00:23 / 16-10-2025
Deputat şəhid ailələri ilə görüşdü-FOTO+VİDEOLAR
22:16 / 15-10-2025
Vüqar Rəhimzadə: "Azərbaycan Prezident İlham Əliyevin Liderliyi ilə yeni-yeni Zəfərlərə doğru inamla irəliləyir"
22:10 / 15-10-2025
Geosiyasi proseslərdə Azərbaycanın da mövqeyi qəbul olunur-Könül Nurullayeva
22:05 / 15-10-2025
Polis əməkdaşına hücum etməkdə təqsirləndirilən iki nəfər həbs edilib
22:00 / 15-10-2025
Vitkoff, Tramp administrasiyasından getməsi ilə bağlı yayılan xəbərləri yalan xəbər kimi qiymətləndirib
19:27 / 15-10-2025
Küçə müğənnisi saxlanılıb
19:21 / 15-10-2025
Bessent: "ABŞ Senatı Trampa Çinə 500%-ə qədər rüsum tətbiq etməyə icazə verə bilər"
19:16 / 15-10-2025
Qıza qarşı cinsi istismarda ittiham olunan miqrant həbs edilib
19:10 / 15-10-2025
Publisist Eydman və jurnalist Morozov terrorçular siyahısına əlavə edilib
19:02 / 15-10-2025
Putin və əl-Şaraanın danışıqları 2,5 saatdan çox davam edib
18:54 / 15-10-2025
Dmitriev Vitkoffun ABŞ prezidentinin xüsusi elçisi vəzifəsindən istefa verməsi ilə bağlı xəbərləri təkzib edib
18:50 / 15-10-2025
Vuçiç Serbiyaya Rusiyanın NIS-dəki payını almağı təklif etdi
18:46 / 15-10-2025
Volodin: "Nobel Sülh Mükafatı dövlətləri məhv edənlərə verilir"
18:43 / 15-10-2025
Məhkəmə qadınlara qarşı zorakılığı təbliğ edən təlim kurslarını qadağan edib
18:38 / 15-10-2025
Rutte: "NATO ölkələri İHA-larla mübarizə üçün yeni addımlar barədə razılığa gəliblər"
09:10 / 15-10-2025
Rusiyanın ən bahalı bağ evi 8 milyard rubla satılır
09:07 / 15-10-2025
Yanğın tələsindən bir nəfəri xilas ediblər
09:04 / 15-10-2025
Türkiyə Ukrayna münaqişəsinin həllində özünəməxsus rolunu bəyan edib
09:00 / 15-10-2025
Qazaxıstan-Rusiya sərhədində 2500-ə yaxın yük maşını ehtiyatda saxlanılır
08:57 / 15-10-2025
Ukraynanın NATO-dakı səfiri: "Tramp Kiyevə yardıma qoyulan məhdudiyyətləri aradan qaldırdı"
08:55 / 15-10-2025
Politoloq Evstafyev Ukrayna Silahlı Qüvvələri üçün “Tomaqavk” raketlərinin artıq Polşada olduğunu deyib
08:46 / 15-10-2025
Qutsul: "Kişinyov Qaqauziyanı tamamilə ləğv etməyi hədəfləyir"
08:10 / 15-10-2025
Bölgə qazısı şəhid atasının yubileyini təbrik edib-VİDEO+FOTOLAR
20:58 / 14-10-2025
Latviya hakimiyyəti tərəfindən deportasiya edilən pensiyaçıya Rusiya pasportu verilib
20:56 / 14-10-2025
ABŞ Ticarət Nümayəndəsi Greer: "Tramp və Si Cinpinin Cənubi Koreyadakı görüşü planlaşdırıldığı kimi davam edəcək"
20:51 / 14-10-2025
"Suriya TV": Suriyanın müvəqqəti prezidenti Əhməd əl-Şara oktyabrın 15-də Rusiyaya səfər edəcək
20:48 / 14-10-2025
Ağır yaralanan iki nəfər helikopterlə Mahaçqalaya aparılıb
20:13 / 14-10-2025
Qəzzadan azad edilmiş Donbaslının anası Putinə şəxsən təşəkkür etmək istəyir
18:38 / 14-10-2025
Cibində telefonu partlayan yeniyetmə yanıq mərkəzinə aparılıb
18:21 / 14-10-2025
TASS: İş adamının həyat yoldaşı amansız hücumda yaralanıb
17:58 / 14-10-2025
Putin Andrey Qrozovu Avstriyaya səfir təyin edib
17:56 / 14-10-2025
Odessa meri vətəndaşlığından məhrum edilməsi qərarına etiraz edəcək
17:53 / 14-10-2025
Böyük Britaniya Ermənistan və Azərbaycana silah embarqosunu ləğv edəcək
17:50 / 14-10-2025
Professor Dizen: "NATO-nun hələ də Moskva ilə münaqişədən qaçmaq imkanı var"
17:44 / 14-10-2025
"Orange": Madaqaskar parlamentinin aşağı palatası prezident Andry Rajoelinanın vəzifəsindən uzaqlaşdırılmasına səs verib
Nazirlik: Əkin yerlərini yandıranlar 6 min manata qədər cərimə olunacaq
Tarix: 06-08-2018 12:25 | Bölmə: Cəmiyyət
Azərbaycanda kənd təsərrüfatı məhsul istehsalçıları bitki qalıqları haqqında “gərəksizdir”, “səmərəsizdir” və hətta “ziyanlıdır” kimi yanlış təsəvvürlərə malikdir. Samanın və eləcə də digər bitki qalıqlarının yandırılması nəinki ciddi qanun pozuntusudur, eləcə də pulların havayı sovrulması deməkdir. Sözün hərfi mənasında, bitkinin qidalanması və inkişafı üçün lazım olan faydalı maddələrin məhv edilməsi deməkdir.
Bunu Trend-ə Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi Əkinçilik Elmi-Tədqiqat İnstitutunun direktoru Cavanşir Təlai deyib.
Direktor bildirib ki, taxıl sahələrinin biçindən sonra yandırılması isə torpaqdakı üzvi maddələrin itirilməsinə, torpaq mikroflorasının məhv edilməsinə, bütövlükdə torpaq münbitliyinin kəskin surətdə azalmasına gətirib çıxarır: "Belə ki, samanı yandırdıqda bütün üzvi birləşmələr yanır və gələcəkdə bitkilərin böyümə və inkişafı üçün lazım olan və toxumanın quru maddəsinin təxminən 95 faizini təşkil edən orqanogen elementlər (C, O, H, N) qaz halında itir. Bu isə öz növbəsində torpağın münbitliyinə mənfi təsir edir. 1 qram torpaqda 2000-20000 azotobakter hüceyrələri ola bilər. Hər il orta hesabla hər hektarda 20-40 kq azot sərbəst yaşayan, 200 kq azot isə simbiotik bakteriyalar tərəfindən mənimsənilir. Samanın yandırılması nəticəsində torpağın həyat qabiliyyəti pisləşir, milyon illər ərzində formalaşmış faydalı mikroorqanizmlər məhv olur ki, onun da bərpası üçün əlavə resurslar və uzun müddət lazımdır".
C.Təlainin sözlərinə görə, biçindən sonra taxıl sahələrinin yandırılması növbəti ildə həmin sahədə becəriləcək bitkilərin məhsuldarlığını 20-30 faiz azaldır, fermer həmin sahədən əvvəlki ilə nisbətən daha az məhsul götürür: "Aparılmış təhlillər nəticəsində müəyyən edilib ki, 1 ton buğda samanında dəyəri 12 manatdan 35 manata qədər olan qida maddələri vardır. Deməli, samanı yandırmayıb, torpaqda saxlamaq iqtisadi baxımdan fermer üçün daha sərfəlidir. Samanın yandırılması qida maddəsi ilə yanaşı, qiymətli torpaq biosenozunu da məhv edir".
Sahənin yandırılmasına alternativ olaraq direktor bunu təklif edir: "Arpa və buğda biçini zamanı müasir kombaynlardan istifadə etməklə saman doğranaraq mulça şəklində sahəyə səpilməli və ya biçindən dərhal sonra saman yandırılmadan sahədən daşınaraq çıxarılmalıdır. Becəriləcək hər bitkiyə uyğun fosfor və ya kompleks gübrələr verilərək şum və ya 10-12 santimetr diskləmə, eləcə də torpağın sıfır becərməsi aparılmalı, torpaq səpin üçün hazırlanmalı və aralıq bitkilərin toxumlarının səpinləri həyata keçirilməlidir.
Kövşənlikdə birbaşa səpinin aparılması zamanı torpaq strukturunun minimum pozulması və onun səthinin bitki qalıqları ilə örtülməsi nəticəsində torpaqqoruyucu qat yaranır ki, bu da su və külək eroziyasının qarşısını alır, torpaqda nəmliyin toplanmasına və saxlanmasına imkan verir, alaq otlarının inkişafına mane olur, torpaq mikroflorası aktivləşir və bütün bunlar torpaq münbitliyinin artmasına və kənd təsərrüfatı bitkilərinin məhsuldarlığının yüksəldilməsinə imkan verir".
Qurum rəsmisi biçindən sonra əkin sahələrini yandıran fermerlərin nəzərinə çatdırır ki, onlar bu əməli törətməklə qanunvericilikdə müəyyən edilmiş qaydada inzibati məsuliyyət daşıyırlar: "Ötən il dekabrın 15-də “Torpaqların münbitliyi haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 9-cu maddəsinə edilmiş dəyişikliyə əsasən, əkin yerlərinin yandırılması qadağan edilib. Bu qadağanın tətbiqində məqsəd əkinəyararlı torpaq sahələrinin münbitliyini qorumaq, ekoloji mühitə vurulan zərərin qarşısını almaq, kənd təsərrüfatında məhsuldarlığı yüksəltməkdir. İnzibati Xətalar Məcəlləsinə yeni əlavə edilmiş 244-1-ci maddəyə əsasən əkin yerini yandıran fıziki şəxslər 400 manatdan 600 manata, vəzifəli şəxslər 1500 manatdan 2000 manata, hüquqi şəxslərin isə 5000 manatdan 6000 manatadək məbləğdə cərimə ediləcəklər. Biz fermerlərə tövsiyə edirik ki, taxıl sahələrindən samanı yandırmadan çıxarın, yaxud xırdalayaraq mulça halında əkin sahələrinə verib, şum və digər torpaq becərmə əməliyyatları aparın".
Trend-in ən mühüm və maraqlı xəbərlərini "Telegram"da izləyin
Baxış sayı: 859
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 06-08-2018 12:25 | Bölmə: Cəmiyyət
Bunu Trend-ə Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi Əkinçilik Elmi-Tədqiqat İnstitutunun direktoru Cavanşir Təlai deyib.
Direktor bildirib ki, taxıl sahələrinin biçindən sonra yandırılması isə torpaqdakı üzvi maddələrin itirilməsinə, torpaq mikroflorasının məhv edilməsinə, bütövlükdə torpaq münbitliyinin kəskin surətdə azalmasına gətirib çıxarır: "Belə ki, samanı yandırdıqda bütün üzvi birləşmələr yanır və gələcəkdə bitkilərin böyümə və inkişafı üçün lazım olan və toxumanın quru maddəsinin təxminən 95 faizini təşkil edən orqanogen elementlər (C, O, H, N) qaz halında itir. Bu isə öz növbəsində torpağın münbitliyinə mənfi təsir edir. 1 qram torpaqda 2000-20000 azotobakter hüceyrələri ola bilər. Hər il orta hesabla hər hektarda 20-40 kq azot sərbəst yaşayan, 200 kq azot isə simbiotik bakteriyalar tərəfindən mənimsənilir. Samanın yandırılması nəticəsində torpağın həyat qabiliyyəti pisləşir, milyon illər ərzində formalaşmış faydalı mikroorqanizmlər məhv olur ki, onun da bərpası üçün əlavə resurslar və uzun müddət lazımdır".
C.Təlainin sözlərinə görə, biçindən sonra taxıl sahələrinin yandırılması növbəti ildə həmin sahədə becəriləcək bitkilərin məhsuldarlığını 20-30 faiz azaldır, fermer həmin sahədən əvvəlki ilə nisbətən daha az məhsul götürür: "Aparılmış təhlillər nəticəsində müəyyən edilib ki, 1 ton buğda samanında dəyəri 12 manatdan 35 manata qədər olan qida maddələri vardır. Deməli, samanı yandırmayıb, torpaqda saxlamaq iqtisadi baxımdan fermer üçün daha sərfəlidir. Samanın yandırılması qida maddəsi ilə yanaşı, qiymətli torpaq biosenozunu da məhv edir".
Sahənin yandırılmasına alternativ olaraq direktor bunu təklif edir: "Arpa və buğda biçini zamanı müasir kombaynlardan istifadə etməklə saman doğranaraq mulça şəklində sahəyə səpilməli və ya biçindən dərhal sonra saman yandırılmadan sahədən daşınaraq çıxarılmalıdır. Becəriləcək hər bitkiyə uyğun fosfor və ya kompleks gübrələr verilərək şum və ya 10-12 santimetr diskləmə, eləcə də torpağın sıfır becərməsi aparılmalı, torpaq səpin üçün hazırlanmalı və aralıq bitkilərin toxumlarının səpinləri həyata keçirilməlidir.
Kövşənlikdə birbaşa səpinin aparılması zamanı torpaq strukturunun minimum pozulması və onun səthinin bitki qalıqları ilə örtülməsi nəticəsində torpaqqoruyucu qat yaranır ki, bu da su və külək eroziyasının qarşısını alır, torpaqda nəmliyin toplanmasına və saxlanmasına imkan verir, alaq otlarının inkişafına mane olur, torpaq mikroflorası aktivləşir və bütün bunlar torpaq münbitliyinin artmasına və kənd təsərrüfatı bitkilərinin məhsuldarlığının yüksəldilməsinə imkan verir".
Qurum rəsmisi biçindən sonra əkin sahələrini yandıran fermerlərin nəzərinə çatdırır ki, onlar bu əməli törətməklə qanunvericilikdə müəyyən edilmiş qaydada inzibati məsuliyyət daşıyırlar: "Ötən il dekabrın 15-də “Torpaqların münbitliyi haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 9-cu maddəsinə edilmiş dəyişikliyə əsasən, əkin yerlərinin yandırılması qadağan edilib. Bu qadağanın tətbiqində məqsəd əkinəyararlı torpaq sahələrinin münbitliyini qorumaq, ekoloji mühitə vurulan zərərin qarşısını almaq, kənd təsərrüfatında məhsuldarlığı yüksəltməkdir. İnzibati Xətalar Məcəlləsinə yeni əlavə edilmiş 244-1-ci maddəyə əsasən əkin yerini yandıran fıziki şəxslər 400 manatdan 600 manata, vəzifəli şəxslər 1500 manatdan 2000 manata, hüquqi şəxslərin isə 5000 manatdan 6000 manatadək məbləğdə cərimə ediləcəklər. Biz fermerlərə tövsiyə edirik ki, taxıl sahələrindən samanı yandırmadan çıxarın, yaxud xırdalayaraq mulça halında əkin sahələrinə verib, şum və digər torpaq becərmə əməliyyatları aparın".
Trend-in ən mühüm və maraqlı xəbərlərini "Telegram"da izləyin
Baxış sayı: 859
Bölməyə aid digər xəbərlər
14-10-2025, 18:38
Cibində telefonu partlayan yeniyetmə yanıq mərkəzinə aparılıb
11-10-2025, 17:14
Yatmış kişini bıçaqlayaraq öldürüb
11-10-2025, 08:54
Öz əmisi oğlunu öldürməkdə ittiham olunur
10-10-2025, 18:24
Partlayıcı qurğunun saxlanmasına köməklik etdiyinə görə 6 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib
10-10-2025, 17:49
85 yaşlı anasını qətlə yetirməkdə təqsirli bilinərək həbs edilib
10-10-2025, 09:13
İkiqat qətl törətməkdə şübhəli bilinən şəxs saxlanılıb
7-10-2025, 11:18
İki kişi bir nəfəri qaçırmaqda şübhəli bilinir
7-10-2025, 08:24
Ortağını öldürməkdə və sevgilisini döyməkdə ittiham olunur
6-10-2025, 16:03
Bıçaqla silahlanmış naməlum şəxs yoldan keçənlərə hücum edib
6-10-2025, 15:59
Tanışını balta ilə öldürən şəxs saxlanılıb
6-10-2025, 14:27
Sinaqoqda terror aktı planlaşdıran iki miqrant həbs edilib
6-10-2025, 09:55
İtkin düşən qadın öldürülmüş halda tapılıb
5-10-2025, 13:36
Gecə klubunun qarşısında baş verən dava bıçaqlanma ilə başa çatıb
3-10-2025, 15:44
Həyat yoldaşı və uşaqlarını qətlə yetirməkdə təqsirləndirilən şəxs barəsində həbs-qətimkan tədbiri seçilib
2-10-2025, 17:00
18 yaşlı gənci vəhşicəsinə qətlə yetirməkdə şübhəli bilinən ikinci şəxs İstintaq Komitəsinə təslim olub
30-09-2025, 14:45
Miqrant pensiyaçılara qarşı fiziki güc tətbiq edib
28-09-2025, 14:01
Kişi bıçaqla 8 yaşlı uşağa hücum edib
27-09-2025, 10:11
Atasının qətlində ittiham olunan qızın meyiti tapılıb
26-09-2025, 15:34
Qadını qızının gözü qarşısında vəhşicəsinə qətlə yetirdiyinə görə 17 il azadlıqdan məhrum edilib
25-09-2025, 17:41
Sərnişini zorlayan taksi sürücüsü həbs edilib
25-09-2025, 17:07
Prokurorluq Ülviyyə İlyasovanın həbsini tələb etdi - İş məhkəməyə getdi
25-09-2025, 06:44
Ərini qətlə yetirdiyinə görə 6 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib
25-09-2025, 06:23
İstintaq Komitəsi: Amur vilayətinin Təbii Sərvətlər Nazirliyinin əməkdaşı külli miqdarda rüşvətə görə həbs edilib
24-09-2025, 21:44
İlhamə Elşadqızına hökm oxundu
24-09-2025, 21:32
Hakimi təhqir edən şəxs barəsində cinayət işi başlanıldı
24-09-2025, 13:17
Məktəblini alovlu tapança ilə güllələyən yeniyetmə həbs edilib
24-09-2025, 10:59
Dostuna bıçaqla hücum edib
22-09-2025, 19:44
Altayda vəfat etmiş məktəb əməkdaşına vərəm diaqnozu qoyulub
22-09-2025, 10:11
Həmkəndlisini qəsdən öldürməkdə şübhəli bilinən şəxs tutulub
21-09-2025, 03:49
İş adamı mübahisə zamanı rəqibinin maşınına atəş açdığı üçün 15 günlük həbs cəzası alıb
20-09-2025, 20:43
Sərxoş qadın yeniyetmənin sifətinə yumruq vurub
20-09-2025, 20:28
İiş adamı qonaqları təəccübləndirib
18-09-2025, 22:39
11 yaşlı uşağı güllələyən şəxs saxlanılıb
17-09-2025, 09:50
Miqrantlar ticarət mərkəzinin xidmət otağında yeniyetmələri döyüblər
16-09-2025, 17:58
Qanuni oğru “Vasya Bandit” 8 il müddətinə xüsusi rejimli cəzaçəkmə müəssisəsində cəza çəkəcək
14-09-2025, 17:49
Bir qrup yeniyetmə yoldan keçənlərə hücum edib
13-09-2025, 17:15
Bıçaq xəsarətləri olan qız meyiti tapılıb
12-09-2025, 16:41
Yeddi azyaşlı xuliqanlıq ittihamı ilə mühakimə olunacaq
12-09-2025, 16:32
Döyülən yeddinci sinif şagirdi xəstəxanaya yerləşdirilib
11-09-2025, 20:55
Metroda qadın daha bir sərnişinə 3 bıçaq zərbəsi vurub
11-09-2025, 13:32
Keçmiş həyat yoldaşı və üç uşağı ilə evi yandırmağa cəhd edib