11:45 / 27-07-2025
Döyüşçü Maqomedov UFC turnirində Barrionu məğlub etdikdən sonra xəstəxanaya yerləşdirilib
11:42 / 27-07-2025
Mənzildə zorakılıq əlamətləri olmayan üç cəsəd tapılıb
11:34 / 27-07-2025
Panda Həftəsi Festivalı keçiriləcək
11:32 / 27-07-2025
YJC: İranda solçu radikal qrupun iki üzvü edam edilib
11:21 / 27-07-2025
Telegram istifadəçi yaşını doğrulama funksiyasını əlavə edib
21:56 / 26-07-2025
Milli Məclisin deputatı Vüqar Rəhimzadə Culfada seçiciləri ilə növbəti görüşünü keçirib - FOTO
21:51 / 26-07-2025
Krım klubu Verka Serduçkanın mahnısına görə DJ-i işdən çıxarıb
21:49 / 26-07-2025
Tramp: "Tailand və Kamboca danışıqlardan sonra atəşi dayandırmaq istəyini ifadə ediblər"
21:44 / 26-07-2025
Müsəlmanları təhqir edərək, onlara şüşə atıb
21:35 / 26-07-2025
Orban fon der Leyeni Avropa Komissiyasından istefa verməyə çağırıb
18:18 / 26-07-2025
"Orban": Aİ-yə Ukrayna Avropa ilə Rusiya arasında bufer zona kimi lazımdır
18:15 / 26-07-2025
86,5 min istehlakçı işıqsız qalıb
18:10 / 26-07-2025
STV: Şotlandiyada Trampın səfərinə etirazlar başlayıb
15:54 / 26-07-2025
Velikaya qılıncoynatma üzrə dünya çempionatının ikinci turunda məğlub olub
15:50 / 26-07-2025
Litva Ukraynaya "Patriot" hava hücumundan müdafiə sistemlərinin alınması üçün 30 milyon avroya qədər vəsait ayıracaq
12:45 / 26-07-2025
MAK: "An-24" sistemləri yerə zərbə endirənə qədər nasazlıq olmadan işləyirdi
12:42 / 26-07-2025
"Spartak"ın keçmiş futbolçusu Muxamadiev bir sıra insultlardan sonra huşunu itirib
12:39 / 26-07-2025
Rusiya hərbçiləri yaralı ukraynalı zabiti 8 km uzaqlığa aparıblar
12:36 / 26-07-2025
Növbəti zəlzələ
12:34 / 26-07-2025
Ən yeni hərbi zirehli texnikalar sınaqdan keçirilib
12:31 / 26-07-2025
4 nəfərin yanğında öldüyü daça bir həftə əvvəl alınıb
12:27 / 26-07-2025
Uşaqları soyan əcnəbi saxlanılıb
12:24 / 26-07-2025
Alaudinov çeçen Bersaevin dindirilməsinin görüntülərini nümayiş etdirdi
12:21 / 26-07-2025
Pişik yük konteynerində üzərək gedib
12:16 / 26-07-2025
"Mirror": ABŞ-da məktəbli göldə çimdikdən sonra beyin yeyən amöbdən ölüb
22:50 / 25-07-2025
Məhkəmə ömürlük həbs cəzası elan edib
22:42 / 25-07-2025
Qaz partlayışı qurbanlarının xatirəsinə matəm günü elan edilib
22:39 / 25-07-2025
BMT: 131 000-dən çox insan Taylandı, 4 000-dən çox insan Kambocanı tərk edib
22:35 / 25-07-2025
İş adamı FBK-nı maliyyələşdirdiyinə görə həbs edilib
22:32 / 25-07-2025
Çay axını ilə aparılmış iki turistin cəsədi tapılıb
17:49 / 25-07-2025
Sumqayıt şəhərində Saleh Nuriyevin mövludundan-VİDEO+FOTOLAR
17:20 / 25-07-2025
Yaşayış binasında baş verən qaz partlayışından sonra fövqəladə vəziyyət elan edilib
17:18 / 25-07-2025
Ərdoğan Putin və Trampla onların İstanbulda görüşünün mümkünlüyünü müzakirə etməyi planlaşdırır
17:15 / 25-07-2025
Məmmədov folqaçıların dünya çempionatının 1/16 finalında mübarizəni fəlakət adlandırıb
17:11 / 25-07-2025
Litva sakinləri rus dilində sərbəst ünsiyyət hüququnu xatırladıblar
TALEYİMİZDƏKİ XİLASKARLIQ VƏ İNKİŞAF -HEYDƏR ƏLİYEV-95
Tarix: 09-05-2018 23:04 | Bölmə: Gündəm
Ölkəmiz artıq müstəqilliyinin 27 – ci ilini yaşayır. Bu zaman çərçivəsində Azərbaycan bir çox sınaqlardan qəhrəmanlıqla çıxaraq,bugünkü inkişafa gəlib çıxmışdır. Yeni mərhələ təkcə siyasi keçidi tələb etməməklə, eyni zamanda iqtisadi və sosial, mədəni və digər sahələrin də dəyişikliklərə uğramasını özündə cəmləşdirmişdir. İqtisadiyyatın elə əsaslar üzərində qurulması lazım idi ki, əldə olunacaq nəticələr milli zəmində dövlətimizin yaxından köməyi olsun.
Bazar iqtisadi sisteminə keçən ölkəmizdə hər bir sahənin dərindən incələnməsi, yerində və düzgün istifadə olunması mühüm məqsəd idi. Təbii ki, bütün bunlar həm çətin, həm zəruri, həm də bugünkü dövr üçün olduqca əhəmiyyətli idi. Çünki bir iqtisadi formasiyadan digərinə keçid etmək müvafiq dövr üçün böyük həssaslıq tələb edirdi. Aydın məsələdir ki, keçmiş iqtisadi sistemdən müasir iqtisadi sistemə birdən-birə keçmək olmazdı. Əvvəlcə, həmin iqtisadi sistemin dayaqlarını zəiflətmək və bunların əsasında da yeni iqtisadi mühiti formalaşdırmaq lazım idi. Bunlar isə böyük təcrübə və nəhəng iqtisadi islahatlar əsasında mümkün ola bilərdi.
1988-1993-cü illər arasında sadalanan məsələlərin gerçəkliyə qovuşması çox çətin idi. Çünki bir tərəfdən tarixi düşmənlərimiz olan ermənilərin torpaqlarımıza təcavüzü, bir tərəfdən daxili siyasi çəkişmələr, digər tərəfdən isə müstəqillik yolunda siyasi və iqtisadi yeniliklərin edilməsi zərurəti həqiqətən də əsas maneə obyektinə çevrilməklə vəziyyətdən çıxış üçünmüdriklik tələb edirdi. Amma təəssüf hissi ilə qeyd etmək lazımdır ki, işğal olunan iyirmi faiz torpaqlarımız, öz torpaqlarımızda qaçqın kimi yaşamağa məcbur olan bir milyon iki yüz min soydaşımız məhz həmin dövrlərin mirası kimi hələ də qalmaqdadır. İqtisadiyyatımıza altmış milyard dollar həcmində ziyan dəymiş və zəngin maddi-mədəni dəyərlərə malik ərazilərimiz düşmən tapdağı altında imdad diləməkdədir.
1993-cü ilə qədərki dövrü ölkəmizin hərtərəfli gerilik dövrü kimi xarakterizə etmək olar. Elə təkcə torpaqlarımızda baş alıb gedən müharibə, gündəlik hal alan şəhidlər, hər bir regionda və evdə mövcud olan ruh düşkünlüyü və göz yaşları dediklərimizə əyani sübutdur. Dünyanın heç bir ölkəsi tərəfindən dəstəklənməyən və bununla da haqlı ikən haqsız və-ziyyətə düşən respublikamız acınacaqlı günlərini yaşayırdı. Həmin dövrlərdə nə sərhəddə, nə ölkə daxilində, nə də buna görə xarici arenada heç bir əlverişli mühit yox idi. Res-publikamızın inkişafını təmin edə biləcək sahələrin heç biri diqqətdə deyildi. Əhalinin sosial-iqtisadi vəziyyəti ən aşağı həddə düşmüşdü. Əldə olan imkanların dəyərləndirilməməsi, ölkəmizin iqtisadi potensialından nəinki yetərincə, hətta ümumiyyətlə istifadə olunmaması beynəlxalq miqyasda da mövqelərin olmamasına səbəb olurdu. Bir sözlə, bəhs olunan dövrdə ölkəmizin siyasi-iqtisadi, sosial-mədəni və digər sahələrində əsl maneə var idi.
Bütün bu kimi problemlərin aradan qaldırılmasında yeganə çıxış yolu Heydər Əliyev kimi müdrik rəhbərin, qətiyyətli liderin olması ola bilərdi. Danılmaz faktdır ki, keçmiş ittifaqdan ayrılan ölkə kimi Azərbaycanda siyasi sabitlik yox dərəcəsində idi. Ancaq buna baxmayaraq, ölkəmizin ayrılmaz tərkib hissəsi olan Naxçıvan Muxtar Respublikası özünün siyasi və hərtərəfli sabitliyi, həmçinin inkişafı ilə digər bölgələrə nümunə oldu. Buradan da görünür ki, Heydər Əliyev siyasətinin xalqımıza bəxş etdiyi nailiyyətlər onun hər bir üzvünün payına düşmüş və xoşbəxtlik rəmzi olmaqla gündəlik həyat tərzində özünü göstərməkdədir. Bu bir həqiqətdir ki, Heydər Əliyev müdrikliyi olmasaydı, Xocalı soyqırımı bu günə qədər bir çox bölgələrimizdə təkrar oluna bilərdi. 1988-ci ildən 1993-cü ilə qədər olan dövrdə faciəvi 20 Yanvar hadisələri, torpaqların işğalı, eləcə də dövlətimizi və ərazi bütövlüyümüzü təhlükə altına alan digər siyasi təxribatlar kimi yüzlərlə faktları sadalamaq mümkündür. Təkcə ermənilər tərəfindən Azərbaycana qarşı edilən təcavüzün dağıntılarını və ziyanlarını, bir sözlə, acı nəticələrini göstərmək yerinə düşər:
Yaşayış məntəqələri 900
Evlər 150 000
İctimai binalar 7 000
Məktəblər 693
Uşaq bağçaları 855
Tibb müəssisələri 695
Kitabxanalar 927
Məbədlər 44
Məscidlər 9
Tarixi abidələr, saraylar və muzeylər 473
Muzey eksponatları 40 000
Sənaye və kənd təsərrüfatı müəssisələri 6 000
Avtomobil yolları 2 670
Körpülər 160
Su kommunikasiyaları 2 300 km
Qaz kommunikasiyaları 2 000 km
Elektrik xətləri 15 000 km
Meşələr 280 000 ha
Kənd təsərrüfatı üçün yaralı torpaqlar 1 000 000 ha
İrriqasiya sistemləri 1 200 km
Ulu Tanrının xalqımıza nicat yolu kimi bəxş etdiyi Heydər Əliyev taleyin və zamanın ən zəruri anlarında qarşımızda işıq oldu və bu bəlalara son qoyuldu.
Heydər Əliyev siyasətinin ölkəmiz üçün bəxş etdiyi tərəqqi və yüksəliş yuxarıda sadalanan məqamların asan izahına imkan verir. Bu gün hər bir vətəndaş ulu öndərin başladığı və ölkə Prezidenti İlham Əliyev tərəfindən zənginləşməklə davam etdirilən siyasətin ən fəal təbliğatçılarıdırlar.
Böyük Heydər Əliyev siyasətinin ölkəmizə bəxş etdiyi uğurları sadalamaqla bitməz. Bu uğurlar özünü respublikamızın inkişafını təmin edəcək bütün sahələrdə göstərməkdədir. 1995-ci ildən başlanan nəhəng aqrar islahatlar ümumilikdə yeni iqtisadi şərait üçün əlverişli mühit yaratmışdır. Təbiidir ki, bütün dövrlər üçün öz aktuallığını saxlayan yeganə və strateji məsələ xalqımızın firavan həyat tərzinin təminatından ibarətdir. Bu baxımdan da müstəqilliyimizin ilk illərində əsasları yaradılan bazar iqtisadi sisteminin mühüm ünsürlərindən biri kimi məhz əhali və onun səmərəli məşğulluğunun təmin olunması təşkil edirdi. Aydındır ki, bunun təmin olunması üçün ilk əvvəl yeni iqtisadi sistemin tam formalaşmasına imkanlar yaradılmalı idi. Elə bu məqsədlə də xalqın içərisindən çıxan dahi rəhbərimiz xalqımızın gələcəyi üçün də davamlı fəaliyyətə başladı. Bu məqsədlə 1995-ci il 18 fevral tarixində iki böyük qanuna imza atdı. Bunlardan biri “Aqrar İslahatların əsasları haqqında”, digəri isə “Sovxoz və kolxozların islahatı haqqında” qanunlardan ibarət idi. Hər iki qanun müasir bazar iqtisadi sisteminin mahiyyətini və xüsusiyyətlərini özündə əks etdirməkdədir. Çünki bazar münasibətləri ilə uyğunlaşmayan və bu iqtisadi sistemin tələblərinə cavab verməyən təsərrüfat subyektlərinin yeniləri ilə əvəz olunması zərurəti özünü göstərirdi. Buna görə də həmin təsərrüfatlarda islahatların aparılması lazım idi. Həmin prosesdə ardıcıl fəaliyyəti təmin etmək məqsədi ilə elə 1995-ci ilin ok-tyabr ayında Dövlət Mülkiyyətinin Özəlləşdirilməsini nəzərdə tutan eyni adlı Dövlət Proqramı qəbul olundu. Bu Proqram 1996-1998, 1998-2000, 2000-2001, 2001-2005-ci illəri əhatə etməklə müasir milli iqtisadi inkişafın təməl prinsiplərini təşkil edirdi. Burada bir məqamı qeyd etmək lazımdır ki, həyata keçirilən bu tədbirlər özünün genişmiqyaslı olmağı ilə seçil-məklə, həm də gündəlik hal almışdır. 1996-cı ilin iyul ayında “Torpaq islahatı haqqında” qanunun qəbul edilməsi bu istiqa-mətdə təkanverici qüvvəyə çevrildi. Bu qanuna görə ölkəmizin torpaqlarının əksər hissəsi özəlləşdirilərək dövlət, xüsusi və bələdiyyə mülkiyyətinə verildi. Yəni bir müstəqil dövlət kimi zə-ruri olan hər bir tədbir vaxtında və faydalı həllini tapırdı.
Qeyd edək ki, bütün bunlar ölkəmizdə hər bir sahə kimi əhalinin məşğulluq məsələsinə diqqət ayırmağa imkan yaratmışdır. Yuxarıda sadalanan məqamlardan görünür ki, həyata keçirilmiş məqsədyönlü iqtisadi tədbirlər əhalinin məşğulluq probleminin həllində aqrar sektorun rolunu önə çəkmiş və bunu daha da təkmilləşdirmişdir. Ümummilli liderimizin siyasi fəaliyyətinin Naxçıvan dövründə göstərilən məsələlərin də uğurlu başlanğıcı təmin olunmuş və nümunəvi nəticələr əldə olunmuşdur. Belə ki, 1992-ci il aprel ayının 6-da Naxçıvan MR Ali Məclisinin qəbul etdiyi “Naxçıvan Muxtar Respublikasında zərərlə işləyən kolxoz və sovxozların ləğv edilməsi və onların əsasında şəxsi təsərrüfatların yaradılması haqqında” qərar və rentabelsiz işləyən kolxoz və sovxozların ictimai mal-qarasının özəlləşdirilməsini nəzərdə tutan təkliflər aqrar sahədə məhsul istehsalının artırılmasına, eyni zamanda məşğulluğun yüksəldilməsinə şərait yaradan mühüm addımlar idi. Bu qərarlarla Naxçıvan MR-də aqrar sahənin yeni iqtisadi sistemin tələbləri əsasında inkişaf etdirilməsinə, eyni zamanda burada əhalinin səmərəli məşğulluq təminatının formalaşdırılmasına möhkəm zəmin yaranmış oldu.
Ölkə miqyasında isə 2 iyul 2001-ci il tarixdə “Məşğulluq haqqında” Qanun qəbul edilmiş və müvafiq sahə üzrə hüquqi baza təkmilləşdirilmişdir. Qeyd edək ki, bu qanun 27 iyun 1991-ci il tarixdə qəbul olunmuş eyniadlı qanundan daha mü-kəmməl olmaqla, bu günümüzlə səsləşməkdədir. Bundan əlavə, dövlət başçısı İlham Əliyev tərəfindən 26 oktyabr 2005-ci il tarixdə imzalanan sərəncamla 2006-2015-ci illəri nəzərdə tutan “Azərbaycan Respublikasının Məşğulluq Strategiyası”nın, 15 may 2007-ci il tarixdə imzalanmış sərəncamla isə “Azərbaycan Respublikasının Məşğulluq Strategiyasının həyata keçirilməsi üzrə (2007-2010-cu illər) Dövlət Proqramı”nın təsdiq edilməsi məşğulluq səviyyəsinin yüksəldilməsi üçün real imkanlar yarat-mışdır. Həmin Dövlət Proqramının vəzifələri iqtisadi inkişafa və səmərəli məşğulluğun təmin edilməsinə istiqamətləndirilmiş makroiqtisadi siyasətin həyata keçirilməsi kimi izah edilmişdir. Məşğulluq potensialının artırılması istiqamətindəki tədbirlər özünün davamlılığı ilə daha da önəm qazanmış, birinci mərhələdə 2004-2008-ci illəri, ikinci mərhələdə 2009-2013-cü illəri, üçüncü mərhələdə isə 2014-2018-ci illəri əhatə əhatə edən “Regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramları” qəbul olunmuşdur. Həmin tarixi sənədlərlə bir daha bir çox sahələr-xüsusən də aqrar sektor üzrə məşğulluğun təminat mexanizmi tam olaraq yerinə yetirilmişdir.
Ulu öndər Heydər Əliyevin ideyalarının Prezident İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilməsi nəticəsində bu gün Azərbaycan ən yüksək zirvələri fəth edir. Ölkəmiz son illərdə iqtisadi artımın sürətinə görə liderliyi ələ alıb. Bu gün harda yaşamasından asılı olmayaraq hər bir azərbaycanlı belə bir ölkənin vətəndaşı olmaqdan qürur duyur. Güclü, qüdrətli, demokratik prinsipləri bu gününün, sabahının əsası kimi qəbul edən Azərbaycan qürur mənbəyimizdir.
Cavadxan QASIMOV,
İqtisad üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Baxış sayı: 1 117
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 09-05-2018 23:04 | Bölmə: Gündəm
Ölkəmiz artıq müstəqilliyinin 27 – ci ilini yaşayır. Bu zaman çərçivəsində Azərbaycan bir çox sınaqlardan qəhrəmanlıqla çıxaraq,bugünkü inkişafa gəlib çıxmışdır. Yeni mərhələ təkcə siyasi keçidi tələb etməməklə, eyni zamanda iqtisadi və sosial, mədəni və digər sahələrin də dəyişikliklərə uğramasını özündə cəmləşdirmişdir. İqtisadiyyatın elə əsaslar üzərində qurulması lazım idi ki, əldə olunacaq nəticələr milli zəmində dövlətimizin yaxından köməyi olsun.Bazar iqtisadi sisteminə keçən ölkəmizdə hər bir sahənin dərindən incələnməsi, yerində və düzgün istifadə olunması mühüm məqsəd idi. Təbii ki, bütün bunlar həm çətin, həm zəruri, həm də bugünkü dövr üçün olduqca əhəmiyyətli idi. Çünki bir iqtisadi formasiyadan digərinə keçid etmək müvafiq dövr üçün böyük həssaslıq tələb edirdi. Aydın məsələdir ki, keçmiş iqtisadi sistemdən müasir iqtisadi sistemə birdən-birə keçmək olmazdı. Əvvəlcə, həmin iqtisadi sistemin dayaqlarını zəiflətmək və bunların əsasında da yeni iqtisadi mühiti formalaşdırmaq lazım idi. Bunlar isə böyük təcrübə və nəhəng iqtisadi islahatlar əsasında mümkün ola bilərdi.
1988-1993-cü illər arasında sadalanan məsələlərin gerçəkliyə qovuşması çox çətin idi. Çünki bir tərəfdən tarixi düşmənlərimiz olan ermənilərin torpaqlarımıza təcavüzü, bir tərəfdən daxili siyasi çəkişmələr, digər tərəfdən isə müstəqillik yolunda siyasi və iqtisadi yeniliklərin edilməsi zərurəti həqiqətən də əsas maneə obyektinə çevrilməklə vəziyyətdən çıxış üçünmüdriklik tələb edirdi. Amma təəssüf hissi ilə qeyd etmək lazımdır ki, işğal olunan iyirmi faiz torpaqlarımız, öz torpaqlarımızda qaçqın kimi yaşamağa məcbur olan bir milyon iki yüz min soydaşımız məhz həmin dövrlərin mirası kimi hələ də qalmaqdadır. İqtisadiyyatımıza altmış milyard dollar həcmində ziyan dəymiş və zəngin maddi-mədəni dəyərlərə malik ərazilərimiz düşmən tapdağı altında imdad diləməkdədir.
1993-cü ilə qədərki dövrü ölkəmizin hərtərəfli gerilik dövrü kimi xarakterizə etmək olar. Elə təkcə torpaqlarımızda baş alıb gedən müharibə, gündəlik hal alan şəhidlər, hər bir regionda və evdə mövcud olan ruh düşkünlüyü və göz yaşları dediklərimizə əyani sübutdur. Dünyanın heç bir ölkəsi tərəfindən dəstəklənməyən və bununla da haqlı ikən haqsız və-ziyyətə düşən respublikamız acınacaqlı günlərini yaşayırdı. Həmin dövrlərdə nə sərhəddə, nə ölkə daxilində, nə də buna görə xarici arenada heç bir əlverişli mühit yox idi. Res-publikamızın inkişafını təmin edə biləcək sahələrin heç biri diqqətdə deyildi. Əhalinin sosial-iqtisadi vəziyyəti ən aşağı həddə düşmüşdü. Əldə olan imkanların dəyərləndirilməməsi, ölkəmizin iqtisadi potensialından nəinki yetərincə, hətta ümumiyyətlə istifadə olunmaması beynəlxalq miqyasda da mövqelərin olmamasına səbəb olurdu. Bir sözlə, bəhs olunan dövrdə ölkəmizin siyasi-iqtisadi, sosial-mədəni və digər sahələrində əsl maneə var idi.
Bütün bu kimi problemlərin aradan qaldırılmasında yeganə çıxış yolu Heydər Əliyev kimi müdrik rəhbərin, qətiyyətli liderin olması ola bilərdi. Danılmaz faktdır ki, keçmiş ittifaqdan ayrılan ölkə kimi Azərbaycanda siyasi sabitlik yox dərəcəsində idi. Ancaq buna baxmayaraq, ölkəmizin ayrılmaz tərkib hissəsi olan Naxçıvan Muxtar Respublikası özünün siyasi və hərtərəfli sabitliyi, həmçinin inkişafı ilə digər bölgələrə nümunə oldu. Buradan da görünür ki, Heydər Əliyev siyasətinin xalqımıza bəxş etdiyi nailiyyətlər onun hər bir üzvünün payına düşmüş və xoşbəxtlik rəmzi olmaqla gündəlik həyat tərzində özünü göstərməkdədir. Bu bir həqiqətdir ki, Heydər Əliyev müdrikliyi olmasaydı, Xocalı soyqırımı bu günə qədər bir çox bölgələrimizdə təkrar oluna bilərdi. 1988-ci ildən 1993-cü ilə qədər olan dövrdə faciəvi 20 Yanvar hadisələri, torpaqların işğalı, eləcə də dövlətimizi və ərazi bütövlüyümüzü təhlükə altına alan digər siyasi təxribatlar kimi yüzlərlə faktları sadalamaq mümkündür. Təkcə ermənilər tərəfindən Azərbaycana qarşı edilən təcavüzün dağıntılarını və ziyanlarını, bir sözlə, acı nəticələrini göstərmək yerinə düşər:
Yaşayış məntəqələri 900
Evlər 150 000
İctimai binalar 7 000
Məktəblər 693
Uşaq bağçaları 855
Tibb müəssisələri 695
Kitabxanalar 927
Məbədlər 44
Məscidlər 9
Tarixi abidələr, saraylar və muzeylər 473
Muzey eksponatları 40 000
Sənaye və kənd təsərrüfatı müəssisələri 6 000
Avtomobil yolları 2 670
Körpülər 160
Su kommunikasiyaları 2 300 km
Qaz kommunikasiyaları 2 000 km
Elektrik xətləri 15 000 km
Meşələr 280 000 ha
Kənd təsərrüfatı üçün yaralı torpaqlar 1 000 000 ha
İrriqasiya sistemləri 1 200 km
Ulu Tanrının xalqımıza nicat yolu kimi bəxş etdiyi Heydər Əliyev taleyin və zamanın ən zəruri anlarında qarşımızda işıq oldu və bu bəlalara son qoyuldu.
Heydər Əliyev siyasətinin ölkəmiz üçün bəxş etdiyi tərəqqi və yüksəliş yuxarıda sadalanan məqamların asan izahına imkan verir. Bu gün hər bir vətəndaş ulu öndərin başladığı və ölkə Prezidenti İlham Əliyev tərəfindən zənginləşməklə davam etdirilən siyasətin ən fəal təbliğatçılarıdırlar.
Böyük Heydər Əliyev siyasətinin ölkəmizə bəxş etdiyi uğurları sadalamaqla bitməz. Bu uğurlar özünü respublikamızın inkişafını təmin edəcək bütün sahələrdə göstərməkdədir. 1995-ci ildən başlanan nəhəng aqrar islahatlar ümumilikdə yeni iqtisadi şərait üçün əlverişli mühit yaratmışdır. Təbiidir ki, bütün dövrlər üçün öz aktuallığını saxlayan yeganə və strateji məsələ xalqımızın firavan həyat tərzinin təminatından ibarətdir. Bu baxımdan da müstəqilliyimizin ilk illərində əsasları yaradılan bazar iqtisadi sisteminin mühüm ünsürlərindən biri kimi məhz əhali və onun səmərəli məşğulluğunun təmin olunması təşkil edirdi. Aydındır ki, bunun təmin olunması üçün ilk əvvəl yeni iqtisadi sistemin tam formalaşmasına imkanlar yaradılmalı idi. Elə bu məqsədlə də xalqın içərisindən çıxan dahi rəhbərimiz xalqımızın gələcəyi üçün də davamlı fəaliyyətə başladı. Bu məqsədlə 1995-ci il 18 fevral tarixində iki böyük qanuna imza atdı. Bunlardan biri “Aqrar İslahatların əsasları haqqında”, digəri isə “Sovxoz və kolxozların islahatı haqqında” qanunlardan ibarət idi. Hər iki qanun müasir bazar iqtisadi sisteminin mahiyyətini və xüsusiyyətlərini özündə əks etdirməkdədir. Çünki bazar münasibətləri ilə uyğunlaşmayan və bu iqtisadi sistemin tələblərinə cavab verməyən təsərrüfat subyektlərinin yeniləri ilə əvəz olunması zərurəti özünü göstərirdi. Buna görə də həmin təsərrüfatlarda islahatların aparılması lazım idi. Həmin prosesdə ardıcıl fəaliyyəti təmin etmək məqsədi ilə elə 1995-ci ilin ok-tyabr ayında Dövlət Mülkiyyətinin Özəlləşdirilməsini nəzərdə tutan eyni adlı Dövlət Proqramı qəbul olundu. Bu Proqram 1996-1998, 1998-2000, 2000-2001, 2001-2005-ci illəri əhatə etməklə müasir milli iqtisadi inkişafın təməl prinsiplərini təşkil edirdi. Burada bir məqamı qeyd etmək lazımdır ki, həyata keçirilən bu tədbirlər özünün genişmiqyaslı olmağı ilə seçil-məklə, həm də gündəlik hal almışdır. 1996-cı ilin iyul ayında “Torpaq islahatı haqqında” qanunun qəbul edilməsi bu istiqa-mətdə təkanverici qüvvəyə çevrildi. Bu qanuna görə ölkəmizin torpaqlarının əksər hissəsi özəlləşdirilərək dövlət, xüsusi və bələdiyyə mülkiyyətinə verildi. Yəni bir müstəqil dövlət kimi zə-ruri olan hər bir tədbir vaxtında və faydalı həllini tapırdı.
Qeyd edək ki, bütün bunlar ölkəmizdə hər bir sahə kimi əhalinin məşğulluq məsələsinə diqqət ayırmağa imkan yaratmışdır. Yuxarıda sadalanan məqamlardan görünür ki, həyata keçirilmiş məqsədyönlü iqtisadi tədbirlər əhalinin məşğulluq probleminin həllində aqrar sektorun rolunu önə çəkmiş və bunu daha da təkmilləşdirmişdir. Ümummilli liderimizin siyasi fəaliyyətinin Naxçıvan dövründə göstərilən məsələlərin də uğurlu başlanğıcı təmin olunmuş və nümunəvi nəticələr əldə olunmuşdur. Belə ki, 1992-ci il aprel ayının 6-da Naxçıvan MR Ali Məclisinin qəbul etdiyi “Naxçıvan Muxtar Respublikasında zərərlə işləyən kolxoz və sovxozların ləğv edilməsi və onların əsasında şəxsi təsərrüfatların yaradılması haqqında” qərar və rentabelsiz işləyən kolxoz və sovxozların ictimai mal-qarasının özəlləşdirilməsini nəzərdə tutan təkliflər aqrar sahədə məhsul istehsalının artırılmasına, eyni zamanda məşğulluğun yüksəldilməsinə şərait yaradan mühüm addımlar idi. Bu qərarlarla Naxçıvan MR-də aqrar sahənin yeni iqtisadi sistemin tələbləri əsasında inkişaf etdirilməsinə, eyni zamanda burada əhalinin səmərəli məşğulluq təminatının formalaşdırılmasına möhkəm zəmin yaranmış oldu.
Ölkə miqyasında isə 2 iyul 2001-ci il tarixdə “Məşğulluq haqqında” Qanun qəbul edilmiş və müvafiq sahə üzrə hüquqi baza təkmilləşdirilmişdir. Qeyd edək ki, bu qanun 27 iyun 1991-ci il tarixdə qəbul olunmuş eyniadlı qanundan daha mü-kəmməl olmaqla, bu günümüzlə səsləşməkdədir. Bundan əlavə, dövlət başçısı İlham Əliyev tərəfindən 26 oktyabr 2005-ci il tarixdə imzalanan sərəncamla 2006-2015-ci illəri nəzərdə tutan “Azərbaycan Respublikasının Məşğulluq Strategiyası”nın, 15 may 2007-ci il tarixdə imzalanmış sərəncamla isə “Azərbaycan Respublikasının Məşğulluq Strategiyasının həyata keçirilməsi üzrə (2007-2010-cu illər) Dövlət Proqramı”nın təsdiq edilməsi məşğulluq səviyyəsinin yüksəldilməsi üçün real imkanlar yarat-mışdır. Həmin Dövlət Proqramının vəzifələri iqtisadi inkişafa və səmərəli məşğulluğun təmin edilməsinə istiqamətləndirilmiş makroiqtisadi siyasətin həyata keçirilməsi kimi izah edilmişdir. Məşğulluq potensialının artırılması istiqamətindəki tədbirlər özünün davamlılığı ilə daha da önəm qazanmış, birinci mərhələdə 2004-2008-ci illəri, ikinci mərhələdə 2009-2013-cü illəri, üçüncü mərhələdə isə 2014-2018-ci illəri əhatə əhatə edən “Regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramları” qəbul olunmuşdur. Həmin tarixi sənədlərlə bir daha bir çox sahələr-xüsusən də aqrar sektor üzrə məşğulluğun təminat mexanizmi tam olaraq yerinə yetirilmişdir.
Ulu öndər Heydər Əliyevin ideyalarının Prezident İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilməsi nəticəsində bu gün Azərbaycan ən yüksək zirvələri fəth edir. Ölkəmiz son illərdə iqtisadi artımın sürətinə görə liderliyi ələ alıb. Bu gün harda yaşamasından asılı olmayaraq hər bir azərbaycanlı belə bir ölkənin vətəndaşı olmaqdan qürur duyur. Güclü, qüdrətli, demokratik prinsipləri bu gününün, sabahının əsası kimi qəbul edən Azərbaycan qürur mənbəyimizdir.
Cavadxan QASIMOV,
İqtisad üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Baxış sayı: 1 117
Bölməyə aid digər xəbərlər
22-07-2025, 11:39
Vüqar Rəhimzadə: "Azərbaycan mediası qlobal informasiya şəbəkəsinin bir hissəsinə çevrilib"
22-05-2025, 20:36
Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin Qazılar Şurasının iclası keçirilib
16-05-2025, 19:40
"Arzu" mərasim evi-VİDEO+FOTOLAR
15-05-2025, 09:35
Baş prokuror Kamran Əliyev Bəhruz Əhmədovu Hərbi Prokurorluğun kollektivinə təqdim edib
11-05-2025, 13:49
İlham Əliyev Ağdamın Kəngərli kəndinə köçən sakinlərlə görüşüb, onlara evlərin açarlarını təqdim edib
11-05-2025, 12:15
Prokurorluq əməkdaşları Fəxri Xiyabanı ziyarət edib
9-05-2025, 10:42
Misirdə Ümummilli Lider Heydər Əliyevə həsr olunmuş tədbir keçirilib
9-05-2025, 10:35
Professor: "Ulu Öndər Azərbaycan milli mətbuatını həmişə diqqət mərkəzində saxlayırdı"
9-05-2025, 10:29
Ümummilli Lider Heydər Əliyevin Azərbaycan dövlətçiliyi və konstitusiya quruculuğunun banisi kimi rolu əvəzsizdir
8-05-2025, 19:28
Mirzə Ələkbər Sabir Fondu media və reklamlarda dili pozuntularını monitorinq edəcək
4-05-2025, 21:40
Prokurorluq əməkdaşları "Bakı Marafonu 2025"də iştirak edib
4-05-2025, 15:16
Leyla Əliyeva və Arzu Əliyevanın Naxçıvan səfəri Ordubad rayonunda davam edib - FOTOLENT
1-05-2025, 21:21
Kamran Əliyev yenidən baş prokuror təyin olundu
30-04-2025, 15:33
İlham Əliyev Qusar rayonunda bağçılıq və soyuducu anbar kompleksinin fəaliyyəti ilə tanış olub
29-04-2025, 17:19
Prezidentdən Naxçıvanla bağlı - Sərəncam
29-04-2025, 17:14
Pezeşkianın qızı da Bakıya gəlibmiş - Foto
26-04-2025, 11:26
Milli Məclisin deputatı Vüqar Rəhimzadə Culfada seçiciləri ilə növbəti görüşünü keçirib - FOTO
26-04-2025, 08:00
Azərbaycan milli mətbuatının 150 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı
19-04-2025, 23:44
Milli Məclisin deputatı Vüqar Rəhimzadə Ordubadda seçiciləri ilə növbəti görüşünü keçirib FOTO
14-04-2025, 22:00
Vüqar Rəhimzadə: "Zərifə xanım Əliyeva adını tarixdə əbədiləşdirən unudulmaz şəxsiyyətdir"
13-04-2025, 22:00
Leyla Əliyeva Bakıdakı yaşıllıqlarla bağlı layihənin növbəti mərhələsini başlatdı - Fotolar
12-04-2025, 10:15
Prezidentin nəvələri Ərdoğanla - Foto
11-04-2025, 23:03
Prezident ailə üzvləri ilə Antalyada - Fotolar
10-04-2025, 10:45
“Biz bu məhkəmənin qərarlarını tanımırıq” - Prezident
4-04-2025, 22:56
Bakıda Cənub Qaz Dəhlizi Məşvərət Şurası çərçivəsində nazirlərin 11-ci və Yaşıl Enerji Məşvərət Şurası çərçivəsində nazirlərin 3-cü iclasları keçirilib
3-04-2025, 23:43
Hikmət Hacıyevə ağır itki üz verdi
1-04-2025, 18:55
Əziz insan, doğum günün mübarək!
1-04-2025, 18:32
Baş prokuror Kamran Əliyevin rəhbərlik etdiyi nümayəndə heyəti Vyetnama səfər edib-VİDEO
27-03-2025, 16:36
İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva Şuşada bir sıra açılışlarda iştirak edib və aparılan tikinti işləri ilə tanış olublar
27-03-2025, 16:30
İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva Ağdamın Sarıcalı kəndinin birinci mərhələsinin açılışında iştirak ediblər
20-03-2025, 17:36
Sumqayıt Şəhəri üzrə Maliyyə İdarəsinin kollektivi şəhid və qazi ailəsini ziyarət ediblər
18-03-2025, 20:21
İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva Ağdərənin Həsənriz kəndində sakinlərlə birlikdə Novruz tonqalını alovlandırıblar
18-03-2025, 15:09
Mehriban Əliyeva Ağdərədən paylaşım etdi - Video
10-03-2025, 21:58
Azərbaycana rəsmi səfərə gəldi - Foto
7-03-2025, 17:10
Vüqar Rəhimzadə: "Qadınlarımız ölkəmizin ictimai-siyasi həyatında böyük nüfuza malikdirlər"
6-03-2025, 22:58
Millət vəkili Elnarə Akimova növbəti dəfə vətəndşları qəbul edib
5-03-2025, 14:34
İlham Əliyev Türkiyəyə işgüzar səfərə gəlib
1-03-2025, 00:18
Faiq Qəniyev: "Azərbaycanda cəza siyasətinin humanistləşdirilməsi diqqət mərkəzindədir" - VİDEO
26-02-2025, 15:25
Rəsmilər “Ana harayı”nı ziyarət etdi - Fotolar
26-02-2025, 15:12
İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva Xocalı soyqırımı abidəsini ziyarət ediblər
26-02-2025, 08:55
Prezident Xocalı soyqırımı ilə bağlı paylaşım etdi