23:56 / 11-05-2025
Bir nəfəri döyərək kəsən 3 xuliqan saxlanılıb
23:41 / 11-05-2025
Yeni Papa dördüncü cəhddə seçildi, lakin səslərin böyük əksəriyyəti ilə
23:12 / 11-05-2025
İsrail Yəmənin üç limanına zərbələr endirməyə başlayıb
23:07 / 11-05-2025
“Dinamo” “Spartak”ı məğlub edərək, Rusiya çempionatının cədvəlində onu qabaqlayıb
23:03 / 11-05-2025
Ayı Başqırdıstanın Malinovaya dağına qədər turistləri təqib edib
22:55 / 11-05-2025
İsrail ordusu mümkün hücumdan əvvəl Yəmənin üç limanının boşaldılmasını tələb edib
22:48 / 11-05-2025
Dmitriev: "Avropanın ultimatumlarına baxmayaraq, Tramp Putinin təklifini dəstəklədi"
22:44 / 11-05-2025
Ərdoğan administrasiyası Zelenskinin cümə axşamı Türkiyəyə səfər etmək planlarından xəbərsizdir
22:36 / 11-05-2025
Keçmiş ABŞ kəşfiyyatçısı Scott Ritter: "Avropanı "bir dəstə narkoman" idarə edir"
22:30 / 11-05-2025
Zelenski: "Atəş kəsilsə, Putini Türkiyədə gözləyəcəm"
22:22 / 11-05-2025
Fəallar "Leninqrad" konsertlərinin ləğv edilməsini tələb ediblər
18:50 / 11-05-2025
Fişəngin partlaması nəticəsində 15 yaşlı uşağın barmağı qopub
18:47 / 11-05-2025
Naməlum şəxs günorta vaxtı qızı qaçırmağa cəhd edib
18:37 / 11-05-2025
"Akron" Rusiya Premyer Liqasında keçirilən oyunda "Axmat" üzərində qələbə qazanıb
18:33 / 11-05-2025
Le Pen: "Görünür, Makron müharibəyə hazırlaşır"
18:28 / 11-05-2025
Simonyan: "Trampın İkinci Dünya Müharibəsi ilə bağlı sözləri ABŞ-da təhsilin zəif olduğunu göstərir"
18:24 / 11-05-2025
Filippo: "Makron gecə saatlarında şənlik zamanı ehtiyatsız qaldı"
18:15 / 11-05-2025
ABC: Qətər Tramp administrasiyasına 400 milyon dollarlıq “uçan saray” hədiyyə edəcək
18:11 / 11-05-2025
SHOT:Dağıstanda keçmiş yol polisi müfəttişi bir il işə getməyib maaş alıb
18:04 / 11-05-2025
"Politico": Tramp “İstəyənlərin Koalisiyası” Planını dəstəkləmək barədə fikrini dəyişə bilər
17:56 / 11-05-2025
Maduro deyir ki, o, Putinin Ukrayna ilə İstanbulda danışıqlar aparmaq ideyasını dəstəkləyir
17:50 / 11-05-2025
Maduro İkinci Dünya Müharibəsində leninqradlıların qəhrəmanlığı haqqında təəssüratlarını bölüşüb
13:59 / 11-05-2025
İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva Ağdam Muğam Mərkəzinin açılışında iştirak ediblər
13:49 / 11-05-2025
İlham Əliyev Ağdamın Kəngərli kəndinə köçən sakinlərlə görüşüb, onlara evlərin açarlarını təqdim edib
12:21 / 11-05-2025
ECOLEAD layihəsi uğurla icra olunur
12:15 / 11-05-2025
Prokurorluq əməkdaşları Fəxri Xiyabanı ziyarət edib
12:03 / 11-05-2025
Heydər Əliyevin 102-ci ildönümü Sumqayıt şəhərində qeyd olunub-VİDEO+FOTOLAR
23:46 / 10-05-2025
WSJ: Von der Leyen Merz ilə "Nord Stream 2"yə qarşı yeni sanksiyaları müzakirə edib
23:42 / 10-05-2025
Zelenski bir sıra Avropa ölkələrinin liderləri ilə birgə bəyanat yayıb
23:38 / 10-05-2025
Makron: "Atəşkəs Kiyevə silah tədarükünün dayandırılmasını nəzərdə tutmur"
23:32 / 10-05-2025
Hindistan Xarici İşlər Nazirliyi: Pakistan atəşkəsi pozdu, Hindistan ordusu cavab tədbirləri görəcək
22:32 / 10-05-2025
Putin Rusiyanın Burkina Fasoya terrorla mübarizədə yardımını davam etdirəcəyini bildirib
22:19 / 10-05-2025
Səfir Lubinski: "Diplomatik missiya Vyanada Qələbə Günü tədbirlərini ləyaqətlə keçirir"
22:16 / 10-05-2025
"Sinxua": Pakistan Hindistan ordusunun sərhədi atəşə tutduğunu bildirdi
22:02 / 10-05-2025
Burkina Faso lideri Rusiya ilə əməkdaşlığın yeni formalar almasını istəyir
22:00 / 10-05-2025
16 yaşlı qız 3 gündür axtarışdadır
21:58 / 10-05-2025
Məktəblilər Georgi lentini təhqir ediblər
21:55 / 10-05-2025
Tsivilev Rusiya ilə Vyetnam arasında energetika sahəsində əlaqələrin perspektivlərini yaxşı qiymətləndirib
21:24 / 10-05-2025
Vatikan yeni Roma Papası XIV Leo-nun gerbini təqdim edib
Azərbaycanlı gənc iş adamının yazısı Özbəkistan mediasında dərc olunub
Tarix: 12-06-2020 21:29 | Bölmə: Sosial
Özbəkistan KİV-lərində MBA, PhD, Oksford və Kembric Universitetinin məzunu, Kraliça Viktoriya adına Britaniya medalının və 2011-ci ildə "İlin meneceri" Avropa medalının sahibi, “AKI INTER” LTD şirkətinin təsisçisi və direktoru Kənan Cəlilovun məqaləsi dərc olunub. Müəllifin “Azərbaycan və Özbəkistan tarixi əlaqələrdən strateji müttəfiqliyə doğru” sərlövhəli yazısı “Muzaffar.uz”, “Ru.vtopoytaxt.uz” saytlarında özbək və rus dillərində yayımlanıb.
Kənan Cəlilov məqaləsində qeyd edib ki, bu iki qardaş xalqlar tarix, dil, mədəniyyət və dövlətçilik ənənələri baxımından hər zaman ortaq dəyərlərə malik olublar: “1991-ci ildə dövlət müstəqilliyi əldə etdikdən sonra bu ənənələr ən yüksək səviyyədə inkişaf etməkdədir. Belə ki, Azərbaycanın tarixi ərazilərinə iddia edən və işğalçılıq siyasəti aparan Ermənistanın müstəqilliyini tanımayan ilk dövlətlərdən biri Özbəkistandır. Rəsmi Daşkənd bu addımı özünə qardaş bildiyi Azərbaycanın milli maraqlarına olmadığı üçün atmışdır. Azərbaycan xalqı qardaş ölkənin bu təşəbbüsünü alqışlamış və yüksək səviyyədə təqdir etmişdir”.
Məqalədə bildirilir ki, Ulu Öndər, Ümummilli Lider, Azərbaycan prezidenti Heydər Əliyevin 1993-cü ildə ikinci dəfə hakimiyyətə gəlişindən sonra, tarixi əlaqələrin zərif tellərinə malik olan Özbəkistanla əlaqələrin inkişafına xüsusi diqqət ayrıldı: “Beləliklə, iki ölkə arasında münasibətlər yüksək səviyyədə inkişaf etməyə başladı. 1991-1993-cü illərdə Azərbaycanda hakimiyyətdə olanların buraxdıqları yanlışlıqları Heydər Əliyev uzaqgörən hədəfləri sayəsində həll etdi. İkitərəfli münasibətlərin inkişafında dövlət başçılarının səfərləri xüsusilə böyük əhəmiyyət daşıdı. Özbəkistanın prezidenti İslam Kərimovun Azərbaycana 26-27 may 1996-cı il tarixdə ilk rəsmi səfəri xüsusi qeyd olunmalıdır. İki ölkə arasında 19 saziş sənəd paketi, "Azərbaycan və Özbəkistan arasında dostluq və əməkdaşlıq haqqında müqavilə" imzalandı. 21-22 oktyabr 1996-cı il tarixində Prezident Heydər Əliyev Türkdilli Dövlət Başçılarının IV Forumunda və görkəmli dövlət xadimi Əmir Teymurun 660 illik yubiley mərasimində iştirak etmək üçün Daşkənddə səfərdə olub. Səfər çərçivəsində Heydər Əliyev dövlət başçılarının Forumunda çıxış edib. O bildirib ki, dövlət başçılarının müntəzəm görüşləri bu ölkələr arasında əməkdaşlığın inkişafına, mədəni və ictimai əlaqələrin genişlənməsinə, onların dövlət müstəqilliyinin möhkəmlənməsinə kömək edir. 18-19 iyun 1997-ci il tarixdə Prezident Heydər Əliyevin Özbəkistana rəsmi səfəri münasibətlərin inkişafında yeni mərhələ kimi qəbul etmək olar. Bakıdakı kimi, Daşkənddə də 19 sənəd imzalandı. İmza mərasimində çıxış edən Prezident Heydər Əliyev qeyd edib ki: "Biz Azərbaycanda Özbəkistanla etibarlı tərəfdaşlıq münasibətlərinə malik olmaq istəyirik və hər şey edəcəyik ki, bu münasibətlər olsun, onlar inkişaf edib möhkəmlənsin". Bununla yanaşı, NATO, İKT, MDB, GUAM kimi beynəlxalq sammitlərdə Azərbaycan və Özbəkistan prezidentlərinin görüşləri iki ölkə arasında münasibətlərin daha da inkişaf etdirilməsinə səbəb olub”.
Etibarlı və strateji münasibətlərin yeni mərhələsi
Müəllifin fikrincə, Azərbaycan Respublikasının hazırki Prezidenti İlham Əliyevin varislik prinsipləri əsasında həyata keçirdiyi siyasət iki qardaş ölkə arasında münasibətlərin daha da genişləndirilməsini şərtləndirir: “23-24 mart 2004-cü il tarixdə Prezident İlham Əliyev Özbəkistanda dövlət səfərində olub. Səfər çərçivəsində ikitərəfli əlaqələrin inkişaf perspektivləri, Cənubi Qafqazda və Mərkəzi Asiyada təhlükəsizlik məsələləri, regional və beynəlxalq problemlər, ölkələrimizi maraqlandıran digər məsələlər ətrafında geniş fikir mübadiləsi aparılıb. Tərəflər əməkdaşlığın inkişafına, qarşılıqlı dövriyyənin artırılmasına, nəqliyyat və energetika məsələlərinə, humanitar və mədəni əlaqələrin genişləndirilməsinə böyük diqqət yetiriblər. Səfər çərçivəsində iki ölkə prezidentlərinin iştirakı ilə Daşkənddə böyük Azərbaycan şairi Nizami Gəncəvinin abidəsinin açılışı olub.11-12 sentyabr 2008-ci il tarixdə Özbəkistan Prezidenti İslam Kərimov Azərbaycanda rəsmi səfərdə olub. İki ölkənin geniş tərkibdə görüşündən sonra dövlətlər arasında sənədlərin imzalanma mərasimi keçirilib. Ətraf mühitin qorunması, informasiya və kommunikasiya texnologiyaları, dəmiryol sahəsində əməkdaşlıq, vergi sahəsində əməkdaşlıq və informasiya mübadiləsi, məxfi informasiyanın qarşılıqlı surətdə qorunması, humanitar sahədə, ticarət-iqtisadi və elmi-texniki əməkdaşlığın daha da inkişaf etdirilməsi tədbirləri haqqında sazişlər imzalanıb. İ.Kərimov səfər çərçivəsində “Heydər Əliyev Fondu” ilə tanış olub. Prezidentlər Azərbaycan paytaxtında böyük özbək şairi Əlişi Nəvainin abidəsinin açılış mərasimində iştirak ediblər”.
Dərinləşən əlaqələrin yüksək templə artması
Kənan Cəlilov məqalədə Özbəkistanla Azərbaycan arasında ikitərəfli əməkdaşlıq üzrə hökumətlərarası komissiyanın fəaliyyətinin ölkələrimiz arasında ticarət-iqtisadi əməkdaşlığın inkişafına böyük töhfə verdiyini vurğulayıb: “Bununla yanaşı, Özbəkistan və Azərbaycan arasında ticarət dövriyyəsinin həcmi artan xətlə inkişaf etməkdədir. Faktiki olaraq Özbəkistanda və Azərbaycanda qarşılıqlı şəkildə kənd təsərrüfatı, sənaye və digər sahələr üzrə istehsal olunmuş məhsulların artımı inkişaf etməkdədir. Bu əlaqələr iki qardaş ölkənin qarşılıqlı olaraq inteqrasiyasını sürətləndirir.
Görkəmli Azərbaycan və özbək klassikləri - Əlişir Nəvai, Mirzə Uluqbəy, Nizami Gəncəvi, Nəsirəddin Tusi, Məhəmməd Füzuli və bir çox başqalarının yaratdıqları əsərlər təkcə Şərq xalqlarının deyil, həm də dünya sivilizasiyasının inciləri, dəyərli sərvətidir. Elə bunun nəticəsidir ki, Bakıda Əlişir Nəvainin, Daşkənddə isə Nizami Gəncəvinin abidələri ucaldılmışdır. Özbəkistan Dövlət Pedaqoji Universiteti Nizami Gəncəvinin, Dövlət Rəssamlıq Akademiyası dünya mədəniyyətinin incilərini yaratmış görkəmli Azərbaycan miniatür rəssamı Kamaləddin Behzadın adını daşıyır. Azərbaycanda isə bir qəsəbə Nəvainin adını daşıyır. Özbəkistanda yaşamış əslən azərbaycanlı olan şair Maqsud Şeyxzadənin əsərləri özbək ədəbiyyatının gözəl nümunələridir. Görkəmli Azərbaycan bəstəkarı Arif Məlikovun görkəmli özbək yazıçısı Şərəf Rəşidovun əsəri əsasında yaratdığı "İki qəlbin dastanı baleti" dünya musiqi sənətinin incilərindəndir.
Azərbaycan get-gedə daha böyük geosiyasi və geoiqtisadi əhəmiyyət kəsb edən Cənubi Qafqaz regionunda Özbəkistanın əsas tərəfdaşıdır. Hər iki dövlət regional və beynəlxalq xarakterli məsələlərdə oxşar mövqe tuturlar. BMT, İKT, EKO, MDB və Türkdilli Dövlətlər Başçılarının Forumu çərçivəsində iki ölkə arasında sıx əməkdaşlıq qurulub”.
Müasir mərhələdə ortaq hədəflər
Müəllif qeyd edir ki, Azərbaycanla Özbəkistan arasında iqtisadi, gömrük, ədəbi-mədəni, elmi və digər sahələr üzrə əlaqələr dinamik xarakter daşıyır: “2020-ci ilin fevral ayında dünyanı sarsıdan “koronavirus” bəlasının yaratdığı böhrandan çıxış nöqtəsi kimi Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə Türkdilli Dövlət Başçılarının virtual toplantısı özünün böyük səmərəsini verdi. Bu toplantının nəticəsində Türkdilli Dövlətlərdə pandemiya virusunun yaratdığı təhlükəni əməkdaşlıq çərçivəsində həll etməyin düsturu irəli sürüldü. Özbəkistan Prezidenti Şavkat Mirzəyev Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin bu təşəbbüsünü yüksək səviyyədə dəstəklədiyini bildirmişdir.
Özbəkistanın paytaxtı Daşkənddə Azərbaycan Respublikası səfirliyinin nəzdində fəaliyyət göstərən “Heydər Əliyev adına Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzi”nin irəli sürdüyü təşəbbüslər qardaş ölkənin KİV-ləri, elm və mədəniyyət sahəsində yüksək səviyyədə qəbul edilmişdir. Hər il Özbəkistan KİV-lərini təmsil edən jurnalist qrupları Azərbaycana gələrək cəbhə bölgələrindəki durumu gözləri ilə gördükdən sonra, Qarabağ həqiqətlərini öz ölkələrində geniş şəkildə ictimailəşdirirlər. Son 15 ildə Azərbaycan ədəbiyyatının dəyərli nümunələri özbək dilinə çevrilərək çap edilmişdir. Azərbaycanda qardaş ölkənin tarixi, mədəniyyəti, iqtisadi və sosial həyatı ilə bağlı çoxsaylı elmi tədqiqatlar aparılıb və bu sahədə elmi əsərlər müdafiə olunubdur.
Hər iki ölkədə son illərdə prezidentlərin təşəbbüsü ilə aparılan islahatlar da bir-birinə çox bənzəyir. Kadr və struktur islahatları, yeni iqtisadi, sosial, təhlükəsizlik məsələləri və digər sahələrdə aparılan dəyişikliklər iki ölkə arasında əlaqələrin dərinləşməsinə xidmət edir. Özbəkistanda Prezident Şavkat Mirzəyevin rəhbərliyi altında iqtisadiyyat, kənd təsərrüfatı, vergi, gömrük və digər sahələrdə islahatlar aparılır. Kadrların gəncləşdirilməsi, əvvəllər mövcud olan məmur özbaşınalığı hallarının aradan qaldırılması, mətbuatın rəsmi dövlət qurumlarından asılılığının aradan qaldırılması, siyasi partiyaların və vətən cəmiyyəti təşkilatlarının qeydiyyatında mövcud olan problemlərin həlli, yerli bələdiyyələrin hüquqlarının artırılması və s. reformlar ölkədə böyük bir canlanma yaratmışdır.
Son bir neçə ildə Azərbaycan və Özbəkistan arasında sənaye mallarının və kənd təsərrüfatı məhsullarının ticarətindəki dövriyyənin artması, dəmir yollarından istifadə, Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanı, Azərbaycan Sənaye Korporasiyası və digər qurumlarla əlaqələrin inkişafı hər iki ölkə üçün qürurverici xarakter daşımaqdadır. “Bakan Tex” tekstil fabriki, “Artel” elektrik məişət texnikası, “Uzbekipaksanoat”, “Uzaqrotexsanoatholdinq” və digər güclü qurumların Azərbaycanla sıx əməkdaşlıq etməsi əlaqələrin inkişafına böyük təkandır. ARDNŞ-in Özbəkistanda iri layihələrə cəlb olunması Azərbaycanın son illərdə iqtisadi sahələrdə əldə etdiyi uğurların və təcrübənin sayəsində bu prosesə təkan olacaq. Özbəkistanda taxıl, pambıq, gübrə, kənd təsərrüfatı üçün maşın və avadanlıqlar, traktorlar, pambıqyığan maşınlar, taxılyığan kombaynlar və digər malların idxalına başlanması, Azərbaycanın neft-qaz, neft-mədən, müxtəlif çeşidli ərzaq və digər məhsulların ixracının artması iki ölkənin müttəfiqliyini daha da gücləndirir.
Azərbaycanda ticarət, sənaye, nəqliyyat, xidmət və s. sahələrdə Özbəkistan kapitallı 30-a yaxın şirkət fəaliyyət göstərir. Son illərdə iki ölkə arasında ticarət dövriyyəsi 46,5% artıb. Bu potensialın reallaşdırılması məqsədilə həyata keçirilən tədbirlərin 2020-ci ilin ikinci yarısında mövcud olan əlaqələrin daha inkişaf etdirilməsi gözlənilir”.
Yazını aşağıdakı linklərdən oxumaq olar:
http://muzaffar.uz/yangiliklar/3788-ozarboyjon-va-uzbekiston-tarixiy-aloqalardan-strategik-sheriklikkacha.html
http://ru.vtopoytaxt.uz/kultura/news_post/uzbekistan-azerbajdzhan-6?fbclid=IwAR2BRRowVmXn9roZPed6Ow0HNXVlcE_O4sNfhCXoH9UzfX-v5B_YldSmZAk
Baxış sayı: 679
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 12-06-2020 21:29 | Bölmə: Sosial
Özbəkistan KİV-lərində MBA, PhD, Oksford və Kembric Universitetinin məzunu, Kraliça Viktoriya adına Britaniya medalının və 2011-ci ildə "İlin meneceri" Avropa medalının sahibi, “AKI INTER” LTD şirkətinin təsisçisi və direktoru Kənan Cəlilovun məqaləsi dərc olunub. Müəllifin “Azərbaycan və Özbəkistan tarixi əlaqələrdən strateji müttəfiqliyə doğru” sərlövhəli yazısı “Muzaffar.uz”, “Ru.vtopoytaxt.uz” saytlarında özbək və rus dillərində yayımlanıb.
Kənan Cəlilov məqaləsində qeyd edib ki, bu iki qardaş xalqlar tarix, dil, mədəniyyət və dövlətçilik ənənələri baxımından hər zaman ortaq dəyərlərə malik olublar: “1991-ci ildə dövlət müstəqilliyi əldə etdikdən sonra bu ənənələr ən yüksək səviyyədə inkişaf etməkdədir. Belə ki, Azərbaycanın tarixi ərazilərinə iddia edən və işğalçılıq siyasəti aparan Ermənistanın müstəqilliyini tanımayan ilk dövlətlərdən biri Özbəkistandır. Rəsmi Daşkənd bu addımı özünə qardaş bildiyi Azərbaycanın milli maraqlarına olmadığı üçün atmışdır. Azərbaycan xalqı qardaş ölkənin bu təşəbbüsünü alqışlamış və yüksək səviyyədə təqdir etmişdir”.
Məqalədə bildirilir ki, Ulu Öndər, Ümummilli Lider, Azərbaycan prezidenti Heydər Əliyevin 1993-cü ildə ikinci dəfə hakimiyyətə gəlişindən sonra, tarixi əlaqələrin zərif tellərinə malik olan Özbəkistanla əlaqələrin inkişafına xüsusi diqqət ayrıldı: “Beləliklə, iki ölkə arasında münasibətlər yüksək səviyyədə inkişaf etməyə başladı. 1991-1993-cü illərdə Azərbaycanda hakimiyyətdə olanların buraxdıqları yanlışlıqları Heydər Əliyev uzaqgörən hədəfləri sayəsində həll etdi. İkitərəfli münasibətlərin inkişafında dövlət başçılarının səfərləri xüsusilə böyük əhəmiyyət daşıdı. Özbəkistanın prezidenti İslam Kərimovun Azərbaycana 26-27 may 1996-cı il tarixdə ilk rəsmi səfəri xüsusi qeyd olunmalıdır. İki ölkə arasında 19 saziş sənəd paketi, "Azərbaycan və Özbəkistan arasında dostluq və əməkdaşlıq haqqında müqavilə" imzalandı. 21-22 oktyabr 1996-cı il tarixində Prezident Heydər Əliyev Türkdilli Dövlət Başçılarının IV Forumunda və görkəmli dövlət xadimi Əmir Teymurun 660 illik yubiley mərasimində iştirak etmək üçün Daşkənddə səfərdə olub. Səfər çərçivəsində Heydər Əliyev dövlət başçılarının Forumunda çıxış edib. O bildirib ki, dövlət başçılarının müntəzəm görüşləri bu ölkələr arasında əməkdaşlığın inkişafına, mədəni və ictimai əlaqələrin genişlənməsinə, onların dövlət müstəqilliyinin möhkəmlənməsinə kömək edir. 18-19 iyun 1997-ci il tarixdə Prezident Heydər Əliyevin Özbəkistana rəsmi səfəri münasibətlərin inkişafında yeni mərhələ kimi qəbul etmək olar. Bakıdakı kimi, Daşkənddə də 19 sənəd imzalandı. İmza mərasimində çıxış edən Prezident Heydər Əliyev qeyd edib ki: "Biz Azərbaycanda Özbəkistanla etibarlı tərəfdaşlıq münasibətlərinə malik olmaq istəyirik və hər şey edəcəyik ki, bu münasibətlər olsun, onlar inkişaf edib möhkəmlənsin". Bununla yanaşı, NATO, İKT, MDB, GUAM kimi beynəlxalq sammitlərdə Azərbaycan və Özbəkistan prezidentlərinin görüşləri iki ölkə arasında münasibətlərin daha da inkişaf etdirilməsinə səbəb olub”.
Etibarlı və strateji münasibətlərin yeni mərhələsi
Müəllifin fikrincə, Azərbaycan Respublikasının hazırki Prezidenti İlham Əliyevin varislik prinsipləri əsasında həyata keçirdiyi siyasət iki qardaş ölkə arasında münasibətlərin daha da genişləndirilməsini şərtləndirir: “23-24 mart 2004-cü il tarixdə Prezident İlham Əliyev Özbəkistanda dövlət səfərində olub. Səfər çərçivəsində ikitərəfli əlaqələrin inkişaf perspektivləri, Cənubi Qafqazda və Mərkəzi Asiyada təhlükəsizlik məsələləri, regional və beynəlxalq problemlər, ölkələrimizi maraqlandıran digər məsələlər ətrafında geniş fikir mübadiləsi aparılıb. Tərəflər əməkdaşlığın inkişafına, qarşılıqlı dövriyyənin artırılmasına, nəqliyyat və energetika məsələlərinə, humanitar və mədəni əlaqələrin genişləndirilməsinə böyük diqqət yetiriblər. Səfər çərçivəsində iki ölkə prezidentlərinin iştirakı ilə Daşkənddə böyük Azərbaycan şairi Nizami Gəncəvinin abidəsinin açılışı olub.11-12 sentyabr 2008-ci il tarixdə Özbəkistan Prezidenti İslam Kərimov Azərbaycanda rəsmi səfərdə olub. İki ölkənin geniş tərkibdə görüşündən sonra dövlətlər arasında sənədlərin imzalanma mərasimi keçirilib. Ətraf mühitin qorunması, informasiya və kommunikasiya texnologiyaları, dəmiryol sahəsində əməkdaşlıq, vergi sahəsində əməkdaşlıq və informasiya mübadiləsi, məxfi informasiyanın qarşılıqlı surətdə qorunması, humanitar sahədə, ticarət-iqtisadi və elmi-texniki əməkdaşlığın daha da inkişaf etdirilməsi tədbirləri haqqında sazişlər imzalanıb. İ.Kərimov səfər çərçivəsində “Heydər Əliyev Fondu” ilə tanış olub. Prezidentlər Azərbaycan paytaxtında böyük özbək şairi Əlişi Nəvainin abidəsinin açılış mərasimində iştirak ediblər”.
Dərinləşən əlaqələrin yüksək templə artması
Kənan Cəlilov məqalədə Özbəkistanla Azərbaycan arasında ikitərəfli əməkdaşlıq üzrə hökumətlərarası komissiyanın fəaliyyətinin ölkələrimiz arasında ticarət-iqtisadi əməkdaşlığın inkişafına böyük töhfə verdiyini vurğulayıb: “Bununla yanaşı, Özbəkistan və Azərbaycan arasında ticarət dövriyyəsinin həcmi artan xətlə inkişaf etməkdədir. Faktiki olaraq Özbəkistanda və Azərbaycanda qarşılıqlı şəkildə kənd təsərrüfatı, sənaye və digər sahələr üzrə istehsal olunmuş məhsulların artımı inkişaf etməkdədir. Bu əlaqələr iki qardaş ölkənin qarşılıqlı olaraq inteqrasiyasını sürətləndirir.
Görkəmli Azərbaycan və özbək klassikləri - Əlişir Nəvai, Mirzə Uluqbəy, Nizami Gəncəvi, Nəsirəddin Tusi, Məhəmməd Füzuli və bir çox başqalarının yaratdıqları əsərlər təkcə Şərq xalqlarının deyil, həm də dünya sivilizasiyasının inciləri, dəyərli sərvətidir. Elə bunun nəticəsidir ki, Bakıda Əlişir Nəvainin, Daşkənddə isə Nizami Gəncəvinin abidələri ucaldılmışdır. Özbəkistan Dövlət Pedaqoji Universiteti Nizami Gəncəvinin, Dövlət Rəssamlıq Akademiyası dünya mədəniyyətinin incilərini yaratmış görkəmli Azərbaycan miniatür rəssamı Kamaləddin Behzadın adını daşıyır. Azərbaycanda isə bir qəsəbə Nəvainin adını daşıyır. Özbəkistanda yaşamış əslən azərbaycanlı olan şair Maqsud Şeyxzadənin əsərləri özbək ədəbiyyatının gözəl nümunələridir. Görkəmli Azərbaycan bəstəkarı Arif Məlikovun görkəmli özbək yazıçısı Şərəf Rəşidovun əsəri əsasında yaratdığı "İki qəlbin dastanı baleti" dünya musiqi sənətinin incilərindəndir.
Azərbaycan get-gedə daha böyük geosiyasi və geoiqtisadi əhəmiyyət kəsb edən Cənubi Qafqaz regionunda Özbəkistanın əsas tərəfdaşıdır. Hər iki dövlət regional və beynəlxalq xarakterli məsələlərdə oxşar mövqe tuturlar. BMT, İKT, EKO, MDB və Türkdilli Dövlətlər Başçılarının Forumu çərçivəsində iki ölkə arasında sıx əməkdaşlıq qurulub”.
Müasir mərhələdə ortaq hədəflər
Müəllif qeyd edir ki, Azərbaycanla Özbəkistan arasında iqtisadi, gömrük, ədəbi-mədəni, elmi və digər sahələr üzrə əlaqələr dinamik xarakter daşıyır: “2020-ci ilin fevral ayında dünyanı sarsıdan “koronavirus” bəlasının yaratdığı böhrandan çıxış nöqtəsi kimi Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə Türkdilli Dövlət Başçılarının virtual toplantısı özünün böyük səmərəsini verdi. Bu toplantının nəticəsində Türkdilli Dövlətlərdə pandemiya virusunun yaratdığı təhlükəni əməkdaşlıq çərçivəsində həll etməyin düsturu irəli sürüldü. Özbəkistan Prezidenti Şavkat Mirzəyev Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin bu təşəbbüsünü yüksək səviyyədə dəstəklədiyini bildirmişdir.
Özbəkistanın paytaxtı Daşkənddə Azərbaycan Respublikası səfirliyinin nəzdində fəaliyyət göstərən “Heydər Əliyev adına Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzi”nin irəli sürdüyü təşəbbüslər qardaş ölkənin KİV-ləri, elm və mədəniyyət sahəsində yüksək səviyyədə qəbul edilmişdir. Hər il Özbəkistan KİV-lərini təmsil edən jurnalist qrupları Azərbaycana gələrək cəbhə bölgələrindəki durumu gözləri ilə gördükdən sonra, Qarabağ həqiqətlərini öz ölkələrində geniş şəkildə ictimailəşdirirlər. Son 15 ildə Azərbaycan ədəbiyyatının dəyərli nümunələri özbək dilinə çevrilərək çap edilmişdir. Azərbaycanda qardaş ölkənin tarixi, mədəniyyəti, iqtisadi və sosial həyatı ilə bağlı çoxsaylı elmi tədqiqatlar aparılıb və bu sahədə elmi əsərlər müdafiə olunubdur.
Hər iki ölkədə son illərdə prezidentlərin təşəbbüsü ilə aparılan islahatlar da bir-birinə çox bənzəyir. Kadr və struktur islahatları, yeni iqtisadi, sosial, təhlükəsizlik məsələləri və digər sahələrdə aparılan dəyişikliklər iki ölkə arasında əlaqələrin dərinləşməsinə xidmət edir. Özbəkistanda Prezident Şavkat Mirzəyevin rəhbərliyi altında iqtisadiyyat, kənd təsərrüfatı, vergi, gömrük və digər sahələrdə islahatlar aparılır. Kadrların gəncləşdirilməsi, əvvəllər mövcud olan məmur özbaşınalığı hallarının aradan qaldırılması, mətbuatın rəsmi dövlət qurumlarından asılılığının aradan qaldırılması, siyasi partiyaların və vətən cəmiyyəti təşkilatlarının qeydiyyatında mövcud olan problemlərin həlli, yerli bələdiyyələrin hüquqlarının artırılması və s. reformlar ölkədə böyük bir canlanma yaratmışdır.
Son bir neçə ildə Azərbaycan və Özbəkistan arasında sənaye mallarının və kənd təsərrüfatı məhsullarının ticarətindəki dövriyyənin artması, dəmir yollarından istifadə, Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanı, Azərbaycan Sənaye Korporasiyası və digər qurumlarla əlaqələrin inkişafı hər iki ölkə üçün qürurverici xarakter daşımaqdadır. “Bakan Tex” tekstil fabriki, “Artel” elektrik məişət texnikası, “Uzbekipaksanoat”, “Uzaqrotexsanoatholdinq” və digər güclü qurumların Azərbaycanla sıx əməkdaşlıq etməsi əlaqələrin inkişafına böyük təkandır. ARDNŞ-in Özbəkistanda iri layihələrə cəlb olunması Azərbaycanın son illərdə iqtisadi sahələrdə əldə etdiyi uğurların və təcrübənin sayəsində bu prosesə təkan olacaq. Özbəkistanda taxıl, pambıq, gübrə, kənd təsərrüfatı üçün maşın və avadanlıqlar, traktorlar, pambıqyığan maşınlar, taxılyığan kombaynlar və digər malların idxalına başlanması, Azərbaycanın neft-qaz, neft-mədən, müxtəlif çeşidli ərzaq və digər məhsulların ixracının artması iki ölkənin müttəfiqliyini daha da gücləndirir.
Azərbaycanda ticarət, sənaye, nəqliyyat, xidmət və s. sahələrdə Özbəkistan kapitallı 30-a yaxın şirkət fəaliyyət göstərir. Son illərdə iki ölkə arasında ticarət dövriyyəsi 46,5% artıb. Bu potensialın reallaşdırılması məqsədilə həyata keçirilən tədbirlərin 2020-ci ilin ikinci yarısında mövcud olan əlaqələrin daha inkişaf etdirilməsi gözlənilir”.
Yazını aşağıdakı linklərdən oxumaq olar:
http://muzaffar.uz/yangiliklar/3788-ozarboyjon-va-uzbekiston-tarixiy-aloqalardan-strategik-sheriklikkacha.html
http://ru.vtopoytaxt.uz/kultura/news_post/uzbekistan-azerbajdzhan-6?fbclid=IwAR2BRRowVmXn9roZPed6Ow0HNXVlcE_O4sNfhCXoH9UzfX-v5B_YldSmZAk
Baxış sayı: 679
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 12:21
ECOLEAD layihəsi uğurla icra olunur
10-05-2025, 21:55
Tsivilev Rusiya ilə Vyetnam arasında energetika sahəsində əlaqələrin perspektivlərini yaxşı qiymətləndirib
10-05-2025, 21:03
Rusiyada əcnəbilərin həyatı üçün təhlükəli vəziyyət yarandıqda onlara pulsuz təcili yardım göstəriləcək
8-05-2025, 08:33
Rusiyada ən bahalı dondurma Murmansk vilayətində satılır
8-05-2025, 08:19
15 yaşayış binası susuz qalıb
8-05-2025, 08:15
11 yaşlı uşaq bədbəxt hadisə nəticəsində xəstəxanaya yerləşdirilib
7-05-2025, 13:15
Məktəbli qızın qrup tərəfindən döyülməsinin səbəbləri araşdırılır
5-05-2025, 22:08
Sintezspirt zavodunda baş verən yanğında bir nəfər xəsarət alıb
5-05-2025, 10:57
18 mərtəbəli yaşayış binasının üzlənməsi yanıb
4-05-2025, 15:23
Milli Məclisin deputatı Azər Badamov Moskva aeroportunda saxlanılıb və deportasiya edilir
3-05-2025, 10:41
Ombudsman Kremin: "Ukraynada cəmi 345 məktəbli rus dilini öyrənir"
3-05-2025, 10:22
Manturov: "Rusiya Özbəkistanla biznes sahəsində əməkdaşlığı inkişaf etdirmək niyyətindədir"
1-05-2025, 21:26
Bill Qeytsin qızı atasının Asperger sindromu olduğunu deyir
1-05-2025, 20:47
Bakıda “Porsche”ni sərxoş vəziyyətdə sürən qadın həbs edildi - Video
30-04-2025, 09:24
Hitlerin ziyafət gödəkçəsi ilk dəfə Moskvada nümayiş etdirilib
29-04-2025, 17:23
Vətəndaşlar polis rəislərinə birbaşa müraciət edəcəklər - Video
27-04-2025, 20:51
Ekoloji kampaniya çərçivəsində Baykal gölündən 10 ton zibil yığılıb
27-04-2025, 11:47
Bioloq ağcaqanadların mümkün hücumu barədə xəbərdarlıq edir
25-04-2025, 23:04
Beynəlxalq riyaziyyat olimpiadasının seçim turunda qızıl medal qazanıb-TƏBRİK EDİRİK!
25-04-2025, 22:56
59 rayonda sosial ödənişlərlə dələduzluq edən fırıldaqçılar saxlanılıb
25-04-2025, 21:54
Miqrant uşaqları bağçaya yazmaq üçün infeksiyanın olmaması haqqında arayış tələb olunacaq
24-04-2025, 08:17
Rusiyada “Dubay şokoladı” saxtakarlığı və təhlükəsizliyi üçün sınaqdan keçiriləcək
23-04-2025, 23:03
450 kvadratmetr sahədə yanğın söndürülüb
23-04-2025, 21:17
Tibb mərkəzində iki xəstə botoks iynəsindən sonra botulizmə yoluxub
23-04-2025, 10:49
Qarabağ veteranı Yadulla Cümşüdovun doğum günüdür-TƏBRİK EDİRİK!
22-04-2025, 21:07
Estoniya ukraynalı qaçqınlara kirayə müavinətləri ödəməyi dayandıracaq
21-04-2025, 20:54
Həkimlər stresdən bir neçə gün yuxuya gedən məktəbli qızı xilas ediblər
19-04-2025, 21:22
Vüqar Rəhimzadə: " Azərbaycan dilinə dövlət dili statusunun verilməsi Ümummilli Liderin xalq qarşısında ən böyük tarixi xidmətlərindən biridir"
19-04-2025, 09:47
Rusiya Daxili İşlər Nazirliyi: Fırıldaqçılar saxta foto çəkilişlər üçün reklamlardan istifadə edərək pul oğurlayırlar
18-04-2025, 20:44
İstintaq Komitəsi: Moskvada 100 milyon rubl dəyərində keyfiyyətsiz dərmanlar müsadirə edilib
18-04-2025, 20:35
Lisey şagirdi müəllimənin əlindən dişləyib, ona tibbi yardım lazım olub
17-04-2025, 22:09
Uşaq bağçasında kütləvi bağırsaq infeksiyasından sonra iş açılıb
17-04-2025, 14:56
İcarəyə verilən elektrik skuterlərinin sürəti bütün Rusiyada 20 km/saatla məhdudlaşdırılıb
17-04-2025, 13:13
Şəhid Əkrəm Şadmanovun oğlu dünya birincisi oldu - FOTO
17-04-2025, 12:51
Qəbul imtahanlarının vaxtı açıqlandı
15-04-2025, 21:51
Ukraynada şahzadə Harriyə rus Pasxa tortu hədiyyə edilib
15-04-2025, 21:48
Miqrant uşaqlar Sankt-Peterburqdakı məktəblərə qəbul olunmazdan əvvəl dil imtahanından keçməlidirlər
14-04-2025, 23:17
Yeni doğulan qızını yarım milyona satıb
14-04-2025, 14:02
Mari Eldə hamilə tələbələr 100 min rubl birdəfəlik ödəniş alacaqlar
13-04-2025, 19:43
Yaş yarımlıq uşaq kimyəvi maddədən zəhərlənib
12-04-2025, 22:36
Polis reyd keçirib
12-04-2025, 09:48
Kravtsov: "Miqrant uşaqlar üçün test proseduru ilə bağlı heç bir problem müəyyən edilməyib"
12-04-2025, 09:37
Məktəbə atəş açmağı planlaşdıran tümenli yeniyetmə müalicəyə göndərilib