14:26 / 23-11-2024
Şeyx Portuqaliyaya gedir
Bütün xəbərlər
Nazlı Tahirova – Naxçıvanda ilk qızlar məktəbinin yaradıcısı
Tarix: 09-09-2020 13:35 | Bölmə: Mədəniyyət

      


Nazlı Tahirova, Hacı Zeynalabdin Tağıyevin Qızlar Məktəbinin ilk məzunlarından оlmuşdur. Həmin dövrün Mirzə Ələkbər Sabir, Nəcəf bəy Vəzirov, Həsən bəy Zərdabi, Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev kimi aparıcı maarifçilərindən səkkiz il dərs alan Nazlı xanım bu illər ərzində elmin sirlərinə yiyələnmiş və müəllimlik peşəsinin parlaq nümayəndəsinə çevrilmişdir. Onun Bakıda təhsil almasından məmnun olan Mirzə Cəlil ona deyir: “Qızım, sən təhsil almısan, get Naxçıvana, qadınların maariflənməsinə çalış, cəsarətli ol, heç nədən qorxma!”İrəvanda azərbaycanlı oğlanlar üçün yerli məktəbdə müsəlman qızlar üçün də ayrıca sinfin açılması Nazlı xanımın cəmiyyətdəki müsəlman qızlarını maarifləndirmək istiqamətində ilk cəhdi olub. Məktəbin müdiri Həşim bəy Nərimanovun dəstəyinə baxmayaraq, Nazlı xanım yenə də bu sinfi tikiş dərsləri adı altında gizlətməli olub. Lakin hətta bu da cəmiyyətin ən çılğın üzvlərinin çox sərt münasibətinə səbəb olub. İlk qızlar sinfi Nazlı xanımın burada işlədiyi dörd il ərzində bir sıra zorakı hücumlara məruz qalıb. Gənc müəlliməyə qarşı ciddi hədələr Nazlı xanımı məvacibinin təxminən yarısını mühafizəçilərə ödəməyə vadar etmişdi. Digər bir məşhur maarifçi qadın və Nazlı xanımın Tağıyev məktəbindən tanıdığı rəfiqəsi Ayna Sultanovanın köməyi ilə Naxçıvanda bir sıra qadın klubları, bunun ardınca isə yerli müəllimlər üçün hazırlıq məktəbində qızlar üçün xüsusi bölmə və Ordubadda qızlar məktəbi təsis olundu. Həmçinin Nazlı xanım teatrın gənc rejissoru Rza Təhmasibin köməyi ilə məktəbdə şagirdlərdən ibarət dram dərnəyi də yaradır.1921-ci ildə o, bütün kişi rollarını da qızların özlərinin oynadıqları, Azərbaycanın məşhur dram əsərlərinin əksəriyyətinin tamaşaya qoyulduğu Naxçıvanda ilk özfəaliyyət qızlar teatrının təsis olunmasına müvəffəq oldu.Nazlı xanımın həyat yoldaşı Nəcəfqulu Nəcəfov onun maarifçilik ideyalarının həyata keçirilməsinə və hətta onun şəxsi mühafizəsinə dəstək göstərirdi. Gənc maarifçi cütlüyün prinsipiallığı öz müsbət nəticələrini verməyə başladı. Təhsil alan qızların sayı artmaqda idi. Məhz belə bir vaxtda Nazlı xanımın üzərinə digər bir ağır yük düşür. Azərbaycanın digər bir çox böyük maarifçi qadınlardan biri kimi Nazlı xanımın da başı üstündə repressiya tufanı dolaşıb. Məlumatlara görə, Nazlı Tahirova-Nəcəfova 1937-ci ildə repressiyaya məruz qalıb. Nazlı Nəcəfovanın həyat yoldaşı həbs edilir. Təxminən iyirmi ildən sonra gecikmiş bəraətə baxmayaraq, Nazlı xanım bir daha öz həyat yoldaşını görə bilmədi. Sovet İttifaqının İkinci Dünya Müharibəsinə qoşulmasından bir qədər sonra, 1942-ci ildə Nazlı Nəcəfova da “xalq düşməninin həyat yoldaşı” kimi Qazaxıstana sürgün edildi.Qazaxıstanda olarkən Nazlı Nəcəfova ailəni saxlamaq üçün fəhlə briqadasında işləməklə yanaşı, özünün pedaqoji fəaliyyətini yenidən bərpa etdi. Sonralar o Azərbaycana qayıda bilsə də, ona doğma Naxçıvanda qalmağa icazə verilmədi. Həmin ərəfədə Nazlı xanım vaxt itirməmiş, Göyçay rayonunun iki böyük kənd məktəbində Azərbaycan və rus dilləri üzrə tanınmış müəllimələrdən birinə çevrilmişdir.Naxçıvana qayıtdıqdan sonra da müəllimlik fəaliyyətinə davam edən Nazlı xanım 1977-ci ildə doğulduğu torpaqda dünyasını dəyişib.
umayclub.com



Baxış sayı: 1 088


Bölməyə aid digər xəbərlər