Bütün xəbərlər
Zeynəb Xanlarovanın mahnısındakı Esmira kim idi? - Fotoreportaj
Tarix: 19-07-2021 17:31 | Bölmə: Mədəniyyət

                  Zeynəb Xanlarovanın mahnısındakı Esmira kim idi?


Elə mahnılar var ki, dillər əzbəridir, amma onun kimə həsr olunmasından xəbərsizik.
“Qafqazinfo” xəbər verir ki, bunlardan biri də sözləri Rüfət Əhmədzadəyə, musiqisi dahi bəstəkar Emin Sabitoğluna məxsus, Xalq artisti Zeynəb Xanlarovanın ifası ilə məşhurlaşan “Esmira” mahnısıdır.
Şən mahnı ötən əsr Qəbələnin Nic kəndində yaşamış, milliyyətcə udi olan Qanqalovlar ailəsinin üzvü Esmira Qanqalovaya həsr olunub.



Məlumat üçün bildirək ki, Esmira fiziki məhdudiyyətli olub və bu səbəbdən ömrünün 20 ildən çoxunu dəmir çarpayıda keçirib. O, 1974-cü ildə “Azərbaycan gəncləri” qəzetinə yazdığı həssas məktubla tanınıb.
Esmira 47 il əvvəl sözügedən qəzetdə dərc olunan məktubda yazıb:
“Hörmətli redaksiya! 20 ilə yaxındır ki, dəmir çarpayının dustağıyam. Bəli, qıçım tutulub, xəstəyəm. Mən bunun üçün kimsədən şikayətlənmirəm. Xeyirxah, bacarıqlı həkimlər məni müalicə etmək üçün çox əziyyət çəkiblər, ancaq mümkün olmayıb, vəssalam!..



Mən bunları yazmaqla ruhdan düşdüyümü bildirmirəm, kimisə kövrəltmək, kimdənsə imdan diləmək fikrində deyiləm. Sadəcə olaraq,  yazı vasitəsi ilə redaksiya ilə, oxcularla, necə deyərlər, dərdləşmək, söhbət etmək niyyətindəyəm. Axı, əsas həmdəmim kitabdır, mətbuatdır. Mən dəmir çarpayıda ancaq bunlar vasitəsi ilə qiyabi səyahətə çıxıram, müxtəlif xarakterli adamlarla görüşürəm, yeniliklərlə tanış oluram.



Bu yaxınlarda “Azərbaycan gəncləri” qəzetində dərc olunmuş “Mərdlik dərsi” adlı məqalə məni çox sevindirdi. Orada yazılmışdı ki, köməyə ehtiyacı olan adamlara qayğı göstərmək gənclərimizin borcudur. Deyirəm, bəlkə bunu nəzərə alıb qəzetdə ünvanımı verəsiniz. Gənclər mənə məktub yazalar, kitab göndərələr. Belə olsa, mən hamıya minnətdarlığımı bildirərəm”.



Əlil qadının təsirli məktubu həmin ilin noyabrın 14-də sözügedən qəzetdə “Dəmir çarpayıdan məktub” başlığı ilə dərc olunur. Bundan sonra,  Esmiranın ünvanına respublikanın müxtəlif yerlərindən, o cümlədən Ağdam, Laçın, Xankəndi, Xocalıdan məktublar göndərilir, namələrdə qadına dəstəklərini ifadə edirlər.


 
Udi qadına dəstək olanlardan biri də mərhum Xalq artisti Arif Quliyev olub. Mərhum aktyor hələ o zaman Esmiraya imzalı kitabını göndərib.
Maraq üçün bildirək ki,  Esmiranın da üzvü olduğu Qanqalovlar ailəsinə məxsus olan ev hazırda “Azərbaycan Udi Ocağı” tarixi etnoqrafik park muzeyinin həyətindədir. Ev 17-ci əsrin sonlarında inşa edilib. Parka daxil olarkən Esmira ilə bağlı guşəyə də rast gəlmək mümkündür. Guşədə qadına 70-80-ci illərdə göndərilən məktublar da yer alıb.



Qısa arayış olaraq bildirək ki, “Azərbaycan Udi Ocağı” Qəbələ rayonunun Nic kəndinin Qocabəyli məhəlləsində yerləşir. Üç hektardan artıq ərazidə yerləşən açıq səma altında bu park muzey udi xalqının mədəniyyətini, ənənələrini, məişətini və yaşayış tərzini əks etdirən simvolik bir etnoqrafik kənddir. Park muzey ekspozisiya şəklinda bir neçə etnoqrafik sahələrə bölünür.
Qanqalovlar ailəsinə məxsus evin quruluşu yataq otağı, tövbə və dualar otağı va sair otaqlardan ibarətdir. Burada yaşı 100-dən çox beşiyə də rast gəlmək mümkündür ki, məlumata görə, ailənin bütün körpələri məhz bu beşikdə böyüyüb. Udi dilində buna “lorets” deyilir. Bundan başqa, evin divarından yaşı 150-dən çox olan “Dayan doldurum” tüfəngi asılıb. 70-ci illərə məxsus “Start” televizoru da otağa əlavə rəng qatır və işlək vəziyyətdədir.



Ev muzeyində ailə üzvlərinin şəkillərinə baxılaraq onların mum fiqurları da hazırlanıb. Bərbərin adı Volodiya, tikiş maşını arxasında əyləşən nənənin adı isə Zoyadır. Hər iki şəxs keşiş David Qanqalovun nəticəsidir.
Keşiş Davidin evi, eyni zamanda udilərin erməni-qriqoryan kilsəsinə qarşı etirazının bariz nümunəsidir. Vaxtilə evdə yaradılan və indiyədək qorunub saxlanılan ibadət otağı da Keşiş David erməni kilsəsinə getməkdən imtina etməsiylə bağlıdır. Bundan sonra, Xristian Alban kilsəsinin qanuni varisi olan udilər Davidin evində ibadət etməyə başlayıblar.












Baxış sayı: 318


Bölməyə aid digər xəbərlər
23-03-2024, 13:08 Emindən ilk - Reaksiya