Azərbaycanda yaşı 15-dən aşağı olan uşaqların 91,9 faizi internet istifadəçisidir

Xəbər lenti

20:23 / 23-11-2024

Zaxarova: "Paris Kiyevi dəstəkləmir, amma bitirir"

20:20 / 23-11-2024

Bir nəfər yaşıl metro xəttinin üzərinə yıxılıb

20:17 / 23-11-2024

Zelenski: Ukraynada 300-dən çox liman infrastrukturu obyekti zədələnib

20:11 / 23-11-2024

Bir qrup şəxs təltif olundu - Siyahı

20:07 / 23-11-2024

Prezidentdən elektrik enerjisi və su təchizatı ilə bağlı - Fərman

19:59 / 23-11-2024

Yüksək vəzifəyə təyin edilən Xəyyam Məmmədov kimdir?

14:26 / 23-11-2024

Şeyx Portuqaliyaya gedir

14:20 / 23-11-2024

Rusiyanın Qırğızıstandakı səfiri əmək miqrasiyası məsələsini kəskin, lakin çox vacib adlandırıb

14:16 / 23-11-2024

Abxaziya İttifaq dövlətinin vahid valyutasının sınaqdan keçirilməsini təklif edib

14:13 / 23-11-2024

"Yabloko" Şlosberqin saxlanmasının səbəbini açıqlayıb

14:08 / 23-11-2024

Peskov: "Qərbdə söz azadlığı yoxdur, son illərin hadisələri bunu göstərir"

14:03 / 23-11-2024

Ovçu silahını boşaldarkən ovçuya atəş açıb

13:57 / 23-11-2024

Həkimlər bir yeniyetmənin sidik kisəsindən 46 maqnit top çıxarıblar

13:52 / 23-11-2024

"Qazprombank" UnionPay kartlarının Türkiyədə qəbulu dayandırılıb

13:46 / 23-11-2024

Bastrıkin qızın döyülməsindən sonra cinayət işinin açılmasını əmr edib

13:40 / 23-11-2024

Qırğızıstan-Rusiya Slavyan Universiteti 15 min nəfərlik kampus tikəcək

13:37 / 23-11-2024

"Bloomberg": Avropa növbəti enerji böhranı ilə üz-üzədir, qazın qiyməti 45% artıb

13:02 / 23-11-2024

70 kq qızılla tutulan diplomat bu səfirlikdə işləyir - Bakıya gətirildi

12:58 / 23-11-2024

Azərbaycanda zəlzələ oldu

22:33 / 22-11-2024

Prezidentdən nazirlə bağlı - Sərəncam

22:20 / 22-11-2024

İsrailli nazir Bakıda Aqarunovun məzarını ziyarət etdi - Fotolar

21:58 / 22-11-2024

Laosda 6 turist metanoldan zəhərlənib

21:26 / 22-11-2024

Putin: "Oreşnik zərbəsinin təsiri strateji silahla müqayisə oluna bilər"

21:01 / 22-11-2024

Zaxarova amerikalı senatorun Hollandiyanı işğal etmək çağırışına cavab verib

20:44 / 22-11-2024

Livanın cənubundakı UNIFIL bazasına raket zərbələri endirilib, nəticədə dörd italyan sülhməramlısı yaralanıb

20:28 / 22-11-2024

"Guardian": Rusiyanın yeni "Oreşnik" raketi Avropadakı hədəflərə çata bilər

20:23 / 22-11-2024

Vladimirdə kütləvi davanın 4 iştirakçısı həbs edilib

20:13 / 22-11-2024

Bir şagirdin telefonu dərs zamanı yanıb

20:08 / 22-11-2024

Moskvalılar Malay ayı balası üçün ad seçəcəklər

19:18 / 22-11-2024

Fiqurlu konkisürənlər Lopareva və Brissot Polşada keçirilən turnirdə mahnıdan ruslar haqqında olan ifadəni çıxarıblar

19:11 / 22-11-2024

Polşa Ədliyyə Nazirliyi casus proqram işi üzrə keçmiş rəhbərinin həbsini tələb edir

19:00 / 22-11-2024

İki yaşlı uşaq butiratdan zəhərlənərək ölüb

18:56 / 22-11-2024

Qırğızıstanda elektron siqaretlərin çəkilməsi qadağan edilib

18:35 / 22-11-2024

Naməlum şəxs məktəbdə terror aktı törətməklə hədələyib

18:10 / 22-11-2024

Borrell: "Putin və Tramp tezliklə danışıqlar masasına oturub Ukraynanı müzakirə edəcəklər"

17:57 / 22-11-2024

Rusiya bazarlarında üzərində Putin və “Oreşnik” raketi olan köynəklər peyda olub

17:50 / 22-11-2024

Ənsar Allah hərəkatı İsrail hava bazasına hipersəs raketi atıb

17:42 / 22-11-2024

Zenden ayaqqabılar şəbəkəsinin təsisçisi istintaqla əməkdaşlıq edəcək

17:36 / 22-11-2024

Merkel Putinlə təmasların zəruri olduğunu bildirib

15:33 / 22-11-2024

“Yaşıl dünya naminə inklüzivlik” adlı tədbir keçirilib

Bütün xəbərlər

Ən çox oxunanlar

Görkəmli Türk Ədibi Sərhəd Kabaklı-Vüqar Əhməd

Sumqayıt şəhərində şəhid Elgün Abbaslının ildönümü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR

Sumqayıt şəhərində şəhid Səbuhi Həsənquliyevin ildönümü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR

Sumqayıtda şəhid Rəhman Məmmədovun ildönümü keçirilib-VİDEO+FOTOLAR

Sumqayıt Dram Teatrında "Missiya" tamaşası nümayiş etdirilib-VİDEO+FOTOLAR

Heydər Əliyev Fondunun nəşri təqdim olundu - Fotolar+Video

İlham Əliyev İslam İnkişaf Bankının prezidenti ilə görüşüb

Səməd Vəkilovun kitabının təqdimatı keçirilib

Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsinin hakimi futbol matçında vəfat etdi

Prezidentin nəvəsi Ronaldinyo ilə - Foto

Leyla və Arzu Əliyevalar sərgidə - Video - Fotolar

Laosda 6 turist metanoldan zəhərlənib

Azərbaycanda yaşı 15-dən aşağı olan uşaqların 91,9 faizi internet istifadəçisidir
Tarix: 05-02-2019 13:20 | Bölmə: Gündəm

Azərbaycanda internetdən istifadə edən 15-24 yaşlı gənclərin 97,5%-i üçün potensial risk təşkil edən amillər internetdə zorakılıq, kiber-qorxutma və rəqəmsal təqib hallarından ibarətdir.
Bu baxımdan BMT-nin Uşaq Fondu (UNICEF) cəlbedici və məlumatlı rəqəmsal məkanın təhlükəsiz və səmərəli şəkildə mənimsənməsi üçün Azərbaycan uşaqları və gənclərinə münasib şərait yaratmaq məqsədilə daha çox səy göstərməyə çağırır.
Trend-in məlumatına görə, bu cür çağırış UNICEF-in gənclər arasında sonuncu qlobal rəy sorğusundan irəli gəlir ki, həmin vaxt tələbələr tərəfindən dünya üzrə aparılmış “#ENDviolence Youth Talks” (#ZorakılığaSON) mövzusunda gənclərarası silsilə müzakirələr zamanı beş həftə ərzində 1 milyondan çox cavab və təklif qəbul edilib. Belə bir təşəbbüs vasitəsilə gənclər onları xüsusən qorxutma və kiber-qorxutma hallarından qorumaq üçün valideynlərin, müəllimlərin və siyasət hazırlayanların hansı işlər görə biləcəyi barədə düşünülmüş cavablar veriblər.
UNICEF-in Azərbaycandakı Nümayəndəliyinin rəhbəri Edvard Karvardin bildirib ki, biliklər əldə etmək, başqa mədəniyyətlərlə tanış olmaq, yeni insanlarla görüşmək, öz yaradıcı imkanlarını və düşüncələrini ifadə etmək baxımından internet uşaqlar və gənclər üçün hədsiz imkanlar yaratsa da, biz bu cür cəlbedici rəqəmsal məkanda qorxutma, ayrı-seçkilik, nifrət, istismar və sui-istifadə kimi hallardan ibarət risklər barədə də məlumatlıyıq. Məhz bu səbəbə görə Təhlükəsiz İnternet Günündə UNICEF uşaqlarımızın internetdə təhlükəsizliyi məsələsinə qayğı göstərən bütün insanları hər bir uşaq üçün daha təhlükəsiz və inklüziv rəqəmsal məkanın yaradılmasında iştirak etməyə təkidlə çağırır.
YUNESKO-nun yüksək gəlirli ölkələrdə kiber-qorxutma hallarının yayılması barədə 2017-ci il tarixli məlumatlarına əsasən bu cür halların təsirindən əziyyət çəkən uşaqların və yeniyetmələrin nisbəti 5-21% civarlarında dəyişir və oğlanlarla müqayisədə qızların kiber-qorxutma hallarına daha çox məruz qalması ehtimalı yüksəkdir.
Kiber-qorxutma təhlükəsi tez bir vaxtda geniş auditoriyanı əhatə etmək imkanına malik olduğundan və qeyri-müəyyən müddət ərzində internetdə əlçatan olduğundan öz qurbanlarını faktiki olaraq bütün həyatı boyu təqib edərək onlara ciddi zərər vura bilər. Qorxutma və kiber-qorxutma halları bir-birini tamamlayaraq zərərli davranışın davamlı şəkildə formalaşmasını təmin edirlər. Kiber-qorxutma hallarından zərər çəkən şəxslərin spirtli işçkilərdən və narkotik maddələrdən istifadə etməsi və digər şagirdlərlə müqayisədə təhsildən daha çox yayınması ehtimalı yüksəkdir. Eyni zamanda, onların təhsildə aşağı qiymət alması, özünə nisbətən az hörmət etməsi və səhhətindəki problemlərdən əziyyət çəkməsi ehtimalının da çox yüksək olduğunu qeyd etmək lazımdır. Ekstremal vəziyyətlərdə kiber-qorxutma halları intihara səbəb ola bilər.
Azərbaycanda 15-24 yaşında olan oğlanların 96,8%-i internetdən istifadə edirsə, bu yaş qrupuna aid edilən qızlar arasında internet istifadəçiləri 98,3% təşkil edir. Ümumilikdə Azərbaycanda internetdən istifadə edən gənclərin faiz nisbəti dünya üzrə 70,6% təşkil edən orta göstəricini üstələyir.
Eyni zamanda, Azərbaycanda internetdən istifadə edən əhali arasında gəncləşmə müşahidə olunur. Belə ki, yaşı 15-dən aşağı olan uşaqların 91,9%-i internet istifadəçisidir. Nisbətən aşağı yaş qruplarına aid edilən uşaqlarla müqayisədə yeniyetmələrin kiber-qorxutma hallarına daha çox məruz qalması ehtimal olunsa da, məhz uşaqlar zərərli kontent, habelə cinsi istismar, sui-istifadə və kiber-qorxutma halları qarşısında daha həssasdırlar.
UNICEF-in Azərbaycandakı Nümayəndəliyi uşaqların və gənclərin rəqəmsal məkanda təhlükəsizliyinin təmin edilməsi işinə başlamağın bu kimi ən sadə yollarını xüsusilə qeyd edir:

Valideynlər öz uşaqlarının nə cür internet sörfinqi ilə məşğul olduqlarını, kimlərlə internet ünsiyyəti qurduqlarını və hansı növdə kontentdən istifadə etdiklərini bilməlidirlər. Rəqəmsal məkanda üzləşməsi mümkün olan bəzi risklər haqqında uşaqlarla açıq şəkildə söhbət etmək, habelə internetdə pis rəftara məruz qaldıqları halda heç bir cəzadan çəkinmədən valideynlərin mütləq məlumatlandırılması barədə onları xəbərdar etmək olduqca vacibdir.
Müəllimlər uşaqları internetdən bilik və faydalı ünsiyyət, yaradıcı yanaşma və bacarıqların inkişafı üçün dəyərli alət kimi istifadə etməyə stimullaşdırmaqla yanaşı onlara internetdə xoşagəlməz rəftara məruz qalma halları barədə böyüklərlə tərəddüd etmədən bölüşərək kömək istəmək üçün münasib şərait yaratmalıdırlar, çünki internetdən istifadə edən bəd niyyətli ünsürlər xoşagəlməz rəftara məruz qalan uşaqların bu barədə danışmaq qorxusundan “məharətlə” faydalanaraq növbəti addım kimi onları istismar etməyə çalışırlar.
İnternetdən nə cür istifadə etmək, bu barədə yetərincə məlumatlı olmaq və belə bir məkanda şəxsi təhlükəsizliyi təmin etmək, o cümlədən internetdəki təhlükələri və yanlış informasiyanı tanımaq və belə hallardan müdafiə olunmaq üçün uşaqların formal və qeyri-formal şəkildə maarifləndirilməsi, habelə rəqəmsal vətəndaşlıq anlayışının rəqəmsal təhsilin əsas komponenti kimi təqdim olunması sahələrinə hökumət tərəfindən daha çox sərmayə ayrılmalıdır.

E.Karvardin bu istiqamətdə atılan ilk addımların çox sadə olduğunu qeyd edib: "İstər valideynlər, istərsə də yaxın qohumlar və müəllimlər, habelə gənclərlə işləyən mütəxəssislər öz uşaqlarının və həyatda rast gəldikləri gənclərin internet vərdişləri barədə bildikdə, onların əhvalında qəfildən baş verən hər hansı dəyişikliklərə diqqətlə yanaşmalıdırlar və yarana biləcək hər bir vəziyyətlə bağlı həmin uşaqlarla və gənclərlə istənilən vaxtda söhbət etməyə hazır olduqlarını bildirməlidirlər”.

Baxış sayı: 624