21:21 / 10-07-2025
Ayının aqressiv davranışı turizm marşrutunun bağlanmasına səbəb olub
21:13 / 10-07-2025
“Strana.ua” SBU polkovnikinin qətlində şübhəli bilinən şəxslərin axtarışda olan siyahısını göstərib
21:09 / 10-07-2025
Yanğınla əlaqədar elektrik enerjisi qismən kəsilib
16:39 / 10-07-2025
Sumqayıt şəhərində şəhid leytenant Ulvü Məhərrəmovun mövludu-VİDEO+FOTOLAR
13:25 / 10-07-2025
Tərtərdə gənclər üçün məşğulluq və karyera mövzusunda maarifləndirici seminar keçirildi
20:34 / 09-07-2025
“İki sahil” 34 yaşını qeyd edir
19:28 / 09-07-2025
Polşanın müdafiə naziri Baltik dənizini NATO-nun Daxili dənizi adlandırıb
19:17 / 09-07-2025
Ermənistanda məhkəmə müxalifətçi deputat Sarkisyanı 2 ay müddətinə həbs edib
19:17 / 09-07-2025
Ermənistanda məhkəmə müxalifətçi deputat Sarkisyanı 2 ay müddətinə həbs edib
19:02 / 09-07-2025
Hava zərbəsi nəticəsində yaralanan 5 yaşlı uşaq ölüb
18:52 / 09-07-2025
Macarıstan Aİ-nin Ukrayna üçün büdcəsindən 100 milyard avro ayrılmasına etiraz edir
18:52 / 09-07-2025
Macarıstan Aİ-nin Ukrayna üçün büdcəsindən 100 milyard avro ayrılmasına etiraz edir
18:41 / 09-07-2025
Hüquq-mühafizə orqanları daha bir futbol klubunu hakimlərə rüşvət verməkdə şübhəli bilir
18:41 / 09-07-2025
Hüquq-mühafizə orqanları daha bir futbol klubunu hakimlərə rüşvət verməkdə şübhəli bilir
18:25 / 09-07-2025
İtaliyanın xarici işlər naziri özünü tarixin ən şanssız naziri adlandırıb
18:25 / 09-07-2025
İtaliyanın xarici işlər naziri özünü tarixin ən şanssız naziri adlandırıb
18:07 / 09-07-2025
Ərizəçinin qətlində şübhəli bilinən şəxs tapılıb
17:43 / 09-07-2025
CNN: Tramp Ukrayna münaqişəsində Rusiyaya Qələbə vermək istəmir
17:37 / 09-07-2025
Hamilə xəstə doğum evinə gedərkən feldşerə hücum edib
17:37 / 09-07-2025
Hamilə xəstə doğum evinə gedərkən feldşerə hücum edib
17:26 / 09-07-2025
Vologda məhkəməsi Stalinin abidəsinin yaradılması ilə bağlı müqaviləni etibarsız hesab edir
17:06 / 09-07-2025
Təhlükəsizlik qüvvələri Le Penin Parisdəki partiya qərargahına basqın edib
16:48 / 09-07-2025
Orban fon der Leyeni istefaya çağırır
16:40 / 09-07-2025
9 rusiyalı futbol hakimi rüşvət almaqda şübhəli bilinir
16:33 / 09-07-2025
Beloussov Qazaxıstanın müdafiə naziri Kosanovla danışıqlar aparıb
16:19 / 09-07-2025
Kelin: Rusiya Böyük Britaniyanın artan nüvə potensialını nəzərə almalıdır
16:02 / 09-07-2025
Krasnoyarsk diyarında sərt eniş edib, pilot xəstəxanaya yerləşdirilib
15:45 / 09-07-2025
Peskov: Kreml Trampın “sərtləşdirən ritorikasına” sakit reaksiya verir
21:45 / 08-07-2025
Müharibə müxbiri Razin: Kursk vilayətində düşmənin körpübaşı yoxdur
21:42 / 08-07-2025
Dağıstanlı idman şərhçisi qanunsuz silah alverinə görə şərti cəza alıb
21:39 / 08-07-2025
Moskva vilayətində güclü yağış və tennis topu boyda dolu yağıb
21:36 / 08-07-2025
Ermənistan prezidenti elektrik şəbəkələrinin milliləşdirilməsinə icazə verən qanunu imzalayıb
21:26 / 08-07-2025
Məhkəmə futbolçu Promesin həbs müddətini uzadıb
21:21 / 08-07-2025
Ulduz vizajist və stilist Dmitri Vişnevski vəfat edib
21:18 / 08-07-2025
Rusiya Silahlı Qüvvələrinin əsgəri Oper: Ukrayna Silahlı Qüvvələri KXDR-in Boqatır şəhərində ağ bayraqlı qaçqınlara atəş açıb.
21:11 / 08-07-2025
“Zoloto Ynykchana” şirkətinə məxsus An-2 təyyarəsinin sərt eniş anından görüntülər yayılıb.
21:06 / 08-07-2025
Qazaxıstan ABŞ-ın 25% ticarət tariflərinə cavab verəcəyini vəd edir
21:03 / 08-07-2025
Qırmızı dənizdə Yunanıstan yük gəmisinə hücumda Rusiya yaralanıb
20:57 / 08-07-2025
IDF Livanın Tripolisində HƏMAS-ın əsas üzvünə qarşı hücumdan xəbər verib
Səttar Bəhlulzadənin tələbəsi: " Heç bir əsərimi satmamışam,hədiyyə vermişəm"-VİDEO+FOTOLAR
Tarix: 20-05-2022 19:34 | Bölmə: Mədəniyyət
Mahirə Muradova sadə, səmimi, vətənpərvər insan və istedadlı rəssamdır. O, Səttar Bəhlulzadə, Eyyb Məmmədov kimi görkəmli rəssamların tələbəsi olub. Bu sənətin sirlərini öyrənib. Çəkdiyi əsərlər, əl işləri ilə tanış olduqdan sonra onun istedadını, peşəkar bir rəssam olduğunu gördüm. Öz doğma yurdunun rəsmlərini, İçəri şəhəri, Qəbələdəki şəlaləni, Göyçayın narlarını, keçmişdəki lampa çıraqlı zəmbillərimizi və s. əsərləri yüksək səviyyədə çəkib. Hörmətli rəssamımızla söhbət edib onun ömür yoluna nəzər saldıq.
-Mahirə xanım, zəhmət olmasa özünüzü təqdim edərdiniz?
-1954-cü ildə anadan olmuşam. Məktəb vaxtı rəsmə çox həvəsim var idi. Bu sənəti çox sevirdim. Birdə həkimliyi.Atam hərbiçi idi. O həm də rəssam idi. Hərbi ali məktəbi, bir də Rəssamlıq Akademiyasını bitirmişdi. Yəqinki ondan keçib mənə bu sənət.Cəfər Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyasında 15 il rəssam-dekarator işləmişəm. Sonra filmlər çəkilmədi, işim bağlandı, mən 1990-cı ildə 18 saylı məktəbdə işləməli oldum. 2019-cu ilə qədər orda rəsm müəllimi kimi(1-9-cu siniflər) çalışdım. Orda sərgilərim də olurdu, məktəbdə dekorasiyaları da düzəldirdim.
-Uşaqlarla işləmək çətin deyildi ki, sizin üçün?
-Uşaqlarla işləmək çox maraqlı idi. Mən uşaqlara rənglərlə işləməyi öyrədirdim. Elə uşaqlar var idi ki, işləmək istəmirdilər, rəssamlıqdan çox uzaq idilər. Elə uşaqlar da var idi ki, həvəslə çalışırdılar.
Rənglər özləri bir nağıldı. Rəngləri bir-biri ilə qarışdıranda o qədər rənglər alınır ki. Əsas yeddi rəng var. O yeddi rəngdən yüz rəng almaq olur.
Prezidentimiz Heydər Əliyev bizim məktəbimizə gələndə bir şagirdimiz gəminin formasını düzəltmişdi. Karkaslarla,rənglərlə.Uşaq mənim adımı orda çəkdi, dedi ki, rəsm müəlliməmiz Mahirə müəllimədi. Mən həmin günü iş günüm olmadığı üçün məktəbə gəlməmişdim. Prezidentimiz onlara dedi ki, çox yaxşı olardı ki, müəllimənin özün də görərdik.
-Necə oldu ki, siz bu sənətə gəldiniz?
-Mən məktəbdə oxuya-oxuya uşaqların karikaturalarını, dərsə gecikən uşaqların rəsmlərini, iki alan uşaqların qulaqlarından asılmış iki rəqəmini,eləcə də başqa şəkillər çəkirdim. Bütün məktəb də deyirdi ki, sən deyəsən rəssam olacaqsan. Mən riyaziyyat fənnini sevmirdim. Biologiya, kimyanı yaxşı, fizikanı 3-4-ə oxuyurdum. Mənə o qədər rəssam dedilər ki, axırı gedib Əzim Əzimzadə adına rəssamlıq Texnikumuna girdim. İmtahan verəndə natirmort çəkdim. Dolça, alma, yanında da göy-göyərti qoymuşdular. Biz ona baxa-baxa naturadan çəkdik. İkinci mərhələ insanların portretləri, birdə nağıllar aləmindən idi. Mən Göyçək Fatmanı çəkdim. Rəsmim xoşlarına gəldi.
-Texnikumda müəllimləriniz kim oldu?
-Mənim orda müəllimlərim Səttat Bəhlulzadə, direktorumuz Eyyub Məmmədov,Yaqub Kərimov idi.
Səttar Bəhlulzadə gəlib bizə dərs deyirdi. Biz ancaq onun xarakterini öyrənmək istəyirdik. Uzunsov sifəti, yekə dodaqları, uzun barmaqları,saçlarıvar idi. Yaşı 60 olardı.Dişləri tökülmüşdü.. Çox sadə ,saf və təmiz insan idi. Səttar müəllim o biri rəssamlardan çox seçilirdi.
Oqədər maraqlı insan idi o. O bizə öz həyatını danışırdı. Necə çətinliklə bu sənətə gəlib. Kasıb olub. Bizi İçəri şəhərə öz evinə apardı, tanış elədi. Balaca bir otağı, balca bir qabı var idi. Orda xörəyini bişirirdi. Çayını qoyurdu. Çox yeməklə arası yox idi. Amma biz çalışırdıq tələbə vaxtı onun evinə gedək. Və ona yemək aparırdıq. Evdə gəlib deyirdik ki, müəllim yemək bişirə bilmir, tək qalır.
Bütün günü o öz üzərində işləyirdi. Birdə o altı-bazar piyada gəzməyi xoşlayırdı.Deyiridi ki, bütün Azərbaycanı gəzmişəm. Elə bir insan tapılsa bütün Azərbaycanı gəzsin, xaricə getmək lazım deyil. Elə bilin ki, bütün dünyanı gəzmisiniz. O küçədən daşları, qənbərıəri yığırdı, onlar haqqında bizə məlumat verirdi.
Mən saatlarla onu dinləməyə hazır idim. O öləndə çox pis olmuşdum.Stress içindəydim.
-Sizin diplom işiniz hansı rəsm əsəri oldu?
-Diplom işim təbiət qoynunda qoca çoban qoyunlarını otarırdı, balaca uşaq ağac dibində qamışdan tütək yonurdu.Beş aldım.
-Bəs qeyri-ixtisas fənnindən necə imtahan verməyinizi xatırlayırsınızmı?
-Fizika müəllimimiz var idi.Hər bir şeyə görə üstümüzə qışqırırdı. Diplom almaq ərəfəsində, dedi ki, hamınıza iki yazacam. Heç biriniz mənim dərsimi oxumursunuz.
Bizim qurupda hamısı oğlan idi. Bir qız mən idim. Mənə uşaqlar rayondan ilan gətirmişdilər. O ilanı mən bir il saxladım. Sancan ilan deyildi. Çox gözəl rəngləri var idi. Onu özümlə gəzdirirdim. İmtahan vaxtı gəlib sinifə girdim. Dedim ki, Kərim müəllim mənə qiymət yazacaqsınız? Dedi ki, heç nə bilmirsən, çıx get, səni dindirmək istəmirəm. Dedim mən bir qızam, qiymət yazırsınız, yazın, yazmırsınız işimi bilim? Dedi ki, işini bilib nə edəcəksən?İlanı çıxarıb stolun üstünə atdım. Dedi götür burdan, dedim qoy sizi sancsın. Bu kişi doğrudan da qorxdu. Dedi ver bura kitabçanı, sən çox pis qızsan. Üç yazdı. Çıxıb bayra ilanı ötürdüm oğlanlara, dedim bunu göstərsəniz, qiyməyt verəcək. Beş-altısı elə qiymət aldı. Sonra çıxıb bayra şikayət elədi məndən.
Evdə məni danladılar ki, birdən bu kişi sarılıq xəstəliyinə tutulardı, onda nə olardı? Utanmırsan, ayıb deyil sənə.
-İncəsənət Universitetini necə oldu ki, yarımçıq qoydunuz?
-Mən üçüncü kursdan nişanlandım. İnstitutda artıq biz natürmort işləmirdik. Çılpaq naturalar işləyirdik. İstər qadın, istər kişi.Nişanlım da bilmirdi. Bir gün gəldi,axtarıb bizim sinif otağını tapdı, qapını açdı. Gördü hamısı oğlanlardı, çılpaq natura işləyirik. Mən ona dedim ki, səni bura necə buraxıblar, sənin burda nə işin var? Dedi ki, sən çılpaq kişiləri çəkirsən? Şələ-şüləni götür, gedirik. Gedirəm sənin rəsm məsələni qaldıram.Ya mən, yada sənin rəsm məsələn.
İncəsənət Universiteti yarımçıq qaldı, nişanlım dedi icazə vermirəm.
İndiyəcən də mənim nə çəkdiyim, nə də işlədiyim yoldaşımın xoşuna gəlmir...
-Rəssamlıqla bağlı xaricə də getdiniz?
- Qonşumuzun qızı ilə əlaqə saxlayırdım. Amerikada yaşayırdı. Mən məktəbdə işləyə-işləyə öz videomu onlara göndərdim. Videoda əl işlərim var idi.O da orda deyir ki, belə bir rəssam var. Keramika qablar üzərində şəkillər çəkir, naxışlar işləyir.
Zəng edib dedilər ki, gəlin, maaşınız 1000 dollara yaxın olacaq. Yoldaşıma dedim gedim işləyim, ailəyə dayaq olaram. Yoldaşım da təqaüddə idi. Razılaşdıq. Bilirdilər ki, hansı ailədə qalacam. 2019-cu ildə getdim ora. Həmin gün yaxşı yadımdadır. Amerikanın "pasolu" məni çağıdı.Dedi ki, yol gəlmisən, 2-3 gün istirahət elə. Otağı göstərək, bir də nə iş görəcəksən onu.
Otağı, kraskaları göstərdilər mənə.Üçkünc, nazik farfor çaşkalar gətirdilər. Dedilər sındırsan, xarab olsa bir çaşka 300-400 dollardı. Çox bahalı materiallardan düzəldilib. Amma sınan çaşka deyildi.
Oranın rəssamları bu işə görə 3000-5000 dollar alırdılar.Saat 9-dan 6-ya kimi işləyirsən,işdə bir az çox qaldın əlavə maaş alırsan.
Aparatlar var idi. Çaşkalar üçün ayrıca qablar. "Knopkanı" basırdım,kisti tuturdum asta-asta işləyirdi. Amma bilməliydin hansı rəngi hara vurmaq lazımdır. Fikirləşidrim o rənglərdən bir az gətirim, bizdə farfor qablarla rəssamlar işləyir, onlarla danışaq.Amerikadan rəngləri gətirək, bizimkilər istifadə etsinlər. Həmdə bizneslə məşğul olum.
Nəlbəkiləri, çaşkaları düzəltdim, çox bəyəndilər.
Mən farforların texnolagiyasını öyrəndim, başladım balaca uşaqlara öyrətməyə.Qoymurdular ki, telefonla nəyisə çəkim göndərim. İçəri girən kimi hamının telefonları alınırdı. Heç kimlə danışmaq olmazdı. Heç kim, heç kimin otağına girə bilməzdi.
Mən qaldığım ailədə ər-arvad diplomat idi.Tək qala bilməzdim. heç kimi tanımırdım.
Orda beş ay qaldım. Maaşım az idi. Deyilən məbləği vermədilər. Bu yandan da bizim azərbaycanlılar ordan çıxdı. Onların uşaqlarına rəsm dərsi də öyrədirdim.
Qonşumuzun qızının qardaşıgilə də gedirdim. Onun qardaşıın oğlu 7-ci sinifdə oxuyurdu. Biraz bu uşaqda psixoloji problem var idi. Bu rəsm ona çox yaxşı təsir edirdi. Biz bu uşaqla akvarellə, plastilinlə işləyirdik.
Hazırda mənimlə oxuyan uşaqların yarısı xaricdə çalışırlar.
-Son vaxtlar hansı mövzuda əsərlər çəkmisiniz?
-Son vaxtlar 20-30 əsər çəkdim, müxtəlif mövzularda. Natürmort, müharibə, mənzərə. Mən dənizi həddən artıq çox sevirəm.Mənzərələrim də çaydan, dənizdən ibarətdir. Portretdən janrından çox az istifadə edirəm. Heyvanlarıçəkirəm. Balıqqulağı ilə işləyirəm.
-Sata bildinizmi əsərlərinizi?
-Heç bir əsərimi satmamışam. Müəllim yoldaşlarıma, direktorumuza, uşaqlarıma, qohum-əqrabaya hədiyyə vermişəm. Hası əsərimi xoşlayıblar, demişəm götürün, aparın. İstəyirəm məndən yadigar qalsın.
Müharibə mənə çox pis təsir elədi, özümə qapandım. 20 Yanvarı mən uşaqlara da çəkdirmişəm. Necə ki, insanların yerdə qanları, ölümləri.
-Bu arada müharibə mövzusunda şəkil çəkə bildinizmi?
-20 Yanvarı,Xocalı faciəsini, qərənfilləri ağlayan zaman, ölənləri yerdə olan zaman o vaxt uşaqlarla birlikdə çəkirdik.Müharibə mənə çox pis təsir elədi, özümə qapandım. Qırmızı rəng görəndə halım dəyişirdi. Mən rənglərə baxa bilmirdim.Bir karandaş da əlimə almadım. Artıq şəhid şəkli çəkə bilmirdim.
-Bu gün uşaqlarla işləmək istərdinizmi?
-Yenə də uşaqlara dərs demək istərdim. Çünki müəllimlər özləri lazımı səviyyədə bizim uşaqlarımıza rəsm dərsi keçmir. Szi görəydiniz bu balaca uşaqlar mən sinifə girəndə necə sevinir, əl çalır. Mən o günlərim üçüm darıxıram.İçri girəndə uşaqlar elə bil ki, ən yaxın adamını görürdülər. Hər uşağın nazı ilə oynamaq,hər uşağa düzgün başa salmaq asan iş deyil. Elə uşaq var ki, almanı qoyursan, götürür qara rənglə işləyir. Mən onun albomuna balaca almanı çəkirəm deyir "kak krasiva".Deyirəm "risuy vot tak". Onu heç bir müəllim eləmir.
-Bir vətənpərvər insan, rəssam kimi Şuşaya getmək istərdinizmi?
-Sizə bir sirr açım. Mənim atamKəlbəcərdə "vaenkom" idi. Atam ev almışdı. Orda yaşayırdıq. Onda anam hamilə idi. Mən Kəlbəcərdə anadan oldum. Pasportumda elə yazılıb. Mən çox fəxr eləyirəm Kəlbəcərliyəm. Mən orda 40 gün qaldım. Ora dağlıq yer idi. Şərait çox pis idi. Çimməyə yer yox idi.
Çox çalışıram orda torpaq götürüm özümə. Axı bizim evimiz də olub orda. Atam Bakıya gələndən sonra evi vermişdilər kimsə baxırdı.Atamla anam vaxt tapanda gedirdlər ora. Biz məktəbdə oxuyurduq deyə bizi aparmırdılar.
-Kəlbəcərdə olsanız nə edərdiniz?
-Kəlbəcərin hər bir daşına, torpağıan baxardım .Dağları, əsl torpağın rəngini,gözəl bir mənzərə çəkərdim naturadan.Məscidi çəkərdim. Çox xırdalıqlar var. Məscidin üzərində ərəb dilində yazılar yazılıb.Ordakı o yazıları, rəngləri dəqiqliklə işləyərdim.
-Rəsm çəkməyi dayandırsanız, çətin olmaz ki, sizin üçün?
-Tamam çəkməmək mənim üçün dəhşət olar. Deməli, kor olursan da.
Mənim balaca itim var, qapının ağzında saxlayırıq. İki-üç gün bundan qabaq dəniz qırağına gəldim itlə. Heç kim də yox idi. Dedim ki, gərək karandaşımı, blaknotumu götürəydim, heç olmasa çəkəcəyim şəkilin "nabruska"larını, cizgisini edərdim. Nəsə eləməliyəm, nəsə düzəltməliyəm. Parçalardan kuklalar eləyirəm. Nə qədər kuklalar bağışlamışam qaçqınların uşaqlarına. Sapları "matok" eləyirəm. Sonra onları açanda burma-burma olur. Buruq-buruq olan sapları kukulalar üçün saç eləyirəm.
-Səhv etmirəmsə, əvvəllər sifariş əsasında kuklalar düzəltmisiniz?
-Gedib bərbərxanadan saç, milli paltarlar alırdıq. Hər bölgənin kuklasının paltarı ayrı idi. Onları xaricə göndərirdik.Polad Bülbüloğlu bizim xeyli əl işlərimizi alıb. Almanlar, amerikalılar, kitaylar üçün tikirdik.Sexdə işləyirdim, baş, əl, ayaqlar, karkaslar sifariş verirdik. İçini pambıla doldururduq. Yubka, paltar tikmək üçün dərzimiz var idi. Zərli saplar alırdıq paltarların qıraqlarına naxışlar vurmağa. Mən isə onların sifətlərini düzəldirdim, saçlarını yapışdırırdım. Başına papaq,çalma qoyurdum.
-Hansı arzularla yaşayırsınız?
-Böyük arzularım yoxdur. Hamını xoşbəxyt görmək istəyirəm. İstəyirəm müharibə olmasın .Əmin-amanlıq olsun.
Qələbə xəbərini eşidən
də qızım, uşaqları, mən, üç gün küçələrdə idik. Küçədə oynayırdıq. Millətin necə qışqırmağı, sevinc içində olmağı bir xoşbəxtlik idi. 30 il az vaxt deyil. Bu günləri necə gözləyirdik. Prezidentimizlə fəxr elədik, o hər dəfə televizorda danışanda.
Kaş uşaqlarımız rəhmətə getməyəydi. Qəbirstanlığa girirəm ürəyim partlayır. Cavan-cavan, gözəl-gözəl uşaqlar getdilər. Adamın bağrı çatlayır.
Namiq (MƏMMƏDLİ)MƏMMƏDOV
Sabaha-inamla.az
Baxış sayı: 1 247
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 20-05-2022 19:34 | Bölmə: Mədəniyyət
Mahirə Muradova sadə, səmimi, vətənpərvər insan və istedadlı rəssamdır. O, Səttar Bəhlulzadə, Eyyb Məmmədov kimi görkəmli rəssamların tələbəsi olub. Bu sənətin sirlərini öyrənib. Çəkdiyi əsərlər, əl işləri ilə tanış olduqdan sonra onun istedadını, peşəkar bir rəssam olduğunu gördüm. Öz doğma yurdunun rəsmlərini, İçəri şəhəri, Qəbələdəki şəlaləni, Göyçayın narlarını, keçmişdəki lampa çıraqlı zəmbillərimizi və s. əsərləri yüksək səviyyədə çəkib. Hörmətli rəssamımızla söhbət edib onun ömür yoluna nəzər saldıq.
-Mahirə xanım, zəhmət olmasa özünüzü təqdim edərdiniz?
-1954-cü ildə anadan olmuşam. Məktəb vaxtı rəsmə çox həvəsim var idi. Bu sənəti çox sevirdim. Birdə həkimliyi.Atam hərbiçi idi. O həm də rəssam idi. Hərbi ali məktəbi, bir də Rəssamlıq Akademiyasını bitirmişdi. Yəqinki ondan keçib mənə bu sənət.Cəfər Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyasında 15 il rəssam-dekarator işləmişəm. Sonra filmlər çəkilmədi, işim bağlandı, mən 1990-cı ildə 18 saylı məktəbdə işləməli oldum. 2019-cu ilə qədər orda rəsm müəllimi kimi(1-9-cu siniflər) çalışdım. Orda sərgilərim də olurdu, məktəbdə dekorasiyaları da düzəldirdim.
-Uşaqlarla işləmək çətin deyildi ki, sizin üçün?
-Uşaqlarla işləmək çox maraqlı idi. Mən uşaqlara rənglərlə işləməyi öyrədirdim. Elə uşaqlar var idi ki, işləmək istəmirdilər, rəssamlıqdan çox uzaq idilər. Elə uşaqlar da var idi ki, həvəslə çalışırdılar.
Rənglər özləri bir nağıldı. Rəngləri bir-biri ilə qarışdıranda o qədər rənglər alınır ki. Əsas yeddi rəng var. O yeddi rəngdən yüz rəng almaq olur.
Prezidentimiz Heydər Əliyev bizim məktəbimizə gələndə bir şagirdimiz gəminin formasını düzəltmişdi. Karkaslarla,rənglərlə.Uşaq mənim adımı orda çəkdi, dedi ki, rəsm müəlliməmiz Mahirə müəllimədi. Mən həmin günü iş günüm olmadığı üçün məktəbə gəlməmişdim. Prezidentimiz onlara dedi ki, çox yaxşı olardı ki, müəllimənin özün də görərdik.
-Necə oldu ki, siz bu sənətə gəldiniz?
-Mən məktəbdə oxuya-oxuya uşaqların karikaturalarını, dərsə gecikən uşaqların rəsmlərini, iki alan uşaqların qulaqlarından asılmış iki rəqəmini,eləcə də başqa şəkillər çəkirdim. Bütün məktəb də deyirdi ki, sən deyəsən rəssam olacaqsan. Mən riyaziyyat fənnini sevmirdim. Biologiya, kimyanı yaxşı, fizikanı 3-4-ə oxuyurdum. Mənə o qədər rəssam dedilər ki, axırı gedib Əzim Əzimzadə adına rəssamlıq Texnikumuna girdim. İmtahan verəndə natirmort çəkdim. Dolça, alma, yanında da göy-göyərti qoymuşdular. Biz ona baxa-baxa naturadan çəkdik. İkinci mərhələ insanların portretləri, birdə nağıllar aləmindən idi. Mən Göyçək Fatmanı çəkdim. Rəsmim xoşlarına gəldi.
-Texnikumda müəllimləriniz kim oldu?
-Mənim orda müəllimlərim Səttat Bəhlulzadə, direktorumuz Eyyub Məmmədov,Yaqub Kərimov idi.
Səttar Bəhlulzadə gəlib bizə dərs deyirdi. Biz ancaq onun xarakterini öyrənmək istəyirdik. Uzunsov sifəti, yekə dodaqları, uzun barmaqları,saçlarıvar idi. Yaşı 60 olardı.Dişləri tökülmüşdü.. Çox sadə ,saf və təmiz insan idi. Səttar müəllim o biri rəssamlardan çox seçilirdi.
Oqədər maraqlı insan idi o. O bizə öz həyatını danışırdı. Necə çətinliklə bu sənətə gəlib. Kasıb olub. Bizi İçəri şəhərə öz evinə apardı, tanış elədi. Balaca bir otağı, balca bir qabı var idi. Orda xörəyini bişirirdi. Çayını qoyurdu. Çox yeməklə arası yox idi. Amma biz çalışırdıq tələbə vaxtı onun evinə gedək. Və ona yemək aparırdıq. Evdə gəlib deyirdik ki, müəllim yemək bişirə bilmir, tək qalır.
Bütün günü o öz üzərində işləyirdi. Birdə o altı-bazar piyada gəzməyi xoşlayırdı.Deyiridi ki, bütün Azərbaycanı gəzmişəm. Elə bir insan tapılsa bütün Azərbaycanı gəzsin, xaricə getmək lazım deyil. Elə bilin ki, bütün dünyanı gəzmisiniz. O küçədən daşları, qənbərıəri yığırdı, onlar haqqında bizə məlumat verirdi.
Mən saatlarla onu dinləməyə hazır idim. O öləndə çox pis olmuşdum.Stress içindəydim.
-Sizin diplom işiniz hansı rəsm əsəri oldu?
-Diplom işim təbiət qoynunda qoca çoban qoyunlarını otarırdı, balaca uşaq ağac dibində qamışdan tütək yonurdu.Beş aldım.
-Bəs qeyri-ixtisas fənnindən necə imtahan verməyinizi xatırlayırsınızmı?
-Fizika müəllimimiz var idi.Hər bir şeyə görə üstümüzə qışqırırdı. Diplom almaq ərəfəsində, dedi ki, hamınıza iki yazacam. Heç biriniz mənim dərsimi oxumursunuz.
Bizim qurupda hamısı oğlan idi. Bir qız mən idim. Mənə uşaqlar rayondan ilan gətirmişdilər. O ilanı mən bir il saxladım. Sancan ilan deyildi. Çox gözəl rəngləri var idi. Onu özümlə gəzdirirdim. İmtahan vaxtı gəlib sinifə girdim. Dedim ki, Kərim müəllim mənə qiymət yazacaqsınız? Dedi ki, heç nə bilmirsən, çıx get, səni dindirmək istəmirəm. Dedim mən bir qızam, qiymət yazırsınız, yazın, yazmırsınız işimi bilim? Dedi ki, işini bilib nə edəcəksən?İlanı çıxarıb stolun üstünə atdım. Dedi götür burdan, dedim qoy sizi sancsın. Bu kişi doğrudan da qorxdu. Dedi ver bura kitabçanı, sən çox pis qızsan. Üç yazdı. Çıxıb bayra ilanı ötürdüm oğlanlara, dedim bunu göstərsəniz, qiyməyt verəcək. Beş-altısı elə qiymət aldı. Sonra çıxıb bayra şikayət elədi məndən.
Evdə məni danladılar ki, birdən bu kişi sarılıq xəstəliyinə tutulardı, onda nə olardı? Utanmırsan, ayıb deyil sənə.
-İncəsənət Universitetini necə oldu ki, yarımçıq qoydunuz?
-Mən üçüncü kursdan nişanlandım. İnstitutda artıq biz natürmort işləmirdik. Çılpaq naturalar işləyirdik. İstər qadın, istər kişi.Nişanlım da bilmirdi. Bir gün gəldi,axtarıb bizim sinif otağını tapdı, qapını açdı. Gördü hamısı oğlanlardı, çılpaq natura işləyirik. Mən ona dedim ki, səni bura necə buraxıblar, sənin burda nə işin var? Dedi ki, sən çılpaq kişiləri çəkirsən? Şələ-şüləni götür, gedirik. Gedirəm sənin rəsm məsələni qaldıram.Ya mən, yada sənin rəsm məsələn.
İncəsənət Universiteti yarımçıq qaldı, nişanlım dedi icazə vermirəm.
İndiyəcən də mənim nə çəkdiyim, nə də işlədiyim yoldaşımın xoşuna gəlmir...
-Rəssamlıqla bağlı xaricə də getdiniz?
- Qonşumuzun qızı ilə əlaqə saxlayırdım. Amerikada yaşayırdı. Mən məktəbdə işləyə-işləyə öz videomu onlara göndərdim. Videoda əl işlərim var idi.O da orda deyir ki, belə bir rəssam var. Keramika qablar üzərində şəkillər çəkir, naxışlar işləyir.
Zəng edib dedilər ki, gəlin, maaşınız 1000 dollara yaxın olacaq. Yoldaşıma dedim gedim işləyim, ailəyə dayaq olaram. Yoldaşım da təqaüddə idi. Razılaşdıq. Bilirdilər ki, hansı ailədə qalacam. 2019-cu ildə getdim ora. Həmin gün yaxşı yadımdadır. Amerikanın "pasolu" məni çağıdı.Dedi ki, yol gəlmisən, 2-3 gün istirahət elə. Otağı göstərək, bir də nə iş görəcəksən onu.
Otağı, kraskaları göstərdilər mənə.Üçkünc, nazik farfor çaşkalar gətirdilər. Dedilər sındırsan, xarab olsa bir çaşka 300-400 dollardı. Çox bahalı materiallardan düzəldilib. Amma sınan çaşka deyildi.
Oranın rəssamları bu işə görə 3000-5000 dollar alırdılar.Saat 9-dan 6-ya kimi işləyirsən,işdə bir az çox qaldın əlavə maaş alırsan.
Aparatlar var idi. Çaşkalar üçün ayrıca qablar. "Knopkanı" basırdım,kisti tuturdum asta-asta işləyirdi. Amma bilməliydin hansı rəngi hara vurmaq lazımdır. Fikirləşidrim o rənglərdən bir az gətirim, bizdə farfor qablarla rəssamlar işləyir, onlarla danışaq.Amerikadan rəngləri gətirək, bizimkilər istifadə etsinlər. Həmdə bizneslə məşğul olum.
Nəlbəkiləri, çaşkaları düzəltdim, çox bəyəndilər.
Mən farforların texnolagiyasını öyrəndim, başladım balaca uşaqlara öyrətməyə.Qoymurdular ki, telefonla nəyisə çəkim göndərim. İçəri girən kimi hamının telefonları alınırdı. Heç kimlə danışmaq olmazdı. Heç kim, heç kimin otağına girə bilməzdi.
Mən qaldığım ailədə ər-arvad diplomat idi.Tək qala bilməzdim. heç kimi tanımırdım.
Orda beş ay qaldım. Maaşım az idi. Deyilən məbləği vermədilər. Bu yandan da bizim azərbaycanlılar ordan çıxdı. Onların uşaqlarına rəsm dərsi də öyrədirdim.
Qonşumuzun qızının qardaşıgilə də gedirdim. Onun qardaşıın oğlu 7-ci sinifdə oxuyurdu. Biraz bu uşaqda psixoloji problem var idi. Bu rəsm ona çox yaxşı təsir edirdi. Biz bu uşaqla akvarellə, plastilinlə işləyirdik.
Hazırda mənimlə oxuyan uşaqların yarısı xaricdə çalışırlar.
-Son vaxtlar hansı mövzuda əsərlər çəkmisiniz?
-Son vaxtlar 20-30 əsər çəkdim, müxtəlif mövzularda. Natürmort, müharibə, mənzərə. Mən dənizi həddən artıq çox sevirəm.Mənzərələrim də çaydan, dənizdən ibarətdir. Portretdən janrından çox az istifadə edirəm. Heyvanlarıçəkirəm. Balıqqulağı ilə işləyirəm.
-Sata bildinizmi əsərlərinizi?
-Heç bir əsərimi satmamışam. Müəllim yoldaşlarıma, direktorumuza, uşaqlarıma, qohum-əqrabaya hədiyyə vermişəm. Hası əsərimi xoşlayıblar, demişəm götürün, aparın. İstəyirəm məndən yadigar qalsın.
Müharibə mənə çox pis təsir elədi, özümə qapandım. 20 Yanvarı mən uşaqlara da çəkdirmişəm. Necə ki, insanların yerdə qanları, ölümləri.
-Bu arada müharibə mövzusunda şəkil çəkə bildinizmi?
-20 Yanvarı,Xocalı faciəsini, qərənfilləri ağlayan zaman, ölənləri yerdə olan zaman o vaxt uşaqlarla birlikdə çəkirdik.Müharibə mənə çox pis təsir elədi, özümə qapandım. Qırmızı rəng görəndə halım dəyişirdi. Mən rənglərə baxa bilmirdim.Bir karandaş da əlimə almadım. Artıq şəhid şəkli çəkə bilmirdim.
-Bu gün uşaqlarla işləmək istərdinizmi?
-Yenə də uşaqlara dərs demək istərdim. Çünki müəllimlər özləri lazımı səviyyədə bizim uşaqlarımıza rəsm dərsi keçmir. Szi görəydiniz bu balaca uşaqlar mən sinifə girəndə necə sevinir, əl çalır. Mən o günlərim üçüm darıxıram.İçri girəndə uşaqlar elə bil ki, ən yaxın adamını görürdülər. Hər uşağın nazı ilə oynamaq,hər uşağa düzgün başa salmaq asan iş deyil. Elə uşaq var ki, almanı qoyursan, götürür qara rənglə işləyir. Mən onun albomuna balaca almanı çəkirəm deyir "kak krasiva".Deyirəm "risuy vot tak". Onu heç bir müəllim eləmir.
-Bir vətənpərvər insan, rəssam kimi Şuşaya getmək istərdinizmi?
-Sizə bir sirr açım. Mənim atamKəlbəcərdə "vaenkom" idi. Atam ev almışdı. Orda yaşayırdıq. Onda anam hamilə idi. Mən Kəlbəcərdə anadan oldum. Pasportumda elə yazılıb. Mən çox fəxr eləyirəm Kəlbəcərliyəm. Mən orda 40 gün qaldım. Ora dağlıq yer idi. Şərait çox pis idi. Çimməyə yer yox idi.
Çox çalışıram orda torpaq götürüm özümə. Axı bizim evimiz də olub orda. Atam Bakıya gələndən sonra evi vermişdilər kimsə baxırdı.Atamla anam vaxt tapanda gedirdlər ora. Biz məktəbdə oxuyurduq deyə bizi aparmırdılar.
-Kəlbəcərdə olsanız nə edərdiniz?
-Kəlbəcərin hər bir daşına, torpağıan baxardım .Dağları, əsl torpağın rəngini,gözəl bir mənzərə çəkərdim naturadan.Məscidi çəkərdim. Çox xırdalıqlar var. Məscidin üzərində ərəb dilində yazılar yazılıb.Ordakı o yazıları, rəngləri dəqiqliklə işləyərdim.
-Rəsm çəkməyi dayandırsanız, çətin olmaz ki, sizin üçün?
-Tamam çəkməmək mənim üçün dəhşət olar. Deməli, kor olursan da.
Mənim balaca itim var, qapının ağzında saxlayırıq. İki-üç gün bundan qabaq dəniz qırağına gəldim itlə. Heç kim də yox idi. Dedim ki, gərək karandaşımı, blaknotumu götürəydim, heç olmasa çəkəcəyim şəkilin "nabruska"larını, cizgisini edərdim. Nəsə eləməliyəm, nəsə düzəltməliyəm. Parçalardan kuklalar eləyirəm. Nə qədər kuklalar bağışlamışam qaçqınların uşaqlarına. Sapları "matok" eləyirəm. Sonra onları açanda burma-burma olur. Buruq-buruq olan sapları kukulalar üçün saç eləyirəm.
-Səhv etmirəmsə, əvvəllər sifariş əsasında kuklalar düzəltmisiniz?
-Gedib bərbərxanadan saç, milli paltarlar alırdıq. Hər bölgənin kuklasının paltarı ayrı idi. Onları xaricə göndərirdik.Polad Bülbüloğlu bizim xeyli əl işlərimizi alıb. Almanlar, amerikalılar, kitaylar üçün tikirdik.Sexdə işləyirdim, baş, əl, ayaqlar, karkaslar sifariş verirdik. İçini pambıla doldururduq. Yubka, paltar tikmək üçün dərzimiz var idi. Zərli saplar alırdıq paltarların qıraqlarına naxışlar vurmağa. Mən isə onların sifətlərini düzəldirdim, saçlarını yapışdırırdım. Başına papaq,çalma qoyurdum.
-Hansı arzularla yaşayırsınız?
-Böyük arzularım yoxdur. Hamını xoşbəxyt görmək istəyirəm. İstəyirəm müharibə olmasın .Əmin-amanlıq olsun.
Qələbə xəbərini eşidən
də qızım, uşaqları, mən, üç gün küçələrdə idik. Küçədə oynayırdıq. Millətin necə qışqırmağı, sevinc içində olmağı bir xoşbəxtlik idi. 30 il az vaxt deyil. Bu günləri necə gözləyirdik. Prezidentimizlə fəxr elədik, o hər dəfə televizorda danışanda.Kaş uşaqlarımız rəhmətə getməyəydi. Qəbirstanlığa girirəm ürəyim partlayır. Cavan-cavan, gözəl-gözəl uşaqlar getdilər. Adamın bağrı çatlayır.
Namiq (MƏMMƏDLİ)MƏMMƏDOV
Sabaha-inamla.az
Baxış sayı: 1 247
Bölməyə aid digər xəbərlər
8-07-2025, 21:21
Ulduz vizajist və stilist Dmitri Vişnevski vəfat edib
3-07-2025, 16:03
Emin Ağalarovun konserti təxirə salınıb
2-07-2025, 19:52
Münsiflər reperə ən ağır ittihamlarla bəraət qazandırıblar
27-06-2025, 23:48
Venesiya Ceff Bezosun teleaparıcı Sançeslə toyuna etiraz edir
24-06-2025, 22:18
“Sirk” filmində qaradərili uşaq obrazını canlandıran aktyor Ceyms Patterson vəfat edib
24-06-2025, 21:17
Bloqer etnik münaqişə zəminində döyülüb
24-06-2025, 21:01
Aktrisa Rusiya Federasiyasının əməkdar artisti adını alıb
19-06-2025, 12:48
Aktyor dövlətə xəyanət və terrorizmdə ittiham olunaraq 17 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib
18-06-2025, 10:23
“Mədəni irsin sosiallaşması və onun cəmiyyət üçün əhəmiyyəti” mövzusunda seminar keçirilib
14-06-2025, 16:31
Reper Ofset Moskvadakı konsertinə uça bilməyib
14-06-2025, 15:55
Teatr aktyoru faciəvi şəkildə dünyasını dəyişib
12-06-2025, 10:13
"Scarface" filminin ulduzu Harris Yulin ABŞ-da vəfat edib
11-06-2025, 21:48
“The Beach Boys” qrupunun üzvü Brayan Uilson 82 yaşında vəfat edib
10-06-2025, 21:37
Polis məşhur rəssamın mozaika şəkillərini oğurlayanları axtarır
10-06-2025, 11:06
Dram Teatrın damı və fasadı 90%-dən çox bərpa olunub
8-06-2025, 10:56
Orenburq "Ermitaj"ını 50.000-dən çox insan ziyarət edib
5-06-2025, 13:54
Yapon balerina Mayuko Fujii Rusiyada onu təəccübləndirənləri danışıb
3-06-2025, 16:25
Bəstəkar Yevgeni Doqa 88 yaşında vəfat edib
31-05-2025, 12:37
Sumqayıtda 1 İyun- Uşaqların Beynəlxalq Müdafiəsi Günü ilə əlaqədar “Uşaqlar dünyanın bəzəyidir” adlı tədbir
28-05-2025, 23:43
“Bu, bizim ailədədir” müsabiqəsinə 24 saat ərzində 13 mindən çox insan müraciət edib
28-05-2025, 18:32
Sumqayıtda ustad xanəndə Aqil Məlikovla görüş keçirildi-VİDEO+FOTOLAR
27-05-2025, 21:40
"Maş": Müğənni Filipp Kirkorov iki-üç həftəyə xəstəxanadan çıxacaq
27-05-2025, 11:49
Əsaslı Tikinti İdarəsinin rəisi teatr saxtakarlığına görə saxlanılıb
25-05-2025, 10:10
Valeri Meladze Rusiyada İP statusunu saxlayır
23-05-2025, 18:26
Durov Kann kinofestivalının qala gecəsinə yoldaşı Vavilova ilə qatılıb
23-05-2025, 10:16
SHOT: İki Blinovski firması zorla 2 milyon rubl yığmağa başlayıb
22-05-2025, 21:02
Sovet və rus aktyoru Aleksandr Safronov vəfat edib
22-05-2025, 12:37
Federal Vergi Xidməti Filip Kirkorovun iki şirkətini ləğv edib
19-05-2025, 16:06
Rusiyanın xalq artisti Olqa Blok-Mirimskaya vəfat edib
17-05-2025, 11:25
Aygün Səmədzadəyə vəzifə verildi
16-05-2025, 19:58
Strijenova: "Motosiklet qəzasında dünyasını dəyişən aktrisa Zemlyanikina tələbələrin yanına tələsirdi"
12-05-2025, 22:45
“Sakit hovuz” KVN komandasının üzvü Nikolay Sibirtsev Tümen vilayətində dünyasını dəyişib
12-05-2025, 12:07
“Toy üzüyü” serialının ulduzu Olqa Moxovaya vəfat edib
12-05-2025, 11:13
Rusiya nümayəndə heyəti Çində keçirilən əkizlər festivalında çıxış edib
11-05-2025, 22:22
Fəallar "Leninqrad" konsertlərinin ləğv edilməsini tələb ediblər
11-05-2025, 13:59
İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva Ağdam Muğam Mərkəzinin açılışında iştirak ediblər
5-05-2025, 21:58
Teatr Boyarskinin ifa etdiyi tamaşaları dayandırıb
5-05-2025, 11:20
Aktyor və rejissor Artur Koçkanyan vəfat edib
4-05-2025, 18:55
Sənədli filmində prezidentin hansı kefir içdiyi göstərilib
4-05-2025, 15:34
Moskva metrosunda “Qələbə səsləri” kampaniyası çərçivəsində tələbələr mahnılar ifa edəcəklər
3-05-2025, 23:01
Leyla və Arzu Əliyevaların Naxçıvana səfərinin təfərrüatı - Fotolar
1-05-2025, 21:11
Elxan Cəfərova vəzifə verildi
30-04-2025, 15:44
Uşaq Filarmoniyasına yeni direktor təyin olundu
29-04-2025, 22:57
"Alarm" qrupunun solisti Mayk Peters 30 illik xərçənglə mübarizədən sonra vəfat edib
29-04-2025, 22:43
Musiqiçi Stas Namin Ermənistan vətəndaşlığını alıb