14:26 / 23-11-2024
Şeyx Portuqaliyaya gedir
12:58 / 23-11-2024
Azərbaycanda zəlzələ oldu
Bütün xəbərlər
SƏRHƏDDƏKİ UŞAQ...-Fidan Nizaməddinqızı
Tarix: 21-04-2022 00:00 | Bölmə: Ədəbiyyat


Artıq 30 gün idi müharibə gedirdi. Balaca və yüzə yaxın məktəbli bir aya yaxın idi sağ qalmaq üçün cəmiyyətdən kənarlaşmışdı. Evin sonbeşiyi olduğu üçün onu hamı balaca çağırırdı. Əslində adı Vaqif idi, ruslar Vityalaşdırmışdı. Balaca, zəhmətkeş valideynləri və özündən böyük iki bacısı ilə Kiyevdə yaşayırdı. Şəhər raket atəşinə tutulanda dərs vaxtı idi. Rusiya texnikalarının şəhərə girişini görəndə müəllimlər uşaqları məktəbin zirzəmisinə düşürmüşdü. Ukraynada heç bir gecə sakit keçmirdi. Qəribədir, adətən məktəbdən evə tələsən uşaqlar atəş səsi eşitdikləri vaxt ən etibarlı sığınacaq kimi məktəbə qaçırdı.
20 Yanvar faciəsinin ildönümündə televiziya kanallarında rus qoşunlarının Bakı şəhərinə girişini, insanların işdən, məktəbdən gəldiyi zaman tankların maşınların, günahsız insanların üzərindən keçdiyini görəndə dəhşətə gəlirdik. Bu kadrlar Azərbaycan televiziyası ilə yayımlananda anam bizə “uşaq psixologiyasına ziddir” deyə, baxmağa icazə vermirdi. 1992-ci ilin fevral ayının 26-da Xocalı şəhərindəbaş vermiş rus alayının insanlığa sığmayan vəhşiliyi haqqında valideynlərimdən söz soruşanda isə susurdular. Bu susqunluq rus ordusunu Ukraynaya da gətirdi.
Ukraynada filmlərdəki kimi müharibə gedirdi. Uşaqlar məktəbin zirzəmisində sərçələr elektrik məftillərinə cərgə ilə nizamlı, gözləri qırpıq  qonduğu kimi düzülmüşdü. Qızlar əllərini partanın üstünə qoyurmuş kimi, dizlərinin üzərində saatlarla saxlayırdılar. Pandemiya dövründən qalmış maskaları da çıxarmırdılar.Halbuki burda onları maskaya görə danlayan yox idi. Müəllimlər səhərlər məktəbin bufetindəki şirniyyatları pulsuz paylayırdılar. Əslində adi günlərdə uşaqlar bunu arzulayırdı: dərs keçməyək, bufetdəki yeməkləri havayı yeyək. Atışma səsləri dayanmırdı. Zəng isə hər 45 dəqiqədən bir vurudu. Tənəffüs vaxtı siniflərdən qaçaraq dəhlizə sel kimi kükrəyən uşaqlardan əsər-əlamət qalmamışdı. İndi sadəcə qorxu vardı. Uşaqların çoxu bezirdi, ağlayaraq ata-anasını istəyən də çox idi, qaçaraq güllə ağzına gedən də... 
Bu gün Rusiyanın Ukraynaya işğalının 30-cu günüdür. Son beş gündə sərhədi keçmək istəyən valideynlər məktəbin zirzəmisindən uşaqlarını bir-bir gəlib götürürdü. Balaca artıq darıxmağa başlayırdı. Müəllimlə tək qalmışdı. Zirzəmidəki son gecəsini sakitliklə keçirdi. Nə güllə səsləri, nə də tankların uğultusu vardı. 24 saatlıq atəşkəs elan olunduğunu sərhəddəki izdihamdan anlaya bilmişdi. Ertəsi gün ayılanda özünü hərbi geyimdə Ukrayna Milli futbol ulduzu Andrey Nikalayeviç Şevçenkonun qucağında gördü. O, sürətli addımlarla sərhəddə doğru gedirdi. Məktəbin pəncərələrindən həyətinə tökülmüş dibçəklərlə dolu güllər, məzarlara səpilən çiçəklər kimi kədərli idi. Bu səhər Ukrayna şəhəri 20 Yanvar və Xocalı faciəsinin ertəsi gününün reportajlarınıxatırladırdı. Tanklar küçələrdə istədiyi kimi şütüyürdü. Balaca Vaqif  şəhəri oyuncaqlarının dağıldığı otağa bənzədərək yarı yuxulu ətrafa baxırdı. Bir vaxt gördüyü insanlar bundan sonra evlərin divarında qara çərçivənin icindəki şəkillərdə yaşayacaq.
İndi əsgər olan məşhur futbolçu onunövbə ilə sərhəddi keçən ailələrin yanında qoyub getdi. Əlində telefon nömrəsi yazılmışdı. Xatırladı ki, gecə yatmamışdan öncə gündəliyindəki qiymətlərə baxırdı. Gündəliyin ilk səhifəsində anasının telefon nömrəsi yazılmışdı. Sərhəddə ona doğma olan anasının nömrəsini ən əziz varlığı kimi sinəsinəsıxaraq düşündü: “Bəlkədə anam indi cənnətdən mənə baxır...”
 Sərhəd kənarında minlərlə gözü yaşlı uşaqlar və qadınlar vardı. Görəsən bu qədər insan qırğınına səbəb olan rusların cənnəti varmı? Bəlkə də peyğəmbərləri ona görə qeyb olmuşdu. Cənnətləri də bir zamanlar işğal olunduğu üçün...
O, ürəyindəki suallarlaətrafa boylana-boylana sərhədi tək keçən yeganə azərbaycanlı uşaq idi. Onun son sığınacağı isə yeni arzuları olacaq...



Baxış sayı: 529


Bölməyə aid digər xəbərlər