22:26 / 24-11-2024
Bu da xatirə - Fotosu
Bütün xəbərlər
Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqı Xalq yazıçısı Anarı doğum günü münasibətilə təbrik edib
Tarix: 13-03-2022 22:30 | Bölmə: Mədəniyyət


Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqı Xalq yazıçısı Anarı doğum günü münasibətilə təbrik edib.
Sabaha-inamla.az həmin təbrikin mətnini diqqətə çatdırır:
"Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin sədri, Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqının katibi, Xalq yazıçısı Anarın anadan olduğu gündür, 84 yaşı tamam olur.
Anarın Azərbaycan dilində, eyni zamanda müxtəlif dillərdə 120 dən artıq nəsr, dram, publisistika, esse, şeir və bədii-bioqrafik kitabları nəşr edilib. Türkiyədə 15, Moskavada 10, İranda 7, Macarstanda, Özbəkistanda və Estoniyada hərəsində 3, Polşada 2, Çexoslovakiyada 2 (çex və slovak dillərində), Rumıniyada 2(rumın və alban dillərində), Bolqarstanda 2, Gürcüstanda 2, eləcə də Almaniya Demokratik Respublikasında, Federativ Almaniyada, Avstriyada, İsveçrədə, İsveçdə, Yunanstanda, Kubada, Ukraynada, Qazaxstanda, Tacikistanda kitabları nəşr edilib.
1960-cı ildə “Azərbaycan” jurnalında dərc olunan “Keçən ilin son gecəsi” və “Bayram həsrətində” hekayələri yazıçının tanınmasında böyük rol oynamışdır.
Yazıçı deyir ki, “Əsərlərimdə müsbət və ya mənfi qəhrəman yoxdur. Çalışıram ki, insanı olduğu kimi, bütün tərəfləri ilə təqdim edim. Çünki nə tam yaxşı, nə də tam pis insan olmur. Sadəcə, bəzilərində yaxşı, bəzilərində pis cəhətlər daha çoxdur”.
1964-cü ildən kino sahəsində fəaliyyət başlayan yazıçı on beş bədii filmin və ondan artıq sənədli tеlеviziya filminin ssеnari müəllifidir.
“Torpaq.Dəniz.Od.Səma”, “Gün keçdi”, “Dədə Qorqud”, “Ötən ilin son gecəsi”, “İmtahan”, “Əlaqə”, “Təhminə”, “Otel otağı”, “Cavid ömrü”, “Sübhün səfiri”, “Dantenin yubileyi”, “Üzeyir ömrü”, “Qəm pəncərəsi” və s. filmlərin ssenari müəllifi olmaqla yanaşı, quruluşçu rejissoru da olub.
1975-ci ildə onun ssenarisi əsasında Tofiq Tağızadənin quruluş verdiyi “Dədə Qorqud” filmindəki hadisələrin mərkəzində xalq dayanır, xalqın taleyi, tarixi proseslərdə rolu, uzaq keçmişi, adət və ənənələri barədə danışılır.
Dədə Qorqud saysız-hesabsız insan fəlakətlərinin, ardı-arası kəsilməyən müharibələrin şahidi olan və insanları başı bəlalı torpaqda azad əməyə səsləyən müdrik qocadır.
Filmdə vətənə məhəbbət, dostluq, qardaşlıq və sədaqət kimi yüksək hisslər tərənnüm olunur.
Yazıçı deyir ki, 12 qoldan ibarət olan “Kitabi-Dədə-Qorqud” dastanında təbliğ edilən birlik, qardaşlıq, vətənpərvərlik ideyaları, müharibələrə nifrət min ildən artıq bir dövr keçməsinə baxmayaraq, bu gün də bəşəriyyəti düşündürən ən böyük problemdir: “Dastan diqqətimi məhz bu səbəbdən-müasir dövrlə səsləşməsi ilə cəlb etmişdir. Ssenarini yazarkən çalışmışam ki, həmin dövrün ruhunu, məişət və adət-ənənələrini, hətta dil üslubunu qoruyub saxlayım. Ancaq bəzi arxaik ifadə və sözləri dəyişmişəm. Məsələn, dastanda “qadın ana” ifadəsi tez-tez təkrar olunur. Müasir tamaşaçı üçün ananın qadın olması özü-özlüyündə aydındır. Buna görə də həmin ifadəni “xatun ana” ibarəsi ilə əvəz etməyi daha münasib bilmişəm”.
1981-ci ildə öz ssenarisi əsasında çəkdiyi “Üzeyir ömrü” filmində Üzeyir Hacıbəyovun uşaqlıq və gənclik illərini, onun musiqi aləmində ilk müvəffəqiyyətlər qazandığı, eləcə də yazıçı, jurnalist, ictimai xadim kimi fəaliyyətə başladığı bir dövr diqqətə çəkilir.
Anat öz tamaşaçılarını Üzeyir Hacıbəyov yaradıcılığı ilə. onun sənətkarlığı, ziyalı kimi nəcib keyfiyyətləri ilə tanış edir.
Filmdə bəstəkarın ayrı-ayrı əsərləri, eyni zamanda “Leyli və Məcnun”, “Arşın mal alan”, “Koroğlu”sunun səhnə taleyi də öz əksini tapıb.
Filmdə sənədli kadrlardan da geniş istifadə olunub. Xüsusilə paytaxt Bakının mədəni həyatını əks etdirən tarixi kadrlar bizləri o dövrün inkişaf etməkdə olan mədəniyyətinin canlı şahidinə çevirir.
İllər ötsə də “Üzeyir ömrü” filmi dahi sənətkarın ömür salnaməsinin maraqlı anlarını yeni gələn nəsillərə ərmağan edir ki, bunda da yazıçı Anarın böyük rolu var.
Onun əsərləri əsasında kənar studiyalarda da filmlər (“Mən, sən, o və telefon” hekayəsi əsasında “Mosfilm”də “Hər axşam 11-də” filmi (ssenari E.Radzinski, rejissor S.Samsonov) çəkilib. Eyni hekayə əsasında Türkiyədə də bədii film çəkilmişdir.
Ədəbi əsərlərində olduğu kimi, filmlərində də mənəvi-əxlaqi problеmlər qaldıran, cəmiyyətdəki nеqativ halları ifşa еdən yazıçı deyir ki, ötən ömrə boylananda peşman olduğu heç bir şeylə qarşılaşmır, ancaq təəssüfləndiyi məqamlar var: “Düşünürəm ki, ictimai işlərə az, yaradıcılığa daha çox vaxt sərf etməliydim. Mən ictimai-siyasi fəaliyyətə ömrümün böyük bir qismini, demək olar ki, 30 ilini həsr etdim. Düzdür, o dövrdə bu da lazım idi, hətta vacib idi. Amma mən həmin illər ərzində yaza biləcəklərimin onda birini yazmadım”.
1995-ci və 2000-ci illərdə Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatı seçilməsi, Milli Məclisin mədəniyyət komissiyasının sədri olması və bu komissiyanın mədəniyyət, tarix və memarlıq abidələrinin qorunması, kinematoqrafiya haqqında və s. tərtib etdiyi qanunları parlament tərəfindən qəbul etdirməsi onun fəaliyyətində mühüm yer tutur.
Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqının İdarə heyəti Xalq yazıçısı Anarı dünyaya göz açdığı bu gün münasibətilə təbrik edir, sağlam və uzun ömürlər, yeni-yeni yaradıcılıq uğurları diləyir!"

Sabaha-inamla.az












Baxış sayı: 469


Bölməyə aid digər xəbərlər