01:33 / 25-11-2024
Aktyor Vladimir Samoylov 80 yaşında vəfat edib
01:24 / 25-11-2024
Paytaxtın ticarət mərkəzindəki yeməkxanada kütləvi dava olub
01:20 / 25-11-2024
"Azimut": Sukhoi Superjet 100 küləyin kəsilməsi səbəbindən Antalyaya kobud eniş etdi
01:16 / 25-11-2024
"Economist": Ukrayna kəşfiyyatı Rusiya Silahlı Qüvvələrinin Zaporojyeyə hücumunu gözləyir
01:10 / 25-11-2024
Müstəntiqlər Antalyada "Azimut" təyyarəsinin yanması ilə bağlı araşdırmalara başlayıb
01:07 / 25-11-2024
Zelenski: "Ukrayna və Qərb mütəxəssisləri "Oreşnik"in qalıqlarını öyrənirlər
00:49 / 25-11-2024
Amerikanın "Möcüzələr sahəsi"nin ilk aparıcısı dünyasını dəyişib
00:42 / 25-11-2024
Uolts: "Tramp xarici siyasətdə ABŞ-ın enerji resurslarından istifadə edəcək"
00:34 / 25-11-2024
Avtobusda qəbuledicinin partlaması nəticəsində sərnişin xəsarət alıb
00:29 / 25-11-2024
Tbilisi polisi müxalifətin karvanını şəhər mərkəzinə buraxmayıb
00:25 / 25-11-2024
Melnik: "Trampın andiçmə mərasimindən əvvəlki dövr Ukrayna tarixində ən çətin dövr olacaq"
22:30 / 24-11-2024
Soçi sakinləri şəhər yaxınlığında zəlzələnin baş verdiyini bildiriblər
22:26 / 24-11-2024
Bu da xatirə - Fotosu
22:17 / 24-11-2024
İlham Əliyevdən COP29-un yekunları ilə bağlı - Paylaşım
22:13 / 24-11-2024
Leyla Əliyeva Altıağacda - Fotolar
22:06 / 24-11-2024
“Sumqayıt”dan əzmkar qələbə
21:52 / 24-11-2024
Ərdoğan Putinə deyib ki, Türkiyə Rusiya ilə ticarəti artırmağı hədəfləyir
21:46 / 24-11-2024
Litva silah və elektrik generatorlarını Kiyevə köçürüb
21:28 / 24-11-2024
İranın ali dini liderinin müşaviri: "Kiyevə yardım azalacaq və Rusiya qalib gələcək"
21:24 / 24-11-2024
Bir qadın Analar Günündə metro stansiyasında uşaq dünyaya gətirib
21:19 / 24-11-2024
Bir gündə 84 nəfər İsrailin Livana endirdiyi zərbələrin qurbanı olub
21:14 / 24-11-2024
"Hizbullah" İsrailin Hayfadakı hərbi dəniz bazasına zərbələr endirib
14:32 / 24-11-2024
Bakı aeroportu COP29-da - Video
14:25 / 24-11-2024
48 ton surroqat spirti müsadirə edilib
14:22 / 24-11-2024
Peskov: "ABŞ Putinin siqnallarına məhəl qoymadı və qəti addımlar atmaq lazım idi"
13:38 / 24-11-2024
Hikmət Hacıyev Berbokun ittihamlarına cavab verdi
13:24 / 24-11-2024
"Sky News": ABŞ-ın Böyük Britaniyadakı hava bazaları üzərində naməlum İHA-lar aşkarlanıb
13:20 / 24-11-2024
Primorski sakini ilə zəngə cavab verməyə gələn polis arasında baş verən dava videoya çəkilib
13:16 / 24-11-2024
Yanar materialların olduğu anbar yanır
13:13 / 24-11-2024
Rep konsertindən sonra üç yeniyetmə reanimasiyaya yerləşdirilib
13:11 / 24-11-2024
Kşilərin səfərbər olması səbəbindən minə yaxın ev istiliksiz qalıb
13:04 / 24-11-2024
"Bloomberg": Malidəki silahlılar "Wagner PMC"nin altı üzvünü öldürdülər
11:21 / 24-11-2024
Bir xəstənin reanimasiyası zamanı mənzildə yanğın başlayıb
11:18 / 24-11-2024
Rudenko: "Qərb Seulu Ukraynada şərik etmək və Pxenyana təzyiq etmək istəyir"
11:13 / 24-11-2024
Merkel: "Qərb və Ukrayna Rusiya ilə dialoqa getməlidir"
11:07 / 24-11-2024
Naməlum şəxs bıçaqla polisə hücum edib
10:55 / 24-11-2024
Müqəddəs Qəbir kilsəsinin altında tapılan Roma ziyarətgahının xarabalıqları
Şərurdan başlayan sənət yolu
Tarix: 18-02-2021 11:07 | Bölmə: Mədəniyyət
Naxçıvan Muxtar Respublikasının tərkibinə daxil olan rayonların içərisində Şərur rayonunun özünəməxsus yeri vardır.Ərazisinin böyüklüyünə, torpağının münbitliyinə, barına-bəhərinə görə digər rayonlardan çox fərqlənir.
Naxçıvan Muxtar Respublikasının digər rayonlarından fərqli olaraq Şərur rayonunun Azərbaycan aşıq şeirinin inkişafında da yeri ayrıcadır.Çünki ustad sənətkarımız Aşıq Ələsgərin ustadı əgər Aşıq Alı olmuşdursa, Aşıq Alının da ustadı Şərur elindən olan Ağ Aşıq Allahverdi (Qara Osman oğlu - Kosacan kəndi ) olmuşdur. “Ağır Şərili “ , “ Yüngül Şərili “ kimi saz havalarının adları da məhz bu torpaqla, bu diyarla bağlı olmuşdur.
Tarixən olduğu kimi ötən əsrimizdə də Şərur torpağında saza-sözə böyük dəyər verilmişdir.Gənclik illərimizdə yorulmadan, sevə-sevə dinlədiyimiz Aşıq Həmidin ( Danzik kəndi ), Ağ Aşığın ( Aşıq Usub- Sədərək kəndi ), Aşıq Hüseyn Arpaçaylının, Aşıq Əli Şəhriyarlının, Aşıq Əlinin ( Aralıq kəndi ), Aşıq Nəsibin ( Axaməd kəndi ) simaları göz önümüzdə canlandığı kimi, xatirələri də qəlbimizdə yaşamaqdadır.Şərur torpağında bu gün də saza-sözə böyük dəyər verilməkdədir.
Aşıq poeziyamızın, aşıq sənətinin inkişafında Qurbani, Abbas Tufarqanlı, Xəstə Qasım, Aşıq Alı, Aşıq Ələsgər kimi klassik kişi sənətkarlarımızla yanaşı, Aşıq Sona, Aşıq Pəri, Aşıq Həmayıl, Aşıq Bəsti kimi qadın sənətkarlarımızın da böyük rolu olmuşdur.O cür qadın sənətkarlardan biri də XX əsrdə Şərur torpağında doğulmuş və şöhrətli Azərbaycandan çox-çox uzaqlara yayılmış Aşıq Nabatdır.
Aşıq Nabat ( Nabat Paşa qızı Cavadova ) 1914-cü ildə Şərur rayonunun Parçı kəndində ( o kənd indi Xanlıqlar kəndinə birləşdirilib ) yoxsul bir ailədə dünyaya gəlmişdir.Çox erkən anasını itirən bu qız atasının himayəsində böyümüşdür.Aşıq Nabatın məlahətli və əsrarəngiz səsinin olması hər kəsin diqqətini özünə cəlb etmişdir.Dədə Qorqud timsallı nuranı ağsaqqal babaların söylədiyi ovsunlu dastanlar, ağbirçək nənələrimizin şirin-şəkər nağılları onun ruhunu saz-söz üstündə kökləmişdir və Aşıq Nabat nağılı, Aşıq Nabat dastanı da beləcə yaranmış, dildən-dilə, ağızdan-ağıza düşmüşdür.
Aşıq Nabatın ailə qurmaq sevdası onu sevmədiyi bir insana zorla vermək istədikləri üçün baş tutmamışdır.Bu hadisə ona böyük təsir etdiyindən Şərurda duruş tapa bilməyib Qarabağa getməli olur.1934-cü ildə Bərdəyə gəlir.Burada məclislərdə oxuduğu zaman Aşıq Ələsgərin qardaşı oğlu Aşıq Musa ilə tanış olur, onunla birlikdə el məclislərində iştirak edə -edə saz-söz sənətinin sirrlərinə dərindən yiyələnir.Eyni zamanda Xan Şuşinski, Seyid Şuşinski, Zülfü Adıgözəlov və Qurban Pirimov kimi ustadlarla bir yerdə xanəndəlik edir.
Aşıq İslam Yusifov və Aşıq Nabat(1960-cı il)
Aşıq Nabat 1937-ci ildə Yevlax şəhərinə köçür, burada Borsunlu Məzahirin aşıqlar dəstəsinə qoşulur.Sevdalı Həsən, Pərvanə Həsən, Aşıq Əsəd, Aşıq Saleh və Aşıq Teymur kimi gözəl aşıqlarla tanış olub, onlarla birlikdə məclislərə gedir.1938-ci ildə aşıqların ikinci qurultayına nümayəndə seçilir.1940-cı ildə may ayında Moskvada Azərbaycan ədəbiyyatı və incəsənəti ongünlüyündə iştirak edir və sevimli şairimiz Səməd Vurğunun “ Danışaq “ adlı qoşmasını ilk dəfə burada oxuyur.Hələ 26 yaşında Kremlin səhnəsində uğurla çıxış edən Şərurun bu nəğməkar qızının səsi-sorağı Azərbaycanın sədlərini aşmış olur.1954-cü ildə “ İzvestiya “ qəzetində onun haqqında geniş məqalə yazılır və həm də şəkili verilir.
Aşıq Nabatın ecazkar səsi olduğunu görən böyük şairimiz Səməd Vurğun onu Bakıya dəvət edir.1961-ci ildə aşıqların III qurultayına nümayəndə seçilir.Həmin dövrdə otuz üç aşıq haqqında xüsusi bülleten buraxılır ki, onlardan biri də Aşıq Nabat olur.
1968- ci ildə isə böyük folklorşünas alimimiz Sədnik Paşayev
“ Azərbaycan qadını “ jurnalında onun haqqında gözəl bir məqalə ilə çıxış edir və Aşıq Nabata yüksək qiymət verir.
Aşıq ömrünün sonuna qədər Yevlax şəhərində yaşamasına baxmayaraq, Şəruru heç zaman unutmamış, onun həsrəti ilə yaşamış və 1973-cü ildə ölərkən öz vəsiyyətinə görə Şərura gətirilmiş və Siyaqut kəndində dəfn olunmuşdur.Hazırda yeganə övladı olan qızı Kəmalə xanım isə Yevlax şəhərində yaşayır.
Aşıq Nabat təkcə ifaçı aşıq olmamış, eyni zamanda , həm də yaradıcılıqla məşğul olmuşdur.Çox təəssüflər olsun ki, aşığın şeirləri sağlığında toplanmamış və çap olunmamışdır. İllər keçdikdən sonra Aşıq Nabatın 70 illiyi ərəfəsində gözəl ziyalı, qədirşünas insan olan AYB –nin üzvü, Məmməd Araz Mükafatı laureantı, şair-publisist Budaq Təhməz aşığın olduğu yerləri el-el, oba-oba gəzərək, böyük çətinliklər bahasına olsa da belə, onun irsinin çox kiçik bir hissəsini toplaya bilmişdir.Səksəninci illərdən üzü bəri isə aşığın yaradıcılığının təbliği ilə məşğul olmuşdur.Sevimli şairimiz filologiya elmlər namizədi, dosent Məhərrəm Cəfərlinin yaxından köməkliyi və redaktorluğu ilə “ Aşıq Nabat “ kitabçasını çap etdirib oxuculara ərməğan etmişdir.İstedadlı şairimiz Budaq Təhməz aşığın keşməkeşli həyatını və könül dünyasını əks etdirən “ Aşıq Nabat “ adlı lirik-romantik bir poema da yazmışdır.Bununla da o, Aşıq Nabat şəxsiyyətinə və yaradıcılığına olan sevgisini poetik bir dillə, dərin məhəbbətlə əks etdirmişdir.Şair, eyni zamanda, 1982-ci ildə Şərur rayonunun Siyaqut kənd orta məktəbində Aşıq Nabatın yubileyini təşkil edib keçirmişdir.Hətta görkəmli akademikimiz İsa Həbibbəyli də o zamanlar həmin yubileydə iştirak etmişdir.
Bir filoloq, bir ziyalı, bir şair, hər şeydən əvvəl isə, aşıq poeziyasının vurğunu olan bir oxucu kimi Aşıq Nabatın şeirlərini incələdikcə heyrətlənməyə bilmirəm.Bir daha anlayıram ki, Aşıq Nabat heç də sıradan biri olmamışdır.Qurbani, Abbas Tufarqanlı, Xəstə Qasım, Dədə Ələsgər bulağından su içən aşıq mükəmməl söz sahibidir.Onun şeirlərindəki fikir dolğunluğu, fikrin poetik ifadə tərzi, aşıq şeirinə məxsus duruluq və axar adamı valeh etməyə bilmir.Aşığın şeirlərində yurd sevgili, yurd həsrətli hisslər daha üstünlük təşkil edir.Bu da səbəbsiz deyil.Gənclik illərindən doğulduğu Şərur torpağından ayrı düşən bir aşıqdan bundan savayı, daha nə gözləmək olardı ki?!..
Taleyin hökmüylə gələn qardaşlar,
İtirmişəm tapın ellərim mənim.
Çərxifələk saldı məni toruna,
Ağlamır, lal olub dillərim mənim --
deyən aşıq öz hisslərini, öz duyğularını nisgilli bir dillə ifadə edərək
“ Yaxşıdır “ rədifli gəraylısında son nöqtəni belə qoyur:
Qürbət eldə xan olunca,
Öz yerimdə qul yaxşıdır.
Doğulduğu torpağa varlığı ilə bağlı olan Aşıq Nabat illərlə yurd deyə-deyə yanıb yaxılır.
Taleyin hökmüdür belə,
Məni atıb eldən-elə.
Dərviş olub düşdüm dilə,
Bu dünyada, bu dünyada.
Nabat, harda qaldı elin,
Oğulsuz bükülüb belin.
Lal olub danışmır dilin,
Bu dünyada, bu dünyada.
Dərviş olub eldən-elə düşən aşığın yurd sevgisi zaman keçdikcə səngimək bilmir.
Könlüm axır Vətən sarı-deyən bu insanın həsrəti günü-gündən daha da artır, onu Vətənə sarı çəkir.
Klassik aşıq poeziyamızın ənənələri, ifadə formaları Aşıq Nabatın şeirlərində də öz bədii həllini dolğun şəkildə tapmışdır.
Al yaşıl geyinib tirmə bağlayın,
Bənzəyin qubaya-qaza, gözəllər.
Ağ buxağa gül-bənövşə düzərsiz,
Gərdən çəkib bağrın başın üzərsiz.
Sığallanıb toy-düyündə gəzərsiz,
Bu hal çox yaraşır sizə gözəllər.
Gözəllərə bu cür gözəlləmə deyən aşıq özünü də unutmur.
Həqiqət yolunda mən bir səyyadam,
Günəşli ölkəmə baxdıqca şadam.
Cəfakeşəm, yorulmamış Fərhadam,
Nabat meylin salıb saza gözəllər.
“ Açılmamış soldugüllərim mənim “ –deyən Aşıq Nabat daima taleyindən şikayətlənir.Lakin bunu elə bir formada, elə bir dillə ifadə edir ki, istər-istəməz heyrətlənməyə bilmirsən.
Dörd bir yanım qaranlıqdır, adadı,
Fələk tutub qollarımdan budadı.
Aman, qoyma, o dəryada, sudadı,
Qərq olub dəryada batan baxtımı.-
deyən aşıq sonda isə “ Paytaxtı yan üstə çönən mən oldum “ –deyir.
Bütün ustad aşıqlarımız kimi Aşıq Nabat da bayatı janrına müraciət etmiş, özünəməxsus orijinal bayatılar yarada bilmişdir.
Mən aşiqəm üz üşər,
Bu dərddən can üzüşər.
Bülbül qanad tərpədər,
Külək əsər, üz üşər.
Əziziyəm ağam, gəl,
Ölməmişəm sağam, gəl.
Boynumda qəm zənciri,
Yolunda dustağam, gəl.
Aşıq Nabatın bu kitabçada Aşıq Hüseynlə verilmiş birgə deyişməsini mən aşıq şeirimizin mükəmməl nümunələrindən biri kimi qiymətləndirərdim.
Aşıq Hüseyn Cavan
Aşıq Nabat, götür sazı deyişək,
Düz ilqardan, sədaqətdən danışaq.
Şairlərin sənətindən söz açaq,
Görünməmiş məharətdən danışaq.
Aşıq Nabat
Şair qardaş, sən qələmlə mən sazla,
Aşıq Nabatın Şərurdan başlayan sənət yolu Azərbaycanın hər bir elini, obasını, bütövlükdə Vətən torpağını qarış-qarış gəzərək dolaşdı və sonunda qəlblərə, onu sevən könüllərə köçdü və orada da yaşamaqdadır.
Di gəl ki, Aşığın adını həyatda əbədiləşdirmək, onun xatirəsini yaşatmaq üçün Şərurda onun adını daşıyacaq bir küçə, bir uşaq bağçası və ya bir məktəb olsaydı necə də gözəl olardı? Yəqin ki, bununla ilgili düşünənlər nə zamansa tapılacaqdır.
İnanıram ki, Şərurdan başlanan sənət yolunun yolçusu olan Aşıq Nabatın sazımızı yüksəklərə qaldırması Azərbaycanda qadın aşıqlarımız sırasında onun da özünə layiq yerinin olmasını göstərən ən böyük amillərdən biridir.
Ələsgər Talıboğlu,
şair-publisist, AYB –nin üzvü,
M.Araz mükafatı laureantı
Baxış sayı: 562
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 18-02-2021 11:07 | Bölmə: Mədəniyyət
Naxçıvan Muxtar Respublikasının digər rayonlarından fərqli olaraq Şərur rayonunun Azərbaycan aşıq şeirinin inkişafında da yeri ayrıcadır.Çünki ustad sənətkarımız Aşıq Ələsgərin ustadı əgər Aşıq Alı olmuşdursa, Aşıq Alının da ustadı Şərur elindən olan Ağ Aşıq Allahverdi (Qara Osman oğlu - Kosacan kəndi ) olmuşdur. “Ağır Şərili “ , “ Yüngül Şərili “ kimi saz havalarının adları da məhz bu torpaqla, bu diyarla bağlı olmuşdur.
Tarixən olduğu kimi ötən əsrimizdə də Şərur torpağında saza-sözə böyük dəyər verilmişdir.Gənclik illərimizdə yorulmadan, sevə-sevə dinlədiyimiz Aşıq Həmidin ( Danzik kəndi ), Ağ Aşığın ( Aşıq Usub- Sədərək kəndi ), Aşıq Hüseyn Arpaçaylının, Aşıq Əli Şəhriyarlının, Aşıq Əlinin ( Aralıq kəndi ), Aşıq Nəsibin ( Axaməd kəndi ) simaları göz önümüzdə canlandığı kimi, xatirələri də qəlbimizdə yaşamaqdadır.Şərur torpağında bu gün də saza-sözə böyük dəyər verilməkdədir.
Aşıq poeziyamızın, aşıq sənətinin inkişafında Qurbani, Abbas Tufarqanlı, Xəstə Qasım, Aşıq Alı, Aşıq Ələsgər kimi klassik kişi sənətkarlarımızla yanaşı, Aşıq Sona, Aşıq Pəri, Aşıq Həmayıl, Aşıq Bəsti kimi qadın sənətkarlarımızın da böyük rolu olmuşdur.O cür qadın sənətkarlardan biri də XX əsrdə Şərur torpağında doğulmuş və şöhrətli Azərbaycandan çox-çox uzaqlara yayılmış Aşıq Nabatdır.
Aşıq Nabat ( Nabat Paşa qızı Cavadova ) 1914-cü ildə Şərur rayonunun Parçı kəndində ( o kənd indi Xanlıqlar kəndinə birləşdirilib ) yoxsul bir ailədə dünyaya gəlmişdir.Çox erkən anasını itirən bu qız atasının himayəsində böyümüşdür.Aşıq Nabatın məlahətli və əsrarəngiz səsinin olması hər kəsin diqqətini özünə cəlb etmişdir.Dədə Qorqud timsallı nuranı ağsaqqal babaların söylədiyi ovsunlu dastanlar, ağbirçək nənələrimizin şirin-şəkər nağılları onun ruhunu saz-söz üstündə kökləmişdir və Aşıq Nabat nağılı, Aşıq Nabat dastanı da beləcə yaranmış, dildən-dilə, ağızdan-ağıza düşmüşdür.
Aşıq Nabatın ailə qurmaq sevdası onu sevmədiyi bir insana zorla vermək istədikləri üçün baş tutmamışdır.Bu hadisə ona böyük təsir etdiyindən Şərurda duruş tapa bilməyib Qarabağa getməli olur.1934-cü ildə Bərdəyə gəlir.Burada məclislərdə oxuduğu zaman Aşıq Ələsgərin qardaşı oğlu Aşıq Musa ilə tanış olur, onunla birlikdə el məclislərində iştirak edə -edə saz-söz sənətinin sirrlərinə dərindən yiyələnir.Eyni zamanda Xan Şuşinski, Seyid Şuşinski, Zülfü Adıgözəlov və Qurban Pirimov kimi ustadlarla bir yerdə xanəndəlik edir.
Aşıq İslam Yusifov və Aşıq Nabat(1960-cı il)Aşıq Nabat 1937-ci ildə Yevlax şəhərinə köçür, burada Borsunlu Məzahirin aşıqlar dəstəsinə qoşulur.Sevdalı Həsən, Pərvanə Həsən, Aşıq Əsəd, Aşıq Saleh və Aşıq Teymur kimi gözəl aşıqlarla tanış olub, onlarla birlikdə məclislərə gedir.1938-ci ildə aşıqların ikinci qurultayına nümayəndə seçilir.1940-cı ildə may ayında Moskvada Azərbaycan ədəbiyyatı və incəsənəti ongünlüyündə iştirak edir və sevimli şairimiz Səməd Vurğunun “ Danışaq “ adlı qoşmasını ilk dəfə burada oxuyur.Hələ 26 yaşında Kremlin səhnəsində uğurla çıxış edən Şərurun bu nəğməkar qızının səsi-sorağı Azərbaycanın sədlərini aşmış olur.1954-cü ildə “ İzvestiya “ qəzetində onun haqqında geniş məqalə yazılır və həm də şəkili verilir.
Aşıq Nabatın ecazkar səsi olduğunu görən böyük şairimiz Səməd Vurğun onu Bakıya dəvət edir.1961-ci ildə aşıqların III qurultayına nümayəndə seçilir.Həmin dövrdə otuz üç aşıq haqqında xüsusi bülleten buraxılır ki, onlardan biri də Aşıq Nabat olur.
1968- ci ildə isə böyük folklorşünas alimimiz Sədnik Paşayev
“ Azərbaycan qadını “ jurnalında onun haqqında gözəl bir məqalə ilə çıxış edir və Aşıq Nabata yüksək qiymət verir.
Aşıq ömrünün sonuna qədər Yevlax şəhərində yaşamasına baxmayaraq, Şəruru heç zaman unutmamış, onun həsrəti ilə yaşamış və 1973-cü ildə ölərkən öz vəsiyyətinə görə Şərura gətirilmiş və Siyaqut kəndində dəfn olunmuşdur.Hazırda yeganə övladı olan qızı Kəmalə xanım isə Yevlax şəhərində yaşayır.
Aşıq Nabat təkcə ifaçı aşıq olmamış, eyni zamanda , həm də yaradıcılıqla məşğul olmuşdur.Çox təəssüflər olsun ki, aşığın şeirləri sağlığında toplanmamış və çap olunmamışdır. İllər keçdikdən sonra Aşıq Nabatın 70 illiyi ərəfəsində gözəl ziyalı, qədirşünas insan olan AYB –nin üzvü, Məmməd Araz Mükafatı laureantı, şair-publisist Budaq Təhməz aşığın olduğu yerləri el-el, oba-oba gəzərək, böyük çətinliklər bahasına olsa da belə, onun irsinin çox kiçik bir hissəsini toplaya bilmişdir.Səksəninci illərdən üzü bəri isə aşığın yaradıcılığının təbliği ilə məşğul olmuşdur.Sevimli şairimiz filologiya elmlər namizədi, dosent Məhərrəm Cəfərlinin yaxından köməkliyi və redaktorluğu ilə “ Aşıq Nabat “ kitabçasını çap etdirib oxuculara ərməğan etmişdir.İstedadlı şairimiz Budaq Təhməz aşığın keşməkeşli həyatını və könül dünyasını əks etdirən “ Aşıq Nabat “ adlı lirik-romantik bir poema da yazmışdır.Bununla da o, Aşıq Nabat şəxsiyyətinə və yaradıcılığına olan sevgisini poetik bir dillə, dərin məhəbbətlə əks etdirmişdir.Şair, eyni zamanda, 1982-ci ildə Şərur rayonunun Siyaqut kənd orta məktəbində Aşıq Nabatın yubileyini təşkil edib keçirmişdir.Hətta görkəmli akademikimiz İsa Həbibbəyli də o zamanlar həmin yubileydə iştirak etmişdir.
Bir filoloq, bir ziyalı, bir şair, hər şeydən əvvəl isə, aşıq poeziyasının vurğunu olan bir oxucu kimi Aşıq Nabatın şeirlərini incələdikcə heyrətlənməyə bilmirəm.Bir daha anlayıram ki, Aşıq Nabat heç də sıradan biri olmamışdır.Qurbani, Abbas Tufarqanlı, Xəstə Qasım, Dədə Ələsgər bulağından su içən aşıq mükəmməl söz sahibidir.Onun şeirlərindəki fikir dolğunluğu, fikrin poetik ifadə tərzi, aşıq şeirinə məxsus duruluq və axar adamı valeh etməyə bilmir.Aşığın şeirlərində yurd sevgili, yurd həsrətli hisslər daha üstünlük təşkil edir.Bu da səbəbsiz deyil.Gənclik illərindən doğulduğu Şərur torpağından ayrı düşən bir aşıqdan bundan savayı, daha nə gözləmək olardı ki?!..
Taleyin hökmüylə gələn qardaşlar,
İtirmişəm tapın ellərim mənim.
Çərxifələk saldı məni toruna,
Ağlamır, lal olub dillərim mənim --
deyən aşıq öz hisslərini, öz duyğularını nisgilli bir dillə ifadə edərək
“ Yaxşıdır “ rədifli gəraylısında son nöqtəni belə qoyur:
Qürbət eldə xan olunca,
Öz yerimdə qul yaxşıdır.
Doğulduğu torpağa varlığı ilə bağlı olan Aşıq Nabat illərlə yurd deyə-deyə yanıb yaxılır.
Taleyin hökmüdür belə,
Məni atıb eldən-elə.
Dərviş olub düşdüm dilə,
Bu dünyada, bu dünyada.
Nabat, harda qaldı elin,
Oğulsuz bükülüb belin.
Lal olub danışmır dilin,
Bu dünyada, bu dünyada.
Dərviş olub eldən-elə düşən aşığın yurd sevgisi zaman keçdikcə səngimək bilmir.
Könlüm axır Vətən sarı-deyən bu insanın həsrəti günü-gündən daha da artır, onu Vətənə sarı çəkir.
Klassik aşıq poeziyamızın ənənələri, ifadə formaları Aşıq Nabatın şeirlərində də öz bədii həllini dolğun şəkildə tapmışdır.
Al yaşıl geyinib tirmə bağlayın,
Bənzəyin qubaya-qaza, gözəllər.
Ağ buxağa gül-bənövşə düzərsiz,
Gərdən çəkib bağrın başın üzərsiz.
Sığallanıb toy-düyündə gəzərsiz,
Bu hal çox yaraşır sizə gözəllər.
Gözəllərə bu cür gözəlləmə deyən aşıq özünü də unutmur.
Günəşli ölkəmə baxdıqca şadam.
Cəfakeşəm, yorulmamış Fərhadam,
Nabat meylin salıb saza gözəllər.
“ Açılmamış soldugüllərim mənim “ –deyən Aşıq Nabat daima taleyindən şikayətlənir.Lakin bunu elə bir formada, elə bir dillə ifadə edir ki, istər-istəməz heyrətlənməyə bilmirsən.
Dörd bir yanım qaranlıqdır, adadı,
Fələk tutub qollarımdan budadı.
Aman, qoyma, o dəryada, sudadı,
Qərq olub dəryada batan baxtımı.-
deyən aşıq sonda isə “ Paytaxtı yan üstə çönən mən oldum “ –deyir.
Bütün ustad aşıqlarımız kimi Aşıq Nabat da bayatı janrına müraciət etmiş, özünəməxsus orijinal bayatılar yarada bilmişdir.
Bu dərddən can üzüşər.
Bülbül qanad tərpədər,
Külək əsər, üz üşər.
Əziziyəm ağam, gəl,
Ölməmişəm sağam, gəl.
Boynumda qəm zənciri,
Yolunda dustağam, gəl.
Aşıq Nabatın bu kitabçada Aşıq Hüseynlə verilmiş birgə deyişməsini mən aşıq şeirimizin mükəmməl nümunələrindən biri kimi qiymətləndirərdim.
Aşıq Hüseyn Cavan
Düz ilqardan, sədaqətdən danışaq.
Şairlərin sənətindən söz açaq,
Görünməmiş məharətdən danışaq.
Şair qardaş, sən qələmlə mən sazla,
Əlli yaşlı bu bahardan danışaq.
Min dil açıb Azərbaycan torpağı,
Tükənməyən arzulardan danışaq.
Aşıq Nabatın Şərurdan başlayan sənət yolu Azərbaycanın hər bir elini, obasını, bütövlükdə Vətən torpağını qarış-qarış gəzərək dolaşdı və sonunda qəlblərə, onu sevən könüllərə köçdü və orada da yaşamaqdadır.
Di gəl ki, Aşığın adını həyatda əbədiləşdirmək, onun xatirəsini yaşatmaq üçün Şərurda onun adını daşıyacaq bir küçə, bir uşaq bağçası və ya bir məktəb olsaydı necə də gözəl olardı? Yəqin ki, bununla ilgili düşünənlər nə zamansa tapılacaqdır.
İnanıram ki, Şərurdan başlanan sənət yolunun yolçusu olan Aşıq Nabatın sazımızı yüksəklərə qaldırması Azərbaycanda qadın aşıqlarımız sırasında onun da özünə layiq yerinin olmasını göstərən ən böyük amillərdən biridir.
Ələsgər Talıboğlu,
şair-publisist, AYB –nin üzvü,
M.Araz mükafatı laureantı
Baxış sayı: 562
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 01:33
Aktyor Vladimir Samoylov 80 yaşında vəfat edib
23-11-2024, 21:30
Xumar Qədimovanın yeni “Ay”ı... - Video
19-11-2024, 13:16
Leyla və Arzu Əliyevalar sərgidə - Video - Fotolar
18-11-2024, 23:45
Leyla Əliyeva şahzadə ilə tamaşa izlədi - Fotolar
16-11-2024, 21:51
Ukraynalı müğənni Tsibulskaya musiqiçilərinin səfərbər olması səbəbindən konsertini ləğv edib
16-11-2024, 11:50
Leyla Əliyeva sənədli film nümayişində - Fotolar
15-11-2024, 10:46
Leyla və Arzu Əliyevalar sərgidə - Video - Fotolar
13-11-2024, 19:50
Karel dilində zarafat edən aktrisa Petrozavodskda teatrdan ayrılıb
13-11-2024, 19:31
VDU-nun keçmiş rektoru Endovitski porno filmlər hazırlamaqda və yaymaqda ittiham olunurdu
31-10-2024, 21:00
“Qardaş” filminin aktrisası Dorotenko psixiatrik xəstəxanaya düşüb
29-10-2024, 20:49
Loboda Rusiyanı qınamaqdan imtina etdiyi üçün İrəvandakı konsertdən bir tamaşaçı qovub
29-10-2024, 16:26
"Verilişdə etdiklərinə görə üzr istəməsələr, polisə verəcəyəm"
27-10-2024, 15:04
Nazir Opera və Balet Teatrının kollektivi ilə görüşdü - Fotolar
27-10-2024, 12:01
Aktyor Maksim Şpakovski bədbəxt hadisə nəticəsində dünyasını dəyişib
25-10-2024, 20:16
“Sınıq Fənərlər Küçələri” və “Milli Təhlükəsizlik Agenti”nin direktoru Moskvitin vəfat edib
24-10-2024, 11:40
Fransa Mədəniyyət Nazirliyi Notr Dama girişi turistlər üçün ödənişli etmək istəyir
22-10-2024, 09:44
"NBC News": Harvi Vaynşteynə sümük iliyi xərçəngi diaqnozu qoyuldu
20-10-2024, 19:26
"Balzaminovun evliliyi" film-baletinin aktyoru Anatoli Qridin vəfat edib
17-10-2024, 10:50
SARA TV-nin təsisçisi vəfat etdi
15-10-2024, 10:10
Leyla Əliyeva ICESCO-nun qərargahında - Fotolar
9-10-2024, 16:03
34 yaşı var, sərvəti 1,6 milyard dollardır
9-10-2024, 00:19
Nərgizava yaşayış yeri və nekropolu yerli əhəmiyyətli arxeoloji abidəsinin mühafizə vəziyyəti müzakirə olunub
30-09-2024, 08:43
Amerikalı müğənni və aktyor Kris Kristofferson 89 yaşında vəfat edib
30-09-2024, 08:39
BTS pop qrupunun üzvü sərxoş halda skuter sürdüyünə görə 11,4 min dollar cərimələnib
28-09-2024, 12:40
Kazan sakini “Xanım Avropa” müsabiqəsinin qalibi olub
22-09-2024, 01:53
Boris Qrebenşçikovun Nitsadakı konserti səhhətində yaranan problemlərə görə ləğv edilib
21-09-2024, 23:55
Aktrisa Antonina Aksenova vəfat edib
17-09-2024, 19:17
Polad Bülbül oğlu Başqırdıstanın xalq artisti adını alıb
17-09-2024, 12:44
TMZ: Bədnam reper Diddi Nyu Yorkda həbs edilib
11-09-2024, 12:58
Taylor Swift seçkilərdə Kamala Harrisə səs verəcəyini deyib
10-09-2024, 10:21
Məhkum olan prodüser Vaynşteyn təcili xəstəxanaya yerləşdirilib
8-09-2024, 12:21
Azərbaycanlı müğənninin anası POLİS MƏMURU İMİŞ: "... Özümü güclə saxlayıram" - FOTO
7-09-2024, 14:01
“Azərbaycanım” beynəlxalq jurnalı - 20 il - Fotolar
7-09-2024, 12:56
Sumqayıt Dram Teatrının direktoru Samir Şəfiyevi-TƏBRİK EDİRİK!