21:33 / 05-11-2025
Milli Məclisin deputatı Vüqar Rəhimzadə Culfada seçiciləri ilə növbəti görüşünü keçirib - FOTO
21:01 / 05-11-2025
İçərisində insanların olduğu evi yandıraraq bir kişi və bir qadını öldürüb
20:59 / 05-11-2025
Rutte: "NATO şərq cinahında hərbi mövcudluğunu gücləndirə bilər"
20:55 / 05-11-2025
Taikonautlar ilk dəfə orbitdə barbekü bişirdilər
20:20 / 05-11-2025
Ölümcül davaya görə taksi sürücüsü səkkiz il həbs cəzasına məhkum edilib
20:12 / 05-11-2025
"Avropa Mühafizəkarları": Avropa Rusiya ilə müharibəyə hazır deyil
20:07 / 05-11-2025
Bloqçu Markaryanın həbs müddəti iki ay uzadılıb
20:05 / 05-11-2025
Litva Baş naziri: "Vilnüs Minsklə yük maşınlarının geri qaytarılması ilə bağlı danışıqlar aparmaq istəyir"
20:03 / 05-11-2025
"Sudan Tribune": "İl-76" hərbi nəqliyyat təyyarəsi Sudanda qəzaya uğrayıb
19:59 / 05-11-2025
Rosatom: Macarıstan "Paks II" Atom Elektrik Stansiyasının tikintisi üçün lisenziya verib
19:55 / 05-11-2025
Şəhərin atəşə tutulması nəticəsində bir qadın həlak olub
19:52 / 05-11-2025
Peskov: "Putin nüvə sınaqlarının mümkünlüyünün araşdırılmasını əmr etdi"
19:43 / 05-11-2025
Yeniyetmələrə silahlı soyğunçuluq etdiyinə görə cinayətkar həbs edilib
18:56 / 05-11-2025
Ermənistanı narahat edən Qərbi Azərbaycan həqiqətlərilə bağlı dəqiq mənbələrin çoxluğudur-Könül Nurullayeva
18:51 / 05-11-2025
Bortnikov ABŞ-ın nüvə sınaqlarına cavab olaraq təkliflər hazırlamaq üçün vaxt istəyib
18:49 / 05-11-2025
Şoyqu: "Rusiya ABŞ-ın nüvə sınaqları ilə bağlı növbəti addımları barədə qeyri-müəyyəndir"
18:44 / 05-11-2025
Rusiya Su Polosu oyunçuları beynəlxalq yarışlara hazırdır
18:41 / 05-11-2025
Putin: "Rusiya ABŞ-ın nüvə sınaqları halında cavab tədbirləri görəcək"
18:37 / 05-11-2025
Alimlər möhtəşəm yeni günəş partlayışını qeydə alıblar
18:33 / 05-11-2025
Tramp: "ABŞ hökuməti dərhal fəaliyyətini bərpa etməlidir"
18:29 / 05-11-2025
Ekspert Semibratov: "Mamdaninin qələbəsi əhalinin Nyu-Yorkdan axınına səbəb olacaq"
18:17 / 05-11-2025
Putin Anton Gerasimovu Rusiya Fövqəladə Hallar Nazirliyinin müavini vəzifəsindən azad etdi
18:14 / 05-11-2025
100 milyon rubl zərərlə nəticələnən fırıldaqçılıq sxemində şübhəli bilinənlər saxlanılıb
18:09 / 05-11-2025
Bundestaq prezidenti Culiya Klökner Almaniyanı "Avropanın fahişəxanası" adlandırdı
23:32 / 04-11-2025
Putin: "Rusiya heç kim üçün təhlükə yaratmır"
23:28 / 04-11-2025
Polis çoxmərtəbəli binanın eyvanından asılmış kişini xilas etdi
23:23 / 04-11-2025
Putin: "Yeni nüvə enerjisi ilə işləyən qanadlı raketlərin hazırlanmasına başlanılıb"
23:20 / 04-11-2025
Uşaqları daşıyan avtobus qəzaya uğrayıb; bir nəfər yaralanıb
21:00 / 04-11-2025
Putin Xüsusi Təyinatlı Qüvvələrin əsgərinin oğluna kursant olmaq arzusunu gerçəkləşdirəcəyinə söz verdi
20:46 / 04-11-2025
Peskov: "Tramp Putini Milli Birlik Günü münasibətilə təbrik etməyib"
20:40 / 04-11-2025
100 metrlik Rusiya bayrağı açıldı
20:35 / 04-11-2025
Peskov: "Rusiya Venesuela ilə müntəzəm işgüzar əlaqələr saxlayır"
20:33 / 04-11-2025
Məşhur klub rusdilli musiqi səbəbindən bağlanıb
20:29 / 04-11-2025
ABŞ senatoru Viker ABŞ-ın nüvə arsenalının modernləşdirilməsindəki geriləməsini etiraf etdi
20:26 / 04-11-2025
Qırmızı Kitaba daxil edilmiş 12 metr uzunluğundakı siyənək balinasını fırtına sahilə çıxardı
17:08 / 04-11-2025
Azərbaycan nümayəndə heyəti Buxarestdə Ulu Öndər Heydər Əliyevin büstünü ziyarət edib
15:28 / 04-11-2025
REN TV: Teleaparıcı təcili xəstəxanaya yerləşdirilib
15:24 / 04-11-2025
Xəzər sahilində tapılan suitilərin ölüm səbəbi infeksiya ola bilər
15:19 / 04-11-2025
Qızı pnevmatik tapança ilə yaralayan qadına qarşı cinayət işi açılıb
Teymur Qafarov: Psixiatrlar “dəli həkimi” deyil - MÜSAHİBƏ
Tarix: 11-02-2019 13:43 | Bölmə: Müsahibə
Cəmiyyət olaraq aqressiv yanaşmalardan, kəskin və sərt münasibətlərdən şikayətlənirik. İnsanların əsəbləri müxtəlif səbəblərdən gərgin olur.
Psixoloji gərginlik zəif iradəli insanları intihara, hətta cinayətə sürükləyə bilər. Bəs bütün bu gərginliklərdən uzaq qalmaq üçün nə etmək lazımdır? İnsan öz psixi sağlamlığının qayğısına necə qalmalıdır?
Bu və digər suallarımızı Oxu.Az-a müsahibəsində Əziz Əliyev adına Azərbaycan Dövlət Həkimləri Təkmilləşdirmə İnstitutun psixiatriya və narkologiya kafedrasının müdiri, Əməkdar müəllim, tibb elmləri doktoru, Respublikanın baş psixiatrı Teymur Qafarov cavablandırıb:
- Psixiatriya ilə psixologiyanı fərqləndirən cəhətlərdən başlayaq.
- Psixiatriya tibb elminin bir sahəsidir, kliniki təbabətin ixtisası kimi psixi xəstəliklərin və pozuntuların səbəblərini, daxili inkişaf mexanizmlərini, əhali arasında yayılmasını öyrənir, onların diaqnostikası, müalicəsi və fəsadlarının reabilitasiyası ilə məşğul olur.
Psixologiya isə humanitar elm sahəsi olaraq psixi fəaliyyətin yaranması, formalaşması və inkişafının qanunauyğunluqlarını öyrənir, eyni zamanda, ayrı-ayrı psixi funksiyaların və müxtəlif psixoloji halların xüsusiyyətlərini tədqiq edir. Daha qısa desək, psixologiya ümumən normal psixi fəaliyyətin problemləri ilə məşğul olur, psixiatriyanın sahəsi isə psixi fəaliyyətin patoloji hallarıdır.
- Bu elm sahələrində çalışan mütəxəssislərin fəaliyyəti də fərqlidir?
- Bu iki sahənin mütəxəssisləri arasında xeyli fərqlər var. Psixiatr olmaq üçün digər həkim ixtisasları kimi, əvvəl Tibb Universitetini, sonra isə rezidenturanı bitirmək lazımdır. Psixiatr həkimdir və digər həkim mütəxəssislər kimi ümumi tibbi qaydalara riayət edir.
Bundan fərqli olaraq, psixoloq həkim hesab edilmir. Onlar tibb təhsilli deyil, psixi xəstəliklərlə bağlı diaqnoz qoymaq səlahiyyətləri yoxdur. Psixiatrlar heç də cəmiyyətin adlandırdığı kimi, “dəli həkimi” deyil. Bu ifadə, siz də qəbul edərsiniz ki, heç bir tərəfdən doğru deyil. Bu cür yanaşmaların nəticəsidir ki, insanlar həkimə getməkdən çəkinir, qorxur.
- Axı psixoloqlar psixi sağlamlıq məsələlərində də iştirak edirlər.
- İştirak edirlər, amma öz səlahiyyətləri daxilində. Təəssüf ki, bu gün psixoloqlar ixtiyarları olmayan halda diaqnoz belə qoyurlar. Şəxsən özüm şahid olmuşam, bizim bəzi telekanallarda təşkil olunmuş verilişlərdə, psixoloqlar tərəfindən ayrı-ayrı vətəndaşlarımıza tibbi diaqnozlar qoyulub. Hətta həkim-psixiatrların qoyduğu diaqnoz, təyin etdikləri müalicəni belə səlahiyyətləri olmadıqları halda müzakirə edirlər. Psixoloqların yol verdiyi bu davranışlar qəbuledilməzdir.
- Hazırda səhiyyə sistemində nə qədər həkim-psixiatr var?
- Respublikamızda həkim-psixiatrların və psixi sağlamlıq sahəsində çalışan digər mütəxəssislərin, həkim-narkoloqların ümumi sayı 400 nəfərdir. Əslində, bu, o qədər də kiçik göstərici deyil. Orta hesabla hər 100 min əhaliyə dörd psixiatr düşür. Amma bu, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı tərəfindən tövsiyə olunmuş göstəricilərlə müqayisədə azdır. Bununla əlaqədar, Səhiyyə Nazirliyi tərəfindən müvafiq tədbirlər görülür. Son bir neçə ildə həkim-psixiatr və həkim-narkoloqların hazırlanması üçün rezidentura hazırlığında bu ixtisaslar üzrə yerlərin sayı xeyli artırılıb.
Eyni zamanda, Səhiyyə Nazirliyinin təşəbbüsü ilə dövlət tibb müəssisələrində 2015-ci ildən psixoloqlar üçün iş yerləri ayrılıb. Dünya praktikasında qəbul olunmuş qaydalara əsasən, tibb müəssisələrində fəaliyyət göstərən psixoloqların kliniki psixologiya üzrə ixtisaslaşmaları olmalıdır. Bununla əlaqədar, Səhiyyə Nazirliyinin 2015-ci ilin 86 nömrəli əmri var.
- Respublikamızda neçə rəsmi olaraq qeydiyyatda psixi pozuntusu olan şəxs var ?
- Bu suala cavab vermək üçün dəqiqləşdirmə aparılmalıdır. Ümumən, heç bir ölkədə hansısa dövr üçün bütün psixi pozuntusu olan şəxslərin dəqiq sayını demək olmaz. Rəsmi məlumat dispanser müşahidəsində olan şəxslərə aiddir və xroniki, davamlı ağır, yaxud tez-tez kəskinləşən xəstəliyi olan şəxslər üzərindən təyin edilir. Burada vacib bir məsələni vurğulamaq istərdim. Dispanser müşahidəsi əhalimizin, hətta bəzi rəsmi şəxslərin dilində olan “qeydiyyat” yox, bir növ psixiatriya yardımıdır. Bizim qanunvericiliyə əsasən, xəstə sağaldıqda və ya onun psixi vəziyyəti xeyli yaxşılaşdıqda, dispanser müşahidəsi dayandırılır.
Bir çox dövlətlərlə müqayisədə, Azərbaycanda əhali arasında psixi pozuntusu olan şəxslərin sayı azdır. Onların sayı 100 min nəfər civarındadır ki, bu da respublika əhalisinin təxminən 1 faizini təşkil edir. Hətta nəzərə alsaq ki, bu növlü pozuntuları olan insanlarımız və onların qohumlarının bir qismi psixiatriya yardımı üçün rəsmi müraciət edərək qeydiyyata alınmaqdan yayınırlar, yenə də onların ümumi sayı çox deyil. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının hesablamasına görə, bütün ölkələr üzrə əhalinin 25 faizinin həyat dövründə hansısa psixi pozuntular yaşana bilir.
- Dərman preparatlarının qəbulu pasiyentlərdə gələcək həyatda hər hansı fəsadlara yol aça bilirmi? Müalicədə tərkibində yüksək dozada sakitləşdiricilər olan preparatlardan istifadə edilir.
- Psixiatriyada dərman preparatlarının qəbulu və onunla əlaqədar hansısa fəsadların olması ehtimalının tibbin digər sahələrində olan problemlərdən heç bir fərqi yoxdur. Dərman preparatlarının təyini həkim-psixiatrın müstəsna səlahiyyətidir, konkret göstərişlərə və sübutlu təbabətin qaydalarına əsaslanır.
Müalicə zamanı tərkibində yüksək dozada sakitləşdiricilər olan preparatların istifadəsinə gəldikdə, demək lazımdır ki, xəstələrin böyük əksəriyyəti könüllülük və məlumatlı razılıq əsasında müalicə olunurlar. Hazırda dərmanların təsiri imkanlarında irəliləyiş var. Onların tətbiqində əsas meyarlar məqsədəuyğunluq və minimal kifayətedici dozadır.
- Maştağada yerləşən 1 saylı Respublika Psixiatriya Xəstəxanasında vəziyyət necədir?
- Adından göründüyü kimi, bu, respublika miqyaslı xəstəxanadır və hazırda ölkəmizin aparıcı psixiatriya müəssisəsidir. Bu xəstəxananın böyük tarixi var, onun əsası 1936-cı ildə qoyulub və ağır, müalicə imkanları məhdud, ailə əlaqələrini itirmiş xəstələrin yerləşdirilməsi üçün nəzərdə tutulub. Ötən illər ərzində bu xəstəxananın müxtəlif dövrləri olub. Hətta ötən əsrin 80-ci illərində respublikanın bütün tibb müəssisələri arasında ən yüksək nailiyyətlərə görə xəstəxana üç il ardıcıl Sovetlər İttifaqı dövründə dəbdə olan keçici “Qırmızı Bayrağa” layiq görülüb. Sonralar müxtəlif səbəblərdən xəstəxana çətin dövrlər keçirib.
Hər kəsin “dəlixana” adlandırdığı xəstəxana çətin yollardan keçib. Respublikamızda səhiyyə sistemində öncə qeyd olunan yenidənqurma prosesləri bu xəstəxanadan da yan keçməyib. Son 10 il ərzində xəstəxananın tarixində bundan qabaq görünməyən inkişaf var. Bütün köhnə şöbələr sökülüb, onların yerinə yeniləri tikilib, nisbətən yeni olan şöbələr əsaslı təmiri edilib və onların hamısının müasir tibbi avadanlıqla təchizatı təmin edilib.
Xəstəxananın fəaliyyətini təmin edən bütün əsas və yardımçı bölmələri yenidən qurulub, ərazisi abadlaşdırılıb. Xəstələrin müalicə və qidalanma təminatı bu günün tələblərinə tam uyğundur. İki mindən artıq xəstənin müalicə və reabilitasiya olunması üçün, demək olar ki, bütün lazımi şərait yaradılıb.
- Sağalmayan psixi xəstəliklər mövcuddurmu?
- Bu suala qısa cavab odur ki, tibbin digər sahələrində mövcud olan xəstəliklər arasında sağalan və tam sağalmayan xəstəliklər olduğu kimi, bizim sahəmizdə də var. Konkret hansı xəstəliklərin nəzərdə tutulduğunu bilmək lazımdır. Əksər hallarda insanlar şizofreniyanın ən ağır psixi xəstəlik olduğunu düşünürlər. Bu da əhali arasında psixiatriya və onun daxilində ayrı-ayrı xəstəliklər barəsində yanlış təsəvvürlər yaradır.
Şizofreniya xəstəliyinə gəldikdə, tibbi meyarlara görə bütün xəstəliklərin müəyyən dərəcələri var ki, ondan sonra geri dönüş əldə etmək olmur. Bu xəstəliyin müxtəlif kliniki mənzərəsinə və inkişaf dərəcəsinə baxmayaraq, bu gün də bütün dünya səviyyəli psixiatrlar yekdilliklə bildirirlər ki, şizofreniyanın kifayət qədər güclü müalicə imkanları var.
Müasir dərman preparatları bu imkanları daha da genişləndirib. Bununla yanaşı, məsələn, Alzheimer xəstəliyini nümunə gətirmək olar. Bu xəstəliyin əsas mahiyyəti beyin hüceyrələrinin atrofiyasıdır. Bu gün bu xəstəliyin müalicəsi istiqamətində verilən proqnozlar mənfidir.
- Hipnoterapiya psixi pozuntuların müalicəsində istifadə edilirmi?
- Hipnoterapiya psixiatriyanın müalicə üsullarından biri olan psixoterapiyanın növüdür. Onun qədim tarixi var. O dövrlər müalicə vasitəsi kimi geniş istifadə olunurdusa, bu gün hipnoterapiya üsulundan istifadə minimum həddədir. Özünü doğrultmadığı üçün onun müalicə metodu kimi tətbiqi də xeyli məhdudlaşdırılıb. Bu gün psixi pozuntuların müalicəsində digər psixoterapiya üsulları özünü daha çox doğruldur.
Baxış sayı: 1 399
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 11-02-2019 13:43 | Bölmə: Müsahibə
Psixoloji gərginlik zəif iradəli insanları intihara, hətta cinayətə sürükləyə bilər. Bəs bütün bu gərginliklərdən uzaq qalmaq üçün nə etmək lazımdır? İnsan öz psixi sağlamlığının qayğısına necə qalmalıdır?
Bu və digər suallarımızı Oxu.Az-a müsahibəsində Əziz Əliyev adına Azərbaycan Dövlət Həkimləri Təkmilləşdirmə İnstitutun psixiatriya və narkologiya kafedrasının müdiri, Əməkdar müəllim, tibb elmləri doktoru, Respublikanın baş psixiatrı Teymur Qafarov cavablandırıb:
- Psixiatriya ilə psixologiyanı fərqləndirən cəhətlərdən başlayaq.
- Psixiatriya tibb elminin bir sahəsidir, kliniki təbabətin ixtisası kimi psixi xəstəliklərin və pozuntuların səbəblərini, daxili inkişaf mexanizmlərini, əhali arasında yayılmasını öyrənir, onların diaqnostikası, müalicəsi və fəsadlarının reabilitasiyası ilə məşğul olur.
Psixologiya isə humanitar elm sahəsi olaraq psixi fəaliyyətin yaranması, formalaşması və inkişafının qanunauyğunluqlarını öyrənir, eyni zamanda, ayrı-ayrı psixi funksiyaların və müxtəlif psixoloji halların xüsusiyyətlərini tədqiq edir. Daha qısa desək, psixologiya ümumən normal psixi fəaliyyətin problemləri ilə məşğul olur, psixiatriyanın sahəsi isə psixi fəaliyyətin patoloji hallarıdır.
- Bu elm sahələrində çalışan mütəxəssislərin fəaliyyəti də fərqlidir?
- Bu iki sahənin mütəxəssisləri arasında xeyli fərqlər var. Psixiatr olmaq üçün digər həkim ixtisasları kimi, əvvəl Tibb Universitetini, sonra isə rezidenturanı bitirmək lazımdır. Psixiatr həkimdir və digər həkim mütəxəssislər kimi ümumi tibbi qaydalara riayət edir.
Bundan fərqli olaraq, psixoloq həkim hesab edilmir. Onlar tibb təhsilli deyil, psixi xəstəliklərlə bağlı diaqnoz qoymaq səlahiyyətləri yoxdur. Psixiatrlar heç də cəmiyyətin adlandırdığı kimi, “dəli həkimi” deyil. Bu ifadə, siz də qəbul edərsiniz ki, heç bir tərəfdən doğru deyil. Bu cür yanaşmaların nəticəsidir ki, insanlar həkimə getməkdən çəkinir, qorxur.
- Axı psixoloqlar psixi sağlamlıq məsələlərində də iştirak edirlər.
- İştirak edirlər, amma öz səlahiyyətləri daxilində. Təəssüf ki, bu gün psixoloqlar ixtiyarları olmayan halda diaqnoz belə qoyurlar. Şəxsən özüm şahid olmuşam, bizim bəzi telekanallarda təşkil olunmuş verilişlərdə, psixoloqlar tərəfindən ayrı-ayrı vətəndaşlarımıza tibbi diaqnozlar qoyulub. Hətta həkim-psixiatrların qoyduğu diaqnoz, təyin etdikləri müalicəni belə səlahiyyətləri olmadıqları halda müzakirə edirlər. Psixoloqların yol verdiyi bu davranışlar qəbuledilməzdir.
- Hazırda səhiyyə sistemində nə qədər həkim-psixiatr var?
- Respublikamızda həkim-psixiatrların və psixi sağlamlıq sahəsində çalışan digər mütəxəssislərin, həkim-narkoloqların ümumi sayı 400 nəfərdir. Əslində, bu, o qədər də kiçik göstərici deyil. Orta hesabla hər 100 min əhaliyə dörd psixiatr düşür. Amma bu, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı tərəfindən tövsiyə olunmuş göstəricilərlə müqayisədə azdır. Bununla əlaqədar, Səhiyyə Nazirliyi tərəfindən müvafiq tədbirlər görülür. Son bir neçə ildə həkim-psixiatr və həkim-narkoloqların hazırlanması üçün rezidentura hazırlığında bu ixtisaslar üzrə yerlərin sayı xeyli artırılıb.
Eyni zamanda, Səhiyyə Nazirliyinin təşəbbüsü ilə dövlət tibb müəssisələrində 2015-ci ildən psixoloqlar üçün iş yerləri ayrılıb. Dünya praktikasında qəbul olunmuş qaydalara əsasən, tibb müəssisələrində fəaliyyət göstərən psixoloqların kliniki psixologiya üzrə ixtisaslaşmaları olmalıdır. Bununla əlaqədar, Səhiyyə Nazirliyinin 2015-ci ilin 86 nömrəli əmri var.
- Respublikamızda neçə rəsmi olaraq qeydiyyatda psixi pozuntusu olan şəxs var ?
- Bu suala cavab vermək üçün dəqiqləşdirmə aparılmalıdır. Ümumən, heç bir ölkədə hansısa dövr üçün bütün psixi pozuntusu olan şəxslərin dəqiq sayını demək olmaz. Rəsmi məlumat dispanser müşahidəsində olan şəxslərə aiddir və xroniki, davamlı ağır, yaxud tez-tez kəskinləşən xəstəliyi olan şəxslər üzərindən təyin edilir. Burada vacib bir məsələni vurğulamaq istərdim. Dispanser müşahidəsi əhalimizin, hətta bəzi rəsmi şəxslərin dilində olan “qeydiyyat” yox, bir növ psixiatriya yardımıdır. Bizim qanunvericiliyə əsasən, xəstə sağaldıqda və ya onun psixi vəziyyəti xeyli yaxşılaşdıqda, dispanser müşahidəsi dayandırılır.
Bir çox dövlətlərlə müqayisədə, Azərbaycanda əhali arasında psixi pozuntusu olan şəxslərin sayı azdır. Onların sayı 100 min nəfər civarındadır ki, bu da respublika əhalisinin təxminən 1 faizini təşkil edir. Hətta nəzərə alsaq ki, bu növlü pozuntuları olan insanlarımız və onların qohumlarının bir qismi psixiatriya yardımı üçün rəsmi müraciət edərək qeydiyyata alınmaqdan yayınırlar, yenə də onların ümumi sayı çox deyil. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının hesablamasına görə, bütün ölkələr üzrə əhalinin 25 faizinin həyat dövründə hansısa psixi pozuntular yaşana bilir.
- Dərman preparatlarının qəbulu pasiyentlərdə gələcək həyatda hər hansı fəsadlara yol aça bilirmi? Müalicədə tərkibində yüksək dozada sakitləşdiricilər olan preparatlardan istifadə edilir.
- Psixiatriyada dərman preparatlarının qəbulu və onunla əlaqədar hansısa fəsadların olması ehtimalının tibbin digər sahələrində olan problemlərdən heç bir fərqi yoxdur. Dərman preparatlarının təyini həkim-psixiatrın müstəsna səlahiyyətidir, konkret göstərişlərə və sübutlu təbabətin qaydalarına əsaslanır.
Müalicə zamanı tərkibində yüksək dozada sakitləşdiricilər olan preparatların istifadəsinə gəldikdə, demək lazımdır ki, xəstələrin böyük əksəriyyəti könüllülük və məlumatlı razılıq əsasında müalicə olunurlar. Hazırda dərmanların təsiri imkanlarında irəliləyiş var. Onların tətbiqində əsas meyarlar məqsədəuyğunluq və minimal kifayətedici dozadır.
- Maştağada yerləşən 1 saylı Respublika Psixiatriya Xəstəxanasında vəziyyət necədir?
- Adından göründüyü kimi, bu, respublika miqyaslı xəstəxanadır və hazırda ölkəmizin aparıcı psixiatriya müəssisəsidir. Bu xəstəxananın böyük tarixi var, onun əsası 1936-cı ildə qoyulub və ağır, müalicə imkanları məhdud, ailə əlaqələrini itirmiş xəstələrin yerləşdirilməsi üçün nəzərdə tutulub. Ötən illər ərzində bu xəstəxananın müxtəlif dövrləri olub. Hətta ötən əsrin 80-ci illərində respublikanın bütün tibb müəssisələri arasında ən yüksək nailiyyətlərə görə xəstəxana üç il ardıcıl Sovetlər İttifaqı dövründə dəbdə olan keçici “Qırmızı Bayrağa” layiq görülüb. Sonralar müxtəlif səbəblərdən xəstəxana çətin dövrlər keçirib.
Hər kəsin “dəlixana” adlandırdığı xəstəxana çətin yollardan keçib. Respublikamızda səhiyyə sistemində öncə qeyd olunan yenidənqurma prosesləri bu xəstəxanadan da yan keçməyib. Son 10 il ərzində xəstəxananın tarixində bundan qabaq görünməyən inkişaf var. Bütün köhnə şöbələr sökülüb, onların yerinə yeniləri tikilib, nisbətən yeni olan şöbələr əsaslı təmiri edilib və onların hamısının müasir tibbi avadanlıqla təchizatı təmin edilib.
Xəstəxananın fəaliyyətini təmin edən bütün əsas və yardımçı bölmələri yenidən qurulub, ərazisi abadlaşdırılıb. Xəstələrin müalicə və qidalanma təminatı bu günün tələblərinə tam uyğundur. İki mindən artıq xəstənin müalicə və reabilitasiya olunması üçün, demək olar ki, bütün lazımi şərait yaradılıb.
- Sağalmayan psixi xəstəliklər mövcuddurmu?
- Bu suala qısa cavab odur ki, tibbin digər sahələrində mövcud olan xəstəliklər arasında sağalan və tam sağalmayan xəstəliklər olduğu kimi, bizim sahəmizdə də var. Konkret hansı xəstəliklərin nəzərdə tutulduğunu bilmək lazımdır. Əksər hallarda insanlar şizofreniyanın ən ağır psixi xəstəlik olduğunu düşünürlər. Bu da əhali arasında psixiatriya və onun daxilində ayrı-ayrı xəstəliklər barəsində yanlış təsəvvürlər yaradır.
Şizofreniya xəstəliyinə gəldikdə, tibbi meyarlara görə bütün xəstəliklərin müəyyən dərəcələri var ki, ondan sonra geri dönüş əldə etmək olmur. Bu xəstəliyin müxtəlif kliniki mənzərəsinə və inkişaf dərəcəsinə baxmayaraq, bu gün də bütün dünya səviyyəli psixiatrlar yekdilliklə bildirirlər ki, şizofreniyanın kifayət qədər güclü müalicə imkanları var.
Müasir dərman preparatları bu imkanları daha da genişləndirib. Bununla yanaşı, məsələn, Alzheimer xəstəliyini nümunə gətirmək olar. Bu xəstəliyin əsas mahiyyəti beyin hüceyrələrinin atrofiyasıdır. Bu gün bu xəstəliyin müalicəsi istiqamətində verilən proqnozlar mənfidir.
- Hipnoterapiya psixi pozuntuların müalicəsində istifadə edilirmi?
- Hipnoterapiya psixiatriyanın müalicə üsullarından biri olan psixoterapiyanın növüdür. Onun qədim tarixi var. O dövrlər müalicə vasitəsi kimi geniş istifadə olunurdusa, bu gün hipnoterapiya üsulundan istifadə minimum həddədir. Özünü doğrultmadığı üçün onun müalicə metodu kimi tətbiqi də xeyli məhdudlaşdırılıb. Bu gün psixi pozuntuların müalicəsində digər psixoterapiya üsulları özünü daha çox doğruldur.
Baxış sayı: 1 399
Bölməyə aid digər xəbərlər
30-10-2025, 18:30
Gimnast Melnikova: "İkiqat dünya çempionu olduğuma inana bilmirəm"
24-10-2025, 17:52
“Bu dəfə əzrayılın əlindən qaçdım...” - Abid Şərifov
22-10-2025, 09:43
“Mehdiyev əsl sifətini ona rəhbərlik edən şəxslərə bildirmirdi”
19-10-2025, 23:00
“Kimin qarın ağrısı varsa, adımı hallandırır” - Elmar Məmmədyarov
28-05-2025, 00:24
“Sən mütləq general olacaqsan!..”
17-04-2025, 13:03
Gələn il Ağdama 10 min əhali köçürüləcək - Emin Hüseynov
5-03-2025, 20:07
Könül Nurullayeva: “İdmanın gücü və universallığı əvəzedilməzdir”
1-03-2025, 01:13
Rafael Ağayev: "Zədəli olarkən dünya və Avropa çempionatlarını televiziyadan göz yaşları ilə izləyirdim"
26-02-2025, 19:27
“Gəl anamın pasportunu sənə göstərim, gör ermənidir?”
12-02-2025, 10:45
İlham Əliyev Davosda Çinin CGTN telekanalına müsahibə verib
21-01-2025, 00:27
İlham Əliyev Davosda Çinin CGTN telekanalına müsahibə verib
17-01-2025, 16:11
İlham Əliyev və Baş nazir İrakli Kobaxidze mətbuata bəyanatlarla çıxış ediblər-VİDEO
18-12-2024, 09:28
Əliyev: "Türkiyənin Azərbaycan ərazisində hərbi bazasına ehtiyac yoxdur"
30-11-2024, 15:47
Rəşad Məcid: "Mediada təhsillə bağlı ucuz sensasiya yaratmaq meyilləri var" - MÜSAHİBƏ
19-08-2024, 10:21
“Mən dahi siyasətçi Heydər Əliyevin ideologiyası üzərində böyümüşəm”
15-08-2024, 10:12
Kelin: "Britaniya rus diplomatlarını işə götürməyə çalışdı"
4-08-2024, 11:39
“Şagirdlərimiz son 5 ilin ən yüksək nəticələrini əldə ediblər”
17-04-2024, 23:29
Hikmət Hacıyev: Rusiya sülhməramlılarının Azərbaycan ərazisindən vaxtından əvvəl çıxarılması barədə hər iki ölkənin ali rəhbərliyi tərəfindən qərar qəbul edilib
3-03-2024, 20:10
Kamilə Vəliyeva: "Mən şüurlu şəkildə dopinq qəbul etməmişəm"
16-02-2024, 21:58
Əfsanəvi cüdoçu:"Hər dəfə Bakıya gələndə fərqli hisslər keçirirəm"
15-02-2024, 23:33
“Bu gümüşü qızılla əvəzləmək üçün əlimdən gələni edəcəyəm”
4-01-2024, 19:46
“Bu gün sülh sazişinin mətni üzərində iş birbaşa Bakı ilə İrəvan arasında aparılır”
26-12-2023, 08:48
Prezident Ceyhun Bayramova hansı tapşırığı verib? - Video
13-12-2023, 12:43
"Biz məğlub olmağa layiq deyildik"- "Mançester Yunayted"in baş məşqçisi Ten Haq "Bavariya" ilə oyun haqda danışıb
12-12-2023, 13:20
“Xalqımızın haqqı var ki, bu istintaqın nəticəsi barədə məlumatlı olsun”
3-12-2023, 18:18
Zəngin tərcümeyi halı olan qəhrəman polis polkovniki
19-11-2023, 18:48
Polkovnik Sadir Məmmədov: "İlham Əliyev artıq tarixə düşmüş böyük sərkərdədir"-VİDEO
25-09-2023, 17:10
İlham Əliyev və Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan mətbuata bəyanatlarla çıxış ediblər
17-08-2023, 00:53
“Nicat güclü şahmatçıdır” - Maqnus Karlsen
2-08-2023, 10:05
“Müharibədə qalib gəlmək siyasi həyatımın missiyası idi” - Prezident
23-06-2023, 21:05
Kamran Əliyev: "Qonşularımız öz təxribatçı fəaliyyətini dayandırmırlar"
17-05-2023, 21:02
Nazirlə jurnalist arasında maraqlı dialoq - Video
16-05-2023, 21:48
Nazirdən “Son zəng”lə bağlı - Açıqlama
13-05-2023, 23:44
“Bakıya qələbə üçün gəlməmişdik” - Şenol Günəş
11-05-2023, 15:28
“Övladlarımın təhsilindən tam razı deyiləm” - Nazir
18-04-2023, 02:13
“Boş vaxtında domino oynayan ən faydalı işçidir” - Yeni nazir+Video
18-04-2023, 01:46
Voleybol Federasiyasının vitse-prezidenti: “İşimiz asan olmayacaq, amma öhdəsindən gələcəyik” - MÜSAHİBƏ
14-03-2023, 08:50
“Prezident dedi ki, çox ürəklə qapıdan kənara çıxıram” - Şahruddinlə videomüsahibə
1-03-2023, 13:59
"Media ilə işgüzar əlaqələr qurmalıyıq” - Kamran Əliyev
5-02-2023, 12:16
“Bığ saxlamaq istəyirdim, yoldaşım icazə vermədi” - Video
3-02-2023, 11:54
Artur Beterbiev: "Nokautlar hakimlərin işini asanlaşdırır"
19-01-2023, 19:51
İlham Əliyev Davosda Çinin CGTN televiziya kanalına müsahibə verib