14:26 / 23-11-2024
Şeyx Portuqaliyaya gedir
12:58 / 23-11-2024
Azərbaycanda zəlzələ oldu
Bütün xəbərlər
Üçcildlik təfsirin təqdimatı olub
Tarix: 04-02-2021 02:45 | Bölmə: Ədəbiyyat


     AMEA-nın Naxçıvan Bölməsində Nematullah Naxçıvaninin “Əl-Fəvatih-ül-İlahiyyə-vəl-Məfatih-ül-Qeybiyyə” (“Quranın kəlmə və hikmətlərini açıqlayan Qeybin açarı və ilahi fəthi”) üçcildlik təfsirinin təqdimatı keçirilib.
     AMEA Naxçıvan Bölməsinin mətbuat xidmətindən Sabaha-inamla.az-a verilən məlumata görə tədbiri giriş sözü ilə açan bölmənin sədri, akademik İsmayıl Hacıyev bildirib ki, görkəmli mütəfəkkir Nemətullah Naxçıvani yaradıcılığının öyrənilməsi və tədqiq edilməsi məqsədilə Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri 29 oktyabr 2018-ci il tarixli Sərəncam imzalamışdır. Sərəncamla təsdiq olunmuş Tədbirlər planına əsasən Nemətullah Naxçıvani yaradıcılığının öyrənilməsi üçün AMEA Naxçıvan Bölməsində tədqiqat qrupu yaradılmış, görkəmli təfsir aliminin zəngin elmi irsi araşdırılmış, onun həyat və yaradıcılığını əks etdirən əsərlər ərsəyə gətirilmişdir.
    Akademik Nemətullah Naxçıvani haqqında məlumat verərək çox zəngin düşüncəyə malik alimin yürütdüyü sistemli təhlilləri, İslamın təməl ehkamlarını mükəmməl təsvir etməsini iştirakçıların diqqətinə çatdırıb.
    Kitabın doğma dilimizə tərcüməsinin bölmənin böyük elmi işçisi, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Nərgiz İsmayılova, elmi redaktorluğunun isə bölmənin elmi katibi, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Rəşad Zülfüqarov tərəfindən uğurla yerinə yetirdiyini qeyd edən alim nəşrlə bağlı fikirlərini bölüşüb. Qeyd olunub ki, təqdimatı keçirilən üçcildlik də daxil olmaqla nəşr olunan əsərlər, keçirilən beynəlxalq konfranslar görkəmli islam aliminin irsinin tanıdılması və təbliğinə xidmət edir.
     Tədbirdə çıxış edən Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Aparatının şöbə müdiri Surə Seyid bildirib ki, Nemətullah Naxçıvani türk islam dünyasının elmi və ictimai fikrinin inkişafına böyük töhfələr vermiş, təsəvvüf və təfsir alimi kimi böyük şöhrət qazanmışdır. Naxçıvanda dünyaya göz açan alim dövrünün görkəmli alimlərindən təhsil almış, dini və dünyəvi elmlərə dərindən yiyələnmişdir. Naxçıvani islam elmlərinə dərindən yiyələnmək qabiliyyəti, zəkası və başqa müsbət keyfiyyətləri ilə diqqəti cəlb etmiş, bir müddət Naxçıvan mədrəsələrində müəllim işləmiş, qısa zaman ərzində dövrünün tanınmış alimlərindən birinə çevrilmişdir. Onun elmi dünyagörüşünün formalaşmasında Naxçıvan elmi və mədəni mühitinin mühüm təsiri olmuş, böyük filosof alim həyatının qalan hissəsini Təbrizdə, əsasən, Anadoluda, Karaman vilayətinin Ağşəhər qəsəbəsində keçirmişdir.
     Çıxışda qeyd olunub ki, zəngin elmi və fəlsəfi irsə malik olan görkəmli mütəfəkkir Nemətullah Naxçıvani yaradıcılığının öyrənilməsi və tədqiq edilməsi məqsədilə Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin 29 oktyabr 2018-ci il tarixli Sərəncamının icrası ilə əlaqədar AMEA Naxçıvan Bölməsində tədqiqat qrupu yaradılmış, 2019-cu ilin may ayında Naxçıvan Bölməsinin Gənc Alim və Mütəxəssislər Şurasının təşəbbüsü ilə Türkiyə Respublikasının Konya şəhərinə tədqiqatçıların səfəri təşkil olunmuşdur. Səfər çərçivəsində “Naxçıvandan Konyaya bir körpü: Nemətullah Naxçıvani”, AMEA Naxçıvan Bölməsində isə “Görkəmli Azərbaycan mütəfəkkiri: Nemətullah Naxçıvani” mövzusunda beynəlxalq konfranslar keçirilmişdir. “Nemətullah Naxçıvani: taleyi və sənəti” kitabı çap olunmuş, Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədri yanında Bilik Fondunun dəstəyi ilə professor Yaşar Kurtun “Baba Nemətullah Naxçıvani: həyatı, elmi şəxsiyyəti və əsərləri” adlı ilk elmi-tədqiqat əsəri tərcümə olunaraq nəşr edilmişdir. Naxçıvan Dövlət Televiziya və Radio verilişləri tərəfindən Naxçıvan və Konyada
aparılan çəkilişlər əsasında “Təfsir alimi” filmi hazırlanmış, müxtəlif tematik verilişlər və mətbuat materialları yayımlanmışdır.
     Surə Seyid söyləyib ki, Nemətullah Naxçıvani zəngin elmi, fəlsəfi irsinə görə nəinki Azərbaycanda, Türkiyədə, eləcə də dünyanın bir çox ölkələrində tanınır. Onun Azərbaycan, ərəb, fars və türk dillərində yazdığı əsərləri hazırda Türkiyənin kitabxana və muzeylərində mühafizə olunur. Həmin əsərlərdən 12 əlyazma nüsxəsinin elektron variantı AMEA Naxçıvan Bölməsinə təqdim edilmişdir. Vurğulanıb ki, Nemətullah Naxçıvani yaradıcılığında qədim türk sivilizasiyası ilə İslam dini dünyagörüşü vəhdət təşkil edir. Dərin biliyə, yüksək mənəvi keyfiyyətlərə malik alimin digər təfsirlərə müraciət etmədən yazdığı “Əl-Fəvatih-ül-İlahiyyə-vəl-Məfatih-ül-Qeybiyyə” əsəri islamşünaslığa ən böyük töhfədir. Sözügedən təfsirin digər təfsirlərdən ən üstün cəhəti burada Quran surələrinin hər ayəsinin izahının ayrı-ayrılıqda mükəmməl izah olunmasıdır. Ali İhsan Turcanın türk dilinə tərcüməsi əsasında hazırlanan üçcildlik nəşr sadə və anlaşıqlı olması, ifadələrin düzgün seçilməsi ilə fərqlənir.
     Təfsiri orijinal nüsxədən türk dilinə tərcümə edən din alimi Ali İhsan Turcan təqdimat mərasiminə onlayn qoşularaq çıxış etmiş, sufi alim Nemətullah Naxçıvaninin mükəmməl biliyindən, onun özünüdərkin ən yüksək zirvəsinə çatması və islamşünaslığa həsr olunmuş zəngin yaradıcılığından bəhs edib.
     Tədbirdə həminin AMEA Naxçıvan Bölməsinin İncəsənət, Dil və Ədəbiyyat İnstitutunun direktoru, AMEA-nın müxbir üzvü Əbülfəz Quliyevin, Naxçıvan Muxtar Respublikası Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Agentliyinin direktoru Vüqar Babayevin və Naxçıvan Muxtar Respublikasının qazısı Sahib Məmmədovun görkəmli təsəvvüf alimi və onun Azərbaycan dilinə tərcümə olunan təfsiri haqqında çıxışları dinlənilib.
     Sonra təfsiri türk dilindən tərcümə edən, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Nərgiz İsmayılova çıxış edərək Nemətullah Naxçıvani irsinin öyrənilməsinə yaratdığı şəraitə və gənclərə göstərdiyi qayğıya görə Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədrinə minnətdarlığını bildirib.
     Sonda tədbir iştirakçıları kitablardan ibarət sərgi ilə tanış olublar.
Sabaha-inamla.az





Baxış sayı: 525


Bölməyə aid digər xəbərlər