11:03 / 04-04-2025
14 yaşlı qızını zirzəmidə qətlə yetirilmiş halda tapıb
10:59 / 04-04-2025
Nasaz "Pobeda" təyyarəsi Şeremetyevo hava limanına enib
10:55 / 04-04-2025
"Tolo News": Yer kürəsinin ən yaşlı insanı Əfqanıstanda tapılıb, onun 140 yaşı var
10:35 / 04-04-2025
Xəstəlik məzuniyyəti alıb muzdlu əsgər kimi Konqoya getdilər
10:30 / 04-04-2025
İsveçrəli rejissor Jan-Lui Porşe ad günündən sonra intihar edib
10:20 / 04-04-2025
Yeniyetmələr oğurlanmış avtomobillə reabilitasiya mərkəzindən qaçıblar
10:02 / 04-04-2025
Almaniya prezidenti Ermənistanın törətdiyi təxribatlarla bağlı narahatlıq bildirməli idi-Könül Nurullayeva
09:53 / 04-04-2025
Azərbaycan-Almaniya əlaqələrində yeni mərhələ-Nəbi Ağayev
09:35 / 04-04-2025
Meşəbəyini öldürən və müfəttişə hücum edən pələng güllələnərək öldürüldü
09:30 / 04-04-2025
Baş verən yanğında iki nəfər ölüb, onlarla insan xilas edilib
09:06 / 04-04-2025
"Bloomberg": Vaşinqton Dmitriyevin ABŞ-a səfəri ilə bağlı Putinə hesabat verməsini gözləyir
09:02 / 04-04-2025
Məşhur bas gitara ifaçısı vəfat edib
09:00 / 04-04-2025
Prezidentliyə namizəd olan siyasətçi Nadejdin borclarına görə müflis olub
23:43 / 03-04-2025
Hikmət Hacıyevə ağır itki üz verdi
21:37 / 03-04-2025
Ukrayna UEFA-nı Rusiyanı beynəlxalq turnirlərə qaytarmamağa çağırıb
21:32 / 03-04-2025
Keçmiş vitse-premyerinin oğlu ölü tapılıb
21:15 / 03-04-2025
Sahil Babayev iki rəisi çıxardı - Foto
20:53 / 03-04-2025
Riqada tamaşaçılar Ukrayna dilində tamaşanı tərk etdilər
20:49 / 03-04-2025
Məşhur insanların məzarlarından barelyef oğrusu təcridxanaya göndərilib
20:36 / 03-04-2025
Xırdalanda yanğının səbəbkarı uşaqlar oldu
19:59 / 03-04-2025
Qırğızıstan prezidenti Özbəkistanda Avropa Komissiyasının sədri ilə görüşüb
19:54 / 03-04-2025
UEFA prezidenti Rusiya və İsrailə qarşı sanksiyalardakı fərqlə bağlı sualdan yayındı
17:08 / 03-04-2025
Vens: "Mask Ağ Evdəki işini davam etdirəcək, bürokratiya ilə mübarizəsi hələ də bitməyib"
17:03 / 03-04-2025
Ciddi yanğın baş verib, 900 kvadratmetr sahədə lokallaşdırılıb
16:59 / 03-04-2025
Putinə Nijni Novqorod sənətkarlarının hazırladığı quş hədiyyə etdi
16:54 / 03-04-2025
Millət vəkili narkotik saxlamaqda şübhəli bilinərək saxlanılıb
16:45 / 03-04-2025
Məhkəmə pişiyi dördüncü mərtəbədən atan moskvalıya qarşı həbs-qətimkan tədbiri seçdi
16:37 / 03-04-2025
Niger Rusiyada səfirlik açmağa hazırlaşır
16:29 / 03-04-2025
Bakıda sakinlər zorla evlərindən çıxarılırlar? - Məşhur MTK-nın rəhbərliyindən ŞİKAYƏT
11:35 / 03-04-2025
Banqkok Kral Simfonik Orkestri Moskvada çıxış edəcək
11:28 / 03-04-2025
Mənzildə baş verən yanğında 4 nəfər ölüb
09:21 / 03-04-2025
Moskvada Rusiya Müdafiə Nazirliyinin zabitlərini partlatmağa cəhd edən ukraynalının məhkəməsi başlayıb
09:16 / 03-04-2025
Myanma Səhiyyə Xidmətləri zəlzələdə itkin düşən rusiyalının cəsədini tapıb
09:12 / 03-04-2025
İsrailin baş naziri Netanyahu Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin həbsinə dair orderə baxmayaraq Macarıstana səfər edib
09:08 / 03-04-2025
Boliviya BRICS-ə qoşulmağı prioritet hesab edir
ƏLİ RZAZADƏ: “Bəzi coğrafi adlar toxunulmadan saxlanılmalıdır..”
Tarix: 26-12-2017 09:58 | Bölmə: Gündəm
Azərbaycada əsasən sovet dövründən qalma coğrafi adların, kənd və qəsəbələrin adının dəyişdirilməsi haqda məsələ artıq bir neçə ildir ki, ortaya çıxıb. Əslən Masallı rayonunun Kalinovka kəndindən olan şərşünas –yazar Əli Rzazadənin bu haqda bildirdiyi fikri oxucular tərəfindən bir mənalı qarşılanmayıb.
“Azərbaycanda olan bəzi kənd adları vaxtilə dəyişdirilərək sovetlər dövrünün vacib şəxslərinin adı ilə adlandırılmışlar. Əlbəttəki, bundan məqsəd həmin şəxsiyyətlərin adlarını əbədləşdirmək olmuşdur. Buna misal olaraq azərbaycanlıların yaşadığı ərazilərə Sovet qəhrəmanları Xanlar Səfərəliyev, Məşədi Əzizbəyov, Əli Bayramov, Qasım İsmayılovun adlarını göstəmək olar. Bu ərazilərin tarixi adını geri qaytarmaq düzgün atılan addımdır. Lakin bu prosesi bütün əraizlərə tətbiq etmək yanlışdır. Bəzi coğrafi adlar toxunulmadan saxlanılmalıdır. Məlumdur ki, Azərbaycanda uzun illər malokanların köçürüldüyü ərazilər olmuş, onlar boş ərazilərdə özlərinə yaşayış massivi, kəndlər qurub yaratmışlar. Bu kəndlərə isə elə ilk gündən öz mədəniyyətlərinə uyğun yer adları təyin etmişlər. Biz istəsək də istəməsək də bu bir tarixi hadisədir. Malokanlar və digər azsaylı xalqların
Azərbaycanda məskunlaşması bir növ xalqımızın qonqpərvərliyindən, digər dini və etnik konfessiyalara tolerant münasibətindən xəbər verən tutarlı tarixi faktdır və bu danılmazdır. Bu isti münasibətin bariz nümunələrindən biri də həmin ərazilərin öz adlarında saxlanılmasıdır.
Əli Rzazadə qeyd edib ki, bu gün Azərbaycanda olan rusların kompakt yaşadıqları kəndlər, o kəndlərdə onların mədəniyyətini əks etdirən tarixi abidələr gələcəkdə bu ərazilərə turist axınını cəlb etmək üçün tutarlı vasitələrdir. Amma onları məhv etmək, adları dəyişdirmək belə bir fürsətin tamamilə əldən verməyə aparıb çıxaran düşünülməmiş addımdır. “Boya başa çatdığım Kalinovka kəndindən köçüb getmiş ruslar uzun illər keçməsinə baxmayaraq hələ də kəndlə əlqələrini kəsmirlər, ildə bir neçə dəfə Rusiyadan Azərbaycana uzun məsafəni qət edərək öz babalarının yaşadığı və dəfn olunduğu kənddə qonaq olur, malokan mədəniyyətindən qalan izləri, valideynlərinin məzarlarını ziyarət edirlər. Bu bir növ yüzillər sonra da Rusiyadan Azərbaycana turistlərin axınını təmin edə bilər. Hətta bu ərazilərdə onları əks etdirən abidələr, məzarlıqlar restavrasiya olunub təmir edilməlidir. Biz tarixi söküb dağıtmaqla, adını dəyişdirməklə heç nə əldə edə bilməyəcək, əksinə itirdiyimiz çox şey olacaq.
İndi bu kəndin adını dəyişərək “Viləş” qoymaq hansı məntiqə uyğundur? Viləş Yardımlı rayonundna başlayaraq Xəzərə doğru hərəkət edir və yol boyu iki rayonu və onlarla kəndin içərisindən keçən bir çaydır. Və tarixin heç bir dönəmində Kalinovka kəndinin adı Viləş olmamışdır. Kəndin ilk daşı qoyulan gündən Mixailovka, Nikolayevka və daha sonra Kalinovka olmuşdur. Eyni hal İsmayıllı rayonu İvanovka kəndinə də şamildir. Əsrlərdir İvanovka köçüb gəlmiş malokanların yurduna çevrilib. Onlar İsmayıllıda azərbaycanlılarla qaynıyıb qarışmışlar.
Bu ərazilərin ruslara yaxud malokanlara məxsus olması anlamında yox, Azərbaycanın mülkiyyəti olan bu ərazilərdə sonradan köçürülmüş rusların yaşaması və illər keçsə də onlarln mədəniyyətinə ehtiramın saxlanılması anlamındadır. Eyni təcrübəyə Rusya federasiyasında da rast gəlmək olar. Rusiyanın Rostov vilayətində Aksay qəsəbəsi və Aksay adlı çay var. Mənası dilimizdəki Ağ Çay anlamındadır. Bundan əlavə Rusiya Federasiyasında, Dağıstanın qərbində yerləşən Qızlar (Kızlyar) şəhərini də göstərmək olar. Belə misalların siyahısını uzatmak mümkündür.
Qanunvericilikdə təsbit olunan yer adları ya tarixi adın, ya da yerli toponimin bərpası prinsipi ilə dəyişdirilməsi prossesi, ancaq azərbaycanlıların yaşadığı, heç bir azsaylı xalqın yaşamadığı və əzəli adı dəyişdirilmiş kəndlərə tətbiq edilməsi məqsədə müvafiqdir”
SABAHA-İNAMLA.AZ
Baxış sayı: 1 455
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 26-12-2017 09:58 | Bölmə: Gündəm
Azərbaycada əsasən sovet dövründən qalma coğrafi adların, kənd və qəsəbələrin adının dəyişdirilməsi haqda məsələ artıq bir neçə ildir ki, ortaya çıxıb. Əslən Masallı rayonunun Kalinovka kəndindən olan şərşünas –yazar Əli Rzazadənin bu haqda bildirdiyi fikri oxucular tərəfindən bir mənalı qarşılanmayıb.
“Azərbaycanda olan bəzi kənd adları vaxtilə dəyişdirilərək sovetlər dövrünün vacib şəxslərinin adı ilə adlandırılmışlar. Əlbəttəki, bundan məqsəd həmin şəxsiyyətlərin adlarını əbədləşdirmək olmuşdur. Buna misal olaraq azərbaycanlıların yaşadığı ərazilərə Sovet qəhrəmanları Xanlar Səfərəliyev, Məşədi Əzizbəyov, Əli Bayramov, Qasım İsmayılovun adlarını göstəmək olar. Bu ərazilərin tarixi adını geri qaytarmaq düzgün atılan addımdır. Lakin bu prosesi bütün əraizlərə tətbiq etmək yanlışdır. Bəzi coğrafi adlar toxunulmadan saxlanılmalıdır. Məlumdur ki, Azərbaycanda uzun illər malokanların köçürüldüyü ərazilər olmuş, onlar boş ərazilərdə özlərinə yaşayış massivi, kəndlər qurub yaratmışlar. Bu kəndlərə isə elə ilk gündən öz mədəniyyətlərinə uyğun yer adları təyin etmişlər. Biz istəsək də istəməsək də bu bir tarixi hadisədir. Malokanlar və digər azsaylı xalqların
Azərbaycanda məskunlaşması bir növ xalqımızın qonqpərvərliyindən, digər dini və etnik konfessiyalara tolerant münasibətindən xəbər verən tutarlı tarixi faktdır və bu danılmazdır. Bu isti münasibətin bariz nümunələrindən biri də həmin ərazilərin öz adlarında saxlanılmasıdır. Əli Rzazadə qeyd edib ki, bu gün Azərbaycanda olan rusların kompakt yaşadıqları kəndlər, o kəndlərdə onların mədəniyyətini əks etdirən tarixi abidələr gələcəkdə bu ərazilərə turist axınını cəlb etmək üçün tutarlı vasitələrdir. Amma onları məhv etmək, adları dəyişdirmək belə bir fürsətin tamamilə əldən verməyə aparıb çıxaran düşünülməmiş addımdır. “Boya başa çatdığım Kalinovka kəndindən köçüb getmiş ruslar uzun illər keçməsinə baxmayaraq hələ də kəndlə əlqələrini kəsmirlər, ildə bir neçə dəfə Rusiyadan Azərbaycana uzun məsafəni qət edərək öz babalarının yaşadığı və dəfn olunduğu kənddə qonaq olur, malokan mədəniyyətindən qalan izləri, valideynlərinin məzarlarını ziyarət edirlər. Bu bir növ yüzillər sonra da Rusiyadan Azərbaycana turistlərin axınını təmin edə bilər. Hətta bu ərazilərdə onları əks etdirən abidələr, məzarlıqlar restavrasiya olunub təmir edilməlidir. Biz tarixi söküb dağıtmaqla, adını dəyişdirməklə heç nə əldə edə bilməyəcək, əksinə itirdiyimiz çox şey olacaq.
İndi bu kəndin adını dəyişərək “Viləş” qoymaq hansı məntiqə uyğundur? Viləş Yardımlı rayonundna başlayaraq Xəzərə doğru hərəkət edir və yol boyu iki rayonu və onlarla kəndin içərisindən keçən bir çaydır. Və tarixin heç bir dönəmində Kalinovka kəndinin adı Viləş olmamışdır. Kəndin ilk daşı qoyulan gündən Mixailovka, Nikolayevka və daha sonra Kalinovka olmuşdur. Eyni hal İsmayıllı rayonu İvanovka kəndinə də şamildir. Əsrlərdir İvanovka köçüb gəlmiş malokanların yurduna çevrilib. Onlar İsmayıllıda azərbaycanlılarla qaynıyıb qarışmışlar.
Bu ərazilərin ruslara yaxud malokanlara məxsus olması anlamında yox, Azərbaycanın mülkiyyəti olan bu ərazilərdə sonradan köçürülmüş rusların yaşaması və illər keçsə də onlarln mədəniyyətinə ehtiramın saxlanılması anlamındadır. Eyni təcrübəyə Rusya federasiyasında da rast gəlmək olar. Rusiyanın Rostov vilayətində Aksay qəsəbəsi və Aksay adlı çay var. Mənası dilimizdəki Ağ Çay anlamındadır. Bundan əlavə Rusiya Federasiyasında, Dağıstanın qərbində yerləşən Qızlar (Kızlyar) şəhərini də göstərmək olar. Belə misalların siyahısını uzatmak mümkündür.
Qanunvericilikdə təsbit olunan yer adları ya tarixi adın, ya da yerli toponimin bərpası prinsipi ilə dəyişdirilməsi prossesi, ancaq azərbaycanlıların yaşadığı, heç bir azsaylı xalqın yaşamadığı və əzəli adı dəyişdirilmiş kəndlərə tətbiq edilməsi məqsədə müvafiqdir”
SABAHA-İNAMLA.AZ
Baxış sayı: 1 455
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 23:43
Hikmət Hacıyevə ağır itki üz verdi
1-04-2025, 18:55
Əziz insan, doğum günün mübarək!
1-04-2025, 18:32
Baş prokuror Kamran Əliyevin rəhbərlik etdiyi nümayəndə heyəti Vyetnama səfər edib-VİDEO
27-03-2025, 16:36
İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva Şuşada bir sıra açılışlarda iştirak edib və aparılan tikinti işləri ilə tanış olublar
27-03-2025, 16:30
İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva Ağdamın Sarıcalı kəndinin birinci mərhələsinin açılışında iştirak ediblər
20-03-2025, 17:36
Sumqayıt Şəhəri üzrə Maliyyə İdarəsinin kollektivi şəhid və qazi ailəsini ziyarət ediblər
18-03-2025, 20:21
İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva Ağdərənin Həsənriz kəndində sakinlərlə birlikdə Novruz tonqalını alovlandırıblar
18-03-2025, 15:09
Mehriban Əliyeva Ağdərədən paylaşım etdi - Video
10-03-2025, 21:58
Azərbaycana rəsmi səfərə gəldi - Foto
7-03-2025, 17:10
Vüqar Rəhimzadə: "Qadınlarımız ölkəmizin ictimai-siyasi həyatında böyük nüfuza malikdirlər"
6-03-2025, 22:58
Millət vəkili Elnarə Akimova növbəti dəfə vətəndşları qəbul edib
5-03-2025, 14:34
İlham Əliyev Türkiyəyə işgüzar səfərə gəlib
1-03-2025, 00:18
Faiq Qəniyev: "Azərbaycanda cəza siyasətinin humanistləşdirilməsi diqqət mərkəzindədir" - VİDEO
26-02-2025, 15:25
Rəsmilər “Ana harayı”nı ziyarət etdi - Fotolar
26-02-2025, 15:12
İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva Xocalı soyqırımı abidəsini ziyarət ediblər
26-02-2025, 08:55
Prezident Xocalı soyqırımı ilə bağlı paylaşım etdi
19-02-2025, 23:41
İlham Əliyev Xocalının Ballıca kəndində fərdi evlərin və infrastrukturun bərpası sahəsində görülən işlərlə tanış olub, kəndə köçən bir qrup sakinlə görüşüb-VIDEO
19-02-2025, 00:28
İlham Əliyev Ağdam şəhərində “Hilton Garden İnn” hotelində aparılan tikinti işləri ilə tanış olub
12-02-2025, 12:57
Somali Prezidenti Hasan Şeyx Mahmudun rəsmi qarşılanma mərasimi olub
7-02-2025, 21:12
İlham Əliyev Bakıda metronun “Gənclik” stansiyasının yaxınlığında yaradılan yeni parkın açılışında iştirak edib
3-02-2025, 21:50
Məşhur "Bouquet" brendi 10 illik yubileyini hər kəsi sevindirəcək yeniliklərlə qeyd edir!
2-02-2025, 16:45
Gənclərimizin bütün fəaliyyəti daha güclü Azərbaycan naminə yönəlib-Könül Nurullayeva
29-01-2025, 10:54
İlham Əliyev 1 saylı seçki məntəqəsində səs verib
28-01-2025, 11:51
Asif İbrahimovun yubileyini TƏBRİK EDİRİK!
21-01-2025, 10:04
20 Yanvar faciəsinin 35-ci ildönümü ilə əlaqədar prokurorluq əməkdaşları Şəhidlər xiyabanını ziyarət edib
20-01-2025, 23:56
Sumqayıtda 20 yanvar şəhidlərinin xatirəsi yad edilib-VİDEO+FOTOLAR
20-01-2025, 18:58
İlham Əliyev 20 Yanvar şəhidlərinin xatirəsini yad edib
16-01-2025, 15:45
Ərəb mediasında azərbaycanlı alimin 20 Yanvar faciəsi haqqında məqaləsi dərc olunub
16-01-2025, 10:39
İlham Əliyev “Franklin Templeton” şirkətinin Baş icraçı direktoru və prezidenti Cenni Consonu qəbul edib
14-01-2025, 00:40
Əbu-Dabidə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin Prezidenti ilə görüşü olub
7-01-2025, 23:18
İlham Əliyev yerli televiziya kanallarına müsahibə verib-VİDEO
2-01-2025, 23:58
İlham Əliyev Şahdağ Turizm Kompleksində yerləşən “Lakeside” hotelində aparılmış işlərlə və “Xizək klubu” binasının tikintisi ilə tanış olub
1-01-2025, 19:56
Bölgə qazısı Hacı Raufun doğum gününü TƏBRİK EDİRİK!
31-12-2024, 11:33
Leyla Əliyeva və Bakı Media Mərkəzinin rəhbəri Arzu Əliyeva DOST İnklüziv İnkişaf və Yaradıcılıq Mərkəzini ziyarət ediblər
29-12-2024, 20:13
İlham Əliyev Azərbaycan Televiziyasına müsahibə verib
27-12-2024, 10:22
Cənab Prezidentin tövsiyəsi Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda idmana marağı daha da artıracaq-Könül Nurullayeva
27-12-2024, 08:45
Misir-Azərbaycan Dostluq Cəmiyyətində xatirə guşəsi yaradılıb
26-12-2024, 16:58
AZAL-a məxsus təyyarənin qəzaya uğraması nəticəsində vəfat edənlərin xatirəsi Azərbaycanın bütün məscidlərində anılıb
24-12-2024, 00:51
Mehriban Əliyevadan Prezidentin doğum günü ilə bağlı paylaşım - Foto
19-12-2024, 12:33
Baş prokuror konfrans iştirakçıları ilə görüşüb
12-12-2024, 23:43
İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva Ümummilli Lider Heydər Əliyevin məzarını ziyarət ediblər
10-12-2024, 00:39
Sumqayıtda patlayış olan bina ilə bağlı qərar qəbul edildi
1-12-2024, 10:28
Prezidentdən Laçınla bağlı paylaşım - Video
28-11-2024, 22:20
İlham Əliyev Mərkəzi Nəbatat Bağının açılışında iştirak edib
25-11-2024, 22:51
Azərbaycanlı sərnişinin igidliyi