharibə gedirdi. Balaca və yüzə yaxın məktəbli bir aya yaxın idi sağ qalmaq üçün cəmiyyətdən kənarlaşmışdı. Evin sonbeşiyi olduğu üçün onu hamı balaca çağırırdı. Əslində adı Vaqif idi, ruslar Vityalaşdırmışdı. Balaca, zəhmətkeş valideynləri və özündən böyük iki bacısı ilə Kiyevdə yaşayırdı. Şəhər raket atəşinə tutulanda dərs vaxtı idi. Rusiya texnikalarının şəhərə girişini görəndə müəllimlər uşaqları məktəbin zirzəmisinə düşürmüşdü. Ukraynada heç bir gecə sakit keçmirdi. Qəribədir, adətən məktəbdən evə tələsən uşaqlar atəş səsi eşitdikləri vaxt ən etibarlı sığınacaq kimi məktəbə qaçırdı.
20 Yanvar faciəsinin ildönümündə televiziya kanallarında rus qoşunlarının Bakı şəhərinə girişini, insanların işdən, məktəbdən gəldiyi zaman tankların maşınların, günahsız insanların üzərindən keçdiyini görəndə dəhşətə gəlirdik. Bu kadrlar Azərbaycan televiziyası ilə yayımlananda anam bizə “uşaq psixologiyasına ziddir” deyə, baxmağa icazə vermirdi. 1992-ci ilin fevral ayının 26-da Xocalı şəhərindəbaş vermiş rus alayının insanlığa sığmayan vəhşiliyi haqqında valideynlərimdən söz soruşanda isə susurdular. Bu susqunluq rus ordusunu Ukraynaya da gətirdi.
Ukraynada filmlərdəki kimi müharibə gedirdi. Uşaqlar məktəbin zirzəmisində sərçələr elektrik məftillərinə cərgə ilə nizamlı, gözləri qırpıq qonduğu kimi düzülmüşdü. Qızlar əllərini partanın üstünə qoyurmuş kimi, dizlərinin üzərində saatlarla saxlayırdılar. Pandemiya dövründən qalmış maskaları da çıxarmırdılar.Halbuki burda onları maskaya görə danlayan yox idi. Müəllimlər səhərlər məktəbin bufetindəki şirniyyatları pulsuz paylayırdılar. Əslində adi günlərdə uşaqlar bunu arzulayırdı: dərs keçməyək, bufetdəki yeməkləri havayı yeyək. Atışma səsləri dayanmırdı. Zəng isə hər 45 dəqiqədən bir vurudu. Tənəffüs vaxtı siniflərdən qaçaraq dəhlizə sel kimi kükrəyən uşaqlardan əsər-əlamət qalmamışdı. İndi sadəcə qorxu vardı. Uşaqların çoxu bezirdi, ağlayaraq ata-anasını istəyən də çox idi, qaçaraq güllə ağzına gedən də...
Bu gün Rusiyanın Ukraynaya işğalının 30-cu günüdür. Son beş gündə sərhədi keçmək istəyən valideynlər məktəbin zirzəmisindən uşaqlarını bir-bir gəlib götürürdü. Balaca artıq darıxmağa başlayırdı. Müəllimlə tək qalmışdı. Zirzəmidəki son gecəsini sakitliklə keçirdi. Nə güllə səsləri, nə də tankların uğultusu vardı. 24 saatlıq atəşkəs elan olunduğunu sərhəddəki izdihamdan anlaya bilmişdi. Ertəsi gün ayılanda özünü hərbi geyimdə Ukrayna Milli futbol ulduzu Andrey Nikalayeviç Şevçenkonun qucağında gördü. O, sürətli addımlarla sərhəddə doğru gedirdi. Məktəbin pəncərələrindən həyətinə tökülmüş dibçəklərlə dolu güllər, məzarlara səpilən çiçəklər kimi kədərli idi. Bu səhər Ukrayna şəhəri 20 Yanvar və Xocalı faciəsinin ertəsi gününün reportajlarınıxatırladırdı. Tanklar küçələrdə istədiyi kimi şütüyürdü. Balaca Vaqif şəhəri oyuncaqlarının dağıldığı otağa bənzədərək yarı yuxulu ətrafa baxırdı. Bir vaxt gördüyü insanlar bundan sonra evlərin divarında qara çərçivənin icindəki şəkillərdə yaşayacaq.
İndi əsgər olan məşhur futbolçu onunövbə ilə sərhəddi keçən ailələrin yanında qoyub getdi. Əlində telefon nömrəsi yazılmışdı. Xatırladı ki, gecə yatmamışdan öncə gündəliyindəki qiymətlərə baxırdı. Gündəliyin ilk səhifəsində anasının telefon nömrəsi yazılmışdı. Sərhəddə ona doğma olan anasının nömrəsini ən əziz varlığı kimi sinəsinəsıxaraq düşündü: “Bəlkədə anam indi cənnətdən mənə baxır...”
Sərhəd kənarında minlərlə gözü yaşlı uşaqlar və qadınlar vardı. Görəsən bu qədər insan qırğınına səbəb olan rusların cənnəti varmı? Bəlkə də peyğəmbərləri ona görə qeyb olmuşdu. Cənnətləri də bir zamanlar işğal olunduğu üçün...
O, ürəyindəki suallarlaətrafa boylana-boylana sərhədi tək keçən yeganə azərbaycanlı uşaq idi. Onun son sığınacağı isə yeni arzuları olacaq...
Baxış sayı: 678
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 21-04-2022 00:00 | Bölmə: Ədəbiyyat

Artıq 30 gün idi müharibə gedirdi. Balaca və yüzə yaxın məktəbli bir aya yaxın idi sağ qalmaq üçün cəmiyyətdən kənarlaşmışdı. Evin sonbeşiyi olduğu üçün onu hamı balaca çağırırdı. Əslində adı Vaqif idi, ruslar Vityalaşdırmışdı. Balaca, zəhmətkeş valideynləri və özündən böyük iki bacısı ilə Kiyevdə yaşayırdı. Şəhər raket atəşinə tutulanda dərs vaxtı idi. Rusiya texnikalarının şəhərə girişini görəndə müəllimlər uşaqları məktəbin zirzəmisinə düşürmüşdü. Ukraynada heç bir gecə sakit keçmirdi. Qəribədir, adətən məktəbdən evə tələsən uşaqlar atəş səsi eşitdikləri vaxt ən etibarlı sığınacaq kimi məktəbə qaçırdı.
20 Yanvar faciəsinin ildönümündə televiziya kanallarında rus qoşunlarının Bakı şəhərinə girişini, insanların işdən, məktəbdən gəldiyi zaman tankların maşınların, günahsız insanların üzərindən keçdiyini görəndə dəhşətə gəlirdik. Bu kadrlar Azərbaycan televiziyası ilə yayımlananda anam bizə “uşaq psixologiyasına ziddir” deyə, baxmağa icazə vermirdi. 1992-ci ilin fevral ayının 26-da Xocalı şəhərindəbaş vermiş rus alayının insanlığa sığmayan vəhşiliyi haqqında valideynlərimdən söz soruşanda isə susurdular. Bu susqunluq rus ordusunu Ukraynaya da gətirdi.
Ukraynada filmlərdəki kimi müharibə gedirdi. Uşaqlar məktəbin zirzəmisində sərçələr elektrik məftillərinə cərgə ilə nizamlı, gözləri qırpıq qonduğu kimi düzülmüşdü. Qızlar əllərini partanın üstünə qoyurmuş kimi, dizlərinin üzərində saatlarla saxlayırdılar. Pandemiya dövründən qalmış maskaları da çıxarmırdılar.Halbuki burda onları maskaya görə danlayan yox idi. Müəllimlər səhərlər məktəbin bufetindəki şirniyyatları pulsuz paylayırdılar. Əslində adi günlərdə uşaqlar bunu arzulayırdı: dərs keçməyək, bufetdəki yeməkləri havayı yeyək. Atışma səsləri dayanmırdı. Zəng isə hər 45 dəqiqədən bir vurudu. Tənəffüs vaxtı siniflərdən qaçaraq dəhlizə sel kimi kükrəyən uşaqlardan əsər-əlamət qalmamışdı. İndi sadəcə qorxu vardı. Uşaqların çoxu bezirdi, ağlayaraq ata-anasını istəyən də çox idi, qaçaraq güllə ağzına gedən də...
Bu gün Rusiyanın Ukraynaya işğalının 30-cu günüdür. Son beş gündə sərhədi keçmək istəyən valideynlər məktəbin zirzəmisindən uşaqlarını bir-bir gəlib götürürdü. Balaca artıq darıxmağa başlayırdı. Müəllimlə tək qalmışdı. Zirzəmidəki son gecəsini sakitliklə keçirdi. Nə güllə səsləri, nə də tankların uğultusu vardı. 24 saatlıq atəşkəs elan olunduğunu sərhəddəki izdihamdan anlaya bilmişdi. Ertəsi gün ayılanda özünü hərbi geyimdə Ukrayna Milli futbol ulduzu Andrey Nikalayeviç Şevçenkonun qucağında gördü. O, sürətli addımlarla sərhəddə doğru gedirdi. Məktəbin pəncərələrindən həyətinə tökülmüş dibçəklərlə dolu güllər, məzarlara səpilən çiçəklər kimi kədərli idi. Bu səhər Ukrayna şəhəri 20 Yanvar və Xocalı faciəsinin ertəsi gününün reportajlarınıxatırladırdı. Tanklar küçələrdə istədiyi kimi şütüyürdü. Balaca Vaqif şəhəri oyuncaqlarının dağıldığı otağa bənzədərək yarı yuxulu ətrafa baxırdı. Bir vaxt gördüyü insanlar bundan sonra evlərin divarında qara çərçivənin icindəki şəkillərdə yaşayacaq.
İndi əsgər olan məşhur futbolçu onunövbə ilə sərhəddi keçən ailələrin yanında qoyub getdi. Əlində telefon nömrəsi yazılmışdı. Xatırladı ki, gecə yatmamışdan öncə gündəliyindəki qiymətlərə baxırdı. Gündəliyin ilk səhifəsində anasının telefon nömrəsi yazılmışdı. Sərhəddə ona doğma olan anasının nömrəsini ən əziz varlığı kimi sinəsinəsıxaraq düşündü: “Bəlkədə anam indi cənnətdən mənə baxır...”
Sərhəd kənarında minlərlə gözü yaşlı uşaqlar və qadınlar vardı. Görəsən bu qədər insan qırğınına səbəb olan rusların cənnəti varmı? Bəlkə də peyğəmbərləri ona görə qeyb olmuşdu. Cənnətləri də bir zamanlar işğal olunduğu üçün...
O, ürəyindəki suallarlaətrafa boylana-boylana sərhədi tək keçən yeganə azərbaycanlı uşaq idi. Onun son sığınacağı isə yeni arzuları olacaq...
Baxış sayı: 678
Bölməyə aid digər xəbərlər
15-06-2025, 20:02
Sumqayıtda şairə-jurnalist İlhamə Məhəmmədqızının 55 illik yubileyi qeyd olundu-VİDEO+FOTOLAR
11-06-2025, 11:03
38 yaşlı şairə vəfat edib
3-06-2025, 07:39
DƏYƏRLİ ŞAİRİN YENİ SÖZ SOVQATI- TARİYEL ABBASLI
31-05-2025, 16:06
Sumqayıtda şair Rafiq Yusifoğlunun 75 illik yubileyinə həsr olunmuş ədəbi bədii gecə keçirildi-VİDEO+FOTOLAR
31-05-2025, 15:15
Ukraynada ABŞ yazıçısının 30 min kitabı rus mafiyasını “romantikləşdirdiyinə” görə məhv edilib
17-05-2025, 18:21
Türkiyə Ədəbiyyat Vəqfi Sumqayıtda-Kitab təqdimatı və mükafatlandırma-VİDEO+FOTOLAR
9-05-2025, 10:00
Azərbaycan Hərb Tarixi Muzeyində “Böyük Qələbənin varisləri” kitabının təqdimatı keçirilib
8-05-2025, 23:12
"Azərbaycan" jurnalının kollektivi oxucularla görüşüb-VİDEO+FOTOLAR
7-05-2025, 10:44
Sumqayıt şəhərində Güləmail Muradın "Beş Ulduz" adlı kitabının təqdimatı keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
2-05-2025, 10:58
ŞAHLAR GÖYTÜRKÜN ALİM – ŞAİR– VƏTƏNDAŞ MİSSİYASI-Vüqar Əhməd
18-04-2025, 00:01
Miraslan Rasimi də itirdik-Namiq MƏMMƏDLİ
16-04-2025, 23:50
Ədalət Əroğlunun doğum gününü təbrik edirəm!
16-04-2025, 22:31
Şair və ədəbiyyatşünas Konstantin Kedrov vəfat edib
9-04-2025, 09:10
Qahirədə seminar: Azərbaycan alimləri ərəb dilinin inkişafına böyük töhfələr veriblər
17-03-2025, 11:15
MƏZARSIZ QƏHRƏMAN-Xaqani Abbasəli ÖZTÜRK
16-03-2025, 02:44
Sumqayıtda şair Məmməd İlqarın 75 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
12-03-2025, 22:08
Elmin təhsilə inteqrasiyası istiqamətində növbəti mühazirə oxunub
2-03-2025, 22:59
Sumqayıt şəhərində Natəvan Dəmirçioğlunun "Açar" romanının təqdimatı keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
25-02-2025, 13:05
Sumqayıt şəhərində deputatın kitabının təqdimatı keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
19-02-2025, 22:17
Sumqayıtda şair Asif Asimanın 70 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOROLAR
19-02-2025, 09:01
Nəcibliyi, ziyalılığı ilə hər kəsin sevgisini qazanan işıqlı insan
9-02-2025, 21:49
Şeirlər- İSMAYIL MƏRCANLI İMANZADƏ
1-02-2025, 23:22
Xalidə Nurayı TƏBRİK EDİRİK!
23-12-2024, 15:46
Səbuhi Zamanın “Adamın Dibi” adlı kitabı işıq üzü gördü
15-12-2024, 14:33
Yazıçı Samir İmanovun "Arzularımın rəqsi" adlı kitabının təqdimat mərasimi keçirilib
13-11-2024, 23:46
Görkəmli Türk Ədibi Sərhəd Kabaklı-Vüqar Əhməd
1-11-2024, 13:16
Sumqayıt şəhərinin 75 illiyinə həsr olunmuş ədəbi-bədii gecə keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
30-10-2024, 21:46
Rusiyanın əməkdar artisti Kazbek Suanov dünyasını dəyişib
26-10-2024, 18:55
Tanzaniyada Puşkinin abidəsinin açılışı olub, nağılları isə suahili dilində nəşr olunub
16-10-2024, 10:02
Naxçıvan ədəbi mühitinin seçilən nümayəndəsi Hüseyn Razinin 100 illiyinə layiqli töhfə
12-10-2024, 20:45
Naxçıvanda xarici tədqiqatçıların iştirakı ilə arxeoloji kəşfiyyat işləri aparılır
12-10-2024, 19:55
Azərbaycan Universitetində Mirzə Ələkbər Sabir irsi və ədəbi dilə həsr olunmuş tədbir keçirilib
12-10-2024, 10:47
Ədəbiyyat müəllimi erotik fotolara görə töhmət alıb
28-09-2024, 21:57
Onu "Türk dünyasının sevilən qızı" adlandırırdılar
28-09-2024, 21:51
Vüqar Əhməd: "Allahımızın üzü dönüb"
2-08-2024, 14:53
Mirzə Ələkbər Sabir Fondu yeni layihənin icrasına başlayıb
1-08-2024, 13:22
“Cəfər Cabbarlı - ədəbiyyatımızın böyük sənət fədaisi” adlı layihənin icrasına başlanılıb
12-06-2024, 23:33
Professor Mahirə Hüseynova Turan Elmlər Akademiyasının akademiki seçilib
9-06-2024, 15:53
"Zəfəri yaşadanlar” kitabının təqdimat mərasimindən-VİDEO+FOTOLAR
6-06-2024, 14:52
Sumqayıtda Mikayıl Müşfiqin anım mərasimi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
1-05-2024, 21:08
Rusiya yazıçılarının kitablarının 170-dən çox nadir nəşri Avropa kitabxanalarından yoxa çıxıb
27-04-2024, 00:42
ƏZƏL-AXIR SÖZ QALACAQ DÜNYADA
26-04-2024, 11:47
AMEA NİZAMİ GƏNCƏVİ ADINA İNSTİTUTUN 90 İLLİYİ