23:38 / 20-12-2025
"Berliner Zeitung": Merz Rusiya aktivləri ilə bağlı fikirlərinə görə AB Zirvəsində təcrid olunub
22:57 / 20-12-2025
Bir turist qırmızı kürü oğurlayaraq iki dəfə mağazanı qarət edib
22:51 / 20-12-2025
Dmitriyev, Moskvaya ilk səfərindən əvvəl Uitkoff üçün şərt qoyulması ilə bağlı WSJ məqaləsini təkzib etdi
22:48 / 20-12-2025
Boqdanov: "Jurnalistlər və polis Rusiya ilə ABŞ arasında ehtimal olunan görüş yerində toplaşıblar"
22:43 / 20-12-2025
Dmitriyev Ukrayna münaqişəsinin həllini müzakirə etmək üçün Mayamiyə gəlib
22:41 / 20-12-2025
Ekvatorial Qvineya Rusiya ilə əməkdaşlığa yüksək qiymət verir
22:38 / 20-12-2025
ERR: Estoniya məhkəməsi Kallasdan sosial media yalanlarına görə üzr istəməsini tələb edib
22:34 / 20-12-2025
Orban Kallası Hitler və Napoleonla müqayisə etdi
22:30 / 20-12-2025
112:Naməlum obyektin partlaması nəticəsində yeniyetmə həlak olub
19:36 / 20-12-2025
FSBR prezidenti Mamiaşvili Mamedovun Bolqarıstan milli komandasına keçidi ilə bağlı şərh verdi
19:33 / 20-12-2025
Səfir Nofal: "Tramp Fələstin dövlətinin qurulması mümkünlüyünü xatırladır"
19:27 / 20-12-2025
"Welt": Avropa Kiyevin Rusiya ilə münaqişədə uduzacağını etiraf etməlidir
19:25 / 20-12-2025
Lula da Silva: "Venesuelaya müdaxilə humanitar fəlakət olardı"
19:22 / 20-12-2025
Partlayıcı qurğunun üzərinə ayaq basan qadın ölüb
19:20 / 20-12-2025
Zelenski: "Ukrayna Rusiya ərazisində seçkilər keçirə bilməz"
19:17 / 20-12-2025
Bir qrup yeniyetmə həmyaşıdlarına hücum edib
19:15 / 20-12-2025
Zelenski Odesa vilayətindəki dağıntılara görə Ukrayna hava hücumundan müdafiə sisteminə cavabdeh olanları günahlandırdı
19:12 / 20-12-2025
Orban: "Ukrayna münaqişəsində kimin kimə hücum etdiyi bəlli deyil"
19:09 / 20-12-2025
Pakistanın keçmiş baş naziri İmran Xan və həyat yoldaşı daha 17 il həbs cəzasına məhkum edilib
19:06 / 20-12-2025
Tramp Ukrayna ilə bağlı danışıqlar üçün gecə Floridaya uçdu
19:03 / 20-12-2025
WSJ: Vitkoffa Putinlə ilk görüşündən əvvəl xüsusi şərt qoyulub
23:47 / 19-12-2025
Karlson: "Vaşinqtonda çoxları Vensin Trampın varisi olmasını istəmir"
19:46 / 19-12-2025
İki uşağın qaçırılması cəhdinə görə mühakimə olunacaq
19:44 / 19-12-2025
Zelenski: "Ukrayna Belarusda "Oreşnik" raket sisteminin yerləşdiyi yer barədə məlumatı AB ilə paylaşıb"
19:41 / 19-12-2025
"Axios": Avropa liderlərinin müşavirləri bu gün Ukrayna ilə bağlı danışıqlar üçün ABŞ-a gələcəklər
19:02 / 19-12-2025
Rusiyanın Danimarkadakı səfiri Vladimir Barbin Rusiyaya qarşı kiberhücumlarla bağlı ittihamları spekulyasiya adlandırıb
18:32 / 19-12-2025
Putin Qafqaz xalqlarının erkən evlənmə ənənəsini təriflədi
18:29 / 19-12-2025
Fransanın dövlət borcu 3-cü rübdə 3,5 trilyon avroya yaxınlaşaraq yeni rekord səviyyəyə çatdı
18:21 / 19-12-2025
Putinə edilən müraciətdən sonra çoxuşaqlı ailənin hüquqlarının pozulması ilə bağlı araşdırma aparılır
18:18 / 19-12-2025
112: Şarm əl-Şeyxdən Vladiqafqaza uçan təyyarə Antalyada eniş edib
18:12 / 19-12-2025
Zelenski səhvən Polşa Prezidenti Navrotskini "Karl" adlandırdı
18:04 / 19-12-2025
Həmkarını döyərək öldürən şəxs həbs edilib
17:54 / 19-12-2025
Putin: "Moskvanın Ukrayna prezident seçkilərinin Rusiyada təşkil olunmasını tələb etmək hüququ var"
17:50 / 19-12-2025
Putin aşiq olduğunu etiraf edib
17:48 / 19-12-2025
Narkotik qaçaqmalçılığına görə 14 il müddətinə maksimum təhlükəsizlik həbsxanasında cəza çəkəcək
12:13 / 19-12-2025
Ankarada qətlə yetirilmiş Rusiya səfiri Andrey Karlovun xatirəsinə həsr olunmuş anım mərasimi keçirilib
12:10 / 19-12-2025
Uşaqların avtomobil oturacağı olmadan daşınmasına görə cərimələr artırılıb
Azərbaycan vətəndaşları İstanbulda yaşamaq izni alarkən "işbazlar"ın qurbanına çevrilir - ARAŞDIRMA - FOTO
Tarix: 28-08-2019 15:18 | Bölmə: Reportaj
Sirr deyil ki, Türkiyədə yaşayan azərbaycanlılar daha çox İstanbulda məskunlaşıblar. İstanbul Avropanın ən böyük şəhərlərindən biri olduğuna görə xarici vətəndaşların yaşamaq icazəsi alması Türkiyənin başqa yerləri ilə müqayisədə bu şəhərdə bir qədər uzun müddətə başa gəlir. Sənədləşmə prosesindən məlumatsız əcnəbilər, o cümlədən Azərbaycan vətəndaşları isə bəzi fırıldaqçılar tərəfindən aldadılır.
Bununla bağlı İstanbulda yaşayan azərbaycanlı tələbə Fatima İbrahimova sosial şəbəkədə çağırış edib. Tələbə qız yazıb ki, feysbuk sosial şəbəkəsində "İstaz" (İstanbulda yaşayan azərbaycanlılar) adlı bir qrup yaradılıb və bu qrupun bəzi fəalları vətəndaşların pullarını alıb, onları aldadır.
F. İbrahimova APA-ya açıqlamasında da bildirib ki, İstanbulda yaşadığı 4 il ərzində çox sayda həmyerlimizin bir qrup azərbaycanlı “işbaz” tərəfindən aldadılmasının şahidi olub. Tanıdığı zərərçəkənlər isə əsasən tələbələrdir: “Azərbaycan vətəndaşıyam. 4 ildir İstanbulda yaşayıram. Tanıdığım xeyli həmyerlimiz, xüsusən də, tələbələr İstanbulda yaşayış icazəsi alarkən bir qrup "işbaz" azərbaycanlının tələsinə düşürlər. Vətəndaşlarımızın İstanbulda yaşayış icazəsinə hüquqi yardım etmək adı ilə daha çox feysbuk sosial şəbəkəsində qruplar yaradıb, məlumatsız insanlarımızın pullarını alırlar. Eləcə də, həmyerlilərimiz təhsil almaqla bağlı bu problemlərlə üzləşirlər. Halbuki, məsələn, hansısa xaricdə təhsil şirkətinə 3 min, 5 min manat ödəmədən də elektron sistem üzərindən sənədləşmə işlərini icra edə bilərlər. Bu “işbazlar”ın öz həmvətənlərini çarəsiz durumda qoyması çox utancvericidir. Feysbukda, yaxud başqa sosial şəbəkə üzərindən tanıdığım insanlar məndən soruşduqda ki, İstanbula gəlib yaşamaq, təhsil almaq, çalışmaq üçün nə edə bilərlər? Mən də bildiyim məlumatları onlara çatdırıram ki, aldanmasınlar. O səbəbdən də insanlarımızı xəbərdar etmək üçün bu çağırışı etdim”.
"İstaz" qrupunun fəallarından olan Hüseyn Qurbanov isə iddialarla razılaşmır. O, APA-ya deyib ki, F. İbrahimova azərbaycanlılara ödənişli hüquqi yardım edən konsultasiya şirkətində çalışdığına görə diqqəti özünə çəkmək üçün bu fikirləri paylaşıb.
Lakin 7 ildir, İstanbulda yaşayan jurnalist həmkarımız Kəbutər Haqverdi də APA-ya açıqlamasında problemin ciddi olduğunu deyir. Kəbutər Haqverdi İstanbula, adətən, ilk gələn həmyerlilərimizin belə çətinliklərlə üzləşdiklərini bildirir: “Əslində, yaşayış icazəsi almaq çox da mürəkkəb proses deyil. Doğrudur, İstanbulda bu proses Ankaraya nisbətən mürəkkəbdir. Çünki İstanbulda əhali çoxdur. Amma hazırda Türkiyədə bu məsələ elektron sistemlə idarə olunur. Sadəcə, insanlarımızın elektron müraciət etmək vərdişi yoxdur deyə, bu problemi yaşayırlar. Türkiyə ilə Azərbaycanın nə qədər dil yaxınlığı olsa da, bizim əlifbada 32, onlarda 29 hərfin olması səbəbindən çaşqınlıq yaranır, bir hərf yanlış yazılanda belə, elektron sistem bunu qəbul etmir. O zaman da bu “işbazlar” ortaya atılıb, həmin şəxslərə “xidmət göstərirlər”. Onlar məlumatsız insanların pullarını alıb sistemə daxil olur, qalan sənədləşmə işləri isə vətəndaşın öz üzərində qalır. Onlar da verilən müddətə sənədləri toplaya bilməyəndə, rədd cavabı alır, sonra təkrar rədd cavabı aldıqda deportasiya olunurlar. Sadə bir məsələ şişib, belə problemlər ortaya çıxarır. Ona görə də yaxşı olardı ki, bu məsələlərlə konsulluğun nəzdində fəaliyyət göstərən xidmətlər məşğul olsun, belə çətinliklərlə üzləşən şəxslər rəsmi rüsumunu ödəyib, bu xidmətlərdən yararlansınlar. Bildiyimə görə, İstanbulda başqa ölkələrin konsulluqlarının xarici əlaqələr şöbəsində bu cür xidmət var. O zaman vətəndaşlarımız da belə fırıldaqçı şirkətlərlə üz-üzə qalmaz, həm də ödənilən vəsaitin dövlət büdcəsinə də bir faydası olar”.
Kəbutər Haqverdi bundan başqa, illərdir, İstanbulda yaşayıb qeydiyyat məsələsiylə əlaqədar xeyli problem yaşayan Azərbaycan vətəndaşlarının olduğunu da vurğulayır: “İstanbulun Avcılar, Qazi Osman Paşa, Eyyub Sultan, Şirin evlər, özəlliklə də Bayrampaşa, Halqalı bölgələrində azərbaycanlılardan ibarət məhəllələr var. Hətta Halqalıda Cənnət məhəlləsi sırf azərbaycanlılardır. Bu insanların böyük əksəriyyəti qaçaq şəkildə yaşayırlar. 90-cı illərdən burda deportasiya qorxusu ilə, səksəkə içərisində yaşayan bu insanların durumu acınacaqlıdır. Sənədləri olmadığına görə 25-30 yaşında insanlar var ki, oxuyub-yaza bilmirlər. Evlənib, övladları olub, onlar da qeydiyyatsızdır.
Yeri gəlmişkən, bir məsələni də deyim ki, əslən azərbaycanlı olan maarifçi qadın var - Şərqiyə Məmmədova. O bu vəziyyətdə olan 400-ə yaxın azərbaycanlı uşağı toplayıb onlara Qazi Osman Paşada məktəb açıb Azərbaycan dilində dərs verir. Burdakı bəzi Azərbaycan dərnəkləri onu qanunsuz fəaliyyət göstərməkdə qınayırlar. Halbuki burada həm qanuni, həm də kilsələrin nəzdində fəaliyyətdə olan erməni dilində 6 məktəb var”.
Kəbutər Haqverdi onu da qeyd edib ki, fırıldaqçılıq edən həmin şəxslərin siyahısı rəsmi qurumlarda da var, onların adları açıqlanarsa, vətəndaşlar da məlumatlı olar: “Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin yeni rəhbəri Fuad Muradovun İstanbulda keçirdiyi iclasda mən burada sənədsiz yaşayıb, çətinlik çəkən insanlar haqqında məlumat verdim. Sonra komitə İstanbuldakı qeydiyyatsız Azərbaycan vətəndaşları ilə bağlı elektron qeydiyyat xidməti yaratdı. O zaman buna alternativ olaraq həmin “işbaz”lar biri 100 lirədən guya qeydiyyatsız vətəndaşlarımızın qeydiyyatını aparmağa başladılar. 3-4 kompüterlə bir ofis yaradıb, konsulluğun möhürünü saxtalaşdırıb, doğum şəhadətnaməsi vermək adı ilə insanlarımızdan pul qoparırlar. Toplantılarda konsulun, komitə sədrinin yanında durub şəkil çəkdirdilər, bu şəkli də əllərində bayraq etdilər ki, bunlar guya rəsmi dairələrə yaxın adamlardır, sənədləşmə işlərində səlahiyyətləri var. Bu yolla xeyli insanı aldatdılar. Hazırda İstanbulda çox ciddi şəkildə şəbəkələşib qanunsuz fəaliyyət göstərən azərbaycanlı qruplar var. İnternet üzərindən "qara piar" kampaniyası aparmaq üçün təşkilatlanan bu qruplar Azərbaycan imicinə zərər verirlər. Məncə onlarla bağlı dövlət tədbir görməlidir ki, Azərbaycan üçün gələcəkdə problem yaratmasınlar. 12 belə şirkət var ki, onlardan 2-si, ya 3-ü qanuni yolla işləyir, qalanları saxtakarlıqla məşğuldur”.
Türkiyədə fəaliyyət göstərən “Azİnter” Azərbaycan Hüquq və Danışmanlıq şirkətindən APA-ya bildirilib ki, belə saxta şirkətlərlə bağlı onlara mütəmadi şikayətlər daxil olur. Şirkətin rəhəri Toğrul Nəbiyevin sözlərinə görə, qanunsuz fəaliyyət göstərməkdə peşəkarlaşan bu şəxslər rəsmi qurumlardan verilən sənədlərin möhürünü, imzasını, blankların rəngini elə oxşadırlar ki, orijinaldan seçilmir: “Məsələn, onlar 50 dollardan bir vətəndaşa hüquqi “yardım" etməklə asan qazanc yolu tapıblar, dövlətə heç bir vergi ödəmirlər. Türkiyədəki rəsmi dairələr saxta sənədləri çox vaxt ayırd edə bilmirlər. Möhürlərdə “ə” əvəzinə “e” yazıldıqda türkiyəli məmur bunun yanlış olduğunu hardan bilsin? Amma biz 12 ildir, qanuni fəaliyyətdəyik. Blanka baxan kimi saxta olduğunu müəyyənləşdiririk. Belə saxta sənədlərdən birinin izinə düşdük. Türkiyə və Azərbaycanın hüquq-mühafizə orqanları ilə birgə araşdırmamızda 600 minə qədər saxta sənədlərin olduğu meydana çıxdı”.
“Azİnter”in rəhbəri qeyd edib ki, bu işlərdə əsas kriminallaşmış şəxslər və vətəndaşlarımızı belə qondarma şirkətlərlə əlaqələndirənlər də var ki, onların aralarında asan qazanc üstündə müxtəlif vaxtlarda münaqişələr də baş verib: "Hətta münaqişə zəminində Şərur rayonundan olan bir nəfər qətlə yetirilmişdi. Bu barədə xəbərlər mətbuatda da getdi. Həmin işə görə "əlaqələndirici" şəxslərdən 3-ü Azərbaycanın hüquq-mühafizə orqanları tərəfindən həbs olunub, cəzalandırılıb. Təəssüf ki, gedənlərin yerinə başqaları gəlir. Zərər çəkən isə vətəndaşlarımız olur. Sənədləri qaydasında olmadığına görə Türkiyədən deportasiya olunurlar və sair. Onu da deyim ki, Türkiyə polisi son vaxtlar belə saxtakarların daha çox izinə düşüb”.
İstanbulda 2010-cu ildən fəaliyyətdə olan “Kafkasya Orta Asya Danışmanlık Tərcümanlık” şirkətinin rəhbəri Rauf Əlizadə APA-ya bildirib ki, əcnəbilərin Türkiyədə yaşama, təhsil alma, işləməsi ilə əlaqədar hər iki ölkənin qanunları kifayət qədər normaldır, sadəcə, sənədlər qaydasında olmayanda problemlər yaşanır: “Yaşayış icazəsi üçün prosedur belədir. Miqrasiya İdarəsinə (Köç İdarəsi) elektron müraciət edilir, görüş günü təyin olunur. Sağlamlıq sığortası, İstanbulda yaşadığı yerin notariusda təsdiqi, şəkil, dövlət rüsumunun ödənməsinə dair qəbz elektron sistemlə təyin olunan görüş günündə Köç İdarəsinə təqdim edilir və 3 ay içərisində yaşama haqqında vəsiqə yaşadığınız ünvana göndərilir. Əslində, bu proses sadədir. Sadəcə, ilkin mərhələdə vətəndaşlar bu sənədləşmə üçün hansı ünvana müraciət edəcəklərini bilmədikdə, biz onlara hüquqi yardım göstəririk. Vətəndaşımız öncəki illərdə deportasiya olunmayıbsa, xəstəlik problemi yoxdursa, sənədləri qaydasındadırsa, onun istəyinə və maddi imkanına uyğun 3 və ya 6 aylıq, bir və ya iki illik yaşayış icazəsi ala bilir”.
Ekspertin sözlərinə görə, yaşayış icazəsi üçün dövlət rüsumu illik 80 dollardır, əlavə də kargüzarlıq işləri üçün isə 89 Türk lirəsi ödənir. Əsas məbləğ tutumunun sağlamlıq sığortasına görə olduğunu söyləyən Rauf Əlizadə yaşa görə bu məbləğin dəyişdiyini deyir: “Məsələn, 18 yaşlı gəncin sağlamlıq sığortası 140 lirə, 65 yaşlınınkı isə 600 lirədir. Ümumilikdə, yaşa görə sığorta 800, 1200, 1300 lirə olur”.
Türkiyədə təhsilə görə azərbaycanlı tələbənin ödədiyi məbləğin 89 lirə olduğunu söyləyən ekspert işləmək üçün icazə ilə bağlı da ayrı sənədləşmə prosesi mövcud olduğunu vurğulayıb: “Yaşayış icazəsi olan vətəndaşımızın limited (iki və ya daha çox fiziki və hüquqi şəxslər tərəfindən eyni ticarət ünvanında yaradılan şirkət-red.) şirkətində çalışmaq hüquq var. Bu prosedur da Türkiyənin Əmək və sosial təhlükəsizlik Nazirliyi ilə icra olunur”.
Məsələ ilə əlaqədar Türkiyədəki Azərbaycan Səfirliyinin Konsulluq şöbəsindən APA-ya bildirilib ki, Azərbaycan Respublikası vətəndaşları Türkiyə Respublikasında 30 (otuz) gündən artıq müddətə qalmaq istədikdə yaşadıqları yerlərdə fəaliyyət göstərən Miqrasiya İdarələrinə (Göç İdarəsinə) şəxsən müraciət edərək müvəqqəti yaşayış icazəsi almalıdırlar: “Vətəndaşlar Miqrasiya İdarəsinə müraciət etdikləri zaman hər hansı süni şəkildə yaradılan problemlərlə qarşılaşdıqları zaman bununla bağlı əhatə dairəsinə uyğun olaraq Azərbaycan Respublikasının Türkiyə Respublikasındakı Səfirliyinə, İstanbul və Qars şəhərlərindəki Baş Konsulluqlarına müraciət edə bilərlər”.
İstanbuldakı Azərbaycan Baş Konsulluğundan isə bildirilib ki, vətəndaşların problemləri olduqda müraciət edilənlərə yardım göstərilir.
1 / 3
Baxış sayı: 1 079
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 28-08-2019 15:18 | Bölmə: Reportaj
Sirr deyil ki, Türkiyədə yaşayan azərbaycanlılar daha çox İstanbulda məskunlaşıblar. İstanbul Avropanın ən böyük şəhərlərindən biri olduğuna görə xarici vətəndaşların yaşamaq icazəsi alması Türkiyənin başqa yerləri ilə müqayisədə bu şəhərdə bir qədər uzun müddətə başa gəlir. Sənədləşmə prosesindən məlumatsız əcnəbilər, o cümlədən Azərbaycan vətəndaşları isə bəzi fırıldaqçılar tərəfindən aldadılır.
Bununla bağlı İstanbulda yaşayan azərbaycanlı tələbə Fatima İbrahimova sosial şəbəkədə çağırış edib. Tələbə qız yazıb ki, feysbuk sosial şəbəkəsində "İstaz" (İstanbulda yaşayan azərbaycanlılar) adlı bir qrup yaradılıb və bu qrupun bəzi fəalları vətəndaşların pullarını alıb, onları aldadır.
F. İbrahimova APA-ya açıqlamasında da bildirib ki, İstanbulda yaşadığı 4 il ərzində çox sayda həmyerlimizin bir qrup azərbaycanlı “işbaz” tərəfindən aldadılmasının şahidi olub. Tanıdığı zərərçəkənlər isə əsasən tələbələrdir: “Azərbaycan vətəndaşıyam. 4 ildir İstanbulda yaşayıram. Tanıdığım xeyli həmyerlimiz, xüsusən də, tələbələr İstanbulda yaşayış icazəsi alarkən bir qrup "işbaz" azərbaycanlının tələsinə düşürlər. Vətəndaşlarımızın İstanbulda yaşayış icazəsinə hüquqi yardım etmək adı ilə daha çox feysbuk sosial şəbəkəsində qruplar yaradıb, məlumatsız insanlarımızın pullarını alırlar. Eləcə də, həmyerlilərimiz təhsil almaqla bağlı bu problemlərlə üzləşirlər. Halbuki, məsələn, hansısa xaricdə təhsil şirkətinə 3 min, 5 min manat ödəmədən də elektron sistem üzərindən sənədləşmə işlərini icra edə bilərlər. Bu “işbazlar”ın öz həmvətənlərini çarəsiz durumda qoyması çox utancvericidir. Feysbukda, yaxud başqa sosial şəbəkə üzərindən tanıdığım insanlar məndən soruşduqda ki, İstanbula gəlib yaşamaq, təhsil almaq, çalışmaq üçün nə edə bilərlər? Mən də bildiyim məlumatları onlara çatdırıram ki, aldanmasınlar. O səbəbdən də insanlarımızı xəbərdar etmək üçün bu çağırışı etdim”.
"İstaz" qrupunun fəallarından olan Hüseyn Qurbanov isə iddialarla razılaşmır. O, APA-ya deyib ki, F. İbrahimova azərbaycanlılara ödənişli hüquqi yardım edən konsultasiya şirkətində çalışdığına görə diqqəti özünə çəkmək üçün bu fikirləri paylaşıb.
Lakin 7 ildir, İstanbulda yaşayan jurnalist həmkarımız Kəbutər Haqverdi də APA-ya açıqlamasında problemin ciddi olduğunu deyir. Kəbutər Haqverdi İstanbula, adətən, ilk gələn həmyerlilərimizin belə çətinliklərlə üzləşdiklərini bildirir: “Əslində, yaşayış icazəsi almaq çox da mürəkkəb proses deyil. Doğrudur, İstanbulda bu proses Ankaraya nisbətən mürəkkəbdir. Çünki İstanbulda əhali çoxdur. Amma hazırda Türkiyədə bu məsələ elektron sistemlə idarə olunur. Sadəcə, insanlarımızın elektron müraciət etmək vərdişi yoxdur deyə, bu problemi yaşayırlar. Türkiyə ilə Azərbaycanın nə qədər dil yaxınlığı olsa da, bizim əlifbada 32, onlarda 29 hərfin olması səbəbindən çaşqınlıq yaranır, bir hərf yanlış yazılanda belə, elektron sistem bunu qəbul etmir. O zaman da bu “işbazlar” ortaya atılıb, həmin şəxslərə “xidmət göstərirlər”. Onlar məlumatsız insanların pullarını alıb sistemə daxil olur, qalan sənədləşmə işləri isə vətəndaşın öz üzərində qalır. Onlar da verilən müddətə sənədləri toplaya bilməyəndə, rədd cavabı alır, sonra təkrar rədd cavabı aldıqda deportasiya olunurlar. Sadə bir məsələ şişib, belə problemlər ortaya çıxarır. Ona görə də yaxşı olardı ki, bu məsələlərlə konsulluğun nəzdində fəaliyyət göstərən xidmətlər məşğul olsun, belə çətinliklərlə üzləşən şəxslər rəsmi rüsumunu ödəyib, bu xidmətlərdən yararlansınlar. Bildiyimə görə, İstanbulda başqa ölkələrin konsulluqlarının xarici əlaqələr şöbəsində bu cür xidmət var. O zaman vətəndaşlarımız da belə fırıldaqçı şirkətlərlə üz-üzə qalmaz, həm də ödənilən vəsaitin dövlət büdcəsinə də bir faydası olar”.
Kəbutər Haqverdi bundan başqa, illərdir, İstanbulda yaşayıb qeydiyyat məsələsiylə əlaqədar xeyli problem yaşayan Azərbaycan vətəndaşlarının olduğunu da vurğulayır: “İstanbulun Avcılar, Qazi Osman Paşa, Eyyub Sultan, Şirin evlər, özəlliklə də Bayrampaşa, Halqalı bölgələrində azərbaycanlılardan ibarət məhəllələr var. Hətta Halqalıda Cənnət məhəlləsi sırf azərbaycanlılardır. Bu insanların böyük əksəriyyəti qaçaq şəkildə yaşayırlar. 90-cı illərdən burda deportasiya qorxusu ilə, səksəkə içərisində yaşayan bu insanların durumu acınacaqlıdır. Sənədləri olmadığına görə 25-30 yaşında insanlar var ki, oxuyub-yaza bilmirlər. Evlənib, övladları olub, onlar da qeydiyyatsızdır.
Yeri gəlmişkən, bir məsələni də deyim ki, əslən azərbaycanlı olan maarifçi qadın var - Şərqiyə Məmmədova. O bu vəziyyətdə olan 400-ə yaxın azərbaycanlı uşağı toplayıb onlara Qazi Osman Paşada məktəb açıb Azərbaycan dilində dərs verir. Burdakı bəzi Azərbaycan dərnəkləri onu qanunsuz fəaliyyət göstərməkdə qınayırlar. Halbuki burada həm qanuni, həm də kilsələrin nəzdində fəaliyyətdə olan erməni dilində 6 məktəb var”.
Kəbutər Haqverdi onu da qeyd edib ki, fırıldaqçılıq edən həmin şəxslərin siyahısı rəsmi qurumlarda da var, onların adları açıqlanarsa, vətəndaşlar da məlumatlı olar: “Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin yeni rəhbəri Fuad Muradovun İstanbulda keçirdiyi iclasda mən burada sənədsiz yaşayıb, çətinlik çəkən insanlar haqqında məlumat verdim. Sonra komitə İstanbuldakı qeydiyyatsız Azərbaycan vətəndaşları ilə bağlı elektron qeydiyyat xidməti yaratdı. O zaman buna alternativ olaraq həmin “işbaz”lar biri 100 lirədən guya qeydiyyatsız vətəndaşlarımızın qeydiyyatını aparmağa başladılar. 3-4 kompüterlə bir ofis yaradıb, konsulluğun möhürünü saxtalaşdırıb, doğum şəhadətnaməsi vermək adı ilə insanlarımızdan pul qoparırlar. Toplantılarda konsulun, komitə sədrinin yanında durub şəkil çəkdirdilər, bu şəkli də əllərində bayraq etdilər ki, bunlar guya rəsmi dairələrə yaxın adamlardır, sənədləşmə işlərində səlahiyyətləri var. Bu yolla xeyli insanı aldatdılar. Hazırda İstanbulda çox ciddi şəkildə şəbəkələşib qanunsuz fəaliyyət göstərən azərbaycanlı qruplar var. İnternet üzərindən "qara piar" kampaniyası aparmaq üçün təşkilatlanan bu qruplar Azərbaycan imicinə zərər verirlər. Məncə onlarla bağlı dövlət tədbir görməlidir ki, Azərbaycan üçün gələcəkdə problem yaratmasınlar. 12 belə şirkət var ki, onlardan 2-si, ya 3-ü qanuni yolla işləyir, qalanları saxtakarlıqla məşğuldur”.
Türkiyədə fəaliyyət göstərən “Azİnter” Azərbaycan Hüquq və Danışmanlıq şirkətindən APA-ya bildirilib ki, belə saxta şirkətlərlə bağlı onlara mütəmadi şikayətlər daxil olur. Şirkətin rəhəri Toğrul Nəbiyevin sözlərinə görə, qanunsuz fəaliyyət göstərməkdə peşəkarlaşan bu şəxslər rəsmi qurumlardan verilən sənədlərin möhürünü, imzasını, blankların rəngini elə oxşadırlar ki, orijinaldan seçilmir: “Məsələn, onlar 50 dollardan bir vətəndaşa hüquqi “yardım" etməklə asan qazanc yolu tapıblar, dövlətə heç bir vergi ödəmirlər. Türkiyədəki rəsmi dairələr saxta sənədləri çox vaxt ayırd edə bilmirlər. Möhürlərdə “ə” əvəzinə “e” yazıldıqda türkiyəli məmur bunun yanlış olduğunu hardan bilsin? Amma biz 12 ildir, qanuni fəaliyyətdəyik. Blanka baxan kimi saxta olduğunu müəyyənləşdiririk. Belə saxta sənədlərdən birinin izinə düşdük. Türkiyə və Azərbaycanın hüquq-mühafizə orqanları ilə birgə araşdırmamızda 600 minə qədər saxta sənədlərin olduğu meydana çıxdı”.
“Azİnter”in rəhbəri qeyd edib ki, bu işlərdə əsas kriminallaşmış şəxslər və vətəndaşlarımızı belə qondarma şirkətlərlə əlaqələndirənlər də var ki, onların aralarında asan qazanc üstündə müxtəlif vaxtlarda münaqişələr də baş verib: "Hətta münaqişə zəminində Şərur rayonundan olan bir nəfər qətlə yetirilmişdi. Bu barədə xəbərlər mətbuatda da getdi. Həmin işə görə "əlaqələndirici" şəxslərdən 3-ü Azərbaycanın hüquq-mühafizə orqanları tərəfindən həbs olunub, cəzalandırılıb. Təəssüf ki, gedənlərin yerinə başqaları gəlir. Zərər çəkən isə vətəndaşlarımız olur. Sənədləri qaydasında olmadığına görə Türkiyədən deportasiya olunurlar və sair. Onu da deyim ki, Türkiyə polisi son vaxtlar belə saxtakarların daha çox izinə düşüb”.
İstanbulda 2010-cu ildən fəaliyyətdə olan “Kafkasya Orta Asya Danışmanlık Tərcümanlık” şirkətinin rəhbəri Rauf Əlizadə APA-ya bildirib ki, əcnəbilərin Türkiyədə yaşama, təhsil alma, işləməsi ilə əlaqədar hər iki ölkənin qanunları kifayət qədər normaldır, sadəcə, sənədlər qaydasında olmayanda problemlər yaşanır: “Yaşayış icazəsi üçün prosedur belədir. Miqrasiya İdarəsinə (Köç İdarəsi) elektron müraciət edilir, görüş günü təyin olunur. Sağlamlıq sığortası, İstanbulda yaşadığı yerin notariusda təsdiqi, şəkil, dövlət rüsumunun ödənməsinə dair qəbz elektron sistemlə təyin olunan görüş günündə Köç İdarəsinə təqdim edilir və 3 ay içərisində yaşama haqqında vəsiqə yaşadığınız ünvana göndərilir. Əslində, bu proses sadədir. Sadəcə, ilkin mərhələdə vətəndaşlar bu sənədləşmə üçün hansı ünvana müraciət edəcəklərini bilmədikdə, biz onlara hüquqi yardım göstəririk. Vətəndaşımız öncəki illərdə deportasiya olunmayıbsa, xəstəlik problemi yoxdursa, sənədləri qaydasındadırsa, onun istəyinə və maddi imkanına uyğun 3 və ya 6 aylıq, bir və ya iki illik yaşayış icazəsi ala bilir”.
Ekspertin sözlərinə görə, yaşayış icazəsi üçün dövlət rüsumu illik 80 dollardır, əlavə də kargüzarlıq işləri üçün isə 89 Türk lirəsi ödənir. Əsas məbləğ tutumunun sağlamlıq sığortasına görə olduğunu söyləyən Rauf Əlizadə yaşa görə bu məbləğin dəyişdiyini deyir: “Məsələn, 18 yaşlı gəncin sağlamlıq sığortası 140 lirə, 65 yaşlınınkı isə 600 lirədir. Ümumilikdə, yaşa görə sığorta 800, 1200, 1300 lirə olur”.
Türkiyədə təhsilə görə azərbaycanlı tələbənin ödədiyi məbləğin 89 lirə olduğunu söyləyən ekspert işləmək üçün icazə ilə bağlı da ayrı sənədləşmə prosesi mövcud olduğunu vurğulayıb: “Yaşayış icazəsi olan vətəndaşımızın limited (iki və ya daha çox fiziki və hüquqi şəxslər tərəfindən eyni ticarət ünvanında yaradılan şirkət-red.) şirkətində çalışmaq hüquq var. Bu prosedur da Türkiyənin Əmək və sosial təhlükəsizlik Nazirliyi ilə icra olunur”.
Məsələ ilə əlaqədar Türkiyədəki Azərbaycan Səfirliyinin Konsulluq şöbəsindən APA-ya bildirilib ki, Azərbaycan Respublikası vətəndaşları Türkiyə Respublikasında 30 (otuz) gündən artıq müddətə qalmaq istədikdə yaşadıqları yerlərdə fəaliyyət göstərən Miqrasiya İdarələrinə (Göç İdarəsinə) şəxsən müraciət edərək müvəqqəti yaşayış icazəsi almalıdırlar: “Vətəndaşlar Miqrasiya İdarəsinə müraciət etdikləri zaman hər hansı süni şəkildə yaradılan problemlərlə qarşılaşdıqları zaman bununla bağlı əhatə dairəsinə uyğun olaraq Azərbaycan Respublikasının Türkiyə Respublikasındakı Səfirliyinə, İstanbul və Qars şəhərlərindəki Baş Konsulluqlarına müraciət edə bilərlər”.
İstanbuldakı Azərbaycan Baş Konsulluğundan isə bildirilib ki, vətəndaşların problemləri olduqda müraciət edilənlərə yardım göstərilir.
1 / 3
Baxış sayı: 1 079
Bölməyə aid digər xəbərlər
9-12-2025, 21:57
QHT 35 İllik yubileyini qeyd etdi-VİDEO+FOTOLAR
29-11-2025, 22:09
Şəhid Natiq Baxşalıyevin anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
14-11-2025, 23:05
Şəhid Rəhman Məmmədovun anım günündən-VİDEO+FOTOLAR
14-11-2025, 20:31
Şəhid Elgin Abbaslının anım günündən-VİDEO+FOTOLAR
14-11-2025, 13:44
Şəhid Təbriz Alməmmədovun anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
14-11-2025, 12:42
Sumqayıtda şəhid Səbuhi Həsənquliyevin anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
3-11-2025, 22:19
Şəhid leytenant Ülvü Məhərrəmovun anım günündən-FOTO+VİDEOLAR
2-11-2025, 20:04
Şəhid kəşfiyyatçı mayor Taleh Kərimovun anım günündən-VİDEO+FOTOLAR
30-10-2025, 10:37
Sumqayıtda şəhidlik zirvəsinə ucalmış Akif Cabbarovun anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
28-10-2025, 10:18
Deputat Zaur Şükürov şəhid Müşfiq Bəktiyevin anım günündə çıxış etdi-VİDEO+FOTOLAR
24-10-2025, 02:01
Şəhid Şəhriyar Quliyevin anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
23-10-2025, 23:05
Şəhid Ramil Quluyevin anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
23-10-2025, 21:14
Şəhid Fərhad Fərhadlının anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
20-10-2025, 09:21
Sumqayıtda şəhid Elmar Nəsibovun anım günündən-VİDEO+FOTOLAR
20-10-2025, 01:16
Sumqayıtda şəhid Elçin Hüseynovun anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
17-10-2025, 20:51
Sumqayıtda şəhid Nadir Rzayevin anım günü keçirilib-VİDEO+fotolar
16-10-2025, 16:01
Sumqayıtda Rüfət Mustafayevin anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
11-10-2025, 01:29
Sumqayıtda şəhid Abdulla Əhmədovun anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
9-10-2025, 12:55
Sumqayıtda şəhid Emil Əliyevin anım günündən-VİDEO+FOTOLAR
29-09-2025, 10:46
Sumqayıtda Anım Günü münasibətilə şəhidlərin xatirəsi yad edilib
25-07-2025, 17:49
Sumqayıt şəhərində Saleh Nuriyevin mövludundan-VİDEO+FOTOLAR
18-07-2025, 22:28
Sumqayıtın tarixi muzeyində mətbuatın 150 illik yubileyi ilə bağlı tədbir keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
13-07-2025, 20:43
Sumqayıtda Tovuz döyüşləri və Qubadlı şəhidlərinin anım günü keçirilib
14-06-2025, 21:33
Milli qəhrəman Şükür Həmidovun oğlu məzun oldu-FOTOLAR
26-05-2025, 12:38
Sumqayıt şəhərində XTQ-nin giziri, "Qarabağ" ordenli şəhid Şəhriyar Quliyevin 35 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
23-05-2025, 00:23
Birinci Qarabağ müharibəsinin şəhidi Səyavuş Məmmədovun ildönümü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
10-05-2025, 00:18
Sumqayıt şəhərində kəşfiyyatçı şəhid Nail Məmmədovun 50 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
26-04-2025, 09:17
Sumqayıtda şəhid Elvin Həsənovun mövludu-VİDEO+FOTOLAR
14-04-2025, 11:01
Sumqayıt şəhərində 1-ci Qarabağ şəhidi Əli Quliyevin 50 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
2-04-2025, 11:12
44 günlük Vətən müharibəsinin şəhidi Novruz Məmmədovun mövluduna həsr olunmuş “Bu dünyadan bir qəhrəman Novruz keçdi” adlı tədbir
29-03-2025, 11:33
Şəhid ailələri və qazilər iftar süfrəsində-VİDEO+FOTOLAR
13-03-2025, 21:27
Sumqayıtda şəhid Rüfət Mustafayevin mövludu qeyd olunub-VİDEO+FOTOLAR
11-03-2025, 23:45
Sumqayıtda şəhid Abdulla Əhmədovun mövludu keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
16-02-2025, 16:40
Şəhid anası: "Bugünkü tədbiri keçirən millət vəkilimizə minnətdaram, bizim kimi anaların yanar ürəyinə su səpdi"
3-02-2025, 21:04
Sumqayıtda şəhid Qubad Əliyevin mövludu keçirilib-VİDEO+FOTOLAR