Bütün xəbərlər
Vətən müharibəsində bizə dəstək verən əsl dost ölkə!
Tarix: 07-11-2020 18:57 | Bölmə: Manşet

                 Vətən müharibəsində bizə dəstək verən əsl dost ölkə!


Azərbaycan-İran münasibətləri yüksələn xətt üzrə inkişaf edir, xüsusilə son illər bu dinamika artıb. İki ölkə arasında qonşuluq və dostluq münasibətləri, siyasi, iqtisadi, mədəni əlaqələr örnək olacaq səviyyədədir. Hər iki ölkə rəhbərliyinin qarşılıqlı hörmətə əsaslanan münasibətləri də Azərbaycan və İran arasında dostluq körpüsünün təməllərini gücləndirən əsas amillərdən biridir.
Tarixi yaxınlıq fonunda bu münasibətlər müxtəlif sınaqlardan keçib, bəzən müəyyən anlaşılmazlıqlar müşahidə olunsa belə, son nəticədə Bakı və Tehran daim bir-birinin maraqlarına uyğun mövqe sərgiləyiblər. İranın geosiyasi proseslərdə üzləşdiyi maneələrə baxmayaraq, Azərbaycan heç vaxt qonşusuna qarşı cəbhədə yer almayıb və öz ərazisindən platforma kimi istifadə edilməsinə imkan verməyib, əksinə, daim bərabərhüquqlu tərəfdaşlığa və mehriban qonşuluq siyasətinə söykənən yanaşma sərgiləyib.
Prezident İlham Əliyev hələ 2005-ci ilin sonu və 2006-cı il ərzində beynəlxalq miqyasda kəskinləşən nüvə enerjisi məsələsi ilə bağlı müsahibələrində İrana qarşı sanksiya tətbiq edilməsinin əleyhinə çıxdığını açıq şəkildə bəyan edib, problemin danışıqlar və qarşılıqlı razılıq əsasında həllinə tərəfdar olduğunu söyləyib. Dövlət başçısı həmin vaxt bildirmişdi ki, Azərbaycanın ərazisindən heç bir dövlətə qarşı istifadəyə yol verilməyəcək.
Azərbaycan və İranın siyasi əlaqələri ikitərəfli fomatla yanaşı, beynəlxalq platformalarda da güclü təməllər üzərində qurulub.
İki ölkə BMT-dən sonra dünyada ikinci ən böyük beynəlxalq təşkilat olan Qoşulmama Hərakatında təmsil olunur. 120 dövlətin təmsil olunduğu təşkilat üzv ölkələrinin milli maraqlarının müdafiəsi üçün əhəmiyyətli platformadır.
Qoşulmama Hərəkatında təmsil olunan Azərbaycan və İran İslam Əməkdaşlıq Təşkilatında da birlikdə fəaliyyət göstərir. 
İki ölkənin iqtisadi əməkdaşlığı da ikitərəfli formatla yekunlaşmır. İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatında birgə təmsil olunan Azərbaycan və İran “Şimal-Cənub” dəhlizi kimi nəhəng regional layihənin icraçılarıdır.
Bütün bunların fonunda İranın Azərbaycanın Vətən müharibəsinə dəstək verən ilk ölkələrdən biri olması uzun illər ərzində qurulan dostluq əlaqələrinin təzahürüdür. 
Hərbi əməliyyatların başlamasından bir gün sonra – sentyabrın 28-də İran Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Səid Xətibzadə qonşu dövlətin mövqeyini rəsmi şəkildə bəyan etdi: “İran Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin beynəlxalq hüquq və işğal olunmuş ərazilərin boşaldılması çərçivəsində həllininin tərəfdarıdır”.
İrandan gələn digər bəyanatların hər birində də Azərbaycanın haqq işinə açıq dəstək ifadə olundu.
Prezident Həsən Ruhani bildirdi ki, bütün dövlətlər qonşularının hüquqlarını tanımalıdır: “İşğal heç bir şəkildə bizim üçün qəbuledilən deyil”.
İranın nüfuzlu din xadimi Ayətullah Nuri Həmədani qeyd etdi ki, Dağlıq Qarabağ İslam dünyasının bir parçasıdır və işğaldan azad olunmalıdır.
İran İslam İnqilabi Keşişkçiləri Korpusunun (SEPAH) generalı Rəhim Noyi Əqdəm isə Ermənistanın Qarabağa terrorçu gətirdiyini, onlara qarşı mübarizəyə hazır olduqlarını bəyan etdi.
“İran Qarabağdakı terrorçularla mübarizəyə hazırdır. İran hər zaman bölgədə sülhün və qan tökülməməsinin tərəfdarıdır. Rəsmi Bakı Tehrana kömək üçün müraciət edərsə, döyüşçülərimiz Azərbaycan tərəfindən vuruşmağa hər zaman hazırdır”, - Rəhim Noyi Əqdəm bildirdi.
Oktyabrın 28-də Prezident İlham Əliyevin qəbul etdiyi İran Prezidentinin xüsusi elçisi, xarici işlər nazirinin müavini Seyid Abbas Arağçı da dövlətinin Azərbaycana dəstəyini bildirdi.
Və nəhayət, İranın Ali Rəhbəri Ayətullah Əli Xamnei noyabrın 3-də dövlət televiziyasında çıxışı zamanı bildirdi: “Azərbaycan Respublikasının Ermənistan tərəfindən işğal olunmuş bütün torpaqları azad olunmalıdır. Bu torpaqlar Azərbaycanındır və Azərbaycan Respublikasının öz torpaqlarını azad etmək yolundakı mübarizəsi onun haqqıdır”.
Bu, İranın dini, siyasi və hərbi səviyyədə Azərbaycana yekdil dəstəyi deməkdir. 
Vətən müharibəsinin başlanmasından indiyə qədər qonşu ölkə əsl dost prinsiplərinə uyğun münasibət sərgiləyir. 
Ermənistanın Azərbaycanın mülki vətəndaşlarını hədəfə alan hücumlarına sərt reaksiya verən ölkələrdən biri də məhz İrandır. İşğalçı ölkənin Bərdə şəhərinə 21 insanın həlak olması, 70-ə yaxın şəxsin yaralanması ilə nəticələnən hücumu İranın Azərbaycandakı səfirliyi tərəfindən hərbi cinayət adlandırıldı.
“Beynəlxalq hüquq normalarına əsasən, şəhərlərə və günahsız insanlara hücum etmək hərbi cinayətdir və dərhal dayandırılmalıdır”, - səfirliyin bəyanatında deyilir.
İşğal olunmuş torpaqlarımızın azad olunması istiqamətində həyata keçirilən hərbi əməliyyatlar nəticəsində Azərbaycan-İran dövlət sərhədinin tam bərpa edilməsi də iki ölkənin maraqları baxımından olduqca əhəmiyyətlidir.
Azərbaycan və İranın 765 kilometrlik dövlət sərhədinin 132 kilometri 30 ilə yaxın müddətdə erməni işğalında olub. Bu, Azərbaycanla yanaşı, İran üçün də ciddi problemlər yaradırdı:
- Qaçaqmalçılar nəzarətsiz qalan bu ərazidən istifadə edirərək, narkotika, silah və digər qeyri-qanuni daşınmaları həyata keçirirdi;
- Azərbaycan və İran arasında Araz çayı üzərində planlaşdırılan layihələr yarımçıq qalmışdı;
Dövlət sərhədinin işğaldan azad edilməsi nəticəsində bu problemlər aradan qalxdı. 
2016-cı ilin fevralında Tehranda Azərbaycanla İran arasında Araz çayı üzərində “Xudafərin” və “Qız Qalası” hidroqovşaqlarının və su elektrik stansiyalarının tikintisinə dair imzalanmış Sazişin ikitərəfli icrasına da şərait yarandı.
Prezident İlham Əliyev dövlət sərhədinin bərpası münasibəti ilə Azərbaycan və İran xalqını təbrik etdi, ardınca İran Prezidenti ilə telefon söhbətində birgə layihələrin icrası müzakirə olundu.
Dost İranın Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə ən yüksək səviyyədə verdiyi dəstək beynəlxalq hüquqa hörmət və iki ölkənin strateji əməkdaşlığından irəli gəlməklə yanaşı, həm də qonşu ölkənin ədalətli olmasından irəli gəlir. 
Bu dəstək Azərbaycan və İran münasibətlərinin bundan sonrakı mərhələsində unudulmayacaq amillərdən olacaq.


Baxış sayı: 238


Bölməyə aid digər xəbərlər