12:14 / 26-04-2024
Patriarx Kirill Dmitri Kiselevi "Radonej Sergius" ordeni ilə təltif etdi
11:58 / 26-04-2024
Elektrikli skuter vuran məktəbli reanimasiyaya yerləşdirilib
11:53 / 26-04-2024
Rusiya və Qırğızıstan hərbi əməkdaşlıq haqqında iki saziş imzalayıb
11:47 / 26-04-2024
AMEA NİZAMİ GƏNCƏVİ ADINA İNSTİTUTUN 90 İLLİYİ
11:19 / 26-04-2024
Polis intihar etməyi planlaşdıran şəxsi güllələyib
11:15 / 26-04-2024
ABŞ mediası Rusiyada işləmək üçün döyüş təcrübəsi olan operatorlar axtarır
11:11 / 26-04-2024
Onunla mübahisə edən dostunu başından 11 güllə ilə vurub
05:20 / 26-04-2024
COP29-ın Azərbaycanın beynəlxalq aləmdə müsbət imicinin formalaşmasında rolu-Səyavuş Qasımov
03:20 / 26-04-2024
Sumqayıtın 75 illiyi ilə bağlı 44 günlük Vətən müharibəsinin şəhidlərinə həsr olunmuş xatirə gecəsi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
23:33 / 25-04-2024
NYT: ABŞ Kiyevin Krımı ATACMS ilə vura biləcəyini etiraf etdi
23:28 / 25-04-2024
ABŞ Rusiya Federasiyasına hərbi tədarükün asanlaşdırılmasına görə Çin banklarına qarşı sanksiyalar tətbiq etməyə hazırdır
22:41 / 25-04-2024
Peskov: "Rusiya Federasiyasının hökuməti və biznesi arasında dialoq davam edəcək, may-iyun üçün iş planları var"
22:35 / 25-04-2024
Kreml: Putin aprelin 26-da Sankt-Peterburqda Qanunvericilər Şurasında çıxış edəcək
22:27 / 25-04-2024
Stoltenberq: "ABŞ və Aİ Ukraynaya lazımi dəstəyi vermədi"
22:24 / 25-04-2024
Şoyqu Astanaya ŞƏT-ə üzv ölkələrin Müdafiə Nazirliyi rəhbərlərinin görüşü üçün gəlib
22:05 / 25-04-2024
"Soçi" futbolçuları "Axmat"la oyundan əvvəl zəhərlənib
21:56 / 25-04-2024
Kirbi: "Ukrayna üçün bəzi silahlar bir neçə günə Polşadan gətiriləcək"
21:45 / 25-04-2024
Polşa prokurorluğu: ekspertizalar Kaçinskinin təyyarəsində partlayış faktını təsdiqləməyib
21:37 / 25-04-2024
Yamayka Britaniya hökmranlığından ayrılmağı planlaşdırır
21:30 / 25-04-2024
WADA çinli üzgüçülərin işində iştirak etmək üçün müstəqil prokurora müraciət edib
21:09 / 25-04-2024
VDNKh-da “Rusiya” sərgi-forumunu 11 milyondan çox insan ziyarət edib
21:03 / 25-04-2024
"BI": Britaniya "Paveway" idarə olunan bombalarını Ukraynaya təhvil verəcək
20:39 / 25-04-2024
Rusiya diplomatlarının "Mauthauzen" həbs düşərgəsində anım mərasimində iştirakdan imtina edilib
20:33 / 25-04-2024
Putin may ayında Çinə səfər etməyi planlaşdırdığını bildirib
20:11 / 25-04-2024
Nalçikdə iki İD üzvü həbs edilib
20:07 / 25-04-2024
Patruşev: "Qeyri-qanuni miqrasiya terror təhlükələri ilə sıx bağlıdır"
20:01 / 25-04-2024
“Şençjou-18”kosmik gəmisi orbital stansiyaya yaxınlaşır
19:55 / 25-04-2024
Rusiya səfiri: "İsveçrədə Ukrayna sammiti səs-küylü və boş piar kampaniyasına çevriləcək
19:50 / 25-04-2024
“Rostov” Ronaldonun qolu sayəsində “Ural”ı məğlub edib
19:47 / 25-04-2024
Ukrayna mərmisi çoxmərtəbəli yaşayış binasına düşüb
01:51 / 25-04-2024
Şəhid Elvin Həsənovun mövludu olub-VİDEO+FOTOLAR
23:52 / 24-04-2024
Fransada Olimpiadada terror aktı planlaşdıran yeniyetmə saxlanılıb
22:59 / 24-04-2024
Moskva vilayəti hökumətinin keçmiş sədr müavini rüşvət almaqda şübhəli bilinərək saxlanılıb
22:31 / 24-04-2024
İlon Mask əmindir ki, gec-tez Qərbdə vətəndaş müharibəsi başlayacaq
22:24 / 24-04-2024
Bayden: "ABŞ bir neçə saat ərzində Ukraynaya silah tədarükünü bərpa edəcək"
22:20 / 24-04-2024
Dudayev: "Kadırov həddindən artıq güc, sağlamlıq və enerji ilə xəstədir"
22:15 / 24-04-2024
Üç rusiyalı boksçu Avro-2024-də medallara zəmanət verib
22:11 / 24-04-2024
Komi məhkəməsi Kasparov və Qudkovu qiyabi həbs edib
22:07 / 24-04-2024
FSB Tambovda terror aktı hazırlayan diversantı saxlayıb
AŞIQ ƏLƏSGƏRİN SƏNƏTKARLIĞI-RAMİZ QASIMOV
Tarix: 08-06-2021 01:50 | Bölmə: Ədəbiyyat
Azərbaycan və ümumən türk dünyasının ən görkəmli saz-söz sənətinin görkəmli nümayəndələrindən biri Aşıq Ələsgərdir. Aşıq Ələsgər (1821-1926) aşıqlıq sənətinə yeni forma və məzmun gözəllikləri qazandıran çox gökəmli, ustad bir sənətkardır. Ona nəinki Azərbaycanda, bütün türk dünyasında Dədə Ələsgər deyə müraciət etmişlər. Qeyri-adi istedad sahibi olan Dədə Ələsgər aşıq sənətinin sirlərini dərindən bilərək ona həm də öz yaradıcılığı ilə yeniliklər qatmış, forma və məzmun etibarilə zənginləşdirmişdir.
Onun zəngin yaradıcılığı böyük ustalıq və dərin istedadla yaradılmış lirikadan ibarətdir. Aşıq Ələsgər həm də Göyçə aşıq mühitinə mənsub bir şəxsiyyət, nadir istedad sahibidir. Ələsgər sazın və sözün zirvəsində qərar tutan bir sənətkardır. Bu ustad sənətkarın qoşma, qəraylı, təcnis və başqa digər nümunələrində böyük bir sənətkarlıq təzahürünü tapır. Ustad sənətkar təkcə özüənədərki ustadanə qəlibləşdirilmiş obrazlılıq nümunələri və məcazları məharətlə istifadə etmir, həm də öz məcazların ən mükəmməl örnəklərini nümunə yaradır və yüksək obrazlılıq nümayiş etdirir. Sənətkarın yaradıcılıq dili, şeirlərinin leksik tərkibi, sözlərdən istifadə məharəti, mükəmməl, tam qafiyə sistemi, şeirlərinin vəzni, bölgü sistemi və sair Azərbaycan poeziyasına böyük bir sənətkarlıq qazandırmış, poetik cəhətdən zənginləşdirmişdir.
Ustad Aşıq Ələsgərin sənətində böyük təb, istedad ehtiva edən nadir bir poetika ucalmaqdadır. Ustad Ələsgərin yaradıcılığında zəngin və mükəmməl poetik ustalığa malik olan məcazlar yer alır. Ümumiyyətlə, Aşıq Ələsgərin mükəmməl məcazlar sistemi vardır. Ustad sənətkar həm qəlibləşmiş məcazlardan məharətlə istifadə etmiş, həm də özü məcazların ən kamil örnəklərini ortaya qoymuşdur. Bu mənada ustad sənətkarın yaradıcılığında mükəmməl epitetlər, təşbehlər, metaforalar, üslubi bədii fiqurlar istifadə edilmişdir. Ən əsası, ustadın savadsız olması haqda fikirlər səsləndirilsə də, onun təkcə əsərlərini bədii dili Ələsgərin nə qədər dərin bilik və dildən istifadə ustalığına malik olduğunu təsbit etməkdədir. Əgər nəzərə alsaq ki, məcazların yaranması, üslubi fiqurların reallaşdırılması dil faktları üzərində reallaşır, o zaman Aşıq Ələcgərin belə mükəmməl məcazlar sistemi və üslubi fiqurlar ortaya qoymasının sirrini onun ana dilimizin imkanlarına nə qədər yaxından, dərindən bələd olmasında görməliyik.
Aşıq Ələsgərin irsində “dodağın qönçə”, “dişlərin sədəf”, “sərv boylu”, “lalə yanaqlı”, “bal dodaqlı” və sair kimi qəlib məcaz nümunələrinə rast gəlinməklə bərabər böyük ustadın məharətlə ərsəyə gətirdiyi kamil məcaz nümunələri də yer almaqdadır. Aşıq Ələsgər yaradıcılığının sənətkarlığı da məhz bu özünəməxsus, fərdi yaradıcılıq işinin məhsulu olan məcazlar sistemi, üslubi fiqurlarındadır. Aşıq Ələsgərin yaradıcılığında, poetexnikasında çox mükəmməl yaradılmış təsirli, canlı mübaliğələrə, metaforalara, təşbeh və epitetlərə, bədii təzadlara və s. rast gəlinməkdədir.
Sənətkarın fikri təsirli ifadə etmə imkanlarından biri mübaliğədir. Şişirtmə və hiperbola da adlanan bu bədii fiqur mətləbin olduğundan daha təsirli formada bədii əks etdirilməsi yolu ilə ortaya qoyulur. Bu da həmin keyfiyyətin daha təsirli alınmasına səbəb olur. Xüsusilə lirik şeirlərdə aşiqin çəkdiyi hiss və duyğuların, kədər və üzüntülərin, o cümlədən gözəlliklərin, həsrətin, sevginin təsirli ifadə olunmasında mübaliğələr böyük rol oynayaraq sənətkarlara ustalıq göstərmək baxımından əl verir. Məsələn, Aşıq Ələsgərin yaradıcılığında aşağıdakı kimi mübaliğələrə rast gələ bilirik:
Ələsgərin qəddi Sinaya yetər.
***
Mardan şirə çəkib, daşdan keçərdin,
Dəryalardan ləlü-gövhər seçərdin.
Pərvazlanıb Qafdan Qafa uçardın,
Gəlmir tənbəkiynən bal, qoca baxtım və s.
Aşıq Ələsgərin yaradıcılığında rast gəldiyimiz və çox tez-tez istifadə edilən üslubi fiqurlardan biri də bədii təkrirdir. Məlumdur ki, təkrirlər bədii predmetin diqqətə çatdırılması məqsədilə həyata keçirilən uğurlu fiqurlardandır. Ələsgər də öz yaradıcılığında məhz müəyyən məsələləri daha çox diqqətdə saxlamaq və nəzərləri cəlb etmək məqsədilə təkrirlərdən faydalanmışdır. Onun yaradıcılığında təkrirlərin müxtəlif formalarına – həm anafora, həm də epiforalara rast gəlirik. Bəzi hallarda epiforalar ayrı-ayrı misralarda işlənməklə rədif kimi çıxış edir:
Bu dünyada üç şey başa bəladır:
Yaman oğul, yaman arvad, yaman at.
***
Günahkar, günahkar, günahkar mənəm!
***
Hər yetən gözələ gözəl demənəm,
Gözəldə gərəkdi işvə-naz ola və b.
Biz Aşıq Ələsgərin ustalığı və ustadlığını həm də bədii-üslubi fiqurların ən incəliklərinin istifadə məharətində də müşahidə edirik. Ələsgər təkrirlərdən təkcə leksik səviyyədə olanlardan deyil, həm də misraya özünəməxsus tələffüz və qulaq zövqü verən təkrirlərin fonetik səviyyədə təzahürü olan assonans və alliterasiyalardan da uğurla istifadə edir.
Qənd əzilib dilə, dişə, dəhana,
Qaymaq dodaqlara bal bələnibdi –
misrasının birinci sətrində “d” samitinin, ikinci sətrində “q” və “b” samitlərinin təkrarını müahidə edirik. Xüsusilə birinci misranın üç sözündə ard-arda sözün başında “d” samitinin işlənməsi fonetik təkrir sayəsində qulaq zövqünü artırır, misraya poetik təravət, ifadəlilik və estetik zövq gətirir. Ələsgərin poetexnikasında daha fərqli təkrir örnəyinə də rast gəlirik. Buna müəyyən mənada elliptik təkrir demək daha doğru olar. Burada həm də üslubi sinonimlik baş verdiyini də qeyd edə bilərik ki, belə orijinal nümunələrdən də Aşıq Ələsgər yaradıcılığında məharətlə istifadə etmişdir. Məsələn:
Bülbülü gülə yaz, gülü bülbülə.
Bundan başqa ustad aşığın:
İqbalına bax, bax, baxtına bax, bax
Və ya:
Tarixinə bax, bax, vaxtına bax, bax –
kimi misralarında uğurlu alliterasiya nümunələri yaratmışdır. Samit səslərin təkrarından məharətlə istifadə edən ustad sənətkar yüksək estetik təsirə və qulağa yatımlı ifadəliliyə malik olan fonetik təkrir - alliterasiya nümunəsi ortaya qoymuş, həm də leksik səviyyədə müşahidə olunan təkririn dərin mənalılıq kəsb edən örnəyini yaratmışdır.
Ustad sənətkarın poetikasında fikrin qüvvətli, özünəməxsus və mənalı ifadə olunmasında mühüm funksionallıq daşıyan üslubi fiqurlardan digəri bədii təzaddır. Ustad sənətkarın yaradıcılığında biz təzadların da çox məharətlə yaradılmış örnəklərini görürük. Məsələn:
Yaxşı günün olurmuşsa yamanı,
Yaman günün yaxşı halı varıymış;
***
Kimi atlaz geyir, tirmə qurşayır,
Kimi üryan gəzir qarın içində və s.
Əgər diqqətlə təhlil edəsi olsaq, aydın müşahidə edərik ki, böyük ustad sənətkarın təzadla bağlı örnəklərində üslubi antitezalardan da məharətlə istifadə edilmişdir. Bu maraqlı və ustadanə örnəkləri öz sənətkarlığı ilə yaradan Aşıq Ələsgər onun ən orijinal nümunələrini ortaya qoymağa müvəffəq olmuşdur. Belə ki, yuxarıda göstərilən nümunələr arasında çoxsaylı üslubi, kontekstual təzadlar da yer almışdır: “şah – gəday”, “tülkü – aslan”, “can demək – çor demək”, “atlaz geyinmək – üryan gəzmək” və s. Bu örnəkləri maraqlı və orijinallaşdıran digər bir səciyyəvi xüsusiyyət, Aşıq Ələsgəri bir daha ustad olaraq tamamlayan bədii məharət həm də bu təzad örnəklərinin daxilən bədii təkrirlə birgə ortaya qoyulmasıdır.
Ümumiyyətlə, aşıq Ələsgər ana dilimizin imkanları üzərində mükəmməl poetik ifadələr ortaya çıxaran qüdrətli və təbli saz-söz ustadıdıdr. Ustad sənətkar ana dilimizin şirinliyini, qulağayatımlığını, qəlbi, könlü riqqətə gətirən tərvətini, bütün dərin və məcazi mənaları ifadə etmək qabiliyyətini özünün kamil poetik örnəklərilə təsdiq etmişdir.
RAMİZ QASIMOV,
filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent,
AMEA Naxçıvan Bölməsinin şöbə müdiri
Baxış sayı: 586
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 08-06-2021 01:50 | Bölmə: Ədəbiyyat
Azərbaycan və ümumən türk dünyasının ən görkəmli saz-söz sənətinin görkəmli nümayəndələrindən biri Aşıq Ələsgərdir. Aşıq Ələsgər (1821-1926) aşıqlıq sənətinə yeni forma və məzmun gözəllikləri qazandıran çox gökəmli, ustad bir sənətkardır. Ona nəinki Azərbaycanda, bütün türk dünyasında Dədə Ələsgər deyə müraciət etmişlər. Qeyri-adi istedad sahibi olan Dədə Ələsgər aşıq sənətinin sirlərini dərindən bilərək ona həm də öz yaradıcılığı ilə yeniliklər qatmış, forma və məzmun etibarilə zənginləşdirmişdir.
Onun zəngin yaradıcılığı böyük ustalıq və dərin istedadla yaradılmış lirikadan ibarətdir. Aşıq Ələsgər həm də Göyçə aşıq mühitinə mənsub bir şəxsiyyət, nadir istedad sahibidir. Ələsgər sazın və sözün zirvəsində qərar tutan bir sənətkardır. Bu ustad sənətkarın qoşma, qəraylı, təcnis və başqa digər nümunələrində böyük bir sənətkarlıq təzahürünü tapır. Ustad sənətkar təkcə özüənədərki ustadanə qəlibləşdirilmiş obrazlılıq nümunələri və məcazları məharətlə istifadə etmir, həm də öz məcazların ən mükəmməl örnəklərini nümunə yaradır və yüksək obrazlılıq nümayiş etdirir. Sənətkarın yaradıcılıq dili, şeirlərinin leksik tərkibi, sözlərdən istifadə məharəti, mükəmməl, tam qafiyə sistemi, şeirlərinin vəzni, bölgü sistemi və sair Azərbaycan poeziyasına böyük bir sənətkarlıq qazandırmış, poetik cəhətdən zənginləşdirmişdir.
Ustad Aşıq Ələsgərin sənətində böyük təb, istedad ehtiva edən nadir bir poetika ucalmaqdadır. Ustad Ələsgərin yaradıcılığında zəngin və mükəmməl poetik ustalığa malik olan məcazlar yer alır. Ümumiyyətlə, Aşıq Ələsgərin mükəmməl məcazlar sistemi vardır. Ustad sənətkar həm qəlibləşmiş məcazlardan məharətlə istifadə etmiş, həm də özü məcazların ən kamil örnəklərini ortaya qoymuşdur. Bu mənada ustad sənətkarın yaradıcılığında mükəmməl epitetlər, təşbehlər, metaforalar, üslubi bədii fiqurlar istifadə edilmişdir. Ən əsası, ustadın savadsız olması haqda fikirlər səsləndirilsə də, onun təkcə əsərlərini bədii dili Ələsgərin nə qədər dərin bilik və dildən istifadə ustalığına malik olduğunu təsbit etməkdədir. Əgər nəzərə alsaq ki, məcazların yaranması, üslubi fiqurların reallaşdırılması dil faktları üzərində reallaşır, o zaman Aşıq Ələcgərin belə mükəmməl məcazlar sistemi və üslubi fiqurlar ortaya qoymasının sirrini onun ana dilimizin imkanlarına nə qədər yaxından, dərindən bələd olmasında görməliyik.
Aşıq Ələsgərin irsində “dodağın qönçə”, “dişlərin sədəf”, “sərv boylu”, “lalə yanaqlı”, “bal dodaqlı” və sair kimi qəlib məcaz nümunələrinə rast gəlinməklə bərabər böyük ustadın məharətlə ərsəyə gətirdiyi kamil məcaz nümunələri də yer almaqdadır. Aşıq Ələsgər yaradıcılığının sənətkarlığı da məhz bu özünəməxsus, fərdi yaradıcılıq işinin məhsulu olan məcazlar sistemi, üslubi fiqurlarındadır. Aşıq Ələsgərin yaradıcılığında, poetexnikasında çox mükəmməl yaradılmış təsirli, canlı mübaliğələrə, metaforalara, təşbeh və epitetlərə, bədii təzadlara və s. rast gəlinməkdədir.
Sənətkarın fikri təsirli ifadə etmə imkanlarından biri mübaliğədir. Şişirtmə və hiperbola da adlanan bu bədii fiqur mətləbin olduğundan daha təsirli formada bədii əks etdirilməsi yolu ilə ortaya qoyulur. Bu da həmin keyfiyyətin daha təsirli alınmasına səbəb olur. Xüsusilə lirik şeirlərdə aşiqin çəkdiyi hiss və duyğuların, kədər və üzüntülərin, o cümlədən gözəlliklərin, həsrətin, sevginin təsirli ifadə olunmasında mübaliğələr böyük rol oynayaraq sənətkarlara ustalıq göstərmək baxımından əl verir. Məsələn, Aşıq Ələsgərin yaradıcılığında aşağıdakı kimi mübaliğələrə rast gələ bilirik:
Ələsgərin qəddi Sinaya yetər.
***
Mardan şirə çəkib, daşdan keçərdin,
Dəryalardan ləlü-gövhər seçərdin.
Pərvazlanıb Qafdan Qafa uçardın,
Gəlmir tənbəkiynən bal, qoca baxtım və s.
Aşıq Ələsgərin yaradıcılığında rast gəldiyimiz və çox tez-tez istifadə edilən üslubi fiqurlardan biri də bədii təkrirdir. Məlumdur ki, təkrirlər bədii predmetin diqqətə çatdırılması məqsədilə həyata keçirilən uğurlu fiqurlardandır. Ələsgər də öz yaradıcılığında məhz müəyyən məsələləri daha çox diqqətdə saxlamaq və nəzərləri cəlb etmək məqsədilə təkrirlərdən faydalanmışdır. Onun yaradıcılığında təkrirlərin müxtəlif formalarına – həm anafora, həm də epiforalara rast gəlirik. Bəzi hallarda epiforalar ayrı-ayrı misralarda işlənməklə rədif kimi çıxış edir:
Bu dünyada üç şey başa bəladır:
Yaman oğul, yaman arvad, yaman at.
***
Günahkar, günahkar, günahkar mənəm!
***
Hər yetən gözələ gözəl demənəm,
Gözəldə gərəkdi işvə-naz ola və b.
Biz Aşıq Ələsgərin ustalığı və ustadlığını həm də bədii-üslubi fiqurların ən incəliklərinin istifadə məharətində də müşahidə edirik. Ələsgər təkrirlərdən təkcə leksik səviyyədə olanlardan deyil, həm də misraya özünəməxsus tələffüz və qulaq zövqü verən təkrirlərin fonetik səviyyədə təzahürü olan assonans və alliterasiyalardan da uğurla istifadə edir.
Qənd əzilib dilə, dişə, dəhana,
Qaymaq dodaqlara bal bələnibdi –
misrasının birinci sətrində “d” samitinin, ikinci sətrində “q” və “b” samitlərinin təkrarını müahidə edirik. Xüsusilə birinci misranın üç sözündə ard-arda sözün başında “d” samitinin işlənməsi fonetik təkrir sayəsində qulaq zövqünü artırır, misraya poetik təravət, ifadəlilik və estetik zövq gətirir. Ələsgərin poetexnikasında daha fərqli təkrir örnəyinə də rast gəlirik. Buna müəyyən mənada elliptik təkrir demək daha doğru olar. Burada həm də üslubi sinonimlik baş verdiyini də qeyd edə bilərik ki, belə orijinal nümunələrdən də Aşıq Ələsgər yaradıcılığında məharətlə istifadə etmişdir. Məsələn:
Bülbülü gülə yaz, gülü bülbülə.
Bundan başqa ustad aşığın:
İqbalına bax, bax, baxtına bax, bax
Və ya:
Tarixinə bax, bax, vaxtına bax, bax –
kimi misralarında uğurlu alliterasiya nümunələri yaratmışdır. Samit səslərin təkrarından məharətlə istifadə edən ustad sənətkar yüksək estetik təsirə və qulağa yatımlı ifadəliliyə malik olan fonetik təkrir - alliterasiya nümunəsi ortaya qoymuş, həm də leksik səviyyədə müşahidə olunan təkririn dərin mənalılıq kəsb edən örnəyini yaratmışdır.
Ustad sənətkarın poetikasında fikrin qüvvətli, özünəməxsus və mənalı ifadə olunmasında mühüm funksionallıq daşıyan üslubi fiqurlardan digəri bədii təzaddır. Ustad sənətkarın yaradıcılığında biz təzadların da çox məharətlə yaradılmış örnəklərini görürük. Məsələn:
Yaxşı günün olurmuşsa yamanı,
Yaman günün yaxşı halı varıymış;
***
Kimi atlaz geyir, tirmə qurşayır,
Kimi üryan gəzir qarın içində və s.
Əgər diqqətlə təhlil edəsi olsaq, aydın müşahidə edərik ki, böyük ustad sənətkarın təzadla bağlı örnəklərində üslubi antitezalardan da məharətlə istifadə edilmişdir. Bu maraqlı və ustadanə örnəkləri öz sənətkarlığı ilə yaradan Aşıq Ələsgər onun ən orijinal nümunələrini ortaya qoymağa müvəffəq olmuşdur. Belə ki, yuxarıda göstərilən nümunələr arasında çoxsaylı üslubi, kontekstual təzadlar da yer almışdır: “şah – gəday”, “tülkü – aslan”, “can demək – çor demək”, “atlaz geyinmək – üryan gəzmək” və s. Bu örnəkləri maraqlı və orijinallaşdıran digər bir səciyyəvi xüsusiyyət, Aşıq Ələsgəri bir daha ustad olaraq tamamlayan bədii məharət həm də bu təzad örnəklərinin daxilən bədii təkrirlə birgə ortaya qoyulmasıdır.
Ümumiyyətlə, aşıq Ələsgər ana dilimizin imkanları üzərində mükəmməl poetik ifadələr ortaya çıxaran qüdrətli və təbli saz-söz ustadıdıdr. Ustad sənətkar ana dilimizin şirinliyini, qulağayatımlığını, qəlbi, könlü riqqətə gətirən tərvətini, bütün dərin və məcazi mənaları ifadə etmək qabiliyyətini özünün kamil poetik örnəklərilə təsdiq etmişdir.
RAMİZ QASIMOV,
filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent,
AMEA Naxçıvan Bölməsinin şöbə müdiri
Baxış sayı: 586
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 11:47
AMEA NİZAMİ GƏNCƏVİ ADINA İNSTİTUTUN 90 İLLİYİ
19-04-2024, 12:41
"SUMQAYIT! ƏBƏDİ YAŞA" LAYİHƏSİ mərhum şair Sabir Sarvana həsr olunmuşdu
17-04-2024, 21:58
ADPU-nun Beynəlxalq əlaqələr üzrə prorektoru Mahirə Hüseynova Dünya Söz Akademiyasının fəxri akademik üzvü seçilib
28-03-2024, 23:35
ZİYALI ÖMRÜNÜN AKKORDLARI...
26-03-2024, 14:48
Şeirlər-İSMAYIL MƏRCANLI İMANZADƏ
7-03-2024, 23:27
VÜQAR,ƏHMƏD TÜRKSOY- UN QIZIL MEDALI İLƏ TƏLTİF OLUNUB
7-03-2024, 23:12
Kostomarov "Qanqster Peterburq" serialından mahnı oxudu
11-02-2024, 00:49
Sumqayıtda şair Sabir Yusifoğlunun xatirə gecəsi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
30-01-2024, 14:54
Dramaturq Aleksandr Gelmanı avtomobil vurub
26-12-2023, 20:56
Jurnalist və yazıçı Valeri Şamşurin vəfat edib
21-12-2023, 23:29
BACI İTİRMİŞƏM-VÜQAR ƏHMƏD
19-12-2023, 15:51
“Ərəb mənbələrində azərbaycanlı alim və ədiblər (VII-XVII əsrlər)” adlı kitab nəşr olunub
19-12-2023, 15:05
Təhlükəsizlik qüvvələri Akuninin kitablarını nəşr edən nəşriyyata gəlib
30-11-2023, 23:25
BİR ŞAİR YAŞAYIR MİNGƏÇEVİRDƏ...
28-11-2023, 16:41
Ankarada Sadiq Qurbanovun kitabının təqdimatı olub – FOTO
27-11-2023, 10:45
İrlandiyalı Pol Linç 2023-cü il üçün "Man Booke"r mükafatını qazandı
1-11-2023, 11:19
Buninin qardaşı qızı 100 yaşında dünyasını dəyişib
18-10-2023, 21:25
ŞAİRİN OXUCULAR QARŞISINDA POETİK HESABATI
16-10-2023, 14:46
Əlyazma kolleksiyaları oxuculara virtual təqdim olunur
15-10-2023, 22:09
Şair və rəssam Qavriil Lubnin vəfat edib
4-10-2023, 20:34
“Heydər Əliyev: tariximizdə və taleyimizdə” kitabının təqdimatı olub
24-09-2023, 20:54
AMEA Naxçıvan Bölməsində Məhəmmədhüseyn Şəhriyara həsr olunmuş konfrans
22-09-2023, 21:09
Qərbi Azərbaycan haqqında kitabın və sosioloji-tədqiqatın nəticələri ilə bağlı hesabatın təqdimatı keçirilib
13-09-2023, 15:11
Seyfəddin Dağlının “Gəcil qapısı” pomanının təqdimatı Keçirilib
10-09-2023, 00:17
“Heydər Əliyev ideyaları və müasir dövr” respublika elmi konfransının materialları çapdan çıxıb
3-09-2023, 22:18
YAZARLAR MƏDƏNİYYƏT İŞÇİLƏRİNİ MƏFTUN ETDİLƏR
15-08-2023, 00:28
ƏBÜLFƏT HƏSƏNOĞLU-ŞEİRLƏR
8-08-2023, 18:16
Vəfat etmiş tərcüməçi və yazıçı Leonid Volodarski
7-08-2023, 22:22
Uşaq kitablarının illüstratoru Nikolay Ustinov vəfat edib
13-07-2023, 14:50
“Naxçıvan paremioloji vahidləri: deyimlər, atalar sözləri və məsəllər” kitabının təqdimatı keçirilib
10-07-2023, 19:57
O, HEYDƏR DÜHASIDIR-Ramiz QASIMOV
7-07-2023, 22:48
QHT Azərbaycanın klassik və müasir ədəbiyyatını təbliğ edəcək
30-06-2023, 23:49
Həmişə sizinlə olan cəhənnəm-Əkbər Qoşalı
28-06-2023, 20:10
İSMAYIL İMANZADƏNİN UŞAQ ŞEİRLƏRİNDƏN İBARƏT “HƏR ÇƏMƏNDƏN BİR ÇİÇƏK” KİTABINA ÖN SÖZ-ADİLƏ NƏZƏROVA
23-06-2023, 20:44
Baş Prokurorluq tərəfindən "Özəl sektorda anti-korrupsiya standartları" mövzusuna həsr olunmuş kitab hazırlanıb
22-06-2023, 22:44
TANINMIŞ ALİMİN “HEYDƏR ƏLİYEV SİYASƏTİ: TARİX VƏ MÜASİRLİK” MONOQRAFİYASI NƏŞR EDİLİB-Ramiz Qasımov
22-06-2023, 22:37
AMEA-nın Naxçıvan Bölməsində kitab təqdimatı olub
10-06-2023, 20:04
AMEA-nın Naxçıvan Bölməsində kitab təqdimatı olub
27-05-2023, 22:21
Detektiv yazar Elbrus Kəlbiyevlə görüş keçirilib
24-05-2023, 00:22
Qərbi Azərbaycanın mədəni-ədəbi mühitinə həsr edilmiş elmi konfrans olub
19-05-2023, 19:17
Nizami Gəncəvi Dühası-Anar Rzayev
18-05-2023, 20:14
“Axtarışlar” jurnalının yeni nömrəsi nəşrdən çıxıb
17-05-2023, 19:52
“Naxçıvanın əlyazmalar xəzinəsi” kitabı nəşr olunub
16-05-2023, 21:02
Yeni nəşr olunmuş iki monoqrafiyanın təqdimatı olub
5-05-2023, 21:54
Əhliman Ərəfsəli doğma kəndində yad edilib
5-05-2023, 21:38
“Elmi əsərlər”in yeni nömrəsi çapdan çıxıb
5-05-2023, 20:34
Əhməd Cavadın Vətən idealı-Ramiz QASIMOV