23:47 / 19-04-2024
“İzvestiya”nın hərbi müxbiri Semyon Eremin Şimal Hərbi Dairə zonasında ölüb
23:25 / 19-04-2024
Uspenskayanın direktoru müğənninin səhhətinin pisləşməsi ilə bağlı yayılan xəbərləri təkzib edib
23:18 / 19-04-2024
Üç İsrail raketi İraq ərazisinə düşüb
23:11 / 19-04-2024
"Monako"nun baş məşqçisi Hütter: "Qolovin əsas oyunçudur"
23:05 / 19-04-2024
WP: Ukrayna Silahlı Qüvvələri anlayır ki, səfərbərlik mərmi aclığı fonunda heç nəyi dəyişməyəcək
22:58 / 19-04-2024
Finlandiyanın Baş naziri və AK rəhbəri rusdilli sakinlərlə ünsiyyətə vaxt tapmadı
22:50 / 19-04-2024
"Üç balina" ticarət kompleksinin təsisçisi Sergey Zuev vəfat edib
22:38 / 19-04-2024
NATO-nun baş katibi Ukraynanın Rusiya Federasiyasındakı hərbi obyektlərə zərbələrini qanuni hesab edir
22:30 / 19-04-2024
UEFA "Aston Villa"nın qapıçısı Martinesi Konfrans Liqasından kənarlaşdırıb
22:23 / 19-04-2024
Rusiya hökuməti dost olmayan ölkələrdən gələn pivə üçün gömrük rüsumlarını artırıb
22:01 / 19-04-2024
Fövqəladə Hallar Nazirliyi moskvalılara güclü küləklə bağlı xəbərdarlıq edib
21:54 / 19-04-2024
ABC: İsrail İrandakı nüvə obyekti yaxınlığında hava hücumundan müdafiə radarını vurdu
12:41 / 19-04-2024
"SUMQAYIT! ƏBƏDİ YAŞA" LAYİHƏSİ mərhum şair Sabir Sarvana həsr olunmuşdu
09:32 / 19-04-2024
Rusiya Müdafiə Nazirliyi Stavropol vilayətində "Tu-22M3" təyyarəsinin qəzaya uğradığını təsdiqləyib
09:27 / 19-04-2024
“Liverpul” “Atalanta”ya qalib gəlsə də, Avropa Liqasından kənarda qalıb
09:23 / 19-04-2024
"Bayer Leverkuzen" və "Roma" Avropa Liqasının finalına çıxmaq uğrunda mübarizə aparacaq
08:15 / 19-04-2024
Robert Vud: "Fələstin BMT-nin tamhüquqlu üzvü ola bilməz"
08:09 / 19-04-2024
Kuleba Kobaxidzeni Gürcüstanın “ukraynalaşması” ilə bağlı sözlərə görə tənqid edib
08:04 / 19-04-2024
Qadın 13 yaşlı oğluna bıçaqla hücum edib
07:59 / 19-04-2024
ABŞ Argentinaya müdafiə üçün 40 milyon dollar verir
07:53 / 19-04-2024
Əlcəzair Fələstinin BMT-yə üzvlüyü perspektivinə əmindir
07:49 / 19-04-2024
Ana və azyaşlı oğul yanğın nəticəsində ölüb
07:45 / 19-04-2024
İsrail İranda bir obyektə raket zərbəsi endirib
07:40 / 19-04-2024
Qəsdən adam öldürməkdə şübhəli bilinən şəxs tutulub
22:58 / 18-04-2024
Dövlət Departamenti: ABŞ Fələstinin BMT-yə daimi üzv kimi daxil olmasını dəstəkləməyəcək
22:52 / 18-04-2024
Makron: "Ukrayna üçün İsraillə eyni hava hücumundan müdafiə sistemi qurmaq mümkün deyil"
22:41 / 18-04-2024
CNN: Çad ABŞ-ı hərbi razılaşmanı pozmaqla hədələyir
22:32 / 18-04-2024
Zaxarova: "Kosovonun Avropa Şurasına daxil olmaq hüququ yoxdur"
22:27 / 18-04-2024
Mirançuk "Liverpul"la oyunda "Atalanta"nın start heyətində yer alıb
22:18 / 18-04-2024
Krımda “Ağ kostyum” neonasist qruplaşmasının 12 üzvü saxlanılıb
16:46 / 18-04-2024
Baş prokuror Çin Xalq Respublikasında işgüzar səfərdədir
16:34 / 18-04-2024
ABŞ Konqresinin üzvü Ukraynaya yardıma səs verənləri Ukrayna Silahlı Qüvvələrinə qoşulmağa dəvət edib
16:04 / 18-04-2024
"Bild": Rusiya səfiri casusluqda şübhəli bilinənlərin həbsindən sonra Almaniya Xarici İşlər Nazirliyinə çağırılıb
15:59 / 18-04-2024
“Rubin”in baş məşqçisi Rəhimov Premyer Liqada bir oyunluq cəzalanıb
15:59 / 18-04-2024
“Rubin”in baş məşqçisi Rəhimov Premyer Liqada bir oyunluq cəzalanıb
15:54 / 18-04-2024
SEPAH: İran İsrailin bütün nüvə obyektlərinin yerini müəyyənləşdirib və zərbə vurmağa hazırdır
15:42 / 18-04-2024
40-dan çox it aclıqdan və soyuqdan ölüb
15:36 / 18-04-2024
Bavariyada iki nəfər Rusiyaya casusluq etməkdə şübhəli bilinərək saxlanılıb
15:29 / 18-04-2024
Peskov: "Oçeretnının Fransadakı villasının həbsi qanunsuzdur"
15:24 / 18-04-2024
Ukrayna Silahlı Qüvvələri Zaporojye Atom Elektrik Stansiyasının idman zalına pilotsuz təyyarə ilə yenidən hücum edib
Üzə tüpürmək asandır, yoxsa sözə?...NAMİQ HƏSƏNOV YAZIR...
Tarix: 15-11-2017 21:42 | Bölmə: Yazarlar
Bir insan bütün ömrü boyu orta hesabla 25 min litr tüpürcək ifraz edir. Bu isə 2 hovuzu doldurmağa yetər. Deyirəm, birdəfəlik tüpürmək mümkün olsaydı, 2 hovuzluq tüpürüləsi adamı yığıb, qəşəngcə çimizdirərdik… Zarafat 2 yana, söhbət çox ciddidir…
Adam var, üzə tüpürür, adam var, sözə, adam da var, hər ikisinə. Üz müvəqqətidir, söz əbədi. İnsan sözdən dəyərsizdir… Adam da var, bir üzünə tüpürürsən, o birini çevirir. Bəziləri isə “Titanik”in okeana tüpürən qəhrəmanları kimi kimin daha uzağa tüpürməsi yarışını keçirirlər. Adam da var, küçədə tüpürə-tüpürə gəzir, şüursuzcasına tüpürür və xəstəlik yayır. Yeri gəldi, yeri getməmiş qoy bir haşiyəyə çıxım.Tüpürcək və ya ağız suyu - tüpürcək vəzilərinin ifraz etdiyi şəffaf, yapışqanvarı mayedir. İnsanın və bir çox heyvanların tüpürcəyi qarışıq olub, 3 cüt iri və çoxlu xırda tüpürcək vəzlərindən ifraz edilir. Nə isə...
Maraqlıdır ki, bəzi ölkələrdə yerə tüpürmək qadağandır. Qazaxıstanın prezidenti Nursultan Nazarbayev dəfələrlə yerə saqqız atanlara və tüpürənlərə xəbərdarlıq edib. O, “Son dəfə xəbərdarlıq edirəm, bu insanlar cəzalandırılacaq”,- deyib və bu ölkədə saqqız çeynəyib yerə atan, tüpürən, ətrafı çirkləndirən və əl-qol hərəkətləriylə ətrafdakıları narahat edənlərə 3 gün həbs və pul cəzası verilməsini təklif edib.
Eyni cəza metodları Sinqapurda da keçərlidir. Bu ölkədə də liftdən ayaqyolu kimi istifadə edən, ictimai yerdə saqqız çeynəyən, onu yerə atan, habelə yerə tüpürən şəxslər cəzalandırılır. Bu cəzanın məbləği, təxminən 50 dollara yaxındır.
Türkiyədə isə yerə tüpürmək inzibati cəza sayılır və buna görə insanlar milli valyuta ilə desək, 25 manat məbləğində cəzalandırılır.
Avstriyada xüsusi tüpürcək qutuları var – eynən zibil qutuları kimi. İnsanlar hər 50 metrdən bir bu qutularla qarşılaşır. Tüpürməyə ehtiyacı olan insanlar həmin qutudan istifadə edir.
Osmanlı tarixində ağac və kol diblərinə tüpürmək tövsiyyə edilirdi. Bəzi sivilizasiyaların tarixində isə tüpürmək üçün otaqlarda xüsusi qab olurdu. Keçmiş rus tarixində, obalarda yaşayanlar əl yuduqları qabın içinə tüpürürdülər və sonra onunla əllərini yuyurdular. Padşahların və xanların tüpürmələri üçün xüsusi qabları var idi, hətta bu qablar qızıldan, gümüşdən hazırlanırdı. Tarixdə hansısa padşaha qızıl tüpürcək qabı hədiyyə edilməsi faktına da rast gəlinir.
Məsələnin görünən tərəfləri ilə yanaşı, görünməyən, amma həkimlər tərəfindən təhlil olunan tərəfləri də var. Mütəxəssislər müəyyənləşdiriblər ki, insanın tüpürcəyində, təxminən, 600 fərqli mikrob var. 1 kub sm-lik tüpürcəkdə 250 milyon mikrob mövcuddur. Əgər tüpürcək sahibi xəstədirsə, bu zaman mikrobların sayı artır. Bahooo. Haşiyə yazıdan böyük oldu ki…Yeri getsə də, indi də haşiyəni qoyub yazıya çıxım.
Bilirəm ki, yazını oxuyub sözümə və özümə tüpürmək istəyənlər olacaq. Amma onlara balaca bir xatırlatma-Dahi Viktor Hüqo bir gün sərxoş halda evinə gələrkən böyrəkləri dözmür və evinə çatmamış divarın dibinə... Bu zaman arxadan bir nəfər onun üstünə qışqırır: “Ay eşşək, sən bilirsən, bura haradır? Bura Viktor Hüqonun evinin divarıdır...” Sonralar dahi yazıçı verdiyi müsahibələrin birində bu cümləni ömründə eşitdiyi ən gözəl kompliment adlandırmışdı. Nə isə...
Vaxtilə, qəbul edilsin deyə Tolstoyun adından oxucuya “sırıdığım” bir sözüm yadıma düşdü: “Belə getsə, sırtıq yanaqlar qızmış ütü kimi tüpürcək götürməyəcək”. Yazdım-yazdım, ortaya bir şey çıxmadı, kələfin ucunu itirdim. Keçdim sitatlara. Bəzən sitat fikri qüvvətləndirmək vasitəsi sayılır, bəzənsə acizlik. Hansından hesab edirsiniz-edin, məndən demək:
“...Nə yanğı söndürmək, nə içmək üçün –
bir qurtum su verin, tüpürmək üçün…” Bunu Salam Sarvan deyib. Ramiz Rövşən isə “...Üzündə bir sağ yer varsa,
Dünyanın tfu üzünə!..”,-deyir.
Bəs mən nə deyirəm, ay ellər?!. Mən tamam başqa şey deyirəm. Deyirəm, indi elə üzlər var ki, tüpürürsən, tüpürcəyin bumeranq kimi özünə qayıdır, elə bilirsən ki, o sənin üzünə tüpürüb. Üzünə tüpürülən qızarmır(hətta bozarır), üzə tüpürən qızarır...
Yadımdan çıxmamış bir şeyi də deyim-Mən xalq hikmətində bir şeyi başa düşmürəm: dabanına tüpürüb qaçmaq. Bu nə deməkdir, ümumiyyətlə? İmkanınız olanda bir sınayın, nəticəsini mənə də deyin ki, dabanıma tüpürüb qaçmayım.
Mətləb...Verdiyi sözə tüpürən insan var, ərinin qeyrətinə tüpürən qadın var, arvadının sevgilisinin üzünə tüpürə bilməyən kişi var, ailəsinə tüpürüb intihar edən övlad var, diplomuna tüpürüb fəhləlik edən var, gördüyü işin içinə tüpürən bərbər var(bunu qafiyə üçün dedim), şəxsiyyətinə, vicdanına, haqq-ədalətə tüpürənlər var...bunlar hər biri ayrı mövzudur, xatırlatmaqda isə məqsədim var. Gəlinunutmayaq ki, sözə tüpürmək üçün BAŞ, üzə tüpürmək üçün ... lazımdır!
Əgər kiminsə üzünə, ya da sözünə tüpürmək istəyirsinizsə, yaxud əksinə, sizə tüpürmək istəyən varsa, bu hadisə baş verməzdən qabaq tüpürcəyin tərkibindəki bəzi maddələri yada salın: Su-994q/l, zülal-1,4-6,4 q/l, selik-0,9-6,0 q/l, sidik turşusu-0,005-0,030 q/l, sidik cövhəri 140-750 mmol/1 və s.
Məndən sizə bir dənə də MƏMMƏDQULU-sözə də tüpürməyin, üzə də. Yerə tüpürmək üçün isə xüsusi qutular var. Əgər buna da əməl eləməyəcəksinizsə, onda ifadəmə görə bağışlayın, tüpürüm bu yazıya...
Namiq Həsənov
Baxış sayı: 1 952
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 15-11-2017 21:42 | Bölmə: Yazarlar
Bir insan bütün ömrü boyu orta hesabla 25 min litr tüpürcək ifraz edir. Bu isə 2 hovuzu doldurmağa yetər. Deyirəm, birdəfəlik tüpürmək mümkün olsaydı, 2 hovuzluq tüpürüləsi adamı yığıb, qəşəngcə çimizdirərdik… Zarafat 2 yana, söhbət çox ciddidir…
Adam var, üzə tüpürür, adam var, sözə, adam da var, hər ikisinə. Üz müvəqqətidir, söz əbədi. İnsan sözdən dəyərsizdir… Adam da var, bir üzünə tüpürürsən, o birini çevirir. Bəziləri isə “Titanik”in okeana tüpürən qəhrəmanları kimi kimin daha uzağa tüpürməsi yarışını keçirirlər. Adam da var, küçədə tüpürə-tüpürə gəzir, şüursuzcasına tüpürür və xəstəlik yayır. Yeri gəldi, yeri getməmiş qoy bir haşiyəyə çıxım.Tüpürcək və ya ağız suyu - tüpürcək vəzilərinin ifraz etdiyi şəffaf, yapışqanvarı mayedir. İnsanın və bir çox heyvanların tüpürcəyi qarışıq olub, 3 cüt iri və çoxlu xırda tüpürcək vəzlərindən ifraz edilir. Nə isə...
Maraqlıdır ki, bəzi ölkələrdə yerə tüpürmək qadağandır. Qazaxıstanın prezidenti Nursultan Nazarbayev dəfələrlə yerə saqqız atanlara və tüpürənlərə xəbərdarlıq edib. O, “Son dəfə xəbərdarlıq edirəm, bu insanlar cəzalandırılacaq”,- deyib və bu ölkədə saqqız çeynəyib yerə atan, tüpürən, ətrafı çirkləndirən və əl-qol hərəkətləriylə ətrafdakıları narahat edənlərə 3 gün həbs və pul cəzası verilməsini təklif edib.
Eyni cəza metodları Sinqapurda da keçərlidir. Bu ölkədə də liftdən ayaqyolu kimi istifadə edən, ictimai yerdə saqqız çeynəyən, onu yerə atan, habelə yerə tüpürən şəxslər cəzalandırılır. Bu cəzanın məbləği, təxminən 50 dollara yaxındır.
Türkiyədə isə yerə tüpürmək inzibati cəza sayılır və buna görə insanlar milli valyuta ilə desək, 25 manat məbləğində cəzalandırılır.
Avstriyada xüsusi tüpürcək qutuları var – eynən zibil qutuları kimi. İnsanlar hər 50 metrdən bir bu qutularla qarşılaşır. Tüpürməyə ehtiyacı olan insanlar həmin qutudan istifadə edir.
Osmanlı tarixində ağac və kol diblərinə tüpürmək tövsiyyə edilirdi. Bəzi sivilizasiyaların tarixində isə tüpürmək üçün otaqlarda xüsusi qab olurdu. Keçmiş rus tarixində, obalarda yaşayanlar əl yuduqları qabın içinə tüpürürdülər və sonra onunla əllərini yuyurdular. Padşahların və xanların tüpürmələri üçün xüsusi qabları var idi, hətta bu qablar qızıldan, gümüşdən hazırlanırdı. Tarixdə hansısa padşaha qızıl tüpürcək qabı hədiyyə edilməsi faktına da rast gəlinir.
Məsələnin görünən tərəfləri ilə yanaşı, görünməyən, amma həkimlər tərəfindən təhlil olunan tərəfləri də var. Mütəxəssislər müəyyənləşdiriblər ki, insanın tüpürcəyində, təxminən, 600 fərqli mikrob var. 1 kub sm-lik tüpürcəkdə 250 milyon mikrob mövcuddur. Əgər tüpürcək sahibi xəstədirsə, bu zaman mikrobların sayı artır. Bahooo. Haşiyə yazıdan böyük oldu ki…Yeri getsə də, indi də haşiyəni qoyub yazıya çıxım.
Bilirəm ki, yazını oxuyub sözümə və özümə tüpürmək istəyənlər olacaq. Amma onlara balaca bir xatırlatma-Dahi Viktor Hüqo bir gün sərxoş halda evinə gələrkən böyrəkləri dözmür və evinə çatmamış divarın dibinə... Bu zaman arxadan bir nəfər onun üstünə qışqırır: “Ay eşşək, sən bilirsən, bura haradır? Bura Viktor Hüqonun evinin divarıdır...” Sonralar dahi yazıçı verdiyi müsahibələrin birində bu cümləni ömründə eşitdiyi ən gözəl kompliment adlandırmışdı. Nə isə...
Vaxtilə, qəbul edilsin deyə Tolstoyun adından oxucuya “sırıdığım” bir sözüm yadıma düşdü: “Belə getsə, sırtıq yanaqlar qızmış ütü kimi tüpürcək götürməyəcək”. Yazdım-yazdım, ortaya bir şey çıxmadı, kələfin ucunu itirdim. Keçdim sitatlara. Bəzən sitat fikri qüvvətləndirmək vasitəsi sayılır, bəzənsə acizlik. Hansından hesab edirsiniz-edin, məndən demək:
“...Nə yanğı söndürmək, nə içmək üçün –
bir qurtum su verin, tüpürmək üçün…” Bunu Salam Sarvan deyib. Ramiz Rövşən isə “...Üzündə bir sağ yer varsa,
Dünyanın tfu üzünə!..”,-deyir.
Bəs mən nə deyirəm, ay ellər?!. Mən tamam başqa şey deyirəm. Deyirəm, indi elə üzlər var ki, tüpürürsən, tüpürcəyin bumeranq kimi özünə qayıdır, elə bilirsən ki, o sənin üzünə tüpürüb. Üzünə tüpürülən qızarmır(hətta bozarır), üzə tüpürən qızarır...
Yadımdan çıxmamış bir şeyi də deyim-Mən xalq hikmətində bir şeyi başa düşmürəm: dabanına tüpürüb qaçmaq. Bu nə deməkdir, ümumiyyətlə? İmkanınız olanda bir sınayın, nəticəsini mənə də deyin ki, dabanıma tüpürüb qaçmayım.
Mətləb...Verdiyi sözə tüpürən insan var, ərinin qeyrətinə tüpürən qadın var, arvadının sevgilisinin üzünə tüpürə bilməyən kişi var, ailəsinə tüpürüb intihar edən övlad var, diplomuna tüpürüb fəhləlik edən var, gördüyü işin içinə tüpürən bərbər var(bunu qafiyə üçün dedim), şəxsiyyətinə, vicdanına, haqq-ədalətə tüpürənlər var...bunlar hər biri ayrı mövzudur, xatırlatmaqda isə məqsədim var. Gəlinunutmayaq ki, sözə tüpürmək üçün BAŞ, üzə tüpürmək üçün ... lazımdır!
Əgər kiminsə üzünə, ya da sözünə tüpürmək istəyirsinizsə, yaxud əksinə, sizə tüpürmək istəyən varsa, bu hadisə baş verməzdən qabaq tüpürcəyin tərkibindəki bəzi maddələri yada salın: Su-994q/l, zülal-1,4-6,4 q/l, selik-0,9-6,0 q/l, sidik turşusu-0,005-0,030 q/l, sidik cövhəri 140-750 mmol/1 və s.
Məndən sizə bir dənə də MƏMMƏDQULU-sözə də tüpürməyin, üzə də. Yerə tüpürmək üçün isə xüsusi qutular var. Əgər buna da əməl eləməyəcəksinizsə, onda ifadəmə görə bağışlayın, tüpürüm bu yazıya...
Namiq Həsənov
Baxış sayı: 1 952
Bölməyə aid digər xəbərlər
24-09-2023, 01:27
Heydər Əliyev və gömrük sistemində islahatlar-Namiq MƏMMƏDOV
7-09-2023, 23:28
Baydenin yerini tutmağa hazır olduğunu dedi
4-04-2020, 02:34
"Kaş insanın rastına həmişə bu cür alicənab dostlar çıxa"-JURNALİST ƏMRAH FƏQANOĞLU YAZIR
25-11-2017, 14:07
Vaxt itkisi - Qalib İBRAHİMOĞLU
15-11-2017, 21:42
Üzə tüpürmək asandır, yoxsa sözə?...NAMİQ HƏSƏNOV YAZIR...
15-11-2017, 09:46
Mətanət ƏLİYEVA - Bakı və Cocuq Mərcanlı
14-11-2017, 16:59
Qalib İBRAHİMOĞLU - Döyülən zamin - Qalib İBRAHİMOĞLU