Bütün xəbərlər
MƏNALI ÖMRÜNÜN 25 İLİNİ NAXÇIVANDA ELMİN VƏ TƏHSİLİN TƏRƏQQİSİNƏ HƏSR EDƏN CƏFAKEŞ İNSAN
Tarix: 19-05-2020 20:02 | Bölmə: Reportaj




Naxçıvan Muxtar Respublikasında təhsilin və elmin inkişafında ictimai-siyasi xadim Vasif Talıbovun xidmətləri ümmansızdır. Əmək fəaliyyətinə Xalq Maarifi Şöbə­sin­dən başlayan Vasif Talıbov elmi fəaliyyətdəmənalı və şərəfli həyat yolu keç­miş, qəlbinin odunu və hərarətini, ömrünün qaynar və coşğun illərini millətin gələcəyi olan gənc­liyin elm və tərbiyəsinə həsr etmişdir.Xalq arasında xüsusi hörmət qazanmış Vasif Talıbov həyatını naxçıvanlılara, vətəninə təmənnasız xidmətə həsr etmiş, yaşanan çətin keçid illərində belə yüzlərlə insana mənəvi dayaq olmuşdur. Bu dərin təfəkkürlü, aydın zəkalı insanla azca
ünsiyyət onu nurlu bir şəxsiyyət kimisəciyyələndirməyə əsas verir. Vasif müəllimin əməli fəaliyyətinin mühüm sahələrindən biri də təhsil və elmi-pedaqoji kadr hazırlığı sahəsində göstərdiyi xidmətlərdir. Vasif Talıbovun təhsillə bağlı imzaladığı Sə­rəncamlarda və ya keçirdiyi müşavirələrdə önə sürdüyü məsələlər tərbiyənin məqsəd və vəzifələri, tərbiyə və təhsil metodikası, ümumi və politexnik təhsilin məzmunu, təh­si­lin məhsuldar əməklə əlaqəsi, estetik tərbiyənin, fiziki və əxlaq tərbiyəsinin mahiyyəti və və­zifəsi məsələləridir.
Azərbaycan mədəniyyətini, ədə­biy­ya­tını və tarixini dərindən bilən, böyük mə­həb­bət­lə sevən, onu uca tutan və yüksək qiy­mət­lən­dirən Vasif Talıbov deyir: “Təhsil hər bir öl­kənin, hər bir xalqın aparıcı qüv­və­si­dir. Əgər bütün sahələrdə inkişafı təmin etmək, yax­şı mütəxəssis hazırlamaq istəyiriksə, onda gənc nəslə yaxşı təhsil verməliyik”.
Təhsilin, mədəniyyətin inkişaf etdirilməsi, ümumtəhsil məktəblərinin komputer texnologiyası ilə təchizi proqramının hazırlanıb həyata keçirilməsi, sağlamlıq imkanları məh­dud uşaqlar üçün rayonlar üzrə məktəb, internat - məktəbi, texniki peşə mək­təb­lə­ri­nin yaradılması, bu müəssisələrin ixtisaslı pedaqoji kadrlarla təminatı üçün məqsədli ye­ni­­dən hazırlanma kurslarının təşkili, orta ümumtəhsil məktəbləri şagirdləri arasında sa­hib­­karlıq fəaliyyəti ilə bağlı olimpiadaların, viktorinaların, məşğulluq problemləri ilə bağ­­lı dəyirmi masaların və konfransların keçirilməsi, gənclərin işsizlik problemləri ilə bağ­­lı sosioloji tədqiqat işlərinin aparılması dediklərimizə əyani sübutdur.
Bildiyimiz kimi, təhsilin keyfiyyətinə bilavasitə təsir edən mühüm amillərdən biri də orta ümumtəhsil məktəblərində maddi-texniki bazanın gücləndirilməsidir.Bu gün, Nax­­­çı­vanda təhsil sistemində irimiqyaslı islahatlar prosesi artıq dönməz xa­rakter al­mış­dır. Cənab Vasif Talıbovun təhsil sisteminə diqqət və qayğısı sayəsində mil­li təhsil sis­te­mi­nin ay­dın sabahını təmin edəcək inkişaf proqramları təsdiq olunaraq real­laş­dı­rıl­ma­ğa baş­la­nmış, təhsilin davamlı inkişafına yönəlmiş əsaslı addımlar atılmışdır.
Ulu öndər Heydər Əliyev deyirdi ki, “Təhsil həyatımızın ən gərəkli, ən mühüm sahəsidir. O milli məqsədlər, mənafelər əsasında qurulmalıdır”. Bu tendensiyasını rəhbər tutan, cənab Vasif Talıbov çıxışlarında daim vurğulayır ki, təhsil əhalinin həyat sə­viy­yə­si­­nin yüksəldilməsinin, insan inkişaf indeksinin mühüm amillərindən biri olmaqla, so­sial-iq­­­tisadi inkişafın sürətlənməsinə hərtərəfli təsir göstərir. Bu amil indiki bazar iq­ti­sa­diy­ya­tı şə­raitində təhsilin səviyyəsinin artırılmasına xüsusi diqqət yetirilməsi zəruriliyini qar­şı­ya qo­yur. Bu gün Naxçıvanın hər hansı bir ucqar kənd məktəbində belə sürətli internet çıxışı ol­ma­yan məktəb
təsəvvür etmək mümkünsüzdür. Statistika göstərir ki, 200-dən artıq tikilən və ya əsaslı şəkildə ye­nidən qurulan hər bir ümumtəhsil məktəblərində sürətli internətə çıxışı olan 5337 kom­pü­ter və 600-dən artıq elektron lövhə quraşdırılmış, zən­gin fonda malik kitab­xa­na­lar, ye­ni avadanlıqlarla təchiz olunmuş laboratoriyalar və fənn kabinələri müəllim və şa­gird­lərin istifadəsinə verilmişdir. Bu da Vasif Talıbovun elmin keyfiyyətinin yüksəldilməsinə xüsusi diqqət yetirməsi deməkdir.
Psixope­da­qo­gi­ka­da daha çox istifadə olunan üsullardan biri də rəğbətləndirmə üsuludur.Hu­ma­nist insan Va­sif Talıbov hər il ali məktəb ocaqlarına sənəd verərək yüksək bal top­la­­yan mə­zun­lar­la özü şəx­sən gö­rü­şür və onlara öz xeyir-duasını verir,gənclərə vətənə xidmət, həm də layiqincə xidmət etməyi nəsihət edir. Naxçıvan Dövlət Uni­­ver­si­­te­tin­də Təbiətşünaslıq və kənd təsərrüfatı fakültəsi və Pedaqoji fa­kül­­­tələrin açı­lışında iştirak edən Vasif Talıbov çıxışında belə bir müd­ri­kanə fikir səs­lən­dir­di: Qarşıdakı il­ləri düşünürsünüzsə arpa əkin, buğda əkin; onillikləri dü­şü­nür­sünüz­sə ağac əkin, yü­zil­lik­ləri dü­şü­­nürsünüzsə uşaq tərbiyə edin və təhsil verin. Göründüyü kimi, bö­yük şəx­­siy­yət hər zaman, hər vaxt ümumtəhsil və ali təhsil müəssisələrində şəx­siy­yət­yö­nümlü tə­lim mü­hitinin ya­ra­dıl­ma­sını daim diqqətdə saxlayır.
Hamıya məlumdur ki, Vasif Talıbovun tapşırığı və göstərişi ilə Naxçıvanda fəaliy­yət göstərən ali məktəb ocaqları ilə ümumtəsil məktəbləri arasında bir əlaqə körpüsü ya­ra­dılıb. Hər hansı bir kənddə, qəsəbədə, rayonda və şəhərdə doğulub boya-başa çatan, bu gün isəakademik, professor və dosent olan hər bir müəllim hər ayın son həf­­təsinin bir günündə maraq və həvəslə mək­təbə gedir, şagirdlərin vətənpərvərlik və mil­­li-mənəvi dəyərlərə sadiqlik ruhunda tər­bi­yəsində mühazirələr oxuyur və şagirdlərin ali məktəblərə yol tutmasına maraq, həvəs ya­ra­dır­lar.
Vasif Talıbovun diqqət və qayğısı nəticəsində Naxçıvan Muxtar Respublikasında, ar­tıq müasir təhsil modeli formalaşıb. Belə ki, Naxçıvan Dövlət Universiteti və qabaqcıl ümum­­təhsil məktəblərində körpü rolunu oynayan distant təhsil kursları işlənib ha­zır­lan­mış­dır. Artıq dünyanın bir çox inteqrasiya etmiş ali və ümumtəhsil məktəbləri ilə canlı bağ­lantılar qurulur, professor və dosentlər prestij ixtisaslardan mühazirələr oxuyur və ya se­minarlar aparırlar.
Cənab sədr tərəfindən həyata keçirilmiş tədbirlər proqramı içərisində mək­tə­bə­qə­dər təhsil sahəsində də böyük perspektivlər öz əksini tapmaqdadır. Belə ki, məktəbəqədər təh­sillə əhatə səviyyəsinin yüksəldilməsi; müasir tələblərə cavab verən yeni kurikulumun ha­zır­lanması və s. bu perspektivlər daxilindədirTəhsildə inkişaf strategiyasını uğurla gerçəkləşdirən cənab Vasif Talıbov peşə mək­­­­­təbi və peşə liseylərini də elmi-texniki tərəqqinin inkişafı və müasir texnologiyaların tət­­­­biqi ilə
əlaqədar daha geniş profilli, yüksək intellektə malik olan ixtisaslı kadrlar ha­zır­la­­­yan təhsil müəssisəsinə çevirmişdir. Buna görə də, peşə məktəbi və peşə liseylərində tə­lim-tərbiyə prosesinin səmərəliliyini yüksəltmək, şagirdlərin peşə və fənlərə olan maraq və meyillərini artırmaq, istedadlı şagirdləri üzə çıxarmaq, onlarla işin forma və me­tod­la­rı­nı təkmilləşdirmək məqsədilə fənn olimpiada və peşə müsabiqələrinin keçirilməsinə diq­qət xeyli artırılmışdır.
Vasif Talıbov Naxçıvan Muxtar Respublikasında  istedadlı uşaq və gənclərin aş­ka­ra çıxarılması, onların potensial imkanlarının in­kişaf etdirilməsi və səmərəli təhsil al­ma­la­­rı üçün lazımi şə­ra­­i­tin yaradılması məqsədi ilə də bağlı Sərəncam imzalamışdır (30 may 2006). Bu Sərəncama əsasən, istedadlı, fenomen şagirdləri müəyyənləşdirmək üçün sinif­dən­xaric və məktəbdənkənar tədbirlər, olimpiadalar, yarış və müsabiqələr, fənn gecələri, ədə­bi-bədii, elmi-tədqiqat kimi tədbirlərin həyata keçirilməsi cənab sədrin diq­qət mər­kə­zin­dədir.
Bütün bunlarla yanaşı, Vasif Talıbov digər sahələrdə olduğu kimi, qədim Nax­çı­va­nın zəngin elmi-mədəni irsinin layiqincə araşdırılmasında da məqsədyönlü addımlar at­­mış­dır. Həmçinin, alimləri və elmi idarələrin rəhbərlərini elmin ən müasir sahələri üzrə elmi tədqiqat işlərinin aparılmasına yönəldir. Vasif Talıbov nitqlərinin birində belə deyir: “Bu gün Azərbaycanın Naxçıvan Muxtar Respublikası özünün böyük tarixi keçmişinə və milli dəyərlərinə sahibdir. Qədim tarixi abidələrimiz, gələcəyimiz olan gənc nəsil himayə olunur, milli adət və ənənələrin qorunması üçün tədbirlər görülür. Görülən işlərin nə­ti­cə­si­­dir ki, Naxçıvan artıq beynəlxalq elm, mədəniyyət və idman tədbirlərinə də ev sahibliyi edir, elmi konfrans və simpoziumlar, rəsm festivalları keçirilir”.Vasif TalıbovNax­çı­van­da
fəaliyyət göstərən alimlərin beynəlxalq əlaqələrinin genişləndirilməsinə münbit şə­rait yaradır və əzmlə çalışır. Bilavasitə, onun sayəsində alimlər beynəlxalq elmi konf­rans və simpoziumlarda məruzələrlə çıxış edir, Azərbaycan elmini dünyaya tanıdır və xalqı lə­ya­qətlə təmsil edirlər.
Ədəbiyyatı dərindən bi­lən, böyük məhəbbətlə sevən, onu uca tutan və yüksək qiy­mət­ləndirən Vasif Talıbov Ək­mə­ləddin Naxçıvaninin, Baba Nemətullah Nax­çı­va­ni­nin, Mə­həmməd ağa Şahtaxtlının, Behbud ağa Şahtaxtlının, Məhəmməd Tağı Sidqinin, Cəlil Məm­məd­qu­lu­za­də­nin, Hü­seyn Cavidin, Əliqulu Qəm­kü­sa­rın, Ərtoğrol Cavidin, Məm­məd Səid Or­du­ba­di­nin, İslam Sə­fər­linin, Məm­məd Arazın və başqalarının həyatı və ya­ra­dı­cılığının öy­rə­nil­mə­si ilə bağlı Sərəncam im­za­la­mış­dır. Vasif Talıbovun fəaliyyəti yu­xa­rı­da qeyd et­di­yi­miz fi­kir­lərlə də məhdudlaşmır. Yenə də,zən­gin tarixi-mədəni irsə malik olan Naxçıvanla bağlı mü­hüm işlərin, o cümlədən Nax­çı­van en­sik­lo­pe­diyası (III cilddə), Naxçıvan abi­də­lə­ri en­sik­lopediyası, Naxçıvan ta­ri­xi at­la­sı, Naxçıvan folklor antologiyası, Naxçıvan tarixi (II cild­də), Naxçıvanın Qır­mızı kitabı, Naxçıvanın təbii sərvətləri, Nax­çı­van teatrının sal­na­mə­si kimi fun­da­men­tal əsərlər hazırlanması yönündə öz müvafiq tap­şı­rıqlarını ver­miş­dir. Vasif Talıbov belə hesab edir ki, hər bir naxçıvanlı tarixi kökünü bil­mə­li, xatırlamalı, elm və mədəniyyətdən ay­rıl­ma­ma­lı­dır.
Siyasi dəyərlərin zamanla harmoniyasını vaxtında duymaq bacarığı, milli-mənəvi də­yərlərə bağlılıq, yüksək mədəniyyət, alicənablıq və müdriklik kimi keyfiyyətlər ic­ti­mai-siyasi xadim Vasif Talıbovun ictimai portretinə ştrixlərdir. Xeyirxahlıq, insanlara sev­gi, yaşının erkən çağlarından tanınmış elm fədaisinin həyat amalına çevrilmişdir. Vasif Talıbovun insanlarla ünsiyyət bacarığı, ulu öndər təmkini, yüksək mədəniyyəti, tə­ləb­­karlığı, gələcəyə inam eşqi gənclərə böyük örnəkdir. Onun bu insani
keyfiyyətlərinə tə­­­vazökarlığı, sadəliyi də əlavə olunmalıdır. Vətənpərvərlik, mərdlik, doğruluq, saflıq, sö­zü­nə sadiqlik, zəhmətsevərlik ulu öndər Heydər Əliyev kimi, Vasif Talıbovun da aura­sı­nı daha cəlbedici edir. Vasif Talıbov həm də aydın fikrə, güclü məntiqə, geniş erudisiyaya, qibtəedici ha­fi­zə­yə və tədqiqatçı sə­
liqə-səhmanına malik bir insandır. Məzmunlu-maraqlı çıxış və ya söhbətləri ilə din­lə­yi­ci­lərini ovsunlayan həm qəlb adamı, həm də müəllimdir. Vasif Talıbovda əlavə cəhətləri belə vurğulamaq olar:
  • Az vaxt ərzində çox səmərəli işlər görüb;
  • Yaşadığı ömürdə yaradıcı fəaliyyəti olub;
  • İş yeri sanki ali və ümumtəhsil məktəbləri olub;
  • Həyat amalı elmi yaradıcılıq və humanizmdir;
  • Ulu Tanrı Vasif Talıbovdan iti zəkanı, sadəlik və təvazökarlıq kimi key­fiyyətləri əsirgəməyib;
  • Gördüyü işlər, apardığı islahatlar özünə əbədiyaşarlıq gətirib;
  • Vasif Talıbov ədalətlidir, mərddir, yüksək ünsiyyət mədəniyyətinə malikdir.
Vasif Talıbov haqq və ədalət adamıdır. Böyük yunan filosofu Aristotel ədalət an­la­mı­nı belə izah edir: “...Ədalət hər kəsin layiq olduğu haqqın ona verilməsidir”. Vasif Talıbov yaxşılıq etməyi özünün həyat amalı hesab edir və bununla da özünü xoşbəxt he­sab edir. Klassik psixopedaqoji fikir tarixində də belə şəxsləri xoşbəxt insan hesab edir­lər. Bö­yük Azərbaycan alimi və mütəfəkkiri Nəsirəddin Tusi xoşbəxtliyi belə sə­ciy­yə­lən­dirir:

“...Xoşbəxtlik insan həyatında fəzilətlərin vərdiş halına keçməsidir”. Müdriklərdən biri isə deyir ki, “Xoşbəxtlik taleyin özünü ram etməkdir”. Vasif Talıbov da Naxçıvanda hə­ya­ta keçirdiyi hər bir işin inkişafından, tərəqqisindən özünü xoşbəxtsayır.
Ulu öndər Heydər Əliyevin maarifçilik məktəbini bitirən və cənab İlham Əliyev kursunu davam etdirən Vasif Talıbovu fürsətdən istifadə edərəkNaxçıvan Muxtar Respublikasının 95 illiyi münasibətilə də təbrik edirik. Ulu Tan­rı­dan bəşəri ne­mət olan can sağlığı, xoş­bəxt­lik, intibah işlərində yeni-yeni yaradıcılıq uğur­ları ar­zu­la­yı­rıq!
 KAMAL CAMALOV
 Naxçıvan Müəllimlər İnstitunun dosenti,
 Azərbaycan Respublikasının Əməkdar müəllimi






Baxış sayı: 3 239


Bölməyə aid digər xəbərlər