Bütün xəbərlər
Əfqanıstanın rəhbəri postuna namizəd “Taliban” - Liderləri
Tarix: 24-08-2021 13:48 | Bölmə: Dünya

                   Əfqanıstanın rəhbəri postuna namizəd “Taliban”


Beynəlxalq ictimaiyyətin diqqətlə izlədiyi “Taliban”da qərar vermək səlahiyyəti 26 nəfərlik Liderlik Şurasında olsa da, idarəçilikdə altı nəfərin adı xüsusi hallanır. Paytaxt Kabil daxil olmaqla, Əfqanıstanın böyük bir hissəsini nəzarəti altına alan “Taliban” yaxın zamanda “geniş İslam hökuməti” quracağını açıqlayıb. “Taliban”ın öndə gələn liderlərindən Molla Əbdülqani Biradər paytaxt Kabilə gedərək, hökumət quruculuğuna başlayıb.
“Qafqazinfo” “Anadolu” agentliyinə istinadən xəbər verir ki, Əfqanıstan Prezidenti Əşrəf Qaninin ölkədən qaçması ilə çökən idarəetmə yerini “Taliban”ın formalaşdıracağı bir quruluşa verəcək.
Bu nöqtədə bütün nəzərlər “Taliban”ın kritik qərarlarını verəcək yüksək səviyyəli adamlarına çevrildi.
“Taliban”ın təşkilatlanmasında liderdən savayı, 26 nəfərlik Liderlik Şurası və nazirlər şurası kimi fəaliyyət göstərən müxtəlif komissiyalar var.
“Taliban”ın qurucusu və uzun illər hərəkatı idarə etmiş Molla Ömərin ölümündən sonra idarəetmədə altı nəfər önə çıxır:


Molla Hibetullah Axundzadə

Əvvəlki “Taliban” lideri Molla Əhtər Məhəmməd Mansurun ABŞ-ın təşkil etdiyi dron hücumunda öldürülməsindən sonra 25 may 2016-cı ildə “Taliban” liderliyinə Molla Hibetullah Axundzadə seçilib.
1980-ci illərdə Sovet işğalına qarşı vuruşan qruplara qatılan 60 yaşlı Axundzadə Molla Mənsurun köməyi ilə vəzifəsini davam etdirirdi.
Axundzadənin 2016-cı ildə yoxa çıxmasına qədər 15 il Pakistanın Əfqanıstanla sərhədinə yaxın bir kənddə dini mühazirələr və moziələr verdiyi məlumdur. Hazırda onun harada olduğu bilinmir.
2020-ci ildə “Foreign Policy” nəşrində yayılan xəbərə görə, Axundzadə yeni növ koronavirusdan vəfat edib. Bu iddia “Taliban” tərəfindən rədd edilmişdi. Axundzadənin yalnız bir fotosu məlumdur.



Molla Əbdülqəni Biradər

1968-ci ildə Uruzqan vilayətində anadan olan Biradər Əfqanıstanın keçmiş prezidenti Həmid Qərzai ilə eyni şəcərəyə mənsubdur. NATO qüvvələrinə qarşı başladılan mübarizənin mühüm fiquru olan Biradər Molla Ömərin ən çox güvəndiyi şəxs olaraq qəbul edilir.
Molla Ömər bacısı ilə evli olan Əbdülqəniyə “qardaş” mənasına gələn “Biradər” ləqəbini verib.
“Taliban”ın dörd qurucusundan biri olan Biradər “Taliban” lideri Axundzadənin köməyi ilə vəzifəsini davam etdirməklə yanaşı, hərəkatın siyasi işlərindən məsul ən ali idarəçi hesab edilir.
Pakistanın cənubunda Kəraçi şəhərində 2010-cu ildə həbs edilən Biradər ABŞ-la davam etdirilən sülh danışıqlarına töhfə verəcəyi düşüncəsi ilə keçmiş ABŞ Prezidenti Donald Trampın tələbi ilə 2018-ci ildə sərbəst buraxılıb.
Biradər qrupun son illərdəki diplomatik və hərbi siyasətindəki təsirli rolu səbəbindən beynəlxalq ictimaiyyətin adını tez-tez eşitdiyi “Taliban” lideri oldu.
ABŞ-la “Taliban” arasında imzalanan sülh razılaşmasına təşkilatın adından Molla Biradər imza atıb, müzakirələrdə bir çox dövlət adamları ilə ali səviyyədə görüşlər keçirib.
O, 2020-ci il martın 3-də Trampla telefon danışığı aparıb və bununla da ABŞ Prezidenti ilə danışan ilk “Taliban” lideri olub.
Bundan başqa, ABŞ-ın keçmiş XİN rəhbəri Mayk Pompeo ilə 2020-ci ilin sentyabrında Qətərdə görüşən Biradər Çin, Moskva və Tehranda diplomatik təmaslar qurub.
Biradər Kabil “Taliban”ın nəzarətinə keçdikdən sonra digər ali qrup üzvləri ilə kameralar qarşısına keçərək, Əfqanıstanı idarə edərkən önəm verəcəkləri siyasi fəaliyyətlə bağlı ilk açıqlamalarını vermişdi.


Molla Əbdül Hakim

“Taliban”ın müzakirə heyətinin rəhbəri olan Əbdül hakim qrup lideri Axundzadənin ən çox güvəndiyi şəxslərdən biridir.
Hakim Şir Məhəmməd Abbas Stanikzai ilə 2014-cü ildə Quantanamodakı ABŞ həbsxanasından məhkum mübadiləsi zamanı sərbəst buraxılıb. Müzakirə heyətinin rəhbəri təyin olunmazdan əvvəl “Taliban”ın məhkəmə sistemindən məsul baş hakim idi. Bu vəzifədən əvvəl isə tanınan biri olmayıb.
Pakistanın Əfqanıstanla sərhədinə yaxın Kvetta şəhərindəki mədrəsələrdə dərslər verib.


Şir Məhəmməd Abbas Stanikzai
Stanikzai əvvəlcə hökumətdə keçmiş nazir köməkçisi kimi çalışıb. Təxminən 10 il Dohada yaşayan Stanikzai 2015-ci ildə “Taliban”ın Dohadakı siyasi ofisinin rəhbəri olub. Əfqan hökuməti ilə aparılan müzkairələrdə iştirak edən Stanikzai “Taliban”ın bəzi ölkələrə ziyarətlərində də yer alıb.
Stanikzai Molla Əbdül Hakimin köməkçisi vəzifəsinə təyin edilib.


Molla Məhəmməd Yaqub

“Taliban”ın qurucusu Molla Ömərin oğlu olan Molla Yaqub qrupun Əfqanıstandakı hərbi əməliyyatlarını idarə edir.
Əvvəlki “Taliban” lideri Molla Mənsurun ölümündən sonra liderlik təklif edilən Yaqub bunu yaşının az olması və hərbi təcrübəsinin çatışmazlığı səbəbindən rədd edib. 31 yaşlı Molla Məhəmməd Yaqub atasının ölümünədək az tanınan biri olub.
Molla Əhtər Məhəmməd Mənsurun “Taliban” liderliyinə seçilməsindən sonra Molla Ömər ailəsi və “Taliban” arasında liderlik böhranı yaranmışdı. Molla Yaqub və qardaşı Molla Əbdül Mennan “Taliban”da mühüm mövqelərə gətirilərək böhrana son verilmişdi. Yaqub həm də “Taliban” lideri Axundzadənin köməkçisi vəzifəsini yerinə yetirir.


Siracəddin Hakkani

Siracəddin Hakkani Əfqanıstanın Sovet işğalı altında olduğu zaman ABŞ tərəfindən dəstəklənən “Hakkani qrupu”nun qurucusu Cəlaləddin Hakkaninin oğludur. O, atasının yaratdığı qrupun hazırkı lideridir.
1995-ci ildə “Taliban”a qatılan “Hakkani qrupu” Pakistan-Əfqanıstan sərhədi boyunca “Taliban”ın iqtisadi və hərbi aktivlərini təmin edir. O, ölkədəki bəzi partlayışlardan da məsul tutulur.
40-50 yaş aralığında olduğu deyilən Hakkaninin də yeri naməlumdur. ABŞ Federal Təhlükəsizlik Bürosu Hakkaninin həbsinə səbəb olacaq məlumat verən şəxsə 5 milyon dollaradək mükafat təyin edib. FTB onun Pakistanın Şimali Vəziristan bölgəsində olduğunu təxmin edir.
Ən ali idarəetmə orqanı Liderlik Şurası
Bütün siyasi və hərbi qərarlar bu şurada verilir. Qrupun quruluşunda hərbi, kəşfiyyat, siyasi, iqtisadi sahələr üzrə nazirlər şurası kimi fəaliyyət göstərən komissiyalar iştirak edir.



Baxış sayı: 327


Bölməyə aid digər xəbərlər