12:41 / 19-04-2024
"SUMQAYIT! ƏBƏDİ YAŞA" LAYİHƏSİ mərhum şair Sabir Sarvana həsr olunmuşdu
09:32 / 19-04-2024
Rusiya Müdafiə Nazirliyi Stavropol vilayətində "Tu-22M3" təyyarəsinin qəzaya uğradığını təsdiqləyib
09:27 / 19-04-2024
“Liverpul” “Atalanta”ya qalib gəlsə də, Avropa Liqasından kənarda qalıb
09:23 / 19-04-2024
"Bayer Leverkuzen" və "Roma" Avropa Liqasının finalına çıxmaq uğrunda mübarizə aparacaq
08:15 / 19-04-2024
Robert Vud: "Fələstin BMT-nin tamhüquqlu üzvü ola bilməz"
08:09 / 19-04-2024
Kuleba Kobaxidzeni Gürcüstanın “ukraynalaşması” ilə bağlı sözlərə görə tənqid edib
08:04 / 19-04-2024
Qadın 13 yaşlı oğluna bıçaqla hücum edib
07:59 / 19-04-2024
ABŞ Argentinaya müdafiə üçün 40 milyon dollar verir
07:53 / 19-04-2024
Əlcəzair Fələstinin BMT-yə üzvlüyü perspektivinə əmindir
07:49 / 19-04-2024
Ana və azyaşlı oğul yanğın nəticəsində ölüb
07:45 / 19-04-2024
İsrail İranda bir obyektə raket zərbəsi endirib
07:40 / 19-04-2024
Qəsdən adam öldürməkdə şübhəli bilinən şəxs tutulub
22:58 / 18-04-2024
Dövlət Departamenti: ABŞ Fələstinin BMT-yə daimi üzv kimi daxil olmasını dəstəkləməyəcək
22:52 / 18-04-2024
Makron: "Ukrayna üçün İsraillə eyni hava hücumundan müdafiə sistemi qurmaq mümkün deyil"
22:41 / 18-04-2024
CNN: Çad ABŞ-ı hərbi razılaşmanı pozmaqla hədələyir
22:32 / 18-04-2024
Zaxarova: "Kosovonun Avropa Şurasına daxil olmaq hüququ yoxdur"
22:27 / 18-04-2024
Mirançuk "Liverpul"la oyunda "Atalanta"nın start heyətində yer alıb
22:18 / 18-04-2024
Krımda “Ağ kostyum” neonasist qruplaşmasının 12 üzvü saxlanılıb
16:46 / 18-04-2024
Baş prokuror Çin Xalq Respublikasında işgüzar səfərdədir
16:34 / 18-04-2024
ABŞ Konqresinin üzvü Ukraynaya yardıma səs verənləri Ukrayna Silahlı Qüvvələrinə qoşulmağa dəvət edib
16:04 / 18-04-2024
"Bild": Rusiya səfiri casusluqda şübhəli bilinənlərin həbsindən sonra Almaniya Xarici İşlər Nazirliyinə çağırılıb
15:59 / 18-04-2024
“Rubin”in baş məşqçisi Rəhimov Premyer Liqada bir oyunluq cəzalanıb
15:59 / 18-04-2024
“Rubin”in baş məşqçisi Rəhimov Premyer Liqada bir oyunluq cəzalanıb
15:54 / 18-04-2024
SEPAH: İran İsrailin bütün nüvə obyektlərinin yerini müəyyənləşdirib və zərbə vurmağa hazırdır
15:42 / 18-04-2024
40-dan çox it aclıqdan və soyuqdan ölüb
15:36 / 18-04-2024
Bavariyada iki nəfər Rusiyaya casusluq etməkdə şübhəli bilinərək saxlanılıb
15:29 / 18-04-2024
Peskov: "Oçeretnının Fransadakı villasının həbsi qanunsuzdur"
15:24 / 18-04-2024
Ukrayna Silahlı Qüvvələri Zaporojye Atom Elektrik Stansiyasının idman zalına pilotsuz təyyarə ilə yenidən hücum edib
15:19 / 18-04-2024
Peskov: "ABŞ Kiyevə kömək etməklə özü üçün fayda axtarır"
15:14 / 18-04-2024
Zaxarova: "Almaniya Rusiyanı konsentrasiya düşərgəsi məhbuslarının xatirəsini yad etməyə dəvət etməyib"
15:10 / 18-04-2024
Rusiya Xarici İşlər Nazirliyi: MAQATE rəhbəri Qrossi tezliklə Rusiyaya səfər edə bilər
15:00 / 18-04-2024
İspaniyada 17 yaşlı idmançı meningitdən dünyasını dəyişib
14:57 / 18-04-2024
Müstəntiqlər iradına görə moskvalını öldürən miqrantın şəxsiyyətini müəyyən ediblər
14:51 / 18-04-2024
"Monako"nun futbolçusu Qolovin zədə səbəbindən mövsümün qalan hissəsini yaşıl meydanlardan kənarda qoyub
14:47 / 18-04-2024
Peskov: "Kiyevə yeni yardım paketi cəbhədəki vəziyyəti dəyişməyəcək"
14:42 / 18-04-2024
Bayden əmisinin cəsədinin yoxa çıxmasını adamyeyənlərlə əlaqələndirib
14:37 / 18-04-2024
Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin hücumu nəticəsində 8 nəfər yaralanıb
23:29 / 17-04-2024
Hikmət Hacıyev: Rusiya sülhməramlılarının Azərbaycan ərazisindən vaxtından əvvəl çıxarılması barədə hər iki ölkənin ali rəhbərliyi tərəfindən qərar qəbul edilib
23:09 / 17-04-2024
Amsterdam kütləvi turizmlə mübarizə məqsədilə yeni otellərin tikintisini qadağan edib
ZƏFƏR GÜNÜNƏ BƏDİİ ƏDƏBİYYATDAN GEDƏN YOL
Tarix: 30-10-2020 23:23 | Bölmə: Gündəm
Hər bir xalqın bədii ədəbiyyatı onun həyatının güzgüsü, arzu və istəklərinin obrazlı ifadəsidir. Mütərəqqi ədəbiyyat çox zaman mənsub olduğu xalqın həyatının əks etdirməklə kifayətlənməyib, onun inkişafını əngəlləyən səbəblərə, problemlərə işıq salaraq onların aradan qaldırılması yollarını göstərərək bədii sözlə mübarizə meydanına atılır. Qələmlə mübarizənin ən mükəmməl nümunələrini Azərbaycan ədəbiyyatının istənilən mərhələsində ədiblərimiz yaratmışlar. 1918-ci ildə Azərbaycan Demokratik Cümhuriyyətinə gedən yol o dövrün bədii ədəbiyyatından və mübariz satirik “Molla Nəsrəddin” jurnalından keçmiş, ikinci dəfə Azərbaycanın SSRİ-nin tərkibindən ayrılması yenə1980-90-cı illərin istiqlal şairlərinin və ədiblərinin yaradıcılıqlarının təsiri ilə baş vermişdi. Qətiyyətlə demək olar ki, sentyabr ayının 27-dən ermənilərin başladığı ağır artilleriya atəşlərinin qarşısını almaq məqsədilə edilən əks-hücumlarda qazandığımız zəfərləri tarixin səhifələrinə qeyd etdiyimiz bu gün müstəqillik dövrü ədəbiyyatımızın bütün ədəbi növ və janrlarının qəhrəmanlarının vətənlə bağlı yeganə arzusu olmuşdur. Düşmən tapdağı altında olan torpaqlarımızın sülh yolu ilə azad olunması, Şəhidlərimizin qanının yerdə qalmaması, onların nigaran ruhlarının rahatlıq tapması damarlarında azərbaycanlı qanı axan hər bir vətəndaşın olduğu kimi, hər bir ədəbi qəhrəmanın da ürəyinin diktə etdikləri olmuşdur. Fikrimizi təsdiq üçün Azərbaycan ədəbiyyatının müstəqillik dövründən yetəri sayda bədii nümunələrin adlarını qeyd edə bilərik. Lakin bu dövrün ədəbi nəsrinin iki tanınmış nümayəndəsinin iki hekayəsi ətrafında fikirlərimi bölüşmək istərdim. Bu əsərlərdən birincisi Azərbaycanın “Xalq yazıçısı” Hüseyn İbrahimovun (1919-2008) yaradıcılığının müstəqillik dövrü mərhələsinin şah əsəri “Ata, qız və bostonlu Franklin” hekayəsi və Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliyinin üzvü, filologiya elmləri doktoru, professorAkif İmanlının (1948)“Müharibə başlandı” novellasıdır.Ədəbi yaradıcılığa 1944-cü ildə “Ədəbiyyat qəzeti”ndə çap olunan “O, düşməndə qoymadı anasının qanını” adlı şeiri ilə başlayanHüseyn İbrahimovun “Azərbaycan ədəbiyyatının hekayələrdən düzəldilmiş nəhəng boyunbağısına bəxş etdiyi mirvarilər” (Akademik İsaHəbibbəyli)içərisində müstəqillik dövrünün gerçəkliklərini ifadə edən “Ata, qız və bostonlu Franklin” hekayəsi Xalq yazıçısının hekayə yaradıcılığında çatdığı ən yüksək zirvədir. Bir deyil, bir neçə ictimai-siyasi, mənəvi-əxlaqi mətləblərə (məcburi köçkünlük, ailə başçılarının itirilməsisəbəbindən maddi keçinməzlik, başqalarına əl açmağa məcbur qalınma, dünyada aparılan dırnaqarası siyasi islahatlar, vətənpərvərlik, halallıq, məişət çətinlikləri, düşmən tapdağı altında olan torpaqlarımızın azad olunması zərurəti və s.) toxunulan bu kiçikhəcmli hekayədə həm əsl ziyalı-pedaqoq, həm də əsl vətəndaş obrazı yaradılmışdır. Məktəbi özünə doğma ocaq, ev, şagirdlərini isə həqiqi övladlar hesab edən Kamran müəllim bütün həyatını gələcəyimiz olan şagirdlərə elm öyrətmək yolunda fəda etməyi özünə şərəf bilən, maddi çətinliklərin tədris prosesini ləngitməyinə imkan verməyən, yaltaqlıq və mədhiyyəçilik kimi mənfi mənəvi keyfiyyətləri yaxına qoymayan, şagirdi Nurtəkinin rüşvət təklifindən mənəvi sarsıntı keçirən bir qəhrəmandır. Onun ən başlıca keyfiyyəti vətəni Azəırbaycanı sonsuz məhəbbətlə sevməyi və onun dərdini öz ürəyində daim hiss etməyidir. Belə ki, Kamran müəllimin fikrincə, torpaqları, “qız-gəlinləri, körpələri düşmən əsarətində olan, irz-namusu düşmən tərəfindən tapdalanmış bir xalqın, Prezidentindən tutmuş xadiməsinə kimi deyib-gülməyə, şənlənib-şadlanmağa haqqı yoxdur”. Şəhidlərimizin qisası alınacaq böyük intiqam gününü görməmiş Kamran müəllim canını Əzrayıla belə təslim etmək istəmir: “Bütün gücünü toplayıb əvvəlki sözünü təkrar etdi: “Yoxsa ölürsən, Kamran?!” Birdən elə bil səsi gücləndi: “Yox, yox!.. Sənin ölməyə haqqın yoxdu! Axı sənin hələ görməli günlərin qabaqdadı.. Sən böyük İntiqam gününü görməlisən... Şəhid cavanlarımızın, gözləri çıxarılan körpələrimizin, başı kəsilən qocalarımızın, namusu tapdalanan qız-gəlinlərimizin intiqamı alınacaq o günü görməlisən... Ölmə, Kamran, ölmə!””. Həyat yoldaşı itgin düşmüş, özü ilə balaca qız uşağını keçindirmək üçün dilənməyə məcbur qalan cavan gəlini görəndə ildırım vurmuş kimi silkələnən, dili tutulan, ehtiyat üçün yığdığı pulu sonuna qədər bu gəlinə versə də: “Qızım, çalış bir yerdə işlə ... bizim millətə dilənmək yaraşmır” - deməsi də Kamran müəllimin vətənin ağrısı, acısını öz şəxsi kədəri kimi görməyinin nəticəsidir.
Haqqında bəhs etmək istədiyim digər əsər isə 20 il bundan öncə qələmə alınmış Akif İmanlının “Müharibə başlandı” novellasıdır. Əsərin baş qəhrəmanı Murad müəllim vətənpərvər və açıqsözlü, son dərəcə mədəni, düşmənə nifrət edən, itirilmiş torpaqlarımızı geri qaytarmaq üçün müharibəyə qoşulmağa hər an hazır olan bir ziyalı obrazı kimi elə müəllif ideyalarının daşıyıcısıdır. Əsər həm gözlənilməz nəticə ilə qurtarması, həm də maraqlı süjet xəttilə seçiləndir. Düşmən onun xalqına qarşı necə amansızdırsa, Murad müəllim də eyni dərəcədə amansız olmaq gərəkdiyini düşünür. Əsərin əvvəlində həyat yoldaşı Xədicənin telefon zənginə cavab verən Murad sonda da həmin telefon zəngini bitirir. Bütün hekayənin əhvalatları, hadisələri də bu telefon zəngində nəql olunur. Xədicə xanımın tamamilə başqa məzmunda olan xəbərini müharibənin başlanması xəbəri kimi eşitməsi Murad müəllimin uzun zamandan bəri bu xəbəri gözlədiyinin nəticəsidir. Məşhur atalar məsəli “Karın könlündəki”ndə olduğu kimi. Düzdür, müharibə xəbəri heç bir xalqın arzusu, diləyi olmamalıdır. Lakin babalarının yadigarı və əmanəti olan, dilbər guşələri amansız düşmənin tapdığı altında inləyən bir vətənin igid oğulları üçün bu xəbər təbii bir həyəcanla qarşılanmalıdır və qarşılanır da. Müəllif ideyalarının daşıyıcısı olan Murad müəllimin bu xəbəri qarşılaması 30 ilə yaxın müddətdə bir xalqın münaqişənin sülh yolu ilə mümkün olmadığını anladığı andan gözlədiyi günün gəldiyi xəbərinin qarşılanmasıdır. Müəllif bu sevinc və təəssüf dolu həyəcanı bədii sözün gücüylə ifadə etməyə qadir olmuşdur: “Telefon dəstəyini götürməyi ilə həyəcanla qışqırmağı bir oldu: - Nə? Nə dedin? Müharibə başlandı?! Axır ki, … Televizordan eşitdin? Müharibə sözü adama ruh verir. Müharibədə qəhrəmanlıq var, müharibədə vətən torpaqlarını azad etmək var…Hərbi biletim, hə, biletim gərək ki, kitab rəfindədir. Bax gör biletim ordadır?”. Müharibə xəbərini eşidən kimi hərbi biletini axtarmağı yoldaşına tapşıran Murad müəllim ön cəbhəyə yola düşmək fikrində də qətidir. Adi həyatda qarışqanı belə tapdalamağa ürəyi gəlməyən Murad müəllim müharibənin qanunlarına əsasən düşmənə aman verməyi acizlikəlaməti, daha doğrusu vətənə xəyanət hesab edir.“Xalqın kədəri mənim kədərimdir” - fikrində olan Murad müəllim də, Şəmil müəllim də Xocalı faciəsini, Qarabağ dərdinihər an, hər saniyə içlərində yaşadıqlarındanbu acı onlarçün hər zaman təzədir, sağalmayan bir yara kimidir. Bu yaraya məlhəm isə ədalətin bərpa olunması və vətən torpaqlarının geri qaytarılmasıdır.Dərs dediyi tələbələri də vətənpərvər, millət, dil sevgisi ilə tərbiyə edən Murad müəllim onları vətən yolunda hər an canını qurban verməyə hazır olan milli qəhrəmanlar kimi yetişdirir. Murad müəllim çox doğru olaraq bu qənaətdədir ki, bütün xalqı, milləti qəhrəman səviyyəsinə yüksəltmək müəllim və pedaqoqların başlıca vəzifəsi olmalıdır.Müəllif “Xocalının bizə nə dəxli?” –deyərəkövladına toy şənliyi keçirən insanları qınaq obyektinə çevirir və o insanların vətən torpağında yaşamağa, onun havasını udub, suyunu içməyə mənəvi haqqı olmadığı fikrini ifadə edir.Professor Akif İmanlının 2013-cü ildə nəşr olunmuş hekayələr toplusunu bu hekayənin adı ilə adlandırması da, fikrimcə, təsadüfi deyil.
Son olaraq onu qeyd etmək istərdim ki, Naxçıvan ədəbi mühitinin iki tanınmış nümayəndəsinin ictimai əhəmiyyətli hər iki kiçikhəcmli nəsr əsərində bütöv Azərbaycan dərdlərindən, Qarabağ və Xocalı faciəsinin ağrı-acılarından böyük ürək yanğısı ilə bəhs olunur və Qələbə gününə dərin inam hissi ifadə olunur. Biz də hər bir ürəyi vətən sevgisiylə döyünən sadə vətəndaş kimi Ali Baş Komandanımızın rəhbərliyi ilə əks-hücum əməliyyatında iştirak edən bütün hərbiçilərimizə yeni zəfərlər arzulayır və ulu Tanrıdan onları qorumasını diləyirik!!!
AYGÜN ORUCOVA, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent,
AMEA Naxçıvan Bölməsi
Baxış sayı: 489
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 30-10-2020 23:23 | Bölmə: Gündəm
Hər bir xalqın bədii ədəbiyyatı onun həyatının güzgüsü, arzu və istəklərinin obrazlı ifadəsidir. Mütərəqqi ədəbiyyat çox zaman mənsub olduğu xalqın həyatının əks etdirməklə kifayətlənməyib, onun inkişafını əngəlləyən səbəblərə, problemlərə işıq salaraq onların aradan qaldırılması yollarını göstərərək bədii sözlə mübarizə meydanına atılır. Qələmlə mübarizənin ən mükəmməl nümunələrini Azərbaycan ədəbiyyatının istənilən mərhələsində ədiblərimiz yaratmışlar. 1918-ci ildə Azərbaycan Demokratik Cümhuriyyətinə gedən yol o dövrün bədii ədəbiyyatından və mübariz satirik “Molla Nəsrəddin” jurnalından keçmiş, ikinci dəfə Azərbaycanın SSRİ-nin tərkibindən ayrılması yenə1980-90-cı illərin istiqlal şairlərinin və ədiblərinin yaradıcılıqlarının təsiri ilə baş vermişdi. Qətiyyətlə demək olar ki, sentyabr ayının 27-dən ermənilərin başladığı ağır artilleriya atəşlərinin qarşısını almaq məqsədilə edilən əks-hücumlarda qazandığımız zəfərləri tarixin səhifələrinə qeyd etdiyimiz bu gün müstəqillik dövrü ədəbiyyatımızın bütün ədəbi növ və janrlarının qəhrəmanlarının vətənlə bağlı yeganə arzusu olmuşdur. Düşmən tapdağı altında olan torpaqlarımızın sülh yolu ilə azad olunması, Şəhidlərimizin qanının yerdə qalmaması, onların nigaran ruhlarının rahatlıq tapması damarlarında azərbaycanlı qanı axan hər bir vətəndaşın olduğu kimi, hər bir ədəbi qəhrəmanın da ürəyinin diktə etdikləri olmuşdur. Fikrimizi təsdiq üçün Azərbaycan ədəbiyyatının müstəqillik dövründən yetəri sayda bədii nümunələrin adlarını qeyd edə bilərik. Lakin bu dövrün ədəbi nəsrinin iki tanınmış nümayəndəsinin iki hekayəsi ətrafında fikirlərimi bölüşmək istərdim. Bu əsərlərdən birincisi Azərbaycanın “Xalq yazıçısı” Hüseyn İbrahimovun (1919-2008) yaradıcılığının müstəqillik dövrü mərhələsinin şah əsəri “Ata, qız və bostonlu Franklin” hekayəsi və Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliyinin üzvü, filologiya elmləri doktoru, professorAkif İmanlının (1948)“Müharibə başlandı” novellasıdır.Ədəbi yaradıcılığa 1944-cü ildə “Ədəbiyyat qəzeti”ndə çap olunan “O, düşməndə qoymadı anasının qanını” adlı şeiri ilə başlayanHüseyn İbrahimovun “Azərbaycan ədəbiyyatının hekayələrdən düzəldilmiş nəhəng boyunbağısına bəxş etdiyi mirvarilər” (Akademik İsaHəbibbəyli)içərisində müstəqillik dövrünün gerçəkliklərini ifadə edən “Ata, qız və bostonlu Franklin” hekayəsi Xalq yazıçısının hekayə yaradıcılığında çatdığı ən yüksək zirvədir. Bir deyil, bir neçə ictimai-siyasi, mənəvi-əxlaqi mətləblərə (məcburi köçkünlük, ailə başçılarının itirilməsisəbəbindən maddi keçinməzlik, başqalarına əl açmağa məcbur qalınma, dünyada aparılan dırnaqarası siyasi islahatlar, vətənpərvərlik, halallıq, məişət çətinlikləri, düşmən tapdağı altında olan torpaqlarımızın azad olunması zərurəti və s.) toxunulan bu kiçikhəcmli hekayədə həm əsl ziyalı-pedaqoq, həm də əsl vətəndaş obrazı yaradılmışdır. Məktəbi özünə doğma ocaq, ev, şagirdlərini isə həqiqi övladlar hesab edən Kamran müəllim bütün həyatını gələcəyimiz olan şagirdlərə elm öyrətmək yolunda fəda etməyi özünə şərəf bilən, maddi çətinliklərin tədris prosesini ləngitməyinə imkan verməyən, yaltaqlıq və mədhiyyəçilik kimi mənfi mənəvi keyfiyyətləri yaxına qoymayan, şagirdi Nurtəkinin rüşvət təklifindən mənəvi sarsıntı keçirən bir qəhrəmandır. Onun ən başlıca keyfiyyəti vətəni Azəırbaycanı sonsuz məhəbbətlə sevməyi və onun dərdini öz ürəyində daim hiss etməyidir. Belə ki, Kamran müəllimin fikrincə, torpaqları, “qız-gəlinləri, körpələri düşmən əsarətində olan, irz-namusu düşmən tərəfindən tapdalanmış bir xalqın, Prezidentindən tutmuş xadiməsinə kimi deyib-gülməyə, şənlənib-şadlanmağa haqqı yoxdur”. Şəhidlərimizin qisası alınacaq böyük intiqam gününü görməmiş Kamran müəllim canını Əzrayıla belə təslim etmək istəmir: “Bütün gücünü toplayıb əvvəlki sözünü təkrar etdi: “Yoxsa ölürsən, Kamran?!” Birdən elə bil səsi gücləndi: “Yox, yox!.. Sənin ölməyə haqqın yoxdu! Axı sənin hələ görməli günlərin qabaqdadı.. Sən böyük İntiqam gününü görməlisən... Şəhid cavanlarımızın, gözləri çıxarılan körpələrimizin, başı kəsilən qocalarımızın, namusu tapdalanan qız-gəlinlərimizin intiqamı alınacaq o günü görməlisən... Ölmə, Kamran, ölmə!””. Həyat yoldaşı itgin düşmüş, özü ilə balaca qız uşağını keçindirmək üçün dilənməyə məcbur qalan cavan gəlini görəndə ildırım vurmuş kimi silkələnən, dili tutulan, ehtiyat üçün yığdığı pulu sonuna qədər bu gəlinə versə də: “Qızım, çalış bir yerdə işlə ... bizim millətə dilənmək yaraşmır” - deməsi də Kamran müəllimin vətənin ağrısı, acısını öz şəxsi kədəri kimi görməyinin nəticəsidir. Haqqında bəhs etmək istədiyim digər əsər isə 20 il bundan öncə qələmə alınmış Akif İmanlının “Müharibə başlandı” novellasıdır. Əsərin baş qəhrəmanı Murad müəllim vətənpərvər və açıqsözlü, son dərəcə mədəni, düşmənə nifrət edən, itirilmiş torpaqlarımızı geri qaytarmaq üçün müharibəyə qoşulmağa hər an hazır olan bir ziyalı obrazı kimi elə müəllif ideyalarının daşıyıcısıdır. Əsər həm gözlənilməz nəticə ilə qurtarması, həm də maraqlı süjet xəttilə seçiləndir. Düşmən onun xalqına qarşı necə amansızdırsa, Murad müəllim də eyni dərəcədə amansız olmaq gərəkdiyini düşünür. Əsərin əvvəlində həyat yoldaşı Xədicənin telefon zənginə cavab verən Murad sonda da həmin telefon zəngini bitirir. Bütün hekayənin əhvalatları, hadisələri də bu telefon zəngində nəql olunur. Xədicə xanımın tamamilə başqa məzmunda olan xəbərini müharibənin başlanması xəbəri kimi eşitməsi Murad müəllimin uzun zamandan bəri bu xəbəri gözlədiyinin nəticəsidir. Məşhur atalar məsəli “Karın könlündəki”ndə olduğu kimi. Düzdür, müharibə xəbəri heç bir xalqın arzusu, diləyi olmamalıdır. Lakin babalarının yadigarı və əmanəti olan, dilbər guşələri amansız düşmənin tapdığı altında inləyən bir vətənin igid oğulları üçün bu xəbər təbii bir həyəcanla qarşılanmalıdır və qarşılanır da. Müəllif ideyalarının daşıyıcısı olan Murad müəllimin bu xəbəri qarşılaması 30 ilə yaxın müddətdə bir xalqın münaqişənin sülh yolu ilə mümkün olmadığını anladığı andan gözlədiyi günün gəldiyi xəbərinin qarşılanmasıdır. Müəllif bu sevinc və təəssüf dolu həyəcanı bədii sözün gücüylə ifadə etməyə qadir olmuşdur: “Telefon dəstəyini götürməyi ilə həyəcanla qışqırmağı bir oldu: - Nə? Nə dedin? Müharibə başlandı?! Axır ki, … Televizordan eşitdin? Müharibə sözü adama ruh verir. Müharibədə qəhrəmanlıq var, müharibədə vətən torpaqlarını azad etmək var…Hərbi biletim, hə, biletim gərək ki, kitab rəfindədir. Bax gör biletim ordadır?”. Müharibə xəbərini eşidən kimi hərbi biletini axtarmağı yoldaşına tapşıran Murad müəllim ön cəbhəyə yola düşmək fikrində də qətidir. Adi həyatda qarışqanı belə tapdalamağa ürəyi gəlməyən Murad müəllim müharibənin qanunlarına əsasən düşmənə aman verməyi acizlikəlaməti, daha doğrusu vətənə xəyanət hesab edir.“Xalqın kədəri mənim kədərimdir” - fikrində olan Murad müəllim də, Şəmil müəllim də Xocalı faciəsini, Qarabağ dərdinihər an, hər saniyə içlərində yaşadıqlarındanbu acı onlarçün hər zaman təzədir, sağalmayan bir yara kimidir. Bu yaraya məlhəm isə ədalətin bərpa olunması və vətən torpaqlarının geri qaytarılmasıdır.Dərs dediyi tələbələri də vətənpərvər, millət, dil sevgisi ilə tərbiyə edən Murad müəllim onları vətən yolunda hər an canını qurban verməyə hazır olan milli qəhrəmanlar kimi yetişdirir. Murad müəllim çox doğru olaraq bu qənaətdədir ki, bütün xalqı, milləti qəhrəman səviyyəsinə yüksəltmək müəllim və pedaqoqların başlıca vəzifəsi olmalıdır.Müəllif “Xocalının bizə nə dəxli?” –deyərəkövladına toy şənliyi keçirən insanları qınaq obyektinə çevirir və o insanların vətən torpağında yaşamağa, onun havasını udub, suyunu içməyə mənəvi haqqı olmadığı fikrini ifadə edir.Professor Akif İmanlının 2013-cü ildə nəşr olunmuş hekayələr toplusunu bu hekayənin adı ilə adlandırması da, fikrimcə, təsadüfi deyil.
Son olaraq onu qeyd etmək istərdim ki, Naxçıvan ədəbi mühitinin iki tanınmış nümayəndəsinin ictimai əhəmiyyətli hər iki kiçikhəcmli nəsr əsərində bütöv Azərbaycan dərdlərindən, Qarabağ və Xocalı faciəsinin ağrı-acılarından böyük ürək yanğısı ilə bəhs olunur və Qələbə gününə dərin inam hissi ifadə olunur. Biz də hər bir ürəyi vətən sevgisiylə döyünən sadə vətəndaş kimi Ali Baş Komandanımızın rəhbərliyi ilə əks-hücum əməliyyatında iştirak edən bütün hərbiçilərimizə yeni zəfərlər arzulayır və ulu Tanrıdan onları qorumasını diləyirik!!!
AYGÜN ORUCOVA, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent,
AMEA Naxçıvan Bölməsi
Baxış sayı: 489
Bölməyə aid digər xəbərlər
15-04-2024, 20:45
Zərifə Əliyevanın Azərbaycan oftalmologiya elminin inkişafında müstəsna xidmətləri vardır
10-04-2024, 13:39
Sumqayıt Cümə Məscidində bayram namazı qılındı-VİDEO+FOTOLAR
9-04-2024, 23:27
İlham Əliyevdən Ramazan bayramı ilə bağlı paylaşım - Foto
8-04-2024, 23:24
Ordu haqda dezinformasiya yayanlar onlar imiş
8-04-2024, 15:27
Şeyx bayram vaxtını və fitrənin məbləğini açıqladı
6-04-2024, 23:38
Baş prokuror Neftçala rayonunda vətəndaşları qəbul edib
4-04-2024, 20:53
Bakıda Xəzəryanı dövlətlərin Baş Prokurorluqlarının beştərəfli görüşü təşkil edilib
2-04-2024, 16:00
Kamran Əliyev: Hüquq-mühafizə orqanlarında şəffaflığın artırılması istiqamətində işlər görülür
29-03-2024, 00:11
Azərbaycan təhlükəsizlik orqanlarının 105 illiyi ilə bağlı təntənəli tədbir təşkil olunub
27-03-2024, 22:50
Ramazan ayının 18-ci gününün duası - İmsak və iftar vaxtı
18-03-2024, 23:50
Prezident xalqı təbrik etdi
18-03-2024, 00:21
İlham Əliyevin NATO-nun Baş katibi ilə şam yeməyi əsnasında geniş tərkibdə görüş olub
5-03-2024, 15:47
Baş prokuror Cəlilabad rayonunda vətəndaşları qəbul edib
1-03-2024, 11:09
Bakıda Cənub Qaz Dəhlizi Məşvərət Şurası çərçivəsində nazirlərin 10-cu və Yaşıl Enerji Məşvərət Şurası çərçivəsində nazirlərin 2-ci iclasları keçirilib
26-02-2024, 16:53
İlham Əliyev Xocalıda soyqırımı memorialının təməlini qoyub və rayon ictimaiyyətinin nümayəndələri ilə görüşüb
26-02-2024, 13:06
Rəsmilər Xocalı abidəsini ziyarət etdilər - Fotolar
26-02-2024, 12:53
Baş Prokurorluğun rəhbərliyi "Ana harayı" abidəsini ziyarət edib
25-02-2024, 11:32
İlham Əliyevdən Ərdoğana yubiley təbriki
23-02-2024, 23:37
Xocalı soyqırımı qurbanları anıldı
21-02-2024, 19:43
Prezident yeni icra başçısı təyin etdi
21-02-2024, 11:30
Kamilin Ermənistanın sorğusu ilə tutulduğu təsdiqləndi - Yenilənib
20-02-2024, 21:20
Keniyanın Baş prokuroru ölkəmizə işgüzar səfərə gəlib
20-02-2024, 13:32
"Tuttosport": "Yuventus" Alleqri ilə əməkdaşlığı dayandıra bilər
19-02-2024, 22:15
Azərbaycan-Türkiyə prezidentləri mətbuata bəyanatlarla çıxış ediblər
19-02-2024, 19:58
Qahirədə Azərbaycanın tanıtımı ilə bağlı tədbir təşkil olunub
19-02-2024, 11:56
İlham Əliyev Ankarada Anıtqəbiri ziyarət edib
17-02-2024, 21:10
İlham Əliyev ilə ABŞ-nin Dövlət katibi Antoni Blinkenin görüşü olub 17 fevral 2024, 17:59
17-02-2024, 20:45
İlham Əliyev ilə Ukrayna Prezidentinin görüşü olub
16-02-2024, 20:46
İlham Əliyevin Bundestaqın Almaniya-Cənubi Qafqaz parlament qrupunun sədri ilə görüşü olub
15-02-2024, 22:24
Mehriban Əliyeva akademik Arif Paşayevin yubileyini təbrik etdi - FOTO
15-02-2024, 21:51
Baş Prokuror 5 ailə üzvünün qətlə yetirilməsindən danışdı - “Müəyyən boşluqlar olub”
14-02-2024, 13:50
İlham Əliyev Ümummilli Lider Heydər Əliyevin məzarını ziyarət edib
14-02-2024, 12:15
İlham Əliyevin andiçmə mərasimi keçirilib
13-02-2024, 16:12
Baş prokuror Kamran Əliyev BMT-nin Azərbaycandakı rezident əlaqələndiricisini qəbul edib
10-02-2024, 16:01
Rauf Məmmədovun prokuror atası vəfat etdi
10-02-2024, 15:48
İlham Əliyev və oğlu Heydər Əliyev Hərbi Hava Qüvvələrinin hərbi obyektlərində olublar
8-02-2024, 13:41
Putin Əliyevi qələbə münasibətilə təbrik edib
8-02-2024, 10:45
İlham Əliyev 92.05 faiz səs toplayıb - MSK açıqladı
7-02-2024, 19:00
Səsvermə başa çatdı
7-02-2024, 12:20
İlham Əliyev, birinci xanım Mehriban Əliyeva və ailə üzvləri Xankəndidə səs veriblər
5-02-2024, 21:53
Baş prokuror MDB PA-nın Müşahidə Missiyası ilə görüşüb
26-01-2024, 22:38
Sumqayıt şəhər Cümə məscidində ilin yekununa aid və növbədən kənar prezident seçkiləri ilə bağlı regional iclas keçirilib-FOTOLAR
22-01-2024, 16:25
İlham Əliyev Bakı Ağ Şəhərin Mərkəzi Park Kvartalında tikinti, abadlıq işləri və Ofis binasında yaradılan şərait ilə tanış olub
20-01-2024, 23:33
Ərəb mediasında Seymur Nəsirovun 20 Yanvar faciəsi ilə bağlı məqaləsi geniş şəkildə dərc olunub
20-01-2024, 22:19
İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva 20 Yanvar faciəsinin 34-cü ildönümü ilə əlaqədar Şəhidlər xiyabanını ziyarət ediblər
19-01-2024, 20:08
Baş prokuror yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə Baş İdarəsində geniş əməliyyat müşavirəsi keçirilib
31-12-2023, 14:21
Mehriban Əliyevadan Həmrəylik Günü və Yeni il təbriki - Foto
30-12-2023, 23:34
Prokurorluq əməkdaşları Ümumilli lider Heydər Əliyevin 100 illiyinə və Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi gününə həsr olunmuş tədbirdə iştirak edib