21:04 / 14-12-2025
Dava və atışmada iki klub mühafizəçisi yaralanıb
21:00 / 14-12-2025
Politoloq Rar: "Merz AB-ni ABŞ-dan asılılıqdan azad etmək üçün hərəkata rəhbərlik edir"
20:56 / 14-12-2025
Zelenskinin Amerika danışıqlar heyəti ilə görüşü Berlində başlayıb
18:21 / 14-12-2025
Podolyaka: "Zelenskinin Kupyanskdan çəkilmiş videosu dərc olunmazdan əvvəl lentə alınıb"
18:14 / 14-12-2025
Polis atanın qızını vurduğu hadisəni araşdırır
18:12 / 14-12-2025
Fransada etiraz edən fermerlər buzov cəsədini ağacdan asıblar
18:08 / 14-12-2025
İnsayder Karpov: "Viktor Qonçarenko Belarus milli komandasının məşqçisi təyin edilib"
18:04 / 14-12-2025
Zelenski prezidentlik kürsüsünə yapışmadığını söylədi
18:01 / 14-12-2025
Artilleriya atəşi nəticəsində bir mülki şəxs həlak olub
17:57 / 14-12-2025
Rubio: "ABŞ Sidneydəki terror aktını qətiyyətlə pisləyir"
17:55 / 14-12-2025
Avstraliya polisi çimərlikdəki atışmada ölənlərin sayını yeniləyib
13:36 / 14-12-2025
İki kişi atəş açaraq 10 nəfəri öldürüb
13:30 / 14-12-2025
Uşakov: "ABŞ Rusiyanın ərazi məsələləri ilə bağlı mövqeyini nəinki bilir, həm də başa düşür"
13:28 / 14-12-2025
İki nəfərin olduğu avtomobil çaya düşüb
13:22 / 14-12-2025
Ali Radanın deputatı işdən çıxarılan Yermakın yenidən Zelenski ilə əlaqə saxladığını bildirib
13:16 / 14-12-2025
Uşakov: "Ukrayna və Avropanın sülh planına verdiyi töhfənin konstruktiv olma ehtimalı azdır"
13:12 / 14-12-2025
Yüngül təyyarənin qəzaya uğradığı yerdən görüntülər yayılıb
13:02 / 14-12-2025
Lavrov: "Qərb Bosniya və Herseqovinadakı yaşayış məntəqəsini "özəlləşdirməyə" çalışır"
12:59 / 14-12-2025
Peskov: "Putin maşın sürür və bundan həzz alır"
12:52 / 14-12-2025
Norveç bələdiyyələri hərbi ailələri dəstəkləmək üçün vəsait çatışmazlığından şikayətlənir
20:16 / 13-12-2025
Lukaşenko ABŞ-ın xüsusi elçisi Kolun həyat yoldaşına müsahibə verdi
19:51 / 13-12-2025
"L'AntiDiplomatico": Zelenski ərazi referendumundan danışaraq dialoqu pozur
19:46 / 13-12-2025
Ruslar Darya Nepryaeva və Saveliy Korostelev 2026-cı il Olimpiadasına vəsiqə qazanıblar
19:43 / 13-12-2025
Yük qatarının relsdən çıxması nəticəsində yaranan yanacaq mazutunun dağılması 750 kvadrat metr sahəni əhatə edir
19:27 / 13-12-2025
Sübhan erməni əsilli rəqibinə qalib gəlib dünya çempionu oldu
19:20 / 13-12-2025
General Müdafiə Nazirliyində yüksək vəzifəyə - Təyin olundu
19:15 / 13-12-2025
Leyla Əliyeva Lənkərandan paylaşım etdi - Video
14:57 / 13-12-2025
Lukaşenko ABŞ-ın xüsusi elçisi Kol ilə yenidən görüşüb
14:55 / 13-12-2025
Messinin qısa müddətli çıxışından sonra azarkeşlər Kolkata stadionunda xaos yaratdılar
14:47 / 13-12-2025
Ukrayna naziri Klimenko: "Bir milyondan çox ukraynalı elektriksiz qalıb"
14:45 / 13-12-2025
Uşaq İncəsənət Məktəbi müəllimləri güzəştli pensiyalarla bağlı Putinin Birbaşa Xəttinə müraciət edib
14:41 / 13-12-2025
Potok əməliyyatında iştirak edən Ulan-Ude paraşütçüləri dövlət mükafatlarına layiq görülüblər
14:39 / 13-12-2025
Tramp Latın Amerikasındakı hədəflərə qurudan zərbələr endirəcəyini açıqladı
14:34 / 13-12-2025
Zoopark-Botanika Bağında qarlı sürüşkəndən sürüşən fili Filimon göstərdi
14:30 / 13-12-2025
Qrossi: "Zaporojye Atom Elektrik Stansiyası münaqişə zamanı 12-ci dəfə bütün xarici enerji təchizatını müvəqqəti olaraq gecə ərzində kəsib"
14:26 / 13-12-2025
AB təlimatlarını şərh edən Zaxarova Brüssel üçün yeni bir şüar təklif etdi
TALEYİMİZDƏKİ XİLASKARLIQ VƏ İNKİŞAF -HEYDƏR ƏLİYEV-95
Tarix: 09-05-2018 23:04 | Bölmə: Gündəm
Ölkəmiz artıq müstəqilliyinin 27 – ci ilini yaşayır. Bu zaman çərçivəsində Azərbaycan bir çox sınaqlardan qəhrəmanlıqla çıxaraq,bugünkü inkişafa gəlib çıxmışdır. Yeni mərhələ təkcə siyasi keçidi tələb etməməklə, eyni zamanda iqtisadi və sosial, mədəni və digər sahələrin də dəyişikliklərə uğramasını özündə cəmləşdirmişdir. İqtisadiyyatın elə əsaslar üzərində qurulması lazım idi ki, əldə olunacaq nəticələr milli zəmində dövlətimizin yaxından köməyi olsun.
Bazar iqtisadi sisteminə keçən ölkəmizdə hər bir sahənin dərindən incələnməsi, yerində və düzgün istifadə olunması mühüm məqsəd idi. Təbii ki, bütün bunlar həm çətin, həm zəruri, həm də bugünkü dövr üçün olduqca əhəmiyyətli idi. Çünki bir iqtisadi formasiyadan digərinə keçid etmək müvafiq dövr üçün böyük həssaslıq tələb edirdi. Aydın məsələdir ki, keçmiş iqtisadi sistemdən müasir iqtisadi sistemə birdən-birə keçmək olmazdı. Əvvəlcə, həmin iqtisadi sistemin dayaqlarını zəiflətmək və bunların əsasında da yeni iqtisadi mühiti formalaşdırmaq lazım idi. Bunlar isə böyük təcrübə və nəhəng iqtisadi islahatlar əsasında mümkün ola bilərdi.
1988-1993-cü illər arasında sadalanan məsələlərin gerçəkliyə qovuşması çox çətin idi. Çünki bir tərəfdən tarixi düşmənlərimiz olan ermənilərin torpaqlarımıza təcavüzü, bir tərəfdən daxili siyasi çəkişmələr, digər tərəfdən isə müstəqillik yolunda siyasi və iqtisadi yeniliklərin edilməsi zərurəti həqiqətən də əsas maneə obyektinə çevrilməklə vəziyyətdən çıxış üçünmüdriklik tələb edirdi. Amma təəssüf hissi ilə qeyd etmək lazımdır ki, işğal olunan iyirmi faiz torpaqlarımız, öz torpaqlarımızda qaçqın kimi yaşamağa məcbur olan bir milyon iki yüz min soydaşımız məhz həmin dövrlərin mirası kimi hələ də qalmaqdadır. İqtisadiyyatımıza altmış milyard dollar həcmində ziyan dəymiş və zəngin maddi-mədəni dəyərlərə malik ərazilərimiz düşmən tapdağı altında imdad diləməkdədir.
1993-cü ilə qədərki dövrü ölkəmizin hərtərəfli gerilik dövrü kimi xarakterizə etmək olar. Elə təkcə torpaqlarımızda baş alıb gedən müharibə, gündəlik hal alan şəhidlər, hər bir regionda və evdə mövcud olan ruh düşkünlüyü və göz yaşları dediklərimizə əyani sübutdur. Dünyanın heç bir ölkəsi tərəfindən dəstəklənməyən və bununla da haqlı ikən haqsız və-ziyyətə düşən respublikamız acınacaqlı günlərini yaşayırdı. Həmin dövrlərdə nə sərhəddə, nə ölkə daxilində, nə də buna görə xarici arenada heç bir əlverişli mühit yox idi. Res-publikamızın inkişafını təmin edə biləcək sahələrin heç biri diqqətdə deyildi. Əhalinin sosial-iqtisadi vəziyyəti ən aşağı həddə düşmüşdü. Əldə olan imkanların dəyərləndirilməməsi, ölkəmizin iqtisadi potensialından nəinki yetərincə, hətta ümumiyyətlə istifadə olunmaması beynəlxalq miqyasda da mövqelərin olmamasına səbəb olurdu. Bir sözlə, bəhs olunan dövrdə ölkəmizin siyasi-iqtisadi, sosial-mədəni və digər sahələrində əsl maneə var idi.
Bütün bu kimi problemlərin aradan qaldırılmasında yeganə çıxış yolu Heydər Əliyev kimi müdrik rəhbərin, qətiyyətli liderin olması ola bilərdi. Danılmaz faktdır ki, keçmiş ittifaqdan ayrılan ölkə kimi Azərbaycanda siyasi sabitlik yox dərəcəsində idi. Ancaq buna baxmayaraq, ölkəmizin ayrılmaz tərkib hissəsi olan Naxçıvan Muxtar Respublikası özünün siyasi və hərtərəfli sabitliyi, həmçinin inkişafı ilə digər bölgələrə nümunə oldu. Buradan da görünür ki, Heydər Əliyev siyasətinin xalqımıza bəxş etdiyi nailiyyətlər onun hər bir üzvünün payına düşmüş və xoşbəxtlik rəmzi olmaqla gündəlik həyat tərzində özünü göstərməkdədir. Bu bir həqiqətdir ki, Heydər Əliyev müdrikliyi olmasaydı, Xocalı soyqırımı bu günə qədər bir çox bölgələrimizdə təkrar oluna bilərdi. 1988-ci ildən 1993-cü ilə qədər olan dövrdə faciəvi 20 Yanvar hadisələri, torpaqların işğalı, eləcə də dövlətimizi və ərazi bütövlüyümüzü təhlükə altına alan digər siyasi təxribatlar kimi yüzlərlə faktları sadalamaq mümkündür. Təkcə ermənilər tərəfindən Azərbaycana qarşı edilən təcavüzün dağıntılarını və ziyanlarını, bir sözlə, acı nəticələrini göstərmək yerinə düşər:
Yaşayış məntəqələri 900
Evlər 150 000
İctimai binalar 7 000
Məktəblər 693
Uşaq bağçaları 855
Tibb müəssisələri 695
Kitabxanalar 927
Məbədlər 44
Məscidlər 9
Tarixi abidələr, saraylar və muzeylər 473
Muzey eksponatları 40 000
Sənaye və kənd təsərrüfatı müəssisələri 6 000
Avtomobil yolları 2 670
Körpülər 160
Su kommunikasiyaları 2 300 km
Qaz kommunikasiyaları 2 000 km
Elektrik xətləri 15 000 km
Meşələr 280 000 ha
Kənd təsərrüfatı üçün yaralı torpaqlar 1 000 000 ha
İrriqasiya sistemləri 1 200 km
Ulu Tanrının xalqımıza nicat yolu kimi bəxş etdiyi Heydər Əliyev taleyin və zamanın ən zəruri anlarında qarşımızda işıq oldu və bu bəlalara son qoyuldu.
Heydər Əliyev siyasətinin ölkəmiz üçün bəxş etdiyi tərəqqi və yüksəliş yuxarıda sadalanan məqamların asan izahına imkan verir. Bu gün hər bir vətəndaş ulu öndərin başladığı və ölkə Prezidenti İlham Əliyev tərəfindən zənginləşməklə davam etdirilən siyasətin ən fəal təbliğatçılarıdırlar.
Böyük Heydər Əliyev siyasətinin ölkəmizə bəxş etdiyi uğurları sadalamaqla bitməz. Bu uğurlar özünü respublikamızın inkişafını təmin edəcək bütün sahələrdə göstərməkdədir. 1995-ci ildən başlanan nəhəng aqrar islahatlar ümumilikdə yeni iqtisadi şərait üçün əlverişli mühit yaratmışdır. Təbiidir ki, bütün dövrlər üçün öz aktuallığını saxlayan yeganə və strateji məsələ xalqımızın firavan həyat tərzinin təminatından ibarətdir. Bu baxımdan da müstəqilliyimizin ilk illərində əsasları yaradılan bazar iqtisadi sisteminin mühüm ünsürlərindən biri kimi məhz əhali və onun səmərəli məşğulluğunun təmin olunması təşkil edirdi. Aydındır ki, bunun təmin olunması üçün ilk əvvəl yeni iqtisadi sistemin tam formalaşmasına imkanlar yaradılmalı idi. Elə bu məqsədlə də xalqın içərisindən çıxan dahi rəhbərimiz xalqımızın gələcəyi üçün də davamlı fəaliyyətə başladı. Bu məqsədlə 1995-ci il 18 fevral tarixində iki böyük qanuna imza atdı. Bunlardan biri “Aqrar İslahatların əsasları haqqında”, digəri isə “Sovxoz və kolxozların islahatı haqqında” qanunlardan ibarət idi. Hər iki qanun müasir bazar iqtisadi sisteminin mahiyyətini və xüsusiyyətlərini özündə əks etdirməkdədir. Çünki bazar münasibətləri ilə uyğunlaşmayan və bu iqtisadi sistemin tələblərinə cavab verməyən təsərrüfat subyektlərinin yeniləri ilə əvəz olunması zərurəti özünü göstərirdi. Buna görə də həmin təsərrüfatlarda islahatların aparılması lazım idi. Həmin prosesdə ardıcıl fəaliyyəti təmin etmək məqsədi ilə elə 1995-ci ilin ok-tyabr ayında Dövlət Mülkiyyətinin Özəlləşdirilməsini nəzərdə tutan eyni adlı Dövlət Proqramı qəbul olundu. Bu Proqram 1996-1998, 1998-2000, 2000-2001, 2001-2005-ci illəri əhatə etməklə müasir milli iqtisadi inkişafın təməl prinsiplərini təşkil edirdi. Burada bir məqamı qeyd etmək lazımdır ki, həyata keçirilən bu tədbirlər özünün genişmiqyaslı olmağı ilə seçil-məklə, həm də gündəlik hal almışdır. 1996-cı ilin iyul ayında “Torpaq islahatı haqqında” qanunun qəbul edilməsi bu istiqa-mətdə təkanverici qüvvəyə çevrildi. Bu qanuna görə ölkəmizin torpaqlarının əksər hissəsi özəlləşdirilərək dövlət, xüsusi və bələdiyyə mülkiyyətinə verildi. Yəni bir müstəqil dövlət kimi zə-ruri olan hər bir tədbir vaxtında və faydalı həllini tapırdı.
Qeyd edək ki, bütün bunlar ölkəmizdə hər bir sahə kimi əhalinin məşğulluq məsələsinə diqqət ayırmağa imkan yaratmışdır. Yuxarıda sadalanan məqamlardan görünür ki, həyata keçirilmiş məqsədyönlü iqtisadi tədbirlər əhalinin məşğulluq probleminin həllində aqrar sektorun rolunu önə çəkmiş və bunu daha da təkmilləşdirmişdir. Ümummilli liderimizin siyasi fəaliyyətinin Naxçıvan dövründə göstərilən məsələlərin də uğurlu başlanğıcı təmin olunmuş və nümunəvi nəticələr əldə olunmuşdur. Belə ki, 1992-ci il aprel ayının 6-da Naxçıvan MR Ali Məclisinin qəbul etdiyi “Naxçıvan Muxtar Respublikasında zərərlə işləyən kolxoz və sovxozların ləğv edilməsi və onların əsasında şəxsi təsərrüfatların yaradılması haqqında” qərar və rentabelsiz işləyən kolxoz və sovxozların ictimai mal-qarasının özəlləşdirilməsini nəzərdə tutan təkliflər aqrar sahədə məhsul istehsalının artırılmasına, eyni zamanda məşğulluğun yüksəldilməsinə şərait yaradan mühüm addımlar idi. Bu qərarlarla Naxçıvan MR-də aqrar sahənin yeni iqtisadi sistemin tələbləri əsasında inkişaf etdirilməsinə, eyni zamanda burada əhalinin səmərəli məşğulluq təminatının formalaşdırılmasına möhkəm zəmin yaranmış oldu.
Ölkə miqyasında isə 2 iyul 2001-ci il tarixdə “Məşğulluq haqqında” Qanun qəbul edilmiş və müvafiq sahə üzrə hüquqi baza təkmilləşdirilmişdir. Qeyd edək ki, bu qanun 27 iyun 1991-ci il tarixdə qəbul olunmuş eyniadlı qanundan daha mü-kəmməl olmaqla, bu günümüzlə səsləşməkdədir. Bundan əlavə, dövlət başçısı İlham Əliyev tərəfindən 26 oktyabr 2005-ci il tarixdə imzalanan sərəncamla 2006-2015-ci illəri nəzərdə tutan “Azərbaycan Respublikasının Məşğulluq Strategiyası”nın, 15 may 2007-ci il tarixdə imzalanmış sərəncamla isə “Azərbaycan Respublikasının Məşğulluq Strategiyasının həyata keçirilməsi üzrə (2007-2010-cu illər) Dövlət Proqramı”nın təsdiq edilməsi məşğulluq səviyyəsinin yüksəldilməsi üçün real imkanlar yarat-mışdır. Həmin Dövlət Proqramının vəzifələri iqtisadi inkişafa və səmərəli məşğulluğun təmin edilməsinə istiqamətləndirilmiş makroiqtisadi siyasətin həyata keçirilməsi kimi izah edilmişdir. Məşğulluq potensialının artırılması istiqamətindəki tədbirlər özünün davamlılığı ilə daha da önəm qazanmış, birinci mərhələdə 2004-2008-ci illəri, ikinci mərhələdə 2009-2013-cü illəri, üçüncü mərhələdə isə 2014-2018-ci illəri əhatə əhatə edən “Regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramları” qəbul olunmuşdur. Həmin tarixi sənədlərlə bir daha bir çox sahələr-xüsusən də aqrar sektor üzrə məşğulluğun təminat mexanizmi tam olaraq yerinə yetirilmişdir.
Ulu öndər Heydər Əliyevin ideyalarının Prezident İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilməsi nəticəsində bu gün Azərbaycan ən yüksək zirvələri fəth edir. Ölkəmiz son illərdə iqtisadi artımın sürətinə görə liderliyi ələ alıb. Bu gün harda yaşamasından asılı olmayaraq hər bir azərbaycanlı belə bir ölkənin vətəndaşı olmaqdan qürur duyur. Güclü, qüdrətli, demokratik prinsipləri bu gününün, sabahının əsası kimi qəbul edən Azərbaycan qürur mənbəyimizdir.
Cavadxan QASIMOV,
İqtisad üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Baxış sayı: 1 184
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 09-05-2018 23:04 | Bölmə: Gündəm
Ölkəmiz artıq müstəqilliyinin 27 – ci ilini yaşayır. Bu zaman çərçivəsində Azərbaycan bir çox sınaqlardan qəhrəmanlıqla çıxaraq,bugünkü inkişafa gəlib çıxmışdır. Yeni mərhələ təkcə siyasi keçidi tələb etməməklə, eyni zamanda iqtisadi və sosial, mədəni və digər sahələrin də dəyişikliklərə uğramasını özündə cəmləşdirmişdir. İqtisadiyyatın elə əsaslar üzərində qurulması lazım idi ki, əldə olunacaq nəticələr milli zəmində dövlətimizin yaxından köməyi olsun.Bazar iqtisadi sisteminə keçən ölkəmizdə hər bir sahənin dərindən incələnməsi, yerində və düzgün istifadə olunması mühüm məqsəd idi. Təbii ki, bütün bunlar həm çətin, həm zəruri, həm də bugünkü dövr üçün olduqca əhəmiyyətli idi. Çünki bir iqtisadi formasiyadan digərinə keçid etmək müvafiq dövr üçün böyük həssaslıq tələb edirdi. Aydın məsələdir ki, keçmiş iqtisadi sistemdən müasir iqtisadi sistemə birdən-birə keçmək olmazdı. Əvvəlcə, həmin iqtisadi sistemin dayaqlarını zəiflətmək və bunların əsasında da yeni iqtisadi mühiti formalaşdırmaq lazım idi. Bunlar isə böyük təcrübə və nəhəng iqtisadi islahatlar əsasında mümkün ola bilərdi.
1988-1993-cü illər arasında sadalanan məsələlərin gerçəkliyə qovuşması çox çətin idi. Çünki bir tərəfdən tarixi düşmənlərimiz olan ermənilərin torpaqlarımıza təcavüzü, bir tərəfdən daxili siyasi çəkişmələr, digər tərəfdən isə müstəqillik yolunda siyasi və iqtisadi yeniliklərin edilməsi zərurəti həqiqətən də əsas maneə obyektinə çevrilməklə vəziyyətdən çıxış üçünmüdriklik tələb edirdi. Amma təəssüf hissi ilə qeyd etmək lazımdır ki, işğal olunan iyirmi faiz torpaqlarımız, öz torpaqlarımızda qaçqın kimi yaşamağa məcbur olan bir milyon iki yüz min soydaşımız məhz həmin dövrlərin mirası kimi hələ də qalmaqdadır. İqtisadiyyatımıza altmış milyard dollar həcmində ziyan dəymiş və zəngin maddi-mədəni dəyərlərə malik ərazilərimiz düşmən tapdağı altında imdad diləməkdədir.
1993-cü ilə qədərki dövrü ölkəmizin hərtərəfli gerilik dövrü kimi xarakterizə etmək olar. Elə təkcə torpaqlarımızda baş alıb gedən müharibə, gündəlik hal alan şəhidlər, hər bir regionda və evdə mövcud olan ruh düşkünlüyü və göz yaşları dediklərimizə əyani sübutdur. Dünyanın heç bir ölkəsi tərəfindən dəstəklənməyən və bununla da haqlı ikən haqsız və-ziyyətə düşən respublikamız acınacaqlı günlərini yaşayırdı. Həmin dövrlərdə nə sərhəddə, nə ölkə daxilində, nə də buna görə xarici arenada heç bir əlverişli mühit yox idi. Res-publikamızın inkişafını təmin edə biləcək sahələrin heç biri diqqətdə deyildi. Əhalinin sosial-iqtisadi vəziyyəti ən aşağı həddə düşmüşdü. Əldə olan imkanların dəyərləndirilməməsi, ölkəmizin iqtisadi potensialından nəinki yetərincə, hətta ümumiyyətlə istifadə olunmaması beynəlxalq miqyasda da mövqelərin olmamasına səbəb olurdu. Bir sözlə, bəhs olunan dövrdə ölkəmizin siyasi-iqtisadi, sosial-mədəni və digər sahələrində əsl maneə var idi.
Bütün bu kimi problemlərin aradan qaldırılmasında yeganə çıxış yolu Heydər Əliyev kimi müdrik rəhbərin, qətiyyətli liderin olması ola bilərdi. Danılmaz faktdır ki, keçmiş ittifaqdan ayrılan ölkə kimi Azərbaycanda siyasi sabitlik yox dərəcəsində idi. Ancaq buna baxmayaraq, ölkəmizin ayrılmaz tərkib hissəsi olan Naxçıvan Muxtar Respublikası özünün siyasi və hərtərəfli sabitliyi, həmçinin inkişafı ilə digər bölgələrə nümunə oldu. Buradan da görünür ki, Heydər Əliyev siyasətinin xalqımıza bəxş etdiyi nailiyyətlər onun hər bir üzvünün payına düşmüş və xoşbəxtlik rəmzi olmaqla gündəlik həyat tərzində özünü göstərməkdədir. Bu bir həqiqətdir ki, Heydər Əliyev müdrikliyi olmasaydı, Xocalı soyqırımı bu günə qədər bir çox bölgələrimizdə təkrar oluna bilərdi. 1988-ci ildən 1993-cü ilə qədər olan dövrdə faciəvi 20 Yanvar hadisələri, torpaqların işğalı, eləcə də dövlətimizi və ərazi bütövlüyümüzü təhlükə altına alan digər siyasi təxribatlar kimi yüzlərlə faktları sadalamaq mümkündür. Təkcə ermənilər tərəfindən Azərbaycana qarşı edilən təcavüzün dağıntılarını və ziyanlarını, bir sözlə, acı nəticələrini göstərmək yerinə düşər:
Yaşayış məntəqələri 900
Evlər 150 000
İctimai binalar 7 000
Məktəblər 693
Uşaq bağçaları 855
Tibb müəssisələri 695
Kitabxanalar 927
Məbədlər 44
Məscidlər 9
Tarixi abidələr, saraylar və muzeylər 473
Muzey eksponatları 40 000
Sənaye və kənd təsərrüfatı müəssisələri 6 000
Avtomobil yolları 2 670
Körpülər 160
Su kommunikasiyaları 2 300 km
Qaz kommunikasiyaları 2 000 km
Elektrik xətləri 15 000 km
Meşələr 280 000 ha
Kənd təsərrüfatı üçün yaralı torpaqlar 1 000 000 ha
İrriqasiya sistemləri 1 200 km
Ulu Tanrının xalqımıza nicat yolu kimi bəxş etdiyi Heydər Əliyev taleyin və zamanın ən zəruri anlarında qarşımızda işıq oldu və bu bəlalara son qoyuldu.
Heydər Əliyev siyasətinin ölkəmiz üçün bəxş etdiyi tərəqqi və yüksəliş yuxarıda sadalanan məqamların asan izahına imkan verir. Bu gün hər bir vətəndaş ulu öndərin başladığı və ölkə Prezidenti İlham Əliyev tərəfindən zənginləşməklə davam etdirilən siyasətin ən fəal təbliğatçılarıdırlar.
Böyük Heydər Əliyev siyasətinin ölkəmizə bəxş etdiyi uğurları sadalamaqla bitməz. Bu uğurlar özünü respublikamızın inkişafını təmin edəcək bütün sahələrdə göstərməkdədir. 1995-ci ildən başlanan nəhəng aqrar islahatlar ümumilikdə yeni iqtisadi şərait üçün əlverişli mühit yaratmışdır. Təbiidir ki, bütün dövrlər üçün öz aktuallığını saxlayan yeganə və strateji məsələ xalqımızın firavan həyat tərzinin təminatından ibarətdir. Bu baxımdan da müstəqilliyimizin ilk illərində əsasları yaradılan bazar iqtisadi sisteminin mühüm ünsürlərindən biri kimi məhz əhali və onun səmərəli məşğulluğunun təmin olunması təşkil edirdi. Aydındır ki, bunun təmin olunması üçün ilk əvvəl yeni iqtisadi sistemin tam formalaşmasına imkanlar yaradılmalı idi. Elə bu məqsədlə də xalqın içərisindən çıxan dahi rəhbərimiz xalqımızın gələcəyi üçün də davamlı fəaliyyətə başladı. Bu məqsədlə 1995-ci il 18 fevral tarixində iki böyük qanuna imza atdı. Bunlardan biri “Aqrar İslahatların əsasları haqqında”, digəri isə “Sovxoz və kolxozların islahatı haqqında” qanunlardan ibarət idi. Hər iki qanun müasir bazar iqtisadi sisteminin mahiyyətini və xüsusiyyətlərini özündə əks etdirməkdədir. Çünki bazar münasibətləri ilə uyğunlaşmayan və bu iqtisadi sistemin tələblərinə cavab verməyən təsərrüfat subyektlərinin yeniləri ilə əvəz olunması zərurəti özünü göstərirdi. Buna görə də həmin təsərrüfatlarda islahatların aparılması lazım idi. Həmin prosesdə ardıcıl fəaliyyəti təmin etmək məqsədi ilə elə 1995-ci ilin ok-tyabr ayında Dövlət Mülkiyyətinin Özəlləşdirilməsini nəzərdə tutan eyni adlı Dövlət Proqramı qəbul olundu. Bu Proqram 1996-1998, 1998-2000, 2000-2001, 2001-2005-ci illəri əhatə etməklə müasir milli iqtisadi inkişafın təməl prinsiplərini təşkil edirdi. Burada bir məqamı qeyd etmək lazımdır ki, həyata keçirilən bu tədbirlər özünün genişmiqyaslı olmağı ilə seçil-məklə, həm də gündəlik hal almışdır. 1996-cı ilin iyul ayında “Torpaq islahatı haqqında” qanunun qəbul edilməsi bu istiqa-mətdə təkanverici qüvvəyə çevrildi. Bu qanuna görə ölkəmizin torpaqlarının əksər hissəsi özəlləşdirilərək dövlət, xüsusi və bələdiyyə mülkiyyətinə verildi. Yəni bir müstəqil dövlət kimi zə-ruri olan hər bir tədbir vaxtında və faydalı həllini tapırdı.
Qeyd edək ki, bütün bunlar ölkəmizdə hər bir sahə kimi əhalinin məşğulluq məsələsinə diqqət ayırmağa imkan yaratmışdır. Yuxarıda sadalanan məqamlardan görünür ki, həyata keçirilmiş məqsədyönlü iqtisadi tədbirlər əhalinin məşğulluq probleminin həllində aqrar sektorun rolunu önə çəkmiş və bunu daha da təkmilləşdirmişdir. Ümummilli liderimizin siyasi fəaliyyətinin Naxçıvan dövründə göstərilən məsələlərin də uğurlu başlanğıcı təmin olunmuş və nümunəvi nəticələr əldə olunmuşdur. Belə ki, 1992-ci il aprel ayının 6-da Naxçıvan MR Ali Məclisinin qəbul etdiyi “Naxçıvan Muxtar Respublikasında zərərlə işləyən kolxoz və sovxozların ləğv edilməsi və onların əsasında şəxsi təsərrüfatların yaradılması haqqında” qərar və rentabelsiz işləyən kolxoz və sovxozların ictimai mal-qarasının özəlləşdirilməsini nəzərdə tutan təkliflər aqrar sahədə məhsul istehsalının artırılmasına, eyni zamanda məşğulluğun yüksəldilməsinə şərait yaradan mühüm addımlar idi. Bu qərarlarla Naxçıvan MR-də aqrar sahənin yeni iqtisadi sistemin tələbləri əsasında inkişaf etdirilməsinə, eyni zamanda burada əhalinin səmərəli məşğulluq təminatının formalaşdırılmasına möhkəm zəmin yaranmış oldu.
Ölkə miqyasında isə 2 iyul 2001-ci il tarixdə “Məşğulluq haqqında” Qanun qəbul edilmiş və müvafiq sahə üzrə hüquqi baza təkmilləşdirilmişdir. Qeyd edək ki, bu qanun 27 iyun 1991-ci il tarixdə qəbul olunmuş eyniadlı qanundan daha mü-kəmməl olmaqla, bu günümüzlə səsləşməkdədir. Bundan əlavə, dövlət başçısı İlham Əliyev tərəfindən 26 oktyabr 2005-ci il tarixdə imzalanan sərəncamla 2006-2015-ci illəri nəzərdə tutan “Azərbaycan Respublikasının Məşğulluq Strategiyası”nın, 15 may 2007-ci il tarixdə imzalanmış sərəncamla isə “Azərbaycan Respublikasının Məşğulluq Strategiyasının həyata keçirilməsi üzrə (2007-2010-cu illər) Dövlət Proqramı”nın təsdiq edilməsi məşğulluq səviyyəsinin yüksəldilməsi üçün real imkanlar yarat-mışdır. Həmin Dövlət Proqramının vəzifələri iqtisadi inkişafa və səmərəli məşğulluğun təmin edilməsinə istiqamətləndirilmiş makroiqtisadi siyasətin həyata keçirilməsi kimi izah edilmişdir. Məşğulluq potensialının artırılması istiqamətindəki tədbirlər özünün davamlılığı ilə daha da önəm qazanmış, birinci mərhələdə 2004-2008-ci illəri, ikinci mərhələdə 2009-2013-cü illəri, üçüncü mərhələdə isə 2014-2018-ci illəri əhatə əhatə edən “Regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramları” qəbul olunmuşdur. Həmin tarixi sənədlərlə bir daha bir çox sahələr-xüsusən də aqrar sektor üzrə məşğulluğun təminat mexanizmi tam olaraq yerinə yetirilmişdir.
Ulu öndər Heydər Əliyevin ideyalarının Prezident İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilməsi nəticəsində bu gün Azərbaycan ən yüksək zirvələri fəth edir. Ölkəmiz son illərdə iqtisadi artımın sürətinə görə liderliyi ələ alıb. Bu gün harda yaşamasından asılı olmayaraq hər bir azərbaycanlı belə bir ölkənin vətəndaşı olmaqdan qürur duyur. Güclü, qüdrətli, demokratik prinsipləri bu gününün, sabahının əsası kimi qəbul edən Azərbaycan qürur mənbəyimizdir.
Cavadxan QASIMOV,
İqtisad üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Baxış sayı: 1 184
Bölməyə aid digər xəbərlər
12-12-2025, 21:55
Prokurorluq əməkdaşları anım günü ilə bağlı Fəxri Xiyabanı ziyarət edib
12-12-2025, 17:38
Rəsmilər Fəxri xiyabanda - Fotolar
12-12-2025, 17:07
İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva Ümummilli Lider Heydər Əliyevin məzarını ziyarət ediblər
5-12-2025, 22:57
Baş prokuror Sumqayıt şəhərində vətəndaşları qəbul edib
4-12-2025, 20:54
Almaniya Kansleri İlham Əliyevə zəng etdi
27-11-2025, 17:09
İlham Əliyev “AZWOOL” mineral daş yunu zavodunun açılışında iştirak edib
25-11-2025, 23:08
Baş prokuror Rumıniyada işgüzar səfərdədir
25-11-2025, 19:16
Prezident Fərman imzaladı
24-11-2025, 20:38
Leyla Əliyeva Qaradağda yeni parkın açılışında - Fotolar
21-11-2025, 20:23
“Dialoqun, əməkdaşlığın və regional həmrəyliyin təşviq edilməsi” mövzusunda D-8 Media Forumunun iştirakçılarına
20-11-2025, 12:28
Hərbi Prokurorluq Daxili Qoşunlarda dəyirmi masa keçirdi - Fotolar
18-11-2025, 23:16
Zəngəzur dəhlizi üzrə görülən işlərlə tanış oldular - Fotolar
16-11-2025, 10:27
İlham Əliyev Daşkənddəki Konqres Mərkəzinə gəlib
15-11-2025, 21:30
İlham Əliyev Daşkənddə İslam Sivilizasiyası Mərkəzi ilə tanış olub
12-11-2025, 20:01
İlham Əliyev Naxçıvanda Prezidentin yeni səlahiyyətli nümayəndəsini və bir sıra rayonların icra hakimiyyətlərinə təyin olunan başçıları qəbul edib
6-11-2025, 20:57
Ordumuz Zəfər paradına hazırdır - Video - Fotolar
4-11-2025, 17:08
Azərbaycan nümayəndə heyəti Buxarestdə Ulu Öndər Heydər Əliyevin büstünü ziyarət edib
3-11-2025, 17:07
“Əminəm ki, Azərbaycan alimləri bundan sonra da ölkəmizin uğurlu inkişafına öz töhfələrini verəcəklər”
3-11-2025, 16:56
“Desəm ki, vəziyyət məni tam qane edir, əlbəttə ki, səmimi olmaram”
31-10-2025, 17:34
Hikmət Hacıyev Zəngəzur dəhlizindən son görüntüləri paylaşdı - Video
28-10-2025, 22:53
Prezidentdən Türkiyənin milli bayramı ilə bağlı paylaşım - Foto
20-10-2025, 20:00
İlham Əliyev Qazaxıstana dövlət səfərinə gəlib
18-10-2025, 11:06
“Ölkəmizdəki sülh və əmin-amanlıq əbədi olsun!” - Mehriban Əliyeva
17-10-2025, 20:05
Mehriban Əliyeva Roma Papası ilə görüşdü - Fotolar
16-10-2025, 23:10
Mehriban Əliyeva qızları və gəlini ilə Vatikanda açılışda - Fotolar
16-10-2025, 14:43
İlham Əliyev Misirin ölkəmizdə yeni təyin olunmuş səfirinin etimadnaməsini qəbul edib
12-10-2025, 17:37
İlham Əliyev Misirə işgüzar səfərə gəlib
9-10-2025, 19:50
Düşənbədə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin Rusiya Prezidenti Vladimir Putin ilə təkbətək görüşü olub
8-10-2025, 11:13
Leyla Əliyeva Londonda yüksəksəviyyəli iqlim dialoqunda - Fotolar
7-10-2025, 19:07
Qəbələdə Türk Dövlətləri Təşkilatının Dövlət Başçıları Şurasının 12-ci Zirvə Görüşü keçirilib
7-10-2025, 18:52
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Rusiya Federasiyasının Prezidenti Vladimir Putinə zəng edib
6-10-2025, 20:01
İlham Əliyev Qəbələdə Macarıstanın Baş naziri ilə görüşüb
6-10-2025, 19:40
Nazir müavini Qubada təhsil müəssisələrində oldu - Fotolar
5-10-2025, 13:46
Nazir müəllimləri təbrik etdi
27-09-2025, 16:41
Dövlət və hökumət rəsmiləri Bakıda Zəfər parkında olublar VİDEO
27-09-2025, 13:50
İlham Əliyev Gəncə Memorial Kompleksinin açılışında iştirak edib
27-09-2025, 12:10
İlham Əliyev Anım Günü ilə əlaqədar Vətən müharibəsi şəhidlərinin xatirəsini bir dəqiqəlik sükutla yad edib
27-09-2025, 10:24
Prezident Zəfər parkına əklil göndərib - Foto
27-09-2025, 10:21
Prezidentdən Anım Günü ilə bağlı paylaşım - Video +Foto
24-09-2025, 21:27
Şahin Mustafayev Araz dəhlizində - Foto
24-09-2025, 20:48
İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva BMT Baş Assambleyasının 80-ci sessiyası ilə əlaqədar rəsmi qəbulda iştirak ediblər
22-09-2025, 23:12
İlham Əliyev BMT Baş Assambleyasının 80-ci sessiyasında iştirak etmək üçün Nyu-Yorka səfərə gəlib
16-09-2025, 14:20
Prezidentlər İlham Əliyevin və Şeyx Məhəmməd bin Zayed Al Nəhyanın geniş tərkibdə görüşü olub
16-09-2025, 12:30
Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin Prezidenti Azərbaycana rəsmi səfərə gəlib
15-09-2025, 21:23
Sahibə Qafarova Çin Xalq Siyasi Məşvərət Şurasının Ümumçin Komitəsinin sədr müavini ilə görüşüb - Fotolar