14:20 / 23-11-2024
Rusiyanın Qırğızıstandakı səfiri əmək miqrasiyası məsələsini kəskin, lakin çox vacib adlandırıb
14:16 / 23-11-2024
Abxaziya İttifaq dövlətinin vahid valyutasının sınaqdan keçirilməsini təklif edib
14:13 / 23-11-2024
"Yabloko" Şlosberqin saxlanmasının səbəbini açıqlayıb
14:08 / 23-11-2024
Peskov: "Qərbdə söz azadlığı yoxdur, son illərin hadisələri bunu göstərir"
14:03 / 23-11-2024
Ovçu silahını boşaldarkən ovçuya atəş açıb
13:57 / 23-11-2024
Həkimlər bir yeniyetmənin sidik kisəsindən 46 maqnit top çıxarıblar
13:52 / 23-11-2024
"Qazprombank" UnionPay kartlarının Türkiyədə qəbulu dayandırılıb
13:46 / 23-11-2024
Bastrıkin qızın döyülməsindən sonra cinayət işinin açılmasını əmr edib
13:40 / 23-11-2024
Qırğızıstan-Rusiya Slavyan Universiteti 15 min nəfərlik kampus tikəcək
13:37 / 23-11-2024
"Bloomberg": Avropa növbəti enerji böhranı ilə üz-üzədir, qazın qiyməti 45% artıb
13:02 / 23-11-2024
70 kq qızılla tutulan diplomat bu səfirlikdə işləyir - Bakıya gətirildi
12:58 / 23-11-2024
Azərbaycanda zəlzələ oldu
22:33 / 22-11-2024
Prezidentdən nazirlə bağlı - Sərəncam
22:20 / 22-11-2024
İsrailli nazir Bakıda Aqarunovun məzarını ziyarət etdi - Fotolar
21:58 / 22-11-2024
Laosda 6 turist metanoldan zəhərlənib
21:26 / 22-11-2024
Putin: "Oreşnik zərbəsinin təsiri strateji silahla müqayisə oluna bilər"
21:01 / 22-11-2024
Zaxarova amerikalı senatorun Hollandiyanı işğal etmək çağırışına cavab verib
20:44 / 22-11-2024
Livanın cənubundakı UNIFIL bazasına raket zərbələri endirilib, nəticədə dörd italyan sülhməramlısı yaralanıb
20:28 / 22-11-2024
"Guardian": Rusiyanın yeni "Oreşnik" raketi Avropadakı hədəflərə çata bilər
20:23 / 22-11-2024
Vladimirdə kütləvi davanın 4 iştirakçısı həbs edilib
20:13 / 22-11-2024
Bir şagirdin telefonu dərs zamanı yanıb
20:08 / 22-11-2024
Moskvalılar Malay ayı balası üçün ad seçəcəklər
19:18 / 22-11-2024
Fiqurlu konkisürənlər Lopareva və Brissot Polşada keçirilən turnirdə mahnıdan ruslar haqqında olan ifadəni çıxarıblar
19:11 / 22-11-2024
Polşa Ədliyyə Nazirliyi casus proqram işi üzrə keçmiş rəhbərinin həbsini tələb edir
19:00 / 22-11-2024
İki yaşlı uşaq butiratdan zəhərlənərək ölüb
18:56 / 22-11-2024
Qırğızıstanda elektron siqaretlərin çəkilməsi qadağan edilib
18:35 / 22-11-2024
Naməlum şəxs məktəbdə terror aktı törətməklə hədələyib
18:10 / 22-11-2024
Borrell: "Putin və Tramp tezliklə danışıqlar masasına oturub Ukraynanı müzakirə edəcəklər"
17:50 / 22-11-2024
Ənsar Allah hərəkatı İsrail hava bazasına hipersəs raketi atıb
17:42 / 22-11-2024
Zenden ayaqqabılar şəbəkəsinin təsisçisi istintaqla əməkdaşlıq edəcək
17:36 / 22-11-2024
Merkel Putinlə təmasların zəruri olduğunu bildirib
15:33 / 22-11-2024
“Yaşıl dünya naminə inklüzivlik” adlı tədbir keçirilib
12:16 / 22-11-2024
Qazaxıstanın baş naziri Ukraynadakı vəziyyətlə əlaqədar təhlükəsizliklə bağlı iclas keçirib
12:09 / 22-11-2024
Adamı qaçıran iki nəfər həbs edilib
10:26 / 22-11-2024
Xabarovsk diyarının qubernatoru Demeşin: "Regionda 576 həkim çatışmır"
10:13 / 22-11-2024
FT: Avropa Trampın Ukrayna ilə bağlı mövqeyinə ehtiyatlı nikbinliklə baxır
10:08 / 22-11-2024
Xəstə təcili yardımın feldşerini öldürərək qaçıb
09:59 / 22-11-2024
Kəlbəcərin yeni dirçəliş dövrü-Aybəniz Rüstəmova
09:32 / 22-11-2024
“Üzr istəməsini tələb edirik!” - Hikmət Hacıyev
TALEYİMİZDƏKİ XİLASKARLIQ VƏ İNKİŞAF -HEYDƏR ƏLİYEV-95
Tarix: 09-05-2018 23:04 | Bölmə: Gündəm
Ölkəmiz artıq müstəqilliyinin 27 – ci ilini yaşayır. Bu zaman çərçivəsində Azərbaycan bir çox sınaqlardan qəhrəmanlıqla çıxaraq,bugünkü inkişafa gəlib çıxmışdır. Yeni mərhələ təkcə siyasi keçidi tələb etməməklə, eyni zamanda iqtisadi və sosial, mədəni və digər sahələrin də dəyişikliklərə uğramasını özündə cəmləşdirmişdir. İqtisadiyyatın elə əsaslar üzərində qurulması lazım idi ki, əldə olunacaq nəticələr milli zəmində dövlətimizin yaxından köməyi olsun.
Bazar iqtisadi sisteminə keçən ölkəmizdə hər bir sahənin dərindən incələnməsi, yerində və düzgün istifadə olunması mühüm məqsəd idi. Təbii ki, bütün bunlar həm çətin, həm zəruri, həm də bugünkü dövr üçün olduqca əhəmiyyətli idi. Çünki bir iqtisadi formasiyadan digərinə keçid etmək müvafiq dövr üçün böyük həssaslıq tələb edirdi. Aydın məsələdir ki, keçmiş iqtisadi sistemdən müasir iqtisadi sistemə birdən-birə keçmək olmazdı. Əvvəlcə, həmin iqtisadi sistemin dayaqlarını zəiflətmək və bunların əsasında da yeni iqtisadi mühiti formalaşdırmaq lazım idi. Bunlar isə böyük təcrübə və nəhəng iqtisadi islahatlar əsasında mümkün ola bilərdi.
1988-1993-cü illər arasında sadalanan məsələlərin gerçəkliyə qovuşması çox çətin idi. Çünki bir tərəfdən tarixi düşmənlərimiz olan ermənilərin torpaqlarımıza təcavüzü, bir tərəfdən daxili siyasi çəkişmələr, digər tərəfdən isə müstəqillik yolunda siyasi və iqtisadi yeniliklərin edilməsi zərurəti həqiqətən də əsas maneə obyektinə çevrilməklə vəziyyətdən çıxış üçünmüdriklik tələb edirdi. Amma təəssüf hissi ilə qeyd etmək lazımdır ki, işğal olunan iyirmi faiz torpaqlarımız, öz torpaqlarımızda qaçqın kimi yaşamağa məcbur olan bir milyon iki yüz min soydaşımız məhz həmin dövrlərin mirası kimi hələ də qalmaqdadır. İqtisadiyyatımıza altmış milyard dollar həcmində ziyan dəymiş və zəngin maddi-mədəni dəyərlərə malik ərazilərimiz düşmən tapdağı altında imdad diləməkdədir.
1993-cü ilə qədərki dövrü ölkəmizin hərtərəfli gerilik dövrü kimi xarakterizə etmək olar. Elə təkcə torpaqlarımızda baş alıb gedən müharibə, gündəlik hal alan şəhidlər, hər bir regionda və evdə mövcud olan ruh düşkünlüyü və göz yaşları dediklərimizə əyani sübutdur. Dünyanın heç bir ölkəsi tərəfindən dəstəklənməyən və bununla da haqlı ikən haqsız və-ziyyətə düşən respublikamız acınacaqlı günlərini yaşayırdı. Həmin dövrlərdə nə sərhəddə, nə ölkə daxilində, nə də buna görə xarici arenada heç bir əlverişli mühit yox idi. Res-publikamızın inkişafını təmin edə biləcək sahələrin heç biri diqqətdə deyildi. Əhalinin sosial-iqtisadi vəziyyəti ən aşağı həddə düşmüşdü. Əldə olan imkanların dəyərləndirilməməsi, ölkəmizin iqtisadi potensialından nəinki yetərincə, hətta ümumiyyətlə istifadə olunmaması beynəlxalq miqyasda da mövqelərin olmamasına səbəb olurdu. Bir sözlə, bəhs olunan dövrdə ölkəmizin siyasi-iqtisadi, sosial-mədəni və digər sahələrində əsl maneə var idi.
Bütün bu kimi problemlərin aradan qaldırılmasında yeganə çıxış yolu Heydər Əliyev kimi müdrik rəhbərin, qətiyyətli liderin olması ola bilərdi. Danılmaz faktdır ki, keçmiş ittifaqdan ayrılan ölkə kimi Azərbaycanda siyasi sabitlik yox dərəcəsində idi. Ancaq buna baxmayaraq, ölkəmizin ayrılmaz tərkib hissəsi olan Naxçıvan Muxtar Respublikası özünün siyasi və hərtərəfli sabitliyi, həmçinin inkişafı ilə digər bölgələrə nümunə oldu. Buradan da görünür ki, Heydər Əliyev siyasətinin xalqımıza bəxş etdiyi nailiyyətlər onun hər bir üzvünün payına düşmüş və xoşbəxtlik rəmzi olmaqla gündəlik həyat tərzində özünü göstərməkdədir. Bu bir həqiqətdir ki, Heydər Əliyev müdrikliyi olmasaydı, Xocalı soyqırımı bu günə qədər bir çox bölgələrimizdə təkrar oluna bilərdi. 1988-ci ildən 1993-cü ilə qədər olan dövrdə faciəvi 20 Yanvar hadisələri, torpaqların işğalı, eləcə də dövlətimizi və ərazi bütövlüyümüzü təhlükə altına alan digər siyasi təxribatlar kimi yüzlərlə faktları sadalamaq mümkündür. Təkcə ermənilər tərəfindən Azərbaycana qarşı edilən təcavüzün dağıntılarını və ziyanlarını, bir sözlə, acı nəticələrini göstərmək yerinə düşər:
Yaşayış məntəqələri 900
Evlər 150 000
İctimai binalar 7 000
Məktəblər 693
Uşaq bağçaları 855
Tibb müəssisələri 695
Kitabxanalar 927
Məbədlər 44
Məscidlər 9
Tarixi abidələr, saraylar və muzeylər 473
Muzey eksponatları 40 000
Sənaye və kənd təsərrüfatı müəssisələri 6 000
Avtomobil yolları 2 670
Körpülər 160
Su kommunikasiyaları 2 300 km
Qaz kommunikasiyaları 2 000 km
Elektrik xətləri 15 000 km
Meşələr 280 000 ha
Kənd təsərrüfatı üçün yaralı torpaqlar 1 000 000 ha
İrriqasiya sistemləri 1 200 km
Ulu Tanrının xalqımıza nicat yolu kimi bəxş etdiyi Heydər Əliyev taleyin və zamanın ən zəruri anlarında qarşımızda işıq oldu və bu bəlalara son qoyuldu.
Heydər Əliyev siyasətinin ölkəmiz üçün bəxş etdiyi tərəqqi və yüksəliş yuxarıda sadalanan məqamların asan izahına imkan verir. Bu gün hər bir vətəndaş ulu öndərin başladığı və ölkə Prezidenti İlham Əliyev tərəfindən zənginləşməklə davam etdirilən siyasətin ən fəal təbliğatçılarıdırlar.
Böyük Heydər Əliyev siyasətinin ölkəmizə bəxş etdiyi uğurları sadalamaqla bitməz. Bu uğurlar özünü respublikamızın inkişafını təmin edəcək bütün sahələrdə göstərməkdədir. 1995-ci ildən başlanan nəhəng aqrar islahatlar ümumilikdə yeni iqtisadi şərait üçün əlverişli mühit yaratmışdır. Təbiidir ki, bütün dövrlər üçün öz aktuallığını saxlayan yeganə və strateji məsələ xalqımızın firavan həyat tərzinin təminatından ibarətdir. Bu baxımdan da müstəqilliyimizin ilk illərində əsasları yaradılan bazar iqtisadi sisteminin mühüm ünsürlərindən biri kimi məhz əhali və onun səmərəli məşğulluğunun təmin olunması təşkil edirdi. Aydındır ki, bunun təmin olunması üçün ilk əvvəl yeni iqtisadi sistemin tam formalaşmasına imkanlar yaradılmalı idi. Elə bu məqsədlə də xalqın içərisindən çıxan dahi rəhbərimiz xalqımızın gələcəyi üçün də davamlı fəaliyyətə başladı. Bu məqsədlə 1995-ci il 18 fevral tarixində iki böyük qanuna imza atdı. Bunlardan biri “Aqrar İslahatların əsasları haqqında”, digəri isə “Sovxoz və kolxozların islahatı haqqında” qanunlardan ibarət idi. Hər iki qanun müasir bazar iqtisadi sisteminin mahiyyətini və xüsusiyyətlərini özündə əks etdirməkdədir. Çünki bazar münasibətləri ilə uyğunlaşmayan və bu iqtisadi sistemin tələblərinə cavab verməyən təsərrüfat subyektlərinin yeniləri ilə əvəz olunması zərurəti özünü göstərirdi. Buna görə də həmin təsərrüfatlarda islahatların aparılması lazım idi. Həmin prosesdə ardıcıl fəaliyyəti təmin etmək məqsədi ilə elə 1995-ci ilin ok-tyabr ayında Dövlət Mülkiyyətinin Özəlləşdirilməsini nəzərdə tutan eyni adlı Dövlət Proqramı qəbul olundu. Bu Proqram 1996-1998, 1998-2000, 2000-2001, 2001-2005-ci illəri əhatə etməklə müasir milli iqtisadi inkişafın təməl prinsiplərini təşkil edirdi. Burada bir məqamı qeyd etmək lazımdır ki, həyata keçirilən bu tədbirlər özünün genişmiqyaslı olmağı ilə seçil-məklə, həm də gündəlik hal almışdır. 1996-cı ilin iyul ayında “Torpaq islahatı haqqında” qanunun qəbul edilməsi bu istiqa-mətdə təkanverici qüvvəyə çevrildi. Bu qanuna görə ölkəmizin torpaqlarının əksər hissəsi özəlləşdirilərək dövlət, xüsusi və bələdiyyə mülkiyyətinə verildi. Yəni bir müstəqil dövlət kimi zə-ruri olan hər bir tədbir vaxtında və faydalı həllini tapırdı.
Qeyd edək ki, bütün bunlar ölkəmizdə hər bir sahə kimi əhalinin məşğulluq məsələsinə diqqət ayırmağa imkan yaratmışdır. Yuxarıda sadalanan məqamlardan görünür ki, həyata keçirilmiş məqsədyönlü iqtisadi tədbirlər əhalinin məşğulluq probleminin həllində aqrar sektorun rolunu önə çəkmiş və bunu daha da təkmilləşdirmişdir. Ümummilli liderimizin siyasi fəaliyyətinin Naxçıvan dövründə göstərilən məsələlərin də uğurlu başlanğıcı təmin olunmuş və nümunəvi nəticələr əldə olunmuşdur. Belə ki, 1992-ci il aprel ayının 6-da Naxçıvan MR Ali Məclisinin qəbul etdiyi “Naxçıvan Muxtar Respublikasında zərərlə işləyən kolxoz və sovxozların ləğv edilməsi və onların əsasında şəxsi təsərrüfatların yaradılması haqqında” qərar və rentabelsiz işləyən kolxoz və sovxozların ictimai mal-qarasının özəlləşdirilməsini nəzərdə tutan təkliflər aqrar sahədə məhsul istehsalının artırılmasına, eyni zamanda məşğulluğun yüksəldilməsinə şərait yaradan mühüm addımlar idi. Bu qərarlarla Naxçıvan MR-də aqrar sahənin yeni iqtisadi sistemin tələbləri əsasında inkişaf etdirilməsinə, eyni zamanda burada əhalinin səmərəli məşğulluq təminatının formalaşdırılmasına möhkəm zəmin yaranmış oldu.
Ölkə miqyasında isə 2 iyul 2001-ci il tarixdə “Məşğulluq haqqında” Qanun qəbul edilmiş və müvafiq sahə üzrə hüquqi baza təkmilləşdirilmişdir. Qeyd edək ki, bu qanun 27 iyun 1991-ci il tarixdə qəbul olunmuş eyniadlı qanundan daha mü-kəmməl olmaqla, bu günümüzlə səsləşməkdədir. Bundan əlavə, dövlət başçısı İlham Əliyev tərəfindən 26 oktyabr 2005-ci il tarixdə imzalanan sərəncamla 2006-2015-ci illəri nəzərdə tutan “Azərbaycan Respublikasının Məşğulluq Strategiyası”nın, 15 may 2007-ci il tarixdə imzalanmış sərəncamla isə “Azərbaycan Respublikasının Məşğulluq Strategiyasının həyata keçirilməsi üzrə (2007-2010-cu illər) Dövlət Proqramı”nın təsdiq edilməsi məşğulluq səviyyəsinin yüksəldilməsi üçün real imkanlar yarat-mışdır. Həmin Dövlət Proqramının vəzifələri iqtisadi inkişafa və səmərəli məşğulluğun təmin edilməsinə istiqamətləndirilmiş makroiqtisadi siyasətin həyata keçirilməsi kimi izah edilmişdir. Məşğulluq potensialının artırılması istiqamətindəki tədbirlər özünün davamlılığı ilə daha da önəm qazanmış, birinci mərhələdə 2004-2008-ci illəri, ikinci mərhələdə 2009-2013-cü illəri, üçüncü mərhələdə isə 2014-2018-ci illəri əhatə əhatə edən “Regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramları” qəbul olunmuşdur. Həmin tarixi sənədlərlə bir daha bir çox sahələr-xüsusən də aqrar sektor üzrə məşğulluğun təminat mexanizmi tam olaraq yerinə yetirilmişdir.
Ulu öndər Heydər Əliyevin ideyalarının Prezident İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilməsi nəticəsində bu gün Azərbaycan ən yüksək zirvələri fəth edir. Ölkəmiz son illərdə iqtisadi artımın sürətinə görə liderliyi ələ alıb. Bu gün harda yaşamasından asılı olmayaraq hər bir azərbaycanlı belə bir ölkənin vətəndaşı olmaqdan qürur duyur. Güclü, qüdrətli, demokratik prinsipləri bu gününün, sabahının əsası kimi qəbul edən Azərbaycan qürur mənbəyimizdir.
Cavadxan QASIMOV,
İqtisad üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Baxış sayı: 1 034
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 09-05-2018 23:04 | Bölmə: Gündəm
Ölkəmiz artıq müstəqilliyinin 27 – ci ilini yaşayır. Bu zaman çərçivəsində Azərbaycan bir çox sınaqlardan qəhrəmanlıqla çıxaraq,bugünkü inkişafa gəlib çıxmışdır. Yeni mərhələ təkcə siyasi keçidi tələb etməməklə, eyni zamanda iqtisadi və sosial, mədəni və digər sahələrin də dəyişikliklərə uğramasını özündə cəmləşdirmişdir. İqtisadiyyatın elə əsaslar üzərində qurulması lazım idi ki, əldə olunacaq nəticələr milli zəmində dövlətimizin yaxından köməyi olsun.Bazar iqtisadi sisteminə keçən ölkəmizdə hər bir sahənin dərindən incələnməsi, yerində və düzgün istifadə olunması mühüm məqsəd idi. Təbii ki, bütün bunlar həm çətin, həm zəruri, həm də bugünkü dövr üçün olduqca əhəmiyyətli idi. Çünki bir iqtisadi formasiyadan digərinə keçid etmək müvafiq dövr üçün böyük həssaslıq tələb edirdi. Aydın məsələdir ki, keçmiş iqtisadi sistemdən müasir iqtisadi sistemə birdən-birə keçmək olmazdı. Əvvəlcə, həmin iqtisadi sistemin dayaqlarını zəiflətmək və bunların əsasında da yeni iqtisadi mühiti formalaşdırmaq lazım idi. Bunlar isə böyük təcrübə və nəhəng iqtisadi islahatlar əsasında mümkün ola bilərdi.
1988-1993-cü illər arasında sadalanan məsələlərin gerçəkliyə qovuşması çox çətin idi. Çünki bir tərəfdən tarixi düşmənlərimiz olan ermənilərin torpaqlarımıza təcavüzü, bir tərəfdən daxili siyasi çəkişmələr, digər tərəfdən isə müstəqillik yolunda siyasi və iqtisadi yeniliklərin edilməsi zərurəti həqiqətən də əsas maneə obyektinə çevrilməklə vəziyyətdən çıxış üçünmüdriklik tələb edirdi. Amma təəssüf hissi ilə qeyd etmək lazımdır ki, işğal olunan iyirmi faiz torpaqlarımız, öz torpaqlarımızda qaçqın kimi yaşamağa məcbur olan bir milyon iki yüz min soydaşımız məhz həmin dövrlərin mirası kimi hələ də qalmaqdadır. İqtisadiyyatımıza altmış milyard dollar həcmində ziyan dəymiş və zəngin maddi-mədəni dəyərlərə malik ərazilərimiz düşmən tapdağı altında imdad diləməkdədir.
1993-cü ilə qədərki dövrü ölkəmizin hərtərəfli gerilik dövrü kimi xarakterizə etmək olar. Elə təkcə torpaqlarımızda baş alıb gedən müharibə, gündəlik hal alan şəhidlər, hər bir regionda və evdə mövcud olan ruh düşkünlüyü və göz yaşları dediklərimizə əyani sübutdur. Dünyanın heç bir ölkəsi tərəfindən dəstəklənməyən və bununla da haqlı ikən haqsız və-ziyyətə düşən respublikamız acınacaqlı günlərini yaşayırdı. Həmin dövrlərdə nə sərhəddə, nə ölkə daxilində, nə də buna görə xarici arenada heç bir əlverişli mühit yox idi. Res-publikamızın inkişafını təmin edə biləcək sahələrin heç biri diqqətdə deyildi. Əhalinin sosial-iqtisadi vəziyyəti ən aşağı həddə düşmüşdü. Əldə olan imkanların dəyərləndirilməməsi, ölkəmizin iqtisadi potensialından nəinki yetərincə, hətta ümumiyyətlə istifadə olunmaması beynəlxalq miqyasda da mövqelərin olmamasına səbəb olurdu. Bir sözlə, bəhs olunan dövrdə ölkəmizin siyasi-iqtisadi, sosial-mədəni və digər sahələrində əsl maneə var idi.
Bütün bu kimi problemlərin aradan qaldırılmasında yeganə çıxış yolu Heydər Əliyev kimi müdrik rəhbərin, qətiyyətli liderin olması ola bilərdi. Danılmaz faktdır ki, keçmiş ittifaqdan ayrılan ölkə kimi Azərbaycanda siyasi sabitlik yox dərəcəsində idi. Ancaq buna baxmayaraq, ölkəmizin ayrılmaz tərkib hissəsi olan Naxçıvan Muxtar Respublikası özünün siyasi və hərtərəfli sabitliyi, həmçinin inkişafı ilə digər bölgələrə nümunə oldu. Buradan da görünür ki, Heydər Əliyev siyasətinin xalqımıza bəxş etdiyi nailiyyətlər onun hər bir üzvünün payına düşmüş və xoşbəxtlik rəmzi olmaqla gündəlik həyat tərzində özünü göstərməkdədir. Bu bir həqiqətdir ki, Heydər Əliyev müdrikliyi olmasaydı, Xocalı soyqırımı bu günə qədər bir çox bölgələrimizdə təkrar oluna bilərdi. 1988-ci ildən 1993-cü ilə qədər olan dövrdə faciəvi 20 Yanvar hadisələri, torpaqların işğalı, eləcə də dövlətimizi və ərazi bütövlüyümüzü təhlükə altına alan digər siyasi təxribatlar kimi yüzlərlə faktları sadalamaq mümkündür. Təkcə ermənilər tərəfindən Azərbaycana qarşı edilən təcavüzün dağıntılarını və ziyanlarını, bir sözlə, acı nəticələrini göstərmək yerinə düşər:
Yaşayış məntəqələri 900
Evlər 150 000
İctimai binalar 7 000
Məktəblər 693
Uşaq bağçaları 855
Tibb müəssisələri 695
Kitabxanalar 927
Məbədlər 44
Məscidlər 9
Tarixi abidələr, saraylar və muzeylər 473
Muzey eksponatları 40 000
Sənaye və kənd təsərrüfatı müəssisələri 6 000
Avtomobil yolları 2 670
Körpülər 160
Su kommunikasiyaları 2 300 km
Qaz kommunikasiyaları 2 000 km
Elektrik xətləri 15 000 km
Meşələr 280 000 ha
Kənd təsərrüfatı üçün yaralı torpaqlar 1 000 000 ha
İrriqasiya sistemləri 1 200 km
Ulu Tanrının xalqımıza nicat yolu kimi bəxş etdiyi Heydər Əliyev taleyin və zamanın ən zəruri anlarında qarşımızda işıq oldu və bu bəlalara son qoyuldu.
Heydər Əliyev siyasətinin ölkəmiz üçün bəxş etdiyi tərəqqi və yüksəliş yuxarıda sadalanan məqamların asan izahına imkan verir. Bu gün hər bir vətəndaş ulu öndərin başladığı və ölkə Prezidenti İlham Əliyev tərəfindən zənginləşməklə davam etdirilən siyasətin ən fəal təbliğatçılarıdırlar.
Böyük Heydər Əliyev siyasətinin ölkəmizə bəxş etdiyi uğurları sadalamaqla bitməz. Bu uğurlar özünü respublikamızın inkişafını təmin edəcək bütün sahələrdə göstərməkdədir. 1995-ci ildən başlanan nəhəng aqrar islahatlar ümumilikdə yeni iqtisadi şərait üçün əlverişli mühit yaratmışdır. Təbiidir ki, bütün dövrlər üçün öz aktuallığını saxlayan yeganə və strateji məsələ xalqımızın firavan həyat tərzinin təminatından ibarətdir. Bu baxımdan da müstəqilliyimizin ilk illərində əsasları yaradılan bazar iqtisadi sisteminin mühüm ünsürlərindən biri kimi məhz əhali və onun səmərəli məşğulluğunun təmin olunması təşkil edirdi. Aydındır ki, bunun təmin olunması üçün ilk əvvəl yeni iqtisadi sistemin tam formalaşmasına imkanlar yaradılmalı idi. Elə bu məqsədlə də xalqın içərisindən çıxan dahi rəhbərimiz xalqımızın gələcəyi üçün də davamlı fəaliyyətə başladı. Bu məqsədlə 1995-ci il 18 fevral tarixində iki böyük qanuna imza atdı. Bunlardan biri “Aqrar İslahatların əsasları haqqında”, digəri isə “Sovxoz və kolxozların islahatı haqqında” qanunlardan ibarət idi. Hər iki qanun müasir bazar iqtisadi sisteminin mahiyyətini və xüsusiyyətlərini özündə əks etdirməkdədir. Çünki bazar münasibətləri ilə uyğunlaşmayan və bu iqtisadi sistemin tələblərinə cavab verməyən təsərrüfat subyektlərinin yeniləri ilə əvəz olunması zərurəti özünü göstərirdi. Buna görə də həmin təsərrüfatlarda islahatların aparılması lazım idi. Həmin prosesdə ardıcıl fəaliyyəti təmin etmək məqsədi ilə elə 1995-ci ilin ok-tyabr ayında Dövlət Mülkiyyətinin Özəlləşdirilməsini nəzərdə tutan eyni adlı Dövlət Proqramı qəbul olundu. Bu Proqram 1996-1998, 1998-2000, 2000-2001, 2001-2005-ci illəri əhatə etməklə müasir milli iqtisadi inkişafın təməl prinsiplərini təşkil edirdi. Burada bir məqamı qeyd etmək lazımdır ki, həyata keçirilən bu tədbirlər özünün genişmiqyaslı olmağı ilə seçil-məklə, həm də gündəlik hal almışdır. 1996-cı ilin iyul ayında “Torpaq islahatı haqqında” qanunun qəbul edilməsi bu istiqa-mətdə təkanverici qüvvəyə çevrildi. Bu qanuna görə ölkəmizin torpaqlarının əksər hissəsi özəlləşdirilərək dövlət, xüsusi və bələdiyyə mülkiyyətinə verildi. Yəni bir müstəqil dövlət kimi zə-ruri olan hər bir tədbir vaxtında və faydalı həllini tapırdı.
Qeyd edək ki, bütün bunlar ölkəmizdə hər bir sahə kimi əhalinin məşğulluq məsələsinə diqqət ayırmağa imkan yaratmışdır. Yuxarıda sadalanan məqamlardan görünür ki, həyata keçirilmiş məqsədyönlü iqtisadi tədbirlər əhalinin məşğulluq probleminin həllində aqrar sektorun rolunu önə çəkmiş və bunu daha da təkmilləşdirmişdir. Ümummilli liderimizin siyasi fəaliyyətinin Naxçıvan dövründə göstərilən məsələlərin də uğurlu başlanğıcı təmin olunmuş və nümunəvi nəticələr əldə olunmuşdur. Belə ki, 1992-ci il aprel ayının 6-da Naxçıvan MR Ali Məclisinin qəbul etdiyi “Naxçıvan Muxtar Respublikasında zərərlə işləyən kolxoz və sovxozların ləğv edilməsi və onların əsasında şəxsi təsərrüfatların yaradılması haqqında” qərar və rentabelsiz işləyən kolxoz və sovxozların ictimai mal-qarasının özəlləşdirilməsini nəzərdə tutan təkliflər aqrar sahədə məhsul istehsalının artırılmasına, eyni zamanda məşğulluğun yüksəldilməsinə şərait yaradan mühüm addımlar idi. Bu qərarlarla Naxçıvan MR-də aqrar sahənin yeni iqtisadi sistemin tələbləri əsasında inkişaf etdirilməsinə, eyni zamanda burada əhalinin səmərəli məşğulluq təminatının formalaşdırılmasına möhkəm zəmin yaranmış oldu.
Ölkə miqyasında isə 2 iyul 2001-ci il tarixdə “Məşğulluq haqqında” Qanun qəbul edilmiş və müvafiq sahə üzrə hüquqi baza təkmilləşdirilmişdir. Qeyd edək ki, bu qanun 27 iyun 1991-ci il tarixdə qəbul olunmuş eyniadlı qanundan daha mü-kəmməl olmaqla, bu günümüzlə səsləşməkdədir. Bundan əlavə, dövlət başçısı İlham Əliyev tərəfindən 26 oktyabr 2005-ci il tarixdə imzalanan sərəncamla 2006-2015-ci illəri nəzərdə tutan “Azərbaycan Respublikasının Məşğulluq Strategiyası”nın, 15 may 2007-ci il tarixdə imzalanmış sərəncamla isə “Azərbaycan Respublikasının Məşğulluq Strategiyasının həyata keçirilməsi üzrə (2007-2010-cu illər) Dövlət Proqramı”nın təsdiq edilməsi məşğulluq səviyyəsinin yüksəldilməsi üçün real imkanlar yarat-mışdır. Həmin Dövlət Proqramının vəzifələri iqtisadi inkişafa və səmərəli məşğulluğun təmin edilməsinə istiqamətləndirilmiş makroiqtisadi siyasətin həyata keçirilməsi kimi izah edilmişdir. Məşğulluq potensialının artırılması istiqamətindəki tədbirlər özünün davamlılığı ilə daha da önəm qazanmış, birinci mərhələdə 2004-2008-ci illəri, ikinci mərhələdə 2009-2013-cü illəri, üçüncü mərhələdə isə 2014-2018-ci illəri əhatə əhatə edən “Regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramları” qəbul olunmuşdur. Həmin tarixi sənədlərlə bir daha bir çox sahələr-xüsusən də aqrar sektor üzrə məşğulluğun təminat mexanizmi tam olaraq yerinə yetirilmişdir.
Ulu öndər Heydər Əliyevin ideyalarının Prezident İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilməsi nəticəsində bu gün Azərbaycan ən yüksək zirvələri fəth edir. Ölkəmiz son illərdə iqtisadi artımın sürətinə görə liderliyi ələ alıb. Bu gün harda yaşamasından asılı olmayaraq hər bir azərbaycanlı belə bir ölkənin vətəndaşı olmaqdan qürur duyur. Güclü, qüdrətli, demokratik prinsipləri bu gününün, sabahının əsası kimi qəbul edən Azərbaycan qürur mənbəyimizdir.
Cavadxan QASIMOV,
İqtisad üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Baxış sayı: 1 034
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 14:26
Şeyx Portuqaliyaya gedir
21-11-2024, 22:01
Leyla Əliyeva Qlobal Liderlərin Dialoqunda iştirak etdi - Fotolar
19-11-2024, 22:08
Samir Nuriyev görüş keçirdi - Fotolar
14-11-2024, 15:53
İlham Əliyev İslam İnkişaf Bankının prezidenti ilə görüşüb
14-11-2024, 00:33
Heydər Əliyev Fondunun nəşri təqdim olundu - Fotolar+Video
9-11-2024, 10:22
Sumqayıtda 8 noyabr Zəfər Günü qeyd olunub-VİDEO+FOTOLAR
7-11-2024, 09:43
Sumqay;tda Zəfər Günü ilə əlaqədar “Zəfər nəğməli Azərbaycan” adlı tədbir keçirildi-VİDRO+FOTOLAR
4-11-2024, 19:17
Dini Liderlərin Qlobal Sammitinin iştirakçıları Ümummilli Lider Heydər Əliyevin məzarını ziyarət ediblər
31-10-2024, 08:37
Bayden iki uşağı dişləyib
28-10-2024, 19:42
“Şəhid Vətən Müharibəsi Qəhrəmanları” adlı kitabın təqdimatı olub
25-10-2024, 19:25
Ukrayna hərbçiləri təsadüfən özünün "Hawk" pilotsuz təyyarəsini vurub
17-10-2024, 10:52
Prezidentdən Füzuli ilə bağlı paylaşım - Video
15-10-2024, 04:13
Sumqayıtda "Mənim oğlum qəhrəmandır" layihəsi-VİDEO+FOTOLAR
8-10-2024, 16:17
İlham Əliyevin Rusiya Prezidenti Vladimir Putinlə görüşü olub
5-10-2024, 12:06
Sumqayıtda Müəllimlər Günü qeyd olundu-VİDEO+FOTOLAR
3-10-2024, 22:38
İlham Əliyev Cəbrayıl rayonunun Horovlu kəndində fərdi evlərin və sosial obyektlərin tikintisi ilə tanış olub
28-09-2024, 22:48
Beynəlxalq Prokurorlar Assosiasiyasının İcraiyyə Komitəsinin 58-ci iclası keçirilib
27-09-2024, 23:47
Baş Prokurorluğun rəhbər heyəti Zəfər Parkında olub
27-09-2024, 17:56
Sumqayıtda 27 sentyabr – Anım Günü ilə bağlı tədbir keçirilib
27-09-2024, 11:16
İlham Əliyev Zəfər parkında olub
25-09-2024, 22:26
Adil Əliyevin doğum gününü TƏBRİK EDİRİK!
25-09-2024, 11:26
İlham Əliyevə çoxməqsədli JF-17C təyyarələri təqdim olunub
24-09-2024, 23:34
İlham Əliyev “ADEX-2024” və “Securex Caspian” sərgiləri ilə tanış olub
24-09-2024, 11:07
Qarabağ Universitetində yaşanan qürurlu gün-Kamal Paşazadə
23-09-2024, 20:17
İlham Əliyev yeddinci çağırış Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin ilk iclasında iştirak edib
20-09-2024, 09:31
İlham Əliyev Şuşada Bayraq Meydanının açılışında iştirak edib
19-09-2024, 21:03
İlham Əliyev Ağdam şəhərində İmarət Kompleksinin bərpadan sonra açılışında iştirak edib
18-09-2024, 20:02
Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti Leyla Əliyeva Milli Qəhrəman Mübariz İbrahimovun ailəsini ziyarət edib
16-09-2024, 20:35
ABŞ Dövlət katibi Antoni Blinken Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevə zəng edib
15-09-2024, 10:52
XİN-dən Bakının azad edilməsi ilə bağlı - Paylaşım
14-09-2024, 15:22
Prezident İlham Əliyev Fatma Səttarovanın vəfatı ilə əlaqədar onun ailəsinə və yaxınlarına başsağlığı verib
14-09-2024, 11:48
İlham Əliyev “Xaqani” bağında və ətraf ərazilərdə aparılmış abadlıq-yenidənqurma işlərindən sonra yaradılan şəraitlə tanış olub
13-09-2024, 01:44
Heydər Əliyev Fondunun Vatikanda Müqəddəs Yubiley İlinə töhfəsi- VİDEO
10-09-2024, 19:17
Lamiyə və Orxana “Şöhrət” ordeni verildi
6-09-2024, 12:11
İlham Əliyev Beynəlxalq Çernobbio Forumunda “Yeni geosiyasi şəraitdə Azərbaycanın rolu” adlı sessiyada çıxış edib
6-09-2024, 11:40
İlham Əliyev Milan şəhərinə gəlib
4-09-2024, 21:06
Baş prokuror Rusiyada işgüzar səfərdədir
2-09-2024, 22:25
İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva Kəlbəcərdəki Xudavəng monastır kompleksində olublar
2-09-2024, 13:20
Onları parlamentdə ilk dəfə görəcəyik
1-09-2024, 15:24
Prezident Administrasiyasının rəhbəri Samir Nuriyev 34 saylı seçki məntəqəsində səs verib