21:30 / 05-07-2025
Taker Karlson İran prezidentindən müsahibə aldığını deyir
21:24 / 05-07-2025
Rutte: "Si Cinpin" Tayvana hücum halında Putindən kömək istəyəcək"
21:19 / 05-07-2025
"Baza": Akita İnu 9 yaşlı uşağın başını dişləyib
21:10 / 05-07-2025
"Liverpul"un futbolçusu Jota və qardaşı Portuqaliyada dəfn olunub
21:06 / 05-07-2025
Adam oğurluğuna görə üç nəfər həbs edilib
21:02 / 05-07-2025
NATO-nun baş katibi Rutte müdafiə xərclərini artırmağa və ya rus dilini öyrənməyə çağırır
20:57 / 05-07-2025
Prokuror 5 milyon rubl rüşvət işi üzrə həbs edilib
17:27 / 05-07-2025
Vüqar Rəhimzadə: "Xankəndi Zirvə görüşü Azərbaycanın ECO timsalında təşəbbüskar mövqeyə malik olduğunu bir daha təsdiqlədi"
22:37 / 04-07-2025
"Spartak"ın sabiq futbolçusu Muxamadiyev reanimasiyadadır
22:32 / 04-07-2025
Britaniyada COVID-19 XFG-nin yeni yoluxucu ştammı yayılır
22:29 / 04-07-2025
Qasırğa nəticəsində 5 nəfər xəsarət alıb
22:25 / 04-07-2025
Kütləvi zəhərlənmədən sonra banket zalının fəaliyyəti dayandırılıb
22:21 / 04-07-2025
"Dinamo" Sergeevin transferini matç zamanı açıqlayıb
15:04 / 04-07-2025
Kriminal avtoritet Zaur Naxçıvanski saxlanılıb
15:01 / 04-07-2025
Zelenski Rusiya Silahlı Qüvvələrinin Ukraynadakı hədəflərə ən böyük gecə hücumunu açıqlayıb
14:57 / 04-07-2025
Peskov: "Putin BRİKS sammitində iştirak edəcək"
14:54 / 04-07-2025
Peskov: "Putin Trampa deyib ki, Rusiya Kiyevlə danışıqlar üçün yeni tarixlər gözləyir"
14:42 / 04-07-2025
Azərbaycan və Özbəkistan arasında strateji müttəfiqlik münasibətləri- Aybəniz Rüstəmova
11:24 / 04-07-2025
“Maş” şirkəti “Transneft”in vitse-prezidenti Bədəlovun ölüm xəbərini yayıb
11:21 / 04-07-2025
İstintaq Komitəsi: Basayev və Xəttab dəstəsinin daha iki üzvünə hökm oxunub
10:01 / 04-07-2025
Volodin: "Rusiyaya bizneslə məşğul olmaq üçün gələnlərin hamısı rus dilinə hörmət etməlidir"
09:58 / 04-07-2025
Daxili İşlər Nazirliyi: Fırıldaqçılar pullu yollarda pul ödəmək üçün saxta saytlar yaratmağa başlayıblar
09:55 / 04-07-2025
Lavrov Rubionu ABŞ-ın Müstəqillik Günü münasibətilə təbrik edib
09:28 / 04-07-2025
Ukrayna XİN Macarıstan səfirini “kloun Zelenski” ilə çəkilmiş karikaturalara görə çağırıb
09:14 / 04-07-2025
72 miqrant üçün qondarma qeydiyyat verib
09:09 / 04-07-2025
13 yaşlı məktəbli itkin düşüb
09:06 / 04-07-2025
Xilasedicilər pəncərədə ilişib qalmış pişiyi çıxarıblar
09:04 / 04-07-2025
Ekspert Uer: "Putinlə söhbət Trampı ümidsiz vəziyyətdə qoydu"
08:59 / 04-07-2025
Hücum nəticəsində yaralanan həkimlər reanimasiyadan köçürüldü
08:42 / 04-07-2025
Politoloq Baab: "Tramp Putinlə danışdıqdan sonra Baydenin Ukrayna siyasətini kopyalayır"
23:42 / 03-07-2025
Azərbaycan, Özbəkistan və Qırğızıstan prezidentləri Ağdamda Şahbulaq qalasında olublar
23:37 / 03-07-2025
Azərbaycan və Özbəkistan prezidentləri Xankəndidəki “Businesstex JV” tikiş fabrikinin fəaliyyəti ilə tanış olublar
23:31 / 03-07-2025
İlham Əliyev Xankəndidə Zəfər parkında görülən tikinti işləri ilə tanış olub
23:24 / 03-07-2025
Əfqanıstan XİN: Rusiya İslam Əmirliyini tanımaq qərarına gəlib
23:19 / 03-07-2025
"Nikolay Karamzin" gəmisində turistlər kütləvi şəkildə zəhərlənib
21:35 / 03-07-2025
Vüqar Rəhimzadə: "Azərbaycan-Özbəkistan münasibətləri qarşılıqlı etimada, əsrlər boyu davam edən dostluğa və qardaşlığa söykənir"
21:29 / 03-07-2025
Keçmişdən bu günə: Azərbaycan-Özbəkistan dostluğu-Elxan QULİYEV
21:22 / 03-07-2025
Kottec ildırım vurması nəticəsində yanıb
Naxçıvanda milli geyim mədəniyyətinin formalaşmasında ipəkçiliyin rolu
Tarix: 09-04-2020 03:54 | Bölmə: Mədəniyyət
Naxçıvanın qədim dilbər guşələrindən biri olan Ordubad bölgəsində ipəyin meydana çıxması və əhalinin təsərrüfat məişətində möhkəm yer tutması bu ərazidə toxuculuq sənətinin inkişafına ciddi təsir göstərmişdir. Hələ orta əsrlər dövründə ənənəvi parça istehsalının ən qiymətli xammal növü ipək olmuşdur. İpəkdən çoxlu sayda toxuculuq məhsulları hazırlanmış və əhalinin bu tip məhsullara olan təlabatı yüksək səviyyədə təmin edilmişdir. Həmçinin, yerli iş adamları ilə yanaşı xaricdən gələn ticarətçilərin də Naxçıvanda ipəkdən hazırlanan məhsullara olan marağı artırmışdır. Bu isə göstərir ki, iqtisadi inkişafın əsas istiqamətlərindən birini təşkil edən ipəkçilik nəinki bu sahədə, həmçinin sosial-siyasi və mədəni əlaqələrin genişləndirilməsində də mühüm rol oynamışdır.
İpək məmulatlarından qanovuz, atlaz, tafta, darayı, kəlağayı öz bədiiliyi və yüksək keyfiyyətliliyinə görə şöhrət qazanmışdı. Əsasən Ordubad və Şahbuz bölgələrində qadınlar tuman geyirdilər ki, həmin tumanlar müxtəlif ölçülərdə (5-12 taxta) naxışlı ipək və ya yun parçalardan tikilirdi. Həmçinin, bəzi bölgələrdə qadınlar küçəyə çıxarkən çaxcur geyir və çarşaba bürünürdülər. Çaxcur və çarşablar əsasən müxtəlif çeşidli ipək parçalardan hazırlanırdı. Kişilər ən çox çərkəzi çuxa geyirdilər ki, şiş və ya dairəvi uclu əlcəkli qondarma qolunun astarı ipək parçadan tikilirdi. Əhali arasında tirmə və ipək parçalardan hazırlanan üzəri əksər hallarda güləbətin tikməli araqçınlar çox geniş yayılmışdı. Həmçinin, corablar ipək və yun saplardan toxunurdu. Məşhur türk səyyahı Evliya Çələbinin Naxçıvan kişilərinin qələmkar parçadan köynək geyindikləri haqda da məlumatı vardır.
Sənətkarlar yurdunun zərif kəlağayısı, qanovuz parçası dünya şöhrəti qazanmış, xarici bazarlarda özünəməxsus yer tutmuşdur. Naxçıvanda yerli ipəklə bərabər, yüksək keyfiyyətinə görə dünya şöhrəti qazanmış Təbriz, Ərdəbil, Ərəş ipəyindən də istifadə edilirdi. Müxtəlif parçalardan küləcə, don, çuxa, arxalıq və canamaz tikilirdi. Bu isə onu göstərir ki, Azərbaycanda və o cümlədən də onun ayrılmaz parçası Naxçıvanda milli geyim mədəniyyətinin formalaşmasında ipəkçiliyin mühüm rolu olmuşdur.
SARA HACIYEVA
AMEA Naxçıvan Bölməsi
Tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Baxış sayı: 771
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 09-04-2020 03:54 | Bölmə: Mədəniyyət
Naxçıvanın qədim dilbər guşələrindən biri olan Ordubad bölgəsində ipəyin meydana çıxması və əhalinin təsərrüfat məişətində möhkəm yer tutması bu ərazidə toxuculuq sənətinin inkişafına ciddi təsir göstərmişdir. Hələ orta əsrlər dövründə ənənəvi parça istehsalının ən qiymətli xammal növü ipək olmuşdur. İpəkdən çoxlu sayda toxuculuq məhsulları hazırlanmış və əhalinin bu tip məhsullara olan təlabatı yüksək səviyyədə təmin edilmişdir. Həmçinin, yerli iş adamları ilə yanaşı xaricdən gələn ticarətçilərin də Naxçıvanda ipəkdən hazırlanan məhsullara olan marağı artırmışdır. Bu isə göstərir ki, iqtisadi inkişafın əsas istiqamətlərindən birini təşkil edən ipəkçilik nəinki bu sahədə, həmçinin sosial-siyasi və mədəni əlaqələrin genişləndirilməsində də mühüm rol oynamışdır.İpək məmulatlarından qanovuz, atlaz, tafta, darayı, kəlağayı öz bədiiliyi və yüksək keyfiyyətliliyinə görə şöhrət qazanmışdı. Əsasən Ordubad və Şahbuz bölgələrində qadınlar tuman geyirdilər ki, həmin tumanlar müxtəlif ölçülərdə (5-12 taxta) naxışlı ipək və ya yun parçalardan tikilirdi. Həmçinin, bəzi bölgələrdə qadınlar küçəyə çıxarkən çaxcur geyir və çarşaba bürünürdülər. Çaxcur və çarşablar əsasən müxtəlif çeşidli ipək parçalardan hazırlanırdı. Kişilər ən çox çərkəzi çuxa geyirdilər ki, şiş və ya dairəvi uclu əlcəkli qondarma qolunun astarı ipək parçadan tikilirdi. Əhali arasında tirmə və ipək parçalardan hazırlanan üzəri əksər hallarda güləbətin tikməli araqçınlar çox geniş yayılmışdı. Həmçinin, corablar ipək və yun saplardan toxunurdu. Məşhur türk səyyahı Evliya Çələbinin Naxçıvan kişilərinin qələmkar parçadan köynək geyindikləri haqda da məlumatı vardır.
Sənətkarlar yurdunun zərif kəlağayısı, qanovuz parçası dünya şöhrəti qazanmış, xarici bazarlarda özünəməxsus yer tutmuşdur. Naxçıvanda yerli ipəklə bərabər, yüksək keyfiyyətinə görə dünya şöhrəti qazanmış Təbriz, Ərdəbil, Ərəş ipəyindən də istifadə edilirdi. Müxtəlif parçalardan küləcə, don, çuxa, arxalıq və canamaz tikilirdi. Bu isə onu göstərir ki, Azərbaycanda və o cümlədən də onun ayrılmaz parçası Naxçıvanda milli geyim mədəniyyətinin formalaşmasında ipəkçiliyin mühüm rolu olmuşdur.
SARA HACIYEVA
AMEA Naxçıvan Bölməsi
Tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Baxış sayı: 771
Bölməyə aid digər xəbərlər
3-07-2025, 16:03
Emin Ağalarovun konserti təxirə salınıb
2-07-2025, 19:52
Münsiflər reperə ən ağır ittihamlarla bəraət qazandırıblar
27-06-2025, 23:48
Venesiya Ceff Bezosun teleaparıcı Sançeslə toyuna etiraz edir
24-06-2025, 22:18
“Sirk” filmində qaradərili uşaq obrazını canlandıran aktyor Ceyms Patterson vəfat edib
24-06-2025, 21:17
Bloqer etnik münaqişə zəminində döyülüb
24-06-2025, 21:01
Aktrisa Rusiya Federasiyasının əməkdar artisti adını alıb
19-06-2025, 12:48
Aktyor dövlətə xəyanət və terrorizmdə ittiham olunaraq 17 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib
18-06-2025, 10:23
“Mədəni irsin sosiallaşması və onun cəmiyyət üçün əhəmiyyəti” mövzusunda seminar keçirilib
14-06-2025, 16:31
Reper Ofset Moskvadakı konsertinə uça bilməyib
14-06-2025, 15:55
Teatr aktyoru faciəvi şəkildə dünyasını dəyişib
12-06-2025, 10:13
"Scarface" filminin ulduzu Harris Yulin ABŞ-da vəfat edib
11-06-2025, 21:48
“The Beach Boys” qrupunun üzvü Brayan Uilson 82 yaşında vəfat edib
10-06-2025, 21:37
Polis məşhur rəssamın mozaika şəkillərini oğurlayanları axtarır
10-06-2025, 11:06
Dram Teatrın damı və fasadı 90%-dən çox bərpa olunub
8-06-2025, 10:56
Orenburq "Ermitaj"ını 50.000-dən çox insan ziyarət edib
5-06-2025, 13:54
Yapon balerina Mayuko Fujii Rusiyada onu təəccübləndirənləri danışıb
3-06-2025, 16:25
Bəstəkar Yevgeni Doqa 88 yaşında vəfat edib
31-05-2025, 12:37
Sumqayıtda 1 İyun- Uşaqların Beynəlxalq Müdafiəsi Günü ilə əlaqədar “Uşaqlar dünyanın bəzəyidir” adlı tədbir
28-05-2025, 23:43
“Bu, bizim ailədədir” müsabiqəsinə 24 saat ərzində 13 mindən çox insan müraciət edib
28-05-2025, 18:32
Sumqayıtda ustad xanəndə Aqil Məlikovla görüş keçirildi-VİDEO+FOTOLAR
27-05-2025, 21:40
"Maş": Müğənni Filipp Kirkorov iki-üç həftəyə xəstəxanadan çıxacaq
27-05-2025, 11:49
Əsaslı Tikinti İdarəsinin rəisi teatr saxtakarlığına görə saxlanılıb
25-05-2025, 10:10
Valeri Meladze Rusiyada İP statusunu saxlayır
23-05-2025, 18:26
Durov Kann kinofestivalının qala gecəsinə yoldaşı Vavilova ilə qatılıb
23-05-2025, 10:16
SHOT: İki Blinovski firması zorla 2 milyon rubl yığmağa başlayıb
22-05-2025, 21:02
Sovet və rus aktyoru Aleksandr Safronov vəfat edib
22-05-2025, 12:37
Federal Vergi Xidməti Filip Kirkorovun iki şirkətini ləğv edib
19-05-2025, 16:06
Rusiyanın xalq artisti Olqa Blok-Mirimskaya vəfat edib
17-05-2025, 11:25
Aygün Səmədzadəyə vəzifə verildi
16-05-2025, 19:58
Strijenova: "Motosiklet qəzasında dünyasını dəyişən aktrisa Zemlyanikina tələbələrin yanına tələsirdi"
12-05-2025, 22:45
“Sakit hovuz” KVN komandasının üzvü Nikolay Sibirtsev Tümen vilayətində dünyasını dəyişib
12-05-2025, 12:07
“Toy üzüyü” serialının ulduzu Olqa Moxovaya vəfat edib
12-05-2025, 11:13
Rusiya nümayəndə heyəti Çində keçirilən əkizlər festivalında çıxış edib
11-05-2025, 22:22
Fəallar "Leninqrad" konsertlərinin ləğv edilməsini tələb ediblər
11-05-2025, 13:59
İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva Ağdam Muğam Mərkəzinin açılışında iştirak ediblər
5-05-2025, 21:58
Teatr Boyarskinin ifa etdiyi tamaşaları dayandırıb
5-05-2025, 11:20
Aktyor və rejissor Artur Koçkanyan vəfat edib
4-05-2025, 18:55
Sənədli filmində prezidentin hansı kefir içdiyi göstərilib
4-05-2025, 15:34
Moskva metrosunda “Qələbə səsləri” kampaniyası çərçivəsində tələbələr mahnılar ifa edəcəklər
3-05-2025, 23:01
Leyla və Arzu Əliyevaların Naxçıvana səfərinin təfərrüatı - Fotolar
1-05-2025, 21:11
Elxan Cəfərova vəzifə verildi
30-04-2025, 15:44
Uşaq Filarmoniyasına yeni direktor təyin olundu
29-04-2025, 22:57
"Alarm" qrupunun solisti Mayk Peters 30 illik xərçənglə mübarizədən sonra vəfat edib
29-04-2025, 22:43
Musiqiçi Stas Namin Ermənistan vətəndaşlığını alıb
29-04-2025, 17:36
Tseretelinin nəvəsi Rusiya Rəssamlıq Akademiyasının prezidenti vəzifəsini icra edən təyin edilib