23:58 / 02-05-2024
İlin üçüncü ən güclü maqnit qasırğası Yer atmosferində baş verir
23:29 / 02-05-2024
Moskvanın şərqində inzibati bina yanır
22:51 / 02-05-2024
"Bloomberg": Türkiyə İsraillə bütün ticarət əlaqələrini dayandırır
22:39 / 02-05-2024
ABŞ Milli Kəşfiyyatının rəhbəri Hayns: "Rusiya danışıqlara hazırdır, lakin güzəştlərə yox"
16:38 / 02-05-2024
Ərdoğan İsrailin arxasında duran qüvvələri cəsarətsizlikdə ittiham edib
16:29 / 02-05-2024
Yeniyetmələr 7 yaşlı uşağa səs tüfəngi ilə hücum edib
16:22 / 02-05-2024
ABŞ-da polis 14 yaşlı məktəblini güllələyib
16:13 / 02-05-2024
Qüdsdən gələn müqəddəs atəş mayın 4-də paytaxta çatdırılacaq
13:54 / 02-05-2024
Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumu qlobal və əhəmiyyətli platformaya çevrilib-Könül Nurullayeva
13:20 / 02-05-2024
Dövlət Duması qadağan olunmuş sosial şəbəkələrin xatırlanmasını qadağan etməyi təklif edib
13:15 / 02-05-2024
Hempel Kiyevin Krım körpüsünə zərbə endirilməsi ilə bağlı eyhamını terrorçuların gülüşü adlandırıb
13:04 / 02-05-2024
İran İsrailə dəstək verdiyi üçün Britaniya ordusuna qarşı sanksiyalar tətbiq edib
12:57 / 02-05-2024
Krım məhkəməsi ukraynalı kəşfiyyatçıya 11 il həbs cəzası verib
12:48 / 02-05-2024
Boksçu Rayan Qarsiyanın dopinq testi müsbət çıxıb
12:40 / 02-05-2024
Hava hücumundan müdafiə qüvvələri düşmənin Belqorod vilayətinə havadan hücum etmək cəhdini dayandırıb
12:21 / 02-05-2024
Ziyarətçi Moskva restoranının işçisinin çantasından 500 min rubl oğurlayıb
12:14 / 02-05-2024
Kuleba: "Ukraynanın enerji sisteminin yarıdan çoxu zədələnib"
12:06 / 02-05-2024
Buryatiyada narkotik alverçisindən 75 kiloqram marixuana tapılıb
10:13 / 02-05-2024
Gecə saatlarında Odessada partlayışlardan sonra güclü yanğın baş verib
10:08 / 02-05-2024
Gürcüstan müxalifəti xarici agentlər haqqında qanun layihəsinin qəbulunu pozmağa çalışır
10:01 / 02-05-2024
Sverdlovsk vilayətinin energetika nazirinin müavini rüşvət işi ilə bağlı həbs edilib
23:17 / 01-05-2024
Kolumbiya İsraillə diplomatik əlaqələri kəsəcək
23:10 / 01-05-2024
Ukraynada yalnız rus dilini üç məktəbdə tədris olunur
23:04 / 01-05-2024
Yekaterina Mizulinanı gənə dişlədi, lakin kömək vaxtında gəldi
22:49 / 01-05-2024
"İndependent": Dortmund Kloppu geri qaytarmağı planlaşdırır
22:39 / 01-05-2024
Kursk bölgəsi Ukraynadan bir sıra hücumlara məruz qalıb
22:35 / 01-05-2024
Gələn həftə Moskva vilayətinə qar yağa bilər
22:30 / 01-05-2024
Rusiyanın Daimi Nümayəndəliyi dezinformasiyanın AB-yə yönəldilməsinə diqqət çəkib
21:42 / 01-05-2024
SBU cəbhə bölgəsində silah satışı ilə məşğul olan dəstəni saxlayıb
21:38 / 01-05-2024
Parisdə etirazçılar Olimpiya halqalarını yandırıblar
21:34 / 01-05-2024
Parisdə əldəqayırma bombanın partlaması nəticəsində 7 polis həlak olub
21:30 / 01-05-2024
Portuqaliyada bir kişi 17 il köləlikdə saxlanılıb
21:24 / 01-05-2024
“Spartak” “Dinamo”nu məğlub edərək Rusiya kubokunun “Regionlar yolu”nun ilk finalçısı oldu
21:19 / 01-05-2024
Slutskinin rəhbərlik etdiyi "Şanxay" Çindəki məğlubiyyətsizlik seriyasını 9 matça çatdırıb
21:08 / 01-05-2024
Rusiya yazıçılarının kitablarının 170-dən çox nadir nəşri Avropa kitabxanalarından yoxa çıxıb
Şahlar Məmmədov: "Saytlarda xüsusi adların yazılışında ciddi qüsurlar mövcuddur"
Tarix: 13-06-2018 13:08 | Bölmə: Manşet
"Saytlarda dilin inkişafına təsir edəcək ciddi proseslər müşahidə edilib".
"Report"un məlumatına görə, bunu AMEA-nın Dilçilik İnstitutunun aparıcı elmi işçisi, fəlsəfə üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Şahlar Məmmədov “Saytların dil mənzərəsi” mövzusunda keçirilən mətbuat konfransında deyib.
Onun sözlərinə görə, saytlar publisistik üslubun yazılı kütləvi nitq forması olduğundan danışıq dilinə çox yaxındır: "Saytlarda dilin dinamikliyi, sərbəstliyi, yığcamlığı, bəzən də obrazlılığı onun kütləviliyindən irəli gəlir. Məsələn, “Bakıda avtomobil bazarında QİYMƏTLƏR oynayır”, “Firuzə İbadovanın boşanan qızı hicaba keçdi” və s. kimi xəbər başlıqları, adətən, danışıq dilinin təsiri ilə yaranır".
Ş.Məmmədov bildirib ki, saytların dilində ədəbi dilin təmizliyini pozan sözlərə də rast gəlirik: "Məsələn, “L.Əkbərova onlara 100 min manatdan çox pul “atıb”. Ümumiyyətlə, saytlarda xüsusi adların yazılışında ciddi qüsurlar mövcuddur. Burada yazılışı fərqli formalarda olan elə terminlərə də rast gəlirik ki, onlar Orfoqrafiya lüğətində (2013) yoxdur. Məsələn: “Kim kimi döyəcək: jurnalist bloqqeri, yoxsa bloqqer jurnalisti?”
Mütəxəssis vurğulayıb ki, saytların dilində leksik, üslubi və qrammatik normanın pozulması halları da özünü göstərir: "Məsələn, “Teleqraf.az Qafqazinfo-ya istinadən xəbər verir ki, belə ki, 1 şagird 700 bal, qalan 7 şagird isə 600-dən yuxarı nəticə göstərib”, “Tədbir iştirakçılarına təqdim olunan Azərbaycandan təşrif buyurmuş "Təzadlar" qəzetinin əməkdaşı Elçin Məmmədli tədbir iştirakçılarını salamlayaraq...”, “Paşinyandan Qarabağla bağlı İNANILMAZ ADDIM: müharibə çağırışı rəsmən TƏTİKLƏNDİ”, “ABŞ-ın Havay adalarında 3 mayda fəaliyyətə keçən Kilauea vulkanı 23 gündür lava püskürməyə davam edir” və s.".
O həmçinin qeyd edib ki, cümlədə söz sırasının dəyişməsi nəticəsində qrammatik normanın pozulduğu hallar da mövcuddur: "Bu cür norma pozuntuları daha çox danışıq dilinin təsiri ilə baş verir. Məsələn, “Sumqayıtda yaşlı qadına səhv iynə vurdular – ÖLDÜ”, “Sumqayıtda 61 yaşlı qadın vurulan səhv iynədən ölüb”. Dildə səhv iynə ifadəsi yoxdur".
Ş.Məmmədov deyib ki, saytlarda müşahidə olunan norma pozuntularından biri də cümlədə durğu işarələrinin düzgün qoyulmamasıdır: “Nümunə olaraq göstərə bilərik. "Axı, hazırda Azərbaycanda əhalinin gəlirləri ilə xərcləri uyğun deyil”, “Amma bir məsələ var ki, kainat durmadan genişlənə bilməz. Çünki, onu genişlənməyə sövq edən qüvvə hər şeyi genişləndirməli idi”, “Halbuki, kim nə bilir ki, insanda nələr var?” və s. Qaydaya görə bu köməkçi nitq hissələrindən (axı, çünki, halbuki) sonra vergül qoyulmur".
Baxış sayı: 412
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 13-06-2018 13:08 | Bölmə: Manşet
"Report"un məlumatına görə, bunu AMEA-nın Dilçilik İnstitutunun aparıcı elmi işçisi, fəlsəfə üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Şahlar Məmmədov “Saytların dil mənzərəsi” mövzusunda keçirilən mətbuat konfransında deyib.
Onun sözlərinə görə, saytlar publisistik üslubun yazılı kütləvi nitq forması olduğundan danışıq dilinə çox yaxındır: "Saytlarda dilin dinamikliyi, sərbəstliyi, yığcamlığı, bəzən də obrazlılığı onun kütləviliyindən irəli gəlir. Məsələn, “Bakıda avtomobil bazarında QİYMƏTLƏR oynayır”, “Firuzə İbadovanın boşanan qızı hicaba keçdi” və s. kimi xəbər başlıqları, adətən, danışıq dilinin təsiri ilə yaranır".
Ş.Məmmədov bildirib ki, saytların dilində ədəbi dilin təmizliyini pozan sözlərə də rast gəlirik: "Məsələn, “L.Əkbərova onlara 100 min manatdan çox pul “atıb”. Ümumiyyətlə, saytlarda xüsusi adların yazılışında ciddi qüsurlar mövcuddur. Burada yazılışı fərqli formalarda olan elə terminlərə də rast gəlirik ki, onlar Orfoqrafiya lüğətində (2013) yoxdur. Məsələn: “Kim kimi döyəcək: jurnalist bloqqeri, yoxsa bloqqer jurnalisti?”
Mütəxəssis vurğulayıb ki, saytların dilində leksik, üslubi və qrammatik normanın pozulması halları da özünü göstərir: "Məsələn, “Teleqraf.az Qafqazinfo-ya istinadən xəbər verir ki, belə ki, 1 şagird 700 bal, qalan 7 şagird isə 600-dən yuxarı nəticə göstərib”, “Tədbir iştirakçılarına təqdim olunan Azərbaycandan təşrif buyurmuş "Təzadlar" qəzetinin əməkdaşı Elçin Məmmədli tədbir iştirakçılarını salamlayaraq...”, “Paşinyandan Qarabağla bağlı İNANILMAZ ADDIM: müharibə çağırışı rəsmən TƏTİKLƏNDİ”, “ABŞ-ın Havay adalarında 3 mayda fəaliyyətə keçən Kilauea vulkanı 23 gündür lava püskürməyə davam edir” və s.".
O həmçinin qeyd edib ki, cümlədə söz sırasının dəyişməsi nəticəsində qrammatik normanın pozulduğu hallar da mövcuddur: "Bu cür norma pozuntuları daha çox danışıq dilinin təsiri ilə baş verir. Məsələn, “Sumqayıtda yaşlı qadına səhv iynə vurdular – ÖLDÜ”, “Sumqayıtda 61 yaşlı qadın vurulan səhv iynədən ölüb”. Dildə səhv iynə ifadəsi yoxdur".
Ş.Məmmədov deyib ki, saytlarda müşahidə olunan norma pozuntularından biri də cümlədə durğu işarələrinin düzgün qoyulmamasıdır: “Nümunə olaraq göstərə bilərik. "Axı, hazırda Azərbaycanda əhalinin gəlirləri ilə xərcləri uyğun deyil”, “Amma bir məsələ var ki, kainat durmadan genişlənə bilməz. Çünki, onu genişlənməyə sövq edən qüvvə hər şeyi genişləndirməli idi”, “Halbuki, kim nə bilir ki, insanda nələr var?” və s. Qaydaya görə bu köməkçi nitq hissələrindən (axı, çünki, halbuki) sonra vergül qoyulmur".
Baxış sayı: 412
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 13:15
Hempel Kiyevin Krım körpüsünə zərbə endirilməsi ilə bağlı eyhamını terrorçuların gülüşü adlandırıb
1-05-2024, 11:45
"Bavariya"nın baş məşqçisi Tuxel: "Real Madrid"in yalnız iki şansı olub və hər ikisindən yararlanıb"
29-04-2024, 16:03
Hakim partiyanın Gürcüstan parlamenti yaxınlığında keçirəcəyi mitinqlə bağlı hazırlıqlar sakit davam edir
28-04-2024, 21:56
"Monde": Fransa hələ də İsrailə silah verməkdən imtina etməyib
28-04-2024, 20:30
Xarici işlər naziri Katz ümid edir ki, BCM İsrail rəsmilərinin həbsinə order verməyəcək
27-04-2024, 23:59
Cüdoçularımız tarix yazdılar
27-04-2024, 23:49
" Halk TV": Türkiyədə polis bölməsinə atışma nəticəsində iki polis ölüb, 8-i yaralanıb
27-04-2024, 21:39
Cüdoçu Tasoev Avropa çempionatında qızıl medal qazanıb
27-04-2024, 21:36
"Mançester Yunayted" "Bernli" ilə qarşılaşmada qələbəni əldən verib
27-04-2024, 12:22
İtaliyanın sabiq baş məşqçisi Konte "Napoli"yə başçılıq etməyə razılaşıb
26-04-2024, 21:56
Ostin: "ABŞ Amerika şirkətlərindən Ukrayna üçün 6 milyard dollar dəyərində yeni silahlar sifariş edəcək"
25-04-2024, 23:33
NYT: ABŞ Kiyevin Krımı ATACMS ilə vura biləcəyini etiraf etdi
25-04-2024, 23:28
ABŞ Rusiya Federasiyasına hərbi tədarükün asanlaşdırılmasına görə Çin banklarına qarşı sanksiyalar tətbiq etməyə hazırdır
25-04-2024, 22:41
Peskov: "Rusiya Federasiyasının hökuməti və biznesi arasında dialoq davam edəcək, may-iyun üçün iş planları var"
25-04-2024, 22:35
Kreml: Putin aprelin 26-da Sankt-Peterburqda Qanunvericilər Şurasında çıxış edəcək
25-04-2024, 20:39
Rusiya diplomatlarının "Mauthauzen" həbs düşərgəsində anım mərasimində iştirakdan imtina edilib
25-04-2024, 20:33
Putin may ayında Çinə səfər etməyi planlaşdırdığını bildirib
25-04-2024, 20:07
Patruşev: "Qeyri-qanuni miqrasiya terror təhlükələri ilə sıx bağlıdır"
24-04-2024, 22:20
Dudayev: "Kadırov həddindən artıq güc, sağlamlıq və enerji ilə xəstədir"
24-04-2024, 21:45
Lukaşenko bildirib ki, o, heç vaxt oğru olmayıb və övladlarına buna imkan verməyəcək
23-04-2024, 21:30
Baydenin helikopteri qazonda otların yanması səbəbindən ehtiyat vəziyyətinə gətirilib
23-04-2024, 21:07
Zelenskinin ofisi üçüncü dünya müharibəsinin başladığını elan etdi
22-04-2024, 23:55
Bayden Zelenski ilə yeni müdafiə yardım paketləri haqqında danışıb
22-04-2024, 16:44
De Yonq "Real Madrid"lə oyunda zədələnib və Avro-2024-ü buraxa bilər
22-04-2024, 08:28
"Real Madrid" "El Klasiko"da "Barselona"dan qələbə qazanıb
21-04-2024, 23:06
Ukrayna prezidentinin ofisi hesab edir ki, İlon Maskda məntiq yoxdur
21-04-2024, 22:40
Litvada NATO müttəfiqlərinin iştirakı ilə hərbi təlimlər başlayıb
21-04-2024, 18:09
Pentaqon: ABŞ bir neçə gün ərzində Ukrayna Silahlı Qüvvələrini Almaniyadan sursatla təmin edə biləcək
20-04-2024, 18:48
ABŞ Konqresi Ukraynaya və Rusiyanın aktivlərinə yardım üçün qanun layihələrini nəzərdən keçirməyə başlayıb
20-04-2024, 18:39
Serbiya Parlamenti: Srebrenitsa soyqırımı ilə bağlı qətnamə BMT səlahiyyətlərini təhdid edir
20-04-2024, 15:56
Qaribaşvili: "Gürcüstan Aİ-yə qəbul olunarsa, xarici agentlər haqqında qanuna yenidən baxılacaq"
19-04-2024, 23:05
WP: Ukrayna Silahlı Qüvvələri anlayır ki, səfərbərlik mərmi aclığı fonunda heç nəyi dəyişməyəcək
19-04-2024, 22:38
NATO-nun baş katibi Ukraynanın Rusiya Federasiyasındakı hərbi obyektlərə zərbələrini qanuni hesab edir
19-04-2024, 08:15
Robert Vud: "Fələstin BMT-nin tamhüquqlu üzvü ola bilməz"
18-04-2024, 22:52
Makron: "Ukrayna üçün İsraillə eyni hava hücumundan müdafiə sistemi qurmaq mümkün deyil"
18-04-2024, 15:29
Peskov: "Oçeretnının Fransadakı villasının həbsi qanunsuzdur"
16-04-2024, 23:27
Bayden Rusiya ilə əlaqəli gəmilərin ABŞ limanlarına girməsinə qoyulan qadağanı uzadıb
16-04-2024, 22:41
"Bloomberg": Makron Putini sürprizlə tutmağa çalışmaqdan əsəbiləşib
16-04-2024, 16:54
Olaf Şolts Si Cinpindən Rusiyaya təsir göstərməsini istəyib
16-04-2024, 16:30
FA: Ukrayna İstanbul razılaşmalarından əvvəl ABŞ-la məsləhətləşmədi
14-04-2024, 14:39
Rusiyanın "Qasırğası" Ukrayna Silahlı Qüvvələrini birbaşa zərbə ilə Amerika haubitsasından məhrum etdi
13-04-2024, 22:33
Deputat Şeremet: "Ukrayna ABŞ-ın icazəsi ilə Zaporojye atom elektrik stansiyasına hücum edir"
13-04-2024, 21:09
Lavrov Əmirabdullahianla söhbətində İsrailin İranın Suriyadakı konsulluğuna zərbəsini pisləyib