02:24 / 13-08-2022
Natiq Məmmədli: “Sərhədsiz Reportyorlar” Azərbaycanın səsini eşitmək istəmir
02:04 / 13-08-2022
700 bal toplayan Nigar - Azərbaycan universitetlərindən imtina etdi
22:11 / 12-08-2022
Eldəniz Əzizli və Rafiq Hüseynovdan qızıl medal - Yenilənib
22:05 / 12-08-2022
Müşfiq Məmmədli Xızı rayonunda bir qrup seçiciləri ilə görüşüb
21:50 / 12-08-2022
RAYON RƏHBƏRİ İLƏ GÖRÜŞDƏN HAMI MƏMNUN QALDI
21:20 / 12-08-2022
Mehriban Əliyeva kəlağayıya naxış vurdu - Fotolar
21:17 / 12-08-2022
Prezidentlə xanımı İsmayıllıda otelin açılışında iştirak etdi - Fotolar+Yenilənib
21:05 / 12-08-2022
Qənirə Paşayeva Hatayda keçirilən konfransda Şuşa ilə bağlı çıxış edib
20:38 / 12-08-2022
Medianın İnkişafı Agentliyində maliyyə yardımı göstərilən onlayn media subyektlərinin rəhbərləri ilə görüş keçirilib
20:00 / 12-08-2022
İlham Əliyev İsmayıllı rayonunun Basqal qəsəbəsində Azərbaycan Televiziyasına müsahibə verib
19:44 / 12-08-2022
“Xəbərdarlıq etmişdik ki, odla oynamasınlar...”
19:42 / 12-08-2022
“Hansısa telefon zəngi bizi dayandıra bilməz”
19:39 / 12-08-2022
“Yaxın həftələrdə Ermənistandan Zəngəzur dəhlizinin marşrutunu gözləyirik”
19:31 / 12-08-2022
““Qisas” əməliyyatı cəza tədbiri idi” - Prezident
19:29 / 12-08-2022
Prokurorluq xəstəxanadakı əməliyyatla bağlı məlumat yaydı
19:27 / 12-08-2022
Şəmkirdə əməliyyat keçirildi, vəzifəli şəxs tutuldu - Foto
19:24 / 12-08-2022
Prezidentdən Azərpaşa Nemətovla bağlı sərəncam
19:08 / 12-08-2022
İlham Əliyev “Ağsu Aqropark”ın fəaliyyəti ilə tanış olub
19:04 / 12-08-2022
İlham Əliyev Ağsuda Gənc Sənətkarlar Mərkəzinin və Dövlət Rəmzləri Muzeyinin açılışında iştirak edib
19:01 / 12-08-2022
İlham Əliyev Ağsuda ulu öndər Heydər Əliyevin abidəsini ziyarət edib
14:18 / 12-08-2022
Mehriban Əliyeva Basqaldan səmimi fotolar paylaşdı
12:48 / 12-08-2022
Mehriban Əliyeva yeni video paylaşdı
11:25 / 12-08-2022
Prezidentlə xanımı “Diri Baba”da aparılan yenidənqurma işləri ilə tanış oldu - Video + Yenilənib
11:22 / 12-08-2022
Saakaşvilidə 17 xəstəlik aşkarlandı
11:20 / 12-08-2022
FTB Trampın evində nüvə silahlarına dair sənədləri axtarıb
11:15 / 12-08-2022
“Rusiya Zaporojye AES-də bütün risklərə görə tam məsuliyyət daşıyır” - BMT
03:00 / 12-08-2022
“Neftçi” “Rapid”ə uduzub mübarizəni dayandırdı - Yenilənib
02:40 / 12-08-2022
Qaraxan Əkbəroğlu-ŞEİRLƏR-Sabaha-inamla.az
00:30 / 12-08-2022
Azərbaycan İslamiadada idman gimnastikasında ilk qızıl medalını qazandı
20:07 / 11-08-2022
Ermənistanın keçmiş Baş prokuroru zaminə buraxılacaq
“Bunu ölkədə ilk edən mən olmuşam” - Nefroloq Rəşid Mahmudov
Tarix: 19-08-2021 09:47 | Bölmə: Müsahibə
Dünyada ən çox rast gəlinən xəstəliklər sırasında böyrəklə bağlı problemlər heç şübhəsiz ön sıralarda yer alır. Azərbaycanda da vəziyyət fərqli deyil. Yaxınlarımız arasında böyrək xəstəliklərindən əziyyət çəkən xeyli insan var. Mövzunun aktuallığını nəzərə alıb həkim-nefroloq Rəşid Mahmudovla söhbət apardıq.
-Rəşid bəy, öncə sizi yaxından tanıyaq. Təhsiliniz və peşə fəaliyyətinizlə bağlı məlumat verərdiniz.
-Mən Azərbaycan Tibb Universitetini bitirmişəm. Türkiyənin Ankara şəhərində, Qazi universitetində kurs keçmişəm. 12 ildir həkim nefroloq kimi böyrək xəstəlikləri, böyrək-sidik problemlərinin müayinə və müalicəsi ilə məşğul oluram.
-Azərbaycanda kimdəsə böyrək problemi olanda niyə nefroloqa deyil, adətən uroloqa müraciət olunur? Onların əsas fərqi nədədir?
-Azərbaycanda böyrək deyiləndə uroloq yada düşür, nəinki nefroloq. Çünki nefrologiya urologiya qədər tanınmayıb, inkişaf etməyib. Amma yüngülündən ən ağırına qədər hər hansı bir böyrək xəstəliyi zamanı ilk növbədə nefroloqa müraciət olunmalıdır. Nefroloqun müayinəsindən sonra əgər təcili əməliyyata göstəriş olarsa, uroloqa müraciət etmək olar. Qısa olaraq belə də ifadə etmək olar. Nefrologiya terapiyanın qoludur. Yəni müalicə prosesini özündə ehtiva edir. Urologiya isə cərrahiyyənin qoludur.
-Həkim, bir orqan kimi böyrəyi necə xarakterizə edərdiniz?
-Ümumiyyətlə böyrək onurğa sütununun yanında yerləşən retroperitoneal orqandır və piyliyin içindədir. Paranefral blokadada olan bir orqandır ki, bu blokada onu müəyyən xarici təsirlərdən qoruyur. Böyrəyin bədəndə bir çox həyati vacib funksiyaları var. Onlardan ən birincisi sidik əmələ gətirmədir. Qanın 30 %-ni böyrək verir. Bədəndə immuniteti gücləndirir. Su, duz, elektrolit, mineral balansını tamamilə normada saxlayır. Ümumiyyətlə isə çox rahat, sakit orqandır. Digər orqanların xəstəlikləri zamanı böyrək heç vaxt ağrı vermir və şübhələndirmir. Əgər böyrəyin özündə daş, kristal olmursa, ağrı verən orqan deyil.
-Necə edək ki, böyrəyimiz sağlam qalsın? Bunun üçün əsas etməli olduğumuz nələrdir?
-Böyrəyin sağlam qalması üçün ilk növbədə ayaqları soyuqdan qorumaq lazımdır və gün ərzində 2 litr, 2 litr yarım, minimum 1 litr yarım maye qəbul etmək lazımdır.
-Dünyanın bəlasına çevrilən Covid 19-u böyrəyində problem olanlar üçün xüsusilə ağır keçirir. Bu nə ilə bağlıdır?
-Ümumiyyətlə virusun böyrəyə təsiri hədsiz problemli olur. Hər hansısa bir virus (qrip, suçiçəyi, qızılca, koronavirus və s.) böyrək fəaliyyətində iltihabi proseslər yaradır, böyrəkdə zülal, leykosit çıxışı yaradır. Bunların müalicə prosesində də böyrək yüklənir. Ona görə də hətta bu xəstəliklər sağalsa belə, böyrəkdə bəzən geridönməz problemlər yarana bilir.
-Bizdə insanlar xalq təbabətini çox sevir. Xalq təbabəti ilə xəstəlik sağaltmaq doğrudurmu və hansısa təhlükəsi varmı?
-Böyrəyin iltihabi xəstəliklərində və böyrək daşlarının müalicəsində xalq təbabəti üsullarından istifadə etmək məsləhətdir. Zülal çıxışı və böyrək çatışmazlığında isə məsləhət deyil, hətta problemi dərinləşdirə bilər. Çünki təbii vasitələr, təbii otlar həm zülalın çıxışını artırır, həm qıcıqlanma verərək kreatinin, kaliumun miqdarını çoxaldır, Əslində isə bizə bunların göstəricilərinin aşağı olması lazımdır. Üstəlik təbii otlar kalsiumu, Vitamin D-ni sidiklə çıxarır. Beləcə xəstədə yaxşılığa doğru heç bir dəyişiklik olmur. Əksinə problem daha da dərinləşir.
-Deviziniz “dializsiz həyat”dır. Amma elə xəstələr olur ki, onlar üçün dializdən başqa çıxış yolu olmur. Bəs dializə başlamış hansısa xəstəni o vəziyyətdən xilas etmək mümkündürmü?
-Əslində mümkündür. Bunu bacarmış ilk və tək həkim olmaq da ayrıca qürurvericidir. Belə ki, keçən il Lənkərandan 65 yaşında bir pasiyentimiz vardı. Deməli bu qadını 220kreatinlə dializə salmışdılar, boğazında da katetr vardı. Biz onu müayinə etdik və məndən xahiş elədi ki, onu dializdən çıxarım. Ölkədə indiyə qədər heç bir həkim xəstəni dializdən çıxarda bilməyib. Biz müalicəyə başladıq və nəticəsini də tezliklə gördük. Artıq bir ildən çoxdur ki, pasiyent dializdən azad olub. Əvvəl kreatini 500-800 arası dəyişirdisə, hazırda kreatin 160-220 arasında dəyişir, heç bir şikayəti yoxdur, çox normal sidiyə gedir, ilk gündən boğazındakı katetr də çıxarılıb. Bir sözlə, böyrək çatışmazlığı, dializ xəstəsi olduğunu tamamilə unudub. Təvazökarlıqdan uzaq olsa da bildirməliyəm ki, bunu ölkədə ilk edən mən olmuşam. Şüarımız və məqsədimiz də elə budur: insanlara “dializsiz həyat” bəxş etmək!
-Yeri gəlmişkən, böyrəyin düşməni və dostu olan qida məhsullarının siyahısını sizdən alaq. Nələr böyrəyə faydalıdır, nələr ziyan verir?
-Böyrəyin əsas dostu mayedir. İlıq maye. Meyvələrdən qarpız, şaftalı, ərik, kök, qara gavalı, qızıl əhmədi alması, çuğundur və digərlərinin faydası böyükdür. Maksimum dərəcədə acılı-duzlu qidalardan uzaq durmaq lazımdır. İstiot, soğan, sarımsaq kimi vasitələrin aşırı dərəcədə qəbulu böyrəyə ziyandır.
-Sonda pasiyentlərə müraciətinizi alaq. Bir həkim kimi nə demək istəyirsiniz?
-Çalışın böyrəklərinizi qoruyun. Böyrəyi qorumaq üçün iki şeydən uzaq olun: biri virus xəstəlikləridir, digəri soyuqdur. Bir də ən əsası ayağınızı isti saxlayın.
Baxış sayı: 218
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 19-08-2021 09:47 | Bölmə: Müsahibə
Dünyada ən çox rast gəlinən xəstəliklər sırasında böyrəklə bağlı problemlər heç şübhəsiz ön sıralarda yer alır. Azərbaycanda da vəziyyət fərqli deyil. Yaxınlarımız arasında böyrək xəstəliklərindən əziyyət çəkən xeyli insan var. Mövzunun aktuallığını nəzərə alıb həkim-nefroloq Rəşid Mahmudovla söhbət apardıq.
-Rəşid bəy, öncə sizi yaxından tanıyaq. Təhsiliniz və peşə fəaliyyətinizlə bağlı məlumat verərdiniz.
-Mən Azərbaycan Tibb Universitetini bitirmişəm. Türkiyənin Ankara şəhərində, Qazi universitetində kurs keçmişəm. 12 ildir həkim nefroloq kimi böyrək xəstəlikləri, böyrək-sidik problemlərinin müayinə və müalicəsi ilə məşğul oluram.
-Azərbaycanda kimdəsə böyrək problemi olanda niyə nefroloqa deyil, adətən uroloqa müraciət olunur? Onların əsas fərqi nədədir?
-Azərbaycanda böyrək deyiləndə uroloq yada düşür, nəinki nefroloq. Çünki nefrologiya urologiya qədər tanınmayıb, inkişaf etməyib. Amma yüngülündən ən ağırına qədər hər hansı bir böyrək xəstəliyi zamanı ilk növbədə nefroloqa müraciət olunmalıdır. Nefroloqun müayinəsindən sonra əgər təcili əməliyyata göstəriş olarsa, uroloqa müraciət etmək olar. Qısa olaraq belə də ifadə etmək olar. Nefrologiya terapiyanın qoludur. Yəni müalicə prosesini özündə ehtiva edir. Urologiya isə cərrahiyyənin qoludur.
-Həkim, bir orqan kimi böyrəyi necə xarakterizə edərdiniz?
-Ümumiyyətlə böyrək onurğa sütununun yanında yerləşən retroperitoneal orqandır və piyliyin içindədir. Paranefral blokadada olan bir orqandır ki, bu blokada onu müəyyən xarici təsirlərdən qoruyur. Böyrəyin bədəndə bir çox həyati vacib funksiyaları var. Onlardan ən birincisi sidik əmələ gətirmədir. Qanın 30 %-ni böyrək verir. Bədəndə immuniteti gücləndirir. Su, duz, elektrolit, mineral balansını tamamilə normada saxlayır. Ümumiyyətlə isə çox rahat, sakit orqandır. Digər orqanların xəstəlikləri zamanı böyrək heç vaxt ağrı vermir və şübhələndirmir. Əgər böyrəyin özündə daş, kristal olmursa, ağrı verən orqan deyil.
-Necə edək ki, böyrəyimiz sağlam qalsın? Bunun üçün əsas etməli olduğumuz nələrdir?
-Böyrəyin sağlam qalması üçün ilk növbədə ayaqları soyuqdan qorumaq lazımdır və gün ərzində 2 litr, 2 litr yarım, minimum 1 litr yarım maye qəbul etmək lazımdır.
-Dünyanın bəlasına çevrilən Covid 19-u böyrəyində problem olanlar üçün xüsusilə ağır keçirir. Bu nə ilə bağlıdır?
-Ümumiyyətlə virusun böyrəyə təsiri hədsiz problemli olur. Hər hansısa bir virus (qrip, suçiçəyi, qızılca, koronavirus və s.) böyrək fəaliyyətində iltihabi proseslər yaradır, böyrəkdə zülal, leykosit çıxışı yaradır. Bunların müalicə prosesində də böyrək yüklənir. Ona görə də hətta bu xəstəliklər sağalsa belə, böyrəkdə bəzən geridönməz problemlər yarana bilir.
-Bizdə insanlar xalq təbabətini çox sevir. Xalq təbabəti ilə xəstəlik sağaltmaq doğrudurmu və hansısa təhlükəsi varmı?
-Böyrəyin iltihabi xəstəliklərində və böyrək daşlarının müalicəsində xalq təbabəti üsullarından istifadə etmək məsləhətdir. Zülal çıxışı və böyrək çatışmazlığında isə məsləhət deyil, hətta problemi dərinləşdirə bilər. Çünki təbii vasitələr, təbii otlar həm zülalın çıxışını artırır, həm qıcıqlanma verərək kreatinin, kaliumun miqdarını çoxaldır, Əslində isə bizə bunların göstəricilərinin aşağı olması lazımdır. Üstəlik təbii otlar kalsiumu, Vitamin D-ni sidiklə çıxarır. Beləcə xəstədə yaxşılığa doğru heç bir dəyişiklik olmur. Əksinə problem daha da dərinləşir.
-Deviziniz “dializsiz həyat”dır. Amma elə xəstələr olur ki, onlar üçün dializdən başqa çıxış yolu olmur. Bəs dializə başlamış hansısa xəstəni o vəziyyətdən xilas etmək mümkündürmü?
-Əslində mümkündür. Bunu bacarmış ilk və tək həkim olmaq da ayrıca qürurvericidir. Belə ki, keçən il Lənkərandan 65 yaşında bir pasiyentimiz vardı. Deməli bu qadını 220kreatinlə dializə salmışdılar, boğazında da katetr vardı. Biz onu müayinə etdik və məndən xahiş elədi ki, onu dializdən çıxarım. Ölkədə indiyə qədər heç bir həkim xəstəni dializdən çıxarda bilməyib. Biz müalicəyə başladıq və nəticəsini də tezliklə gördük. Artıq bir ildən çoxdur ki, pasiyent dializdən azad olub. Əvvəl kreatini 500-800 arası dəyişirdisə, hazırda kreatin 160-220 arasında dəyişir, heç bir şikayəti yoxdur, çox normal sidiyə gedir, ilk gündən boğazındakı katetr də çıxarılıb. Bir sözlə, böyrək çatışmazlığı, dializ xəstəsi olduğunu tamamilə unudub. Təvazökarlıqdan uzaq olsa da bildirməliyəm ki, bunu ölkədə ilk edən mən olmuşam. Şüarımız və məqsədimiz də elə budur: insanlara “dializsiz həyat” bəxş etmək!
-Yeri gəlmişkən, böyrəyin düşməni və dostu olan qida məhsullarının siyahısını sizdən alaq. Nələr böyrəyə faydalıdır, nələr ziyan verir?
-Böyrəyin əsas dostu mayedir. İlıq maye. Meyvələrdən qarpız, şaftalı, ərik, kök, qara gavalı, qızıl əhmədi alması, çuğundur və digərlərinin faydası böyükdür. Maksimum dərəcədə acılı-duzlu qidalardan uzaq durmaq lazımdır. İstiot, soğan, sarımsaq kimi vasitələrin aşırı dərəcədə qəbulu böyrəyə ziyandır.
-Sonda pasiyentlərə müraciətinizi alaq. Bir həkim kimi nə demək istəyirsiniz?
-Çalışın böyrəklərinizi qoruyun. Böyrəyi qorumaq üçün iki şeydən uzaq olun: biri virus xəstəlikləridir, digəri soyuqdur. Bir də ən əsası ayağınızı isti saxlayın.
Baxış sayı: 218
Bölməyə aid digər xəbərlər
5-08-2022, 01:42
“Neftçi” bütün planlarımızı pozdu”
21-07-2022, 18:24
Teymur Rəcəbov millidən imtina etməsinin səbəbini açıqladı
18-07-2022, 16:41
“Onların niyyəti Azərbaycanın 3-cü Qarabağ döyüşlərində məğlubiyyətinə nail olmaqdır”
10-07-2022, 19:02
Fərid Qayıbov: "Şuşadakı beynəlxalq yarışı ənənəvi etmək olar"
9-07-2022, 12:40
“Vicdanlı hakim olmaq gərəkdir” - Konstitusiya Məhkəməsinin sədri
23-06-2022, 01:26
“Maaşım yüksəkdir, amma gilas ala bilməmişəm” - Fəzail Ağamalı
10-06-2022, 22:43
Beyin şişlərinin səbəbləri, növləri, əlamətləri, diaqnostikası və müalicə taktikası - Toğrul Cavadov açıqladı
8-06-2022, 01:58
Zeynəb Məmmədyarova: "Nazir qarşıma konkret tapşırıqlar qoyub"
16-05-2022, 01:28
Firəngiz Mütəllimova: "Məni şantaj etmək istəyirdilər" - MÜSAHİBƏ
25-04-2022, 21:34
Niyamdan Aynura: “Mənimlə bir yataqda yatmayacaqsansa, MƏNİ DOLAMA” - ÖZƏL AÇIQLAMA
23-04-2022, 21:58
“Gizlənmək utancvericidir, mən hər gün bunu yaşayıram” - Zelenskaya
15-04-2022, 14:03
Hacıbaba Bağırovun həyat yoldaşı: “Hacının dostu mənə evlilik təklif etdi” - Müsahibə
21-03-2022, 22:25
Vladimir Kliçko müharibədən danışıb: "Bu, mənim həyatımın döyüşüdür"
19-03-2022, 16:15
“Həm Ukrayna, həm də Azərbaycan uğrunda ölməyə hazıram” - Oleq Krapivin
18-03-2022, 19:55
““Qara gün” üçün pul yığdığımızı deyirdik, o an gəlib çatıb”
11-02-2022, 12:29
“Bunun üçün, ilk növbədə, sülhməramlılar Qarabağdan getməlidir” - Professor İlham Rəhimov
31-01-2022, 13:47
““Omicron” digərlərinə nisbətən ağciyərlərə daha az yayılır”
29-01-2022, 23:50
"Azərbaycan əsgəri "mifik" erməni əsgərindən üstün olduğunu göstərdi" - Deputatla MÜSAHİBƏ
24-01-2022, 12:36
“Stolüstü tennisin inkişafı məqsədilə xüsusi strategiya hazırlanır”
16-01-2022, 18:58
90 yaşlı akademik: "Akademiyanın heç bir imtiyazından istifadə etməyən yeganə insanam" - MÜSAHİBƏ
12-01-2022, 22:30
“Ürəyimdə dediyim sözləri ola bilsin ki, nə vaxtsa dilə gətirəcəyəm”
12-01-2022, 22:05
Prezidentin müsahibəsinin - Tam mətni
6-01-2022, 20:59
Banklar vətəndaşlara niyə yalançı SMS-lər göndərir? - AÇIQLAMA
5-01-2022, 17:04
Vılayət Quliyev: 1823-cü ildə Şuşada əhalinin dörddə üç hissəsini Azərbaycan türkləri təşkil edirdi
5-01-2022, 16:46
“Şuşa ili” bu unikal mədəniyyət mərkəzinin Azərbaycana məxsus olmasını bir daha dünyaya çatdırır”
4-01-2022, 20:50
“Lazım olmadığı halda 2-3 çörək alırlar, amma istifadə etmirlər”
27-12-2021, 14:34
Vüqar Əhməd: “Kəramət Böyükçölə o statusu mən sildirdim” – Müsahibə
26-12-2021, 20:33
Ziyalılar ermənilərlə görüşdə nədən danışıb?
23-12-2021, 23:59
Nazir məktəbə görə pul yığılması məsələsinə - Aydınlıq gətirdi
23-12-2021, 23:00
Telman İsmayılovun siyasi sığınacaq aldıqdan sonra - İlk müsahibəsi
22-12-2021, 14:32
“Azərbaycanla münasibətləri daha da inkişaf etdirmək niyyətindəyik”
18-12-2021, 19:22
Aİ niyə Ermənistana 2 milyard, Azərbaycana isə 140 milyon avro yardım ayırıb? - Prezidentdən cavab