23:40 / 15-05-2025
Zelenski İstanbulda keçiriləcək danışıqlar üçün Ukrayna nümayəndə heyətinin tərkibini rəsmən təsdiqləyib
23:36 / 15-05-2025
Türkiyə dördtərəfli danışıqlarla bağlı hələ qərarın olmadığını bildirib
22:44 / 15-05-2025
Fridrix Merz: "Yeni sanksiyalar Rusiyanın dondurulmuş aktivlərinə təsir göstərə bilər"
22:40 / 15-05-2025
Zəhərlənənlərin sayı 44-ə çatıb
22:37 / 15-05-2025
Mahaçqala hava limanında iğtişaşların 5 iştirakçısı 8 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib
22:31 / 15-05-2025
Jurnalist Popov: "Rusiya nümayəndə heyətinin korteji Dolmabaxça sarayının yaxınlığında görünüb"
22:28 / 15-05-2025
Fidanın Rusiya nümayəndə heyəti ilə görüşü İstanbulda başlayıb
22:25 / 15-05-2025
Tramp mayın 16-da hara uçacağını dəqiq bilmir
22:21 / 15-05-2025
Rusiya nümayəndə heyəti İstanbulda danışıqların başlaması üçün təxminən 14 saatdır gözləyir
22:14 / 15-05-2025
Rubio: "Putin-Tramp mümkün görüşünün tarixi hələ müəyyən edilməyib"
22:09 / 15-05-2025
Türkiyənin xarici işlər naziri Fidan mayın 15-də Medinski ilə görüşməyi planlaşdırıb
22:05 / 15-05-2025
Zelenski bildirib ki, Rusiya Silahlı Qüvvələri bütün istiqamətlərdə hücum əməliyyatı keçirib
09:35 / 15-05-2025
Baş prokuror Kamran Əliyev Bəhruz Əhmədovu Hərbi Prokurorluğun kollektivinə təqdim edib
09:29 / 15-05-2025
FT: ABŞ əlverişsiz şərtlərlə atəşkəsi təmin edə bilmir
09:23 / 15-05-2025
RİA Novosti: Rusiya və Ukrayna danışıqları Ərdoğanın ofisində baş tutacaq
08:08 / 15-05-2025
Abxaziya Ali Şurasının keçmiş sədr müavini Conjoliya: "Biz öz iradəmizlə Gürcüstanın bir hissəsi olmamışıq"
08:03 / 15-05-2025
ABC: ABŞ Ədliyyə Nazirliyi həbs edilmiş rus alimi Petrovanın deportasiyasını tələb edib
07:53 / 15-05-2025
Jurnalist Yevgeni Kiselevin Rusiyada 3,2 milyon rubla yaxın borcu var
07:49 / 15-05-2025
Meşədə kolbasa qızartmaq istəyən uşaqlar kəndi az qala yandırsınlar
07:45 / 15-05-2025
Yanğınsöndürmə idarəsinin rəisi səhlənkarlığa görə 2,5 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib
22:39 / 14-05-2025
NYT: Trampın ailəsi tək başına prezidentliyin ilk ayında 2 milyard dollar qazanıb
22:34 / 14-05-2025
Gimnaziya şagirdlərin kütləvi zəhərlənməsindən sonra onlayn təhsilə keçib
21:52 / 14-05-2025
Sirk ifaçısı 25 dəqiqədən çox özünü saçından asıb və yeni rekorda imza atıb
21:43 / 14-05-2025
ABŞ və Qətər 1,2 trilyon dollarlıq müqavilə imzalayıb
21:32 / 14-05-2025
Xüsusi təyinatlılar qanunsuz miqrantlara qarşı reyd keçirib
21:27 / 14-05-2025
Üç yaşlı uşaq bağçada ölüb
21:20 / 14-05-2025
BMT-nin baş katibi Rusiya və Ukrayna arasında İstanbul danışıqlarında iştirak etməyəcək
16:55 / 14-05-2025
Putin Malayziyanın ali hökmdarı Sultan İbrahimi Rusiyaya səfərə dəvət edib
16:52 / 14-05-2025
Peskov Ukrayna ilə danışıqların niyə mayın 15-də aparılacağına cavab verib
16:48 / 14-05-2025
Fransanın xarici işlər naziri Barrot ABŞ-la birlikdə Rusiyanı boğazından tutmaq istəyir
16:44 / 14-05-2025
Tramp mayın 15-də İstanbula səfərini istisna etməyib
11:39 / 14-05-2025
9 məktəbli kəskin bağırsaq infeksiyası ilə həkimə müraciət edib
11:34 / 14-05-2025
Zelenski: "Vitkoffla heç danışmamışam, ondanəsə səhv olub"
11:26 / 14-05-2025
AFP: Aİ səfirləri Rusiyaya qarşı 17-ci sanksiyalar paketi ilə bağlı razılığa gəliblər
11:22 / 14-05-2025
Zaxarova: "Rusiya İstanbul danışıqlarında iştirakın təfərrüatlarını rəsmən açıqlayacaq"
11:16 / 14-05-2025
Polis əməkdaşı video çəkməyə çalışan yeniyetmənin qolunu buruyub
Dövlət ehtiyacları üçün torpaqlar alınarkən kompensassiya necə müəyyən edilməlidir?
Tarix: 10-07-2019 23:04 | Bölmə: Sosial
Azərbaycan Respublikası vətəndaşlarının mülkiyyətində olan torpaqların dövlət ehtiyacları üçün alınması ilə əlaqədar maarifləndirilmə.Mülkiyyət hüquqlarının məhkəmə vasitəsi ilə müdafiəsi: (SİZİ NARAHAT EDƏN MƏSLƏLƏRLƏ BAĞLI 055 857 65 77 SAYLI MOBİL NÖMRƏSİ VASİTƏSİ İSTƏDİYİNİZ VAXT MƏNƏ MÜRACİƏT ETMƏKLƏ SUALLAR VERİB CAVAB ALA BİLƏRSİNİZ. ) Son illər torpaqların dövlət ehtiyacları üçün alınması zamanı yaranan mübahisələrlə bağlı məhkəmələrdə baxılan işlərin sayı artıb.Bu məsələ "Torpaqların dövlət ehtiyacları üçün alınması haqqında" qanun, "Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə dəyişikliklər və əlavələr edilməsi barədə" 2007-ci il 7 dekabr tarixli qanunun tətbiq edilməsi haqqında Prezidentin 26 dekabr 2007-ci il tarixli Fərmanı ilə tənzimlənir.Azərbaycan Respublikasında mülkiyyət toxunulmazdır və dövlət tərəfindən müdafiə olunur. Hər kəsin mülkiyyət hüququ vardır. Mülkiyyət hüququ, o cümlədən xüsusi mülkiyyət hüququ qanunla qorunur. Hər kəsin mülkiyyətində daşınar və daşınmaz əmlak ola bilər. Mülkiyyət hüququ mülkiyyətçinin təkbaşına və ya başqaları ilə birlikdə əmlaka sahib olmaq, əmlakdan istifadə etmək və onun barəsində sərəncam vermək hüquqlarından ibarətdir. Heç kəs məhkəmənin qərarı olmadan mülkiyyətindən məhrum edilə bilməz. Dövlət ehtiyacları üçün mülkiyyətin özgəninkiləşdirilməsinə yalnız qabaqcadan onun dəyərini ədalətli ödəmək şərti ilə yol verilə bilər. "Torpaqların dövlət ehtiyacları üçün alınması haqqında" qanuna əsasən torpağın alına biləcəyi dövlət ehtiyacları növləri aşağıdakılardır.:Dövlət tələb etdikdə dövlət tərəfindən mülkiyyət yalnız qanunla icazə verilmiş hallarda yolların və digər kommunikasiya xətlərinin çəkilməsi, sərhəd zolağının müəyyən edilməsi və ya müdafiə əhəmiyyətli obyektlərin tikilməsi məqsədilə müvafiq dövlət orqanı tərəfindən və yalnız bazar dəyəri miqdarında qabaqcadan əvəzi ödənilməklə geri alına bilər dövlət əhəmiyyətli yolların və digər kommunikasiya xətlərinin (magistral neft və qaz boru kəmərlərinin, kanalizasiya, yüksək gərginlikli elektrik xətlərinin, hidrotexniki qurğuların) çəkilməsi və quraşdırılması; sərhədboyu zolaqda dövlət sərhədinin etibarlı mühafizəsinin təmin edilməsi; müdafiə və təhlükəsizlik əhəmiyyətli obyektlərin tikilməsi; dövlət əhəmiyyətli dağ-mədən sənayesi obyektlərinin tikilməsi. dəniz limanının ərazisinin artırılması. Dövlət ehtiyacları üçün tələb olunan hər hansı torpaq və ya paylı mülkiyyətdə olan torpaqda müvafiq pay (paylar) mülkiyyətçi (mülkiyyətçilər) ilə razılaşma əsasında, razılıq olmadıqda, məhkəmənin qanuni qüvvəyə minmiş qərarı əsasında məcburi qaydada dövlət tərəfindən kompensasiya ödənilməklə bu qanuna uyğun olaraq alına bilər: "Dövlət, alınmanın təsirinə məruz qalan şəxslərlə razılıq əldə etməkdə və həmin torpaq üçün bazar qiymətini və ya bərpa qiymətini ödəməkdə bütün səylərindən istifadə etməlidir". Dövlət ehtiyacları üçün alına bilən torpaqlar xüsusi və bələdiyyə mülkiyyətində olan torpaqlardır. Dövlət mülkiyyətində olan torpaqlar üzərində istifadə və icarə hüquqları dövlət ehtiyacları üçün geri alınır. Torpağı alan orqan tərəfindən köçürülmək üçün aşağıdakıların edilməsi mütləqdir. Belə ki, həmin orqan köçürülmə ilə bağlı mülkiyyətçilərə seçim imkanları və hüquqları haqqında məlumat, real və mümkün olan köçürülmə alternativləri ilə bağlı məsləhət verməli, seçimi təklif və təmin etməli, köçürülməyə yardım göstərməli, torpaqlarının alınmasının birbaşa nəticəsi olan itkilərlə tam bərpa qiyməti məbləğində kompensasiya ödəməlidir: "Mülkiyyətçidən alınan torpaqla bağlı sahibliyin əldə edilməsi yalnız məhkəmə tərəfindən müvafiq qərar qəbul edildikdən sonra həyata keçirilə bilər. Qeyd olunan Fərmanın 2.3-cü bəndinə əsasən dövlət ehtiyacları üçün alınan daşınmaz əmlakın mülkiyyətçisinə həmin daşınmaz əmlakın qanunvericiliyə uyğun olaraq hesablanmış bazar qiymətinin 20 faizi miqdarında satınalma qiymətinə əlavə haqq ödənilir. Bu müddəa nəinki torpaq sahələrinin, habelə digər daşınmaz əmlakların (binalar, qurğular, yaşayış və qeyri-yaşayış sahələri, fərdi yaşayış və bağ evləri və s.) dövlət ehtiyacları üçün alınması hallarına da şamil olunur. Kompensasiyanın qiymətləndirilməsində bir sıra amillər nəzərə alınmalıdır: "İddiaçılara ödəniləcək kompensasiya elə prinsipə əsaslanmalıdır ki, torpaqlarını tərk etmələrinin və başqa yerə köçürülmələrinin tələb olunması ilə bağlı və onun nəticəsində zərər və narahatlıq çəkən bütün şəxslərin əmlakları, dolanışıq üçün vasitələri, gəlirləri, yaşayış standartları onların məruz qaldıqları zərər ağlabatan müddətdə, köçürülənədək malik olduqları şəraitdən əlverişsiz şəraitə düşməmələri baxımından bərpa edilsin. Ödəniləcək kompensasiya qiymətləndirilərkən mövcud inflyasiya, müəyyən edilmiş bazar qiyməti, alınmanın təsirinə məruz qalan şəxsdən torpağa sahibliyin əldə edilməsi nəticəsində həmin şəxsin digər daşınar və ya daşınmaz əmlakına, yaxud həqiqi gəlirinə dəyən və ya dəyə biləcək zərər, alınma nəticəsində şəxs yaşayış, həyata keçirdiyi sahibkarlıq fəaliyyətini və ya iş yerini dəyişməyə məcbur edilmişdirsə, belə yerdəyişmədən irəli gələn bütün xərclər və itkilər nəzərə alınmalıdır. Qanunda yaşayış sahəsindən çıxarılanlara çətinliklərə görə 5 - 10 faizə qədər kompensasiya verilməsi nəzərdə tutulur. Bir şərtlə ki, həmin şəxslər orada azı 5 il yaşasınlar (66-cı maddə). Bu müddətdən az yaşayanlar həmin kompenssasiyanı ala bilməzlər. Dövlət ehtiyacları üçün alınan torpaq sahələrinin satınalma qiyməti müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi qaydada hesablanaraq bildirişin göndərildiyi gündən sonra 80 təqvim günündən tez və 120 təqvim günündən gec olmayaraq mülkiyyətçiyə ödənilir. Dövlət ehtiyacları üçün alınan torpaq sahəsinin mülkiyyətçisi bildirişin göndərildiyi gündən sonra 90 təqvim günündən tez və 180 təqvim günündən gec olmayaraq alınan torpaq sahəsini azad etməlidir. Dövlət ehtiyacları üçün torpaqların alınması – dövlət ehtiyacları üçün bələdiyyə və xüsusi mülkiyyətdə olan torpaq (onun müəyyən hissəsi) üzərində mülkiyyət, istifadə və icarə hüquqlarına, bu torpaqdan istifadəyə dair müəyyən edilmiş yüklülüklər (məhdudiyyətlər) də daxil olmaqla xitam verilməsi yolu ilə həmin torpağın (onun müəyyən hissəsinin) mülkiyyətçidən könüllü və ya məcburi qaydada əvəzi ödənilməklə dövlət tərəfindən satın alınması, həmçinin istifadədə və (və ya) icarədə olan dövlət torpaqlarının müvafiq kompensasiya ödənilməklə istifadəçidən və ya icarəçidən geri alınmasıdır; Alınan torpaq – mülkiyyətdə olan, üzərində istifadə və icarə kimi hüquqların, habelə torpaq sahəsindən istifadəyə dair yüklülüklərin (məhdudiyyətlərin) mövcud olduğu və ya olmadığı, hər hansı tikilinin altında olan və ya olmayan torpaq sahələri, habelə torpaq sahəsi ilə bağlı daşınmaz əmlakdır (sututarlar, meşələr, çoxillik əkmələr, tikililər, qurğular və bu kimi digər obyektlər); Tikili – torpaqla möhkəm bağlı olub təyinatına tənasübsüz zərər vurulmadan yerinin dəyişdirilməsi mümkün olmayan bütün əmlak, o cümlədən binalar, qurğular, yaşayış və qeyri-yaşayış sahələri, bağ evləri, divar, hasar, yarımçıq (inşası başa çatdırılmamış) tikili və bu kimi digər obyektlər; Kompensasiya – Qanuna əsasən torpaqların alınması və ya torpağa dair hüquqları ilə bağlı alınmanın təsirinə məruz qalan şəxslərə verilən, pul, əmlak və ya digər formada ifadə olunan əvəzdir; İddiaçı – alınmanın təsirinə məruz qalan, kompensasiya iddiasında olan şəxsdir. Dövlət ehtiyacları üçün tələb olunan hər hansı torpaq və ya paylı mülkiyyətdə olan torpaqda müvafiq pay (paylar) mülkiyyətçi (mülkiyyətçilər) ilə razılaşma əsasında, belə razılıq əldə edilmədikdə isə, məhkəmənin qanuni qüvvəyə minmiş qərarı əsasında məcburi qaydada dövlət tərəfindən kompensasiya ödənilməklə alına bilər. Dövlət, alınmanın təsirinə məruz qalan şəxslərlə razılıq əldə etməkdə və həmin torpaq üçün bazar qiymətini və ya bərpa qiymətini ödəməkdə bütün səylərindən istifadə etmək öhdəliyini daşıyır və bu öhdəliyi yerinə yetirənədək müəyyən edilmiş müvafiq səlahiyyətlərdən istifadə edə bilməz. Torpağın satın alınmasına razılıq bildirişi: Torpağın alınması barədə qərar qəbul edildikdən sonra alan orqan şəxslərə həmin torpaqlar üzərində hüquqların danışıq (könüllü alğı-satqı) yolu ilə satın alınmasına razılığı barədə bildiriş göndərir. Bildirişdə aşağıdakılar qısa izahını əks etdirir torpağın satın alınmasının məqsədi; torpağın danışıq yolu ilə satın alınması mümkün olmadıqda, torpağın alınmasının bu Qanunla müəyyən edilmiş alternativi; mülkiyyətçinin bu iş üzrə müstəqil məsləhətçi axtara bilməsi imkanına dair izahat daxil olmaqla, könüllü danışıq yolu ilə satışın qaydaları (tələb olunan sənədlər, prosedurlar və s.). Alınmanın təsirinə məruz qalan şəxs torpaq üzərində hüquqların danışıq (könüllü alğı-satqı) yolu ilə satışına razı olduqda, bildirişi alan gündən 30 təqvim günü ərzində öz razılığı barədə alan orqanı yazılı şəkildə məlumatlandırır. Torpağın alınması qrupunun üzvləri bildiriş göndərilmiş bütün mülkiyyətçilərə bildirişi izah və müzakirə etmək məqsədilə görüşlər keçirirlər. Torpağın alınması qrupunun heç bir üzvünün mülkiyyətçidən torpağı satın almaq üçün təklif vermək və ya torpağın satın alınmasına razılıq verilməsini tələb etmək, yaxud mülkiyyətçidən torpağı alan orqana satmaq təklifini qəbul etmək hüququ yoxdur. Alınmanın təsirinə məruz qalan şəxs torpaq üzərində hüquqların danışıq (könüllü alğı-satqı) yolu ilə satışına razılığı barədə alan orqanı yazılı şəkildə məlumatlandırdığı hallarda alan orqan həmin şəxslərin torpaqlarının qiymətləndirilməsini təmin edir. Torpağın alınmasına dair təklifin verilməsindən əvvə l alan orqan könüllü alğı-satqıya razılıq vermiş alınmanın təsirinə məruz qalan şəxslərin razılığı ilə torpağın keyfiyyətini qiymətləndirmək üçün torpağa daxil ola, ondan nümunə götürə, zərurət olduqda torpağın qanunvericiliyə uyğun olaraq mərzlənməsini təmin edə, habelə torpağın bazar və ya bərpa qiymətinin müəyyən edilməsi üçün zəruri olan digər hərəkətləri edə bilər. Alınan torpağın satın alındığı qiymətin növü və məzmunu kompensasiya ilə eyniyyət təşkil edir, lakin bu zaman torpağı könüllü qaydada satmağa həvəsləndirmək məqsədi ilə satıcıya bu qiymətlə yanaşı onun məbləğinin 10 faizi miqdarında əlavə ödəniş həyata keçirilir. Alan orqan bu fəslə uyğun olaraq alınan torpağın qiymətinin növünü və məzmununu bilavasitə öz mütəxəssisləri və ya dəvət olunmuş müstəqil qiymətləndiricinin köməyi ilə müəyyənləşdirir, lakin hər bir halda satıcıya təklif və ya yeni təklif göndərməzdən əvvəl qiymətin növünü və məzmununu nəzarət orqanı ilə razılaşdırır. Veriləcək kompensasiya tam və ya qismən, birdəfəlik və ya hissəhissə pul məbləği ilə ödəniş formasında ödəniləcəyi hallarda kompensasiya bank hesabına ödənilir. Alınmanın təsirinə məruz qalan şəxslər bank hesabına malik olmadıqda, alan orqan öz vəsaiti hesabına alınmanın təsirinə məruz qalan şəxslərin adına bank hesabı açmaq və bu hesabdan istifadə olunmasında həmin şəxslərə yardım göstərmək öhdəliyi daşıyır. Alınmanın təsirinə məruz qalan şəxsin bank hesabı olduğu halda pul kompensasiyası həmin bank hesabına ödənilir. Pul kompensasiyası almaq hüququna malik olan ailənin üzvü olan alınmanın təsirinə məruz qalan şəxs öz vəsaiti hesabına və alan orqanın yardımı ilə öz adına kompensasiyanın ödəniləcəyi bank hesabı aça bilər. Alan orqan bu madd ənin tətbiq ediləcəyi hər hansı bank hesabı ilə bağlı həmin hesabdan istifadə ediləcəyi ilk bir il ərzində bütün xərcləri ödəmək öhdəliyi daşıyır. Alınan torpaq ümumi mülkiyyətdə olduqda, alan orqan pul kompensasiyasını bütün mülkiyyətçilərə onların payına mütənasib olaraq ödəyir və ödəniş zamanı hər bir mülkiyyətçidən qəbzin imzalanmasını tələb edir. Bildirişlərin çatdırılması üsulları: Hansı şəxslərə göndərilməli olan bildirişlər bilavasitə və ya poçt rabitəsi vasitəsilə onlara çatdırılmalıdır. Alınmanın təsirinə məruz qalan şəxs hüquqlarının pozulması ilə bağlı şikayətlərin baxılması komissiyasına şikayət verə bilər, lakin bu hal şikayətin köçürülmə komissiyasına və ya nəzarət orqanına təqdim etməyin şərti kimi olmamalıdır. Şikayətin təqdim olunduğu şikayətlərin baxılması komissiyası onun həll olunması üçün zəruri tədbirlər görür, şikayət üzrə tərəfləri barışdırmağa səy göstərir və lazım olduqda belə qərarları qəbul etmək istiqamətində alan orqana tövsiyələrini verə bilər. Alan orqan kompensasiyanın məbləğinə dair tövsiyələr istisna olmaqla, şikayətlərin baxılması komissiyasının tövsiyələrini qəbul edib müvafiq tədbirlər görür, yaxud məsələ üzrə müvafiq qərar qəbul edilməsi üçün şikayəti nəzarət orqanına göndərir. Alan orqan kompensasiyanın məbləğinə dair şikayətlərin baxılması komissiyasının tövsiyələrini onlara dair rəyi ilə birlikdə nəzarət orqanına təqdim edir. Şikayətlərin baxılması komissiyasının qərarı ilə razı olmayan alınmanın təsirinə məruz qalan şəxs şikayəti nəzarət orqanına təqdim edə (göndərə) bilər. Nəzarət orqanı təqdim edilmiş kompensasiyanın məbləğinə dair şikayətlərin baxılması komissiyasının tövsiyələrini və onlara dair alan orqanın rəyini həmin tövsiyə və rəyə dair təklifləri ilə birlikdə qiymətləndirmə komissiyasına göndərir. Nəzarət orqanının qərarı ilə razı olmayan şəxs məhkəməyə müraciət edə bilər. Mülkiyyət hüquqlarının məhkəmə vasitəsi ilə müdafiəsi: Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 13-cü maddəsinə əsasən Azərbaycan Respublikasında mülkiyyət toxunulmazdır və dövlət tərə findən müdafiə olunur. Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 13-cü maddəsinə əsasən hər kəsin hüquq və azadlıqlarının məhkəmədə müdafiəsinə təminat verilir. Hər kəs dövlət orqanlarının, siyasi partiyaların, həmkarlar ittifaqlarının və digər ictimai birliklərin, vəzifəli şəxslərin qərar və hərəkətlərindən (yaxud hərəkətsizliyindən) məhkəməyə şikayət edə bilər. Dövlət ehtiyacları üçün torpaqların alınması ilə əlaqədar yuxarıda göstərilən hüquqlarınız pozulduğunuz halda siz Azərbaycan Respublikası məhkəmələrinə müraciət etməklə öz hüquqlarının bərpa olunmasına və ədalətli kompensasiya almağa nail olmağa çalışmalısınız.
Vəkil Rövşən Qasımov
Baxış sayı: 1 232
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 10-07-2019 23:04 | Bölmə: Sosial
Azərbaycan Respublikası vətəndaşlarının mülkiyyətində olan torpaqların dövlət ehtiyacları üçün alınması ilə əlaqədar maarifləndirilmə.Mülkiyyət hüquqlarının məhkəmə vasitəsi ilə müdafiəsi: (SİZİ NARAHAT EDƏN MƏSLƏLƏRLƏ BAĞLI 055 857 65 77 SAYLI MOBİL NÖMRƏSİ VASİTƏSİ İSTƏDİYİNİZ VAXT MƏNƏ MÜRACİƏT ETMƏKLƏ SUALLAR VERİB CAVAB ALA BİLƏRSİNİZ. ) Son illər torpaqların dövlət ehtiyacları üçün alınması zamanı yaranan mübahisələrlə bağlı məhkəmələrdə baxılan işlərin sayı artıb.Bu məsələ "Torpaqların dövlət ehtiyacları üçün alınması haqqında" qanun, "Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə dəyişikliklər və əlavələr edilməsi barədə" 2007-ci il 7 dekabr tarixli qanunun tətbiq edilməsi haqqında Prezidentin 26 dekabr 2007-ci il tarixli Fərmanı ilə tənzimlənir.Azərbaycan Respublikasında mülkiyyət toxunulmazdır və dövlət tərəfindən müdafiə olunur. Hər kəsin mülkiyyət hüququ vardır. Mülkiyyət hüququ, o cümlədən xüsusi mülkiyyət hüququ qanunla qorunur. Hər kəsin mülkiyyətində daşınar və daşınmaz əmlak ola bilər. Mülkiyyət hüququ mülkiyyətçinin təkbaşına və ya başqaları ilə birlikdə əmlaka sahib olmaq, əmlakdan istifadə etmək və onun barəsində sərəncam vermək hüquqlarından ibarətdir. Heç kəs məhkəmənin qərarı olmadan mülkiyyətindən məhrum edilə bilməz. Dövlət ehtiyacları üçün mülkiyyətin özgəninkiləşdirilməsinə yalnız qabaqcadan onun dəyərini ədalətli ödəmək şərti ilə yol verilə bilər. "Torpaqların dövlət ehtiyacları üçün alınması haqqında" qanuna əsasən torpağın alına biləcəyi dövlət ehtiyacları növləri aşağıdakılardır.:Dövlət tələb etdikdə dövlət tərəfindən mülkiyyət yalnız qanunla icazə verilmiş hallarda yolların və digər kommunikasiya xətlərinin çəkilməsi, sərhəd zolağının müəyyən edilməsi və ya müdafiə əhəmiyyətli obyektlərin tikilməsi məqsədilə müvafiq dövlət orqanı tərəfindən və yalnız bazar dəyəri miqdarında qabaqcadan əvəzi ödənilməklə geri alına bilər dövlət əhəmiyyətli yolların və digər kommunikasiya xətlərinin (magistral neft və qaz boru kəmərlərinin, kanalizasiya, yüksək gərginlikli elektrik xətlərinin, hidrotexniki qurğuların) çəkilməsi və quraşdırılması; sərhədboyu zolaqda dövlət sərhədinin etibarlı mühafizəsinin təmin edilməsi; müdafiə və təhlükəsizlik əhəmiyyətli obyektlərin tikilməsi; dövlət əhəmiyyətli dağ-mədən sənayesi obyektlərinin tikilməsi. dəniz limanının ərazisinin artırılması. Dövlət ehtiyacları üçün tələb olunan hər hansı torpaq və ya paylı mülkiyyətdə olan torpaqda müvafiq pay (paylar) mülkiyyətçi (mülkiyyətçilər) ilə razılaşma əsasında, razılıq olmadıqda, məhkəmənin qanuni qüvvəyə minmiş qərarı əsasında məcburi qaydada dövlət tərəfindən kompensasiya ödənilməklə bu qanuna uyğun olaraq alına bilər: "Dövlət, alınmanın təsirinə məruz qalan şəxslərlə razılıq əldə etməkdə və həmin torpaq üçün bazar qiymətini və ya bərpa qiymətini ödəməkdə bütün səylərindən istifadə etməlidir". Dövlət ehtiyacları üçün alına bilən torpaqlar xüsusi və bələdiyyə mülkiyyətində olan torpaqlardır. Dövlət mülkiyyətində olan torpaqlar üzərində istifadə və icarə hüquqları dövlət ehtiyacları üçün geri alınır. Torpağı alan orqan tərəfindən köçürülmək üçün aşağıdakıların edilməsi mütləqdir. Belə ki, həmin orqan köçürülmə ilə bağlı mülkiyyətçilərə seçim imkanları və hüquqları haqqında məlumat, real və mümkün olan köçürülmə alternativləri ilə bağlı məsləhət verməli, seçimi təklif və təmin etməli, köçürülməyə yardım göstərməli, torpaqlarının alınmasının birbaşa nəticəsi olan itkilərlə tam bərpa qiyməti məbləğində kompensasiya ödəməlidir: "Mülkiyyətçidən alınan torpaqla bağlı sahibliyin əldə edilməsi yalnız məhkəmə tərəfindən müvafiq qərar qəbul edildikdən sonra həyata keçirilə bilər. Qeyd olunan Fərmanın 2.3-cü bəndinə əsasən dövlət ehtiyacları üçün alınan daşınmaz əmlakın mülkiyyətçisinə həmin daşınmaz əmlakın qanunvericiliyə uyğun olaraq hesablanmış bazar qiymətinin 20 faizi miqdarında satınalma qiymətinə əlavə haqq ödənilir. Bu müddəa nəinki torpaq sahələrinin, habelə digər daşınmaz əmlakların (binalar, qurğular, yaşayış və qeyri-yaşayış sahələri, fərdi yaşayış və bağ evləri və s.) dövlət ehtiyacları üçün alınması hallarına da şamil olunur. Kompensasiyanın qiymətləndirilməsində bir sıra amillər nəzərə alınmalıdır: "İddiaçılara ödəniləcək kompensasiya elə prinsipə əsaslanmalıdır ki, torpaqlarını tərk etmələrinin və başqa yerə köçürülmələrinin tələb olunması ilə bağlı və onun nəticəsində zərər və narahatlıq çəkən bütün şəxslərin əmlakları, dolanışıq üçün vasitələri, gəlirləri, yaşayış standartları onların məruz qaldıqları zərər ağlabatan müddətdə, köçürülənədək malik olduqları şəraitdən əlverişsiz şəraitə düşməmələri baxımından bərpa edilsin. Ödəniləcək kompensasiya qiymətləndirilərkən mövcud inflyasiya, müəyyən edilmiş bazar qiyməti, alınmanın təsirinə məruz qalan şəxsdən torpağa sahibliyin əldə edilməsi nəticəsində həmin şəxsin digər daşınar və ya daşınmaz əmlakına, yaxud həqiqi gəlirinə dəyən və ya dəyə biləcək zərər, alınma nəticəsində şəxs yaşayış, həyata keçirdiyi sahibkarlıq fəaliyyətini və ya iş yerini dəyişməyə məcbur edilmişdirsə, belə yerdəyişmədən irəli gələn bütün xərclər və itkilər nəzərə alınmalıdır. Qanunda yaşayış sahəsindən çıxarılanlara çətinliklərə görə 5 - 10 faizə qədər kompensasiya verilməsi nəzərdə tutulur. Bir şərtlə ki, həmin şəxslər orada azı 5 il yaşasınlar (66-cı maddə). Bu müddətdən az yaşayanlar həmin kompenssasiyanı ala bilməzlər. Dövlət ehtiyacları üçün alınan torpaq sahələrinin satınalma qiyməti müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi qaydada hesablanaraq bildirişin göndərildiyi gündən sonra 80 təqvim günündən tez və 120 təqvim günündən gec olmayaraq mülkiyyətçiyə ödənilir. Dövlət ehtiyacları üçün alınan torpaq sahəsinin mülkiyyətçisi bildirişin göndərildiyi gündən sonra 90 təqvim günündən tez və 180 təqvim günündən gec olmayaraq alınan torpaq sahəsini azad etməlidir. Dövlət ehtiyacları üçün torpaqların alınması – dövlət ehtiyacları üçün bələdiyyə və xüsusi mülkiyyətdə olan torpaq (onun müəyyən hissəsi) üzərində mülkiyyət, istifadə və icarə hüquqlarına, bu torpaqdan istifadəyə dair müəyyən edilmiş yüklülüklər (məhdudiyyətlər) də daxil olmaqla xitam verilməsi yolu ilə həmin torpağın (onun müəyyən hissəsinin) mülkiyyətçidən könüllü və ya məcburi qaydada əvəzi ödənilməklə dövlət tərəfindən satın alınması, həmçinin istifadədə və (və ya) icarədə olan dövlət torpaqlarının müvafiq kompensasiya ödənilməklə istifadəçidən və ya icarəçidən geri alınmasıdır; Alınan torpaq – mülkiyyətdə olan, üzərində istifadə və icarə kimi hüquqların, habelə torpaq sahəsindən istifadəyə dair yüklülüklərin (məhdudiyyətlərin) mövcud olduğu və ya olmadığı, hər hansı tikilinin altında olan və ya olmayan torpaq sahələri, habelə torpaq sahəsi ilə bağlı daşınmaz əmlakdır (sututarlar, meşələr, çoxillik əkmələr, tikililər, qurğular və bu kimi digər obyektlər); Tikili – torpaqla möhkəm bağlı olub təyinatına tənasübsüz zərər vurulmadan yerinin dəyişdirilməsi mümkün olmayan bütün əmlak, o cümlədən binalar, qurğular, yaşayış və qeyri-yaşayış sahələri, bağ evləri, divar, hasar, yarımçıq (inşası başa çatdırılmamış) tikili və bu kimi digər obyektlər; Kompensasiya – Qanuna əsasən torpaqların alınması və ya torpağa dair hüquqları ilə bağlı alınmanın təsirinə məruz qalan şəxslərə verilən, pul, əmlak və ya digər formada ifadə olunan əvəzdir; İddiaçı – alınmanın təsirinə məruz qalan, kompensasiya iddiasında olan şəxsdir. Dövlət ehtiyacları üçün tələb olunan hər hansı torpaq və ya paylı mülkiyyətdə olan torpaqda müvafiq pay (paylar) mülkiyyətçi (mülkiyyətçilər) ilə razılaşma əsasında, belə razılıq əldə edilmədikdə isə, məhkəmənin qanuni qüvvəyə minmiş qərarı əsasında məcburi qaydada dövlət tərəfindən kompensasiya ödənilməklə alına bilər. Dövlət, alınmanın təsirinə məruz qalan şəxslərlə razılıq əldə etməkdə və həmin torpaq üçün bazar qiymətini və ya bərpa qiymətini ödəməkdə bütün səylərindən istifadə etmək öhdəliyini daşıyır və bu öhdəliyi yerinə yetirənədək müəyyən edilmiş müvafiq səlahiyyətlərdən istifadə edə bilməz. Torpağın satın alınmasına razılıq bildirişi: Torpağın alınması barədə qərar qəbul edildikdən sonra alan orqan şəxslərə həmin torpaqlar üzərində hüquqların danışıq (könüllü alğı-satqı) yolu ilə satın alınmasına razılığı barədə bildiriş göndərir. Bildirişdə aşağıdakılar qısa izahını əks etdirir torpağın satın alınmasının məqsədi; torpağın danışıq yolu ilə satın alınması mümkün olmadıqda, torpağın alınmasının bu Qanunla müəyyən edilmiş alternativi; mülkiyyətçinin bu iş üzrə müstəqil məsləhətçi axtara bilməsi imkanına dair izahat daxil olmaqla, könüllü danışıq yolu ilə satışın qaydaları (tələb olunan sənədlər, prosedurlar və s.). Alınmanın təsirinə məruz qalan şəxs torpaq üzərində hüquqların danışıq (könüllü alğı-satqı) yolu ilə satışına razı olduqda, bildirişi alan gündən 30 təqvim günü ərzində öz razılığı barədə alan orqanı yazılı şəkildə məlumatlandırır. Torpağın alınması qrupunun üzvləri bildiriş göndərilmiş bütün mülkiyyətçilərə bildirişi izah və müzakirə etmək məqsədilə görüşlər keçirirlər. Torpağın alınması qrupunun heç bir üzvünün mülkiyyətçidən torpağı satın almaq üçün təklif vermək və ya torpağın satın alınmasına razılıq verilməsini tələb etmək, yaxud mülkiyyətçidən torpağı alan orqana satmaq təklifini qəbul etmək hüququ yoxdur. Alınmanın təsirinə məruz qalan şəxs torpaq üzərində hüquqların danışıq (könüllü alğı-satqı) yolu ilə satışına razılığı barədə alan orqanı yazılı şəkildə məlumatlandırdığı hallarda alan orqan həmin şəxslərin torpaqlarının qiymətləndirilməsini təmin edir. Torpağın alınmasına dair təklifin verilməsindən əvvə l alan orqan könüllü alğı-satqıya razılıq vermiş alınmanın təsirinə məruz qalan şəxslərin razılığı ilə torpağın keyfiyyətini qiymətləndirmək üçün torpağa daxil ola, ondan nümunə götürə, zərurət olduqda torpağın qanunvericiliyə uyğun olaraq mərzlənməsini təmin edə, habelə torpağın bazar və ya bərpa qiymətinin müəyyən edilməsi üçün zəruri olan digər hərəkətləri edə bilər. Alınan torpağın satın alındığı qiymətin növü və məzmunu kompensasiya ilə eyniyyət təşkil edir, lakin bu zaman torpağı könüllü qaydada satmağa həvəsləndirmək məqsədi ilə satıcıya bu qiymətlə yanaşı onun məbləğinin 10 faizi miqdarında əlavə ödəniş həyata keçirilir. Alan orqan bu fəslə uyğun olaraq alınan torpağın qiymətinin növünü və məzmununu bilavasitə öz mütəxəssisləri və ya dəvət olunmuş müstəqil qiymətləndiricinin köməyi ilə müəyyənləşdirir, lakin hər bir halda satıcıya təklif və ya yeni təklif göndərməzdən əvvəl qiymətin növünü və məzmununu nəzarət orqanı ilə razılaşdırır. Veriləcək kompensasiya tam və ya qismən, birdəfəlik və ya hissəhissə pul məbləği ilə ödəniş formasında ödəniləcəyi hallarda kompensasiya bank hesabına ödənilir. Alınmanın təsirinə məruz qalan şəxslər bank hesabına malik olmadıqda, alan orqan öz vəsaiti hesabına alınmanın təsirinə məruz qalan şəxslərin adına bank hesabı açmaq və bu hesabdan istifadə olunmasında həmin şəxslərə yardım göstərmək öhdəliyi daşıyır. Alınmanın təsirinə məruz qalan şəxsin bank hesabı olduğu halda pul kompensasiyası həmin bank hesabına ödənilir. Pul kompensasiyası almaq hüququna malik olan ailənin üzvü olan alınmanın təsirinə məruz qalan şəxs öz vəsaiti hesabına və alan orqanın yardımı ilə öz adına kompensasiyanın ödəniləcəyi bank hesabı aça bilər. Alan orqan bu madd ənin tətbiq ediləcəyi hər hansı bank hesabı ilə bağlı həmin hesabdan istifadə ediləcəyi ilk bir il ərzində bütün xərcləri ödəmək öhdəliyi daşıyır. Alınan torpaq ümumi mülkiyyətdə olduqda, alan orqan pul kompensasiyasını bütün mülkiyyətçilərə onların payına mütənasib olaraq ödəyir və ödəniş zamanı hər bir mülkiyyətçidən qəbzin imzalanmasını tələb edir. Bildirişlərin çatdırılması üsulları: Hansı şəxslərə göndərilməli olan bildirişlər bilavasitə və ya poçt rabitəsi vasitəsilə onlara çatdırılmalıdır. Alınmanın təsirinə məruz qalan şəxs hüquqlarının pozulması ilə bağlı şikayətlərin baxılması komissiyasına şikayət verə bilər, lakin bu hal şikayətin köçürülmə komissiyasına və ya nəzarət orqanına təqdim etməyin şərti kimi olmamalıdır. Şikayətin təqdim olunduğu şikayətlərin baxılması komissiyası onun həll olunması üçün zəruri tədbirlər görür, şikayət üzrə tərəfləri barışdırmağa səy göstərir və lazım olduqda belə qərarları qəbul etmək istiqamətində alan orqana tövsiyələrini verə bilər. Alan orqan kompensasiyanın məbləğinə dair tövsiyələr istisna olmaqla, şikayətlərin baxılması komissiyasının tövsiyələrini qəbul edib müvafiq tədbirlər görür, yaxud məsələ üzrə müvafiq qərar qəbul edilməsi üçün şikayəti nəzarət orqanına göndərir. Alan orqan kompensasiyanın məbləğinə dair şikayətlərin baxılması komissiyasının tövsiyələrini onlara dair rəyi ilə birlikdə nəzarət orqanına təqdim edir. Şikayətlərin baxılması komissiyasının qərarı ilə razı olmayan alınmanın təsirinə məruz qalan şəxs şikayəti nəzarət orqanına təqdim edə (göndərə) bilər. Nəzarət orqanı təqdim edilmiş kompensasiyanın məbləğinə dair şikayətlərin baxılması komissiyasının tövsiyələrini və onlara dair alan orqanın rəyini həmin tövsiyə və rəyə dair təklifləri ilə birlikdə qiymətləndirmə komissiyasına göndərir. Nəzarət orqanının qərarı ilə razı olmayan şəxs məhkəməyə müraciət edə bilər. Mülkiyyət hüquqlarının məhkəmə vasitəsi ilə müdafiəsi: Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 13-cü maddəsinə əsasən Azərbaycan Respublikasında mülkiyyət toxunulmazdır və dövlət tərə findən müdafiə olunur. Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 13-cü maddəsinə əsasən hər kəsin hüquq və azadlıqlarının məhkəmədə müdafiəsinə təminat verilir. Hər kəs dövlət orqanlarının, siyasi partiyaların, həmkarlar ittifaqlarının və digər ictimai birliklərin, vəzifəli şəxslərin qərar və hərəkətlərindən (yaxud hərəkətsizliyindən) məhkəməyə şikayət edə bilər. Dövlət ehtiyacları üçün torpaqların alınması ilə əlaqədar yuxarıda göstərilən hüquqlarınız pozulduğunuz halda siz Azərbaycan Respublikası məhkəmələrinə müraciət etməklə öz hüquqlarının bərpa olunmasına və ədalətli kompensasiya almağa nail olmağa çalışmalısınız.
Vəkil Rövşən Qasımov
Baxış sayı: 1 232
Bölməyə aid digər xəbərlər
14-05-2025, 21:27
Üç yaşlı uşaq bağçada ölüb
12-05-2025, 23:50
Səs yazısı yayılan direktor işdən çıxarıldı
11-05-2025, 12:21
ECOLEAD layihəsi uğurla icra olunur
10-05-2025, 21:55
Tsivilev Rusiya ilə Vyetnam arasında energetika sahəsində əlaqələrin perspektivlərini yaxşı qiymətləndirib
10-05-2025, 21:03
Rusiyada əcnəbilərin həyatı üçün təhlükəli vəziyyət yarandıqda onlara pulsuz təcili yardım göstəriləcək
8-05-2025, 08:33
Rusiyada ən bahalı dondurma Murmansk vilayətində satılır
8-05-2025, 08:19
15 yaşayış binası susuz qalıb
8-05-2025, 08:15
11 yaşlı uşaq bədbəxt hadisə nəticəsində xəstəxanaya yerləşdirilib
7-05-2025, 13:15
Məktəbli qızın qrup tərəfindən döyülməsinin səbəbləri araşdırılır
5-05-2025, 22:08
Sintezspirt zavodunda baş verən yanğında bir nəfər xəsarət alıb
5-05-2025, 10:57
18 mərtəbəli yaşayış binasının üzlənməsi yanıb
4-05-2025, 15:23
Milli Məclisin deputatı Azər Badamov Moskva aeroportunda saxlanılıb və deportasiya edilir
3-05-2025, 10:41
Ombudsman Kremin: "Ukraynada cəmi 345 məktəbli rus dilini öyrənir"
3-05-2025, 10:22
Manturov: "Rusiya Özbəkistanla biznes sahəsində əməkdaşlığı inkişaf etdirmək niyyətindədir"
1-05-2025, 21:26
Bill Qeytsin qızı atasının Asperger sindromu olduğunu deyir
1-05-2025, 20:47
Bakıda “Porsche”ni sərxoş vəziyyətdə sürən qadın həbs edildi - Video
30-04-2025, 09:24
Hitlerin ziyafət gödəkçəsi ilk dəfə Moskvada nümayiş etdirilib
29-04-2025, 17:23
Vətəndaşlar polis rəislərinə birbaşa müraciət edəcəklər - Video
27-04-2025, 20:51
Ekoloji kampaniya çərçivəsində Baykal gölündən 10 ton zibil yığılıb
27-04-2025, 11:47
Bioloq ağcaqanadların mümkün hücumu barədə xəbərdarlıq edir
25-04-2025, 23:04
Beynəlxalq riyaziyyat olimpiadasının seçim turunda qızıl medal qazanıb-TƏBRİK EDİRİK!
25-04-2025, 22:56
59 rayonda sosial ödənişlərlə dələduzluq edən fırıldaqçılar saxlanılıb
25-04-2025, 21:54
Miqrant uşaqları bağçaya yazmaq üçün infeksiyanın olmaması haqqında arayış tələb olunacaq
24-04-2025, 08:17
Rusiyada “Dubay şokoladı” saxtakarlığı və təhlükəsizliyi üçün sınaqdan keçiriləcək
23-04-2025, 23:03
450 kvadratmetr sahədə yanğın söndürülüb
23-04-2025, 21:17
Tibb mərkəzində iki xəstə botoks iynəsindən sonra botulizmə yoluxub
23-04-2025, 10:49
Qarabağ veteranı Yadulla Cümşüdovun doğum günüdür-TƏBRİK EDİRİK!
22-04-2025, 21:07
Estoniya ukraynalı qaçqınlara kirayə müavinətləri ödəməyi dayandıracaq
21-04-2025, 20:54
Həkimlər stresdən bir neçə gün yuxuya gedən məktəbli qızı xilas ediblər
19-04-2025, 21:22
Vüqar Rəhimzadə: " Azərbaycan dilinə dövlət dili statusunun verilməsi Ümummilli Liderin xalq qarşısında ən böyük tarixi xidmətlərindən biridir"
19-04-2025, 09:47
Rusiya Daxili İşlər Nazirliyi: Fırıldaqçılar saxta foto çəkilişlər üçün reklamlardan istifadə edərək pul oğurlayırlar
18-04-2025, 20:44
İstintaq Komitəsi: Moskvada 100 milyon rubl dəyərində keyfiyyətsiz dərmanlar müsadirə edilib
18-04-2025, 20:35
Lisey şagirdi müəllimənin əlindən dişləyib, ona tibbi yardım lazım olub
17-04-2025, 22:09
Uşaq bağçasında kütləvi bağırsaq infeksiyasından sonra iş açılıb
17-04-2025, 14:56
İcarəyə verilən elektrik skuterlərinin sürəti bütün Rusiyada 20 km/saatla məhdudlaşdırılıb
17-04-2025, 13:13
Şəhid Əkrəm Şadmanovun oğlu dünya birincisi oldu - FOTO
17-04-2025, 12:51
Qəbul imtahanlarının vaxtı açıqlandı
15-04-2025, 21:51
Ukraynada şahzadə Harriyə rus Pasxa tortu hədiyyə edilib
15-04-2025, 21:48
Miqrant uşaqlar Sankt-Peterburqdakı məktəblərə qəbul olunmazdan əvvəl dil imtahanından keçməlidirlər
14-04-2025, 23:17
Yeni doğulan qızını yarım milyona satıb
14-04-2025, 14:02
Mari Eldə hamilə tələbələr 100 min rubl birdəfəlik ödəniş alacaqlar