23:47 / 19-04-2024
“İzvestiya”nın hərbi müxbiri Semyon Eremin Şimal Hərbi Dairə zonasında ölüb
23:25 / 19-04-2024
Uspenskayanın direktoru müğənninin səhhətinin pisləşməsi ilə bağlı yayılan xəbərləri təkzib edib
23:18 / 19-04-2024
Üç İsrail raketi İraq ərazisinə düşüb
23:11 / 19-04-2024
"Monako"nun baş məşqçisi Hütter: "Qolovin əsas oyunçudur"
23:05 / 19-04-2024
WP: Ukrayna Silahlı Qüvvələri anlayır ki, səfərbərlik mərmi aclığı fonunda heç nəyi dəyişməyəcək
22:58 / 19-04-2024
Finlandiyanın Baş naziri və AK rəhbəri rusdilli sakinlərlə ünsiyyətə vaxt tapmadı
22:50 / 19-04-2024
"Üç balina" ticarət kompleksinin təsisçisi Sergey Zuev vəfat edib
22:38 / 19-04-2024
NATO-nun baş katibi Ukraynanın Rusiya Federasiyasındakı hərbi obyektlərə zərbələrini qanuni hesab edir
22:30 / 19-04-2024
UEFA "Aston Villa"nın qapıçısı Martinesi Konfrans Liqasından kənarlaşdırıb
22:23 / 19-04-2024
Rusiya hökuməti dost olmayan ölkələrdən gələn pivə üçün gömrük rüsumlarını artırıb
22:01 / 19-04-2024
Fövqəladə Hallar Nazirliyi moskvalılara güclü küləklə bağlı xəbərdarlıq edib
21:54 / 19-04-2024
ABC: İsrail İrandakı nüvə obyekti yaxınlığında hava hücumundan müdafiə radarını vurdu
12:41 / 19-04-2024
"SUMQAYIT! ƏBƏDİ YAŞA" LAYİHƏSİ mərhum şair Sabir Sarvana həsr olunmuşdu
09:32 / 19-04-2024
Rusiya Müdafiə Nazirliyi Stavropol vilayətində "Tu-22M3" təyyarəsinin qəzaya uğradığını təsdiqləyib
09:27 / 19-04-2024
“Liverpul” “Atalanta”ya qalib gəlsə də, Avropa Liqasından kənarda qalıb
09:23 / 19-04-2024
"Bayer Leverkuzen" və "Roma" Avropa Liqasının finalına çıxmaq uğrunda mübarizə aparacaq
08:15 / 19-04-2024
Robert Vud: "Fələstin BMT-nin tamhüquqlu üzvü ola bilməz"
08:09 / 19-04-2024
Kuleba Kobaxidzeni Gürcüstanın “ukraynalaşması” ilə bağlı sözlərə görə tənqid edib
08:04 / 19-04-2024
Qadın 13 yaşlı oğluna bıçaqla hücum edib
07:59 / 19-04-2024
ABŞ Argentinaya müdafiə üçün 40 milyon dollar verir
07:53 / 19-04-2024
Əlcəzair Fələstinin BMT-yə üzvlüyü perspektivinə əmindir
07:49 / 19-04-2024
Ana və azyaşlı oğul yanğın nəticəsində ölüb
07:45 / 19-04-2024
İsrail İranda bir obyektə raket zərbəsi endirib
07:40 / 19-04-2024
Qəsdən adam öldürməkdə şübhəli bilinən şəxs tutulub
22:58 / 18-04-2024
Dövlət Departamenti: ABŞ Fələstinin BMT-yə daimi üzv kimi daxil olmasını dəstəkləməyəcək
22:52 / 18-04-2024
Makron: "Ukrayna üçün İsraillə eyni hava hücumundan müdafiə sistemi qurmaq mümkün deyil"
22:41 / 18-04-2024
CNN: Çad ABŞ-ı hərbi razılaşmanı pozmaqla hədələyir
22:32 / 18-04-2024
Zaxarova: "Kosovonun Avropa Şurasına daxil olmaq hüququ yoxdur"
22:27 / 18-04-2024
Mirançuk "Liverpul"la oyunda "Atalanta"nın start heyətində yer alıb
22:18 / 18-04-2024
Krımda “Ağ kostyum” neonasist qruplaşmasının 12 üzvü saxlanılıb
16:46 / 18-04-2024
Baş prokuror Çin Xalq Respublikasında işgüzar səfərdədir
16:34 / 18-04-2024
ABŞ Konqresinin üzvü Ukraynaya yardıma səs verənləri Ukrayna Silahlı Qüvvələrinə qoşulmağa dəvət edib
16:04 / 18-04-2024
"Bild": Rusiya səfiri casusluqda şübhəli bilinənlərin həbsindən sonra Almaniya Xarici İşlər Nazirliyinə çağırılıb
15:59 / 18-04-2024
“Rubin”in baş məşqçisi Rəhimov Premyer Liqada bir oyunluq cəzalanıb
15:59 / 18-04-2024
“Rubin”in baş məşqçisi Rəhimov Premyer Liqada bir oyunluq cəzalanıb
15:54 / 18-04-2024
SEPAH: İran İsrailin bütün nüvə obyektlərinin yerini müəyyənləşdirib və zərbə vurmağa hazırdır
15:42 / 18-04-2024
40-dan çox it aclıqdan və soyuqdan ölüb
15:36 / 18-04-2024
Bavariyada iki nəfər Rusiyaya casusluq etməkdə şübhəli bilinərək saxlanılıb
15:29 / 18-04-2024
Peskov: "Oçeretnının Fransadakı villasının həbsi qanunsuzdur"
15:24 / 18-04-2024
Ukrayna Silahlı Qüvvələri Zaporojye Atom Elektrik Stansiyasının idman zalına pilotsuz təyyarə ilə yenidən hücum edib
Müstəqil dövlətçiliyin Şərq tərəfdaşlığı modeli
Tarix: 10-05-2020 01:42 | Bölmə: Gündəm
Siyasi elmlər üzrə fəlsəfə doktoru, Bakı Dövlət Universitetinin dosenti, Batumi Dövlət Universitetinin fəxri doktoru Rza Talıbovun "Azərbaycan" qəzetində "Müstəqil dövlətçiliyin Şərq tərəfdaşlığı modeli" adlı yazısı dərc olunub.
"Qafqazinfo" həmin məqaləni təqdim edir:
"Görkəmli dövlət xadimi Heydər Əliyev Azərbaycan xalqının müstəqil dövlətçilik rəmzi və milli iftixarıdır. Mənsub olduğu Azərbaycan xalqının və milli dövlət müstəqilliyimizin tarixində və taleyində Ulu Öndər Heydər Əliyevin misilsiz xidmətləri vardır. Azərbaycan xalqının Ümummilli Lideri miqyası və şöhrəti qazanmış Heydər Əliyev xalqımızın və dövlətimizin tarixində şərəfli yer tutub. Tərəddüd etmədən demək olar ki, respublikamıza qırx ilə yaxın bir müddətdə rəhbərlik etmiş Heydər Əliyev Azərbaycan xalqının əbədiyyət rəmzidir.
Xalqımızın dünyada tanıdılmasında və müstəqil dövlətimizin dünya miqyasında özünə yer tutmasında görkəmli dövlət xadimi Heydər Əliyevin müstəsna xidmətləri vardır. Müstəqil Azərbaycan Respublikasının geniş mənada dünya ölkələri ilə çoxcəhətli əlaqələrinin formalaşdırılaraq inkişaf etdirilməsi və daha da möhkəmləndirilməsi məsələsi Ulu Öndərin həmişə diqqət mərkəzində olub. Bu böyük düha demək olar ki, dünyanın inkişaf etmiş ölkələrinin hamısında rəsmi səfərlərdə olmuş və beynəlxalq aləmlə geniş əlaqələr yaradaraq ölkəmizə etibarlı dostlar və tərəfdaşlar qazandırıb. Qüdrətli bir siyasi şəxsiyyət və böyük dövlət xadimi olaraq Sovet İttifaqı ilə yanaşı, Qərb dövlətlərində də, Şərq ölkələrində də yaxşı tanınan Heydər Əliyev dünyanın nüfuzlu şəxsiyyətlərindən biri kimi qəbul olunub. Bütün bunlar ona müstəqil Azərbaycan Respublikasının rəhbəri kimi ölkəmizin dünya ölkələri ilə əlaqələrinin yenidən qurulmasında yaxından kömək edib.
Azərbaycan Respublikası yenidən dövlət müstəqilliyi qazandıqdan sonra görkəmli dövlət xadimi Heydər Əliyevin dünya ölkələri ilə əlaqələr yaratmaq baxımından ən çox diqqət yetirdiyi faktor ölkəmizin qonşu dövlətlərlə münasibətlərinin tənzimlənməsi və daha da möhkəmləndirilməsi məsələsi olub. Bu cəhətdən taleyin hökmü ilə Azərbaycana qayıtmış, Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri vəzifəsində çalışmış Heydər Əliyevin Türkiyə Cümhuriyyəti və İran İslam Respublikası ilə yaratdığı əlaqələr Sovet İttifaqı dağıldıqdan sonra ölkəmizin beynəlxalq münasibətlərə dair addımlarında nümunə idi. Bu dahi şəxsiyyətin Türkiyə Cümhuriyyəti ilə əlaqələri Azərbaycanın qərbyönlü inkişafına açılan bir qapı idi. XX əsrdə müstəqillik taleyinin böyük sınaqlarından zəfərlərlə çıxmış Türkiyə Cümhuriyyətindəki respublika tipli dövlətçilik sistemi, çoxpartiyalılıq, bazar iqtisadiyyatı və sair kimi məsələlərdən yaradıcı şəkildə istifadə etməklə və Azərbaycan reallıqlarını mütləq əsas kimi qəbul etməklə ölkəmizdə yeni cəmiyyəti formalaşdırmaq Heydər Əliyevin dövlətçilik təlimində mühüm yer tutub. Eyni zamanda Heydər Əliyevin İran İslam Respublikası ilə yaratdığı iqtisadi-mədəni əlaqələr qonşu ölkə ilə etibarlı münasibətləri qoruyub saxlamaqla yanaşı, Asiya qitəsinə doğru əlaqələrin formalaşmasına da yol açıb.
Azərbaycanın da, ilk növbədə, Qərb dövlətləri cərgəsinə doğru inkişaf etdirilməsi Heydər Əliyev siyasətinin aparıcı istiqamətini təşkil edib. Azərbaycanın Avropa Şurasına üzvlüyə qəbul edilməsi, Müstəqil Dövlətlər Birliyində təmsil olunması Heydər Əliyevin qərbyönlü müstəqil dövlət yaratmaq uğrundakı mübarizəsinin böyük təməlləridir. Avropanın inkişaf etmiş ölkələri və Qərbin nüfuzlu beynəlxalq təşkilatları ilə yaradılmış çoxcəhətli münasibətlər, ilk növbədə, Azərbaycanın gənc müstəqil dövlət kimi tanıdılmasında, Azərbaycan həqiqətlərinin çatdırılmasında və ölkəmizə bu inkişaf etmiş qitədə dostlar və tərəfdaşlar qazanılmasında mühüm rol oynayıb.
Bununla belə, görkəmli dövlət xadimi Heydər Əliyevin beynəlxalq münasibətlərə dair siyasətində və fəaliyyətində Asiya faktoruna da daim yüksək diqqət yetirilib. Ulu Öndərin Azərbaycan Respublikasının Asiya ölkələri ilə əlaqələrinə müsbət münasibəti müstəqillik dövründə Avropa Şurası tərəfindən həyata keçirilməsinə başlanılan Şərq tərəfdaşlığı siyasətinin müddəaları ilə səsləşdiyindən Qərbdən də dəstək almışdır. Geniş mənada Asiya ölkələri ilə əlaqələrin uğurla davam etdirilməsi həm də müstəqil Azərbaycan dövlətinin banisi Heydər Əliyevin Şərq dünyasına verdiyi xüsusi önəmin nəticəsi idi.
Asiya istiqamətində Heydər Əliyevin atdığı ilk böyük addımlar müstəqil Azərbaycan dövlətinin İran İslam Respublikası ilə çoxcəhətli əlaqələrinin yaradılması ilə başlanıb. Ulu Öndərin hələ Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri vəzifəsində çalışarkən İran İslam Respublikası ilə yaratdığı möhkəm əlaqələr geniş mənada müstəqil Azərbaycanın Asiyaya, Şərqə doğru münasibətlərinin möhkəm əsaslarını təşkil edib. Dövlət müstəqilliyinin başlanğıc dövrünün ən gərgin zamanlarında Heydər Əliyevin İran İslam Respublikasının o zamankı rəhbərləri ilə tarixi görüşləri, əldə etdiyi razılaşmalar, imzaladığı mühüm tarixi əhəmiyyətə malik sənədlər, açdığı yollar həm ağır blokada şəraitində fəaliyyət göstərən Naxçıvan Muxtar Respublikasını Ermənistanın haqsız təcavüzlərindən qorumuş, iqtisadi böhrandan xilas etməyə xidmət etmiş, həm də bu əbədi qonşu ölkə ilə qarşılıqlı etibarlı münasibətlərin möhkəm əsaslarını formalaşdırıb. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin möhkəm və etibarlı qonşuluq siyasətində İran İslam Respublikası ilə çoxcəhətli əlaqələrə xüsusi diqqət yetirməsi, bu ölkə ilə bir çox dövlətlərarası beynəlxalq layihələrin həyata keçirilməsinə ciddi fikir verməsi əsası Ulu Öndərimiz tərəfindən qoyulmuş müdrik siyasətin yeni tarixi şəraitdəki uğurlu davamıdır.
Bu gün Azərbaycan-İran əlaqələri bütün sahələr üzrə sürətlə inkişaf edir və hər iki ölkə bu əlaqələrdən qarşılıqlı şəkildə faydalanır. Eyni zamanda İran İslam Respublikası ilə Azərbaycan Respublikasının əlaqələri həm də dövlətimizin Şərq siyasətinin də mühüm göstəricisidir. Fikrimizcə, Azərbaycan Respublikasının Səudiyyə Ərəbistanı, Pakistan, Əfqanıstan, Banqladeş və sair kimi Şərqin müsəlman ölkələri ilə geniş əlaqələri İran İslam Respublikası ilə əlaqələrin böyük təcrübəsi əsasında formalaşdırılıb. Asiya ölkələri ilə əlaqələrdə İslam dəyərləri amilinin nəzərə alınması həm də müstəqil Azərbaycan dövlətində keçmiş sovet dövlətindəki ateizm təbliğatından fərqli olaraq, ölkəmizdə İslam-müsəlman sivilizasiyası amilinə diqqət yetirilməsini də gündəmdə saxlamağın nəzərə alınmasını şərtləndirib. Ümummilli Lider Heydər Əliyevin müqəddəs Kəbə ziyarətinə getməsi, Bakıda Bibiheybət məscidinin memarlıq əsəri kimi yenidən inşasını təmin etməsi, Naxçıvanda Kazım Qarabəkir məscidinin açılışında nitq söyləməsi dünyəvi dövlət olan Azərbaycanda İslam dininin rolunu, yerini və əhəmiyyətini dəqiq müəyyən edib inkişaf etdirməyə nümunə sayılmağa layiqdir. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Azərbaycanda VIII əsrdə tikilmiş qədim Şamaxı məscidini əsaslı şəkildə yenidən qurması, din-dövlət münasibətlərində tolerantlığı ön mövqeyə çəkməsi Azərbaycanda yeni cəmiyyət quruculuğunda böyük ənənələrin yaradıcı şəkildə inkişaf etdirilməsinin parlaq nəticəsidir. Artıq Azərbaycan Respublikası həm mədəniyyətlərarası, həm də dinlərarası dialoqun əsas mərkəzlərindən birinə çevrilib. Dünya dini liderlərinin birinci və ikinci sammitlərinin Azərbaycanda keçirilməsi bu istiqamətdə aparılan uğurlu dövlət siyasətinin təntənəsidir. Bu, dünya dövlətləri içərisində Azərbaycanın nüfuzunun daha da artmasına meydan açmaqla bərabər, Azərbaycanda multikulturalizm və tolerantlığın daha da inkişaf etdirilməsinə özünün böyük töhfələrini verib.
Biz Azərbaycan-Pakistan əlaqələrindəki qarşılıqlı etimada əsaslanan dostluq və əməkdaşlıq münasibətlərini xüsusilə yüksək qiymətləndiririk. Həm Ümummilli Lider Heydər Əliyevin, həm də Prezident İlham Əliyevin Pakistana səfərləri, Pakistanın dövlət rəhbərlərinin Azərbaycanda imzaladıqları sənədlər, əldə etdikləri razılaşmalar bu ölkə ilə bütün sahələrdə əməkdaşlıq üçün geniş perspektivlər açıb. Pakistanla ölkəmizin hərbi, iqtisadi, diplomatik, mədəniyyət sahələrində atdığı birgə addımlar hər iki ölkə üçün əhəmiyyətli olub. Bu gün Azərbaycan üçün Pakistan ən etibarlı və əhəmiyyətli bir tərəfdaş ölkədir və dövlətlərarası münasibətlərimiz ardıcıl surətdə inkişaf etməkdədir.
Müstəqil Azərbaycan Respublikasının Asiyanın böyük dövlətləri ilə əlaqələrinin əsasını Ulu Öndər Heydər Əliyev qoymuşdur. Qərblə əlaqələrdə siyasət, Şərqlə əlaqələrdə isə iqtisadiyyat mühüm yer tutub. Müstəqil Azərbaycan dövlətinin başçısı kimi Heydər Əliyevin 7-10 mart 1994-cü il tarixində Çin Xalq Respublikasına səfəri, əslində, qədim İpək yolunun bərpası və iqtisadi əlaqələrin genişləndirilməsi baxımından müstəsna dərəcədə əhəmiyyətli hadisə idi. Səfər zamanı Çin Xalq Respublikasının Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanımasını bəyan etməsi həmin tarixi dövrün mühüm əhəmiyyətə malik hadisəsi idi. Bundan başqa, Çin səfəri çərçivəsində sərmayələrin təşviqi, turizm, elmi-texniki əlaqələr, hava nəqliyyatı əlaqəsi, səhiyyə, teleradio sahələrində qarşılıqlı əməkdaşlığa dair imzalanmış sənədlər dövlətlərarası münasibətlərin mühüm bünövrəsini təşkil edib. Ölkə rəhbəri Heydər Əliyevin səfər zamanı 9 mart 1994-cü ildə Pekin İctimai Elmlər Akademiyasındakı nitqində deyildiyi kimi, "Çin ilə Azərbaycan arasında münasibətlərin gələcək inkişafının perspektivlərini müəyyənləşdirən mühüm addımlar atılıb. Bu, dostluq əlaqələrimizin gələcək inkişafının proqramıdır. Bütün bunlar Çin Xalq Respublikası ilə Azərbaycan arasında münasibətlərin yeni mərhələsi deməkdir”.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Çin Xalq Respublikasına səfərləri (mart 2005, avqust 2008, avqust 2014 və dekabr 2015) bu böyük Asiya dövləti ilə əlaqələrin üfüqlərini daha da genişləndirmişdir. Azərbaycan Respublikasının Çin Xalq Respublikası ilə əlaqələrinin genişlənməsi və Bakı-Tiflis-Qars dəmir yolunun çəkilişi ilə tarixi İpək yolunun əhəmiyyəti daha da artıb. Azərbaycan dövlətinin indiki çətin pandemiya dövründə Çin Xalq Respublikası ilə qarşılıqlı şəkildə əməkdaşlıq etməsi ölkələrimiz arasındakı etibarlı dostluq və əməkdaşlıq münasibətlərinin mühüm bir göstəricisidir. Koronavirus bəlası ilə mübarizədə göstərdiyi dəstəyə və həmrəyliyə görə Çin Xalq Respublikasının Sədri Si Szinpinin Azərbaycan Respublikasına xüsusi təşəkkür məktubu göndərməsi bu nəhəng ölkə ilə əlaqələrimizin qarşılıqlı dostluq münasibətlərinə çevrildiyini nümayiş etdirir.
Məlum olduğu kimi, Azərbaycan Respublikasının Asiya siyasətində Yaponiya ilə əlaqələrin daha da inkişaf etdirilməsi və möhkəmləndirilməsi də xüsusi yer tutur.
.jpg)
Görkəmli dövlət xadimi Heydər Əliyevin 24-28 fevral 1998-ci il tarixində Yaponiyaya rəsmi səfəri Azərbaycan Respublikasının Asiya qitəsindəki tərəfdaşlığının daha da genişləndirilməsinə səbəb olub. Bu səfərdə də Heydər Əliyev Yaponiyanın ölkəmizin ərazi bütövlüyünü tanıması haqqında bəyanatının səslənməsinə nail olmuş və iqtisadi-mədəni əməkdaşlığın yeni üfüqləri açılıb. Yaponiyanın dünyada qəbul edilmiş şirkətləri ilə əlaqələrin yaradılması, mühüm sazişlərin bağlanması, neft sektorunda əməkdaşlığın müəyyən olunması o dövr üçün böyük əhəmiyyətə malik olan hadisələrdir.
Prezident İlham Əliyevin 10-17 mart 2006-cı ildə Yaponiyaya rəsmi dövlət səfəri ölkələrarası münasibətləri yeni səviyyəyə qaldırıb. Bundan sonra Yaponiya kapitalı Azərbaycanda müxtəlif sahələrdə daha aktiv şəkildə iştirak etməyə başlayıb. Yaponiyanın Azərbaycanda həyata keçirdiyi sosial layihələr qarşılıqlı münasibətlərin möhkəmləndirilməsinə güclü təkan verib. Neft sektoru ilə bərabər, turizm və humanitar sahələrdə Yaponiyanın ölkəmizdə icra etdiyi mədəniyyət layihələri ölkələrarası münasibətlərin əhəmiyyətli çalarına çevrilib.
Eyni zamanda Asiya qitəsində özünəməxsus mövqeyə malik olan Cənubi Koreya ilə əlaqələrin yaradılması və inkişaf etdirilməsi də Ulu Öndərimiz Heydər Əliyevin Şərq ölkələri ilə əlaqələrin genişləndirilməsinə dair strategiyasının davamıdır. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin 2007-ci ildə Cənubi Koreyaya səfəri nəticəsində bu inkişaf etmiş ölkə ilə əməkdaşlığın böyük perspektivləri müəyyən olunmuş və konkret proqramlar üzrə işbirliyinə geniş meydan açılıb. Hazırda Azərbaycan bazarında Cənubi Koreya faktorunun özünəməxsus yer tutması iqtisadi inkişafda yeni bir istiqamətin formalaşmasına imkan yaradıb. İnformasiya texnologiyaları sahəsində, elektron hökumət layihələrinin formalaşdırılmasında Cənubi Koreya ilə əlaqələrin ölkəmizdə daha da genişləndirilməsi müasir inkişafda Cənubi Koreya amilinin fərqli yerini müəyyən edir.
Cənubi Koreya Respublikasının maliyyə və texniki dəstəyi ilə 2019-cu ildə Bakı şəhərində tikilib istifadəyə verilmiş ən müasir peşə təhsili kompleksi ölkələrarası qarşılıqlı əlaqələrin yeni nümunəsidir. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin bu müasir peşə təhsili kompleksinin açılışında iştirak etməsi və dərin məzmunlu nitq söyləməsi Cənubi Koreya ilə əlaqələrimizin yeni və parlaq bir səhifəsidir.
Asiyanın "kiçik əjdahaları” hesab olunan Sinqapur və Malayziya ilə Azərbaycan Respublikasının əlaqələrinin yaradılması və inkişaf etdirilməsi yeni tarixi epoxanın reallıqlarıdır. Prezident İlham Əliyevin 20-21 noyabr 2012-ci ildə Sinqapura səfəri və dövlət səviyyəsində aparılan işgüzar danışıqlar, bağlanmış müqavilələr ölkəmizin Asiyadakı mövqelərinin daha da möhkəmlənməsini təmin etmişdir. Respublikamızda gəmiqayırma sənayesinin yenidən qurulmasında Sinqapurun xüsusi yer tutması beynəlxalq əməkdaşlığımızın yeni və əhəmiyyətli səhifəsini təşkil edir.
Həmçinin Azərbaycan Respublikasının Malayziya ilə yaratdığı əlaqələr beynəlxalq siyasətimizdəki Asiya amilinin inkişafına xidmət edir. Ulu Öndər Heydər Əliyevin hələ 1994-cü ildə İslam Konfransı Təşkilatının Mərakeş krallığında keçirilmiş Zirvə toplantısında Malayziyanın Baş Naziri Mahatir bin Məhəmmədlə keçirilmiş görüşü ilə başlanan əlaqələr sonrakı illərdə daha da inkişaf etdirilmişdir. Beynəlxalq təşkilatlarla əlaqələrə və fövqəladə hallar üzrə əməkdaşlığa daha çox meydan açan Azərbaycan-Malayziya əməkdaşlığı qarşılıqlı münasibətlərin inkişafına sanballı töhfələr verir. Malayziyanın keçmiş və hazırkı Baş nazirlərinin 2018-2019-cu illərdə Azərbaycana səfərləri ölkələrarası münasibətlərimizin inkişafında yeni perspektivlər açır.
Azərbaycan Respublikasının Vyetnam Xalq Respublikası ilə əlaqələrinin genişləndirilməsi istiqamətində dövlət səviyyəsində həyata keçirilən tədbirlər Asiya üfüqlərində yeni Azərbaycanın açdığı imkanlardır. Hələ keçmiş Sovet hakimiyyəti illərində Azərbaycanın rəhbəri Heydər Əliyevin Vyetnam Xalq Respublikası ilə yaratdığı əlaqələr sonrakı dövrlərdə daha da inkişaf etdirilib. Siyasi Büronun üzvü, SSRİ Nazirlər Soveti Sədrinin birinci müavini Heydər Əliyevin 1983-cü ildə Vyetnam Xalq Respublikasına səfəri tarixi hadisəyə çevrilib. Demək olar ki, sonrakı bütün dövrlərdə Azərbaycan-Vyetnam əlaqələri irəliyə doğru inkişaf edib. Uzun illər ərzində Azərbaycan Vyetnam Xalq Respublikasının neft sənayesi üçün ali təhsilli yüksək ixtisaslı mütəxəssislər hazırlayan əsas baza rolunu oynayıb. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin 2014-cü ildə Vyetnam Xalq Respublikasına dövlət səfəri ilə mühüm tarixi əhəmiyyətə malik olan ənənələr yenidən dirçəldilib. Vyetnam Respublikasının rəsmi dövlət nümayəndələrinin və elm adamlarının 2017-2019-cu illərdə Azərbaycanda keçirdikləri işgüzar görüşlər qarşılıqlı əlaqələrimizin salnaməsinə yeni səhifələr əlavə edib. Hazırda iki ölkə arasındakı kənd təsərrüfatı, qida sənayesi, neft-qaz emalı, yüngül sənaye sahələrində əməkdaşlıq yüksələn xətlə inkişaf edir və əhəmiyyətli töhfələr verir.
Bütün bunlar aydın surətdə göstərir ki, artıq müstəqil Azərbaycan dövlətinin beynəlxalq münasibətlər sistemində Asiya ölkələri ilə qarşılıqlı əlaqələrin böyük ənənələri və etibarlı münasibətləri formalaşıb. Azərbaycan xalqının Ümummilli Lideri Heydər Əliyev tərəfindən möhkəm əsasları qoyulmuş beynəlxalq münasibətlərdə Şərq tərəfdaşlığı siyasəti müasir dövrdə ardıcıllıqla və yaradıcılıqla inkişaf etdirilir. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin böyük səyləri ilə ölkəmiz dünyanın bütün qitələrində və əksər ölkələrində olduğu kimi, Asiya qitəsində də əməkdaşlıq üfüqlərini daim genişləndirir. Azərbaycan Respublikasının İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı ilə əlaqələrində yaranmış etibarlı tərəfdaşlıq münasibətləri Asiya ilə çoxcəhətli əlaqələrimizin daha da möhkəmləndirilməsinə xidmət edir. Müstəqil Azərbaycan dövlətinin sədrlik etdiyi Qoşulmama Hərəkatına üzv dövlətlər içərisində Asiya ölkələri ilə münasibətlərini daha da genişləndirməsi bu ecazkar qitədə ölkəmizin əlaqələrinə yeni imkanlar əlavə edib. Beləliklə, Asiya ilə əlaqələr Azərbaycanın dünya birliyinə tam, geniş, masştablı strategiyasının və Şərq tərəfdaşlığına töhfələrinin ifadəsidir. Şərq və Qərb əlaqələrinin üzvi sintezi və vəhdəti Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq münasibətlərə dair strategiyasının əsasını təşkil edir. İnformasiya texnologiyaları, elektron sənaye, demoqrafiya, miqrasiya, turizm kimi istiqamətlərin inkişaf etdirilməsində Asiya ağırlığı Qərb maarifçiliyi ilə birlikdə Azərbaycanda köklü ənənələrin üzərində ucaldılmış müasir dövlətçiliyin, yeni inkişafın zənginləşməsinə və sürətlənməsinə imkan yaradır. Müstəqil Azərbaycan dövləti yeni tarixi mərhələdə dünya ilə hərtərəfli inkişafın və qarşılıqlı əməkdaşlığın geniş imkanlarını nümayiş etdirir. Dünya dövlətləri və beynəlxalq təşkilatlarda qarşılıqlı əlaqələrin genişləndirilməsi Azərbaycan üçün qarşılıqlı etimadı və əməkdaşlığı möhkəmləndirmək baxımından prioritet məsələdir. Və Azərbaycan Respublikasının dünya ilə əlaqələri dostluğa, əməkdaşlığa və həmrəyliyə uğurla xidmət edir".
Baxış sayı: 575
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 10-05-2020 01:42 | Bölmə: Gündəm
Siyasi elmlər üzrə fəlsəfə doktoru, Bakı Dövlət Universitetinin dosenti, Batumi Dövlət Universitetinin fəxri doktoru Rza Talıbovun "Azərbaycan" qəzetində "Müstəqil dövlətçiliyin Şərq tərəfdaşlığı modeli" adlı yazısı dərc olunub.
"Qafqazinfo" həmin məqaləni təqdim edir:
"Görkəmli dövlət xadimi Heydər Əliyev Azərbaycan xalqının müstəqil dövlətçilik rəmzi və milli iftixarıdır. Mənsub olduğu Azərbaycan xalqının və milli dövlət müstəqilliyimizin tarixində və taleyində Ulu Öndər Heydər Əliyevin misilsiz xidmətləri vardır. Azərbaycan xalqının Ümummilli Lideri miqyası və şöhrəti qazanmış Heydər Əliyev xalqımızın və dövlətimizin tarixində şərəfli yer tutub. Tərəddüd etmədən demək olar ki, respublikamıza qırx ilə yaxın bir müddətdə rəhbərlik etmiş Heydər Əliyev Azərbaycan xalqının əbədiyyət rəmzidir.
Xalqımızın dünyada tanıdılmasında və müstəqil dövlətimizin dünya miqyasında özünə yer tutmasında görkəmli dövlət xadimi Heydər Əliyevin müstəsna xidmətləri vardır. Müstəqil Azərbaycan Respublikasının geniş mənada dünya ölkələri ilə çoxcəhətli əlaqələrinin formalaşdırılaraq inkişaf etdirilməsi və daha da möhkəmləndirilməsi məsələsi Ulu Öndərin həmişə diqqət mərkəzində olub. Bu böyük düha demək olar ki, dünyanın inkişaf etmiş ölkələrinin hamısında rəsmi səfərlərdə olmuş və beynəlxalq aləmlə geniş əlaqələr yaradaraq ölkəmizə etibarlı dostlar və tərəfdaşlar qazandırıb. Qüdrətli bir siyasi şəxsiyyət və böyük dövlət xadimi olaraq Sovet İttifaqı ilə yanaşı, Qərb dövlətlərində də, Şərq ölkələrində də yaxşı tanınan Heydər Əliyev dünyanın nüfuzlu şəxsiyyətlərindən biri kimi qəbul olunub. Bütün bunlar ona müstəqil Azərbaycan Respublikasının rəhbəri kimi ölkəmizin dünya ölkələri ilə əlaqələrinin yenidən qurulmasında yaxından kömək edib.
Azərbaycan Respublikası yenidən dövlət müstəqilliyi qazandıqdan sonra görkəmli dövlət xadimi Heydər Əliyevin dünya ölkələri ilə əlaqələr yaratmaq baxımından ən çox diqqət yetirdiyi faktor ölkəmizin qonşu dövlətlərlə münasibətlərinin tənzimlənməsi və daha da möhkəmləndirilməsi məsələsi olub. Bu cəhətdən taleyin hökmü ilə Azərbaycana qayıtmış, Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri vəzifəsində çalışmış Heydər Əliyevin Türkiyə Cümhuriyyəti və İran İslam Respublikası ilə yaratdığı əlaqələr Sovet İttifaqı dağıldıqdan sonra ölkəmizin beynəlxalq münasibətlərə dair addımlarında nümunə idi. Bu dahi şəxsiyyətin Türkiyə Cümhuriyyəti ilə əlaqələri Azərbaycanın qərbyönlü inkişafına açılan bir qapı idi. XX əsrdə müstəqillik taleyinin böyük sınaqlarından zəfərlərlə çıxmış Türkiyə Cümhuriyyətindəki respublika tipli dövlətçilik sistemi, çoxpartiyalılıq, bazar iqtisadiyyatı və sair kimi məsələlərdən yaradıcı şəkildə istifadə etməklə və Azərbaycan reallıqlarını mütləq əsas kimi qəbul etməklə ölkəmizdə yeni cəmiyyəti formalaşdırmaq Heydər Əliyevin dövlətçilik təlimində mühüm yer tutub. Eyni zamanda Heydər Əliyevin İran İslam Respublikası ilə yaratdığı iqtisadi-mədəni əlaqələr qonşu ölkə ilə etibarlı münasibətləri qoruyub saxlamaqla yanaşı, Asiya qitəsinə doğru əlaqələrin formalaşmasına da yol açıb.
Azərbaycanın da, ilk növbədə, Qərb dövlətləri cərgəsinə doğru inkişaf etdirilməsi Heydər Əliyev siyasətinin aparıcı istiqamətini təşkil edib. Azərbaycanın Avropa Şurasına üzvlüyə qəbul edilməsi, Müstəqil Dövlətlər Birliyində təmsil olunması Heydər Əliyevin qərbyönlü müstəqil dövlət yaratmaq uğrundakı mübarizəsinin böyük təməlləridir. Avropanın inkişaf etmiş ölkələri və Qərbin nüfuzlu beynəlxalq təşkilatları ilə yaradılmış çoxcəhətli münasibətlər, ilk növbədə, Azərbaycanın gənc müstəqil dövlət kimi tanıdılmasında, Azərbaycan həqiqətlərinin çatdırılmasında və ölkəmizə bu inkişaf etmiş qitədə dostlar və tərəfdaşlar qazanılmasında mühüm rol oynayıb.
Bununla belə, görkəmli dövlət xadimi Heydər Əliyevin beynəlxalq münasibətlərə dair siyasətində və fəaliyyətində Asiya faktoruna da daim yüksək diqqət yetirilib. Ulu Öndərin Azərbaycan Respublikasının Asiya ölkələri ilə əlaqələrinə müsbət münasibəti müstəqillik dövründə Avropa Şurası tərəfindən həyata keçirilməsinə başlanılan Şərq tərəfdaşlığı siyasətinin müddəaları ilə səsləşdiyindən Qərbdən də dəstək almışdır. Geniş mənada Asiya ölkələri ilə əlaqələrin uğurla davam etdirilməsi həm də müstəqil Azərbaycan dövlətinin banisi Heydər Əliyevin Şərq dünyasına verdiyi xüsusi önəmin nəticəsi idi.
Asiya istiqamətində Heydər Əliyevin atdığı ilk böyük addımlar müstəqil Azərbaycan dövlətinin İran İslam Respublikası ilə çoxcəhətli əlaqələrinin yaradılması ilə başlanıb. Ulu Öndərin hələ Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri vəzifəsində çalışarkən İran İslam Respublikası ilə yaratdığı möhkəm əlaqələr geniş mənada müstəqil Azərbaycanın Asiyaya, Şərqə doğru münasibətlərinin möhkəm əsaslarını təşkil edib. Dövlət müstəqilliyinin başlanğıc dövrünün ən gərgin zamanlarında Heydər Əliyevin İran İslam Respublikasının o zamankı rəhbərləri ilə tarixi görüşləri, əldə etdiyi razılaşmalar, imzaladığı mühüm tarixi əhəmiyyətə malik sənədlər, açdığı yollar həm ağır blokada şəraitində fəaliyyət göstərən Naxçıvan Muxtar Respublikasını Ermənistanın haqsız təcavüzlərindən qorumuş, iqtisadi böhrandan xilas etməyə xidmət etmiş, həm də bu əbədi qonşu ölkə ilə qarşılıqlı etibarlı münasibətlərin möhkəm əsaslarını formalaşdırıb. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin möhkəm və etibarlı qonşuluq siyasətində İran İslam Respublikası ilə çoxcəhətli əlaqələrə xüsusi diqqət yetirməsi, bu ölkə ilə bir çox dövlətlərarası beynəlxalq layihələrin həyata keçirilməsinə ciddi fikir verməsi əsası Ulu Öndərimiz tərəfindən qoyulmuş müdrik siyasətin yeni tarixi şəraitdəki uğurlu davamıdır.
Bu gün Azərbaycan-İran əlaqələri bütün sahələr üzrə sürətlə inkişaf edir və hər iki ölkə bu əlaqələrdən qarşılıqlı şəkildə faydalanır. Eyni zamanda İran İslam Respublikası ilə Azərbaycan Respublikasının əlaqələri həm də dövlətimizin Şərq siyasətinin də mühüm göstəricisidir. Fikrimizcə, Azərbaycan Respublikasının Səudiyyə Ərəbistanı, Pakistan, Əfqanıstan, Banqladeş və sair kimi Şərqin müsəlman ölkələri ilə geniş əlaqələri İran İslam Respublikası ilə əlaqələrin böyük təcrübəsi əsasında formalaşdırılıb. Asiya ölkələri ilə əlaqələrdə İslam dəyərləri amilinin nəzərə alınması həm də müstəqil Azərbaycan dövlətində keçmiş sovet dövlətindəki ateizm təbliğatından fərqli olaraq, ölkəmizdə İslam-müsəlman sivilizasiyası amilinə diqqət yetirilməsini də gündəmdə saxlamağın nəzərə alınmasını şərtləndirib. Ümummilli Lider Heydər Əliyevin müqəddəs Kəbə ziyarətinə getməsi, Bakıda Bibiheybət məscidinin memarlıq əsəri kimi yenidən inşasını təmin etməsi, Naxçıvanda Kazım Qarabəkir məscidinin açılışında nitq söyləməsi dünyəvi dövlət olan Azərbaycanda İslam dininin rolunu, yerini və əhəmiyyətini dəqiq müəyyən edib inkişaf etdirməyə nümunə sayılmağa layiqdir. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Azərbaycanda VIII əsrdə tikilmiş qədim Şamaxı məscidini əsaslı şəkildə yenidən qurması, din-dövlət münasibətlərində tolerantlığı ön mövqeyə çəkməsi Azərbaycanda yeni cəmiyyət quruculuğunda böyük ənənələrin yaradıcı şəkildə inkişaf etdirilməsinin parlaq nəticəsidir. Artıq Azərbaycan Respublikası həm mədəniyyətlərarası, həm də dinlərarası dialoqun əsas mərkəzlərindən birinə çevrilib. Dünya dini liderlərinin birinci və ikinci sammitlərinin Azərbaycanda keçirilməsi bu istiqamətdə aparılan uğurlu dövlət siyasətinin təntənəsidir. Bu, dünya dövlətləri içərisində Azərbaycanın nüfuzunun daha da artmasına meydan açmaqla bərabər, Azərbaycanda multikulturalizm və tolerantlığın daha da inkişaf etdirilməsinə özünün böyük töhfələrini verib.
Biz Azərbaycan-Pakistan əlaqələrindəki qarşılıqlı etimada əsaslanan dostluq və əməkdaşlıq münasibətlərini xüsusilə yüksək qiymətləndiririk. Həm Ümummilli Lider Heydər Əliyevin, həm də Prezident İlham Əliyevin Pakistana səfərləri, Pakistanın dövlət rəhbərlərinin Azərbaycanda imzaladıqları sənədlər, əldə etdikləri razılaşmalar bu ölkə ilə bütün sahələrdə əməkdaşlıq üçün geniş perspektivlər açıb. Pakistanla ölkəmizin hərbi, iqtisadi, diplomatik, mədəniyyət sahələrində atdığı birgə addımlar hər iki ölkə üçün əhəmiyyətli olub. Bu gün Azərbaycan üçün Pakistan ən etibarlı və əhəmiyyətli bir tərəfdaş ölkədir və dövlətlərarası münasibətlərimiz ardıcıl surətdə inkişaf etməkdədir.
Müstəqil Azərbaycan Respublikasının Asiyanın böyük dövlətləri ilə əlaqələrinin əsasını Ulu Öndər Heydər Əliyev qoymuşdur. Qərblə əlaqələrdə siyasət, Şərqlə əlaqələrdə isə iqtisadiyyat mühüm yer tutub. Müstəqil Azərbaycan dövlətinin başçısı kimi Heydər Əliyevin 7-10 mart 1994-cü il tarixində Çin Xalq Respublikasına səfəri, əslində, qədim İpək yolunun bərpası və iqtisadi əlaqələrin genişləndirilməsi baxımından müstəsna dərəcədə əhəmiyyətli hadisə idi. Səfər zamanı Çin Xalq Respublikasının Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanımasını bəyan etməsi həmin tarixi dövrün mühüm əhəmiyyətə malik hadisəsi idi. Bundan başqa, Çin səfəri çərçivəsində sərmayələrin təşviqi, turizm, elmi-texniki əlaqələr, hava nəqliyyatı əlaqəsi, səhiyyə, teleradio sahələrində qarşılıqlı əməkdaşlığa dair imzalanmış sənədlər dövlətlərarası münasibətlərin mühüm bünövrəsini təşkil edib. Ölkə rəhbəri Heydər Əliyevin səfər zamanı 9 mart 1994-cü ildə Pekin İctimai Elmlər Akademiyasındakı nitqində deyildiyi kimi, "Çin ilə Azərbaycan arasında münasibətlərin gələcək inkişafının perspektivlərini müəyyənləşdirən mühüm addımlar atılıb. Bu, dostluq əlaqələrimizin gələcək inkişafının proqramıdır. Bütün bunlar Çin Xalq Respublikası ilə Azərbaycan arasında münasibətlərin yeni mərhələsi deməkdir”.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Çin Xalq Respublikasına səfərləri (mart 2005, avqust 2008, avqust 2014 və dekabr 2015) bu böyük Asiya dövləti ilə əlaqələrin üfüqlərini daha da genişləndirmişdir. Azərbaycan Respublikasının Çin Xalq Respublikası ilə əlaqələrinin genişlənməsi və Bakı-Tiflis-Qars dəmir yolunun çəkilişi ilə tarixi İpək yolunun əhəmiyyəti daha da artıb. Azərbaycan dövlətinin indiki çətin pandemiya dövründə Çin Xalq Respublikası ilə qarşılıqlı şəkildə əməkdaşlıq etməsi ölkələrimiz arasındakı etibarlı dostluq və əməkdaşlıq münasibətlərinin mühüm bir göstəricisidir. Koronavirus bəlası ilə mübarizədə göstərdiyi dəstəyə və həmrəyliyə görə Çin Xalq Respublikasının Sədri Si Szinpinin Azərbaycan Respublikasına xüsusi təşəkkür məktubu göndərməsi bu nəhəng ölkə ilə əlaqələrimizin qarşılıqlı dostluq münasibətlərinə çevrildiyini nümayiş etdirir.
Məlum olduğu kimi, Azərbaycan Respublikasının Asiya siyasətində Yaponiya ilə əlaqələrin daha da inkişaf etdirilməsi və möhkəmləndirilməsi də xüsusi yer tutur.
Görkəmli dövlət xadimi Heydər Əliyevin 24-28 fevral 1998-ci il tarixində Yaponiyaya rəsmi səfəri Azərbaycan Respublikasının Asiya qitəsindəki tərəfdaşlığının daha da genişləndirilməsinə səbəb olub. Bu səfərdə də Heydər Əliyev Yaponiyanın ölkəmizin ərazi bütövlüyünü tanıması haqqında bəyanatının səslənməsinə nail olmuş və iqtisadi-mədəni əməkdaşlığın yeni üfüqləri açılıb. Yaponiyanın dünyada qəbul edilmiş şirkətləri ilə əlaqələrin yaradılması, mühüm sazişlərin bağlanması, neft sektorunda əməkdaşlığın müəyyən olunması o dövr üçün böyük əhəmiyyətə malik olan hadisələrdir.
Prezident İlham Əliyevin 10-17 mart 2006-cı ildə Yaponiyaya rəsmi dövlət səfəri ölkələrarası münasibətləri yeni səviyyəyə qaldırıb. Bundan sonra Yaponiya kapitalı Azərbaycanda müxtəlif sahələrdə daha aktiv şəkildə iştirak etməyə başlayıb. Yaponiyanın Azərbaycanda həyata keçirdiyi sosial layihələr qarşılıqlı münasibətlərin möhkəmləndirilməsinə güclü təkan verib. Neft sektoru ilə bərabər, turizm və humanitar sahələrdə Yaponiyanın ölkəmizdə icra etdiyi mədəniyyət layihələri ölkələrarası münasibətlərin əhəmiyyətli çalarına çevrilib.
Eyni zamanda Asiya qitəsində özünəməxsus mövqeyə malik olan Cənubi Koreya ilə əlaqələrin yaradılması və inkişaf etdirilməsi də Ulu Öndərimiz Heydər Əliyevin Şərq ölkələri ilə əlaqələrin genişləndirilməsinə dair strategiyasının davamıdır. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin 2007-ci ildə Cənubi Koreyaya səfəri nəticəsində bu inkişaf etmiş ölkə ilə əməkdaşlığın böyük perspektivləri müəyyən olunmuş və konkret proqramlar üzrə işbirliyinə geniş meydan açılıb. Hazırda Azərbaycan bazarında Cənubi Koreya faktorunun özünəməxsus yer tutması iqtisadi inkişafda yeni bir istiqamətin formalaşmasına imkan yaradıb. İnformasiya texnologiyaları sahəsində, elektron hökumət layihələrinin formalaşdırılmasında Cənubi Koreya ilə əlaqələrin ölkəmizdə daha da genişləndirilməsi müasir inkişafda Cənubi Koreya amilinin fərqli yerini müəyyən edir.
Cənubi Koreya Respublikasının maliyyə və texniki dəstəyi ilə 2019-cu ildə Bakı şəhərində tikilib istifadəyə verilmiş ən müasir peşə təhsili kompleksi ölkələrarası qarşılıqlı əlaqələrin yeni nümunəsidir. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin bu müasir peşə təhsili kompleksinin açılışında iştirak etməsi və dərin məzmunlu nitq söyləməsi Cənubi Koreya ilə əlaqələrimizin yeni və parlaq bir səhifəsidir.
Asiyanın "kiçik əjdahaları” hesab olunan Sinqapur və Malayziya ilə Azərbaycan Respublikasının əlaqələrinin yaradılması və inkişaf etdirilməsi yeni tarixi epoxanın reallıqlarıdır. Prezident İlham Əliyevin 20-21 noyabr 2012-ci ildə Sinqapura səfəri və dövlət səviyyəsində aparılan işgüzar danışıqlar, bağlanmış müqavilələr ölkəmizin Asiyadakı mövqelərinin daha da möhkəmlənməsini təmin etmişdir. Respublikamızda gəmiqayırma sənayesinin yenidən qurulmasında Sinqapurun xüsusi yer tutması beynəlxalq əməkdaşlığımızın yeni və əhəmiyyətli səhifəsini təşkil edir.
Həmçinin Azərbaycan Respublikasının Malayziya ilə yaratdığı əlaqələr beynəlxalq siyasətimizdəki Asiya amilinin inkişafına xidmət edir. Ulu Öndər Heydər Əliyevin hələ 1994-cü ildə İslam Konfransı Təşkilatının Mərakeş krallığında keçirilmiş Zirvə toplantısında Malayziyanın Baş Naziri Mahatir bin Məhəmmədlə keçirilmiş görüşü ilə başlanan əlaqələr sonrakı illərdə daha da inkişaf etdirilmişdir. Beynəlxalq təşkilatlarla əlaqələrə və fövqəladə hallar üzrə əməkdaşlığa daha çox meydan açan Azərbaycan-Malayziya əməkdaşlığı qarşılıqlı münasibətlərin inkişafına sanballı töhfələr verir. Malayziyanın keçmiş və hazırkı Baş nazirlərinin 2018-2019-cu illərdə Azərbaycana səfərləri ölkələrarası münasibətlərimizin inkişafında yeni perspektivlər açır.
Azərbaycan Respublikasının Vyetnam Xalq Respublikası ilə əlaqələrinin genişləndirilməsi istiqamətində dövlət səviyyəsində həyata keçirilən tədbirlər Asiya üfüqlərində yeni Azərbaycanın açdığı imkanlardır. Hələ keçmiş Sovet hakimiyyəti illərində Azərbaycanın rəhbəri Heydər Əliyevin Vyetnam Xalq Respublikası ilə yaratdığı əlaqələr sonrakı dövrlərdə daha da inkişaf etdirilib. Siyasi Büronun üzvü, SSRİ Nazirlər Soveti Sədrinin birinci müavini Heydər Əliyevin 1983-cü ildə Vyetnam Xalq Respublikasına səfəri tarixi hadisəyə çevrilib. Demək olar ki, sonrakı bütün dövrlərdə Azərbaycan-Vyetnam əlaqələri irəliyə doğru inkişaf edib. Uzun illər ərzində Azərbaycan Vyetnam Xalq Respublikasının neft sənayesi üçün ali təhsilli yüksək ixtisaslı mütəxəssislər hazırlayan əsas baza rolunu oynayıb. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin 2014-cü ildə Vyetnam Xalq Respublikasına dövlət səfəri ilə mühüm tarixi əhəmiyyətə malik olan ənənələr yenidən dirçəldilib. Vyetnam Respublikasının rəsmi dövlət nümayəndələrinin və elm adamlarının 2017-2019-cu illərdə Azərbaycanda keçirdikləri işgüzar görüşlər qarşılıqlı əlaqələrimizin salnaməsinə yeni səhifələr əlavə edib. Hazırda iki ölkə arasındakı kənd təsərrüfatı, qida sənayesi, neft-qaz emalı, yüngül sənaye sahələrində əməkdaşlıq yüksələn xətlə inkişaf edir və əhəmiyyətli töhfələr verir.
Bütün bunlar aydın surətdə göstərir ki, artıq müstəqil Azərbaycan dövlətinin beynəlxalq münasibətlər sistemində Asiya ölkələri ilə qarşılıqlı əlaqələrin böyük ənənələri və etibarlı münasibətləri formalaşıb. Azərbaycan xalqının Ümummilli Lideri Heydər Əliyev tərəfindən möhkəm əsasları qoyulmuş beynəlxalq münasibətlərdə Şərq tərəfdaşlığı siyasəti müasir dövrdə ardıcıllıqla və yaradıcılıqla inkişaf etdirilir. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin böyük səyləri ilə ölkəmiz dünyanın bütün qitələrində və əksər ölkələrində olduğu kimi, Asiya qitəsində də əməkdaşlıq üfüqlərini daim genişləndirir. Azərbaycan Respublikasının İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı ilə əlaqələrində yaranmış etibarlı tərəfdaşlıq münasibətləri Asiya ilə çoxcəhətli əlaqələrimizin daha da möhkəmləndirilməsinə xidmət edir. Müstəqil Azərbaycan dövlətinin sədrlik etdiyi Qoşulmama Hərəkatına üzv dövlətlər içərisində Asiya ölkələri ilə münasibətlərini daha da genişləndirməsi bu ecazkar qitədə ölkəmizin əlaqələrinə yeni imkanlar əlavə edib. Beləliklə, Asiya ilə əlaqələr Azərbaycanın dünya birliyinə tam, geniş, masştablı strategiyasının və Şərq tərəfdaşlığına töhfələrinin ifadəsidir. Şərq və Qərb əlaqələrinin üzvi sintezi və vəhdəti Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq münasibətlərə dair strategiyasının əsasını təşkil edir. İnformasiya texnologiyaları, elektron sənaye, demoqrafiya, miqrasiya, turizm kimi istiqamətlərin inkişaf etdirilməsində Asiya ağırlığı Qərb maarifçiliyi ilə birlikdə Azərbaycanda köklü ənənələrin üzərində ucaldılmış müasir dövlətçiliyin, yeni inkişafın zənginləşməsinə və sürətlənməsinə imkan yaradır. Müstəqil Azərbaycan dövləti yeni tarixi mərhələdə dünya ilə hərtərəfli inkişafın və qarşılıqlı əməkdaşlığın geniş imkanlarını nümayiş etdirir. Dünya dövlətləri və beynəlxalq təşkilatlarda qarşılıqlı əlaqələrin genişləndirilməsi Azərbaycan üçün qarşılıqlı etimadı və əməkdaşlığı möhkəmləndirmək baxımından prioritet məsələdir. Və Azərbaycan Respublikasının dünya ilə əlaqələri dostluğa, əməkdaşlığa və həmrəyliyə uğurla xidmət edir".
Baxış sayı: 575
Bölməyə aid digər xəbərlər
18-04-2024, 16:46
Baş prokuror Çin Xalq Respublikasında işgüzar səfərdədir
15-04-2024, 20:45
Zərifə Əliyevanın Azərbaycan oftalmologiya elminin inkişafında müstəsna xidmətləri vardır
10-04-2024, 13:39
Sumqayıt Cümə Məscidində bayram namazı qılındı-VİDEO+FOTOLAR
9-04-2024, 23:27
İlham Əliyevdən Ramazan bayramı ilə bağlı paylaşım - Foto
8-04-2024, 23:24
Ordu haqda dezinformasiya yayanlar onlar imiş
8-04-2024, 15:27
Şeyx bayram vaxtını və fitrənin məbləğini açıqladı
6-04-2024, 23:38
Baş prokuror Neftçala rayonunda vətəndaşları qəbul edib
4-04-2024, 20:53
Bakıda Xəzəryanı dövlətlərin Baş Prokurorluqlarının beştərəfli görüşü təşkil edilib
2-04-2024, 16:00
Kamran Əliyev: Hüquq-mühafizə orqanlarında şəffaflığın artırılması istiqamətində işlər görülür
29-03-2024, 00:11
Azərbaycan təhlükəsizlik orqanlarının 105 illiyi ilə bağlı təntənəli tədbir təşkil olunub
27-03-2024, 22:50
Ramazan ayının 18-ci gününün duası - İmsak və iftar vaxtı
18-03-2024, 23:50
Prezident xalqı təbrik etdi
18-03-2024, 00:21
İlham Əliyevin NATO-nun Baş katibi ilə şam yeməyi əsnasında geniş tərkibdə görüş olub
5-03-2024, 15:47
Baş prokuror Cəlilabad rayonunda vətəndaşları qəbul edib
1-03-2024, 11:09
Bakıda Cənub Qaz Dəhlizi Məşvərət Şurası çərçivəsində nazirlərin 10-cu və Yaşıl Enerji Məşvərət Şurası çərçivəsində nazirlərin 2-ci iclasları keçirilib
26-02-2024, 16:53
İlham Əliyev Xocalıda soyqırımı memorialının təməlini qoyub və rayon ictimaiyyətinin nümayəndələri ilə görüşüb
26-02-2024, 13:06
Rəsmilər Xocalı abidəsini ziyarət etdilər - Fotolar
26-02-2024, 12:53
Baş Prokurorluğun rəhbərliyi "Ana harayı" abidəsini ziyarət edib
25-02-2024, 11:32
İlham Əliyevdən Ərdoğana yubiley təbriki
23-02-2024, 23:37
Xocalı soyqırımı qurbanları anıldı
21-02-2024, 19:43
Prezident yeni icra başçısı təyin etdi
21-02-2024, 11:30
Kamilin Ermənistanın sorğusu ilə tutulduğu təsdiqləndi - Yenilənib
20-02-2024, 21:20
Keniyanın Baş prokuroru ölkəmizə işgüzar səfərə gəlib
20-02-2024, 13:32
"Tuttosport": "Yuventus" Alleqri ilə əməkdaşlığı dayandıra bilər
19-02-2024, 22:15
Azərbaycan-Türkiyə prezidentləri mətbuata bəyanatlarla çıxış ediblər
19-02-2024, 19:58
Qahirədə Azərbaycanın tanıtımı ilə bağlı tədbir təşkil olunub
19-02-2024, 11:56
İlham Əliyev Ankarada Anıtqəbiri ziyarət edib
17-02-2024, 21:10
İlham Əliyev ilə ABŞ-nin Dövlət katibi Antoni Blinkenin görüşü olub 17 fevral 2024, 17:59
17-02-2024, 20:45
İlham Əliyev ilə Ukrayna Prezidentinin görüşü olub
16-02-2024, 20:46
İlham Əliyevin Bundestaqın Almaniya-Cənubi Qafqaz parlament qrupunun sədri ilə görüşü olub
15-02-2024, 22:24
Mehriban Əliyeva akademik Arif Paşayevin yubileyini təbrik etdi - FOTO
15-02-2024, 21:51
Baş Prokuror 5 ailə üzvünün qətlə yetirilməsindən danışdı - “Müəyyən boşluqlar olub”
14-02-2024, 13:50
İlham Əliyev Ümummilli Lider Heydər Əliyevin məzarını ziyarət edib
14-02-2024, 12:15
İlham Əliyevin andiçmə mərasimi keçirilib
13-02-2024, 16:12
Baş prokuror Kamran Əliyev BMT-nin Azərbaycandakı rezident əlaqələndiricisini qəbul edib
10-02-2024, 16:01
Rauf Məmmədovun prokuror atası vəfat etdi
10-02-2024, 15:48
İlham Əliyev və oğlu Heydər Əliyev Hərbi Hava Qüvvələrinin hərbi obyektlərində olublar
8-02-2024, 13:41
Putin Əliyevi qələbə münasibətilə təbrik edib
8-02-2024, 10:45
İlham Əliyev 92.05 faiz səs toplayıb - MSK açıqladı
7-02-2024, 19:00
Səsvermə başa çatdı
7-02-2024, 12:20
İlham Əliyev, birinci xanım Mehriban Əliyeva və ailə üzvləri Xankəndidə səs veriblər
5-02-2024, 21:53
Baş prokuror MDB PA-nın Müşahidə Missiyası ilə görüşüb
26-01-2024, 22:38
Sumqayıt şəhər Cümə məscidində ilin yekununa aid və növbədən kənar prezident seçkiləri ilə bağlı regional iclas keçirilib-FOTOLAR
22-01-2024, 16:25
İlham Əliyev Bakı Ağ Şəhərin Mərkəzi Park Kvartalında tikinti, abadlıq işləri və Ofis binasında yaradılan şərait ilə tanış olub
20-01-2024, 23:33
Ərəb mediasında Seymur Nəsirovun 20 Yanvar faciəsi ilə bağlı məqaləsi geniş şəkildə dərc olunub
20-01-2024, 22:19
İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva 20 Yanvar faciəsinin 34-cü ildönümü ilə əlaqədar Şəhidlər xiyabanını ziyarət ediblər
19-01-2024, 20:08
Baş prokuror yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə Baş İdarəsində geniş əməliyyat müşavirəsi keçirilib
31-12-2023, 14:21
Mehriban Əliyevadan Həmrəylik Günü və Yeni il təbriki - Foto
30-12-2023, 23:34
Prokurorluq əməkdaşları Ümumilli lider Heydər Əliyevin 100 illiyinə və Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi gününə həsr olunmuş tədbirdə iştirak edib