13:15 / 29-01-2023
Rusiya NATO-nun təhdidlərinə artan hərbi təzyiqlə cavab verməlidir
13:11 / 29-01-2023
Volodin: "ABŞ müstəmləkəsini itirməkdən qorxur"
13:07 / 29-01-2023
NATO üzvləri Putinə qulaq asmağı məsləhət görüblər
13:04 / 29-01-2023
"Monako" - "Marsel" heç-heçə oynayıb
12:56 / 29-01-2023
Sərnişin qatarı keçiddə manevr edən yük maşını dağıdıb
12:47 / 29-01-2023
Beterbiev rinqdə Bivolla qarşılaşmaq niyyətindədir
12:42 / 29-01-2023
Krım körpüsü avtomobillərin yeni arakəsmə quraşdırılması üçün bağlanacaq
12:36 / 29-01-2023
Peskov: "Rusiya Federasiyasının iqtisadi siyasətini tərtib edənlərin bütün lazımi məlumatlara çıxışı var"
12:30 / 29-01-2023
Televiziya solisti Tom Verleyn vəfat edib
23:12 / 28-01-2023
Qısqanc kişi gənc sevgilisini qantellə döyərək öldürüb
23:03 / 28-01-2023
Britaniyalı aktrisa Silviya Sims vəfat edib
22:57 / 28-01-2023
Carlsen "Veykk aan Zee"-də özünü reabilitasiya etməyə çalışır
22:50 / 28-01-2023
İstefada olan general Çex Respublikasının prezidenti oldu
22:39 / 28-01-2023
Kriştiano Ronaldo "Yuventus"un maxinasiyaları barədə danışmağa hazırdır
22:33 / 28-01-2023
Keçmiş rusiyalı qadın fiqurlu konkisürmə üzrə Avropa çempionatının qızıl medalını qazanıb
22:29 / 28-01-2023
Pedri "Barselona"ya "Jirona" üzərində qələbə qazandırır
22:27 / 28-01-2023
Onlarla kirpi qatili üç ilə yaxın həbsxanaya göndərildi
22:22 / 28-01-2023
Donald Tramp seçki kampaniyasındadır
22:16 / 28-01-2023
Rusiyanın BMT-dəki səfirinin müavini: "Novoaidarda mülki əhalinin ölümündə ABŞ-ın əli var"
22:11 / 28-01-2023
İsveçin NATO-ya qəbulu danimarkalı ekstremistin antikası səbəbindən dayandı
12:02 / 28-01-2023
BOK-un Rusiya Federasiyasından idmançıların yarışa buraxılması ilə bağlı mövqeyi Zelenskini məyus edib
11:58 / 28-01-2023
Ermənistanda qadınlar üçün könüllü hərbi xidmət tətbiq ediləcək
11:50 / 28-01-2023
Novosibirskdə özüboşalmış yük maşını sürücünü öldürüb
11:46 / 28-01-2023
iki uşaq dəm qazından zəhərlənərək ölüb
11:42 / 28-01-2023
Qərb Kiyevə 300-dən çox tank tədarük edəcək
11:37 / 28-01-2023
Rusiya Xarici İşlər Nazirliyi: Rusiya kütləvi kiberhücumlara hazırdır
11:25 / 28-01-2023
Yeni Zelandiyanın ən yağışlı günündə 3 nəfər ölüb
11:21 / 28-01-2023
Iki döyüş təyyarəsi tarlada qəzaya uğrayıb
11:17 / 28-01-2023
"Mançester Siti" İngiltərə kubokunda "Arsenal"ı darmadağın edib
22:08 / 27-01-2023
ABŞ Çini NWO-ya dəstək verməməyə çağırır və sanksiyalarla hədələyir
22:03 / 27-01-2023
Tehran terroru – ŞİFRƏLƏR
21:58 / 27-01-2023
Erməni terrorunun üçüncü dalğası: Hədəf türk diplomatlarıdır
21:48 / 27-01-2023
Səfirliyimizə edilən bu hücum bir daha İran rejiminin Azərbaycan dövlətinə olan münasibətinin göstəricisidir-Kamilə Əliyeva
21:43 / 27-01-2023
Sankt-Peterburqun keçmiş vitse-qubernatoru sərxoş halda "Bentley" markalı avtomobil idarə edərkən yaxalanıb
20:16 / 27-01-2023
Latviya səfiri iki həftə ərzində Rusiyanı tərk etməlidir
20:11 / 27-01-2023
Putin hava yollarını ən azı 700 təyyarə ilə təmin etməyi tapşırıb
19:58 / 27-01-2023
Bayden Ağ Evin yeni aparat rəhbəri təyin etdi
19:39 / 27-01-2023
Danimarkalı radikal məscidin yaxınlığında Quranı yandırıb
“Araz-Türk Cümhuriyyətinin yaranmasının tarixi əhəmiyyəti” mövzusunda açıq dərs keçirilib
Tarix: 19-11-2022 00:59 | Bölmə: Siyasət
Cəmşid Naxçıvanski Muzeyinin ekspozisiya zalında Naxçıvan
Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Naxçıvanşünaslıq Mərkəzinin təşkilatçılığı və Naxçıvan Müəllimlər İnstitutunun müvafiq ixtisas üzrə bir qrup tələbəsinin iştirakı ilə “Araz-Türk Cümhuriyyətinin yaranmasının tarixi əhəmiyyəti” mövzusunda açıq dərs keçirilmişdir. Diqqətə çatdırılmışdır ki, bu respublika 1918-1919-cu illərdə hal-hazırda muzeyin yerləşdiyi binada fəliyyət göstərmişdir.
Dərsi giriş sözü ilə Mərkəzin elmi katibi Nihad Tarverdiyev açaraqAzərbaycanın ayrılmaz tərkib hissəsi, qədim mədəniyyətlərin mərkəzində dayanan Naxçıvan Muxtar Respublikasının çətin, mürəkkəb və eyni zamanda şərəfli inkişaf və tərəqqi yolu keçməsindən bəhs etmişdir. Diqqətə çatdırılmışdır ki, zəngin dövlətçilik ənənələrinə malik olan Naxçıvan milli istiqlaliyyət tariximizdə xüsusi yer tutur. XX əsrin əvvəllərində Naxçıvan ağır tarixi-siyasi şəraitdə erməni təcavüzü və soyqırım siyasəti ilə üz-üzə qalmışdı. Çox mürəkkəb ictimai-siyasi şəraitdə Naxçıvan əhalisinin təşəbbüsü ilə1918-ci ilin noyabr ayındaAraz-Türk Respublikasının yaradılması Naxçıvanın muxtariyyət statusuna atılmış tarixi adım idi. Bu respublikanın yaradılması erməni iddialarını dəf etməyə, bir tərəfdən isə həm din, həm dil cəhətdən Azərbaycanla birləşməyə cəhd göstərirdi. Araz-Türk Respublikasında bir sıra dövlət və idarəçilik orqanları yaradılmış, hökümətin tərkibi sədrdən və 6 nazirdən ibarət olmuşdur. Hökumətin sədri Əmir bəy Nərimanbəyov idi. Araz-Türk Respublikasının hüdudları Naxçıvan, Şərur-Dərələyəz qəzalarını, Ordubad mahalını, habelə Sərdarabad, Uluxanlı, Vedibasar, Qəmərli, Mehri və s. əraziləri əhatə edirdi. Araz-Türk Respublikası silahlı qüvvələrinin köməyi ilə Ermənistan daşnak hökumətinin Naxçıvanı özünə birləşdirmək istəklərinin qarşısı alınmışdır. Naxçıvanın erməni daşnaklarının əlinə keçməməsi və onun müdafiəsində Cəfərqulu xan, Rəhim xan, Kamran xan, Kəlbalı xan Naxçıvanskilər, Cabbarağa Vəzirov və digər görkəmli yerli ziyalılar çox böyük xidmətlər göstərmişlər. Araz-Türk Respublikası qısa müddətdə fəaliyyət göstərməsinə baxmayaraq bölgənin taleyində mühüm rol oynamış və respublikanın mövcudluğu dövründə əldə olunmuş nailiyyətlər təkcə o dövr üçün yox, bütövlükdə bölgənin gələcəyi üçün böyük əhəmiyyətə malik olmuşdur.Araz-Türk Cümhuriyyətinin Naxçıvan bölgəsindəki qısamüddətli siyasi-dövlət qurumunun fəaliyyətinin nəticələri və tarixi əhəmiyyətinə gəldikdə isə qeyd etmək olarki, Şimali Azərbaycan üçün çox gərgin bir dövrdə bölgənin ermənilərin əlinə keçməsinə imkan verməməklə onun toxunulmazlığını və bununla da Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ərazi bütövlüyünü təmin etdi.
Qeyd olunmuşdur ki, Araz-Türk Cümhuriyyətinin müstəqillik tariximizdəki müstəsna xidmətlərini və siyasi əhəmiyyətini nəzərə alaraq, fəaliyyətinin elmi əsaslarla tədqiq edilməsi və öyrənilməsi məqsədilə Naxçıvan MR Ali Məclisinin sədri cənab Vasif Talıbov 24 sentyabr 2019-cu il tarixdə Araz-Türk Cümhuriyyətinin fəaliyyətinin tədqiq edilməsi haqqında Sərəncam imzalamışdır.
Araz-Türk Cümhuriyyətinin yaranması zərurətindən bəhs edən Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri demişdir: “Böyük dövlətlərin təsiri ilə qədim Azərbaycan torpaqları olan Zəngəzurun və İrəvanın Ermənistana verilməsindən sonra Naxçıvan Muxtar Respublikasının indiki ərazisi təcrid olunmuş vəziyyətə düşmüş, Azərbaycanın əsas ərazisi ilə əlaqə kəsilmişdir. Belə bir vəziyyətdə - 1918-ci ilin noyabrında Naxçıvanda yaradılmış Araz-Türk Cümhuriyyəti Naxçıvanın Ermənistan daşnak hökuməti tərəfindən ilhaq edilməsinin qarşısını aldı və tarixi Azərbaycan torpaqlarını qoruyub saxladı”.
Sonda muzeyin bələdçisi Əfsanə Camalova tədbir iştirakçılarına muzey ekpozisiyası haqqında məlumat vermişdir.
Sabaha-inamla.az
Baxış sayı: 65
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 19-11-2022 00:59 | Bölmə: Siyasət
Cəmşid Naxçıvanski Muzeyinin ekspozisiya zalında Naxçıvan
Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Naxçıvanşünaslıq Mərkəzinin təşkilatçılığı və Naxçıvan Müəllimlər İnstitutunun müvafiq ixtisas üzrə bir qrup tələbəsinin iştirakı ilə “Araz-Türk Cümhuriyyətinin yaranmasının tarixi əhəmiyyəti” mövzusunda açıq dərs keçirilmişdir. Diqqətə çatdırılmışdır ki, bu respublika 1918-1919-cu illərdə hal-hazırda muzeyin yerləşdiyi binada fəliyyət göstərmişdir.
Dərsi giriş sözü ilə Mərkəzin elmi katibi Nihad Tarverdiyev açaraqAzərbaycanın ayrılmaz tərkib hissəsi, qədim mədəniyyətlərin mərkəzində dayanan Naxçıvan Muxtar Respublikasının çətin, mürəkkəb və eyni zamanda şərəfli inkişaf və tərəqqi yolu keçməsindən bəhs etmişdir. Diqqətə çatdırılmışdır ki, zəngin dövlətçilik ənənələrinə malik olan Naxçıvan milli istiqlaliyyət tariximizdə xüsusi yer tutur. XX əsrin əvvəllərində Naxçıvan ağır tarixi-siyasi şəraitdə erməni təcavüzü və soyqırım siyasəti ilə üz-üzə qalmışdı. Çox mürəkkəb ictimai-siyasi şəraitdə Naxçıvan əhalisinin təşəbbüsü ilə1918-ci ilin noyabr ayındaAraz-Türk Respublikasının yaradılması Naxçıvanın muxtariyyət statusuna atılmış tarixi adım idi. Bu respublikanın yaradılması erməni iddialarını dəf etməyə, bir tərəfdən isə həm din, həm dil cəhətdən Azərbaycanla birləşməyə cəhd göstərirdi. Araz-Türk Respublikasında bir sıra dövlət və idarəçilik orqanları yaradılmış, hökümətin tərkibi sədrdən və 6 nazirdən ibarət olmuşdur. Hökumətin sədri Əmir bəy Nərimanbəyov idi. Araz-Türk Respublikasının hüdudları Naxçıvan, Şərur-Dərələyəz qəzalarını, Ordubad mahalını, habelə Sərdarabad, Uluxanlı, Vedibasar, Qəmərli, Mehri və s. əraziləri əhatə edirdi. Araz-Türk Respublikası silahlı qüvvələrinin köməyi ilə Ermənistan daşnak hökumətinin Naxçıvanı özünə birləşdirmək istəklərinin qarşısı alınmışdır. Naxçıvanın erməni daşnaklarının əlinə keçməməsi və onun müdafiəsində Cəfərqulu xan, Rəhim xan, Kamran xan, Kəlbalı xan Naxçıvanskilər, Cabbarağa Vəzirov və digər görkəmli yerli ziyalılar çox böyük xidmətlər göstərmişlər. Araz-Türk Respublikası qısa müddətdə fəaliyyət göstərməsinə baxmayaraq bölgənin taleyində mühüm rol oynamış və respublikanın mövcudluğu dövründə əldə olunmuş nailiyyətlər təkcə o dövr üçün yox, bütövlükdə bölgənin gələcəyi üçün böyük əhəmiyyətə malik olmuşdur.Araz-Türk Cümhuriyyətinin Naxçıvan bölgəsindəki qısamüddətli siyasi-dövlət qurumunun fəaliyyətinin nəticələri və tarixi əhəmiyyətinə gəldikdə isə qeyd etmək olarki, Şimali Azərbaycan üçün çox gərgin bir dövrdə bölgənin ermənilərin əlinə keçməsinə imkan verməməklə onun toxunulmazlığını və bununla da Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ərazi bütövlüyünü təmin etdi.
Qeyd olunmuşdur ki, Araz-Türk Cümhuriyyətinin müstəqillik tariximizdəki müstəsna xidmətlərini və siyasi əhəmiyyətini nəzərə alaraq, fəaliyyətinin elmi əsaslarla tədqiq edilməsi və öyrənilməsi məqsədilə Naxçıvan MR Ali Məclisinin sədri cənab Vasif Talıbov 24 sentyabr 2019-cu il tarixdə Araz-Türk Cümhuriyyətinin fəaliyyətinin tədqiq edilməsi haqqında Sərəncam imzalamışdır.
Araz-Türk Cümhuriyyətinin yaranması zərurətindən bəhs edən Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri demişdir: “Böyük dövlətlərin təsiri ilə qədim Azərbaycan torpaqları olan Zəngəzurun və İrəvanın Ermənistana verilməsindən sonra Naxçıvan Muxtar Respublikasının indiki ərazisi təcrid olunmuş vəziyyətə düşmüş, Azərbaycanın əsas ərazisi ilə əlaqə kəsilmişdir. Belə bir vəziyyətdə - 1918-ci ilin noyabrında Naxçıvanda yaradılmış Araz-Türk Cümhuriyyəti Naxçıvanın Ermənistan daşnak hökuməti tərəfindən ilhaq edilməsinin qarşısını aldı və tarixi Azərbaycan torpaqlarını qoruyub saxladı”.
Sonda muzeyin bələdçisi Əfsanə Camalova tədbir iştirakçılarına muzey ekpozisiyası haqqında məlumat vermişdir.
Sabaha-inamla.az
Baxış sayı: 65
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 13:11
Volodin: "ABŞ müstəmləkəsini itirməkdən qorxur"
Bu gün, 13:07
NATO üzvləri Putinə qulaq asmağı məsləhət görüblər
Bu gün, 12:36
Peskov: "Rusiya Federasiyasının iqtisadi siyasətini tərtib edənlərin bütün lazımi məlumatlara çıxışı var"
Dünən, 11:42
Qərb Kiyevə 300-dən çox tank tədarük edəcək
27-01-2023, 21:48
Səfirliyimizə edilən bu hücum bir daha İran rejiminin Azərbaycan dövlətinə olan münasibətinin göstəricisidir-Kamilə Əliyeva
27-01-2023, 19:58
Bayden Ağ Evin yeni aparat rəhbəri təyin etdi
27-01-2023, 07:18
Aİ Rusiya aktivlərindən istifadənin qanuni yollarını axtarır
27-01-2023, 07:13
Yaponiya Rusiyaya qarşı yeni sanksiyalar tətbiq edib
27-01-2023, 06:50
Lavrov Qərbin Afrika və Rusiyaya münasibətini şərh edib
26-01-2023, 21:04
Medvedev: "Zelenski Qərbdən yeni paylamalar üçün yalvarır"
26-01-2023, 20:10
ABŞ Rusiyaya qarşı yeni sanksiyalar tətbiq edir
26-01-2023, 13:20
Kreml NWO-nun statusunu dəyişdirməyi düşünmür
25-01-2023, 14:05
Zelenski UOC ruhanilərinə qarşı sanksiyaları sərtləşdirib
25-01-2023, 13:55
Kreml: Vəziyyət həyəcanlıdır, biz ayıq-sayıq olmalıyıq
25-01-2023, 11:12
Rusiya Federasiyası Dövlət Dumasının sədri: "Baltikyanı ölkələr suverenliyini itirib"
24-01-2023, 21:49
Finlandiya prezidenti Kiyevə gəlib
23-01-2023, 21:06
İsveç artıq Türkiyədən dəstək gözləməməlidir
23-01-2023, 13:58
Cənubi Afrika Respublikasının xarici işlər naziri Pandor Lavrovla görüşdə zarafat edib
23-01-2023, 13:49
Le Pen Kiyevə tankların tədarükü ilə bağlı düzgün suallar verib
23-01-2023, 13:30
Moskva və Tehran əməkdaşlığı dərinləşdirir
22-01-2023, 21:59
Ərdoğan Türkiyədə ümumi seçkilərin təxirə salındığını açıqlayıb
22-01-2023, 10:44
Volodin qlobal fəlakətin reallığı barədə xəbərdarlıq etdi
22-01-2023, 10:26
Kadırov “cinlərin” cəhənnəmdə yanmasını arzulayıb
21-01-2023, 19:51
Çin dövləti də Azərbaycanla iqtisadi əlaqələr qurmağa böyük maraq göstərir-Kamilə Əliyeva
21-01-2023, 18:36
Türkiyə İsveçi "nifrətə təşviq etdiyi" üçün qınadı
21-01-2023, 17:55
Medvedev Borreli tərifləyib
21-01-2023, 17:14
Rusiya pilotsuz təyyarələrinin İran mənşəli olduğunu sübut etmək heç bir nəticə vermir
20-01-2023, 15:02
Hollandiya Ukraynanı "F-16" qırıcıları ilə təmin etmək imkanını nəzərdən keçirəcək
20-01-2023, 11:44
Nazarbayev ürəyindən əməliyyat olunub
19-01-2023, 20:00
İlham Əliyevin Davosda Latviya Prezidenti ilə görüşü olub
19-01-2023, 19:29
Azərbaycan xalqının başına gətirilən bu qanlı faciəyə ilk siyasi-hüquqi qiymət verən şəxs ulu öndər Heydər Əliyev oldu-Kamilə Əliyeva
19-01-2023, 13:51
Satanovski Rusiyaya qarşı dini müharibəni əsas məqsədi adlandırdı
19-01-2023, 13:31
“Amerika Ukraynaya silah verir”- Ceff Monson hesab edir ki, ABŞ Ukraynadan öz məqsədləri üçün istifadə edir
19-01-2023, 12:52
Medvedev: "Rusiya Federasiyasının itirilməsinə nail olmaq istəyi nüvə müharibəsinə səbəb ola bilər"
18-01-2023, 23:23
Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri hər zaman Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü və suverenliyini dəstəkləyib-Kamilə Əliyeva
17-01-2023, 21:11
Mariya Zaxarova Qreta Tunberqin saxlanmasına münasibət bildirib
17-01-2023, 20:54
Putin bir sıra beynəlxalq konvensiyaları denonsasiya etməyi təklif edib
16-01-2023, 21:14
Radanın deputatları Arestoviçin istefası üçün imza toplayır
16-01-2023, 20:59
Rusiya və İran XİN rəhbərləri arasında danışıqlar tarixə təxirə salınıb
16-01-2023, 02:05
Siyasi partiyalar haqqında yeni qanun demokratik dəyərlərə söykənən sənəddir-Kamilə Əliyeva
15-01-2023, 20:49
Zarubin Zelenskinin sanksiyalarına cavab verib
15-01-2023, 20:45
Rusiya ilə Qərb arasında münasibətlər əvvəlki kimi olmayacaq
14-01-2023, 20:50
Haaqa məhkəməsində Azərbaycanın Ermənistana qarşı iddiası üzrə dinləmələr keçiriləcək
14-01-2023, 19:49
Türkiyə Rusiyanın Suriya nizamlanmasındakı rolunu yüksək qiymətləndirib
13-01-2023, 21:26
Almaniya gələn həftə Kiyev üçün tanklarla bağlı qərar verəcək