16:25 / 13-11-2025

İslam Həmrəyliyi Oyunları İslam dünyasında ədalətli rəqabəti təşviq edən, sülh və qardaşlıq dəyərlərini təbliğ edən vacib tədbirdir-Könül Nurullayeva

16:13 / 13-11-2025

"Telegraph": BBC Trampın çıxışını təhrif etdiyinə görə rəsmi olaraq üzr istəməyə hazırdır

16:10 / 13-11-2025

"Bloomberg": Zelenski Mindiçdən açıqca mkəsafə saxlayır

16:08 / 13-11-2025

Fırıldaqçılıqda təqsirli bilinən hakim yeddi il həbs cəzasına məhkum edilib

16:04 / 13-11-2025

Taylandda öldürülən Maqadanlı qadının uşaqları Rusiyaya qayıdıb

16:02 / 13-11-2025

Mindiç və Zukermanın Ukraynaya qayıtmaq planları yoxdur

15:57 / 13-11-2025

Səricanovun oğluna da hökm oxundu

15:53 / 13-11-2025

“General çox təkəbbürlü idi, Prezident bunu görüb işdən çıxardı”

15:49 / 13-11-2025

Həbsdəki hakimə güzəşt edildi - Şikayəti özü yazmışdı

20:56 / 12-11-2025

Rusiya milli futbol komandası Peru ilə oyun üçün start heyətini açıqladı

20:54 / 12-11-2025

Uşakov bildirib ki, Tokayev Trampdan Putinə heç bir siqnal çatdırmayıb

20:52 / 12-11-2025

Qızını tərk etdiyinə görə Taylanddan deportasiya edildikdən sonra saxlanılıb

20:48 / 12-11-2025

Ukrayna Xarici İşlər Nazirliyi: Kiyev rəsmi olaraq Moskva ilə sülh danışıqlarını dayandırdı

20:44 / 12-11-2025

Stubb: "Avropa ilə Rusiya arasında dialoq müəyyən formatda bərpa olunacaq"

20:23 / 12-11-2025

Peskov: "Putinin evinə dəvət Putinlə Tokayev arasındakı xüsusi münasibətlərdən xəbər verir"

20:16 / 12-11-2025

Ali Rada üzvü Bezugla Zelenskinin ofis rəhbəri Yermakın istefasını tələb edib

20:01 / 12-11-2025

İlham Əliyev Naxçıvanda Prezidentin yeni səlahiyyətli nümayəndəsini və bir sıra rayonların icra hakimiyyətlərinə təyin olunan başçıları qəbul edib

16:35 / 12-11-2025

Tokayev Rusiya ilə nüvə elektrik stansiyasının tikintisi ilə bağlı müqavilə üzərində işlərdən danışdı

16:27 / 12-11-2025

Litvanın xarici işlər naziri Belarusla sərhədin açılmasının mümkün olmadığını deyir

16:22 / 12-11-2025

Vüqar Rəhimzadə: "Azərbaycan Konstitusiyasının hüquqi qüvvəsinin bütün ərazilərimizdə bərqərar olmasının qürurverici təntənəsini yaşayır"

15:05 / 12-11-2025

Azərbaycan Konstitusiyası ölkəmizin inkişafına güclü təkan verdi-Könül Nurullayeva

14:55 / 12-11-2025

Üç kişi yeniyetməni qaçıraraq döyüb

14:51 / 12-11-2025

Moskva vilayəti ölkənin əsas Yeni il ağacını seçib

14:46 / 12-11-2025

25 mərcan daşıyan sərnişin saxlanılıb

14:41 / 12-11-2025

Peskov Umerovun məhbus mübadiləsinin qarşısını almaq planı barədə: "Kremlin hesabat verəcək bir şeyi yoxdur"

14:37 / 12-11-2025

Samarada taksi sərnişini sürücünü hədələyib və şanson musiqisi çalmasını tələb edib

14:30 / 12-11-2025

Olimpiya lisenziyalı xizək alpinisti Filippov "Myrotvorets" veb saytının verilənlər bazasına əlavə edilib

14:26 / 12-11-2025

Rusiya 2025-ci ildə Avropanın altıncı ən böyük şərab istehsalçısı olacaq

14:21 / 12-11-2025

"Rus gözəli" 29 yaşında qəfildən vəfat etdi

14:17 / 12-11-2025

Suriya Milli Muzeyindən Qədim Roma heykəlləri oğurlanıb

09:15 / 12-11-2025

Türkiyə Müdafiə Nazirliyi: Gürcüstanda baş verən nəqliyyat təyyarəsinin qəzasında 20 hərbçi həlak olub

09:04 / 12-11-2025

Keçmiş "Aydar" döyüşçüsü Avromaydan etirazları zamanı təhlükəsizlik qüvvələrini öldürdüyünü etiraf etdi

08:58 / 12-11-2025

Ən yeni "Soyuz-5" raketi dekabr ayında buraxılışından əvvəl Baykonur kosmosa çatıb

08:55 / 12-11-2025

TASS: Rusiya və Türkiyə sanksiyalar səbəbindən ödəniş məsələlərini hələ də həll etməyiblər

08:53 / 12-11-2025

"Bloomberg": Britaniya Avropa Müdafiə Fonduna 7,8 milyard dollarlıq töhfəni rədd etdi

08:49 / 12-11-2025

Terrorçulara qoşulmaq üçün Rusiyanı tərk etməyə cəhd edib

08:42 / 12-11-2025

Həlak olan ekipaj üzvlərinin - Fotosu

08:35 / 12-11-2025

Paraddakı F-16 texnikləri təyyarədə olub - Qəzaya səbəb nədir?

23:27 / 11-11-2025

Rusiya cavab olaraq 30 Yaponiya vətəndaşının ölkəyə girişini qadağan edib

23:17 / 11-11-2025

Vüqar Rəhimzadə: "Hərbi parad dövlətimizin gücünün, Azərbaycan-Türkiyə-Pakistan qardaşlığının əyani göstəricisi oldu"

Bütün xəbərlər

Ən çox oxunanlar

Şəhid leytenant Ülvü Məhərrəmovun anım günündən-FOTO+VİDEOLAR

“Əminəm ki, Azərbaycan alimləri bundan sonra da ölkəmizin uğurlu inkişafına öz töhfələrini verəcəklər”

“Desəm ki, vəziyyət məni tam qane edir, əlbəttə ki, səmimi olmaram”

Mehdiyevin köməkçisi 3 il əvvəl də həbs edilibmiş...

“Azərbaycanlıların indiki Ermənistana qayıtması onları qorxutmamalıdır”

Könül Nurullayeva növbəti vətəndaş qəbulunu keçirib

Azərbaycan nümayəndə heyəti Buxarestdə Ulu Öndər Heydər Əliyevin büstünü ziyarət edib

Ordumuz Zəfər paradına hazırdır - Video - Fotolar

35 şəhid ailəsinə evlərində sosial-məişət xidməti göstərilir - Fotolar

Milli Məclisin deputatı Vüqar Rəhimzadə Culfada seçiciləri ilə növbəti görüşünü keçirib - FOTO

Ermənistanı narahat edən Qərbi Azərbaycan həqiqətlərilə bağlı dəqiq mənbələrin çoxluğudur-Könül Nurullayeva

MEDİA Agentliyində Türkiyənin Qars, Ərzurum və İğdır vilayətlərində fəaliyyət göstərən bir qrup media nümayəndəsi ilə görüş keçirilib

“Azərbaycan!” deyiləndə ayağa dur ki...
Tarix: 14-10-2020 11:43 | Bölmə: Ədəbiyyat

Bu gün Xalq şairi Məmməd Arazın anadan olmasından 87 il ötür

Xalq şairi Məmməd Araz Azərbaycan ədəbiyyatında çoxcəhətli və zəngin ədəbi irsinə, sənətkarlıq qüdrətinə görə özünəməxsus yeri və mövqeyi olan görkəmli söz ustadıdır. Məmməd Araz mənalı, keşməkeşli və şərəfli, bütövlükdə Vətənə və sənətə həsr olunmuş əsl şair-vətəndaş ömrü yaşayıb. Sənətkarın tərcümeyi-halının, taleyinin daha çox onun yaradıcılığında öz əksini tapıb. Məmməd Araz özü də şeirlərində bunu dəfələrlə etiraf edib. Kitablarından birinə yazdığı müqəddimədə deyilir: “Əsl tərcümeyi-hal şairin şeirləridir. Şair çox halda öz yazılarının baş qəhrəmanı ola bilir”.
Dərin məzmunlu, oxunaqlı və milli mündəricəli şeirlərilə Məmməd Araz vətəndaş qeyrətli ədəbiyyat nəhəngidir. Bu görkəmli şair həm də milli azadlıq ideyalı əsərləri ilə istiqlal şairi olaraq əbədi şöhrət qazanıb.
AZƏRTAC xəbər verir ki, bu gün Xalq şairi Məmməd Arazın anadan olmasının 87-ci ildönümü tamam olur. Böyük sənətkarın təkrarolunmaz yaradıcılığı zəngin ənənələrə malik milli ədəbiyyatımızı yeni mərhələyə çıxarıb, Azərbaycan fəlsəfi və siyasi lirikası onun dühası hesabına daha da zənginləşib.
Məmməd Araz böyük poetik ilhama malik olan sənətkarlardan idi. Sözün və sənətin Məmməd Araz zirvəsinə gedən yol heç də həmişə hamar olmayıb. Onun həyatı da sənəti kimi daşlı-qayalı yollardan keçib.
1933-cü il oktyabrın 14-də Şahbuz rayonunun Nursu kəndində dünyaya göz açan Məmməd Araz ilk təhsilini həmin kənddə alıb. 1954-cü ildə Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunu bitirən böyük sənətkar 1961-ci ildə Moskvada Maksim Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutunda oxuyub. Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatında bədii ədəbiyyat redaksiyasının müdiri, sonra isə baş redaktorun müavini, “Ulduz” jurnalında məsul katib, “Ədəbiyyat və İncəsənət” qəzetində baş redaktorun müavini işləyib. 1971-1981-ci illərdə Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının poeziya bölməsinə rəhbərlik edən Məmməd Araz 1974-cü ildən ömrünün sonunadək “Azərbaycan təbiəti” jurnalının baş redaktoru olub.
Böyük sənətkar 2004-cü ilin dekabrın 1-də Bakıda vəfat edib və Fəxri xiyabanda dəfn olunub.
Harada işləməsindən, hansı vəzifəni tutmasından asılı olmayaraq, Məmməd Araz, əslində, bütün ömrü boyu bir vəzifəni icra edib. O da poetik Azərbaycan dünyasına xidmət, Vətən qarşısında vətəndaşlıq borcunu yerinə yetirməkdir. Böyük istedadı və poetik bacarığı sayəsində Məmməd Araz Nizami Gəncəvi, Məhəmməd Füzuli, Mirzə Ələkbər Sabir və Səməd Vurğun poeziyası ilə ona qədər gəlib çatan klassik şeir ənənəsini və üslubunu təkmilləşdirərək hamının gördüyü və bildiyi, lakin dilə gətirməyi bacarmadığı məsələləri ictimai düşüncənin məhsulu edib, Azərbaycanda vətəndaşlıq poeziyasının əsasını qoyub. Gənc yaşlarından başlayaraq yarım əsrdən artıq davam edən Məmməd Araz yaradıcılığı mənsub olduğu xalqa layiqli şair – vətəndaş xidməti nümunəsidir. Onun şeirinin əvvəli də, axırı da Vətəndir. Məmməd Araza məxsus “Vətən daşı olmayandan olmaz ölkə vətəndaşı” məşhur misraları müasir dövrdə poeziyada və ictimai mühitdə vətəndaşlığın milli düsturu kimi qəbul olunur.
Məmməd Araz yaradıcılığının baş qəhrəmanı Azərbaycandır. Onun “Vətən mənə oğul desə”, “Məndən ötdü, qardaşıma dəydi”, “Mənim Naxçıvanım”, “Ata ocağı”, “Ana yurdum, hər daşına üz qoyum” şeirləri vətən mövzusunda ən yaxşı əsərlər kimi dillər əzbəridir. Poeziyamızda Azərbaycan mövzusunda çox yazılıb. Azərbaycana çoxlu şeirlər ithaf olunub. Amma Məmməd Arazın “Azərbaycan – dünyam mənim” şeirinin bənzəri yaradılmayıb. Bu şeirin bütün intonasiyası şair qəlbinin ağrılarından, fəal vətəndaş narahatlığından keçir. Şeir yaradıcılığında olduğu kimi, poemaları ilə də Məmməd Araz təkrarsızdır. Onun “Üç oğul anası”, “Araz axır”, “Mən də insan oldum”, “Paslı qılınc”, “Əsgər qəbri”, “Atamın kitabı” poemaları hər şeydən əvvəl insan mənəviyyatının mürəkkəbliyi, tarix və müasirlik, milli tale və tarixi yaddaşın bərpası kimi fundamental məsələlərə həsr olunub.
Ümummilli lider Heydər Əliyev Xalq şairi, poeziyamızın istedadlı nümayəndəsi Məmməd Araz yaradıcılığına və şəxsiyyətinə daim yüksək qiymət vermişdir. Təsadüfi deyil ki, Məmməd Araz ilk yaradıcılığa ötən əsrin 50-ci illərindən başlasa da, onun təkrarsız istedadı 1970-ci illərdə, Ulu Öndərin Azərbaycana rəhbərliyinin birinci dövründə parlamışdır. Məmməd Araza böyük şöhrət gətirən “Atamın kitabı”, “Həyatın və sözün rəngləri”, “Oxucuya məktub”, “Qanadlı qayalar”, “Aylarım, illərim” kitabları məhz bu illərdə çap olunub, əsərləri xarici dillərə tərcümə edilərək geniş oxucu kütləsinin məhsuluna çevrilib. 1975-ci ildə Azərbaycan Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri Fərmanı ilə təltif olunan böyük şairə 1978-ci ildə “Əməkdar mədəniyyət işçisi” fəxri adı verilib, 1995-ci ildə isə ümummilli lider Heydər Əliyev Xalq şairi Məmməd Arazı “İstiqlal” ordeni ilə təltif edib. Ulu Öndər Məmməd Araz sənətini yüksək dəyərləndirərək deyib: “Bu gün bir daha Məmməd Arazın Azərbaycan xalqının mədəniyyətinə, ədəbiyyatına verdiyi töhfələri gördük, eşitdik və bunların xalqımız üçün nə qədər faydalı olduğunu bir daha bildik, bir daha dərk etdik ki, Azərbaycan xalqının həyatında Məmməd Arazın yaradıcılığının nə qədər böyük əhəmiyyəti var”. Ümidvaram ki, Azərbaycan xalqı daim müstəqilliyini qoruyub saxlayacaq və müstəqil Azərbaycanın ilk “İstiqlal” ordeninə layiq görülmüş şəxsiyyətlərdən biri kimi Məmməd Araz, Azərbaycan xalqının tarixində indi olduğu kimi, gələcəkdə də öz yerini tutacaqdır”.
Azərbaycan ədəbiyyatının inkişafındakı xidmətlərini nəzərə alan Prezident İlham Əliyev görkəmli sənətkarın xatirəsinin əbədiləşdirilməsi, yubileylərinin keçirilməsi haqqında sərəncamlar imzalayıb. Bu sərəncamlar Azərbaycan ədəbiyyatının, bütövlükdə yaradıcı ziyalıların, o cümlədən Məmməd Araz sənətinin və şəxsiyyətinin böyük himayədarı, ulu öndər Heydər Əliyev ənənələrinin müasir şəraitdə uğurlu davamı kimi yüksək dəyərə malikdir.

Baxış sayı: 635