23:31 / 18-12-2025
Rutte Polşanın ordusunu 300.000 əsgərə çatdırmaq planını dəstəklədi
23:29 / 18-12-2025
Aİ liderləri Ukrayna istisna olmaqla, sammitin bütün gündəm maddələri üzrə razılığa gəliblər
23:18 / 18-12-2025
İki azyaşlıya təcavüz edən qadın həbs edilib
23:15 / 18-12-2025
ABŞ-ın Şimali Karolina ştatında "Cessna C550" təyyarəsi qəzaya uğrayıb
23:11 / 18-12-2025
Boqdanov ABŞ hava limanında Rusiya təyyarəsinin peyda olmasını izah edib
20:00 / 18-12-2025
Göldən iki balıqçı cəsədi çıxarılıb
19:57 / 18-12-2025
Ekspert Stepanov hesab edir ki, Venesuelanın dəniz blokadası ABŞ-Çin münaqişəsinin proyeksiyasıdır
18:35 / 18-12-2025
Tusk: "Rusiya aktivlərinin müsadirə edilməsi məsələsi AB sammitində dönüş nöqtəsinə çatdı
18:29 / 18-12-2025
Zelenski Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin bir neçə hava hücumundan müdafiə sistemi üçün raket çatışmazlığını təsdiqlədi
18:26 / 18-12-2025
İsveçli muzdlu əsgər qiyabi olaraq 27 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib
18:22 / 18-12-2025
Lukaşenko: "Qərb istənilən ölkənin qızıl və valyuta ehtiyatlarını sadəcə oğurlaya bilər"
18:19 / 18-12-2025
Ukraynaya kömək etdiyinə görə 15 il müddətinə azadlıqdan məhrum etdi
17:58 / 18-12-2025
Belçikanın Merksplas şəhərindəki həbsxana rəhbərliyi girov götürmə hadisəsi barədə məlumat verib
17:55 / 18-12-2025
Zelenski: "ABŞ hazırda Ukraynanı NATO üzvü kimi görmür"
12:15 / 18-12-2025
"Daily Express": Putin Ukraynaya sərt xəbərdarlıq etdi
12:11 / 18-12-2025
Tramp Kiyev üçün milyonlarla dollarlıq ABŞ müdafiə büdcəsini imzalayacaq
12:03 / 18-12-2025
Belçika Baş naziri: "Rusiya aktivlərinin müsadirə edilməsi beynəlxalq hüququ pozardı"
11:57 / 18-12-2025
Müəllimi bıçaqlayan şagird günahını qismən etiraf edib
11:23 / 18-12-2025
"Axios": Ukrayna nümayəndə heyəti həftənin sonuna qədər danışıqlar üçün Mayamiyə gələcək
10:53 / 18-12-2025
Yeni dəyişikliklər vətəndaşların əmək hüquqlarının təmin edilməsinə yönəlib-Könül Nurullayeva
22:31 / 17-12-2025
Ədəbiyyatşünas-alim Asiya Elmlər Akademiyasına üzv seçilib
22:26 / 17-12-2025
Slutski miqrant taksi sürücülərinin rəqəmsal reyestrinin yaradılmasını təklif etdi
22:01 / 17-12-2025
Medianın İnkişafı Agentliyinin Müşahidə Şurasının ilin yekunlarına dair iclası keçirilib
21:39 / 17-12-2025
19 yaşlı kişi terror aktı hazırlamaqda şübhəli bilinir
21:36 / 17-12-2025
Merz: "Almaniya sülh yolu ilə həll edildikdən sonra Ukraynada təhlükəsizliyi təmin edə bilər"
21:32 / 17-12-2025
Orban: "AB Rusiya aktivlərini müsadirə etmək əvəzinə Kiyev üçün birgə kredit təklif edir"
21:27 / 17-12-2025
Məktəbdə asma tavan uçub
21:24 / 17-12-2025
Safonov PSJ-də "Flamenqo" ilə Qitələrarası Kubok Finalında əsas heyətdə yer alacaq
19:56 / 17-12-2025
Merz: "Qərb və Ukrayna sülh yolu ilə həlldə diplomatiyanın həddinə çatıblar"
19:54 / 17-12-2025
ABŞ Rusiya bankları ilə nüvə ilə bağlı əməliyyatlara 2026-cı ilin iyun ayına qədər icazə verib
19:52 / 17-12-2025
Bir qrup xarici jurnalist Krıma gəldi
19:50 / 17-12-2025
Bir iş adamı işçilərə atəş açıb
19:48 / 17-12-2025
ABŞ sakinləri arasında Trampın iqtisadi reytinqi 36%-ə düşüb
19:43 / 17-12-2025
Bir mülki sakin həlak olub, 10 nəfər yaralanıb
Zoologiya İnstitutu: Azərbaycanda sahibsiz it və pişiklərdə aşkar edilmiş qurdların 29 növü insan və heyvanlara keçir
Tarix: 27-01-2019 20:17 | Bölmə: Reportaj
Azərbaycanda aparılan elmi tədqiqat işləri nəticəsində məlum oub ki, sahibsiz it və pişiklərdə aşkar edilmiş parazit qurdların 29 növü insan və heyvanlara keçir.
Bunu Trend-ə AMEA Zoologiya İnstitutunun Parazitologiya laboratoriyasının aparıcı elmi işçisi, biologiya üzrə fəlsəfə doktoru Reyhan İbrahimova deyib.
R.İbrahimovanın sözlərinə görə, sahibsiz it və pişiklər insanları, kənd təsərrüfatı heyvanlarını (gövşəyən ev heyvanlarını) parazitar xəstəliklərlə yoluxdururlar.
Azərbaycanda insanların və heyvanların yoluxduğu qurdlar sırasında ilk 3 yeri "Exinokokkoz", "Ancylostoma caninum", "Toxascaris leonina" tutur.
Alim əlavə edib ki, Azərbaycanda insan və heyvanların sahibsiz it və pişiklər tərəfindən qurdlarla yoluxma vəziyyəti zonalardan asılı olaraq, müxtəlif dərəcədədir. Çünki hər parazit qurdun inkişafı üçün optimal şəraitin (temperatur, işıq, nəmlik və s.) olması vacibdir.
Biologiya üzrə fəlsəfə doktoru bildirib ki, insanlar arasında yayılan parazit qurdlar ("Dipylidium caninum", "Dirofilaria repens", "Echinococcus granulosus", "Ancylostoma caninum", "Toxascaris leonina", "Uncinaria stenocephala" və s.) insanların dərisinin altında, göz qapaqları altında, ağız, burun boşluğunda, qara və ağciyərlərdə, bağırsaqlarda, beyində, toxumalarda yerləşərək orqanizmə ciddi zərər vurur.
R.İbrahimova qeyd edib ki, sahibsiz heyvanlardan insanlara keçən exinokokkoz qurdları insanın qarın boşluğuna, eləcə də ağciyərlərə və plevraya keçir:
“Bu hal insan həyatı üçün daha təhlükəlidir. Belə xəstələr cərrahiyyə əməliyyatı edilir ki, bu da 30%-ə qədər halda ölümlə nəticələnə bilər”.
Mütəxəssis əlavə edib ki, sahibsiz it və pişiklərdən keçən dirofilyarioz zamanı dərinin tamlığı pozulur. Bu zaman da insanlar əməliyyata məruz qalmalı olurlar: “Professor Rafiq Çobanov və digər müəlliflər tərəfindən qeyd edilib ki, Bakıda urbanizasiya ilə əlaqədar 1989-2008-ci illərdə əhali arasında patogen helmintlərin sayı 16 növdən 22 növə qədər artıb”.
R.İbrahimova əlavə edib ki, sahibsiz it və pişiklər ətraf mühiti nəcislərində olan təhlükəli parazit qurdların yumurtaları ilə çirkləndirərək parazitar çirklənmə yaradırlar:
“Parazit qurdlar ilin bütün fəsillərində sahibsiz it və pişiklər vasitəsilə təbiətdə dövr edir. Ona görə də daim yoluxma baş verir”.
R.İbrahimova bildirib ki, təsərüffatla məşğul olan insanlar, torpaqla oynayan uşaqlar sahibsiz it və pişiklər tərəfindən torpağa tökülmüş parazit qurdlarla asanlıqla yoluxurlar. Onun sözlərinə görə, insanların, xüsusilə uşaqların sahibsiz it və pişiklərlə yaxından təmasda olmasının qarşısı alınmalı və sanitariya qaydalarına ciddi əməl edilməlidir.
Mütəxəssis deyib ki, sahibsiz it və pişiklər gövşəyən ev heyvanlarını da exinokokkoz, senuroz, tenidiozla (Echinococcus granulosus, Multiceps multiceps, Taenia hydatigena) yoluxduraraq heyvanların bütün göstəricilər üzrə (ət, süd, yun, balavermə) məhsuldarlığını, keyfiyyətini aşağı salırlar. Parazitar xəstəliklər nəticəsində heyvanlar, xüsusən balalar tələf olur, sağ qalan heyvanlar isə arıqlayır, inkşafdan qalır.
Tədqiqatçının sözlərinə görə, heyvanların parazit qurd sürfələri ilə yoluxmuş daxili orqanların ətraf mühitə atılmasının qarşısı alınmalıdır. Çünki zərərsizləşdirilmədən ətrafa atılmış orqanlarla qidalanan sahibsiz it və pişiklər də parazit qurdlarla yoluxur və sonra isə onlar özləri təkrar insan və gövşəyən ev heyvanlarını bu qurdlara yoluxdururlar:
“Bunun qarşısının alınması üçün ilk növbədə, əsas yoluxma mənbəyi olan sahibsiz it və pişiklərə, onların yaratdıqları parazitar ocaqlara, epizootoloji və epidemioloji əhəmiyyət kəsb edən parazit qurdlara qarşı elmi əsaslara söykənən mübarizə tədbirləri hazırlanmalı və müvafiq qurumlar tərəfindən icra edilməlidir”.
Baxış sayı: 768
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 27-01-2019 20:17 | Bölmə: Reportaj
Azərbaycanda aparılan elmi tədqiqat işləri nəticəsində məlum oub ki, sahibsiz it və pişiklərdə aşkar edilmiş parazit qurdların 29 növü insan və heyvanlara keçir.
Bunu Trend-ə AMEA Zoologiya İnstitutunun Parazitologiya laboratoriyasının aparıcı elmi işçisi, biologiya üzrə fəlsəfə doktoru Reyhan İbrahimova deyib.
R.İbrahimovanın sözlərinə görə, sahibsiz it və pişiklər insanları, kənd təsərrüfatı heyvanlarını (gövşəyən ev heyvanlarını) parazitar xəstəliklərlə yoluxdururlar.
Azərbaycanda insanların və heyvanların yoluxduğu qurdlar sırasında ilk 3 yeri "Exinokokkoz", "Ancylostoma caninum", "Toxascaris leonina" tutur.
Alim əlavə edib ki, Azərbaycanda insan və heyvanların sahibsiz it və pişiklər tərəfindən qurdlarla yoluxma vəziyyəti zonalardan asılı olaraq, müxtəlif dərəcədədir. Çünki hər parazit qurdun inkişafı üçün optimal şəraitin (temperatur, işıq, nəmlik və s.) olması vacibdir.
Biologiya üzrə fəlsəfə doktoru bildirib ki, insanlar arasında yayılan parazit qurdlar ("Dipylidium caninum", "Dirofilaria repens", "Echinococcus granulosus", "Ancylostoma caninum", "Toxascaris leonina", "Uncinaria stenocephala" və s.) insanların dərisinin altında, göz qapaqları altında, ağız, burun boşluğunda, qara və ağciyərlərdə, bağırsaqlarda, beyində, toxumalarda yerləşərək orqanizmə ciddi zərər vurur.
R.İbrahimova qeyd edib ki, sahibsiz heyvanlardan insanlara keçən exinokokkoz qurdları insanın qarın boşluğuna, eləcə də ağciyərlərə və plevraya keçir:
“Bu hal insan həyatı üçün daha təhlükəlidir. Belə xəstələr cərrahiyyə əməliyyatı edilir ki, bu da 30%-ə qədər halda ölümlə nəticələnə bilər”.
Mütəxəssis əlavə edib ki, sahibsiz it və pişiklərdən keçən dirofilyarioz zamanı dərinin tamlığı pozulur. Bu zaman da insanlar əməliyyata məruz qalmalı olurlar: “Professor Rafiq Çobanov və digər müəlliflər tərəfindən qeyd edilib ki, Bakıda urbanizasiya ilə əlaqədar 1989-2008-ci illərdə əhali arasında patogen helmintlərin sayı 16 növdən 22 növə qədər artıb”.
R.İbrahimova əlavə edib ki, sahibsiz it və pişiklər ətraf mühiti nəcislərində olan təhlükəli parazit qurdların yumurtaları ilə çirkləndirərək parazitar çirklənmə yaradırlar:
“Parazit qurdlar ilin bütün fəsillərində sahibsiz it və pişiklər vasitəsilə təbiətdə dövr edir. Ona görə də daim yoluxma baş verir”.
R.İbrahimova bildirib ki, təsərüffatla məşğul olan insanlar, torpaqla oynayan uşaqlar sahibsiz it və pişiklər tərəfindən torpağa tökülmüş parazit qurdlarla asanlıqla yoluxurlar. Onun sözlərinə görə, insanların, xüsusilə uşaqların sahibsiz it və pişiklərlə yaxından təmasda olmasının qarşısı alınmalı və sanitariya qaydalarına ciddi əməl edilməlidir.
Mütəxəssis deyib ki, sahibsiz it və pişiklər gövşəyən ev heyvanlarını da exinokokkoz, senuroz, tenidiozla (Echinococcus granulosus, Multiceps multiceps, Taenia hydatigena) yoluxduraraq heyvanların bütün göstəricilər üzrə (ət, süd, yun, balavermə) məhsuldarlığını, keyfiyyətini aşağı salırlar. Parazitar xəstəliklər nəticəsində heyvanlar, xüsusən balalar tələf olur, sağ qalan heyvanlar isə arıqlayır, inkşafdan qalır.
Tədqiqatçının sözlərinə görə, heyvanların parazit qurd sürfələri ilə yoluxmuş daxili orqanların ətraf mühitə atılmasının qarşısı alınmalıdır. Çünki zərərsizləşdirilmədən ətrafa atılmış orqanlarla qidalanan sahibsiz it və pişiklər də parazit qurdlarla yoluxur və sonra isə onlar özləri təkrar insan və gövşəyən ev heyvanlarını bu qurdlara yoluxdururlar:
“Bunun qarşısının alınması üçün ilk növbədə, əsas yoluxma mənbəyi olan sahibsiz it və pişiklərə, onların yaratdıqları parazitar ocaqlara, epizootoloji və epidemioloji əhəmiyyət kəsb edən parazit qurdlara qarşı elmi əsaslara söykənən mübarizə tədbirləri hazırlanmalı və müvafiq qurumlar tərəfindən icra edilməlidir”.
Baxış sayı: 768
Bölməyə aid digər xəbərlər
9-12-2025, 21:57
QHT 35 İllik yubileyini qeyd etdi-VİDEO+FOTOLAR
29-11-2025, 22:09
Şəhid Natiq Baxşalıyevin anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
14-11-2025, 23:05
Şəhid Rəhman Məmmədovun anım günündən-VİDEO+FOTOLAR
14-11-2025, 20:31
Şəhid Elgin Abbaslının anım günündən-VİDEO+FOTOLAR
14-11-2025, 13:44
Şəhid Təbriz Alməmmədovun anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
14-11-2025, 12:42
Sumqayıtda şəhid Səbuhi Həsənquliyevin anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
3-11-2025, 22:19
Şəhid leytenant Ülvü Məhərrəmovun anım günündən-FOTO+VİDEOLAR
2-11-2025, 20:04
Şəhid kəşfiyyatçı mayor Taleh Kərimovun anım günündən-VİDEO+FOTOLAR
30-10-2025, 10:37
Sumqayıtda şəhidlik zirvəsinə ucalmış Akif Cabbarovun anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
28-10-2025, 10:18
Deputat Zaur Şükürov şəhid Müşfiq Bəktiyevin anım günündə çıxış etdi-VİDEO+FOTOLAR
24-10-2025, 02:01
Şəhid Şəhriyar Quliyevin anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
23-10-2025, 23:05
Şəhid Ramil Quluyevin anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
23-10-2025, 21:14
Şəhid Fərhad Fərhadlının anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
20-10-2025, 09:21
Sumqayıtda şəhid Elmar Nəsibovun anım günündən-VİDEO+FOTOLAR
20-10-2025, 01:16
Sumqayıtda şəhid Elçin Hüseynovun anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
17-10-2025, 20:51
Sumqayıtda şəhid Nadir Rzayevin anım günü keçirilib-VİDEO+fotolar
16-10-2025, 16:01
Sumqayıtda Rüfət Mustafayevin anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
11-10-2025, 01:29
Sumqayıtda şəhid Abdulla Əhmədovun anım günü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
9-10-2025, 12:55
Sumqayıtda şəhid Emil Əliyevin anım günündən-VİDEO+FOTOLAR
29-09-2025, 10:46
Sumqayıtda Anım Günü münasibətilə şəhidlərin xatirəsi yad edilib
25-07-2025, 17:49
Sumqayıt şəhərində Saleh Nuriyevin mövludundan-VİDEO+FOTOLAR
18-07-2025, 22:28
Sumqayıtın tarixi muzeyində mətbuatın 150 illik yubileyi ilə bağlı tədbir keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
13-07-2025, 20:43
Sumqayıtda Tovuz döyüşləri və Qubadlı şəhidlərinin anım günü keçirilib
14-06-2025, 21:33
Milli qəhrəman Şükür Həmidovun oğlu məzun oldu-FOTOLAR
26-05-2025, 12:38
Sumqayıt şəhərində XTQ-nin giziri, "Qarabağ" ordenli şəhid Şəhriyar Quliyevin 35 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
23-05-2025, 00:23
Birinci Qarabağ müharibəsinin şəhidi Səyavuş Məmmədovun ildönümü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
10-05-2025, 00:18
Sumqayıt şəhərində kəşfiyyatçı şəhid Nail Məmmədovun 50 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
26-04-2025, 09:17
Sumqayıtda şəhid Elvin Həsənovun mövludu-VİDEO+FOTOLAR
14-04-2025, 11:01
Sumqayıt şəhərində 1-ci Qarabağ şəhidi Əli Quliyevin 50 illik yubileyi keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
2-04-2025, 11:12
44 günlük Vətən müharibəsinin şəhidi Novruz Məmmədovun mövluduna həsr olunmuş “Bu dünyadan bir qəhrəman Novruz keçdi” adlı tədbir
29-03-2025, 11:33
Şəhid ailələri və qazilər iftar süfrəsində-VİDEO+FOTOLAR
13-03-2025, 21:27
Sumqayıtda şəhid Rüfət Mustafayevin mövludu qeyd olunub-VİDEO+FOTOLAR
11-03-2025, 23:45
Sumqayıtda şəhid Abdulla Əhmədovun mövludu keçirilib-VİDEO+FOTOLAR
16-02-2025, 16:40
Şəhid anası: "Bugünkü tədbiri keçirən millət vəkilimizə minnətdaram, bizim kimi anaların yanar ürəyinə su səpdi"
3-02-2025, 21:04
Sumqayıtda şəhid Qubad Əliyevin mövludu keçirilib-VİDEO+FOTOLAR