17:08 / 04-11-2025
Azərbaycan nümayəndə heyəti Buxarestdə Ulu Öndər Heydər Əliyevin büstünü ziyarət edib
15:28 / 04-11-2025
REN TV: Teleaparıcı təcili xəstəxanaya yerləşdirilib
15:24 / 04-11-2025
Xəzər sahilində tapılan suitilərin ölüm səbəbi infeksiya ola bilər
15:19 / 04-11-2025
Qızı pnevmatik tapança ilə yaralayan qadına qarşı cinayət işi açılıb
15:15 / 04-11-2025
Türkiyə hüquq-mühafizə orqanları Antalyada itkin düşmüş rus qadını axtarır
15:12 / 04-11-2025
Stefano Pioli "Fiorentina"nın baş məşqçisi vəzifəsindən azad edilib
14:58 / 04-11-2025
MEDİA Agentliyində Türkiyənin Qars, Ərzurum və İğdır vilayətlərində fəaliyyət göstərən bir qrup media nümayəndəsi ilə görüş keçirilib
12:42 / 04-11-2025
"Şimal Axını" boru kəmərini partlatmaqda ittiham olunan ukraynalı İtaliyada aclıq elan edib
12:37 / 04-11-2025
Moskvanın Uşaq Hüquqları üzrə Ombudsmanı məktəb tətillərinin qısaldılması ilə bağlı şərhlərini izah edib
12:34 / 04-11-2025
Belçika "kiçik səmalar" səbəbindən "F-35" təlim uçuşlarını ləğv etdi
12:31 / 04-11-2025
ABŞ-ın NATO-dakı Daimi Nümayəndəsi Metyu Uitaker Zelenskini Ukrayna münaqişəsinə son qoymağa çağırdı
12:28 / 04-11-2025
Taksi sürücüsü sərnişini zorlayıb
12:11 / 04-11-2025
Vüqar Rəhimzadə: "Prezident İlham Əliyevin hər bir çağırışı gələcəyimiz üçün mühüm yol xəritəsidir"
12:04 / 04-11-2025
Könül Nurullayeva növbəti vətəndaş qəbulunu keçirib
11:49 / 04-11-2025
Dayanıqlı inkişaf və texnologiya
23:57 / 03-11-2025
Zelenski: "Ukraynanın qaz tədarükü boşluğunu bağlamaq üçün daha 750 milyon dollara ehtiyacı var"
22:19 / 03-11-2025
Şəhid leytenant Ülvü Məhərrəmovun anım günündən-FOTO+VİDEOLAR
19:35 / 03-11-2025
Politoloq Şatrov Orbanın Merz və Makrondan daha nüfuzlu olduğunu düşünür
19:32 / 03-11-2025
Terror aktı barədə yalan məlumat verdiyinə görə saxlanılıb
19:27 / 03-11-2025
Macarıstan Ukraynadan Transkarpatiyadakı macar icmasının hüquqlarını bərpa etməyi tələb edib
19:23 / 03-11-2025
Sırski Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin gücləndirilmiş qüvvələrinin Krasnoarmeysk sektoruna köçürüldüyünü elan etdi
19:19 / 03-11-2025
RİA Novosti: ABŞ-da həftəsonu 100-dən çox insan ölüb
19:13 / 03-11-2025
Rusiya və Qazaxıstan Xəzər dənizi üzərindən sualtı rabitə kabelinin tikintisini bərpa edəcəklər
19:11 / 03-11-2025
Tikinti sahəsinin qoşqusunu yandıran mühafizəçiyə qarşı ittiham irəli sürüb
19:07 / 03-11-2025
Cənub-qərbindəki ticarət mərkəzində baş verən yanğın səbəbindən 200-dən çox insan təxliyə edilib
18:58 / 03-11-2025
Fidan: "İsrail Qəzzaya humanitar yardımın daxil olması ilə bağlı öhdəliklərini yerinə yetirmir"
18:54 / 03-11-2025
Ermənistan Müdafiə Nazirliyi Hindistandan "Su-30MKI" qırıcı təyyarələrinin alınması ilə bağlı razılaşmanı təkzib edib
18:51 / 03-11-2025
Paşinyan 2026-cı il parlament ceçkilərində namizədliyini açıqladı
17:43 / 03-11-2025
Litvanın Belarusla sərhədinin bağlanmasından dəyən ziyan 1 milyard avroya çata bilər
17:40 / 03-11-2025
Qar uçqunu nəticəsində on beş alpinist itkin düşüb
17:36 / 03-11-2025
"Daily Mail": Putinin "Poseidon" bəyanatları London üçün xəbərdarlıqdır
17:30 / 03-11-2025
Zaxarova: "İtaliya hökuməti Ukraynaya pul xərcləyərkən dağılacaq"
17:26 / 03-11-2025
"Alanews": İtaliya Müdafiə Naziri Krosetto Ukrayna üçün 12-ci yardım paketini açıqladı
17:22 / 03-11-2025
Təyyarə təcili eniş edib
17:18 / 03-11-2025
Stubb Putin və Trampın noyabr ayında G20 sammitində görüşə biləcəyinə inanır
17:15 / 03-11-2025
Ekspert İbrahimov: "BAEA direktoru İranın Nüvə Proqramı ətrafındakı vəziyyəti daha da pisləşdirib"
17:12 / 03-11-2025
Yol polisi əməkdaşına hücum etdiyinə görə bir kişi məhkəmə qarşısına çıxacaq
17:07 / 03-11-2025
“Əminəm ki, Azərbaycan alimləri bundan sonra da ölkəmizin uğurlu inkişafına öz töhfələrini verəcəklər”
Naxçıvanda milli geyim mədəniyyətinin formalaşmasında ipəkçiliyin rolu
Tarix: 09-04-2020 03:54 | Bölmə: Mədəniyyət
Naxçıvanın qədim dilbər guşələrindən biri olan Ordubad bölgəsində ipəyin meydana çıxması və əhalinin təsərrüfat məişətində möhkəm yer tutması bu ərazidə toxuculuq sənətinin inkişafına ciddi təsir göstərmişdir. Hələ orta əsrlər dövründə ənənəvi parça istehsalının ən qiymətli xammal növü ipək olmuşdur. İpəkdən çoxlu sayda toxuculuq məhsulları hazırlanmış və əhalinin bu tip məhsullara olan təlabatı yüksək səviyyədə təmin edilmişdir. Həmçinin, yerli iş adamları ilə yanaşı xaricdən gələn ticarətçilərin də Naxçıvanda ipəkdən hazırlanan məhsullara olan marağı artırmışdır. Bu isə göstərir ki, iqtisadi inkişafın əsas istiqamətlərindən birini təşkil edən ipəkçilik nəinki bu sahədə, həmçinin sosial-siyasi və mədəni əlaqələrin genişləndirilməsində də mühüm rol oynamışdır.
İpək məmulatlarından qanovuz, atlaz, tafta, darayı, kəlağayı öz bədiiliyi və yüksək keyfiyyətliliyinə görə şöhrət qazanmışdı. Əsasən Ordubad və Şahbuz bölgələrində qadınlar tuman geyirdilər ki, həmin tumanlar müxtəlif ölçülərdə (5-12 taxta) naxışlı ipək və ya yun parçalardan tikilirdi. Həmçinin, bəzi bölgələrdə qadınlar küçəyə çıxarkən çaxcur geyir və çarşaba bürünürdülər. Çaxcur və çarşablar əsasən müxtəlif çeşidli ipək parçalardan hazırlanırdı. Kişilər ən çox çərkəzi çuxa geyirdilər ki, şiş və ya dairəvi uclu əlcəkli qondarma qolunun astarı ipək parçadan tikilirdi. Əhali arasında tirmə və ipək parçalardan hazırlanan üzəri əksər hallarda güləbətin tikməli araqçınlar çox geniş yayılmışdı. Həmçinin, corablar ipək və yun saplardan toxunurdu. Məşhur türk səyyahı Evliya Çələbinin Naxçıvan kişilərinin qələmkar parçadan köynək geyindikləri haqda da məlumatı vardır.
Sənətkarlar yurdunun zərif kəlağayısı, qanovuz parçası dünya şöhrəti qazanmış, xarici bazarlarda özünəməxsus yer tutmuşdur. Naxçıvanda yerli ipəklə bərabər, yüksək keyfiyyətinə görə dünya şöhrəti qazanmış Təbriz, Ərdəbil, Ərəş ipəyindən də istifadə edilirdi. Müxtəlif parçalardan küləcə, don, çuxa, arxalıq və canamaz tikilirdi. Bu isə onu göstərir ki, Azərbaycanda və o cümlədən də onun ayrılmaz parçası Naxçıvanda milli geyim mədəniyyətinin formalaşmasında ipəkçiliyin mühüm rolu olmuşdur.
SARA HACIYEVA
AMEA Naxçıvan Bölməsi
Tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Baxış sayı: 803
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 09-04-2020 03:54 | Bölmə: Mədəniyyət
Naxçıvanın qədim dilbər guşələrindən biri olan Ordubad bölgəsində ipəyin meydana çıxması və əhalinin təsərrüfat məişətində möhkəm yer tutması bu ərazidə toxuculuq sənətinin inkişafına ciddi təsir göstərmişdir. Hələ orta əsrlər dövründə ənənəvi parça istehsalının ən qiymətli xammal növü ipək olmuşdur. İpəkdən çoxlu sayda toxuculuq məhsulları hazırlanmış və əhalinin bu tip məhsullara olan təlabatı yüksək səviyyədə təmin edilmişdir. Həmçinin, yerli iş adamları ilə yanaşı xaricdən gələn ticarətçilərin də Naxçıvanda ipəkdən hazırlanan məhsullara olan marağı artırmışdır. Bu isə göstərir ki, iqtisadi inkişafın əsas istiqamətlərindən birini təşkil edən ipəkçilik nəinki bu sahədə, həmçinin sosial-siyasi və mədəni əlaqələrin genişləndirilməsində də mühüm rol oynamışdır.İpək məmulatlarından qanovuz, atlaz, tafta, darayı, kəlağayı öz bədiiliyi və yüksək keyfiyyətliliyinə görə şöhrət qazanmışdı. Əsasən Ordubad və Şahbuz bölgələrində qadınlar tuman geyirdilər ki, həmin tumanlar müxtəlif ölçülərdə (5-12 taxta) naxışlı ipək və ya yun parçalardan tikilirdi. Həmçinin, bəzi bölgələrdə qadınlar küçəyə çıxarkən çaxcur geyir və çarşaba bürünürdülər. Çaxcur və çarşablar əsasən müxtəlif çeşidli ipək parçalardan hazırlanırdı. Kişilər ən çox çərkəzi çuxa geyirdilər ki, şiş və ya dairəvi uclu əlcəkli qondarma qolunun astarı ipək parçadan tikilirdi. Əhali arasında tirmə və ipək parçalardan hazırlanan üzəri əksər hallarda güləbətin tikməli araqçınlar çox geniş yayılmışdı. Həmçinin, corablar ipək və yun saplardan toxunurdu. Məşhur türk səyyahı Evliya Çələbinin Naxçıvan kişilərinin qələmkar parçadan köynək geyindikləri haqda da məlumatı vardır.
Sənətkarlar yurdunun zərif kəlağayısı, qanovuz parçası dünya şöhrəti qazanmış, xarici bazarlarda özünəməxsus yer tutmuşdur. Naxçıvanda yerli ipəklə bərabər, yüksək keyfiyyətinə görə dünya şöhrəti qazanmış Təbriz, Ərdəbil, Ərəş ipəyindən də istifadə edilirdi. Müxtəlif parçalardan küləcə, don, çuxa, arxalıq və canamaz tikilirdi. Bu isə onu göstərir ki, Azərbaycanda və o cümlədən də onun ayrılmaz parçası Naxçıvanda milli geyim mədəniyyətinin formalaşmasında ipəkçiliyin mühüm rolu olmuşdur.
SARA HACIYEVA
AMEA Naxçıvan Bölməsi
Tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Baxış sayı: 803
Bölməyə aid digər xəbərlər
2-11-2025, 17:42
Sualtı çəkilişlər üçün unikal kinostudiya açılacaq
2-11-2025, 16:55
Reper Aysgergert Moskva prokurorluğuna çağırılıb
31-10-2025, 16:30
"Limp Bizkit" qrupunun bas gitaristi Sem Rivers evində ölü tapılıb
30-10-2025, 18:38
SHOT: Müğənni Lyubov Uspenskaya Rusiyadakı biznesini bağlayır
28-10-2025, 17:35
Britaniyalı aktrisa və "Fawlty Towers" serialının ulduzu Prunella Scales vəfat edib
27-10-2025, 20:17
Rusiyalı müğənni Akmalın Qazaxıstandakı konsertləri ləğv edilib
26-10-2025, 17:06
Putin Nikita Mixalkovun rol aldığı "Moskva küçələrində gəzinti" filminə olan sevgisini açıqladı
25-10-2025, 20:08
"Daily Mail": "Britney Spirs sükan arxasında sərxoş olaraq az qaldı dostunu vursun
24-10-2025, 18:18
Reperin qətlinə görə 8 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib
19-10-2025, 16:47
Fransanın Mədəniyyət Naziri Dati: "Luvrda soyğunçuluq peşəkarlar tərəfindən həyata keçirilib"
18-10-2025, 09:27
"Trigger" və "Mistresses 3" filmlərinin aktyoru məhkəmə yolu ilə vaxtından əvvəl təqaüdə çıxmaq istəyir
12-10-2025, 16:41
Reper Quf konsertdən əvvəl tibbi müayinədən keçməkdən imtina etdiyi üçün cərimələnib
9-10-2025, 19:37
Əminə Yusifqızı vəfat etdi
8-10-2025, 16:39
"Maş": Alla Puqaçova İcbari Tibbi Sığorta siyasətini itirdi
7-10-2025, 08:20
Müğənni Monetoçka xarici agentlik qaydalarını pozduğuna görə yeni cərimə ilə üzləşib
7-10-2025, 08:17
Müğənni Pupo Rusiya vətəndaşlığı alacağını istisna etməyib
4-10-2025, 19:59
Hakimiyyət Robbi Uilyamsın İstanbuldakı konsertini ləğv edib
30-09-2025, 18:28
Oktyabr ayından başlayaraq tələbələr cümə axşamı günləri "Ermitaj"a pulsuz daxil olacaqlar
29-09-2025, 20:53
“Cabirin dayısı da infarktdan rəhmətə getmişdi...”
29-09-2025, 20:51
Cabir İmanov idman zalında vəfat etdi
27-09-2025, 09:44
Daşkənddə İslam sivilizasiyası üçün mədəni-maarif platforması yaradılır
23-09-2025, 06:03
Aktyor və əcnəbi agent Smolyaninovun 155 min rubl borcu ödənilib
22-09-2025, 09:25
Sumqayıtda “Üzeyir Hacıbəyli və musiqi mirası” konserti keçirilib
21-09-2025, 03:14
“İtin ürəyi” filminin operatoru Yuri Şaiqardanov vəfat edib
20-09-2025, 23:33
Xankəndidə fotosərgi açılışı - Fotolar
20-09-2025, 23:23
“Bu, Xankəndidə mədəniyyətin dirçəlməsinə səbəb olacaq”
19-09-2025, 22:22
"Qremmi" mükafatı laureatı Brett Ceyms təyyarə qəzasında ölüb
18-09-2025, 10:59
Neçayevanın vəkili: "Dudayevlə bağlı fikirlərinə görə Puqaçova 5 ilə qədər həbs oluna bilər"
17-09-2025, 20:01
Mariya Zaxarova Çin filmindəki rolundan danışıb
16-09-2025, 17:35
İkiqat "Oskar" mükafatçısı Robert Redford vəfat edib
16-09-2025, 15:45
Prezident İlham Əliyev və Prezident Şeyx Məhəmməd bin Zayed Al Nəhyan Yeni Şuşa məscidində tikinti işlərinin gedişi ilə tanış olublar
15-09-2025, 09:47
Boyarski aktyor Kirill Lavrovun əsas keyfiyyətindən danışıb
14-09-2025, 15:21
Qazmanova qarşı dələduzluq işinin təfərrüatları məlum olub
13-09-2025, 17:28
Xalq artisti Almaniyada vəfat etdi
10-09-2025, 12:24
Larisa Dolina həyatında ilk dəfə ad gününü səhnədə qeyd edəcək
8-09-2025, 16:37
Aktyor və rejissor Boris Martınov vəfat edib
7-09-2025, 10:55
Peskov deyib ki, Putin tarixi filmləri və serialları sevir
6-09-2025, 16:03
ABŞ-da "Burning Man" festivalında rusiyalı öldürülüb
5-09-2025, 12:53
Stiven Siqal rus olduğunu deyib
3-09-2025, 23:12
Aktyor Metyu Perrinin narkotik satıcısı günahını etiraf edib
3-09-2025, 11:12
Beşinci həyat yoldaşından rəsmən boşanıb