23:18 / 17-05-2025
Tualetdə gizli kameralar quraşdırıb
23:09 / 17-05-2025
Avtomobil 15 metrlik qayadan aşıb, bir nəfər ölüb
22:54 / 17-05-2025
Pilotsuz uçuş aparatları təhlükəsi elan edilib
22:48 / 17-05-2025
Fiqurlu konkisürənlər 2026-cı il Olimpiadasına vəsiqə qazanmağa icazə verməsini xahiş ediblər
22:35 / 17-05-2025
Peskov Trampın Putinə zəng etməyə hazır olduğunu təsdiqləyib
22:30 / 17-05-2025
Anapa sahilinin iki hissəsində yeni mazut emissiyaları aşkar edilib
22:27 / 17-05-2025
ABŞ-da tornado azı 20 nəfərin həyatına son qoyub
22:23 / 17-05-2025
Rosaviatsiya helikopterin Moskva vilayətində sərt enişini qəza adlandırıb
22:19 / 17-05-2025
Putin Taymir yarımadasında yeni hava limanının tikintisinə göstəriş verib
22:04 / 17-05-2025
İtaliya 2022-ci ildən bəri Ukraynaya 3 milyard avro dəyərində silah göndərib
19:12 / 17-05-2025
Vüqar Rəhimzadə: "Azərbaycanın Avropa Siyasi Birliyinin Zirvə toplantısında iştirakı Avropada dialoq və əməkdaşlığa verdiyi önəmi bir daha təsdiqləyir"
18:21 / 17-05-2025
Türkiyə Ədəbiyyat Vəqfi Sumqayıtda-Kitab təqdimatı və mükafatlandırma-VİDEO+FOTOLAR
15:54 / 17-05-2025
Treyler evində baş verən yanğında iki nəfər ölüb
15:50 / 17-05-2025
Zaxarova: "ukraynalılar NATO-nun onları xarici maraqlar dərəsinə itələməsinə imkan verməməlidir"
15:46 / 17-05-2025
Krıma Şimali Afrikadan gələn qumlu yağış yağıb
15:21 / 17-05-2025
Ərdoğan Albaniya sammitində Makronun barmağını tutdu
11:38 / 17-05-2025
Orban: "Ukrayna münaqişəsi Putin-Tramp görüşü olmadan həll edilə bilməz"
11:25 / 17-05-2025
Aygün Səmədzadəyə vəzifə verildi
11:21 / 17-05-2025
Corablarında 40 min dollarla tutulmuşdu - Azadlığa buraxıldı
11:16 / 17-05-2025
“Bununla heç bir alim ailə dolandıra bilməz” - Maaşını açıqladı
10:16 / 17-05-2025
"Reuters": ABŞ Türkiyə danışıqlarından sonra Rusiyaya qarşı sanksiyaları sərtləşdirməyə çağırıb
10:10 / 17-05-2025
İstintaq Komitəsi iki yeniyetmənin elektrik cərəyanı vurması nəticəsində ölməsi ilə bağlı iş açıb
10:05 / 17-05-2025
Şeremetyevoda SVO döyüşçülərindən pul oğurlanması işi üzrə yeni müttəhimlər peyda ola bilər
10:02 / 17-05-2025
Moskvaya uçan təyyarə Novosibirskdə məcburi eniş edib
20:31 / 16-05-2025
Məhkəmə rüşvət almaqda şübhəli bilinən şəhər yol polisinin keçmiş rəisini həbs edib
20:28 / 16-05-2025
Ukrayna Timoşçuka qarşı Rusiya Silahlı Qüvvələrini maliyyələşdirməyə görə cinayət işi açıb
20:22 / 16-05-2025
Rumıniyada NATO-nun yük maşını aşıb, iki fransız əsgəri yaralanıb
20:16 / 16-05-2025
BCM-nin Baş Prokuroru təcavüz iddialarına görə işdən çıxarılıb
20:12 / 16-05-2025
Zavodda baş verən partlayışdan sonra dağıntılar altından kişi meyiti tapılıb
20:05 / 16-05-2025
Rusiya Federasiyası Nəqliyyat Nazirliyinin departamentinin direktor müavini həbs edilib
20:01 / 16-05-2025
Kosinyak-Kamış: "Qərb Rusiya ilə Ukrayna arasında münasibətlərin yaxşılaşacağından qorxur"
19:58 / 16-05-2025
Strijenova: "Motosiklet qəzasında dünyasını dəyişən aktrisa Zemlyanikina tələbələrin yanına tələsirdi"
19:53 / 16-05-2025
Zəhərlənmiş məktəblilərdə norovirus aşkar edilib
19:40 / 16-05-2025
"Arzu" mərasim evi-VİDEO+FOTOLAR
HEYDƏR ƏLİYEV – MÜSTƏQİL AZƏRBAYCAN VƏ GÜCLÜ İQTİSADİYYAT
Tarix: 03-10-2018 19:45 | Bölmə: Sosial
3 oktyabr 1993-cü il müasir müstəqillik tarixinin qürurverici səhifəsidir. Məhz həmin gündən ölkəmizin yeni iqtisadi və siyasi şərait üçün zəruri əhəmiyyətə malik həm xilaskarlıq, həm də inkişaf dövrü başlandı. Ulu öndər böyük Heydər Əliyev bu tarixdə müstəqil Azərbaycan Respublikasının prezidenti seçildi.
Ulu Tanrının xalqımıza bəxş etdiyi böyük xoşbəxtliklərdən biri də ulu öndər Heydər Əliyevin ölkəmizdə siyasi fəaliyyət göstərməsi və uğurlu strateji xəttin başladılması ilə ifadə oluna bilər. Ən mühüm iqtisadi layihələrin gerçəkləşdirilməsi, iqtisadi potensialın artırılması, müttəfiq ölkələr arasında respublikamızın ön cərgələrdə təmsil olunması, iqtisadi qüdrətin böyük göstəricilər və gerçəkliklər əsasında təminatı və digər nailiyyətlər məhz Heydər Əliyev siyasətinin İttifaq dövründə belə, dövlətimizə qazandırdığı dəyərlərdən sadəcə bir hissədir.
Milli iqtisadi quruculuq prosesləri fonunda xalq təsərrüfatının bütün sahələrində davamlı yüksəlişin əldə olunması, bütün cəhətlərlə yanaşı sanki, ölkəmizin hazırkı müstəqillik dövrü üçün də tam hazırlanmasına hesablanmışdır. Elə təsadüfi deyil ki, bu gün dillər əzbərinə çevrilən “Ulu öndər ölkəmizin müstəqil dövlətə çevrilməsini elə keçmiş İttifaq dövründən təmin etmişdir” deyimi özünün böyük təsdiqini tapmaqdadır. Buna çoxlu əsaslarımız da var. Belə ki, dahi rəhbərin ölkəmizə başçılıq etdiyi 1969-1982-ci illərdə yüzlərlə zavod, fabrik, istehsalat sahələri yaradılmış, 213 iri sənaye müəssisəsi işə salınmışdır. Bununla da bir çox mühüm istehsal sahələrinə görə Azərbaycan keçmiş Sovet İttifaqında aparıcı yerlərdən birini tutmuşdur. Respublikamızda istehsal olunan 350 adda məhsul dünyanın 65 ölkəsinə ixrac olunurdu. Bu illərdə istehsal olunan sənaye məhsulları öz həcminə görə əvvəlki 50 ilin iqtisadi inkişafına bərabər idi.
Dahi rəhbərin ölkəmizə başçılıq etdiyi həmin dövrlərdə nəhəng iqtisadi layihələr gerçəkləşdirilərək inkişaf edən bütün sahələrdə özünə kök saldı. Bu, çox çətin və əhəmiyyətli bir məsələ idi. Çünki həmin dövrdə bunları təmin etmək üçün keçmiş SSRİ rəhbərliyi ilə münasibətlər yüksək səviyyədə olmalı idi. Məhz bu idarəetmə mexanizmi yalnız Heydər Əliyev böyüklüyündə var idi. On beş müttəfiq respublika içərisində təkcə Azərbaycanın bu cür yüksək intibah dövrünü yaşaması bunu təsdiq edir. Məsələn, 1969-1982-ci illərdən ibarət uğurlu zaman kəsiyində ölkə iqtisadiyyatının mühüm aparıcı və böyük potensiala malik sahəsi olan sənayedə də, digər sahələrdə olduğu kimi yüksək nailiyyətlər əldə edilmişdir. Bu dövrdə sənaye məhsulları istehsalının real həcmi 2,7 dəfə artmışdır. Respublikanın sənayesi keçmiş İttifaqın bütün respublikaları arasında orta illik 7,9 faizlik artım göstəricisi ilə daha yüksək sürətlə inkişaf edirdi.
Böyük Heydər Əliyev elə böyük bir zirvə idi. Və rəhbərliyinə aid olan bütün zamanlarda respublikamızı da həmin zirvəyə qaldırmışdır. İttifaq rəhbərliyinin Azərbaycana hədsiz diqqətini təmin edən bu dahi rəhbər özünün siyasi çevikliyi, böyük idarəetmə bacarığı, yüksək təşkilatçılıq qabiliyyəti ilə hər addımda əvəzolunmaz nailiyyətlər ərmağan edirdi. Siyasi uğurların iqtisadi tərəqqiyə çevrilməsi Onun siyasətinin ən mühüm ünsürü idi. Bu da təbii ki, iqtisadiyyatın bütün sahələrində bərabər, tarazlı, müqavimətli, müvazinətli, davamlı və dayanıqlı inkişafın əsaslarını bərqərar etməklə, Azərbaycanın iqtisadi qüdrətinin yüksək dinamika ilə artımını təmin edirdi.
Bu bir həqiqətdir ki, respublikamızı böyük Heydər Əliyevin tikdirdiyi binaları, nəqliyyat infrastrukturunu, təmin etdiyi su potensialını, ümumiyyətlə, gerçəkləşdirdiyi iri layihələrin nəticələrini təsəvvür etmədən düşünsək, onda quru bir səhra nəzərimizdə canlanmış olar. Həmin dövrlərdə məhz uzaq gələcək üçün hesablanmış tədbirlərə start verilərək respublikanın iqtisadi potensialına çox mühüm və strateji dəstək olunurdu. İnşaat sektorunun davamlı inkişafı nəhəng tikinti meydançasını təqdim etməkdə idi. Məhsuldar qüvvələrin səmərəli bölüşdürülməsi, onlardan faydalı istifadənin təmin olunması bu sahədə də uğurlu nəticələr qazandırmaqda idi.
Hazırkı dövrdə də Prezident cənab İlham Əliyev tərəfindən çox zəruri və mühüm amil kimi önəm verilən insan amilinə qayğı da məhz 1969-1982-ci illərdən öz başlanğıcını götürmüşdür. Hər bir azərbaycanlının təhsil alması, sağlam olması, elmi səviyyəsinin, mədəni yüksəlişinin, intellektual qabiliyyətinin inkişafı, xalq, millət, dövlət üçün yararlılıq keyfiyyətlərinin daim diqqətdə saxlanılması, milli ruhun üstün tutularaq milli maraqlara xidmət olunması Heydər Əliyev siyasətinin ən vacib tərkib hissələrindəndir. Bu baxımdan da həmin illərdə tikilən 483,4 min şagird yerlik ümumtəhsil məktəbləri, 68,1 min yerlik məktəbəqədər uşaq müəssisələri, 13,5 min çarpayılıq xəstəxana, növbədə 13,7 min nəfər qəbul edən ambulatoriya-poliklinika müəssisələri iqtisadi potensialın ən yüksək zirvəsini təmin edirdi. 1982-ci ildə istifadəyə verilmiş xəstəxana çarpayılarının sayı 1969-cu illə müqayisədə 42,2 faiz, məktəbəqədər uşaq müəssisələrində yerlərin sayı isə 16,1 faiz artmışdır. Bütün bunlar isə söz yox ki, Heydər Əliyev siyasətinin, uzaqgörənliyinin xalqla, dövlətlə qırılmaz tellərlə bağlılığını bir daha təsdiq edirdi.
Ulu öndərimizin uğurlu iqtisadi siyasətinin əsaslarından biri kimi istinad etdiyimiz insan potensialının inkişafı, təkmilləşdirilməsi və səmərəli istifadəsi meyarlarının hazırlanmasından ibarət olan siyasət hər addımda özünün uğurlu nəticələrini göstərməkdə idi. Kadr potensialının gücləndirilməsi ilə müşayiət olunan bu proses 1969-1982-ci illərdə də diqqət mərkəzində saxlanılan ən zəruri məsələ, amil idi. Həmin illərdə iqtisadiyyatın sürətli və hərtərəfli inkişafına uyğun olaraq respublikanın ali və orta ixtisas təhsili sistemi xeyli gücləndirilmişdir. Keçmiş SSRİ-nin 170 qabaqcıl ali məktəbinə 3500 azərbaycanlı gənc göndərilirdi. Bu proses çox uğurlu istiqamətdə davam edərək, hər il təhsil almaq üçün Azərbaycandan kənara 800 tələbənin yola salınması təmin edilirdi.
Tərəddüd etmədən qeyd edə bilərik ki, hər bir ölkə özünün siyasi nailiyyətlərini yüksələn xəttlə davam etdirmək üçün iqtisadi inkişafının təminatını ana məqsədlərdən biri kimi nəzarətdə saxlayır. Yəni iqtisadi potensialın artmasını siyasi möhkəmlilik gətirən çox zəruri amillər içərisində qəbul edir. İqtisadiyyatın müxtəlif sahələrində sağlam mühitin kök salması, iqtisadi subyektlərin səmərəli fəaliyyətinin təmin olunması, etibarlı, dayanıqlı və müqavimətli proseslərə düzgün istiqamət verilərək milli iqtisadi inkişaf üçün yönləndirilməsi 1969-1982-ci illərdə on beş müttəfiq respublika içərisində Azərbaycanın etibarını daha da möhkəmlətmiş və təbii ki, bu da Heydər Əliyev siyasətinin müdrikliyinə böyük əsaslar gətirmişdir. Şübhəsiz ki, inkişaf yolu ilə gedən heç bir ölkənin iqtisadiyyatı təksahəli ola bilməz. Bu baxımdan da iqtisadiyyatının tərəqqi, yüksəliş, intibah dövrünü yaşayan Azərbaycan dahi rəhbərin siyasi fəaliyyətinin birinci mərhələsində, yəni 1969-1982-ci illərdə iqtisadiyyatın bütün sahələrində əsrə bərabər uğurlar əldə etmişdir. Məlumdur ki, Azərbaycan iqtisadiyyatında kənd təsərrüfatı mühüm yer tutur. 1969-1982-ci illərdə xalq təsərrüfatının bu aparıcı sahəsində sözün həqiqi mənasında misli görünməmiş yüksək nailiyyətlər əldə edilmişdir. Həmin illərin sosial-iqtisadi inkişaf xronikasına diqqət edərkən bunu açıq şəkildə görə bilərik. 1982-ci ildə kənd təsərrüfatının ümumi məhsulu 1969-cu illə müqayisədə 2,5 dəfə artmışdır. 1982-ci ildə 1211,3 min ton taxıl, 558,9 min ton pambıq, 1815,6 min ton üzüm, 916,7 min ton tərəvəz, 57,0 min ton tütün, 345,0 min ton meyvə və giləmeyvə istehsal olunmuşdur.
Bu günkü Azərbaycan öz dayaqlarını, gücünü, qüdrətini, inkişaf istiqamətlərini, yüksəliş meyarlarını, tərəqqi potensialını, intibah gerçəkliyinin məğzini məhz ulu öndərimizin siyasi fəaliyyətinin 1969-1982-ci illərdəki dövründən almaqdadır. Onun ideya və siyasi xəttindən götürməkdədir. Təbii ki, bu bizə böyük stimul verir. Dövlətimizin qazandığı hər bir uğur, cənab Prezidentin həmin siyasətə olduğu qədər sadiqliyindən və dahi rəhbərimizin görmək istədiyi miqyasdakı tətbiqindən qaynaqlanır. Heydər Əliyev siyasəti hər birimizin sevinc, iftixar rəmzimizdir. Son iyirmi ildə ölkəmizin qazandığı genişmiqyaslı, bütün sahələri əhatə edən, gələcək üçün böyük ümidlər doğuran, hər kəsin gündəlik həyatında özünü göstərməklə, dövlətimizin güc və qüdrətinə çevrilən nailiyyətlər məhz dahi şəxsiyyətin uzaqgörən siyasi fəaliyyətinin bazası əsasında mümkün olmuşdur.
Ümumiyyətlə, ulu öndər Heydər Əliyevin siyasi fəaliyyəti ölkəmizin hərtərəfli yüksəlişinə bir neçə istiqamətdə təkan olmuşdur. Məhz 1969-1982-ci illərdən başlanan həmin dəstək sonralar müstəqillik illərini də əhatə etməklə, Onun siyasi fəaliyyətinin Naxçıvan Muxtar Respublikası dövrünü və 1993-cü ildən ölkəmiz miqyasında davamından ibarətdir. Sanki, Ulu Tanrı xalqımızı ən çətin anlardan xilas etmək üçün bu tarixi şəxsiyyəti xilaskar kimi göndərmişdir. Müstəqilliyimizin ilk illərində ölkəmizin yaşadığı ağrılı-acılı günlər yalnız Heydər Əliyev siyasətinin nəticəsində sona yetdi. Uçurumun bir addımlığından qayıdaraq davamlı yüksəliş yollarında inamlı addımlarla parlaq gələcəyə doğru irəlilədi.
Qeyd edək ki, hər bir insan öz ömrünün mənasını elinə, obasına, xalqına, dövlətinə və millətinə xidmət göstərməklə, bircə an belə sadiq olaraq xidmət etməkdə görə bilər. Böyük Heydər Əliyevin yaşadığı şərəfli ömrün mənası isə daha böyük, daha yüksək və daha qürurludur. Çünki, O, öz ömrünün nəinki bir anını, bir, on, iyirmi ilini, hətta yarım əsrə bərabər hissəsini Azərbaycan adlı dövlətimizin mövcudluğu, yaşaması və qüdrətlənməsi işinə sərf etdi.
Danılmaz faktdır ki, ölkəmzidə siyasi sabitliyin, sağlam iqtisadiyyatın, sosial ədalətin bərqərar edilməsi yüksək milli ruhun formalaşmasına münbit zəminlər yaratmış və hər kəsin firavan həyat sürməsinə geniş imkanlar yaratmışdır. Böyük Heydər Əliyev uzaqgörən siyasi xadim idi. Bu mənada da Onun həyata keçirdiyi siyasətin xalqımıza və dövlətimizə bəxş etdiyi töhvələr illər üçün deyil, əsr üçün davam etməkdədir. Müasir dövrdə yeni iqtisadi siyasətin yüksələn dinamika ilə müəyyənləşdirilməsi 1994-cü ilin “Əsrin Müqavilə”sindən başlanmaqla, 2014-2018-ci illəri əhatə edən “Regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramı”na qədər hər bir iqtisadi uğuru özündə birləşdirmişdir. Təbii ki, bura müstəqil Azərbaycanın hərətərfli inkişafının təməl daşları kimi çıxış edəcək istənilən addım, həyata keçirilən hər cür tədbir, sosial-iqtisadi və hüquqi bazanın mövcudluğu və təkmilləşdirilməsi aiddir, daxildir.
Ölkə başçısı cənab İlham Əliyev ümummilli liderin siyasi fəaliyyətinin birinci mərhələsini- “1993-2003-cü illər Azərbaycan üçün həlledici illər olub”, deyə şərh edir: “Məhz o illərdə dövlətçiliyimizin möhkəm təməli qoyulub. O illərdə Azərbaycanın istər daxili, istərsə də xarici siyasətlə bağlı strateji xətti müəyyən edilib. O illərdə Azərbaycan dünya birliyinə qovuşub, özünü tanıtdıra bilib. Çox ciddi islahatlar aparılıb. Bazar iqtisadiyyatı prinsipləri üstünlük təşkil edib. Azərbaycana böyük həcmdə investisiyaların cəlb olunması, məhz o illərə təsadüf edir. Müstəqil dövlətin Konstitusiyası qəbul edilib. Siyasi sistem möhkəmləndirilib, ölkəmizin uğurlu inkişafı üçün möhkəm zəmin yaradılıb”.
Beləliklə, 3 oktyabr hər birimizin şəxsi və ictimai fəaliyyətimizdə çox böyük qürurverici mahiyyət daşıyan gündür. Bu gün dünyada gedən proseslər, hadisələr və gərginliklər 3 oktyabr tarixinin qədrini bilməyimiz üçün əsasdır.
Cavadxan QASIMOV,
İqtisad üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Baxış sayı: 975
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 03-10-2018 19:45 | Bölmə: Sosial
3 oktyabr 1993-cü il müasir müstəqillik tarixinin qürurverici səhifəsidir. Məhz həmin gündən ölkəmizin yeni iqtisadi və siyasi şərait üçün zəruri əhəmiyyətə malik həm xilaskarlıq, həm də inkişaf dövrü başlandı. Ulu öndər böyük Heydər Əliyev bu tarixdə müstəqil Azərbaycan Respublikasının prezidenti seçildi.Ulu Tanrının xalqımıza bəxş etdiyi böyük xoşbəxtliklərdən biri də ulu öndər Heydər Əliyevin ölkəmizdə siyasi fəaliyyət göstərməsi və uğurlu strateji xəttin başladılması ilə ifadə oluna bilər. Ən mühüm iqtisadi layihələrin gerçəkləşdirilməsi, iqtisadi potensialın artırılması, müttəfiq ölkələr arasında respublikamızın ön cərgələrdə təmsil olunması, iqtisadi qüdrətin böyük göstəricilər və gerçəkliklər əsasında təminatı və digər nailiyyətlər məhz Heydər Əliyev siyasətinin İttifaq dövründə belə, dövlətimizə qazandırdığı dəyərlərdən sadəcə bir hissədir.
Milli iqtisadi quruculuq prosesləri fonunda xalq təsərrüfatının bütün sahələrində davamlı yüksəlişin əldə olunması, bütün cəhətlərlə yanaşı sanki, ölkəmizin hazırkı müstəqillik dövrü üçün də tam hazırlanmasına hesablanmışdır. Elə təsadüfi deyil ki, bu gün dillər əzbərinə çevrilən “Ulu öndər ölkəmizin müstəqil dövlətə çevrilməsini elə keçmiş İttifaq dövründən təmin etmişdir” deyimi özünün böyük təsdiqini tapmaqdadır. Buna çoxlu əsaslarımız da var. Belə ki, dahi rəhbərin ölkəmizə başçılıq etdiyi 1969-1982-ci illərdə yüzlərlə zavod, fabrik, istehsalat sahələri yaradılmış, 213 iri sənaye müəssisəsi işə salınmışdır. Bununla da bir çox mühüm istehsal sahələrinə görə Azərbaycan keçmiş Sovet İttifaqında aparıcı yerlərdən birini tutmuşdur. Respublikamızda istehsal olunan 350 adda məhsul dünyanın 65 ölkəsinə ixrac olunurdu. Bu illərdə istehsal olunan sənaye məhsulları öz həcminə görə əvvəlki 50 ilin iqtisadi inkişafına bərabər idi.
Dahi rəhbərin ölkəmizə başçılıq etdiyi həmin dövrlərdə nəhəng iqtisadi layihələr gerçəkləşdirilərək inkişaf edən bütün sahələrdə özünə kök saldı. Bu, çox çətin və əhəmiyyətli bir məsələ idi. Çünki həmin dövrdə bunları təmin etmək üçün keçmiş SSRİ rəhbərliyi ilə münasibətlər yüksək səviyyədə olmalı idi. Məhz bu idarəetmə mexanizmi yalnız Heydər Əliyev böyüklüyündə var idi. On beş müttəfiq respublika içərisində təkcə Azərbaycanın bu cür yüksək intibah dövrünü yaşaması bunu təsdiq edir. Məsələn, 1969-1982-ci illərdən ibarət uğurlu zaman kəsiyində ölkə iqtisadiyyatının mühüm aparıcı və böyük potensiala malik sahəsi olan sənayedə də, digər sahələrdə olduğu kimi yüksək nailiyyətlər əldə edilmişdir. Bu dövrdə sənaye məhsulları istehsalının real həcmi 2,7 dəfə artmışdır. Respublikanın sənayesi keçmiş İttifaqın bütün respublikaları arasında orta illik 7,9 faizlik artım göstəricisi ilə daha yüksək sürətlə inkişaf edirdi.
Böyük Heydər Əliyev elə böyük bir zirvə idi. Və rəhbərliyinə aid olan bütün zamanlarda respublikamızı da həmin zirvəyə qaldırmışdır. İttifaq rəhbərliyinin Azərbaycana hədsiz diqqətini təmin edən bu dahi rəhbər özünün siyasi çevikliyi, böyük idarəetmə bacarığı, yüksək təşkilatçılıq qabiliyyəti ilə hər addımda əvəzolunmaz nailiyyətlər ərmağan edirdi. Siyasi uğurların iqtisadi tərəqqiyə çevrilməsi Onun siyasətinin ən mühüm ünsürü idi. Bu da təbii ki, iqtisadiyyatın bütün sahələrində bərabər, tarazlı, müqavimətli, müvazinətli, davamlı və dayanıqlı inkişafın əsaslarını bərqərar etməklə, Azərbaycanın iqtisadi qüdrətinin yüksək dinamika ilə artımını təmin edirdi.
Bu bir həqiqətdir ki, respublikamızı böyük Heydər Əliyevin tikdirdiyi binaları, nəqliyyat infrastrukturunu, təmin etdiyi su potensialını, ümumiyyətlə, gerçəkləşdirdiyi iri layihələrin nəticələrini təsəvvür etmədən düşünsək, onda quru bir səhra nəzərimizdə canlanmış olar. Həmin dövrlərdə məhz uzaq gələcək üçün hesablanmış tədbirlərə start verilərək respublikanın iqtisadi potensialına çox mühüm və strateji dəstək olunurdu. İnşaat sektorunun davamlı inkişafı nəhəng tikinti meydançasını təqdim etməkdə idi. Məhsuldar qüvvələrin səmərəli bölüşdürülməsi, onlardan faydalı istifadənin təmin olunması bu sahədə də uğurlu nəticələr qazandırmaqda idi.
Hazırkı dövrdə də Prezident cənab İlham Əliyev tərəfindən çox zəruri və mühüm amil kimi önəm verilən insan amilinə qayğı da məhz 1969-1982-ci illərdən öz başlanğıcını götürmüşdür. Hər bir azərbaycanlının təhsil alması, sağlam olması, elmi səviyyəsinin, mədəni yüksəlişinin, intellektual qabiliyyətinin inkişafı, xalq, millət, dövlət üçün yararlılıq keyfiyyətlərinin daim diqqətdə saxlanılması, milli ruhun üstün tutularaq milli maraqlara xidmət olunması Heydər Əliyev siyasətinin ən vacib tərkib hissələrindəndir. Bu baxımdan da həmin illərdə tikilən 483,4 min şagird yerlik ümumtəhsil məktəbləri, 68,1 min yerlik məktəbəqədər uşaq müəssisələri, 13,5 min çarpayılıq xəstəxana, növbədə 13,7 min nəfər qəbul edən ambulatoriya-poliklinika müəssisələri iqtisadi potensialın ən yüksək zirvəsini təmin edirdi. 1982-ci ildə istifadəyə verilmiş xəstəxana çarpayılarının sayı 1969-cu illə müqayisədə 42,2 faiz, məktəbəqədər uşaq müəssisələrində yerlərin sayı isə 16,1 faiz artmışdır. Bütün bunlar isə söz yox ki, Heydər Əliyev siyasətinin, uzaqgörənliyinin xalqla, dövlətlə qırılmaz tellərlə bağlılığını bir daha təsdiq edirdi.
Ulu öndərimizin uğurlu iqtisadi siyasətinin əsaslarından biri kimi istinad etdiyimiz insan potensialının inkişafı, təkmilləşdirilməsi və səmərəli istifadəsi meyarlarının hazırlanmasından ibarət olan siyasət hər addımda özünün uğurlu nəticələrini göstərməkdə idi. Kadr potensialının gücləndirilməsi ilə müşayiət olunan bu proses 1969-1982-ci illərdə də diqqət mərkəzində saxlanılan ən zəruri məsələ, amil idi. Həmin illərdə iqtisadiyyatın sürətli və hərtərəfli inkişafına uyğun olaraq respublikanın ali və orta ixtisas təhsili sistemi xeyli gücləndirilmişdir. Keçmiş SSRİ-nin 170 qabaqcıl ali məktəbinə 3500 azərbaycanlı gənc göndərilirdi. Bu proses çox uğurlu istiqamətdə davam edərək, hər il təhsil almaq üçün Azərbaycandan kənara 800 tələbənin yola salınması təmin edilirdi.
Tərəddüd etmədən qeyd edə bilərik ki, hər bir ölkə özünün siyasi nailiyyətlərini yüksələn xəttlə davam etdirmək üçün iqtisadi inkişafının təminatını ana məqsədlərdən biri kimi nəzarətdə saxlayır. Yəni iqtisadi potensialın artmasını siyasi möhkəmlilik gətirən çox zəruri amillər içərisində qəbul edir. İqtisadiyyatın müxtəlif sahələrində sağlam mühitin kök salması, iqtisadi subyektlərin səmərəli fəaliyyətinin təmin olunması, etibarlı, dayanıqlı və müqavimətli proseslərə düzgün istiqamət verilərək milli iqtisadi inkişaf üçün yönləndirilməsi 1969-1982-ci illərdə on beş müttəfiq respublika içərisində Azərbaycanın etibarını daha da möhkəmlətmiş və təbii ki, bu da Heydər Əliyev siyasətinin müdrikliyinə böyük əsaslar gətirmişdir. Şübhəsiz ki, inkişaf yolu ilə gedən heç bir ölkənin iqtisadiyyatı təksahəli ola bilməz. Bu baxımdan da iqtisadiyyatının tərəqqi, yüksəliş, intibah dövrünü yaşayan Azərbaycan dahi rəhbərin siyasi fəaliyyətinin birinci mərhələsində, yəni 1969-1982-ci illərdə iqtisadiyyatın bütün sahələrində əsrə bərabər uğurlar əldə etmişdir. Məlumdur ki, Azərbaycan iqtisadiyyatında kənd təsərrüfatı mühüm yer tutur. 1969-1982-ci illərdə xalq təsərrüfatının bu aparıcı sahəsində sözün həqiqi mənasında misli görünməmiş yüksək nailiyyətlər əldə edilmişdir. Həmin illərin sosial-iqtisadi inkişaf xronikasına diqqət edərkən bunu açıq şəkildə görə bilərik. 1982-ci ildə kənd təsərrüfatının ümumi məhsulu 1969-cu illə müqayisədə 2,5 dəfə artmışdır. 1982-ci ildə 1211,3 min ton taxıl, 558,9 min ton pambıq, 1815,6 min ton üzüm, 916,7 min ton tərəvəz, 57,0 min ton tütün, 345,0 min ton meyvə və giləmeyvə istehsal olunmuşdur.
Bu günkü Azərbaycan öz dayaqlarını, gücünü, qüdrətini, inkişaf istiqamətlərini, yüksəliş meyarlarını, tərəqqi potensialını, intibah gerçəkliyinin məğzini məhz ulu öndərimizin siyasi fəaliyyətinin 1969-1982-ci illərdəki dövründən almaqdadır. Onun ideya və siyasi xəttindən götürməkdədir. Təbii ki, bu bizə böyük stimul verir. Dövlətimizin qazandığı hər bir uğur, cənab Prezidentin həmin siyasətə olduğu qədər sadiqliyindən və dahi rəhbərimizin görmək istədiyi miqyasdakı tətbiqindən qaynaqlanır. Heydər Əliyev siyasəti hər birimizin sevinc, iftixar rəmzimizdir. Son iyirmi ildə ölkəmizin qazandığı genişmiqyaslı, bütün sahələri əhatə edən, gələcək üçün böyük ümidlər doğuran, hər kəsin gündəlik həyatında özünü göstərməklə, dövlətimizin güc və qüdrətinə çevrilən nailiyyətlər məhz dahi şəxsiyyətin uzaqgörən siyasi fəaliyyətinin bazası əsasında mümkün olmuşdur.
Ümumiyyətlə, ulu öndər Heydər Əliyevin siyasi fəaliyyəti ölkəmizin hərtərəfli yüksəlişinə bir neçə istiqamətdə təkan olmuşdur. Məhz 1969-1982-ci illərdən başlanan həmin dəstək sonralar müstəqillik illərini də əhatə etməklə, Onun siyasi fəaliyyətinin Naxçıvan Muxtar Respublikası dövrünü və 1993-cü ildən ölkəmiz miqyasında davamından ibarətdir. Sanki, Ulu Tanrı xalqımızı ən çətin anlardan xilas etmək üçün bu tarixi şəxsiyyəti xilaskar kimi göndərmişdir. Müstəqilliyimizin ilk illərində ölkəmizin yaşadığı ağrılı-acılı günlər yalnız Heydər Əliyev siyasətinin nəticəsində sona yetdi. Uçurumun bir addımlığından qayıdaraq davamlı yüksəliş yollarında inamlı addımlarla parlaq gələcəyə doğru irəlilədi.
Qeyd edək ki, hər bir insan öz ömrünün mənasını elinə, obasına, xalqına, dövlətinə və millətinə xidmət göstərməklə, bircə an belə sadiq olaraq xidmət etməkdə görə bilər. Böyük Heydər Əliyevin yaşadığı şərəfli ömrün mənası isə daha böyük, daha yüksək və daha qürurludur. Çünki, O, öz ömrünün nəinki bir anını, bir, on, iyirmi ilini, hətta yarım əsrə bərabər hissəsini Azərbaycan adlı dövlətimizin mövcudluğu, yaşaması və qüdrətlənməsi işinə sərf etdi.
Danılmaz faktdır ki, ölkəmzidə siyasi sabitliyin, sağlam iqtisadiyyatın, sosial ədalətin bərqərar edilməsi yüksək milli ruhun formalaşmasına münbit zəminlər yaratmış və hər kəsin firavan həyat sürməsinə geniş imkanlar yaratmışdır. Böyük Heydər Əliyev uzaqgörən siyasi xadim idi. Bu mənada da Onun həyata keçirdiyi siyasətin xalqımıza və dövlətimizə bəxş etdiyi töhvələr illər üçün deyil, əsr üçün davam etməkdədir. Müasir dövrdə yeni iqtisadi siyasətin yüksələn dinamika ilə müəyyənləşdirilməsi 1994-cü ilin “Əsrin Müqavilə”sindən başlanmaqla, 2014-2018-ci illəri əhatə edən “Regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramı”na qədər hər bir iqtisadi uğuru özündə birləşdirmişdir. Təbii ki, bura müstəqil Azərbaycanın hərətərfli inkişafının təməl daşları kimi çıxış edəcək istənilən addım, həyata keçirilən hər cür tədbir, sosial-iqtisadi və hüquqi bazanın mövcudluğu və təkmilləşdirilməsi aiddir, daxildir.
Ölkə başçısı cənab İlham Əliyev ümummilli liderin siyasi fəaliyyətinin birinci mərhələsini- “1993-2003-cü illər Azərbaycan üçün həlledici illər olub”, deyə şərh edir: “Məhz o illərdə dövlətçiliyimizin möhkəm təməli qoyulub. O illərdə Azərbaycanın istər daxili, istərsə də xarici siyasətlə bağlı strateji xətti müəyyən edilib. O illərdə Azərbaycan dünya birliyinə qovuşub, özünü tanıtdıra bilib. Çox ciddi islahatlar aparılıb. Bazar iqtisadiyyatı prinsipləri üstünlük təşkil edib. Azərbaycana böyük həcmdə investisiyaların cəlb olunması, məhz o illərə təsadüf edir. Müstəqil dövlətin Konstitusiyası qəbul edilib. Siyasi sistem möhkəmləndirilib, ölkəmizin uğurlu inkişafı üçün möhkəm zəmin yaradılıb”.
Beləliklə, 3 oktyabr hər birimizin şəxsi və ictimai fəaliyyətimizdə çox böyük qürurverici mahiyyət daşıyan gündür. Bu gün dünyada gedən proseslər, hadisələr və gərginliklər 3 oktyabr tarixinin qədrini bilməyimiz üçün əsasdır.
Cavadxan QASIMOV,
İqtisad üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Baxış sayı: 975
Bölməyə aid digər xəbərlər
16-05-2025, 19:53
Zəhərlənmiş məktəblilərdə norovirus aşkar edilib
16-05-2025, 17:27
Stavropol Duması heyvanların lisenziyasız kortəbii saxlanmasını qadağan etməyi təklif edib
16-05-2025, 08:23
Dil imtahanından keçə bilməyən miqrantların uşaqlarının evə göndərilməsini təklif edib
14-05-2025, 21:27
Üç yaşlı uşaq bağçada ölüb
12-05-2025, 23:50
Səs yazısı yayılan direktor işdən çıxarıldı
11-05-2025, 12:21
ECOLEAD layihəsi uğurla icra olunur
10-05-2025, 21:55
Tsivilev Rusiya ilə Vyetnam arasında energetika sahəsində əlaqələrin perspektivlərini yaxşı qiymətləndirib
10-05-2025, 21:03
Rusiyada əcnəbilərin həyatı üçün təhlükəli vəziyyət yarandıqda onlara pulsuz təcili yardım göstəriləcək
8-05-2025, 08:33
Rusiyada ən bahalı dondurma Murmansk vilayətində satılır
8-05-2025, 08:19
15 yaşayış binası susuz qalıb
8-05-2025, 08:15
11 yaşlı uşaq bədbəxt hadisə nəticəsində xəstəxanaya yerləşdirilib
7-05-2025, 13:15
Məktəbli qızın qrup tərəfindən döyülməsinin səbəbləri araşdırılır
5-05-2025, 22:08
Sintezspirt zavodunda baş verən yanğında bir nəfər xəsarət alıb
5-05-2025, 10:57
18 mərtəbəli yaşayış binasının üzlənməsi yanıb
4-05-2025, 15:23
Milli Məclisin deputatı Azər Badamov Moskva aeroportunda saxlanılıb və deportasiya edilir
3-05-2025, 10:41
Ombudsman Kremin: "Ukraynada cəmi 345 məktəbli rus dilini öyrənir"
3-05-2025, 10:22
Manturov: "Rusiya Özbəkistanla biznes sahəsində əməkdaşlığı inkişaf etdirmək niyyətindədir"
1-05-2025, 21:26
Bill Qeytsin qızı atasının Asperger sindromu olduğunu deyir
1-05-2025, 20:47
Bakıda “Porsche”ni sərxoş vəziyyətdə sürən qadın həbs edildi - Video
30-04-2025, 09:24
Hitlerin ziyafət gödəkçəsi ilk dəfə Moskvada nümayiş etdirilib
29-04-2025, 17:23
Vətəndaşlar polis rəislərinə birbaşa müraciət edəcəklər - Video
27-04-2025, 20:51
Ekoloji kampaniya çərçivəsində Baykal gölündən 10 ton zibil yığılıb
27-04-2025, 11:47
Bioloq ağcaqanadların mümkün hücumu barədə xəbərdarlıq edir
25-04-2025, 23:04
Beynəlxalq riyaziyyat olimpiadasının seçim turunda qızıl medal qazanıb-TƏBRİK EDİRİK!
25-04-2025, 22:56
59 rayonda sosial ödənişlərlə dələduzluq edən fırıldaqçılar saxlanılıb
25-04-2025, 21:54
Miqrant uşaqları bağçaya yazmaq üçün infeksiyanın olmaması haqqında arayış tələb olunacaq
24-04-2025, 08:17
Rusiyada “Dubay şokoladı” saxtakarlığı və təhlükəsizliyi üçün sınaqdan keçiriləcək
23-04-2025, 23:03
450 kvadratmetr sahədə yanğın söndürülüb
23-04-2025, 21:17
Tibb mərkəzində iki xəstə botoks iynəsindən sonra botulizmə yoluxub
23-04-2025, 10:49
Qarabağ veteranı Yadulla Cümşüdovun doğum günüdür-TƏBRİK EDİRİK!
22-04-2025, 21:07
Estoniya ukraynalı qaçqınlara kirayə müavinətləri ödəməyi dayandıracaq
21-04-2025, 20:54
Həkimlər stresdən bir neçə gün yuxuya gedən məktəbli qızı xilas ediblər
19-04-2025, 21:22
Vüqar Rəhimzadə: " Azərbaycan dilinə dövlət dili statusunun verilməsi Ümummilli Liderin xalq qarşısında ən böyük tarixi xidmətlərindən biridir"
19-04-2025, 09:47
Rusiya Daxili İşlər Nazirliyi: Fırıldaqçılar saxta foto çəkilişlər üçün reklamlardan istifadə edərək pul oğurlayırlar
18-04-2025, 20:44
İstintaq Komitəsi: Moskvada 100 milyon rubl dəyərində keyfiyyətsiz dərmanlar müsadirə edilib
18-04-2025, 20:35
Lisey şagirdi müəllimənin əlindən dişləyib, ona tibbi yardım lazım olub
17-04-2025, 22:09
Uşaq bağçasında kütləvi bağırsaq infeksiyasından sonra iş açılıb
17-04-2025, 14:56
İcarəyə verilən elektrik skuterlərinin sürəti bütün Rusiyada 20 km/saatla məhdudlaşdırılıb
17-04-2025, 13:13
Şəhid Əkrəm Şadmanovun oğlu dünya birincisi oldu - FOTO
17-04-2025, 12:51
Qəbul imtahanlarının vaxtı açıqlandı
15-04-2025, 21:51
Ukraynada şahzadə Harriyə rus Pasxa tortu hədiyyə edilib