10:05 / 25-10-2025
İki əcnəbini saxta qeydiyyata alıb; iş açılıb
10:01 / 25-10-2025
Tramp Şimali Koreya lideri Kim Çen Inla görüşməyə hazır olduğunu açıqladı
09:59 / 25-10-2025
"Times": Trampın yeni tarifləri Rusiya-Hindistan münasibətlərini gücləndirir
09:50 / 25-10-2025
6 kvadrat kilometr tayqa ərazisi axtarılıb
09:48 / 25-10-2025
Bir qrup rus alpinist zirvədən enməyə davam etdi
09:45 / 25-10-2025
"Oboronles"in keçmiş rəis müavini 17 il həbs cəzası ilə üzləşir
23:39 / 24-10-2025
Ərdoğan: "BMT Təhlükəsizlik Şurasının sülh və təhlükəsizlik üçün islahatlara ehtiyacı var"
23:29 / 24-10-2025
Həmyerlisinin qətli ilə bağlı iki miqrant həbs edilib
23:26 / 24-10-2025
LRT: Vilnüs və Kaunas hava limanları hava şarları səbəbindən fəaliyyətini dayandırdı
23:23 / 24-10-2025
Federal Penitensiar Xidmət karvana hücum barədə məlumatları təkzib etdi
23:19 / 24-10-2025
Von der Leyen Rusiyaya təzyiqi artırmağa çağırdı
23:17 / 24-10-2025
Məsciddə baş verən yanğında iki kişi xəsarət alıb
18:28 / 24-10-2025
Dəmir yolu stansiyasında törədilən terror aktına görə 11 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib
18:24 / 24-10-2025
Vilnüs hakimiyyəti Morgensternin arzuolunmaz şəxslər siyahısına əlavə edilməsini tələb edib
18:22 / 24-10-2025
Piyadanı vuran hakim Futbol Milli Liqasında (FNL) oyunları idarə etməkdən kənarlaşdırılıb
18:18 / 24-10-2025
Reperin qətlinə görə 8 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib
18:15 / 24-10-2025
"Bloomberg": Vitkov Zelenskini ərazi güzəştlərinə getməyə çağırdı
18:12 / 24-10-2025
Ekspert Koltaşov: "ABŞ sanksiyalarına baxmayaraq, Rusiya neft ticarəti dayanmayacaq"
18:03 / 24-10-2025
Vüqar Rəhimzadə: "Azərbaycan və qazax xalqlarını eyni soykökə əsaslanan çoxəsrlik dostluq, qardaşlıq birləşdirir"
17:58 / 24-10-2025
Vüqar Rəhimzadə: "Qubadlının azad olunması 44 günlük Vətən müharibəsinin gedişində əhəmiyyətli dönüş nöqtəsi oldu"
17:52 / 24-10-2025
“Bu dəfə əzrayılın əlindən qaçdım...” - Abid Şərifov
17:47 / 24-10-2025
Prezident ona ali hərbi rütbə verib - Rəis təyin etdi
17:41 / 24-10-2025
“Biz də istəyirik ki, müəllimlərin maaşı artsın” - Nazir müavini
07:11 / 24-10-2025
Fransız velosipedçi Tayland vasitəsilə Rusiyadan vətənə uçdu
07:06 / 24-10-2025
Zelenski Çinin Ukraynanı dəstəkləməkdə tərəddüd etməsindən şikayətləndi
07:04 / 24-10-2025
Makqreqor: "Britaniya Rusiyaya qarşı 30.000-ə qədər əsgər göndərə bilər"
07:01 / 24-10-2025
Pul mənimsədiyinə görə həbs edilib
06:58 / 24-10-2025
Virciniya ştatı bağlanma və aclıq təhlükəsi səbəbindən fövqəladə vəziyyət elan etdi
06:54 / 24-10-2025
Kilinkarov: "Dünyada iki təhlükə var - nüvə müharibəsi və ABŞ-ın köməyi"
06:50 / 24-10-2025
Buryatiya Səhiyyə Nazirliyi: Ulan-Udedə qida zəhərlənməsi hallarının sayı 165-ə çatıb
06:46 / 24-10-2025
Məhkəmənin 8 il 7 ay həbs cəzasına apelyasiya şikayəti verməyib
02:01 / 24-10-2025
Şəhid Şəhriyar Quliyevin anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
23:05 / 23-10-2025
Şəhid Ramil Quluyevin anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
21:14 / 23-10-2025
Şəhid Fərhad Fərhadlının anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
20:18 / 23-10-2025
Yeniyetmə mübahisə zamanı atasını bıçaqlayaraq öldürüb
“Araz-Türk Cümhuriyyətinin yaranmasının tarixi əhəmiyyəti” mövzusunda açıq dərs keçirilib
Tarix: 19-11-2022 00:59 | Bölmə: Siyasət
Cəmşid Naxçıvanski Muzeyinin ekspozisiya zalında Naxçıvan
Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Naxçıvanşünaslıq Mərkəzinin təşkilatçılığı və Naxçıvan Müəllimlər İnstitutunun müvafiq ixtisas üzrə bir qrup tələbəsinin iştirakı ilə “Araz-Türk Cümhuriyyətinin yaranmasının tarixi əhəmiyyəti” mövzusunda açıq dərs keçirilmişdir. Diqqətə çatdırılmışdır ki, bu respublika 1918-1919-cu illərdə hal-hazırda muzeyin yerləşdiyi binada fəliyyət göstərmişdir.
Dərsi giriş sözü ilə Mərkəzin elmi katibi Nihad Tarverdiyev açaraqAzərbaycanın ayrılmaz tərkib hissəsi, qədim mədəniyyətlərin mərkəzində dayanan Naxçıvan Muxtar Respublikasının çətin, mürəkkəb və eyni zamanda şərəfli inkişaf və tərəqqi yolu keçməsindən bəhs etmişdir. Diqqətə çatdırılmışdır ki, zəngin dövlətçilik ənənələrinə malik olan Naxçıvan milli istiqlaliyyət tariximizdə xüsusi yer tutur. XX əsrin əvvəllərində Naxçıvan ağır tarixi-siyasi şəraitdə erməni təcavüzü və soyqırım siyasəti ilə üz-üzə qalmışdı. Çox mürəkkəb ictimai-siyasi şəraitdə Naxçıvan əhalisinin təşəbbüsü ilə1918-ci ilin noyabr ayındaAraz-Türk Respublikasının yaradılması Naxçıvanın muxtariyyət statusuna atılmış tarixi adım idi. Bu respublikanın yaradılması erməni iddialarını dəf etməyə, bir tərəfdən isə həm din, həm dil cəhətdən Azərbaycanla birləşməyə cəhd göstərirdi. Araz-Türk Respublikasında bir sıra dövlət və idarəçilik orqanları yaradılmış, hökümətin tərkibi sədrdən və 6 nazirdən ibarət olmuşdur. Hökumətin sədri Əmir bəy Nərimanbəyov idi. Araz-Türk Respublikasının hüdudları Naxçıvan, Şərur-Dərələyəz qəzalarını, Ordubad mahalını, habelə Sərdarabad, Uluxanlı, Vedibasar, Qəmərli, Mehri və s. əraziləri əhatə edirdi. Araz-Türk Respublikası silahlı qüvvələrinin köməyi ilə Ermənistan daşnak hökumətinin Naxçıvanı özünə birləşdirmək istəklərinin qarşısı alınmışdır. Naxçıvanın erməni daşnaklarının əlinə keçməməsi və onun müdafiəsində Cəfərqulu xan, Rəhim xan, Kamran xan, Kəlbalı xan Naxçıvanskilər, Cabbarağa Vəzirov və digər görkəmli yerli ziyalılar çox böyük xidmətlər göstərmişlər. Araz-Türk Respublikası qısa müddətdə fəaliyyət göstərməsinə baxmayaraq bölgənin taleyində mühüm rol oynamış və respublikanın mövcudluğu dövründə əldə olunmuş nailiyyətlər təkcə o dövr üçün yox, bütövlükdə bölgənin gələcəyi üçün böyük əhəmiyyətə malik olmuşdur.Araz-Türk Cümhuriyyətinin Naxçıvan bölgəsindəki qısamüddətli siyasi-dövlət qurumunun fəaliyyətinin nəticələri və tarixi əhəmiyyətinə gəldikdə isə qeyd etmək olarki, Şimali Azərbaycan üçün çox gərgin bir dövrdə bölgənin ermənilərin əlinə keçməsinə imkan verməməklə onun toxunulmazlığını və bununla da Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ərazi bütövlüyünü təmin etdi.
Qeyd olunmuşdur ki, Araz-Türk Cümhuriyyətinin müstəqillik tariximizdəki müstəsna xidmətlərini və siyasi əhəmiyyətini nəzərə alaraq, fəaliyyətinin elmi əsaslarla tədqiq edilməsi və öyrənilməsi məqsədilə Naxçıvan MR Ali Məclisinin sədri cənab Vasif Talıbov 24 sentyabr 2019-cu il tarixdə Araz-Türk Cümhuriyyətinin fəaliyyətinin tədqiq edilməsi haqqında Sərəncam imzalamışdır.
Araz-Türk Cümhuriyyətinin yaranması zərurətindən bəhs edən Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri demişdir: “Böyük dövlətlərin təsiri ilə qədim Azərbaycan torpaqları olan Zəngəzurun və İrəvanın Ermənistana verilməsindən sonra Naxçıvan Muxtar Respublikasının indiki ərazisi təcrid olunmuş vəziyyətə düşmüş, Azərbaycanın əsas ərazisi ilə əlaqə kəsilmişdir. Belə bir vəziyyətdə - 1918-ci ilin noyabrında Naxçıvanda yaradılmış Araz-Türk Cümhuriyyəti Naxçıvanın Ermənistan daşnak hökuməti tərəfindən ilhaq edilməsinin qarşısını aldı və tarixi Azərbaycan torpaqlarını qoruyub saxladı”.
Sonda muzeyin bələdçisi Əfsanə Camalova tədbir iştirakçılarına muzey ekpozisiyası haqqında məlumat vermişdir.
Sabaha-inamla.az
Baxış sayı: 403
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 19-11-2022 00:59 | Bölmə: Siyasət
Cəmşid Naxçıvanski Muzeyinin ekspozisiya zalında Naxçıvan
Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Naxçıvanşünaslıq Mərkəzinin təşkilatçılığı və Naxçıvan Müəllimlər İnstitutunun müvafiq ixtisas üzrə bir qrup tələbəsinin iştirakı ilə “Araz-Türk Cümhuriyyətinin yaranmasının tarixi əhəmiyyəti” mövzusunda açıq dərs keçirilmişdir. Diqqətə çatdırılmışdır ki, bu respublika 1918-1919-cu illərdə hal-hazırda muzeyin yerləşdiyi binada fəliyyət göstərmişdir.
Dərsi giriş sözü ilə Mərkəzin elmi katibi Nihad Tarverdiyev açaraqAzərbaycanın ayrılmaz tərkib hissəsi, qədim mədəniyyətlərin mərkəzində dayanan Naxçıvan Muxtar Respublikasının çətin, mürəkkəb və eyni zamanda şərəfli inkişaf və tərəqqi yolu keçməsindən bəhs etmişdir. Diqqətə çatdırılmışdır ki, zəngin dövlətçilik ənənələrinə malik olan Naxçıvan milli istiqlaliyyət tariximizdə xüsusi yer tutur. XX əsrin əvvəllərində Naxçıvan ağır tarixi-siyasi şəraitdə erməni təcavüzü və soyqırım siyasəti ilə üz-üzə qalmışdı. Çox mürəkkəb ictimai-siyasi şəraitdə Naxçıvan əhalisinin təşəbbüsü ilə1918-ci ilin noyabr ayındaAraz-Türk Respublikasının yaradılması Naxçıvanın muxtariyyət statusuna atılmış tarixi adım idi. Bu respublikanın yaradılması erməni iddialarını dəf etməyə, bir tərəfdən isə həm din, həm dil cəhətdən Azərbaycanla birləşməyə cəhd göstərirdi. Araz-Türk Respublikasında bir sıra dövlət və idarəçilik orqanları yaradılmış, hökümətin tərkibi sədrdən və 6 nazirdən ibarət olmuşdur. Hökumətin sədri Əmir bəy Nərimanbəyov idi. Araz-Türk Respublikasının hüdudları Naxçıvan, Şərur-Dərələyəz qəzalarını, Ordubad mahalını, habelə Sərdarabad, Uluxanlı, Vedibasar, Qəmərli, Mehri və s. əraziləri əhatə edirdi. Araz-Türk Respublikası silahlı qüvvələrinin köməyi ilə Ermənistan daşnak hökumətinin Naxçıvanı özünə birləşdirmək istəklərinin qarşısı alınmışdır. Naxçıvanın erməni daşnaklarının əlinə keçməməsi və onun müdafiəsində Cəfərqulu xan, Rəhim xan, Kamran xan, Kəlbalı xan Naxçıvanskilər, Cabbarağa Vəzirov və digər görkəmli yerli ziyalılar çox böyük xidmətlər göstərmişlər. Araz-Türk Respublikası qısa müddətdə fəaliyyət göstərməsinə baxmayaraq bölgənin taleyində mühüm rol oynamış və respublikanın mövcudluğu dövründə əldə olunmuş nailiyyətlər təkcə o dövr üçün yox, bütövlükdə bölgənin gələcəyi üçün böyük əhəmiyyətə malik olmuşdur.Araz-Türk Cümhuriyyətinin Naxçıvan bölgəsindəki qısamüddətli siyasi-dövlət qurumunun fəaliyyətinin nəticələri və tarixi əhəmiyyətinə gəldikdə isə qeyd etmək olarki, Şimali Azərbaycan üçün çox gərgin bir dövrdə bölgənin ermənilərin əlinə keçməsinə imkan verməməklə onun toxunulmazlığını və bununla da Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ərazi bütövlüyünü təmin etdi.
Qeyd olunmuşdur ki, Araz-Türk Cümhuriyyətinin müstəqillik tariximizdəki müstəsna xidmətlərini və siyasi əhəmiyyətini nəzərə alaraq, fəaliyyətinin elmi əsaslarla tədqiq edilməsi və öyrənilməsi məqsədilə Naxçıvan MR Ali Məclisinin sədri cənab Vasif Talıbov 24 sentyabr 2019-cu il tarixdə Araz-Türk Cümhuriyyətinin fəaliyyətinin tədqiq edilməsi haqqında Sərəncam imzalamışdır.
Araz-Türk Cümhuriyyətinin yaranması zərurətindən bəhs edən Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri demişdir: “Böyük dövlətlərin təsiri ilə qədim Azərbaycan torpaqları olan Zəngəzurun və İrəvanın Ermənistana verilməsindən sonra Naxçıvan Muxtar Respublikasının indiki ərazisi təcrid olunmuş vəziyyətə düşmüş, Azərbaycanın əsas ərazisi ilə əlaqə kəsilmişdir. Belə bir vəziyyətdə - 1918-ci ilin noyabrında Naxçıvanda yaradılmış Araz-Türk Cümhuriyyəti Naxçıvanın Ermənistan daşnak hökuməti tərəfindən ilhaq edilməsinin qarşısını aldı və tarixi Azərbaycan torpaqlarını qoruyub saxladı”.
Sonda muzeyin bələdçisi Əfsanə Camalova tədbir iştirakçılarına muzey ekpozisiyası haqqında məlumat vermişdir.
Sabaha-inamla.az
Baxış sayı: 403
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 18:24
Vilnüs hakimiyyəti Morgensternin arzuolunmaz şəxslər siyahısına əlavə edilməsini tələb edib
Dünən, 18:03
Vüqar Rəhimzadə: "Azərbaycan və qazax xalqlarını eyni soykökə əsaslanan çoxəsrlik dostluq, qardaşlıq birləşdirir"
Dünən, 17:58
Vüqar Rəhimzadə: "Qubadlının azad olunması 44 günlük Vətən müharibəsinin gedişində əhəmiyyətli dönüş nöqtəsi oldu"
23-10-2025, 15:29
Zaxarova: "Aİ-nin Rusiyaya qarşı məhkəməsi qeyri-legitim olacaq"
22-10-2025, 20:42
"Reuters": Ukrayna Aİ-yə Rusiyanın aktivlərinə həbs qoyulması şərtlərini diktə edir
22-10-2025, 09:53
İlham Əliyev Qazaxıstanın milli geyimində - Video
21-10-2025, 23:46
İlham Əliyev Qazaxıstana səfəri ilə bağlı paylaşım etdi - Video
21-10-2025, 18:54
Vüqar Rəhimzadə: "Azərbaycan-Qazaxıstan strateji tərəfdaşlığı ənənəvi dostluq və qardaşlıq əlaqələrinə söykənir"
21-10-2025, 18:33
Sabitliyin və əməkdaşlığın nümunəsi- Kamal Paşazadə
21-10-2025, 09:28
CNN: Lavrov-Rubio görüşü müvəqqəti olaraq təxirə salınıb
20-10-2025, 20:08
Prezident onları təltif etdi - Sərəncam
20-10-2025, 16:43
Rusiya Xarici İşlər Nazirliyi: Rusiya Əfqanıstan və Pakistan arasında atəşkəsi alqışlayır
20-10-2025, 16:20
Politoloq Dudakov: "Tramp Zelenskiyə sataşmaqdan həzz alır"
19-10-2025, 14:59
Vüqar Rəhimzadə: "Mehriban xanım Əliyevanın Vatikana səfəri ölkəmizin multikultural dəyərlərin inkişafına verdiyi töhfələrin təsdiqidir"
18-10-2025, 20:12
Prezident Ramiz Mehdiyevi Təhlükəsizlik Şurasının üzvlüyündən azad etdi
18-10-2025, 09:36
Vüqar Rəhimzadə: "Füzuli şəhərinin timsalında dünya Azərbaycanın müasir şəhərsalma təcrübəsinin şahidinə çevrilir"
17-10-2025, 18:52
Hər il keçirilən şəhər günü Füzulinin yeni, inkişaf edən simasının təqdimatıdır-Könül Nurullayeva
17-10-2025, 18:28
Bezuhla: "ABŞ-da Ukrayna nümayəndə heyətinin tərkibi rəhbərlik daxilində problemlərdən xəbər verir"
16-10-2025, 14:24
NATO-nun baş katibi Rutte rusiyalı pilot və dənizçilərin peşəkarlığı ilə bağlı istehzalı fikirlər səsləndirib
15-10-2025, 22:16
Vüqar Rəhimzadə: "Azərbaycan Prezident İlham Əliyevin Liderliyi ilə yeni-yeni Zəfərlərə doğru inamla irəliləyir"
15-10-2025, 19:02
Putin və əl-Şaraanın danışıqları 2,5 saatdan çox davam edib
15-10-2025, 09:04
Türkiyə Ukrayna münaqişəsinin həllində özünəməxsus rolunu bəyan edib
15-10-2025, 08:57
Ukraynanın NATO-dakı səfiri: "Tramp Kiyevə yardıma qoyulan məhdudiyyətləri aradan qaldırdı"
14-10-2025, 17:36
Moldovanın hakim partiyası Muntyanunun baş nazirliyə namizədliyini Sanduya təklif edəcək
14-10-2025, 17:13
"Politico": Kiyev Avropanın Ukraynadakı münaqişədən yorulmasından qorxur
14-10-2025, 10:49
Qardaşlıq və strateji tərəfdaşlıq yolu
13-10-2025, 19:46
Rusiyanın Latviyadakı səfirliyi deportasiya ilə üzləşən rusların nə etməli olduqlarını izah edib
13-10-2025, 09:28
Tokayev ABŞ-dakı keçmiş səfir Aşıkbayevi Qazaxıstan xarici işlər nazirinin birinci müavini təyin edib
12-10-2025, 22:36
Rusiya Xarici İşlər Nazirliyi rusiyalılara İspaniyaya daxil olarkən barmaq izinin götürülməsi ilə bağlı xəbərdarlıq edib
12-10-2025, 22:28
Kahin Lukyanov: "NATO Komandanlığı uşaqların Ukraynadan qanunsuz çıxarılmasında şərikdir"
12-10-2025, 17:45
Vens: "Tramp üsyan aktı altında Hərbi Daxili İşlərdən istifadə edəcəyini istisna etmir"
12-10-2025, 16:54
Tramp nəvəsi ilə qolf oynayarkən Rusiya və Ukraynanı barışdırmaq arzusunda olduğunu bildirib
12-10-2025, 16:39
Timoşenko bəyan edib ki, Ukraynada münaqişənin sonu göz qabağındadır
11-10-2025, 17:20
Vüqar Rəhimzadə: "Azərbaycan-Tacikistan münasibətləri qardaşlıq, dostluq və qarşılıqlı dəstək prinsiplərinə əsaslanır"
11-10-2025, 17:02
Ali Radanın deputatı Amerikanın nüvə silahlarının Ukraynada yerləşdirilməsini təklif edib
11-10-2025, 10:35
Lukaşenko Belarus Silahlı Qüvvələrini ən yüksək döyüş hazırlığı səviyyəsinə qaldırıb
11-10-2025, 10:33
Medvedev Kim Çen Ina Kim İr Senin Stalinə arxiv məktubunu verib
10-10-2025, 17:46
Putin: "Rusiya Fələstin dövlətinin yaradılmasına kömək etməyə hazırdır"
9-10-2025, 19:23
Poddubnı: "Makronun Fransası Rusiya ilə qarşıdurmaya can atır"
9-10-2025, 13:09
Peskov: "Moskva İsrail və HƏMAS-ın Qəzza münaqişəsinin həlli istiqamətində səylərini dəstəkləyir"
9-10-2025, 10:47
III MDB Oyunları həm nüfuzlu idman ölkəsi, həm də qalib ölkə kimi Azərbaycanın təqdimatı oldu-Könül Nurullayeva