02:45 / 25-11-2024
Çiolaku və Georgesku Rumıniyada keçirilən prezident seçkilərinin ikinci turuna yüksəliblər
02:40 / 25-11-2024
Fiko: "Ukraynada münaqişənin uzanması onun zəifləməsinə gətirib çıxarır"
01:33 / 25-11-2024
Aktyor Vladimir Samoylov 80 yaşında vəfat edib
01:24 / 25-11-2024
Paytaxtın ticarət mərkəzindəki yeməkxanada kütləvi dava olub
01:20 / 25-11-2024
"Azimut": Sukhoi Superjet 100 küləyin kəsilməsi səbəbindən Antalyaya kobud eniş etdi
01:16 / 25-11-2024
"Economist": Ukrayna kəşfiyyatı Rusiya Silahlı Qüvvələrinin Zaporojyeyə hücumunu gözləyir
01:10 / 25-11-2024
Müstəntiqlər Antalyada "Azimut" təyyarəsinin yanması ilə bağlı araşdırmalara başlayıb
01:07 / 25-11-2024
Zelenski: "Ukrayna və Qərb mütəxəssisləri "Oreşnik"in qalıqlarını öyrənirlər
00:49 / 25-11-2024
Amerikanın "Möcüzələr sahəsi"nin ilk aparıcısı dünyasını dəyişib
00:42 / 25-11-2024
Uolts: "Tramp xarici siyasətdə ABŞ-ın enerji resurslarından istifadə edəcək"
00:34 / 25-11-2024
Avtobusda qəbuledicinin partlaması nəticəsində sərnişin xəsarət alıb
00:29 / 25-11-2024
Tbilisi polisi müxalifətin karvanını şəhər mərkəzinə buraxmayıb
00:25 / 25-11-2024
Melnik: "Trampın andiçmə mərasimindən əvvəlki dövr Ukrayna tarixində ən çətin dövr olacaq"
22:30 / 24-11-2024
Soçi sakinləri şəhər yaxınlığında zəlzələnin baş verdiyini bildiriblər
22:26 / 24-11-2024
Bu da xatirə - Fotosu
22:17 / 24-11-2024
İlham Əliyevdən COP29-un yekunları ilə bağlı - Paylaşım
22:13 / 24-11-2024
Leyla Əliyeva Altıağacda - Fotolar
22:06 / 24-11-2024
“Sumqayıt”dan əzmkar qələbə
21:52 / 24-11-2024
Ərdoğan Putinə deyib ki, Türkiyə Rusiya ilə ticarəti artırmağı hədəfləyir
21:46 / 24-11-2024
Litva silah və elektrik generatorlarını Kiyevə köçürüb
21:28 / 24-11-2024
İranın ali dini liderinin müşaviri: "Kiyevə yardım azalacaq və Rusiya qalib gələcək"
21:24 / 24-11-2024
Bir qadın Analar Günündə metro stansiyasında uşaq dünyaya gətirib
21:19 / 24-11-2024
Bir gündə 84 nəfər İsrailin Livana endirdiyi zərbələrin qurbanı olub
21:14 / 24-11-2024
"Hizbullah" İsrailin Hayfadakı hərbi dəniz bazasına zərbələr endirib
14:32 / 24-11-2024
Bakı aeroportu COP29-da - Video
14:25 / 24-11-2024
48 ton surroqat spirti müsadirə edilib
14:22 / 24-11-2024
Peskov: "ABŞ Putinin siqnallarına məhəl qoymadı və qəti addımlar atmaq lazım idi"
13:38 / 24-11-2024
Hikmət Hacıyev Berbokun ittihamlarına cavab verdi
13:24 / 24-11-2024
"Sky News": ABŞ-ın Böyük Britaniyadakı hava bazaları üzərində naməlum İHA-lar aşkarlanıb
13:20 / 24-11-2024
Primorski sakini ilə zəngə cavab verməyə gələn polis arasında baş verən dava videoya çəkilib
13:16 / 24-11-2024
Yanar materialların olduğu anbar yanır
13:13 / 24-11-2024
Rep konsertindən sonra üç yeniyetmə reanimasiyaya yerləşdirilib
13:11 / 24-11-2024
Kşilərin səfərbər olması səbəbindən minə yaxın ev istiliksiz qalıb
13:04 / 24-11-2024
"Bloomberg": Malidəki silahlılar "Wagner PMC"nin altı üzvünü öldürdülər
11:21 / 24-11-2024
Bir xəstənin reanimasiyası zamanı mənzildə yanğın başlayıb
11:18 / 24-11-2024
Rudenko: "Qərb Seulu Ukraynada şərik etmək və Pxenyana təzyiq etmək istəyir"
11:13 / 24-11-2024
Merkel: "Qərb və Ukrayna Rusiya ilə dialoqa getməlidir"
Milli-mənəvi dəyərlər sistemində dini dəyərlərin əhəmiyyəti
Tarix: 11-07-2019 23:46 | Bölmə: Reportaj
Bu gün öz aktuallığı ilə gündəmdə olan və ən çox müzakirə olunan məsələlərdən biri də qloballaşan dünyada baş verən sosial-iqtisadi və siyasi dəyişikliklərin insanların mövcud dəyərlər sistemi ilə bağlı fikirlərinə təsir göstərməsidir.Şübhə yoxdur ki, biz artıq kütləvi şüura görünməmiş sürətlə yönələn təsirlər nəticəsində xalqın köhnə ideoloji, əxlaqi və digər milli dəyərlərinin sıxışdırıldığı və onların başqa xalqlardan götürülən yeni dəyərlərlə əvəz olunduğu bir dövrdə yaşayırıq. Bu isə hər bir xalqın tarixi milli dəyərlərinin təhlükə altına düşməsini səciyyələndirən amillərdəndir.
Milli dəyərlər sistemini öz növbəsində iki növə ayırmaq olar: milli maddi dəyərlər və milli mənəvi dəyərlər. Milli maddi dəyərlər dedikdə burada memarlıq abidələri, salınan yollar, tikilən binalar və s.nəzərdə tutulur. Milli mənəvi dəyərlər dedikdə isə ilk növbədə dilimiz, dinimiz, tariximiz, ədəbiyyatımız, adət-ənənələrimiz, mədəniyyətimiz, incəsənətimizin bütün sahələri nəzərdə tutulur.
Milli-mənəvi dəyərlər hər bir xalqın mövcudluğunun əsas göstəricisi və onun ən qiymətli sərvəti hesab olunur. Bu səbəbdən yeniyetmə və gənclərə milli dəyərlərin, xüsusilə də milli mənəvi dəyərlərin aşılanması hər bir cəmiyyətin qarşısında duran ən mühüm vəzifələrdən biridir. Bu dəyərlər sistemində xüsusi yerə malik olan dini dəyərlər hər bir xalqın mənəviyyatının zənginliyinin göstəricisidir.Dini dəyərlər xalqın dini və mənəvi əsaslarını ifadə edir ki, bu amillər də ictimai əxlaq və mədəniyyətin təməllərindən biridir.
Ümummilli lider Heydər Əliyevin çıxışlarının birində vurğuladığı çox maraqlı fikir diqqəti cəlb etməyə bilməz: “Din həmişə müsbət rol oynamalıdır, xüsusən də insanın mənəvi inkişafında, insanların mənəvi tərbiyəsində və onların yüksək mənəviyyat, yüksək əxlaq prinsipləri əsasında sıx birləşməsində”.
Bəli, deməli dini dəyərlər insanın mənəvi tərbiyəsində, onda əxlaqi keyfiyyətlərin formalaşmasında, dünyagörüşünün inkişafında, bir sözlə şəxsiyyət kimi yetişməsində mühüm rol oynayan dəyərlərdəndir. Din həmçinin həyatın əsas mənasını təşkil edən yüksək dəyərlər,insanlar arasındaümumi inanc əsasında yaranan xüsusi mənəvi və praktiki əlaqədir.Dini dəyərlər insanın həyatdakı məqsəd və dəyərlərinin təcəssümündə çox xüsusi bir yerə malikdir.
Azərbaycan xalqının mənəviyyatının zənginləşməsində, cəmiyyətdə əxlaqi qaydaların, normaların, davranış ünsiyyətinin, mədəniyyətin formalaşması və inkişaf etdirilməsində dini dəyərlərin, xüsusilə də İslam dini dəyərlərinin böyük rolu vardır. Yaşatdığı və yaratdığı bəşəri ideyaları, adət-ənənələri, milli xüsusiyyətləri ilə özünəməxsus yeri olan Azərbaycan xalqı dünyada tolerant, multikultural dəyərlərlə zəngin bir xalq kimi tanınır. Uzun illər boyu Azərbaycan ərazisində məskunlaşmış dini-etnik qruplar, milli azlıqlar, müxtəlif dini konfessiyaların nümayəndələri azad və sərbəst şəkildə əhalinin istifadə etdiyi hüquqlardan istifadə etmiş, onlarla birgə mehribanlıq, dostluq, hətta qohumluq münasibətlərində yaşamışlar.
Mükəmməl və humanist bir din olan İslam dini tarixən yayılmış bütün ərazilərdə aid olduğu xalqın milli və mənəvi dəyərlərinə hörmətlə yanaşmışdır. İslam dini böyük mənəvi dəyərləri özündə birləşdirir, insanların bir-biri ilə mehriban yaşamasını, daim inkişaf etməyi, öyrənməyi tövsiyə edir.İslam dini Azərbaycan xalqının milli mənəvi dəyərlərinin daha da təkmilləşməsi və kamil formalaşmasına öz təsirini göstərmişdir. Belə demək olarsa, İslam dini milli dəyərlərimizlə, dəyərlərimiz isə dinimizlə bir vəhdət təşkil edir.
Beləliklə, dini dəyərlərin milli mənəvi dəyərlər sistemində olduqca əhəmiyyətli bir yeri vardır. Hər bir xalq üçün onun milli dəyərlərinin qorunması və gələcək nəsillərə ötürülməsi isə vacib məsələlərdən biridir. Burada həmçinin xüsusi əhəmiyyətə malik olan məsələlərdən biri də dövlət siyasətində prioritet sahələrdən biri din siyasətinin düzgün şəkildə aparılması və xalqın, millətin mənəviyyatının yüksəldilməsi istiqamətində müvafiq işlərin görülməsidir.
Milli mənəvi dəyərlərimizin yaşadılmasında, onun təbliğində xüsusilə son dövləri əhatə edən genişmiqyaslı fəaliyyəti ilə cəmiyyətimizin rəğbətini qazanan Heydər Əliyev Fondu da bu sahədə böyük işlər görmüşdür. Belə ki, fondun prezidenti olan Mehriban xanım Əliyeva tarixi-dini, mədəni abidələrin qorunmasını və bərpasını daim diqqət mərkəzində saxlayır.Respublikamızın ərazisində olan müqəddəs ibadətgahlar, məscid və ziyarətgahlar milli mənəvi dəyərlərimizin təbliğində böyük əmək sərf edən Prezident İlham Əliyevin və Heydər Əliyev Fondunun xidmətləri sayəsində əsaslı bərpa və yenidənqurmadan sonra xalqın istifadəsinə verilmişdir.
Bütün bunlar Azərbaycan dövlətinin öz xalqının milli mənəvi dəyərlərinə xüsusi qayğısı və diqqətinin bariz nümunəsidir. Azərbaycan xalqı da öz tarixinə, milliliyinə, dininə və dilinə sadiq qalaraq bu istiqamətdə dövlət siyasətinə öz dəstəyini əsirgəməməli və bir azərbaycanlı, bir müsəlman olaraq öz əlindən gəldiyi qədər bu dəyərləri qorumalı, təbliğ etməlidir.
Elvin Talışınski
Milli Mənəvi Dəyərlərimizə Dəstək İctimai Birliyinin sədri, siyasi elmlər üzrə fəlsəfə doktoru, Beynəlxalq Təhsil Akademiyasının akademiki
Nərminə Quliyeva
Milli Mənəvi Dəyərlərimizə Dəstək İctimai Birliyinin sədr müavini
Baxış sayı: 6 481
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 11-07-2019 23:46 | Bölmə: Reportaj
Bu gün öz aktuallığı ilə gündəmdə olan və ən çox müzakirə olunan məsələlərdən biri də qloballaşan dünyada baş verən sosial-iqtisadi və siyasi dəyişikliklərin insanların mövcud dəyərlər sistemi ilə bağlı fikirlərinə təsir göstərməsidir.Şübhə yoxdur ki, biz artıq kütləvi şüura görünməmiş sürətlə yönələn təsirlər nəticəsində xalqın köhnə ideoloji, əxlaqi və digər milli dəyərlərinin sıxışdırıldığı və onların başqa xalqlardan götürülən yeni dəyərlərlə əvəz olunduğu bir dövrdə yaşayırıq. Bu isə hər bir xalqın tarixi milli dəyərlərinin təhlükə altına düşməsini səciyyələndirən amillərdəndir.
Milli dəyərlər sistemini öz növbəsində iki növə ayırmaq olar: milli maddi dəyərlər və milli mənəvi dəyərlər. Milli maddi dəyərlər dedikdə burada memarlıq abidələri, salınan yollar, tikilən binalar və s.nəzərdə tutulur. Milli mənəvi dəyərlər dedikdə isə ilk növbədə dilimiz, dinimiz, tariximiz, ədəbiyyatımız, adət-ənənələrimiz, mədəniyyətimiz, incəsənətimizin bütün sahələri nəzərdə tutulur.
Milli-mənəvi dəyərlər hər bir xalqın mövcudluğunun əsas göstəricisi və onun ən qiymətli sərvəti hesab olunur. Bu səbəbdən yeniyetmə və gənclərə milli dəyərlərin, xüsusilə də milli mənəvi dəyərlərin aşılanması hər bir cəmiyyətin qarşısında duran ən mühüm vəzifələrdən biridir. Bu dəyərlər sistemində xüsusi yerə malik olan dini dəyərlər hər bir xalqın mənəviyyatının zənginliyinin göstəricisidir.Dini dəyərlər xalqın dini və mənəvi əsaslarını ifadə edir ki, bu amillər də ictimai əxlaq və mədəniyyətin təməllərindən biridir.
Ümummilli lider Heydər Əliyevin çıxışlarının birində vurğuladığı çox maraqlı fikir diqqəti cəlb etməyə bilməz: “Din həmişə müsbət rol oynamalıdır, xüsusən də insanın mənəvi inkişafında, insanların mənəvi tərbiyəsində və onların yüksək mənəviyyat, yüksək əxlaq prinsipləri əsasında sıx birləşməsində”.Bəli, deməli dini dəyərlər insanın mənəvi tərbiyəsində, onda əxlaqi keyfiyyətlərin formalaşmasında, dünyagörüşünün inkişafında, bir sözlə şəxsiyyət kimi yetişməsində mühüm rol oynayan dəyərlərdəndir. Din həmçinin həyatın əsas mənasını təşkil edən yüksək dəyərlər,insanlar arasındaümumi inanc əsasında yaranan xüsusi mənəvi və praktiki əlaqədir.Dini dəyərlər insanın həyatdakı məqsəd və dəyərlərinin təcəssümündə çox xüsusi bir yerə malikdir.
Azərbaycan xalqının mənəviyyatının zənginləşməsində, cəmiyyətdə əxlaqi qaydaların, normaların, davranış ünsiyyətinin, mədəniyyətin formalaşması və inkişaf etdirilməsində dini dəyərlərin, xüsusilə də İslam dini dəyərlərinin böyük rolu vardır. Yaşatdığı və yaratdığı bəşəri ideyaları, adət-ənənələri, milli xüsusiyyətləri ilə özünəməxsus yeri olan Azərbaycan xalqı dünyada tolerant, multikultural dəyərlərlə zəngin bir xalq kimi tanınır. Uzun illər boyu Azərbaycan ərazisində məskunlaşmış dini-etnik qruplar, milli azlıqlar, müxtəlif dini konfessiyaların nümayəndələri azad və sərbəst şəkildə əhalinin istifadə etdiyi hüquqlardan istifadə etmiş, onlarla birgə mehribanlıq, dostluq, hətta qohumluq münasibətlərində yaşamışlar.
Mükəmməl və humanist bir din olan İslam dini tarixən yayılmış bütün ərazilərdə aid olduğu xalqın milli və mənəvi dəyərlərinə hörmətlə yanaşmışdır. İslam dini böyük mənəvi dəyərləri özündə birləşdirir, insanların bir-biri ilə mehriban yaşamasını, daim inkişaf etməyi, öyrənməyi tövsiyə edir.İslam dini Azərbaycan xalqının milli mənəvi dəyərlərinin daha da təkmilləşməsi və kamil formalaşmasına öz təsirini göstərmişdir. Belə demək olarsa, İslam dini milli dəyərlərimizlə, dəyərlərimiz isə dinimizlə bir vəhdət təşkil edir.
Beləliklə, dini dəyərlərin milli mənəvi dəyərlər sistemində olduqca əhəmiyyətli bir yeri vardır. Hər bir xalq üçün onun milli dəyərlərinin qorunması və gələcək nəsillərə ötürülməsi isə vacib məsələlərdən biridir. Burada həmçinin xüsusi əhəmiyyətə malik olan məsələlərdən biri də dövlət siyasətində prioritet sahələrdən biri din siyasətinin düzgün şəkildə aparılması və xalqın, millətin mənəviyyatının yüksəldilməsi istiqamətində müvafiq işlərin görülməsidir.
Milli mənəvi dəyərlərimizin yaşadılmasında, onun təbliğində xüsusilə son dövləri əhatə edən genişmiqyaslı fəaliyyəti ilə cəmiyyətimizin rəğbətini qazanan Heydər Əliyev Fondu da bu sahədə böyük işlər görmüşdür. Belə ki, fondun prezidenti olan Mehriban xanım Əliyeva tarixi-dini, mədəni abidələrin qorunmasını və bərpasını daim diqqət mərkəzində saxlayır.Respublikamızın ərazisində olan müqəddəs ibadətgahlar, məscid və ziyarətgahlar milli mənəvi dəyərlərimizin təbliğində böyük əmək sərf edən Prezident İlham Əliyevin və Heydər Əliyev Fondunun xidmətləri sayəsində əsaslı bərpa və yenidənqurmadan sonra xalqın istifadəsinə verilmişdir.
Bütün bunlar Azərbaycan dövlətinin öz xalqının milli mənəvi dəyərlərinə xüsusi qayğısı və diqqətinin bariz nümunəsidir. Azərbaycan xalqı da öz tarixinə, milliliyinə, dininə və dilinə sadiq qalaraq bu istiqamətdə dövlət siyasətinə öz dəstəyini əsirgəməməli və bir azərbaycanlı, bir müsəlman olaraq öz əlindən gəldiyi qədər bu dəyərləri qorumalı, təbliğ etməlidir.
Elvin Talışınski
Milli Mənəvi Dəyərlərimizə Dəstək İctimai Birliyinin sədri, siyasi elmlər üzrə fəlsəfə doktoru, Beynəlxalq Təhsil Akademiyasının akademiki
Nərminə Quliyeva
Milli Mənəvi Dəyərlərimizə Dəstək İctimai Birliyinin sədr müavini
Baxış sayı: 6 481
Bölməyə aid digər xəbərlər
15-11-2024, 21:39
Sumqayıtda şəhid Rəhman Məmmədovun ildönümü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
11-11-2024, 23:45
Sumqayıtda şəhidlərin ildönümü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
6-11-2024, 23:12
Sumqayıt şəhərində "Qarabağ" ordenli şəhid Vüsal Allahyarovun ildönümü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
30-10-2024, 23:33
Sumqayıt şəhərində şəhid kəşfiyyatçı mayor Taleh Kərimovun ildönümü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
24-10-2024, 14:45
Sumqayıt şəhərində "Qarabağ" ordenli şəhid Şəhriyar Quliyevin ildönümü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
20-10-2024, 15:02
Sumqayıt şəhərində şəhid Eldar Abdullayevin anım gününə həsr olunmuş tədbir-VİDEO+FOTOLAR
19-10-2024, 23:56
Sumqayıtda Saleh Nuriyevin ildönümü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
17-10-2024, 21:33
Şəhidlərin ildönümü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
3-10-2024, 12:30
Sumqayıtda şəhid Abdulla Əhmədovun ildönümü keçirilib
22-09-2024, 03:01
Şəhid leytenant Cavid Mirzəyevin ildönümü keçirilib
20-09-2024, 18:59
Sumqayıtda şəhid polis Asim Camalzadənin ildönümü keçirilib
19-09-2024, 20:37
Şəhid polis Ramil Şirinovun ildönümü keçirilib
13-09-2024, 00:43
Sumqayıtda şəhid Səbuhi Əhmədovun ildönümü keçirilib
15-07-2024, 09:05
Şəhidə həsr olunmuş “Unutmadıq... tarix yazdınız!” adlı tədbir keçirilib-Video+FOTOLAR
14-07-2024, 10:15
Şəhidə həsr olunnuş “Dastana dönən şəhidim” adlı xatirə gecəsi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
9-07-2024, 09:01
Şəhid polis Ramil Şirinovun mövludu keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
6-07-2024, 15:09
Şəhid Leytenant Ülvü Məhərrəmovun mövludu keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
4-07-2024, 02:18
Şəhidin dəfn və yas mərasimindən-VİDEO+FOTOLAR
26-06-2024, 21:43
Qarabağ Qaziləri Birliyinin Sumqayıt şəhər filalının əməkdaşları Sumqayıt Şəhidlər Xiyabanını ziyarət ediblər
20-06-2024, 12:13
Baş redaktor: "Doğum günündə şəhidi və ailəsini ziyarət etdim-FOTOLAR
7-06-2024, 00:05
Şəhid leytenant Ruslan Məmmədovun mövludu qeyd olundu-VİDEO+FOTOLAR
5-06-2024, 14:39
Şəhid Səmid Əliyevin 26 yaşı qayd olundu-VİDEO+FOTOLAR
28-05-2024, 23:00
Şəhid Cavid Ələkbərovun dəfnindən-VİDEO+FOTOLAR
22-05-2024, 12:53
Birinci Qarabağ müharibəsinin şəhidi Səyavuş Məmmədov Sumqayıtda dəfn olunub -VİDEO+ FOTOLAR
18-05-2024, 00:26
Şəhid Elgin Abbaslının mövludu qeyd olunub-VİDEO+FOTOLAR
16-05-2024, 03:58
Sumqayıtda şəhidin mövludu qeyd olunub-VİDEO+FOTOLAR
16-05-2024, 02:11
Birinci Qarabağ müharibəsinin şəhidi dəfn edilib-VİDEO+FOTOLAR
7-05-2024, 12:30
Şəhid kapitan Şirbala Hüseynovun mövludu keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
6-05-2024, 00:01
Şəhid Abdulla Əhmədovun əsgər getdiyi gün qeyd olunub-VİDEO+FOTOLAR
27-04-2024, 15:48
Birinci Qarabağ Müharibəsi şəhidinin mövludu keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
26-04-2024, 03:20
Sumqayıtın 75 illiyi ilə bağlı 44 günlük Vətən müharibəsinin şəhidlərinə həsr olunmuş xatirə gecəsi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
25-04-2024, 01:51
Şəhid Elvin Həsənovun mövludu olub-VİDEO+FOTOLAR
23-04-2024, 00:34
Sumqayıtda şəhid Vüsal Allahyarovun mövludu olub-VİDEO+FOTOLAR
19-04-2024, 14:06
Şəhid Səbuhi Həsənquliyevİn mövludundan-VİDEO+FOTOLAR
16-04-2024, 12:35
Sumqayıtda şəhidə həsr olunmuş “Bir ovuc torpağa sevgi “ adlı xatirə gecəsi keçirildi-VİDEO+FOTOLAR
1-04-2024, 15:30
Şəhid Abdulla Əhmədovun şərəfinə iftar süfrəsi-VİDEO+FOTOLAR
25-03-2024, 21:46
Şəhid ailələri iftar süfrəsində-VİDEO+FOTOLAR
23-03-2024, 18:43
Şəhidin həyat yoldaşı iftar verdi-VİDEO+FOTOLAR
17-03-2024, 22:20
Məktəblilər şəhid Tacəddin İsmayılzadənin məzarını ziyarət ediblər
13-03-2024, 16:40
Şəhid Rüfət Mustafayevin mövludu keçirilib-VİDEO+FOTOLAR