17:03 / 07-07-2025
Miqrantlar qızın müdafiəsinə qalxan oğlanı döyüblər
17:00 / 07-07-2025
Lavrov: "Ukraynanın demilitarizasiyası və denazifikasiyası sülh müqaviləsinə daxil edilməlidir"
16:58 / 07-07-2025
Bundestaqın keçmiş üzvü Ukraynanı silah təchizatında qara dəlik adlandırıb
16:54 / 07-07-2025
İran prezidenti İsrailin ona sui-qəsd cəhdi olduğunu deyib
14:47 / 07-07-2025
Sərnişinləri ödənişli siqaret otağına qarşı qaldırıblar
14:43 / 07-07-2025
Peskov: "Kreml əmindir ki, Rusiya və Azərbaycan müttəfiq olaraq qalmalıdır"
14:38 / 07-07-2025
Şeremet: "Tramp güclü Rusiya ilə məşğul olduğu fikrindən əsəbiləşdi"
14:35 / 07-07-2025
Xarici vətəndaş Şeremetyevodan 29 milyon rubl dəyərində silah nişanları götürməyə çalışıb
14:28 / 07-07-2025
Dörd yaşlı uşaq stomatoloqda anesteziyaya məruz qalaraq komaya düşüb
14:24 / 07-07-2025
Peskov: "BRİKS-in fəaliyyəti heç vaxt üçüncü ölkələrə qarşı yönəlməyəcək"
14:19 / 07-07-2025
Lavrov: "Rusiya Avropa ölkələrinə hücum və ya işğal etməyi planlaşdırmır"
14:13 / 07-07-2025
SHOT:Ər arvadının qollarını rəfdə qandallayıb vəhşicəsinə öldürüb
13:59 / 07-07-2025
İtkin düşən növbə işçisinin meyiti meşədə tapılıb
13:57 / 07-07-2025
SHOT: Manyak 15 il həbsdən sonra Udmurt koloniyasından azad edilib
13:37 / 07-07-2025
İri zavodun şöbə müdiri rüşvətə görə həbs edilib
13:33 / 07-07-2025
12 nəfər hazır yeməkdən salmonellyoz xəstəliyinə tutulub
13:29 / 07-07-2025
Ermənistanda həbs olunan yepiskopun müdafiəsi Paşinyanın işə qarışacağını elan edib
12:57 / 07-07-2025
Şor etiraf edib ki, ona qarşı artıq 144 sanksiya tətbiq edilib
12:54 / 07-07-2025
Naməlum şəxslər stomatoloji mərkəzə tüstü bombası atıblar
12:52 / 07-07-2025
Futbolçu iş adamının çənəsini sındırıb
12:48 / 07-07-2025
Şor “Qələbə” blokunun Moldovada seçkilərdə iştirak etmək niyyətini açıqlayıb
12:46 / 07-07-2025
XİN: Rusiya nüvə proqramının həlli yollarını tapmaqda İrana kömək etməyə hazırdır
04:52 / 07-07-2025
Malik Atakişiyev: "Yaxın günlərdə sakinlər öz evlərinə köçə bilərlər"-VİDEO+FOTOLAR
18:45 / 06-07-2025
Zaxarova Braziliyada keçirilən BRİKS sammitində Lavrovun kortejinin nömrələrini göstərib
18:41 / 06-07-2025
Deputat Morozov: "Rusiya ABŞ-la mövcud barışıqdan maksimum yararlanmalıdır"
18:37 / 06-07-2025
Lisenziyası olmayan sərxoş qadın ölümlə nəticələnən qəza törədib
18:33 / 06-07-2025
Mask “Amerika” partiyasını ABŞ Seçki Komissiyasına qeydiyyatdan keçirmək üçün sənədlər təqdim edib
18:30 / 06-07-2025
"Bavariya" Musialanın fibulasının sınığını təsdiqləyib
18:28 / 06-07-2025
İlan Şor Zelenskinin imzaladığı sanksiya siyahısına daxil edilib
17:47 / 06-07-2025
“Lokomotiv” və ÇSKA gənclər komandaları arasında keçirilən oyun kütləvi dava ilə yekunlaşıb
17:39 / 06-07-2025
Tapançadan atəş açan yeniyetmə saxlanılıb
17:35 / 06-07-2025
Zelenski Rusiyaya qarşı yeni sanksiyalar paketini imzalayıb
17:32 / 06-07-2025
Putin: "İstismardan çıxarılan maşınlar komandirlərin tələbi ilə cəbhəyə göndərilib"
11:25 / 06-07-2025
Yaşlı kişi yanğın zamanı ölüb
11:23 / 06-07-2025
İşsiz yapon barda iki qızı bıçaqlayıb
09:06 / 06-07-2025
Klublararası dünya çempionatının 1/4 finalında "Real Madrid" "Borussiya"nı məğlub edib
09:03 / 06-07-2025
"AN-2" təyyarəsinin sərt enişi nəticəsində xəsarət alanların sayı 10 nəfərə çatıb
09:00 / 06-07-2025
Çoxlu filmlərə baxaraq yol polisi ilə təqib təşkil edib
08:56 / 06-07-2025
ABŞ son bir il yarımdan sonra ilk dəfə Rusiyadan sirkonium alıb
Naxçıvanlı alimlər məhv edilmiş abidələrimizlə bağlı keçirilən elmi konfransda iştirak ediblər
Tarix: 27-12-2020 19:49 | Bölmə: Mədəniyyət

AMEA-nın Mərkəzi Elmi Kitabxanasının təşkilatçılığı ilə25 dekabr 2020-ci il tarixdə “Azərbaycanın Ermənistan və Qarabağda məhv edilmiş maddi mədəniyyət abidələri: kitabxanalar, muzeylər, təhsil ocaqları nümunəsində” mövzusundavebinar - respublika elmi konfransı keçirilib. Zoom proqramı vasitəsi ilə keçirilən konfransda AMEA Naxçıvan Bölməsinin Tarix, Etnoqrafiya və Arxeologiya İnstitutununəməkdaşları - AMEA-nın müxbir üzvü, professor Hacıfəxrəddin Səfərli və tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Toğrul Xəlilov da iştirak ediblər.
Sabaha-inamla.az-a AMEA Naxçıvan Bölməsinin mətbuat xidmətindən verilən məlumata görə “Ermənistanda məhv edilən və mətnləri təhrif olunan bəzi epiqrafik abidələr haqqında” çıxış edən professor H.Səfərli ermənilərin məqsədli şəkildə Qərbi Azərbaycan ərazisindəki müsəlman-türk epiqrafikasına aid kitabələri məhv etməsini, mətnlərin təhrif edilməsinielmi faktlarla konfrans iştirakçılarının diqqətinə çatdırıb.
Alim bildirib ki, XX əsr boyu əsasən gizli şəkildə həyata keçirilən bu terror Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin kəskinləşməsindən,azərbaycanlıların yurd-yuvasından didərgin düşməsindən sonra açıq və kütləvi hal almışdır. Ermənilərin Qərbi Azərbaycan ərazisində qalan müsəlman-türk epiqrafikasına aid kitabələrin izini itirmək, onları sıradan çıxarmaq üçün istifadə etdikləri müxtəlif vasitələrdən biri də kitabələrin mətninin təhrif edilməsi olmuşdur. Tədqiqatçı qeyd edib ki, tаrixin sаxtаlаşdırılmasında ixtisаslаşmış еrməni аlimləri Аzərbаycаn mеmаrlığının gözəl nümunəsi оlаn və indiyədək yаxşı vəziyyətdə gəlib çаtаn Zəngəzurun Səlim aşırımındakı “Şah Abbas karvansarası” və onun kitabəsi üzərində də özlərinə məxsus “əməliyyаtlаr аpаrmış”, аbidənin inşаsı hаqqındа əsl həqiqəti əks еtdirən kitаbəni məhv еdərək оxunmаz hаlа sаlmışlar. Ermənilər müsəlman-türk qəbiristаnlıqlаrındа оrtа əsr Аzərbаycаn sənətkаrlаrı tərəfindən yаrаdılmış dаş qоç və qоyun hеykəllərini dаşıyаrаq İrəvаn şəhərinə аpаrmış, оnlаrın üzərində həkk еdilmiş Аzərbаycаn xаlqınа məxsus kitаbə, оrnаmеnt və təsvirləri məhv еtmişlər. O vurğulayıb ki, erməni vandalları nə qədər cəhd etsə də, tarixi saxtalaşdıra bilməzlər. Bu ərazidə olan hər bir maddi mədəniyyət nümunəsi kimi epiqrafik abidələr də Azərbaycan xalqına, müsəlman-türk mədəniyyətinə məxsusdur.
“Erməni vandalizminə məruz qalmış Xocalı-Gədəbəy mədəniyyəti abidələrinin Naxçıvanda izləri” mövzusunda çıxış edən Tarix, Etnoqrafiya və Arxeologiya İnstitutunun Antik və Orta əsrlər arxeologiyası şöbəsinin müdiri, tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Toğrul Xəlilov qeyd edib ki, Azərbaycanın ayrılmaz hissəsi olan Qarabağ və ona bitişik rayonlarda 13 dünya əhəmiyyətli, 292 ölkə əhəmiyyətlivə 330 yerli əhəmiyyətli tarix və mədəniyyət abidələri var. Bu əraziQuruçay, Aşel, Mustye, Üst Paleolit, Mezolit, Neolit, Erkən, Orta, Son Tunc dövrü kimi bir çox qədim mədəniyyətlərin mərkəzidir. Belə arxeoloji mədəniyyətlərdən biri də Xocalı-Gədəbəy mədəniyyətidir. Qarabağ torpağında bu mədəniyyətin daşıyıcılarının Xocalı, Ballıqaya, Dovşanlı, Axmaxı, Şuşa, Borsunlu, Sarıçoban Bəyimsarov, Üçtəpə, Qaratəpə və digər abidələr olduğunu söyləyən tədqiqatçı bildirib ki, sözügedən abidələr Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən məqsədli şəkildə dağıdılsa da, onlar öz məqsədlərinə nail ola bilməmişlər. Qarabağla yanaşı, Şimali və Cənubi Azərbaycanın bir çox yerlərində, Şərqi Gürcüstanda bu mədəniyyət geniş yayılaraq öz varlığını qoruyub saxlamışdır.
I Kültəpə, II Kültəpə, Qızılburun, Vayxır qalası, Çalxanqala və digərabidələrin strukturu, eləcə də buradan aşkar olunmuş maddi mədəniyyət nümunələriXocalı-Gədəbəy mədəniyyətinin Naxçıvana da təsir etdiyini, bu ərazidə də yayıldığını sübut edir. Naxçıvandakı qəbir abidələrində olduğu kimi Xocalı-Gədəbəy mədəniyyəti abidələrində də qədim türk adət-ənənələrinin izlənilməsi Qarabağın qədim Azərbaycan torpağı olduğunu, bu ərazidə tarixən türklərin yaşadığını sübut edən artefaktlardandır.
Əməkdaşlarımızın çıxışları tədbir iştirakçıları tərəfindən maraqla qarşılanıb, sonda iştirakçıları maraqlandıran suallar cavablandırılıb.
Sabaha-inamla.az
Baxış sayı: 462
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 27-12-2020 19:49 | Bölmə: Mədəniyyət

AMEA-nın Mərkəzi Elmi Kitabxanasının təşkilatçılığı ilə25 dekabr 2020-ci il tarixdə “Azərbaycanın Ermənistan və Qarabağda məhv edilmiş maddi mədəniyyət abidələri: kitabxanalar, muzeylər, təhsil ocaqları nümunəsində” mövzusundavebinar - respublika elmi konfransı keçirilib. Zoom proqramı vasitəsi ilə keçirilən konfransda AMEA Naxçıvan Bölməsinin Tarix, Etnoqrafiya və Arxeologiya İnstitutununəməkdaşları - AMEA-nın müxbir üzvü, professor Hacıfəxrəddin Səfərli və tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Toğrul Xəlilov da iştirak ediblər.
Sabaha-inamla.az-a AMEA Naxçıvan Bölməsinin mətbuat xidmətindən verilən məlumata görə “Ermənistanda məhv edilən və mətnləri təhrif olunan bəzi epiqrafik abidələr haqqında” çıxış edən professor H.Səfərli ermənilərin məqsədli şəkildə Qərbi Azərbaycan ərazisindəki müsəlman-türk epiqrafikasına aid kitabələri məhv etməsini, mətnlərin təhrif edilməsinielmi faktlarla konfrans iştirakçılarının diqqətinə çatdırıb.
Alim bildirib ki, XX əsr boyu əsasən gizli şəkildə həyata keçirilən bu terror Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin kəskinləşməsindən,azərbaycanlıların yurd-yuvasından didərgin düşməsindən sonra açıq və kütləvi hal almışdır. Ermənilərin Qərbi Azərbaycan ərazisində qalan müsəlman-türk epiqrafikasına aid kitabələrin izini itirmək, onları sıradan çıxarmaq üçün istifadə etdikləri müxtəlif vasitələrdən biri də kitabələrin mətninin təhrif edilməsi olmuşdur. Tədqiqatçı qeyd edib ki, tаrixin sаxtаlаşdırılmasında ixtisаslаşmış еrməni аlimləri Аzərbаycаn mеmаrlığının gözəl nümunəsi оlаn və indiyədək yаxşı vəziyyətdə gəlib çаtаn Zəngəzurun Səlim aşırımındakı “Şah Abbas karvansarası” və onun kitabəsi üzərində də özlərinə məxsus “əməliyyаtlаr аpаrmış”, аbidənin inşаsı hаqqındа əsl həqiqəti əks еtdirən kitаbəni məhv еdərək оxunmаz hаlа sаlmışlar. Ermənilər müsəlman-türk qəbiristаnlıqlаrındа оrtа əsr Аzərbаycаn sənətkаrlаrı tərəfindən yаrаdılmış dаş qоç və qоyun hеykəllərini dаşıyаrаq İrəvаn şəhərinə аpаrmış, оnlаrın üzərində həkk еdilmiş Аzərbаycаn xаlqınа məxsus kitаbə, оrnаmеnt və təsvirləri məhv еtmişlər. O vurğulayıb ki, erməni vandalları nə qədər cəhd etsə də, tarixi saxtalaşdıra bilməzlər. Bu ərazidə olan hər bir maddi mədəniyyət nümunəsi kimi epiqrafik abidələr də Azərbaycan xalqına, müsəlman-türk mədəniyyətinə məxsusdur.
“Erməni vandalizminə məruz qalmış Xocalı-Gədəbəy mədəniyyəti abidələrinin Naxçıvanda izləri” mövzusunda çıxış edən Tarix, Etnoqrafiya və Arxeologiya İnstitutunun Antik və Orta əsrlər arxeologiyası şöbəsinin müdiri, tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Toğrul Xəlilov qeyd edib ki, Azərbaycanın ayrılmaz hissəsi olan Qarabağ və ona bitişik rayonlarda 13 dünya əhəmiyyətli, 292 ölkə əhəmiyyətlivə 330 yerli əhəmiyyətli tarix və mədəniyyət abidələri var. Bu əraziQuruçay, Aşel, Mustye, Üst Paleolit, Mezolit, Neolit, Erkən, Orta, Son Tunc dövrü kimi bir çox qədim mədəniyyətlərin mərkəzidir. Belə arxeoloji mədəniyyətlərdən biri də Xocalı-Gədəbəy mədəniyyətidir. Qarabağ torpağında bu mədəniyyətin daşıyıcılarının Xocalı, Ballıqaya, Dovşanlı, Axmaxı, Şuşa, Borsunlu, Sarıçoban Bəyimsarov, Üçtəpə, Qaratəpə və digər abidələr olduğunu söyləyən tədqiqatçı bildirib ki, sözügedən abidələr Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən məqsədli şəkildə dağıdılsa da, onlar öz məqsədlərinə nail ola bilməmişlər. Qarabağla yanaşı, Şimali və Cənubi Azərbaycanın bir çox yerlərində, Şərqi Gürcüstanda bu mədəniyyət geniş yayılaraq öz varlığını qoruyub saxlamışdır.
I Kültəpə, II Kültəpə, Qızılburun, Vayxır qalası, Çalxanqala və digərabidələrin strukturu, eləcə də buradan aşkar olunmuş maddi mədəniyyət nümunələriXocalı-Gədəbəy mədəniyyətinin Naxçıvana da təsir etdiyini, bu ərazidə də yayıldığını sübut edir. Naxçıvandakı qəbir abidələrində olduğu kimi Xocalı-Gədəbəy mədəniyyəti abidələrində də qədim türk adət-ənənələrinin izlənilməsi Qarabağın qədim Azərbaycan torpağı olduğunu, bu ərazidə tarixən türklərin yaşadığını sübut edən artefaktlardandır.
Əməkdaşlarımızın çıxışları tədbir iştirakçıları tərəfindən maraqla qarşılanıb, sonda iştirakçıları maraqlandıran suallar cavablandırılıb.
Sabaha-inamla.az
Baxış sayı: 462
Bölməyə aid digər xəbərlər
3-07-2025, 16:03
Emin Ağalarovun konserti təxirə salınıb
2-07-2025, 19:52
Münsiflər reperə ən ağır ittihamlarla bəraət qazandırıblar
27-06-2025, 23:48
Venesiya Ceff Bezosun teleaparıcı Sançeslə toyuna etiraz edir
24-06-2025, 22:18
“Sirk” filmində qaradərili uşaq obrazını canlandıran aktyor Ceyms Patterson vəfat edib
24-06-2025, 21:17
Bloqer etnik münaqişə zəminində döyülüb
24-06-2025, 21:01
Aktrisa Rusiya Federasiyasının əməkdar artisti adını alıb
19-06-2025, 12:48
Aktyor dövlətə xəyanət və terrorizmdə ittiham olunaraq 17 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib
18-06-2025, 10:23
“Mədəni irsin sosiallaşması və onun cəmiyyət üçün əhəmiyyəti” mövzusunda seminar keçirilib
14-06-2025, 16:31
Reper Ofset Moskvadakı konsertinə uça bilməyib
14-06-2025, 15:55
Teatr aktyoru faciəvi şəkildə dünyasını dəyişib
12-06-2025, 10:13
"Scarface" filminin ulduzu Harris Yulin ABŞ-da vəfat edib
11-06-2025, 21:48
“The Beach Boys” qrupunun üzvü Brayan Uilson 82 yaşında vəfat edib
10-06-2025, 21:37
Polis məşhur rəssamın mozaika şəkillərini oğurlayanları axtarır
10-06-2025, 11:06
Dram Teatrın damı və fasadı 90%-dən çox bərpa olunub
8-06-2025, 10:56
Orenburq "Ermitaj"ını 50.000-dən çox insan ziyarət edib
5-06-2025, 13:54
Yapon balerina Mayuko Fujii Rusiyada onu təəccübləndirənləri danışıb
3-06-2025, 16:25
Bəstəkar Yevgeni Doqa 88 yaşında vəfat edib
31-05-2025, 12:37
Sumqayıtda 1 İyun- Uşaqların Beynəlxalq Müdafiəsi Günü ilə əlaqədar “Uşaqlar dünyanın bəzəyidir” adlı tədbir
28-05-2025, 23:43
“Bu, bizim ailədədir” müsabiqəsinə 24 saat ərzində 13 mindən çox insan müraciət edib
28-05-2025, 18:32
Sumqayıtda ustad xanəndə Aqil Məlikovla görüş keçirildi-VİDEO+FOTOLAR
27-05-2025, 21:40
"Maş": Müğənni Filipp Kirkorov iki-üç həftəyə xəstəxanadan çıxacaq
27-05-2025, 11:49
Əsaslı Tikinti İdarəsinin rəisi teatr saxtakarlığına görə saxlanılıb
25-05-2025, 10:10
Valeri Meladze Rusiyada İP statusunu saxlayır
23-05-2025, 18:26
Durov Kann kinofestivalının qala gecəsinə yoldaşı Vavilova ilə qatılıb
23-05-2025, 10:16
SHOT: İki Blinovski firması zorla 2 milyon rubl yığmağa başlayıb
22-05-2025, 21:02
Sovet və rus aktyoru Aleksandr Safronov vəfat edib
22-05-2025, 12:37
Federal Vergi Xidməti Filip Kirkorovun iki şirkətini ləğv edib
19-05-2025, 16:06
Rusiyanın xalq artisti Olqa Blok-Mirimskaya vəfat edib
17-05-2025, 11:25
Aygün Səmədzadəyə vəzifə verildi
16-05-2025, 19:58
Strijenova: "Motosiklet qəzasında dünyasını dəyişən aktrisa Zemlyanikina tələbələrin yanına tələsirdi"
12-05-2025, 22:45
“Sakit hovuz” KVN komandasının üzvü Nikolay Sibirtsev Tümen vilayətində dünyasını dəyişib
12-05-2025, 12:07
“Toy üzüyü” serialının ulduzu Olqa Moxovaya vəfat edib
12-05-2025, 11:13
Rusiya nümayəndə heyəti Çində keçirilən əkizlər festivalında çıxış edib
11-05-2025, 22:22
Fəallar "Leninqrad" konsertlərinin ləğv edilməsini tələb ediblər
11-05-2025, 13:59
İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva Ağdam Muğam Mərkəzinin açılışında iştirak ediblər
5-05-2025, 21:58
Teatr Boyarskinin ifa etdiyi tamaşaları dayandırıb
5-05-2025, 11:20
Aktyor və rejissor Artur Koçkanyan vəfat edib
4-05-2025, 18:55
Sənədli filmində prezidentin hansı kefir içdiyi göstərilib
4-05-2025, 15:34
Moskva metrosunda “Qələbə səsləri” kampaniyası çərçivəsində tələbələr mahnılar ifa edəcəklər
3-05-2025, 23:01
Leyla və Arzu Əliyevaların Naxçıvana səfərinin təfərrüatı - Fotolar
1-05-2025, 21:11
Elxan Cəfərova vəzifə verildi
30-04-2025, 15:44
Uşaq Filarmoniyasına yeni direktor təyin olundu
29-04-2025, 22:57
"Alarm" qrupunun solisti Mayk Peters 30 illik xərçənglə mübarizədən sonra vəfat edib
29-04-2025, 22:43
Musiqiçi Stas Namin Ermənistan vətəndaşlığını alıb
29-04-2025, 17:36
Tseretelinin nəvəsi Rusiya Rəssamlıq Akademiyasının prezidenti vəzifəsini icra edən təyin edilib