16:12 / 04-09-2025
Qol güləşi zamanı rəqibinin qolunu sındıran tələbə mühakimə olunacaq
16:08 / 04-09-2025
Medvedev: "Britaniya Rusiya aktivlərindən gəlirləri Kiyevə köçürməklə cinayət törədib"
16:05 / 04-09-2025
Məşqdən sonra infarkt və insult keçirən yeniyetməni aparıblar
16:00 / 04-09-2025
Kişi pəncərədən şüşə ataraq uşağın başını əzib
15:57 / 04-09-2025
Özbəkistanda oxunan kitablara görə həbs müddəti azaldılacaq
13:42 / 04-09-2025
Milli Məclisin deputatı Vüqar Rəhimzadə Ordubadda seçiciləri ilə növbəti görüşünü keçirib - FOTO
13:37 / 04-09-2025
"National Interest": ABŞ Rusiya və Çinin Antarktika resurslarına çıxışının qarşısını almalıdır
13:33 / 04-09-2025
Medvedev Rusiyanın Kiyevə verdiyi aktivləri Ukrayna torpaqları ilə kompensasiya etməyi təklif edib
13:30 / 04-09-2025
N.İ.: ABŞ Rusiyanın Antarktika resurslarına çıxışına icazə verməməlidir
13:27 / 04-09-2025
Funikulyor qəzasında həlak olanlar üçün 4 günlük matəm elan edilib
12:33 / 04-09-2025
Üç müəllim eyni vaxtda işdən çıxarıldı - “Direktordan şikayət etmişdik deyə...” - Video
12:27 / 04-09-2025
14 yaşlı bacısı oğluna işgəncə verən xala barəsində qərar verildi - Foto
12:25 / 04-09-2025
FSB Xerson vilayətində SBU agentinin saxlanması və dindirilməsinin görüntülərini nümayiş etdirir
12:22 / 04-09-2025
Zelenski:" Rusiya tezliklə Parisə çata biləcək raketlərə sahib olacaq"
12:17 / 04-09-2025
Prokurorluq X-32 "Bekas"ın qəzaya uğradığı yerdən kadrları nümayiş etdirib
12:15 / 04-09-2025
NYT: Almaniya Ukrayna əsgərlərinə təlim keçmək üçün Polşaya qoşun göndərməyi planlaşdırır
12:12 / 04-09-2025
Funikulyor qəzasında yaralananların sayı 23 nəfərə çatıb
12:07 / 04-09-2025
Polis rəisi "Krokus" terror aktı ilə bağlı dindirilib
12:05 / 04-09-2025
NetEase: Putin AB ultimatumundan məharətlə yan keçərək Çini heyrətləndirdi
12:02 / 04-09-2025
Qəzaya uğrayan təyyarə ilə bağlı prokurorluq araşdırmalara başlayıb
11:57 / 04-09-2025
Deqtyarev beynəlxalq yarışlarda rusiyalı idmançıların sayının artdığını qeyd edib
11:39 / 04-09-2025
Qalmaqallı məktəb direktorunun yerinə yeni təyinat - Foto
11:35 / 04-09-2025
Yarım milyon mənimsəyən bacısını xilas etmək istədi - Öz 80 minindən oldu
23:12 / 03-09-2025
Aktyor Metyu Perrinin narkotik satıcısı günahını etiraf edib
23:10 / 03-09-2025
Professor Martınov: "Maduro hökumətini devirmək ABŞ-ın məqsədidir"
23:03 / 03-09-2025
Ağ Ev aydınlaşdırıb ki, Tramp Putinə deyil, Zelenskiyə zəngdən danışıb
23:01 / 03-09-2025
Rubio: "ABŞ narkotik-terror təşkilatları ilə müharibəyə başlayacaq"
19:45 / 03-09-2025
İlham Əliyevin Çinə işgüzar səfəri başa çatıb
16:39 / 03-09-2025
Vüqar Rəhimzadə: "3 sentyabr 1991-ci il Azərbaycanın dövlətçilik tarixinin şanlı səhifəsidir"
16:32 / 03-09-2025
Keçmiş Kazan hakimi Xusnutdinov ittiham edilib
16:31 / 03-09-2025
Polşanın keçmiş prezidenti Duda: "Ukrayna respublikanı Rusiya ilə müharibəyə sürükləmək istəyirdi"
16:28 / 03-09-2025
Putinin prezident təyyarəsi xərçəng xəstəsi olan uşağı Çindən Rusiyaya çatdıracaq
14:52 / 03-09-2025
London Kadırovun anası və atasının fonduna qarşı sanksiyalar tətbiq edib
14:49 / 03-09-2025
Kafenin pəncərəsinə qumbara atan şəxs saxlanılıb
14:46 / 03-09-2025
Taylandda yaralanan rus turist köhnə rus dilində danışır
Deputat: Vəzifəmiz təbliğ etməkdir – Nizami Azərbaycan şairidir
Tarix: 04-01-2019 12:40 | Bölmə: Ədəbiyyat
Elmdə mütəxəssislər tərəfindən tam sübuta yetirilib ki, Nizami Gəncəvi məhz Azərbaycan şairdir. O, Gəncədə, türk ailəsində doğulub, boya-başa çatıb. Nizami birmənalı şəkildə öz övladı haqqında yazır: “İlahi, sən özün türk balasını qoru”. Hansı ata türk olmadan öz övladına “türk balası”, - deyə, müraciət edər, onu türk adlandırar?!
Trend-in məlumatına görə, bunu AMEA-nın akademik Ziya Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutunun direktoru, akademik, millət vəkili Gövhər Baxşəliyeva dahi Azərbaycan şairi Nizami Gəncəvinin milli mənsubiyyəti ətrafında yenidən açılan müzakirələrə, onun bəzi müəlliflər tərəfindən fars şairi adlandırılmasına münasibətini bildirərkən deyib.
G.Baxşəliyeva qeyd edib ki, Nizaminin şeir üslubu fars dilində “səbki-Azərbaycani” adlanır:
“Yəni, fars dilli şeirdə məhz Azərbaycan üslubudur. Məhz azərbaycanlı şairlər o üslubda yazırdı və o üslub klassik fars şairlərinin üslubundan xeyli dərəcədə fərqlənirdi. Bu, Nizaminin türk olmasına ikinci çox tutarlı dəlildir. Üçüncüsü, məsələn, rus poeziyasının ən böyük şairi Puşkinin ulu babası Efiopiyadan (Həbəşistandan) olub.
O zaman Puşkini efiop, həbəş şairi adlandırmaq olarmı? Puşkin Rusiyada yaşayıb, rus dilində yazıb, rus və Rusiya reallığını əks etdirib bütün yaradıcılığında.
Nizami də bütün əsərlərində, yaradıcılığında o vaxtkı Gəncənin, Azərbaycanın mənzərəsini yaradıb. İndi ona necə fars şairi demək olar?” - deyən şərqşünas-alim qeyd edib ki, Nizami ona görə farsca yazıb ki, orta əsrlərdə Aralıq dənizindən ta Hindistanacan (Mərkəzi Asiya da daxil olmaqla) bütün regionun şeir dili fars dili idi. “Zəbani farsi xeyli şirin”.
Millət vəkili vurğulayıb ki, fars dili məhz şeirə daha yatımlı gəldiyinə görə, farsca yazmaq bir növ ənənə idi: "Təkcə Nizami deyil, digər dahilər, məsələn, Cəlaləddin Rumi farsca yazıb-yaradırdı.
Onlarca, yüzlərcə digər şairlər də öz əsərlərini farsca qələmə alırdı. Hətta 18-ci əsrdə də elə şairlər olub ki, onlar farsca yazıblar öz şeirlərini.
Baxmayaraq ki, türk dili tam formalaşmışdı, tam inkişaf etmişdi, sadəcə, həmin o fars dili, “gözəl şeir farsca yazılar” ənənəsindən istifadə edərək, farsca yazırdılar. Əşrəf Marağayi, Əbdibəy Şirazi, Saib Təbrizi kimi görkəmli şairlər də öz şeirlərini farsca qələmə alırdılar. Hətta Saib Tərbrizi Hindistanda fars dilli şeirin ən görkəmli nümayəndəsi hesab olunur.
Yaxud böyük hind şairi Əmir Xosrov Dəhləvi Nizamiyə nəzirə olaraq, fars dilində bütöv “Xəmsə” yaradıb. Belə olan təqdirdə, Nizamini fars şairi adlandırmaq həqiqəti əks etdirmir, o, farsca yazan Azərbaycan şairdir”.
Nizaminin fars şairi kimi təqdim edilməsinin haradan qaynaqlanmasına gəlincə, G.Baxşəliyeva bunları bildirib:
“Bir neçə il öncə Misirdə, “İskəndəriyyə” kitabxanasında Nizaminin büstünün açılışında iştirak edirdim. Eyni zamanda, Nizami Gəncəvi haqqında ərəb tədqiqatçısı tərəfindən yazılmış irihəcmli monoqrafiyanın təqdimatı keçirilirdi. Kitabın elə ön sözündəcə müəllif Nizamini fars mədəni irsinin nümayəndəsi adlandırır.
Onun Nizami haqqında istifadə etdiklərinin 99,9 faizi də məhz farsca yazılmış tədqiqat əsərlərindən idi. Yəni, əsərin biblioqrafiyasında bir-iki türk müəllifinin adı çəkilsə də, azərbaycanlı alimlərin əsərlərindən ümumən istifadə edilməyib.
Yaxud Nizami haqqında əsərdə, məsələn, Yevgeni Bertelsin kitabının adı çəkilir, amma müəllif heç Bertelsin kitabının üzünü belə açmayıb. Ona görə də yalnız fars dilində yazılan mənbələrdən istifadə edərək, Nizamini fars şairi adlandırır.
Bizim də bu cür təhriflərin qarşısını almaq üçün vəzifəmiz yazmaq, təbliğ etməkdir ki, Nizami farsca yazan Azərbaycan şairidir, fars şairi deyil. O, əsl türk oğlu türk, Azərbaycan şairdir”.
Baxış sayı: 927
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 04-01-2019 12:40 | Bölmə: Ədəbiyyat
Elmdə mütəxəssislər tərəfindən tam sübuta yetirilib ki, Nizami Gəncəvi məhz Azərbaycan şairdir. O, Gəncədə, türk ailəsində doğulub, boya-başa çatıb. Nizami birmənalı şəkildə öz övladı haqqında yazır: “İlahi, sən özün türk balasını qoru”. Hansı ata türk olmadan öz övladına “türk balası”, - deyə, müraciət edər, onu türk adlandırar?!
Trend-in məlumatına görə, bunu AMEA-nın akademik Ziya Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutunun direktoru, akademik, millət vəkili Gövhər Baxşəliyeva dahi Azərbaycan şairi Nizami Gəncəvinin milli mənsubiyyəti ətrafında yenidən açılan müzakirələrə, onun bəzi müəlliflər tərəfindən fars şairi adlandırılmasına münasibətini bildirərkən deyib.
G.Baxşəliyeva qeyd edib ki, Nizaminin şeir üslubu fars dilində “səbki-Azərbaycani” adlanır:
“Yəni, fars dilli şeirdə məhz Azərbaycan üslubudur. Məhz azərbaycanlı şairlər o üslubda yazırdı və o üslub klassik fars şairlərinin üslubundan xeyli dərəcədə fərqlənirdi. Bu, Nizaminin türk olmasına ikinci çox tutarlı dəlildir. Üçüncüsü, məsələn, rus poeziyasının ən böyük şairi Puşkinin ulu babası Efiopiyadan (Həbəşistandan) olub.
O zaman Puşkini efiop, həbəş şairi adlandırmaq olarmı? Puşkin Rusiyada yaşayıb, rus dilində yazıb, rus və Rusiya reallığını əks etdirib bütün yaradıcılığında.
Nizami də bütün əsərlərində, yaradıcılığında o vaxtkı Gəncənin, Azərbaycanın mənzərəsini yaradıb. İndi ona necə fars şairi demək olar?” - deyən şərqşünas-alim qeyd edib ki, Nizami ona görə farsca yazıb ki, orta əsrlərdə Aralıq dənizindən ta Hindistanacan (Mərkəzi Asiya da daxil olmaqla) bütün regionun şeir dili fars dili idi. “Zəbani farsi xeyli şirin”.
Millət vəkili vurğulayıb ki, fars dili məhz şeirə daha yatımlı gəldiyinə görə, farsca yazmaq bir növ ənənə idi: "Təkcə Nizami deyil, digər dahilər, məsələn, Cəlaləddin Rumi farsca yazıb-yaradırdı.
Onlarca, yüzlərcə digər şairlər də öz əsərlərini farsca qələmə alırdı. Hətta 18-ci əsrdə də elə şairlər olub ki, onlar farsca yazıblar öz şeirlərini.
Baxmayaraq ki, türk dili tam formalaşmışdı, tam inkişaf etmişdi, sadəcə, həmin o fars dili, “gözəl şeir farsca yazılar” ənənəsindən istifadə edərək, farsca yazırdılar. Əşrəf Marağayi, Əbdibəy Şirazi, Saib Təbrizi kimi görkəmli şairlər də öz şeirlərini farsca qələmə alırdılar. Hətta Saib Tərbrizi Hindistanda fars dilli şeirin ən görkəmli nümayəndəsi hesab olunur.
Yaxud böyük hind şairi Əmir Xosrov Dəhləvi Nizamiyə nəzirə olaraq, fars dilində bütöv “Xəmsə” yaradıb. Belə olan təqdirdə, Nizamini fars şairi adlandırmaq həqiqəti əks etdirmir, o, farsca yazan Azərbaycan şairdir”.
Nizaminin fars şairi kimi təqdim edilməsinin haradan qaynaqlanmasına gəlincə, G.Baxşəliyeva bunları bildirib:
“Bir neçə il öncə Misirdə, “İskəndəriyyə” kitabxanasında Nizaminin büstünün açılışında iştirak edirdim. Eyni zamanda, Nizami Gəncəvi haqqında ərəb tədqiqatçısı tərəfindən yazılmış irihəcmli monoqrafiyanın təqdimatı keçirilirdi. Kitabın elə ön sözündəcə müəllif Nizamini fars mədəni irsinin nümayəndəsi adlandırır.
Onun Nizami haqqında istifadə etdiklərinin 99,9 faizi də məhz farsca yazılmış tədqiqat əsərlərindən idi. Yəni, əsərin biblioqrafiyasında bir-iki türk müəllifinin adı çəkilsə də, azərbaycanlı alimlərin əsərlərindən ümumən istifadə edilməyib.
Yaxud Nizami haqqında əsərdə, məsələn, Yevgeni Bertelsin kitabının adı çəkilir, amma müəllif heç Bertelsin kitabının üzünü belə açmayıb. Ona görə də yalnız fars dilində yazılan mənbələrdən istifadə edərək, Nizamini fars şairi adlandırır.
Bizim də bu cür təhriflərin qarşısını almaq üçün vəzifəmiz yazmaq, təbliğ etməkdir ki, Nizami farsca yazan Azərbaycan şairidir, fars şairi deyil. O, əsl türk oğlu türk, Azərbaycan şairdir”.
Baxış sayı: 927
Bölməyə aid digər xəbərlər
25-08-2025, 18:34
HÜSEYN ARİFLƏ İSMAYIL İMANZADƏNİN CƏBRAYIL SƏRGÜZƏŞTLƏRİ
12-08-2025, 23:11
Haqqdan yanan çıraq- Vüqar Vüqarlı-70
31-07-2025, 16:40
Mirzə Ələkbər Sabir Fondu növbəti layihəsinə yekun vurub
17-07-2025, 08:33
Lev Tolstoyun şəxsi əşyaları ilk dəfə Saxalində təqdim olunacaq
15-06-2025, 20:02
Sumqayıtda şairə-jurnalist İlhamə Məhəmmədqızının 55 illik yubileyi qeyd olundu-VİDEO+FOTOLAR
11-06-2025, 11:03
38 yaşlı şairə vəfat edib
3-06-2025, 07:39
DƏYƏRLİ ŞAİRİN YENİ SÖZ SOVQATI- TARİYEL ABBASLI
31-05-2025, 16:06
Sumqayıtda şair Rafiq Yusifoğlunun 75 illik yubileyinə həsr olunmuş ədəbi bədii gecə keçirildi-VİDEO+FOTOLAR
31-05-2025, 15:15
Ukraynada ABŞ yazıçısının 30 min kitabı rus mafiyasını “romantikləşdirdiyinə” görə məhv edilib
17-05-2025, 18:21
Türkiyə Ədəbiyyat Vəqfi Sumqayıtda-Kitab təqdimatı və mükafatlandırma-VİDEO+FOTOLAR
9-05-2025, 10:00
Azərbaycan Hərb Tarixi Muzeyində “Böyük Qələbənin varisləri” kitabının təqdimatı keçirilib
8-05-2025, 23:12
"Azərbaycan" jurnalının kollektivi oxucularla görüşüb-VİDEO+FOTOLAR
7-05-2025, 10:44
Sumqayıt şəhərində Güləmail Muradın "Beş Ulduz" adlı kitabının təqdimatı keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
2-05-2025, 10:58
ŞAHLAR GÖYTÜRKÜN ALİM – ŞAİR– VƏTƏNDAŞ MİSSİYASI-Vüqar Əhməd
18-04-2025, 00:01
Miraslan Rasimi də itirdik-Namiq MƏMMƏDLİ
16-04-2025, 23:50
Ədalət Əroğlunun doğum gününü təbrik edirəm!
16-04-2025, 22:31
Şair və ədəbiyyatşünas Konstantin Kedrov vəfat edib
9-04-2025, 09:10
Qahirədə seminar: Azərbaycan alimləri ərəb dilinin inkişafına böyük töhfələr veriblər
17-03-2025, 11:15
MƏZARSIZ QƏHRƏMAN-Xaqani Abbasəli ÖZTÜRK
16-03-2025, 02:44
Sumqayıtda şair Məmməd İlqarın 75 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
12-03-2025, 22:08
Elmin təhsilə inteqrasiyası istiqamətində növbəti mühazirə oxunub
2-03-2025, 22:59
Sumqayıt şəhərində Natəvan Dəmirçioğlunun "Açar" romanının təqdimatı keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
25-02-2025, 13:05
Sumqayıt şəhərində deputatın kitabının təqdimatı keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
19-02-2025, 22:17
Sumqayıtda şair Asif Asimanın 70 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOROLAR
19-02-2025, 09:01
Nəcibliyi, ziyalılığı ilə hər kəsin sevgisini qazanan işıqlı insan
9-02-2025, 21:49
Şeirlər- İSMAYIL MƏRCANLI İMANZADƏ
1-02-2025, 23:22
Xalidə Nurayı TƏBRİK EDİRİK!
23-12-2024, 15:46
Səbuhi Zamanın “Adamın Dibi” adlı kitabı işıq üzü gördü
15-12-2024, 14:33
Yazıçı Samir İmanovun "Arzularımın rəqsi" adlı kitabının təqdimat mərasimi keçirilib
13-11-2024, 23:46
Görkəmli Türk Ədibi Sərhəd Kabaklı-Vüqar Əhməd
1-11-2024, 13:16
Sumqayıt şəhərinin 75 illiyinə həsr olunmuş ədəbi-bədii gecə keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
30-10-2024, 21:46
Rusiyanın əməkdar artisti Kazbek Suanov dünyasını dəyişib
26-10-2024, 18:55
Tanzaniyada Puşkinin abidəsinin açılışı olub, nağılları isə suahili dilində nəşr olunub
16-10-2024, 10:02
Naxçıvan ədəbi mühitinin seçilən nümayəndəsi Hüseyn Razinin 100 illiyinə layiqli töhfə
12-10-2024, 20:45
Naxçıvanda xarici tədqiqatçıların iştirakı ilə arxeoloji kəşfiyyat işləri aparılır
12-10-2024, 19:55
Azərbaycan Universitetində Mirzə Ələkbər Sabir irsi və ədəbi dilə həsr olunmuş tədbir keçirilib
12-10-2024, 10:47
Ədəbiyyat müəllimi erotik fotolara görə töhmət alıb
28-09-2024, 21:57
Onu "Türk dünyasının sevilən qızı" adlandırırdılar
28-09-2024, 21:51
Vüqar Əhməd: "Allahımızın üzü dönüb"
2-08-2024, 14:53
Mirzə Ələkbər Sabir Fondu yeni layihənin icrasına başlayıb
1-08-2024, 13:22
“Cəfər Cabbarlı - ədəbiyyatımızın böyük sənət fədaisi” adlı layihənin icrasına başlanılıb
12-06-2024, 23:33
Professor Mahirə Hüseynova Turan Elmlər Akademiyasının akademiki seçilib